Wersja obowiązująca od 2012-12-04

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, a w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

stanowiąc zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 251 Traktatu (²),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Dyrektywa 2005/32/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 6 lipca 2005 r. ustanawiająca ogólne zasady ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów wykorzystujących energię (³) została znacząco zmieniona. Ze względu na konieczność wprowadzenia dalszych zmian, ściśle ograniczonych do rozszerzenia zakresu stosowania tej dyrektywy w celu objęcia nią wszystkich produktów związanych z energią, dla zachowania przejrzystości dyrektywa ta powinna zostać przekształcona.

(2) Rozbieżności pomiędzy przepisami prawnymi lub środkami administracyjnymi przyjętymi przez państwa członkowskie w stosunku do ekoprojektu dla produktów związanych z energią mogą stwarzać bariery w handlu i zniekształcać konkurencję we Wspólnocie i w związku z tym mogą mieć bezpośredni wpływ na ustanowienie i funkcjonowanie rynku wewnętrznego. Harmonizacja przepisów krajowych jest jedynym środkiem zapobiegającym powstawaniu wspomnianych barier w handlu i nieuczciwej konkurencji. Rozszerzenie zakresu zastosowania dyrektywy na wszystkie produkty związane z energią umożliwi harmonizację na poziomie Wspólnoty wymogów dotyczących ekoprojektu dla wszystkich istotnych produktów związanych z energią.

(3) Produkty związane z energią mają duży udział w zużywaniu zasobów naturalnych i energii we Wspólnocie. Wywierają one również innego rodzaju poważny wpływ na środowisko. W przypadku zdecydowanej większości kategorii produktów dostępnych na rynku wspólnotowym można zaobserwować bardzo zróżnicowany stopień wpływu na środowisko, mimo iż mają one podobne parametry funkcjonalne. Mając na uwadze potrzebę zrównoważonego rozwoju, należy zachęcać do ciągłej poprawy ogólnego wpływu tych produktów na środowisko, w szczególności poprzez określenie głównych źródeł negatywnych wpływów na środowisko oraz unikanie przenoszenia zanieczyszczeń, o ile poprawa taka nie wiązałaby się z nadmiernymi kosztami.

(4) Wiele produktów związanych z energią ma znaczny potencjał do bycia ulepszonymi, aby zredukować wpływ na środowisko i osiągnąć oszczędności energii dzięki lepszym projektom, co prowadzi również do oszczędności gospodarczych dla przedsiębiorstw i użytkowników końcowych. Poza produktami, które wykorzystują, wytwarzają, przekazują lub mierzą energię, niektóre produkty związane z energią, w tym produkty stosowane w budownictwie, takie jak okna i materiały izolacyjne, lub pewne produkty wykorzystujące wodę, takie jak główki prysznica lub krany, również mogłyby przyczyniać się do znacznych oszczędności energii podczas ich użytkowania.

(5) Ekoprojekt produktów jest podstawowym czynnikiem w strategii Wspólnoty dotyczącej zintegrowanej polityki produktowej. Jako podejście zapobiegawcze, mające na celu optymalizację ekologiczności produktów przy zachowaniu ich cech funkcjonalnych, daje rzeczywiste nowe możliwości producentom, konsumentom oraz całemu społeczeństwu.

(6) Poprawa efektywności energetycznej – której jedną z dostępnych opcji jest lepsze wykorzystanie energii elektrycznej przez użytkowników końcowych – uznawana jest za istotny wkład w osiągnięcie docelowych wartości emisji gazów cieplarnianych we Wspólnocie. Zapotrzebowanie na energię elektryczną jest jedną z najszybciej rosnących kategorii zużycia końcowego energii; przewiduje się, że wzrośnie ono w ciągu następnych 20 do 30 lat w razie braku jakiejkolwiek strategii działania, która zrównoważyłaby tę tendencję. Znaczne obniżenie konsumpcji energii zgodnie z sugestią Komisji wyrażoną w Europejskim programie zapobiegania zmianom klimatu (ECPP) jest możliwe. Zmiany klimatyczne są jednym z priorytetów szóstego wspólnotowego programu działań w zakresie środowiska naturalnego, ustanowionego decyzją nr 1600/2002/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (⁴). Oszczędność energii jest jednym z najefektywniejszych pod względem kosztów sposobów zwiększenia bezpieczeństwa dostaw i ograniczenia zależności od importu. Dlatego też należy przyjąć istotne środki i ustalić cele dotyczące zapotrzebowania.

(7) Należy podjąć działania podczas fazy projektowania produktów związanych z energią, ponieważ wydaje się, że o zanieczyszczeniu powstającym w cyklu życia produktu przesądza się na tym etapie, a także właśnie wtedy decyduje się o większości związanych z tym kosztów.

(8) Należy ustanowić spójne ogólne zasady stosowania we Wspólnocie wymogów dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią w celu zapewnienia swobodnego przepływu tych produktów, które spełniają takie wymogi, oraz w celu poprawy ogólnego poziomu wpływu, jaki wywierają na środowisko. Takie wymogi wspólnotowe powinny uwzględniać zasady uczciwej konkurencji i handlu międzynarodowego.

(9) Wymogi ekoprojektu powinny zostać ustalone z uwzględnieniem celów i priorytetów szóstego wspólnotowego programu działań na rzecz środowiska naturalnego, w tym odpowiednich mających zastosowanie celów właściwych strategii tematycznych tego programu.

(10) Celem niniejszej dyrektywy jest osiągnięcie wysokiego poziomu ochrony środowiska przez redukcję potencjalnego wpływu produktów związanych z energią na środowisko, co będzie w efekcie korzystne dla konsumentów i innych użytkowników końcowych. Zrównoważony rozwój wymaga również należytego uwzględnienia wpływu zdrowotnego, społecznego i ekonomicznego przewidywanych środków. Poprawa efektywności energetycznej produktów i efektywności wykorzystania zasobów przyczynia się do bezpieczeństwa dostaw energii i zmniejszenia zapotrzebowania na zasoby naturalne, co stanowi warunki konieczne zdrowej gospodarki, a tym samym zrównoważonego rozwoju.

(11) Państwo członkowskie, które uzna za konieczne utrzymanie przepisów krajowych ze względu na nadrzędne potrzeby w zakresie ochrony środowiska lub wprowadzenie nowych przepisów opartych na nowych dowodach naukowych dotyczących ochrony środowiska ze względu na szczególny problem tego państwa członkowskiego, powstały po przyjęciu obowiązujących środków wykonawczych, może to zrobić zgodnie z warunkami określonymi w art. 95 ust. 4, 5 i 6 Traktatu, który przewiduje uprzednią notyfikację i uzyskanie zgody Komisji.

(12) W celu zmaksymalizowania korzyści dla środowiska wynikających z ulepszonych projektów konieczne może być poinformowanie konsumentów o cechach środowiskowych i ekologiczności produktów związanych z energią oraz doradzanie im, jak używać takiego produktu w sposób przyjazny dla środowiska.

