Wersja obowiązująca od 2025.10.14

Art. 109. [Obowiązek opróżnienia lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej ] [13] 1. Funkcjonariusz jest obowiązany do opróżnienia lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej, jeżeli:

1) został zwolniony ze służby albo przeniesiony do pełnienia służby w innej miejscowości, z wyjątkiem przeniesienia do miejscowości, o której mowa w art. 107 ust. 1 pkt 1;

2) podnajmuje albo oddaje do bezpłatnego używania przydzielony lokal mieszkalny albo przydzieloną kwaterę tymczasową lub ich część bez zgody Szefa właściwej Agencji;

3) używa lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej w sposób sprzeczny z prawem do dysponowania lub niezgodnie z przeznaczeniem, zaniedbuje obowiązki, dopuszczając do powstania szkód w tym lokalu albo tej kwaterze, albo niszczy urządzenia przeznaczone do wspólnego korzystania przez mieszkańców;

4) wykracza w sposób rażący lub uporczywy przeciwko porządkowi domowemu, czyniąc uciążliwym korzystanie z innych lokali;

5) jest w zwłoce z wnoszeniem opłat za używanie lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej przez okres co najmniej trzech pełnych okresów płatności, mimo pisemnego zawiadomienia go o zamiarze wydania decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej i wyznaczenia dodatkowego, miesięcznego terminu zapłaty zaległych i wymagalnych należności;

6) nie zwolnił, w terminie określonym w odrębnych przepisach, przydzielonego lokalu mieszkalnego albo przydzielonej kwatery tymczasowej;

7) zrzekł się uprawnień do przydzielonego lokalu mieszkalnego albo przydzielonej kwatery tymczasowej;

8) dokonał zamiany lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej;

9) on i jego małżonek posiadają przydzielony inny lokal mieszkalny albo przydzieloną inną kwaterę tymczasową; w takim przypadku osobom tym przysługuje prawo wyboru jednego z zajmowanych lokali;

10) po zwolnieniu ze służby on lub pozostali po nim członkowie rodziny zajmują lokal mieszkalny albo kwaterę tymczasową położone w budynku przeznaczonym na cele służbowe, a osobom tym przydzielono lokal w tej samej lub innej miejscowości, o powierzchni odpowiadającej przysługującym normom;

11) on lub członkowie jego rodziny albo inne osoby zajmują lokal mieszkalny albo kwaterę tymczasową bez tytułu prawnego;

12) został skazany prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone w art. 258 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny lub orzeczono wobec niego prawomocnie środek karny pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe.

2. Decyzję o opróżnieniu lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej wydaje się w stosunku do wszystkich osób zamieszkałych w tym lokalu albo tej kwaterze.

3. W przypadku wydania decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego osoba, której ona dotyczy, opróżnia lokal mieszkalny w terminie nie dłuższym niż 3 miesiące od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna.

4. W przypadku wydania decyzji o opróżnieniu kwatery tymczasowej osoba, której ona dotyczy, opróżnia kwaterę tymczasową w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia, w którym decyzja ta stała się ostateczna.

5. W sprawach opróżnienia lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej zajmowanych przez:

1) kobietę w ciąży,

2) małoletniego,

3) osobę niepełnosprawną, o której mowa w art. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2025 r. poz. 913 i 1301), lub ubezwłasnowolnioną oraz osobę sprawującą nad taką osobą opiekę i wspólnie z nią zamieszkałą,

4) obłożnie chorego, który dysponuje dokumentem urzędowym lub zaświadczeniem lekarskim stwierdzającym stan zdrowia, w którym chory bez narażenia życia lub zdrowia nie może prowadzić normalnej egzystencji, wydanym nie wcześniej niż miesiąc przed dniem wszczęcia postępowania o opróżnienie lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej,

5) emeryta lub rencistę spełniającego kryteria otrzymania świadczenia z pomocy społecznej,

6) osobę posiadającą status bezrobotnego spełniającą kryteria otrzymania świadczenia z pomocy społecznej

– wraz z osobami wspólnie zamieszkującymi, nie wydaje się decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej, chyba że mogą zamieszkać w innym lokalu mieszkalnym albo w domu, a w przypadku, w którym jedną z osób, wobec których wydaje się decyzję o opróżnieniu lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej, jest funkcjonariusz, mogą zamieszkać w miejscowości, w której pełni on służbę, albo w miejscowości, o której mowa w art. 107 ust. 1 pkt 1 albo 2, w innym lokalu mieszkalnym albo w domu.

6. W przypadku, o którym mowa w ust. 5, organ właściwy do wydania decyzji o opróżnieniu lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej kieruje do sądu powszechnego pozew o opróżnienie lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej. Przepisy art. 14 ust. 1–5 i 6a, art. 15, art. 17 i art. 18 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego stosuje się odpowiednio.

7. Opróżnienia lokalu mieszkalnego albo kwatery tymczasowej, z wyjątkiem przypadku, o którym mowa w ust. 6, dokonuje się w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2025 r. poz. 132, 620 i 1302).

[13] Art. 109 w brzmieniu ustalonym przez art. 6 pkt 9 ustawy z dnia 12 września 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z określeniem zasad zakwaterowania funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Służby Ochrony Państwa oraz poprawy niektórych warunków pełnienia służby (Dz.U. poz. 1366). Zmiana weszła w życie 14 października 2025 r., z mocą od 1 lipca 2025 r.