history Historia zmian
zamknij

Wersja obowiązująca od 2023-07-26

§ 31. [Grupa docelowa] 1. Podmiot określa grupę docelową dla danego instrumentu finansowego, nawet jeżeli fundusz nie określił dla tego instrumentu grupy docelowej.

2. Podmiot określa grupę docelową instrumentu finansowego na etapie ustalania celów biznesowych i strategii dystrybucji, przed rozpoczęciem świadczenia usług w odniesieniu do tego instrumentu finansowego.

3. Podmiot, realizując w bieżącej działalności operacyjnej cele biznesowe i strategię dystrybucji w połączeniu z procesem określenia grupy docelowej, zapewnia odpowiednie dostosowanie i zgodność świadczonych usług w odniesieniu do objętych nimi instrumentów finansowych.

4. Wykonując obowiązek, o którym mowa w ust. 3, podmiot zapewnia w szczególności zgodność świadczonych usług z instrumentami finansowymi w odniesieniu do tych instrumentów finansowych, które charakteryzują się wysokim poziomem złożoności, podwyższonym ryzykiem, brakiem albo zmniejszoną płynnością albo innymi istotnymi dla grupy docelowej cechami.

5. Podmiot, pośrednicząc w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszu, określa grupę docelową w odniesieniu do tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa.

6. W przypadku funduszu z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot określa grupę docelową w odniesieniu do każdej kategorii jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa tego funduszu.

7. W ramach procesu, o którym mowa w ust. 2, podmiot określa także wszystkie grupy klientów, których potrzebom, cechom i celom dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie odpowiadają, ustalając w ten sposób negatywną grupę docelową.

7a. [2] Podmiot, określając negatywną grupę docelową, nie bierze pod uwagę kryteriów obejmujących czynniki zrównoważonego rozwoju.

7b. [3] W przypadku jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa uwzględniających czynniki zrównoważonego rozwoju podmiot uznaje, że odpowiadają one celom i potrzebom inwestycyjnym również tych klientów docelowych, których cele i potrzeby inwestycyjne nie są związane ze zrównoważonym rozwojem pod warunkiem, że ich pozostałe cele i potrzeby inwestycyjne są spełnione przez te jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa.

8. Podmiot przy określaniu grupy docelowej bierze pod uwagę kryteria obejmujące co najmniej:

1) rodzaj klientów, do których dany instrument finansowy jest skierowany, z uwzględnieniem podziału klientów na klientów profesjonalnych i klientów detalicznych;

2) wiedzę i doświadczenie w odniesieniu do rodzaju danego instrumentu finansowego, jego właściwości lub zagadnień związanych z danym instrumentem finansowym, które powinni posiadać klienci docelowi, aby zrozumieć cechy i ryzyka związane z danym instrumentem finansowym;

3) sytuację finansową klienta docelowego uwzględniającą:

a) określoną wartość procentową wysokości straty, jaką klient docelowy jest w stanie ponieść,

b) istnienie dodatkowych zobowiązań klienta docelowego w związku z instrumentem finansowym;

4) tolerancję ryzyka oraz zgodności wskaźnika zysku do ryzyka związanego z instrumentem finansowym oraz zakładanej stopy zwrotu z grupą docelową, z uwzględnieniem:

a) ustalenia i precyzyjnego opisania przez podmiot kategorii ryzyka związanego z instrumentem finansowym,

b) określenia przez podmiot ogólnego podejścia klienta docelowego do ryzyka związanego z inwestycją w instrumenty finansowe poprzez przypisanie klienta docelowego do kategorii, o których mowa w lit. a,

c) zastosowania w stosownych przypadkach wskaźnika syntetycznego przewidzianego w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej (Dz. Urz. UE L 176 z 10.07.2010, str. 1) lub ogólnego wskaźnika ryzyka przewidzianego w rozporządzeniu 1286/2014;

5) cele inwestycyjne, w tym cele inwestycyjne związane z czynnikami zrównoważonego rozwoju, i potrzeby inwestycyjne klientów [4] , które mają być zaspokojone przez dany instrument finansowy, z uwzględnieniem ogólnej strategii inwestycyjnej klienta docelowego, obejmującej w szczególności horyzont czasowy inwestycji, przy czym cele i potrzeby klienta mogą zostać uszczegółowione poprzez określenie konkretnych aspektów inwestycji oraz oczekiwań klientów docelowych w odniesieniu do tych aspektów szczegółowych.

9. Podmiot określa grupę docelową w sposób odpowiedni i proporcjonalny, z uwzględnieniem charakteru funduszu, w którego zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa pośredniczy, uwzględniając także koszty ponoszone przez ten fundusz oraz strukturę opłat ponoszonych w związku z nabyciem lub odkupieniem jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy.