(13) Celem podejścia określonego w komunikacie Komisji z dnia 18 czerwca 2003 r. zatytułowanym „Zintegrowana polityka produktowa – Podejście oparte na cyklu życia produktów w środowisku”, który jest istotnym elementem innowacyjnym szóstego wspólnotowego programu działań w zakresie środowiska naturalnego, jest zmniejszenie oddziaływania produktów na środowisko w całym ich cyklu życia, co obejmuje dobór i wykorzystanie surowców, wytwarzanie, pakowanie, transport i dystrybucję, instalację i konserwację, użytkowanie i koniec przydatności do użycia. Uwzględnienie oddziaływania produktu na środowisko w całym cyklu jego życia już na etapie projektowania otwiera duże możliwości w zakresie ułatwienia poprawy takiego oddziaływania w oszczędny sposób, w tym poprzez efektywność wykorzystywania zasobów i materiałów, a tym samym przyczynia się do realizacji celów strategii zrównoważonego wykorzystywania zasobów naturalnych. Konieczna jest odpowiednia elastyczność umożliwiająca wzięcie pod uwagę tego czynnika podczas projektowania produktu z uwzględnieniem aspektów technicznych, funkcjonalnych i ekonomicznych.

(14) Pomimo że pożądane jest wszechstronne podejście do ekologiczności produktów, to jednak ograniczenie emisji gazów cieplarnianych dzięki zwiększonej efektywności energetycznej powinno być traktowane jako najważniejszy cel ochrony środowiska do czasu przyjęcia planu prac.

(15) Konieczne i uzasadnione może okazać się ustanowienie określonych ilościowo wymogów dotyczących ekoprojektu dla niektórych produktów lub ich aspektów środowiskowych w celu zminimalizowania oddziaływania tych produktów na środowisko. Biorąc pod uwagę pilną potrzebę realizacji zobowiązań objętych Protokołem z Kioto do Ramowej konwencji Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu oraz bez uszczerbku dla zintegrowanego podejścia promowanego w niniejszej dyrektywie, należy nadać pierwszeństwo tym środkom, które mogą znacząco wpłynąć na redukcję emisji gazów cieplarnianych przy niskich kosztach. Środki takie mogą także przyczynić się do zrównoważonego wykorzystywania zasobów oraz stanowić znaczący wkład do 10-letnich ram dla programów dotyczących zrównoważonej produkcji i konsumpcji uzgodnionych na światowym szczycie w sprawie zrównoważonego rozwoju w Johannesburgu w dniach od 26 sierpnia do 4 września 2002 r.

(16) W stosownych przypadkach ogólną zasadą jest, że zużycie energii przez produkty związane z energią w trybie czuwania lub po wyłączeniu powinno być ograniczone do minimum koniecznego do ich należytego funkcjonowania.

(17) Mimo że najlepsze produkty czy technologie dostępne na rynku, włączając w to rynki międzynarodowe, powinny być traktowane jako wzorce, poziom wymogów dotyczących ekoprojektu powinien być ustalany na podstawie analizy technicznej, ekonomicznej i środowiskowej. Elastyczność metody ustalania poziomu wymogów może ułatwić szybką poprawę ekologiczności produktów. Należy konsultować się z zainteresowanymi zaangażowanymi stronami, które powinny aktywnie współpracować przy tej analizie. Ustanowienie obowiązkowych środków wymaga odpowiednich konsultacji z zainteresowanymi stronami. Konsultacje takie mogą uwypuklić potrzebę wprowadzania środków stopniowo lub przyjęcia środków przejściowych. Wprowadzenie celów pośrednich zwiększa przewidywalność polityki, pozwala na dostosowanie cyklu rozwoju produktów oraz usprawnia planowanie długoterminowe przez zainteresowane strony.

(18) Pierwszeństwo powinno zostać przyznane alternatywnym sposobom działania, np. samoregulacjom ustalanym przez daną branżę, jeśli prawdopodobne jest, iż takie działanie spowoduje szybsze lub mniej kosztowne osiągnięcie celów polityki niż wprowadzenie wymogów obowiązkowych. Środki legislacyjne mogą okazać się konieczne, jeżeli siły rynkowe nie będą ewoluować w odpowiednim kierunku lub z zadawalającą szybkością.

(19) Samoregulacja, w tym dobrowolne umowy jako jednostronne zobowiązania branży, może umożliwić szybki postęp ze względu na możliwość jej szybkiego i oszczędnego wdrożenia, a także umożliwić elastyczne i odpowiednie dostosowanie do opcji technologicznych i wrażliwości rynku.

(20) Do oceny dobrowolnych umów lub innych środków samoregulacji, przedstawionych jako alternatywa dla środków wykonawczych, powinny być dostępne informacje dotyczące przynajmniej następujących kwestii: możliwości udziału, wartości dodanej, reprezentatywności, określonych ilościowo i rozłożonych w czasie celów, udziału społeczeństwa obywatelskiego, nadzoru i sprawozdawczości, opłacalności administrowania inicjatywą samoregulacji oraz zrównoważonego charakteru.

(21) Komunikat Komisji z dnia 17 lutego 2002 r. zatytułowany „Umowy dotyczące ochrony środowiska na poziomie Wspólnoty w ramach planu działań dotyczącego uproszczenia i ulepszenia środowiska regulacyjnego” mógłby stanowić użyteczną wskazówkę podczas oceniania samoregulacji przez branżę w kontekście niniejszej dyrektywy.

(22) Niniejsza dyrektywa powinna także wspierać wdrażanie ekoprojektu w małych i średnich przedsiębiorstwach (MŚP) oraz w bardzo małych przedsiębiorstwach. Takie wdrażanie można ułatwić poprzez powszechny i łatwy dostęp do informacji związanych z przyjaznym dla środowiska charakterem ich produktów.

(23) Produkty związane z energią spełniające wymogi dotyczące ekoprojektu, ustanowione w środkach wykonawczych do niniejszej dyrektywy, powinny posiadać oznakowanie „CE” i związane z nim informacje w celu umożliwienia wprowadzenia ich do obrotu na rynku wewnętrznym oraz ich swobodnego przepływu. Rygorystyczne egzekwowanie środków wykonawczych jest niezbędne w celu redukcji oddziaływania na środowisko produktów związanych z energią podlegających regulacji oraz zapewnienia uczciwej konkurencji.

(24) Podczas przygotowywania środków wykonawczych oraz planu prac Komisja powinna skonsultować się z przedstawicielami państw członkowskich, a także z zainteresowanymi stronami związanymi z daną grupą produktów, takimi jak przedstawiciele branż przemysłowych, w tym MŚP i rzemieślników, związki zawodowe, handlowcy, detaliści, importerzy, organizacje ochrony środowiska oraz organizacje konsumenckie.

(25) Podczas przygotowywania środków wykonawczych Komisja powinna także należycie uwzględnić istniejące przepisy krajowe w zakresie ochrony środowiska, w szczególności dotyczące substancji toksycznych, które zdaniem państw członkowskich należy zachować, nie obniżając przy tym istniejących i uzasadnionych poziomów ochrony w państwach członkowskich.

