Wersja obowiązująca od 2021.01.23 do 2026.03.17

Art. 30. [Podmiot wykonujący usługi w zakresie sztucznego unasienniania] 1. Podmiot wykonujący usługi w zakresie sztucznego unasienniania:

1) zaopatruje się w nasienie wyłącznie:

a) w centrum, o którym mowa w art. 21 ust. 5 oraz art. 24 ust. 3 rozporządzenia 2016/1012 – w odniesieniu do zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a, lub

b) w punktach dystrybucji nasienia knurów, o ile nasienie to zostanie wykorzystane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

c) u podmiotów prowadzących na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2020 r. poz. 1421) działalność w zakresie pozyskiwania, produkowania, przetwarzania i przechowywania nasienia zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. b, lub w zakresie przechowywania nasienia tych zwierząt;

2) wykorzystuje nasienie:

a) pozyskane od zwierząt, o których mowa w art. 21 ust. 1 lit. b–d lub g oraz art. 24 ust. 1 lit. b lub d rozporządzenia 2016/1012, lub

b) pochodzące od reproduktorów spełniających wymagania określone w art. 25 pkt 2 lit. a – w odniesieniu do zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. b;

3) wydaje właścicielowi lub posiadaczowi samicy zaświadczenie o wykonaniu zabiegu sztucznego unasienniania zawierające informacje dotyczące przeprowadzonego zabiegu, w szczególności datę jego przeprowadzenia, oraz przechowuje kopię wydanego zaświadczenia przez 5 lat od dnia jego wydania, z tym że w przypadku świń kopię tę przechowuje się przez rok od dnia jego wydania;

4) przekazuje związkowi hodowców prowadzącemu ocenę wartości użytkowej lub innemu podmiotowi upoważnionemu do prowadzenia tej oceny informacje o zabiegach sztucznego unasienniania wykonanych w stadach bydła ras mlecznych objętych oceną wartości użytkowej, niezwłocznie po ich wykonaniu, w sposób ustalony przez ten związek lub podmiot.

2. Zabiegi sztucznego unasienniania w ramach wykonywania usług, o których mowa w ust. 1, wykonują:

1) lekarze weterynarii;

2) osoby, które:

a) złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin kończący szkolenie z zakresu sztucznego unasienniania danego gatunku zwierząt gospodarskich obejmujące:

– zajęcia teoretyczne z zakresu:

– – anatomii i fizjologii zwierząt,

– – regulacji prawnych dotyczących organizacji hodowli i rozrodu zwierząt gospodarskich,

– – selekcji i doboru zwierząt do kojarzeń,

– – interpretacji informacji zawartych w świadectwach zootechnicznych lub innych dokumentach hodowlanych,

– zajęcia praktyczne z zakresu:

– – postępowania z nasieniem,

– – wykonywania zabiegów sztucznego unasienniania,

b) uzyskały uprawnienia do ich wykonywania na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej i posiadają zaświadczenie potwierdzające uzyskanie tych uprawnień.

3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, może być prowadzone przez podmiot, który uzyskał zgodę ministra właściwego do spraw rolnictwa.

4. Zgoda, o której mowa w ust. 3, jest wydawana w drodze decyzji, na wniosek podmiotu zamierzającego prowadzić szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, jeżeli ten podmiot dołączy do tego wniosku:

1) program tego szkolenia uwzględniający zagadnienia, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, oraz plan jego realizacji;

2) wzór zaświadczenia o ukończeniu tego szkolenia;

3) określenie trybu powoływania komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący to szkolenie oraz wskazanie kwalifikacji osób wchodzących w skład tej komisji;

4) opis sposobu przeprowadzenia egzaminu kończącego to szkolenie;

5) wskazanie zakresu informacji zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7.

5. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, powołuje komisję egzaminacyjną w celu przeprowadzenia egzaminu kończącego szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

6. W skład komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, mogą wchodzić osoby, które posiadają wykształcenie wyższe uzyskane na kierunku:

1) zootechnika, weterynaria lub rolnictwo, lub

2) innym niż określony w pkt 1, jeżeli ponadto złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

7. Komisja egzaminacyjna przeprowadzająca egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, niezwłocznie po przeprowadzeniu tego egzaminu sporządza protokół jego przebiegu, zawierający co najmniej wyniki tego egzaminu.

8. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, na podstawie wyników zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7, wydaje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

9. Minister właściwy do spraw rolnictwa cofa, w drodze decyzji, zgodę, o której mowa w ust. 3, jeżeli podmiot prowadzący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a:

1) nie realizuje programu tego szkolenia lub realizuje program inny niż dołączony do wniosku, o którym mowa w ust. 4, lub

2) nie wydaje zaświadczeń o ukończeniu tego szkolenia lub wydaje zaświadczenia niezgodne ze wzorem, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, lub

3) nie powołuje komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący to szkolenie zgodnie z trybem określonym w ust. 4 pkt 3 lub powołuje w jej skład osoby, które nie posiadają kwalifikacji, o których mowa w ust. 4 pkt 3, lub

4) nie zapewnia sporządzenia protokołu, o którym mowa w ust. 7.

Wersja obowiązująca od 2026.03.18

Art. 30. [Podmiot wykonujący usługi w zakresie sztucznego unasienniania] 1. Podmiot wykonujący usługi w zakresie sztucznego unasienniania:

1) zaopatruje się w nasienie wyłącznie:

a) [7]  w centrum, o którym mowa w art. 21 ust. 5 i 6 oraz art. 24 ust. 3 i 4 rozporządzenia 2016/1012 – w odniesieniu do zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a, lub

b) w punktach dystrybucji nasienia knurów, o ile nasienie to zostanie wykorzystane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

c) [8]  u podmiotów prowadzących zakład, w którym jest pozyskiwane, produkowane, przetwarzane i przechowywane nasienie zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. b, lub w którym jest przechowywane nasienie tych zwierząt, zarejestrowany zgodnie z przepisami o zdrowiu zwierząt;

2) wykorzystuje nasienie:

a) pozyskane od zwierząt, o których mowa w art. 21 ust. 1 lit. b–d lub g oraz art. 24 ust. 1 lit. b lub d rozporządzenia 2016/1012, lub

b) pochodzące od reproduktorów spełniających wymagania określone w art. 25 pkt 2 lit. a – w odniesieniu do zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. b;

3) wydaje właścicielowi lub posiadaczowi samicy zaświadczenie o wykonaniu zabiegu sztucznego unasienniania zawierające informacje dotyczące przeprowadzonego zabiegu, w szczególności datę jego przeprowadzenia, oraz przechowuje kopię wydanego zaświadczenia przez 5 lat od dnia jego wydania, z tym że w przypadku świń kopię tę przechowuje się przez rok od dnia jego wydania;

4) przekazuje związkowi hodowców prowadzącemu ocenę wartości użytkowej lub innemu podmiotowi upoważnionemu do prowadzenia tej oceny informacje o zabiegach sztucznego unasienniania wykonanych w stadach bydła ras mlecznych objętych oceną wartości użytkowej, niezwłocznie po ich wykonaniu, w sposób ustalony przez ten związek lub podmiot.

2. Zabiegi sztucznego unasienniania w ramach wykonywania usług, o których mowa w ust. 1, wykonują:

1) lekarze weterynarii;

2) osoby, które:

a) złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin kończący szkolenie z zakresu sztucznego unasienniania danego gatunku zwierząt gospodarskich obejmujące:

– zajęcia teoretyczne z zakresu:

– – anatomii i fizjologii zwierząt,

– – regulacji prawnych dotyczących organizacji hodowli i rozrodu zwierząt gospodarskich,

– – selekcji i doboru zwierząt do kojarzeń,

– – interpretacji informacji zawartych w świadectwach zootechnicznych lub innych dokumentach hodowlanych,

– zajęcia praktyczne z zakresu:

– – postępowania z nasieniem,

– – wykonywania zabiegów sztucznego unasienniania,

b) uzyskały uprawnienia do ich wykonywania na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej i posiadają zaświadczenie potwierdzające uzyskanie tych uprawnień.

3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, może być prowadzone przez podmiot, który uzyskał zgodę ministra właściwego do spraw rolnictwa.