10. Podmiot w celu określenia grupy docelowej:

1) przeprowadza dokładną analizę cech swojej bazy potencjalnych i istniejących klientów;

2) wykorzystuje informacje publicznie dostępne odnoszące się do jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, które uzna za przydatne i dostępne w celu określenia grupy docelowej;

3) wdraża, utrzymuje i stosuje na zasadzie proporcjonalności, uwzględniając stopień złożoności danego instrumentu finansowego, procedurę dostosowywania grupy docelowej określonej przez fundusz do własnej bazy klientów;

4) zapewnia zgodność określanej grupy docelowej z podstawowymi założeniami odnoszącymi się do grupy docelowej określonej przez fundusz;

5) z uwzględnieniem zasady proporcjonalności, mając na uwadze zakres możliwych do pozyskania publicznie dostępnych informacji oraz stopień złożoności instrumentu finansowego:

a) podejmuje działania mające na celu zapewnienie, że informacje uzyskane od funduszu są rzetelne i zapewniają, że instrumenty finansowe będą rekomendowane lub w inny sposób udostępnione do nabycia lub objęcia, zgodnie z cechami, celami i potrzebami grupy docelowej,

b) w przypadku gdy dostępne właściwe informacje na potrzeby określenia grupy docelowej nie są dostępne publicznie, działania, o których mowa w lit. a, mogą obejmować w szczególności zawarcie przez podmiot umowy z funduszem w celu uzyskania właściwych informacji umożliwiających dokonanie oceny grupy docelowej,

c) uwzględnia informacje dostępne publicznie, pod warunkiem że są one wyraźne, wiarygodne i zostały przygotowane w celu spełnienia wymogów przewidzianych w przepisach prawa.

11. Podmiot jest obowiązany do oceny znaczenia każdego z kryteriów, o których mowa w ust. 8, i dostosowania szczegółowości określenia grupy docelowej odpowiednio do danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy, biorąc pod uwagę zależności pomiędzy poszczególnymi kryteriami.

12. Podmiot jest obowiązany do precyzyjnego zdefiniowania pojęć i terminologii zastosowanej przy określaniu grupy docelowej na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 8.

13. Podmiot określa grupę docelową na wystarczająco szczegółowym poziomie, aby uniknąć uwzględnienia w grupie docelowej jakichkolwiek klientów lub grup klientów, z których potrzebami, cechami i celami dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie są zgodne. Podmiot może określić grupę docelową w sposób bardziej szczegółowy niż fundusz.

14. Przy określaniu grupy docelowej podmiot jest obowiązany brać pod uwagę rodzaj klientów, którym świadczy usługi, charakter instrumentów finansowych oraz rodzaj świadczonych usług.

15. Podmiot jest obowiązany uwzględnić przy określaniu grupy docelowej oraz strategii dystrybucji wszystkie istotne informacje przekazane mu przez fundusz, w przypadku gdy:

1) podmiot nie może przeprowadzić dokładnej oceny grupy docelowej dla danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, w szczególności charakteryzujących się dużym poziomem złożoności lub wysokim poziomem ryzyka, brakiem płynności, innowacyjnością albo innymi istotnymi cechami, lub

2) możliwe jest wystąpienie istotnego konfliktu interesów, w szczególności w odniesieniu do jednostek uczestnictwa albo tytułów uczestnictwa funduszu zarządzanego przez towarzystwo lub inny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej co podmiot, albo gdy podmiot otrzymuje świadczenia pieniężne lub niepieniężne od podmiotów trzecich.

16. W przypadkach, o których mowa w ust. 15, podmiot jest obowiązany przeanalizować zasadność wyłączenia danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy z zakresu instrumentów finansowych przez niego rekomendowanych albo w inny sposób udostępnionych do nabycia lub objęcia, nawet gdy pierwotnie podmiot byłby w stanie ocenić zgodność tego instrumentu ze swoją bazą klientów pod względem posiadanych przez nich wiedzy i doświadczenia.

17. Podmiot, w sytuacji gdy dostępne mu informacje nie pozwalają na przeprowadzenie pełnej oceny grupy docelowej, może rekomendować albo w inny sposób udostępniać jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy do nabycia lub objęcia, bez świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego, jednak po uprzednim poinformowaniu klienta, że podmiot nie jest w stanie ocenić pełnej zgodności potrzeb, cech lub celów klienta z tym instrumentem finansowym.

18. W przypadku nieskomplikowanych i łatwo dostępnych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot może określić grupę docelową w sposób mniej szczegółowy, w szczególności:

1) w przypadku niektórych rodzajów jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa wystarczająco porównywalnych pod względem cech tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa możliwe jest określenie grupy docelowej na podstawie wspólnego podejścia dotyczącego jednego rodzaju jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa;

2) opis jednego lub więcej kryteriów, o których mowa w ust. 8, może być dokonany w sposób ogólny.

19. Przez nieskomplikowane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa rozumie się jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy, z wyłączeniem jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa funduszy, o których mowa w art. 36 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej.

20. Przez publicznie dostępne informacje rozumie się informacje, które są jasne, wiarygodne i przedstawione w celu wypełnienia przez fundusz obowiązków wynikających z przepisów prawa.

[2] § 31 ust. 7a dodany przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów (Dz.U. poz. 1315). Zmiana weszła w życie 26 lipca 2023 r.