(26) Należy uwzględnić moduły i zasady planowane do wykorzystania w dyrektywach harmonizacji technicznej ustanowione w decyzji Parlamentu Europejskiego i Rady nr 768/2008/WE z dnia 9 lipca 2008 r. w sprawie wspólnych ram dotyczących wprowadzania produktów do obrotu (⁵).

(27) Organy nadzoru powinny wymieniać informacje dotyczące przewidywanych środków w zakresie objętym niniejszą dyrektywą w celu poprawy nadzoru rynku, z uwzględnieniem rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiającego wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu (⁶). W takiej współpracy powinno się jak najlepiej wykorzystywać elektroniczne środki komunikacji oraz odpowiednie programy wspólnotowe. Należy ułatwić wymianę informacji o ekologiczności produktu w trakcie cyklu jego życia oraz o osiągnięciach w rozwiązaniach projektowych. Gromadzenie i rozpowszechnianie całości wiedzy zgromadzonej wskutek działań producentów w zakresie ekoprojektu stanowi jedną z podstawowych korzyści wynikających z niniejszej dyrektywy.

(28) Właściwym organem jest zazwyczaj organ publiczny lub prywatny, wyznaczony przez władze publiczne, który zapewnia niezbędną bezstronność i dostępność wiedzy technicznej dla przeprowadzania weryfikacji zgodności produktu ze stosownymi środkami wykonawczymi.

(29) Biorąc pod uwagę znaczenie unikania niezgodności z wymogami, państwa członkowskie zapewniają dostępność środków niezbędnych do skutecznego nadzoru rynku.

(30) W odniesieniu do szkolenia i informacji o ekoprojekcie dla MŚP może okazać się stosowne rozważenie działań towarzyszących.

(31) W interesie funkcjonowania rynku wewnętrznego jest posiadanie norm zharmonizowanych na poziomie Wspólnoty. Po opublikowaniu odniesienia do takiej normy w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej zgodność z nią powinna uzasadniać domniemanie zgodności z odpowiednimi wymogami określonymi w środku wykonawczym przyjętym na podstawie niniejszej dyrektywy, chociaż powinny zostać dopuszczone również inne środki wykazania takiej zgodności.

(32) Jedną z głównych funkcji zharmonizowanych norm powinna być pomoc producentom w zastosowaniu środków wykonawczych przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy. Normy takie mogłyby być istotne podczas ustalania metod pomiaru i testowania. W przypadku ogólnych wymogów ekoprojektu zharmonizowane normy mogłyby być znacząco pomocne jako wytyczne dla producentów przy ustalaniu ekologicznego profilu ich produktu, zgodnie z wymogami odpowiedniego środka wykonawczego. Normy te w wyraźny sposób powinny wskazywać na związki pomiędzy ich przepisami a wymogami, których dotyczą. Celem zharmonizowanych norm nie powinno być ustalanie limitów dla aspektów środowiskowych.

(33) Do celów definicji używanych w niniejszej dyrektywie użyteczne będzie odwołanie się do odpowiednich norm międzynarodowych, takich jak ISO 14040.

(34) Niniejsza dyrektywa jest zgodna z niektórymi zasadami wdrażania nowego podejścia określonymi w rezolucji Rady z dnia 7 maja 1985 r. w sprawie nowego podejścia do harmonizacji technicznej i norm (⁷) oraz odniesień do zharmonizowanych norm europejskich. Rezolucja Rady z dnia 28 października 1999 r. w sprawie roli normalizacji w Europie (⁸) zaleca, aby Komisja dokonała analizy, czy zasada nowego podejścia jako sposób poprawy i uproszczenia ustawodawstwa tam, gdzie to możliwe, może zostać rozszerzona na sektory dotychczas nią nieobjęte.

(35) Niniejsza dyrektywa uzupełnia istniejące instrumenty wspólnotowe, takie jak dyrektywa Rady 92/75/EWG z dnia 22 września 1992 r. w sprawie wskazania, poprzez etykietowanie oraz standardowe informacje o produkcie, zużycia energii oraz innych zasobów przez urządzenia gospodarstwa domowego (⁹), rozporządzenie (WE) nr 1980/2000 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 lipca 2000 r. w sprawie zrewidowanego programu przyznawania wspólnotowego oznakowania ekologicznego (¹⁰), dyrektywa 2002/96/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie zużytego sprzętu elektrotechnicznego i elektronicznego (WEEE) (¹¹), dyrektywa 2002/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 27 stycznia 2003 r. w sprawie ograniczenia stosowania niektórych niebezpiecznych substancji w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (¹²), dyrektywa 2006/121/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. zmieniająca dyrektywę Rady 67/548/EWG w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do klasyfikacji, pakowania i etykietowania substancji niebezpiecznych w celu dostosowania jej do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) oraz utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów (¹³) oraz rozporządzenie (WE) nr 106/2008 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 15 stycznia 2008 r. w sprawie wspólnotowego programu znakowania efektywności energetycznej urządzeń biurowych (¹⁴). Synergia pomiędzy niniejszą dyrektywą a istniejącymi instrumentami Wspólnoty powinna przyczynić się do poprawy ich skuteczności oraz tworzenia spójnych wymogów dla producentów.

(35a) [1] Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2010/31/UE z dnia 19 maja 2010 r. w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (¹⁵) zobowiązuje państwa członkowskie do określenia wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej wobec elementów budynków stanowiących część przegród zewnętrznych oraz wymagań dotyczących ogólnej charakterystyki energetycznej systemów, odpowiedniej instalacji i właściwego zwymiarowania, regulacji i kontroli systemów technicznych zainstalowanych w istniejących budynkach. Jest zgodne z celami niniejszej dyrektywy, by wspomniane wymagania mogły w niektórych okolicznościach ograniczyć instalację produktów związanych z energią, które są zgodne z niniejszą dyrektywą i środkami wykonawczymi do niej, pod warunkiem że takie wymagania nie stanowią nieuzasadnionej bariery rynkowej.

(36) Środki konieczne do wdrożenia niniejszej dyrektywy powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁶).

(37) W szczególności należy przyznać Komisji uprawnienia do zmiany lub uchylenia dyrektywy Rady 92/42/EWG (¹⁷) oraz dyrektyw 96/57/WE (¹⁸) i 2000/55/WE (¹⁹) Parlamentu Europejskiego i Rady. Taką zmianę lub uchylenie należy przyjąć zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(38) Ponadto należy przyznać Komisji uprawnienia do przyjmowania środków wykonawczych określających wymogi dotyczące ekoprojektu dla określonych produktów związanych z energią, w tym również do wprowadzania środków wykonawczych w trakcie okresu przejściowego oraz, w razie potrzeby, przepisów dotyczących równoważenia poszczególnych aspektów środowiskowych. Ponieważ środki te mają zasięg ogólny i mają na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie nowymi elementami innymi niż istotne, środki te powinny zostać przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(39) Komisja powinna, w oparciu o zdobyte doświadczenie związane ze stosowaniem niniejszej dyrektywy, dyrektywy 2005/32/WE, w tym środków wykonawczych, dokonać przeglądu funkcjonowania, metod i skuteczności niniejszej dyrektywy oraz ocenić zasadność rozszerzenia jej zakresu poza produkty związane z energią. W ramach tego przeglądu Komisja powinna przeprowadzić konsultacje z przedstawicielami państw członkowskich oraz innymi zainteresowanymi stronami.