4. Zgoda, o której mowa w ust. 3, jest wydawana w drodze decyzji, na wniosek podmiotu zamierzającego prowadzić szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, jeżeli ten podmiot dołączy do tego wniosku:

1) program tego szkolenia uwzględniający zagadnienia, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, oraz plan jego realizacji;

2) wzór zaświadczenia o ukończeniu tego szkolenia;

3) określenie trybu powoływania komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący to szkolenie oraz wskazanie kwalifikacji osób wchodzących w skład tej komisji;

4) opis sposobu przeprowadzenia egzaminu kończącego to szkolenie;

5) wskazanie zakresu informacji zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7.

5. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, powołuje komisję egzaminacyjną w celu przeprowadzenia egzaminu kończącego szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

6. W skład komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, mogą wchodzić osoby, które posiadają wykształcenie wyższe uzyskane na kierunku:

1) zootechnika, weterynaria lub rolnictwo, lub

2) innym niż określony w pkt 1, jeżeli ponadto złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

7. Komisja egzaminacyjna przeprowadzająca egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, niezwłocznie po przeprowadzeniu tego egzaminu sporządza protokół jego przebiegu, zawierający co najmniej wyniki tego egzaminu.

8. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, na podstawie wyników zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7, wydaje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

9. Minister właściwy do spraw rolnictwa cofa, w drodze decyzji, zgodę, o której mowa w ust. 3, jeżeli podmiot prowadzący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a:

1) nie realizuje programu tego szkolenia lub realizuje program inny niż dołączony do wniosku, o którym mowa w ust. 4, lub

2) nie wydaje zaświadczeń o ukończeniu tego szkolenia lub wydaje zaświadczenia niezgodne ze wzorem, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, lub

3) nie powołuje komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący to szkolenie zgodnie z trybem określonym w ust. 4 pkt 3 lub powołuje w jej skład osoby, które nie posiadają kwalifikacji, o których mowa w ust. 4 pkt 3, lub

4) nie zapewnia sporządzenia protokołu, o którym mowa w ust. 7.

[7] Art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a) w brzmieniu ustalonym przez art. 122 pkt 5 lit. a) ustawy z dnia 21 listopada 2025 r. o zdrowiu zwierząt (Dz.U. poz. 1795). Zmiana weszła w życie 18 marca 2026 r.

[8] Art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. c) w brzmieniu ustalonym przez art. 122 pkt 5 lit. b) ustawy z dnia 21 listopada 2025 r. o zdrowiu zwierząt (Dz.U. poz. 1795). Zmiana weszła w życie 18 marca 2026 r.

Wersja obowiązująca od 2021.01.23 do 2026.03.17

Art. 30. [Podmiot wykonujący usługi w zakresie sztucznego unasienniania] 1. Podmiot wykonujący usługi w zakresie sztucznego unasienniania:

1) zaopatruje się w nasienie wyłącznie:

a) w centrum, o którym mowa w art. 21 ust. 5 oraz art. 24 ust. 3 rozporządzenia 2016/1012 – w odniesieniu do zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. a, lub

b) w punktach dystrybucji nasienia knurów, o ile nasienie to zostanie wykorzystane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, lub

c) u podmiotów prowadzących na podstawie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (Dz. U. z 2020 r. poz. 1421) działalność w zakresie pozyskiwania, produkowania, przetwarzania i przechowywania nasienia zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. b, lub w zakresie przechowywania nasienia tych zwierząt;

2) wykorzystuje nasienie:

a) pozyskane od zwierząt, o których mowa w art. 21 ust. 1 lit. b–d lub g oraz art. 24 ust. 1 lit. b lub d rozporządzenia 2016/1012, lub

b) pochodzące od reproduktorów spełniających wymagania określone w art. 25 pkt 2 lit. a – w odniesieniu do zwierząt gospodarskich, o których mowa w art. 2 pkt 1 lit. b;