[3] § 31 ust. 7b dodany przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów (Dz.U. poz. 1315). Zmiana weszła w życie 26 lipca 2023 r.

[4] § 31 ust. 8 pkt 5 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów (Dz.U. poz. 1315). Zmiana weszła w życie 26 lipca 2023 r.

Wersja obowiązująca od 2023-07-26

§ 31. [Grupa docelowa] 1. Podmiot określa grupę docelową dla danego instrumentu finansowego, nawet jeżeli fundusz nie określił dla tego instrumentu grupy docelowej.

2. Podmiot określa grupę docelową instrumentu finansowego na etapie ustalania celów biznesowych i strategii dystrybucji, przed rozpoczęciem świadczenia usług w odniesieniu do tego instrumentu finansowego.

3. Podmiot, realizując w bieżącej działalności operacyjnej cele biznesowe i strategię dystrybucji w połączeniu z procesem określenia grupy docelowej, zapewnia odpowiednie dostosowanie i zgodność świadczonych usług w odniesieniu do objętych nimi instrumentów finansowych.

4. Wykonując obowiązek, o którym mowa w ust. 3, podmiot zapewnia w szczególności zgodność świadczonych usług z instrumentami finansowymi w odniesieniu do tych instrumentów finansowych, które charakteryzują się wysokim poziomem złożoności, podwyższonym ryzykiem, brakiem albo zmniejszoną płynnością albo innymi istotnymi dla grupy docelowej cechami.

5. Podmiot, pośrednicząc w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszu, określa grupę docelową w odniesieniu do tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa.

6. W przypadku funduszu z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot określa grupę docelową w odniesieniu do każdej kategorii jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa tego funduszu.

7. W ramach procesu, o którym mowa w ust. 2, podmiot określa także wszystkie grupy klientów, których potrzebom, cechom i celom dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie odpowiadają, ustalając w ten sposób negatywną grupę docelową.

7a. [2] Podmiot, określając negatywną grupę docelową, nie bierze pod uwagę kryteriów obejmujących czynniki zrównoważonego rozwoju.

7b. [3] W przypadku jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa uwzględniających czynniki zrównoważonego rozwoju podmiot uznaje, że odpowiadają one celom i potrzebom inwestycyjnym również tych klientów docelowych, których cele i potrzeby inwestycyjne nie są związane ze zrównoważonym rozwojem pod warunkiem, że ich pozostałe cele i potrzeby inwestycyjne są spełnione przez te jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa.

8. Podmiot przy określaniu grupy docelowej bierze pod uwagę kryteria obejmujące co najmniej:

1) rodzaj klientów, do których dany instrument finansowy jest skierowany, z uwzględnieniem podziału klientów na klientów profesjonalnych i klientów detalicznych;

2) wiedzę i doświadczenie w odniesieniu do rodzaju danego instrumentu finansowego, jego właściwości lub zagadnień związanych z danym instrumentem finansowym, które powinni posiadać klienci docelowi, aby zrozumieć cechy i ryzyka związane z danym instrumentem finansowym;

3) sytuację finansową klienta docelowego uwzględniającą:

a) określoną wartość procentową wysokości straty, jaką klient docelowy jest w stanie ponieść,

b) istnienie dodatkowych zobowiązań klienta docelowego w związku z instrumentem finansowym;

4) tolerancję ryzyka oraz zgodności wskaźnika zysku do ryzyka związanego z instrumentem finansowym oraz zakładanej stopy zwrotu z grupą docelową, z uwzględnieniem:

a) ustalenia i precyzyjnego opisania przez podmiot kategorii ryzyka związanego z instrumentem finansowym,

b) określenia przez podmiot ogólnego podejścia klienta docelowego do ryzyka związanego z inwestycją w instrumenty finansowe poprzez przypisanie klienta docelowego do kategorii, o których mowa w lit. a,

c) zastosowania w stosownych przypadkach wskaźnika syntetycznego przewidzianego w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej (Dz. Urz. UE L 176 z 10.07.2010, str. 1) lub ogólnego wskaźnika ryzyka przewidzianego w rozporządzeniu 1286/2014;

5) cele inwestycyjne, w tym cele inwestycyjne związane z czynnikami zrównoważonego rozwoju, i potrzeby inwestycyjne klientów [4] , które mają być zaspokojone przez dany instrument finansowy, z uwzględnieniem ogólnej strategii inwestycyjnej klienta docelowego, obejmującej w szczególności horyzont czasowy inwestycji, przy czym cele i potrzeby klienta mogą zostać uszczegółowione poprzez określenie konkretnych aspektów inwestycji oraz oczekiwań klientów docelowych w odniesieniu do tych aspektów szczegółowych.

9. Podmiot określa grupę docelową w sposób odpowiedni i proporcjonalny, z uwzględnieniem charakteru funduszu, w którego zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa pośredniczy, uwzględniając także koszty ponoszone przez ten fundusz oraz strukturę opłat ponoszonych w związku z nabyciem lub odkupieniem jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy.