(40) Państwa członkowskie powinny ustalić sankcje nakładane w przypadku naruszeń przepisów krajowych przyjętych zgodnie z niniejszą dyrektywą. Sankcje takie powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

(41) Ponieważ państwa członkowskie nie mogą w zadowalającym stopniu osiągnąć celu niniejszej dyrektywy, a mianowicie zapewnić funkcjonowania rynku wewnętrznego poprzez wprowadzenie wymogu odpowiedniego poziomu ekologiczności produktów, a ze względu na skalę i efekty możliwe jest lepsze jego osiągnięcie na poziomie Wspólnoty, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności, określoną w tym artykule, niniejsza dyrektywa nie wykracza poza to, co jest konieczne do osiągnięcia tego celu.

(42) Zobowiązanie do przeniesienia niniejszej dyrektywy do prawa krajowego powinno ograniczać się do tych przepisów, które stanowią zasadniczą zmianę w porównaniu z dyrektywą 2005/32/WE. Zobowiązanie do przeniesienia przepisów, które nie uległy zmianie, wynika z dyrektywy 2005/32/WE.

(43) Niniejsza dyrektywa nie powinna naruszać zobowiązań państw członkowskich dotyczących terminów transpozycji do prawa krajowego dyrektyw określonych w załączniku IX część B.

(44) Zgodnie z pkt 34 Porozumienia międzyinstytucjonalnego w sprawie lepszego stanowienia prawa (²⁰) zachęca się państwa członkowskie do sporządzenia – dla własnych celów oraz w interesie Wspólnoty – tabel możliwie dokładnie ilustrujących korelacje pomiędzy niniejszą dyrektywą a środkami transpozycji, a także do publikacji tych tabel,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZĄ DYREKTYWĘ:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsza dyrektywa ustanawia ramy ustalania wymogów Wspólnoty dotyczących ekoprojektu dla produktów związanych z energią w celu zapewnienia swobodnego przepływu takich produktów na rynku wewnętrznym.

2. Niniejsza dyrektywa przewiduje ustalenie wymogów, jakie muszą spełniać produkty związane z energią objęte środkami wykonawczymi, aby mogły zostać wprowadzone do obrotu lub użytkowania. Przyczynia się ona do zrównoważonego rozwoju poprzez zwiększenie efektywności energetycznej i poziomu ochrony środowiska przy jednoczesnym zwiększaniu bezpieczeństwa dostaw energii.

3. Niniejszej dyrektywy nie stosuje się do środków przewozu osób lub towarów.

4. Niniejsza dyrektywa i środki wykonawcze przyjęte na jej podstawie nie stanowią uszczerbku dla prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego gospodarki odpadami oraz prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego chemikaliów, w tym prawodawstwa wspólnotowego dotyczącego fluorowanych gazów cieplarnianych.

Artykuł 2

Definicje

Do celów niniejszej dyrektywy zastosowanie mają następujące definicje:

1) „produkt związany z energią” („produkt”) oznacza każdy towar mający wpływ na zużycie energii podczas jego używania, który jest wprowadzany do obrotu lub użytkowania i zawiera części, które mają zostać włączone do produktów związanych z energią objętych niniejszą dyrektywą, które są wprowadzane do obrotu lub użytkowania jako osobne części dla użytkowników końcowych, a których ekologiczność może być oceniana osobno;

2) „części i podzespoły” oznaczają części, które mają zostać włączone do produktów oraz które nie są wprowadzane do obrotu lub użytkowania jako osobne części dla użytkowników końcowych lub których ekologiczność nie może być oceniana osobno;

3) „środki wykonawcze” oznaczają środki przyjmowane na podstawie niniejszej dyrektywy, ustanawiające wymogi dotyczące ekoprojektu w odniesieniu do zdefiniowanych produktów lub ich aspektów środowiskowych;

4) „wprowadzenie do obrotu” oznacza udostępnienie produktu po raz pierwszy na rynku wspólnotowym z zamiarem jego dystrybucji lub używania na terytorium Wspólnoty za wynagrodzeniem lub bezpłatnie i niezależnie od techniki sprzedaży;

5) „wprowadzenie do użytkowania” oznacza pierwsze wykorzystanie produktu zgodnie z jego przeznaczeniem przez użytkownika końcowego we Wspólnocie;

6) „producent” oznacza osobę fizyczną lub prawną, która wytwarza produkty objęte niniejszą dyrektywą i jest odpowiedzialna za ich zgodność z niniejszą dyrektywą, zamierza wprowadzić je do obrotu lub użytkowania pod własną nazwą producenta lub znakiem towarowym lub do własnego użytku producenta. W razie braku producenta zdefiniowanego w pierwszym zdaniu niniejszego punktu lub importera zdefiniowanego w pkt 8 za producenta uważana będzie każda osoba fizyczna lub prawna, która wprowadza do obrotu lub użytkowania produkty objęte niniejszą dyrektywą;

7) „autoryzowany przedstawiciel” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę we Wspólnocie, która otrzymała pisemne upoważnienie od producenta do wykonywania w jego imieniu wszelkich lub niektórych z jego zobowiązań oraz formalności wynikających z niniejszej dyrektywy;

8) „importer” oznacza każdą osobę fizyczną lub prawną mającą miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Wspólnoty, która w ramach swojej działalności gospodarczej wprowadza do obrotu we Wspólnocie produkt pochodzący z państwa trzeciego;

9) „materiały” oznaczają wszelkie materiały wykorzystywane w cyklu życia danego produktu;

10) „projektowanie produktu” oznacza zbiór procesów przekształcających wymogi prawne, techniczne, dotyczące bezpieczeństwa, funkcjonalne, rynkowe i inne, które mają być spełniane przez dany produkt, w specyfikację techniczną tego produktu;

11) „aspekt środowiskowy” oznacza element lub funkcję danego produktu, która może wchodzić w interakcję ze środowiskiem podczas cyklu życia produktu;

12) „oddziaływanie na środowisko” oznacza wszelkie zmiany w środowisku, w całości lub częściowo wynikające z działania danego produktu podczas jego cyklu życia;

13) „cykl życia” oznacza kolejne i połączone ze sobą etapy istnienia produktu od wykorzystania surowca do ostatecznego unieszkodliwienia;

14) „ponowne wykorzystanie” oznacza każde działanie, dzięki któremu produkt lub jego części, które osiągnęły koniec pierwotnego użytkowania, są wykorzystywane w tym samym celu, dla którego zostały stworzone, łącznie z dalszym wykorzystaniem danego produktu, który jest zwracany do punktów skupu, dystrybutorów, placówek zajmujących się recyklingiem lub producentów, a także ponownym wykorzystaniem danego produktu po odnowieniu;

