- Tematy:
- komentarze ekspertów
Zasady przyznawania i rozliczania premii - premia regulaminowa a premia uznaniowa
Pracodawcy borykają się w praktyce z problem dotyczącym charakteru oraz zasad przyznawania i rozliczania świadczeń wypłacanych pracownikom w ramach tzw. premii (premii pracowniczych). Zasadnicze znaczenie ma istota, treść warunków/kryteriów, od których uzależnione jest tego typu świadczenie. W szczególności jeśli warunki premiowania są określone w sposób konkretny i podlegający kontroli, wówczas świadczenie ma charakter premii. W przypadku zaś gdy przyznanie premii zostało pozostawione swobodnemu uznaniu pracodawcy, przy jednoczesnym braku sprawdzalnych i możliwych do kontroli kryteriów, świadczenie to ma charakter nagrody.
Powszechnym i jedynie koniecznym składnikiem wynagrodzenia jest wynagrodzenie zasadnicze. Inne należności ze stosunku pracy mają charakter fakultatywny, ponieważ mogą, lecz nie muszą, być wprowadzone do treści stosunku pracy (tak m.in. SN w wyroku z 11 grudnia 2007 r., sygn. akt I PK 157/07). Takim składnikiem jest premia, która może stanowić element wynagrodzenia za pracę we wszystkich systemach płac. Jako zmienna część wynagrodzenia uzależniona jest od rzeczywistych wyników pracy (premia regulaminowa).
Schemat. Klasyfikacja premii
Premia regulaminowa - przysługuje pracownikowi po spełnieniu przez niego przesłanek wskazanych np. w regulaminie wynagradzania/premiowania lub w umowie o pracę. Stanowi element wynagrodzenia za pracę. Prawo do premii regulaminowej i jej wysokość nie zależą od swobodnego uznania pracodawcy, albowiem pracownik, który spełnił regulaminowe warunki niezbędne dla otrzymania tej premii, może dochodzić jej wypłacenia na drodze sądowej, tak samo jak należnego wynagrodzenia za pracę. Premia regulaminowa (w przeciwieństwie do premii uznaniowej) mieści się zatem w pojęciu wynagrodzenia zasadniczego i przysługuje po spełnieniu przez pracownika z góry określonych warunków, które należy precyzyjnie określić i podać do wiadomości wszystkim zatrudnionym w danym zakładzie pracy.