10. Podmiot w celu określenia grupy docelowej:

1) przeprowadza dokładną analizę cech swojej bazy potencjalnych i istniejących klientów;

2) wykorzystuje informacje publicznie dostępne odnoszące się do jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, które uzna za przydatne i dostępne w celu określenia grupy docelowej;

3) wdraża, utrzymuje i stosuje na zasadzie proporcjonalności, uwzględniając stopień złożoności danego instrumentu finansowego, procedurę dostosowywania grupy docelowej określonej przez fundusz do własnej bazy klientów;

4) zapewnia zgodność określanej grupy docelowej z podstawowymi założeniami odnoszącymi się do grupy docelowej określonej przez fundusz;

5) z uwzględnieniem zasady proporcjonalności, mając na uwadze zakres możliwych do pozyskania publicznie dostępnych informacji oraz stopień złożoności instrumentu finansowego:

a) podejmuje działania mające na celu zapewnienie, że informacje uzyskane od funduszu są rzetelne i zapewniają, że instrumenty finansowe będą rekomendowane lub w inny sposób udostępnione do nabycia lub objęcia, zgodnie z cechami, celami i potrzebami grupy docelowej,

b) w przypadku gdy dostępne właściwe informacje na potrzeby określenia grupy docelowej nie są dostępne publicznie, działania, o których mowa w lit. a, mogą obejmować w szczególności zawarcie przez podmiot umowy z funduszem w celu uzyskania właściwych informacji umożliwiających dokonanie oceny grupy docelowej,

c) uwzględnia informacje dostępne publicznie, pod warunkiem że są one wyraźne, wiarygodne i zostały przygotowane w celu spełnienia wymogów przewidzianych w przepisach prawa.

11. Podmiot jest obowiązany do oceny znaczenia każdego z kryteriów, o których mowa w ust. 8, i dostosowania szczegółowości określenia grupy docelowej odpowiednio do danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy, biorąc pod uwagę zależności pomiędzy poszczególnymi kryteriami.

12. Podmiot jest obowiązany do precyzyjnego zdefiniowania pojęć i terminologii zastosowanej przy określaniu grupy docelowej na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 8.

13. Podmiot określa grupę docelową na wystarczająco szczegółowym poziomie, aby uniknąć uwzględnienia w grupie docelowej jakichkolwiek klientów lub grup klientów, z których potrzebami, cechami i celami dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie są zgodne. Podmiot może określić grupę docelową w sposób bardziej szczegółowy niż fundusz.

14. Przy określaniu grupy docelowej podmiot jest obowiązany brać pod uwagę rodzaj klientów, którym świadczy usługi, charakter instrumentów finansowych oraz rodzaj świadczonych usług.

15. Podmiot jest obowiązany uwzględnić przy określaniu grupy docelowej oraz strategii dystrybucji wszystkie istotne informacje przekazane mu przez fundusz, w przypadku gdy:

1) podmiot nie może przeprowadzić dokładnej oceny grupy docelowej dla danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, w szczególności charakteryzujących się dużym poziomem złożoności lub wysokim poziomem ryzyka, brakiem płynności, innowacyjnością albo innymi istotnymi cechami, lub

2) możliwe jest wystąpienie istotnego konfliktu interesów, w szczególności w odniesieniu do jednostek uczestnictwa albo tytułów uczestnictwa funduszu zarządzanego przez towarzystwo lub inny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej co podmiot, albo gdy podmiot otrzymuje świadczenia pieniężne lub niepieniężne od podmiotów trzecich.

16. W przypadkach, o których mowa w ust. 15, podmiot jest obowiązany przeanalizować zasadność wyłączenia danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy z zakresu instrumentów finansowych przez niego rekomendowanych albo w inny sposób udostępnionych do nabycia lub objęcia, nawet gdy pierwotnie podmiot byłby w stanie ocenić zgodność tego instrumentu ze swoją bazą klientów pod względem posiadanych przez nich wiedzy i doświadczenia.

17. Podmiot, w sytuacji gdy dostępne mu informacje nie pozwalają na przeprowadzenie pełnej oceny grupy docelowej, może rekomendować albo w inny sposób udostępniać jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy do nabycia lub objęcia, bez świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego, jednak po uprzednim poinformowaniu klienta, że podmiot nie jest w stanie ocenić pełnej zgodności potrzeb, cech lub celów klienta z tym instrumentem finansowym.

18. W przypadku nieskomplikowanych i łatwo dostępnych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot może określić grupę docelową w sposób mniej szczegółowy, w szczególności:

1) w przypadku niektórych rodzajów jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa wystarczająco porównywalnych pod względem cech tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa możliwe jest określenie grupy docelowej na podstawie wspólnego podejścia dotyczącego jednego rodzaju jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa;

2) opis jednego lub więcej kryteriów, o których mowa w ust. 8, może być dokonany w sposób ogólny.

19. Przez nieskomplikowane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa rozumie się jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy, z wyłączeniem jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa funduszy, o których mowa w art. 36 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej.