15) „recykling” oznacza ponowne przetworzenie w procesie produkcyjnym odpadów materiałowych do pierwotnego celu produktu lub do innych celów, jednak z wyłączeniem odzyskiwania energii;

16) „odzyskiwanie energii” oznacza wykorzystanie odpadów palnych jako sposobu wytwarzania energii w procesie bezpośredniego spalania z użyciem innych odpadów lub bez ich użycia, ale z odzyskiwaniem ciepła;

17) „odzyskiwanie” oznacza którąkolwiek z odpowiednich operacji określonych w załączniku II B do dyrektywy 2006/12/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 kwietnia 2006 r. w sprawie odpadów (²¹);

18) „odpady” oznaczają każdą substancję lub obiekt, należące do kategorii określonych w załączniku I do dyrektywy 2006/12/WE, które właściciel usuwa, zamierza usunąć lub do usunięcia których jest zobowiązany;

19) „niebezpieczne odpady” oznaczają wszelkie odpady objęte art. 1 ust. 4 dyrektywy Rady 91/689/EWG z dnia 12 grudnia 1991 r. w sprawie odpadów niebezpiecznych (²²);

20) „profil ekologiczny” oznacza opis, zgodnie ze środkiem wykonawczym mającym zastosowanie do produktu, elementów wejściowych i wyjściowych (jak materiały, emisje i odpady), związanych z danym produktem w całym jego cyklu życia, które są ważne z punktu widzenia oddziaływania przez niego na środowisko oraz są wyrażone w mierzalnych wielkościach fizycznych;

21) „ekologiczność” danego produktu oznacza wyniki zarządzania przez producenta aspektami środowiskowymi produktu, znajdujące odzwierciedlenie w dokumentacji technicznej;

22) „poprawa ekologiczności” oznacza proces udoskonalania ekologiczności danego produktu w odniesieniu do kolejnych generacji produktu, chociaż niekoniecznie dotyczący wszystkich aspektów środowiskowych produktu jednocześnie;

23) „ekoprojekt” oznacza uwzględnienie aspektów środowiskowych przy projektowaniu produktu celem poprawy ekologiczności PWE podczas jego całego cyklu życia;

24) „wymóg dotyczący ekoprojektu” oznacza jakikolwiek wymóg związany z danym produktem lub projektem danego produktu, którego celem jest poprawa jego ekologiczności, lub jakikolwiek wymóg dotyczący dostarczania informacji odnoszących się do aspektów środowiskowych danego produktu;

25) „ogólny wymóg dotyczący ekoprojektu” oznacza jakikolwiek wymóg dotyczący ekoprojektu w oparciu o całkowity profil danego produktu bez ustanowionych wartości granicznych w zakresie poszczególnych aspektów środowiskowych;

26) „szczególny wymóg dotyczący ekoprojektu” oznacza określony ilościowo i dający się zmierzyć wymóg dotyczący ekoprojektu, odnoszący się do konkretnego aspektu środowiskowego danego produktu, np. zużycie energii podczas używania, obliczane dla danej jednostki parametrów wyjściowych;

27) „zharmonizowana norma” oznacza specyfikację techniczną przyjętą przez uznany urząd normalizacyjny na podstawie upoważnienia uzyskanego od Komisji, zgodnie z procedurami ustanowionymi w dyrektywie 98/34/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 22 czerwca 1998 r. ustanawiającej procedurę udzielania informacji w zakresie norm i przepisów technicznych (²³) w celu ustalenia wymogu europejskiego, zgodność z którym nie jest obowiązkowa.

Artykuł 3

Wprowadzenie do obrotu lub użytkowania

1. Państwa członkowskie podejmują wszelkie odpowiednie środki w celu zapewnienia, że produkty objęte środkami wykonawczymi mogą zostać wprowadzone do obrotu lub użytkowania jedynie, jeżeli spełniają warunki określone w tych środkach i noszą oznakowanie CE zgodnie z art. 5.

2. Państwa członkowskie wyznaczają organy odpowiedzialne za nadzór rynku. Zapewniają, że takie organy posiadają i wykorzystują niezbędne uprawnienia do podejmowania odpowiednich środków, do których są zobowiązane na mocy niniejszej dyrektywy. Państwa członkowskie określają zadania, uprawnienia oraz uzgodnienia organizacyjne właściwych organów, które będą uprawnione do:

a) organizowania odpowiednich kontroli zgodności produktów na odpowiednią skalę oraz zobowiązywania producenta lub jego upoważnionych przedstawicieli do wycofania z rynku produktów niezgodnych z wymogami zgodnie z art. 7;

b) żądania przedstawienia przez zainteresowane strony wszelkich niezbędnych informacji zgodnie ze środkami wykonawczymi;

c) pobierania próbek produktów i poddawania ich testom zgodności.

3. Państwa członkowskie informują Komisję o wynikach nadzoru rynku, a w stosownych przypadkach Komisja przekazuje takie informacje pozostałym państwom członkowskim.

4. Państwa członkowskie zapewniają konsumentom i innym zainteresowanym stronom możliwość przekazania właściwym organom uwag na temat zgodności produktu.

Artykuł 4

Obowiązki importera

W przypadku gdy producent nie ma siedziby na obszarze Wspólnoty oraz w przypadku braku autoryzowanego przedstawiciela na importerze spoczywają następujące obowiązki:

a) zapewnienia, że produkt wprowadzony do obrotu lub użytkowania jest zgodny z niniejszą dyrektywą oraz danym środkiem wykonawczym; oraz

b) przechowywania oraz udostępnienia deklaracji zgodności WE oraz dokumentacji technicznej.

Artykuł 5

Oznakowanie i deklaracja zgodności WE

1. Zanim dany produkt objęty środkami wykonawczymi zostanie wprowadzony do obrotu lub użytkowania, zostaje na nim umieszczone oznakowanie CE i wydana deklaracja zgodności WE, jeżeli producent lub jego autoryzowany przedstawiciel zapewnia i oświadcza, że produkt jest zgodny z wszystkimi odpowiednimi przepisami obowiązującego środka wykonawczego.

2. Na oznakowanie CE składa się skrót „CE”, wskazany w załączniku III.

3. Deklaracja zgodności WE zawiera elementy określone w załączniku VI i odnosi się do odpowiedniego środka wykonawczego.

4. Umieszczanie na danym produkcie oznakowań, które mogą wprowadzić użytkowników w błąd co do znaczenia lub formy oznakowania CE, jest zakazane.

5. Państwa członkowskie mogą wymagać dostarczenia informacji na podstawie załącznika I część 2 w swoim języku urzędowym (językach urzędowych) w momencie dostarczenia produktu użytkownikowi końcowemu.

Państwa członkowskie również wyrażają zgodę, aby informacje takie były dostarczane w jednym lub w większej liczbie języków urzędowych instytucji Unii Europejskiej.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu państwa członkowskie biorą pod uwagę w szczególności:

a) czy informacje mogą być dostarczane za pomocą zharmonizowanych symboli lub uznanych kodów lub innych środków; oraz

b) rodzaj użytkownika przewidywany dla produktu oraz charakter informacji, które mają zostać przekazane.