3) wydaje właścicielowi lub posiadaczowi samicy zaświadczenie o wykonaniu zabiegu sztucznego unasienniania zawierające informacje dotyczące przeprowadzonego zabiegu, w szczególności datę jego przeprowadzenia, oraz przechowuje kopię wydanego zaświadczenia przez 5 lat od dnia jego wydania, z tym że w przypadku świń kopię tę przechowuje się przez rok od dnia jego wydania;

4) przekazuje związkowi hodowców prowadzącemu ocenę wartości użytkowej lub innemu podmiotowi upoważnionemu do prowadzenia tej oceny informacje o zabiegach sztucznego unasienniania wykonanych w stadach bydła ras mlecznych objętych oceną wartości użytkowej, niezwłocznie po ich wykonaniu, w sposób ustalony przez ten związek lub podmiot.

2. Zabiegi sztucznego unasienniania w ramach wykonywania usług, o których mowa w ust. 1, wykonują:

1) lekarze weterynarii;

2) osoby, które:

a) złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin kończący szkolenie z zakresu sztucznego unasienniania danego gatunku zwierząt gospodarskich obejmujące:

– zajęcia teoretyczne z zakresu:

– – anatomii i fizjologii zwierząt,

– – regulacji prawnych dotyczących organizacji hodowli i rozrodu zwierząt gospodarskich,

– – selekcji i doboru zwierząt do kojarzeń,

– – interpretacji informacji zawartych w świadectwach zootechnicznych lub innych dokumentach hodowlanych,

– zajęcia praktyczne z zakresu:

– – postępowania z nasieniem,

– – wykonywania zabiegów sztucznego unasienniania,

b) uzyskały uprawnienia do ich wykonywania na terytorium innych państw członkowskich Unii Europejskiej i posiadają zaświadczenie potwierdzające uzyskanie tych uprawnień.

3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, może być prowadzone przez podmiot, który uzyskał zgodę ministra właściwego do spraw rolnictwa.

4. Zgoda, o której mowa w ust. 3, jest wydawana w drodze decyzji, na wniosek podmiotu zamierzającego prowadzić szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, jeżeli ten podmiot dołączy do tego wniosku:

1) program tego szkolenia uwzględniający zagadnienia, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, oraz plan jego realizacji;

2) wzór zaświadczenia o ukończeniu tego szkolenia;

3) określenie trybu powoływania komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący to szkolenie oraz wskazanie kwalifikacji osób wchodzących w skład tej komisji;

4) opis sposobu przeprowadzenia egzaminu kończącego to szkolenie;

5) wskazanie zakresu informacji zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7.

5. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, powołuje komisję egzaminacyjną w celu przeprowadzenia egzaminu kończącego szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

6. W skład komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, mogą wchodzić osoby, które posiadają wykształcenie wyższe uzyskane na kierunku:

1) zootechnika, weterynaria lub rolnictwo, lub

2) innym niż określony w pkt 1, jeżeli ponadto złożyły z wynikiem pozytywnym egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

7. Komisja egzaminacyjna przeprowadzająca egzamin kończący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a, niezwłocznie po przeprowadzeniu tego egzaminu sporządza protokół jego przebiegu, zawierający co najmniej wyniki tego egzaminu.

8. Podmiot, o którym mowa w ust. 3, na podstawie wyników zawartych w protokole, o którym mowa w ust. 7, wydaje zaświadczenie o ukończeniu szkolenia, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a.

9. Minister właściwy do spraw rolnictwa cofa, w drodze decyzji, zgodę, o której mowa w ust. 3, jeżeli podmiot prowadzący szkolenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lit. a:

1) nie realizuje programu tego szkolenia lub realizuje program inny niż dołączony do wniosku, o którym mowa w ust. 4, lub

2) nie wydaje zaświadczeń o ukończeniu tego szkolenia lub wydaje zaświadczenia niezgodne ze wzorem, o którym mowa w ust. 4 pkt 2, lub

3) nie powołuje komisji egzaminacyjnej przeprowadzającej egzamin kończący to szkolenie zgodnie z trybem określonym w ust. 4 pkt 3 lub powołuje w jej skład osoby, które nie posiadają kwalifikacji, o których mowa w ust. 4 pkt 3, lub

4) nie zapewnia sporządzenia protokołu, o którym mowa w ust. 7.