20. Przez publicznie dostępne informacje rozumie się informacje, które są jasne, wiarygodne i przedstawione w celu wypełnienia przez fundusz obowiązków wynikających z przepisów prawa.

[2] § 31 ust. 7a dodany przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów (Dz.U. poz. 1315). Zmiana weszła w życie 26 lipca 2023 r.

[3] § 31 ust. 7b dodany przez § 1 pkt 2 lit. a) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów (Dz.U. poz. 1315). Zmiana weszła w życie 26 lipca 2023 r.

[4] § 31 ust. 8 pkt 5 w brzmieniu ustalonym przez § 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2023 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie postępowania podmiotów prowadzących działalność w zakresie pośrednictwa w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa, a także doradztwa inwestycyjnego w odniesieniu do takich instrumentów (Dz.U. poz. 1315). Zmiana weszła w życie 26 lipca 2023 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2021-07-12 do 2023-07-25    (Dz.U.2021.1266 tekst jednolity)

§ 31. [Grupa docelowa] 1. Podmiot określa grupę docelową dla danego instrumentu finansowego, nawet jeżeli fundusz nie określił dla tego instrumentu grupy docelowej.

2. Podmiot określa grupę docelową instrumentu finansowego na etapie ustalania celów biznesowych i strategii dystrybucji, przed rozpoczęciem świadczenia usług w odniesieniu do tego instrumentu finansowego.

3. Podmiot, realizując w bieżącej działalności operacyjnej cele biznesowe i strategię dystrybucji w połączeniu z procesem określenia grupy docelowej, zapewnia odpowiednie dostosowanie i zgodność świadczonych usług w odniesieniu do objętych nimi instrumentów finansowych.

4. Wykonując obowiązek, o którym mowa w ust. 3, podmiot zapewnia w szczególności zgodność świadczonych usług z instrumentami finansowymi w odniesieniu do tych instrumentów finansowych, które charakteryzują się wysokim poziomem złożoności, podwyższonym ryzykiem, brakiem albo zmniejszoną płynnością albo innymi istotnymi dla grupy docelowej cechami.

5. Podmiot, pośrednicząc w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszu, określa grupę docelową w odniesieniu do tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa.

6. W przypadku funduszu z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot określa grupę docelową w odniesieniu do każdej kategorii jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa tego funduszu.

7. W ramach procesu, o którym mowa w ust. 2, podmiot określa także wszystkie grupy klientów, których potrzebom, cechom i celom dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie odpowiadają, ustalając w ten sposób negatywną grupę docelową.

8. Podmiot przy określaniu grupy docelowej bierze pod uwagę kryteria obejmujące co najmniej:

1) rodzaj klientów, do których dany instrument finansowy jest skierowany, z uwzględnieniem podziału klientów na klientów profesjonalnych i klientów detalicznych;

2) wiedzę i doświadczenie w odniesieniu do rodzaju danego instrumentu finansowego, jego właściwości lub zagadnień związanych z danym instrumentem finansowym, które powinni posiadać klienci docelowi, aby zrozumieć cechy i ryzyka związane z danym instrumentem finansowym;

3) sytuację finansową klienta docelowego uwzględniającą:

a) określoną wartość procentową wysokości straty, jaką klient docelowy jest w stanie ponieść,

b) istnienie dodatkowych zobowiązań klienta docelowego w związku z instrumentem finansowym;

4) tolerancję ryzyka oraz zgodności wskaźnika zysku do ryzyka związanego z instrumentem finansowym oraz zakładanej stopy zwrotu z grupą docelową, z uwzględnieniem:

a) ustalenia i precyzyjnego opisania przez podmiot kategorii ryzyka związanego z instrumentem finansowym,

b) określenia przez podmiot ogólnego podejścia klienta docelowego do ryzyka związanego z inwestycją w instrumenty finansowe poprzez przypisanie klienta docelowego do kategorii, o których mowa w lit. a,

c) zastosowania w stosownych przypadkach wskaźnika syntetycznego przewidzianego w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej (Dz. Urz. UE L 176 z 10.07.2010, str. 1) lub ogólnego wskaźnika ryzyka przewidzianego w rozporządzeniu 1286/2014;

5) cele inwestycyjne i potrzeby inwestycyjne klientów, które mają być zaspokojone przez dany instrument finansowy, z uwzględnieniem ogólnej strategii inwestycyjnej klienta docelowego, obejmującej w szczególności horyzont czasowy inwestycji, przy czym cele i potrzeby klienta mogą zostać uszczegółowione poprzez określenie konkretnych aspektów inwestycji oraz oczekiwań klientów docelowych w odniesieniu do tych aspektów szczegółowych.

9. Podmiot określa grupę docelową w sposób odpowiedni i proporcjonalny, z uwzględnieniem charakteru funduszu, w którego zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa pośredniczy, uwzględniając także koszty ponoszone przez ten fundusz oraz strukturę opłat ponoszonych w związku z nabyciem lub odkupieniem jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy.