Artykuł 6

Swobodny przepływ

1. Państwa członkowskie nie zakazują, nie ograniczają ani nie utrudniają wprowadzania do obrotu lub do użytkowania na swoich terytoriach produktu spełniającego wszystkie odpowiednie przepisy danego środka wykonawczego i posiadającego oznakowanie CE zgodnie z art. 5 ze względu na wymogi dotyczące ekoprojektu odnoszące się do tych jego parametrów, o których mowa w załączniku I część 1, objętych obowiązującym środkiem wykonawczym. Pozostaje to bez uszczerbku dla wymagań dotyczących charakterystyki energetycznej oraz wymagań dotyczących systemów określonych przez państwa członkowskie zgodnie z art. 4 ust. 1 oraz art. 8 dyrektywy 2010/31/UE. [2]

2. Państwa członkowskie nie zakazują, nie ograniczają ani nie utrudniają wprowadzania do obrotu lub do użytkowania na swoich terytoriach danego produktu noszącego oznakowanie CE zgodnie z art. 5 ze względu na wymogi dotyczące ekoprojektu odnoszące się do tych jego parametrów, o których mowa w załączniku I część 1 i co do których obowiązujący środek wykonawczy stanowi, że wymogi dotyczące ekoprojektu w stosunku do niego nie są konieczne.

3. Państwa członkowskie nie zakazują wystawiania, na przykład podczas targów handlowych, wystaw i pokazów, produktów, które nie są zgodne z przepisami odpowiednich środków wykonawczych, pod warunkiem że zaopatrzone będą one w widoczne oznaczenia, iż nie mogą zostać wprowadzone do obrotu lub użytkowania przed zapewnieniem ich zgodności.

Artykuł 7

Klauzula ochronna

1. Jeżeli państwo członkowskie stwierdzi, iż produkt posiadający oznakowanie CE, o którym mowa w art. 5, i używany zgodnie ze swoim przeznaczeniem nie spełnia wszystkich odpowiednich przepisów obowiązującego środka wykonawczego, producent lub jego autoryzowany przedstawiciel jest zobowiązany do spowodowania, aby produkt spełniał przepisy obowiązującego środka wykonawczego lub wymogi oznakowania CE, oraz do zaprzestania naruszeń zgodnie z warunkami ustalonymi przez państwo członkowskie.

W przypadku istnienia wystarczających dowodów na to, że produkt może nie być zgodny z przepisami, państwo członkowskie podejmuje niezbędne środki, które w zależności od wagi stwierdzonej niezgodności mogą doprowadzić nawet do ustanowienia zakazu wprowadzania do obrotu produktu do czasu zapewnienia zgodności z tymi przepisami.

Jeżeli brak zgodności utrzymuje się, państwo członkowskie podejmuje decyzję ograniczającą lub zakazującą wprowadzania produktu do obrotu lub użytkowania lub zapewnia jego wycofanie z obrotu.

W przypadku wprowadzenia zakazu lub wycofania z obrotu Komisja i inne państwa członkowskie są o tym fakcie bezzwłocznie informowane.

2. Każda decyzja przyjęta przez państwo członkowskie na podstawie niniejszej dyrektywy, ograniczająca lub zakazująca wprowadzania produktu do obrotu lub użytkowania, wskazuje przyczyny, na których jest oparta.

Taka decyzja jest notyfikowana zainteresowanej stronie, która jest jednocześnie informowana o przysługujących jej środkach prawnych dostępnych na podstawie przepisów obowiązujących w danym państwie członkowskim oraz o terminach, w jakich może ona skorzystać z powyższych środków.

3. Państwo członkowskie niezwłocznie informuje Komisję i inne państwa członkowskie o wszelkich decyzjach podjętych na podstawie ust. 1, wskazując ich przyczyny, a w szczególności o tym, czy niezgodność wynika z:

a) niespełnienia wymogów obowiązującego środka wykonawczego;

b) nieprawidłowego zastosowania zharmonizowanych norm, o których mowa w art. 10 ust. 2;

c) braków w zharmonizowanych normach, o których mowa w art. 10 ust. 2.

4. Komisja niezwłocznie rozpoczyna konsultacje z zainteresowanymi stronami i może zasięgać porad technicznych od niezależnych ekspertów zewnętrznych.

Po takich konsultacjach Komisja natychmiast informuje o swoim stanowisku państwo członkowskie, które podjęło decyzję, oraz inne państwa członkowskie.

Jeżeli Komisja uzna, że decyzja była nieuzasadniona, niezwłocznie informuje o tym państwa członkowskie.

5. Jeżeli decyzja, o której mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, opiera się na braku w zharmonizowanych normach, Komisja niezwłocznie wszczyna procedurę określoną w art. 10 ust. 2, 3 i 4. Jednocześnie Komisja informuje komitet, o którym mowa w art. 19 ust. 1.

6. Państwa członkowskie i Komisja podejmują niezbędne środki w celu zagwarantowania poufności w odniesieniu do informacji dostarczonych w trakcie tej procedury, jeżeli jest to uzasadnione.

7. Decyzje podjęte przez państwa członkowskie na podstawie niniejszego artykułu są podawane do publicznej wiadomości w przejrzysty sposób.

8. Opinia Komisji na temat tych decyzji jest publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 8

Ocena zgodności

1. Przed wprowadzeniem do obrotu lub użytkowania produktu objętego środkami wykonawczymi producent lub jego autoryzowany przedstawiciel zapewnia przeprowadzenie oceny zgodności produktu ze wszystkimi odpowiednimi wymogami obowiązującego środka wykonawczego.

2. Procedury oceny zgodności są określone w środkach wykonawczych i pozostawiają producentom wybór pomiędzy wewnętrzną kontrolą projektu opisaną w załączniku IV do niniejszej dyrektywy a systemem zarządzania opisanym w załączniku V do niniejszej dyrektywy. Jeżeli jest to należycie uzasadnione i współmierne do ryzyka, procedura oceny zgodności jest określona w ramach właściwych modułów, opisanych w załączniku II do decyzji nr 768/2008/WE.

Jeśli państwo członkowskie dysponuje wyraźnymi przesłankami wskazującymi na prawdopodobną niezgodność danego produktu z właściwymi przepisami, publikuje ono w możliwie najkrótszym terminie uzasadnioną ocenę zgodności produktu, która może być dokonana przez właściwy organ w celu podjęcia, w odpowiednim przypadku, na czas działań korekcyjnych.

Jeżeli dany produkt objęty środkami wykonawczymi został zaprojektowany przez organizację zarejestrowaną zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 761/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 19 marca 2001 r. dopuszczającym dobrowolny udział organizacji w systemie zarządzania środowiskiem i audytu środowiskowego we Wspólnocie (EMAS) (²⁴), a funkcja projektowa mieści się w zakresie tej rejestracji, system zarządzania przyjęty przez tę organizację uznaje się za spełniający wymogi załącznika V do niniejszej dyrektywy.

