Podatek u źródła - jakie obowiązki mają płatnicy

Specyfika podatku u źródła związana jest ze szczególnym trybem jego rozliczenia. Podatnikiem jest bowiem podmiot zagraniczny (osoba prawna lub fizyczna), ale obowiązki związane z rozliczeniem tego podatku w Polsce spoczywają na polskim podmiocie, który wypłaca świadczenie. To na płatniku zatem ciążą obowiązki związane z prawidłowym naliczeniem, pobraniem, odprowadzeniem do urzędu i udokumentowaniem podatku u źródła. 

Podatek u źródła w praktyce >>>

Coraz więcej kontroli skarbowych dotyczy podatku u źródła >>>

Ustalenie stawki podatku u źródła

Jeżeli po analizie warunków do zastosowania ulgi oraz przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania okaże się, że na podmiocie wypłacającym należność ciąży obowiązek obliczenia i pobrania podatku u źródła, wówczas pełni on funkcję płatnika. Kolejnym krokiem będzie wówczas ustalenie stawki tego podatku.

Podatek u źródła pobierany jest, co do zasady, według stawki 20%. Wyjątkowo dla niektórych przychodów (przychodów z tytułu należnych opłat za wywóz ładunków i pasażerów przyjętych do przewozu w portach polskich przez zagraniczne przedsiębiorstwa morskiej żeglugi handlowej, z wyjątkiem ładunków i pasażerów tranzytowych oraz przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zagraniczne przedsiębiorstwa żeglugi powietrznej) stawka podatku u źródła wynosi, co do zasady, 10%.

W niektórych jednak przypadkach podatek u źródła pobierany może być według niższych stawek (dotyczy to przede wszystkim przychodów z odsetek oraz należności licencyjnych). Dzieje się tak, jeżeli łącznie spełnione są dwa warunki:

1. umowa o unikaniu podwójnego opodatkowaniu zawarta z państwem nierezydenta przewiduje dla danego rodzaju przychodu stosowanie niższej stawki podatku;
2. nierezydent udokumentuje posiadanie miejsca zamieszkania albo siedziby dla celów podatkowych w tym państwie za pomocą certyfikatu rezydencji.

Obliczenie i pobranie podatku u źródła

Ustalenie stawki podatku u źródła pozwala na obliczenie tego podatku. W tym celu należy przemnożyć właściwą stawkę podatku u źródła przez kwotę wypłacanej nierezydentowi należności. Obliczając podatek należy pamiętać, że zarówno podstawy opodatkowania, jak i kwoty podatku zaokrąglane winny być do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki kwot wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych.

Kwota podatku powinna zostać przez płatnika pobrana (potrącona) z wypłacanej należności, a więc faktycznie wypłacana nierezydentowi kwota powinna być mniejsza o kwotę podatku u źródła.

Niekiedy podmiot wypłacający należność chce lub musi ponieść ciężar podatku u źródła, aby kontrahent otrzymał kwotę należności wynikającą z umowy. Należy wówczas pamiętać, że dominuje stanowisko, iż kwoty podatku płacone przez podmioty dokonujące wypłat stanowią dodatkowy przychód nierezydentów, który również powinien zostać opodatkowany podatkiem u źródła.

Ubruttowienie należności polega na doliczeniu do niej kwoty pozwalającej na pokrycie nie tylko podatku u źródła od tej należności, ale również podatku u źródła od tego podatku. W celu ubruttowienia należność netto należy podzielić przez ułamek stanowiący wynik różnicy między liczbą 1 i ułamkiem odpowiadającym stawce podatku u źródła. A zatem, przykładowo:

• w celu ubruttowienia należności netto opodatkowanej podatkiem u źródła według stawki 20% należność netto należy podzielić przez 0,8 (1 – 0,2 = 0,8),
• w celu ubruttowienia należności netto opodatkowanej podatkiem u źródła według stawki 10% należność netto należy podzielić przez 0,9 (1 – 0,1 = 0,9),
• w celu ubruttowienia należności netto opodatkowanej podatkiem u źródła według stawki 5% należność netto należy podzielić przez 0,95 (1 – 0,05 = 0,95).

Wpłacenie podatku u źródła do US

Podatku nie należy wpłacać do urzędu skarbowego, którym kieruje naczelnik urzędu skarbowego właściwy w sprawie osób zagranicznych.

Termin wpłaty podatku u źródła do urzędu skarbowego upływa:

• 7 dnia - w przypadku pobierania podatku u źródła będącego podatkiem dochodowym od osób prawnych

• 20 dnia - w przypadku pobierania podatku u źródła będącego podatkiem dochodowym od osób fizycznych 

miesiąca następującego po miesiącu, w którym podatek ten został pobrany. Jeżeli dzień ten przypada na sobotę lub dzień ustawowo wolny od pracy, za ostatni dzień terminu uważa się następny dzień po dniu lub dniach wolnych od pracy.

O tym, czy podatek u źródła jest podatkiem dochodowym od osób fizycznych czy podatkiem dochodowym od osób prawnych, decyduje nie status płatnika, lecz status nierezydenta.