10. Podmiot w celu określenia grupy docelowej:

1) przeprowadza dokładną analizę cech swojej bazy potencjalnych i istniejących klientów;

2) wykorzystuje informacje publicznie dostępne odnoszące się do jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, które uzna za przydatne i dostępne w celu określenia grupy docelowej;

3) wdraża, utrzymuje i stosuje na zasadzie proporcjonalności, uwzględniając stopień złożoności danego instrumentu finansowego, procedurę dostosowywania grupy docelowej określonej przez fundusz do własnej bazy klientów;

4) zapewnia zgodność określanej grupy docelowej z podstawowymi założeniami odnoszącymi się do grupy docelowej określonej przez fundusz;

5) z uwzględnieniem zasady proporcjonalności, mając na uwadze zakres możliwych do pozyskania publicznie dostępnych informacji oraz stopień złożoności instrumentu finansowego:

a) podejmuje działania mające na celu zapewnienie, że informacje uzyskane od funduszu są rzetelne i zapewniają, że instrumenty finansowe będą rekomendowane lub w inny sposób udostępnione do nabycia lub objęcia, zgodnie z cechami, celami i potrzebami grupy docelowej,

b) w przypadku gdy dostępne właściwe informacje na potrzeby określenia grupy docelowej nie są dostępne publicznie, działania, o których mowa w lit. a, mogą obejmować w szczególności zawarcie przez podmiot umowy z funduszem w celu uzyskania właściwych informacji umożliwiających dokonanie oceny grupy docelowej,

c) uwzględnia informacje dostępne publicznie, pod warunkiem że są one wyraźne, wiarygodne i zostały przygotowane w celu spełnienia wymogów przewidzianych w przepisach prawa.

11. Podmiot jest obowiązany do oceny znaczenia każdego z kryteriów, o których mowa w ust. 8, i dostosowania szczegółowości określenia grupy docelowej odpowiednio do danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy, biorąc pod uwagę zależności pomiędzy poszczególnymi kryteriami.

12. Podmiot jest obowiązany do precyzyjnego zdefiniowania pojęć i terminologii zastosowanej przy określaniu grupy docelowej na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 8.

13. Podmiot określa grupę docelową na wystarczająco szczegółowym poziomie, aby uniknąć uwzględnienia w grupie docelowej jakichkolwiek klientów lub grup klientów, z których potrzebami, cechami i celami dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie są zgodne. Podmiot może określić grupę docelową w sposób bardziej szczegółowy niż fundusz.

14. Przy określaniu grupy docelowej podmiot jest obowiązany brać pod uwagę rodzaj klientów, którym świadczy usługi, charakter instrumentów finansowych oraz rodzaj świadczonych usług.

15. Podmiot jest obowiązany uwzględnić przy określaniu grupy docelowej oraz strategii dystrybucji wszystkie istotne informacje przekazane mu przez fundusz, w przypadku gdy:

1) podmiot nie może przeprowadzić dokładnej oceny grupy docelowej dla danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, w szczególności charakteryzujących się dużym poziomem złożoności lub wysokim poziomem ryzyka, brakiem płynności, innowacyjnością albo innymi istotnymi cechami, lub

2) możliwe jest wystąpienie istotnego konfliktu interesów, w szczególności w odniesieniu do jednostek uczestnictwa albo tytułów uczestnictwa funduszu zarządzanego przez towarzystwo lub inny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej co podmiot, albo gdy podmiot otrzymuje świadczenia pieniężne lub niepieniężne od podmiotów trzecich.

16. W przypadkach, o których mowa w ust. 15, podmiot jest obowiązany przeanalizować zasadność wyłączenia danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy z zakresu instrumentów finansowych przez niego rekomendowanych albo w inny sposób udostępnionych do nabycia lub objęcia, nawet gdy pierwotnie podmiot byłby w stanie ocenić zgodność tego instrumentu ze swoją bazą klientów pod względem posiadanych przez nich wiedzy i doświadczenia.

17. Podmiot, w sytuacji gdy dostępne mu informacje nie pozwalają na przeprowadzenie pełnej oceny grupy docelowej, może rekomendować albo w inny sposób udostępniać jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy do nabycia lub objęcia, bez świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego, jednak po uprzednim poinformowaniu klienta, że podmiot nie jest w stanie ocenić pełnej zgodności potrzeb, cech lub celów klienta z tym instrumentem finansowym.

18. W przypadku nieskomplikowanych i łatwo dostępnych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot może określić grupę docelową w sposób mniej szczegółowy, w szczególności:

1) w przypadku niektórych rodzajów jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa wystarczająco porównywalnych pod względem cech tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa możliwe jest określenie grupy docelowej na podstawie wspólnego podejścia dotyczącego jednego rodzaju jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa;

2) opis jednego lub więcej kryteriów, o których mowa w ust. 8, może być dokonany w sposób ogólny.

19. Przez nieskomplikowane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa rozumie się jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy, z wyłączeniem jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa funduszy, o których mowa w art. 36 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej.