Jeżeli dany produkt objęty środkami wykonawczymi został zaprojektowany przez organizację posiadającą system zarządzania obejmujący funkcję projektu produktu i wdrożony zgodnie ze zharmonizowanymi normami, których numery referencyjne zostały opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, taki system zarządzania uznaje się za spełniający odpowiednie wymogi załącznika V.

3. Po wprowadzeniu do obrotu lub do użytkowania produktu objętego środkami wykonawczymi producent lub jego autoryzowany przedstawiciel przechowują odpowiednie dokumenty związane z przeprowadzoną oceną zgodności oraz wydane deklaracje zgodności z możliwością udostępnienia ich państwom członkowskim w celu kontroli przez okres 10 lat od wyprodukowania ostatniego produktu.

Odpowiednie dokumenty są udostępniane w ciągu 10 dni od otrzymania wniosku od właściwego organu państwa członkowskiego.

4. Dokumenty związane z oceną zgodności i deklaracją zgodności WE, o których mowa w art. 5, są sporządzane w jednym z języków urzędowych instytucji Unii Europejskiej.

Artykuł 9

Domniemanie zgodności

1. Państwa członkowskie uznają produkt, który posiada oznakowanie CE, o którym mowa w art. 5, za spełniający odpowiednie przepisy obowiązującego środka wykonawczego.

2. Państwa członkowskie uznają produkt, do którego mają zastosowanie zharmonizowane normy, których numery referencyjne opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej, za spełniający wszystkie odpowiednie przepisy obowiązującego środka wykonawczego, z którym związane są te normy.

3. Zakłada się, że produkty, którym przyznano wspólnotowe oznakowanie ekologiczne na mocy rozporządzenia (WE) nr 1980/2000, spełniają wymogi dotyczące ekoprojektu zawarte w obowiązującym środku wykonawczym w takim stopniu, w jakim spełnia te wymogi oznakowanie ekologiczne.

4. Do celów domniemania zgodności w kontekście niniejszej dyrektywy Komisja, działając zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 19 ust. 2, może zdecydować, że inne oznakowania ekologiczne spełniają warunki odpowiadające oznakowaniu ekologicznemu Wspólnoty, zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1980/2000. Produkty, które uzyskały takie inne oznakowanie ekologiczne, uznaje się za spełniające wymogi dotyczące ekoprojektu zawarte w obowiązującym środku wykonawczym w stopniu, w jakim wymogi te spełniane są przez to oznakowanie ekologiczne.

Artykuł 10

Zharmonizowane normy

1. Państwa członkowskie zapewniają w możliwym zakresie podjęcie odpowiednich środków w celu umożliwienia zainteresowanym stronom konsultacji na szczeblu krajowym w zakresie procesu przygotowania i monitorowania zharmonizowanych norm.

2. W przypadku gdy dane państwo członkowskie lub Komisja uznaje, iż zharmonizowane normy, co do których zastosowania zakłada się, że spełniają szczególne przepisy obowiązującego środka wykonawczego, nie spełniają tych przepisów w pełni, zainteresowane państwo członkowskie lub Komisja informuje o tym Stały Komitet ustanowiony na mocy art. 5 dyrektywy 98/34/WE, wskazując przyczyny. Komitet wydaje opinię w trybie pilnym.

3. W świetle opinii komitetu Komisja podejmuje decyzję o tym, czy opublikować, opublikować w ograniczonym zakresie, utrzymać lub wycofać odniesienia do rozpatrywanych zharmonizowanych norm w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

4. Komisja informuje zainteresowaną europejską instytucję normalizacyjną oraz, jeżeli to konieczne, udziela nowego upoważnienia w celu weryfikacji zharmonizowanych norm.

Artykuł 11

Wymogi dotyczące części i podzespołów

Środki wykonawcze mogą wymagać od producenta lub jego autoryzowanego przedstawiciela, wprowadzających do obrotu lub użytkowania części i podzespoły, aby przekazywali producentowi danego produktu objętego przepisami wykonawczymi odpowiednie informacje o składzie materiałowym i zużyciu energii, materiałach lub zasobach części lub podzespołów.

Artykuł 12

Współpraca administracyjna i wymiana informacji

1. Państwa członkowskie zapewniają podjęcie odpowiednich środków zmierzających do zachęcania władz odpowiedzialnych za wykonanie niniejszej dyrektywy do wzajemnej współpracy i do przekazywania sobie nawzajem oraz do przekazywania Komisji informacji w celu wspomagania funkcjonowania niniejszej dyrektywy, a w szczególności wspierania w wykonaniu art. 7.

Współpraca administracyjna i wymiana informacji wykorzystuje w najwyższym możliwym stopniu elektroniczne środki łączności i może być wspierana za pomocą odpowiednich programów wspólnotowych.

Państwa członkowskie informują Komisję o tym, które organy są odpowiedzialne za stosowanie niniejszej dyrektywy.

2. Charakterystykę i strukturę wymiany informacji pomiędzy Komisją a państwami członkowskimi ustala się zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 19 ust. 2.

3. Komisja podejmuje odpowiednie środki w celu zachęcenia i przyczynienia się do współpracy pomiędzy państwami członkowskimi, o której mowa w niniejszym artykule.

Artykuł 13

Małe i średnie przedsiębiorstwa

1. W kontekście programów, z których mogą korzystać małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP) oraz bardzo małe przedsiębiorstwa, Komisja bierze pod uwagę inicjatywy mające na celu pomoc MŚP i bardzo małym przedsiębiorstwom we włączeniu w proces projektowania swoich produktów aspektów ochrony środowiska, w tym efektywności energetycznej.

2. Danemu środkowi wykonawczemu mogą towarzyszyć wytyczne uwzględniające specyfikę MŚP działających w objętym nim sektorze produkcji. W razie konieczności i zgodnie z ust. 1 Komisja może przygotować dodatkowe opracowania specjalistyczne, by ułatwić MŚP stosowanie niniejszej dyrektywy.

3. Państwa członkowskie, w szczególności wzmacniając sieci i struktury wsparcia, udzielają MŚP oraz bardzo małym przedsiębiorstwom zachęt do przyjęcia podejścia rozsądnego z punktu widzenia ochrony środowiska już na etapie projektowania produktów, jak również do dostosowywania się do przyszłego prawodawstwa europejskiego.

Artykuł 14

Informacje dla konsumentów

Zgodnie z obowiązującym środkiem wykonawczym producenci zapewniają konsumentom produktów, w formie, którą uważają za stosowną, otrzymanie:

a) wymaganych informacji na temat roli, jaką mogą oni odegrać w zrównoważonym korzystaniu z danego produktu; oraz

b) jeśli wymagają tego środki wykonawcze, profilu ekologicznego produktu oraz korzyści wynikających z ekoprojektu.

Artykuł 15

Środki wykonawcze

1. W przypadku gdy dany produkt spełnia kryteria określone w ust. 2 niniejszego artykułu, jest on objęty środkami wykonawczymi lub środkami samoregulacji zgodnie z ust. 3 lit. b) niniejszego artykułu. Takie środki wykonawcze, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 19 ust. 3.