20. Przez publicznie dostępne informacje rozumie się informacje, które są jasne, wiarygodne i przedstawione w celu wypełnienia przez fundusz obowiązków wynikających z przepisów prawa.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2019-11-15 do 2021-07-11

§ 31. [Grupa docelowa] 1. Podmiot określa grupę docelową dla danego instrumentu finansowego, nawet jeżeli fundusz nie określił dla tego instrumentu grupy docelowej.

2. Podmiot określa grupę docelową instrumentu finansowego na etapie ustalania celów biznesowych i strategii dystrybucji, przed rozpoczęciem świadczenia usług w odniesieniu do tego instrumentu finansowego.

3. Podmiot, realizując w bieżącej działalności operacyjnej cele biznesowe i strategię dystrybucji w połączeniu z procesem określenia grupy docelowej, zapewnia odpowiednie dostosowanie i zgodność świadczonych usług w odniesieniu do objętych nimi instrumentów finansowych.

4. Wykonując obowiązek, o którym mowa w ust. 3, podmiot zapewnia w szczególności zgodność świadczonych usług z instrumentami finansowymi w odniesieniu do tych instrumentów finansowych, które charakteryzują się wysokim poziomem złożoności, podwyższonym ryzykiem, brakiem albo zmniejszoną płynnością albo innymi istotnymi dla grupy docelowej cechami.

5. Podmiot, pośrednicząc w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszu, określa grupę docelową w odniesieniu do tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa.

6. W przypadku funduszu z różnymi kategoriami jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot określa grupę docelową w odniesieniu do każdej kategorii jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa tego funduszu.

7. W ramach procesu, o którym mowa w ust. 2, podmiot określa także wszystkie grupy klientów, których potrzebom, cechom i celom dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie odpowiadają, ustalając w ten sposób negatywną grupę docelową.

8. Podmiot przy określaniu grupy docelowej bierze pod uwagę kryteria obejmujące co najmniej:

1) rodzaj klientów, do których dany instrument finansowy jest skierowany, z uwzględnieniem podziału klientów na klientów profesjonalnych i klientów detalicznych;

2) wiedzę i doświadczenie w odniesieniu do rodzaju danego instrumentu finansowego, jego właściwości lub zagadnień związanych z danym instrumentem finansowym, które powinni posiadać klienci docelowi, aby zrozumieć cechy i ryzyka związane z danym instrumentem finansowym;

3) sytuację finansową klienta docelowego uwzględniającą:

a) określoną wartość procentową wysokości straty, jaką klient docelowy jest w stanie ponieść,

b) istnienie dodatkowych zobowiązań klienta docelowego w związku z instrumentem finansowym;

4) tolerancję ryzyka oraz zgodności wskaźnika zysku do ryzyka związanego z instrumentem finansowym oraz zakładanej stopy zwrotu z grupą docelową, z uwzględnieniem:

a) ustalenia i precyzyjnego opisania przez podmiot kategorii ryzyka związanego z instrumentem finansowym,

b) określenia przez podmiot ogólnego podejścia klienta docelowego do ryzyka związanego z inwestycją w instrumenty finansowe poprzez przypisanie klienta docelowego do kategorii, o których mowa w lit. a,

c) zastosowania w stosownych przypadkach wskaźnika syntetycznego przewidzianego w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej (Dz. Urz. UE L 176 z 10.07.2010, str. 1) lub ogólnego wskaźnika ryzyka przewidzianego w rozporządzeniu 1286/2014;

5) cele inwestycyjne i potrzeby inwestycyjne klientów, które mają być zaspokojone przez dany instrument finansowy, z uwzględnieniem ogólnej strategii inwestycyjnej klienta docelowego, obejmującej w szczególności horyzont czasowy inwestycji, przy czym cele i potrzeby klienta mogą zostać uszczegółowione poprzez określenie konkretnych aspektów inwestycji oraz oczekiwań klientów docelowych w odniesieniu do tych aspektów szczegółowych.

9. Podmiot określa grupę docelową w sposób odpowiedni i proporcjonalny, z uwzględnieniem charakteru funduszu, w którego zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa pośredniczy, uwzględniając także koszty ponoszone przez ten fundusz oraz strukturę opłat ponoszonych w związku z nabyciem lub odkupieniem jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy.

10. Podmiot w celu określenia grupy docelowej:

1) przeprowadza dokładną analizę cech swojej bazy potencjalnych i istniejących klientów;

2) wykorzystuje informacje publicznie dostępne odnoszące się do jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, które uzna za przydatne i dostępne w celu określenia grupy docelowej;

3) wdraża, utrzymuje i stosuje na zasadzie proporcjonalności, uwzględniając stopień złożoności danego instrumentu finansowego, procedurę dostosowywania grupy docelowej określonej przez fundusz do własnej bazy klientów;

4) zapewnia zgodność określanej grupy docelowej z podstawowymi założeniami odnoszącymi się do grupy docelowej określonej przez fundusz;

5) z uwzględnieniem zasady proporcjonalności, mając na uwadze zakres możliwych do pozyskania publicznie dostępnych informacji oraz stopień złożoności instrumentu finansowego:

a) podejmuje działania mające na celu zapewnienie, że informacje uzyskane od funduszu są rzetelne i zapewniają, że instrumenty finansowe będą rekomendowane lub w inny sposób udostępnione do nabycia lub objęcia, zgodnie z cechami, celami i potrzebami grupy docelowej,

b) w przypadku gdy dostępne właściwe informacje na potrzeby określenia grupy docelowej nie są dostępne publicznie, działania, o których mowa w lit. a, mogą obejmować w szczególności zawarcie przez podmiot umowy z funduszem w celu uzyskania właściwych informacji umożliwiających dokonanie oceny grupy docelowej,

c) uwzględnia informacje dostępne publicznie, pod warunkiem że są one wyraźne, wiarygodne i zostały przygotowane w celu spełnienia wymogów przewidzianych w przepisach prawa.

11. Podmiot jest obowiązany do oceny znaczenia każdego z kryteriów, o których mowa w ust. 8, i dostosowania szczegółowości określenia grupy docelowej odpowiednio do danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy, biorąc pod uwagę zależności pomiędzy poszczególnymi kryteriami.

12. Podmiot jest obowiązany do precyzyjnego zdefiniowania pojęć i terminologii zastosowanej przy określaniu grupy docelowej na podstawie kryteriów, o których mowa w ust. 8.

13. Podmiot określa grupę docelową na wystarczająco szczegółowym poziomie, aby uniknąć uwzględnienia w grupie docelowej jakichkolwiek klientów lub grup klientów, z których potrzebami, cechami i celami dane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa nie są zgodne. Podmiot może określić grupę docelową w sposób bardziej szczegółowy niż fundusz.

14. Przy określaniu grupy docelowej podmiot jest obowiązany brać pod uwagę rodzaj klientów, którym świadczy usługi, charakter instrumentów finansowych oraz rodzaj świadczonych usług.

15. Podmiot jest obowiązany uwzględnić przy określaniu grupy docelowej oraz strategii dystrybucji wszystkie istotne informacje przekazane mu przez fundusz, w przypadku gdy:

1) podmiot nie może przeprowadzić dokładnej oceny grupy docelowej dla danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa, w szczególności charakteryzujących się dużym poziomem złożoności lub wysokim poziomem ryzyka, brakiem płynności, innowacyjnością albo innymi istotnymi cechami, lub

2) możliwe jest wystąpienie istotnego konfliktu interesów, w szczególności w odniesieniu do jednostek uczestnictwa albo tytułów uczestnictwa funduszu zarządzanego przez towarzystwo lub inny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej co podmiot, albo gdy podmiot otrzymuje świadczenia pieniężne lub niepieniężne od podmiotów trzecich.

16. W przypadkach, o których mowa w ust. 15, podmiot jest obowiązany przeanalizować zasadność wyłączenia danych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa funduszy z zakresu instrumentów finansowych przez niego rekomendowanych albo w inny sposób udostępnionych do nabycia lub objęcia, nawet gdy pierwotnie podmiot byłby w stanie ocenić zgodność tego instrumentu ze swoją bazą klientów pod względem posiadanych przez nich wiedzy i doświadczenia.

17. Podmiot, w sytuacji gdy dostępne mu informacje nie pozwalają na przeprowadzenie pełnej oceny grupy docelowej, może rekomendować albo w inny sposób udostępniać jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy do nabycia lub objęcia, bez świadczenia usługi nieodpłatnego doradztwa inwestycyjnego, jednak po uprzednim poinformowaniu klienta, że podmiot nie jest w stanie ocenić pełnej zgodności potrzeb, cech lub celów klienta z tym instrumentem finansowym.

18. W przypadku nieskomplikowanych i łatwo dostępnych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa podmiot może określić grupę docelową w sposób mniej szczegółowy, w szczególności:

1) w przypadku niektórych rodzajów jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa wystarczająco porównywalnych pod względem cech tych jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa możliwe jest określenie grupy docelowej na podstawie wspólnego podejścia dotyczącego jednego rodzaju jednostek uczestnictwa lub tytułów uczestnictwa;

2) opis jednego lub więcej kryteriów, o których mowa w ust. 8, może być dokonany w sposób ogólny.

19. Przez nieskomplikowane jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa rozumie się jednostki uczestnictwa lub tytuły uczestnictwa funduszy, z wyłączeniem jednostek uczestnictwa oraz tytułów uczestnictwa funduszy, o których mowa w art. 36 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 583/2010 z dnia 1 lipca 2010 r. w sprawie wykonania dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE w zakresie kluczowych informacji dla inwestorów i warunków, które należy spełnić w przypadku dostarczania kluczowych informacji dla inwestorów lub prospektu emisyjnego na trwałym nośniku innym niż papier lub za pośrednictwem strony internetowej.

20. Przez publicznie dostępne informacje rozumie się informacje, które są jasne, wiarygodne i przedstawione w celu wypełnienia przez fundusz obowiązków wynikających z przepisów prawa.