2. Kryteria, o których mowa w ust. 1, są następujące:

a) wysokość sprzedaży produktu we Wspólnocie jest znacząca, orientacyjnie wynosi więcej niż 200 000 sztuk w ciągu roku według najnowszych dostępnych danych;

b) przy uwzględnieniu ilości wprowadzonych na rynek lub do użytkowania produkt ma znaczący wpływ na środowisko naturalne we Wspólnocie, jak określono w strategicznych priorytetach Wspólnoty określonych w decyzji nr 1600/2002/WE; oraz

c) produkt posiada znaczący potencjał w zakresie poprawy swojego wpływu na środowisko bez pociągania za sobą nadmiernych kosztów, ze szczególnym uwzględnieniem:

(i) braku innego odpowiedniego prawodawstwa wspólnotowego lub braku odpowiedniego rozwiązania problemu przez siły rynkowe; oraz

(ii) dużych rozbieżności w zakresie ekologiczności pomiędzy dostępnymi na rynku produktami o równorzędnej funkcji.

3. Przygotowując projekt środka wykonawczego, Komisja bierze pod uwagę wszelkie opinie wyrażone przez komitet, o którym mowa w art. 19 ust. 1, a ponadto uwzględnia:

a) priorytety ekologiczne Wspólnoty, jak te określone w decyzji nr 1600/2002/WE lub w opracowanym przez Komisję programie zapobiegania zmianom klimatu (ECCP); oraz

b) odpowiednie akty prawne Wspólnoty oraz samoregulację, takie jak dobrowolne umowy, które po ocenie zgodnej z art. 17 powinny w założeniu umożliwić szybsze osiągnięcie celów politycznych lub niższe wydatki, niż zostało to przyjęte w obowiązkowych wymogach.

4. Przygotowując projekt środka wykonawczego, Komisja:

a) bierze pod uwagę cykl życia produktu, a także jego wszystkie istotne aspekty środowiskowe, w tym efektywność energetyczną. Kompleksowość analiz aspektów środowiskowych i zdolności do ich poprawy jest proporcjonalna do ich znaczenia. Przyjęcie wymogów dotyczących ekoprojektu w zakresie istotnych aspektów środowiskowych danego produktu nie może być nadmiernie opóźnione z powodu niepewności dotyczących innych aspektów;

b) dokonuje oceny, która uwzględnia wpływ na środowisko, konsumentów i producentów, w tym MŚP, z punktu widzenia konkurencyjności, w tym również w odniesieniu do rynków spoza Wspólnoty, innowacyjności, dostępu do rynku oraz kosztów i korzyści;

c) uwzględnia istniejące krajowe ustawodawstwo w zakresie środowiska, które państwa członkowskie uważają za istotne;

d) przeprowadza odpowiednie konsultacje z zainteresowanymi stronami;

e) przygotowuje uzasadnienie projektu środka wykonawczego w oparciu o ocenę, o której mowa w lit. b); oraz

f) ustala datę (daty) wprowadzenia, wszelkie tymczasowe lub przejściowe środki lub okresy, uwzględniając w szczególności ewentualny wpływ na MŚP lub na szczególne grupy produktów wytwarzanych przede wszystkim przez MŚP.

5. Środki wykonawcze spełniają następujące kryteria:

a) nie mogą mieć znacznego negatywnego wpływu na funkcjonalność produktu z punktu widzenia użytkownika;

b) nie mogą mieć negatywnego wpływu na zdrowie, bezpieczeństwo i środowisko;

c) nie mogą mieć znacznego negatywnego wpływu na konsumentów, w szczególności co do dostępności cenowej i kosztu cyklu życia produktu;

d) nie mogą mieć znacznego negatywnego wpływu na konkurencyjność przemysłu;

e) co do zasady, ustalenie wymogu dotyczącego ekoprojektu nie może skutkować narzuceniem technologii jednego producenta pozostałym producentom; oraz

f) na producentów nie może zostać narzucone nadmierne obciążenie administracyjne.

6. Środki wykonawcze określają podstawowe wymogi dotyczące ekoprojektu zgodnie z załącznikiem I lub załącznikiem II.

Szczególne wymogi dotyczące ekoprojektu wprowadza się dla wybranych aspektów środowiskowych, które w znacznym stopniu oddziałują na środowisko.

Środki wykonawcze mogą także stanowić, że żadne wymogi dotyczące ekoprojektu nie są niezbędne w odniesieniu do niektórych szczególnych parametrów ekoprojektu, o których mowa w załączniku I część 1.

7. Wymogi są sformułowane w taki sposób, aby zapewnić organom kontroli rynku możliwość stwierdzenia zgodności produktu z wymogami środka wykonawczego. Środek wykonawczy określa, czy procedura weryfikacji może zostać przeprowadzona bezpośrednio na produkcie czy też na podstawie dokumentacji technicznej.

8. Środki wykonawcze obejmują elementy określone w załączniku VII.

9. Odpowiednie badania i analizy przeprowadzone przez Komisję podczas opracowywania środków wykonawczych powinny zostać podane do publicznej wiadomości, w szczególności z uwzględnieniem łatwego dostępu i korzystania z nich przez zainteresowane MŚP.

10. W stosownych przypadkach do środka wykonawczego określającego wymagania dotyczące ekoprojektu dołączone zostaną przepisy dotyczące równoważenia poszczególnych aspektów środowiskowych. Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, o której mowa w art. 19 ust. 3.

Artykuł 16

Plan prac

1. Zgodnie z kryteriami zawartymi w art. 15 oraz po konsultacji z forum konsultacyjnym, o którym mowa w art. 18, Komisja, nie później niż dnia 21 października 2011 r., określa plan prac, który podaje się do publicznej wiadomości.

Plan prac określa na następne trzy lata orientacyjną listę grup produktów, które traktowane są priorytetowo przy wprowadzaniu środków wykonawczych.

Plan prac jest okresowo zmieniany przez Komisję po konsultacji z forum konsultacyjnym.

2. Jednakże w okresie przejściowym, kiedy ustalany będzie pierwszy plan prac, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, Komisja, z uwzględnieniem kryteriów określonych w art. 15 i po konsultacji z forum konsultacyjnym, odpowiednio wprowadza z wyprzedzeniem:

a) środki wykonawcze, poczynając od tych produktów, które zostały określone przez ECCP jako posiadające duży potencjał redukcji emisji gazów cieplarnianych w sposób oszczędny, takich jak sprzęt grzewczy i służący do grzania wody, systemy o napędzie elektrycznym, oświetlenie i sprzęt biurowy zarówno do użytku domowego, jak i w sektorze usług, urządzenia gospodarstwa domowego, elektronika użytkowa oraz systemy HVAC (ogrzewanie, wentylacja i klimatyzacja); oraz

b) oddzielny środek wykonawczy służący zmniejszeniu strat wynikających ze stosowania trybu czuwania dla danej grupy produktów.

Środki te, mające na celu zmianę elementów innych niż istotne niniejszej dyrektywy poprzez jej uzupełnienie, przyjmuje się zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą, określoną w art. 19 ust. 3.

Artykuł 17

Samoregulacja

Dobrowolne umowy lub inne środki o charakterze samoregulacji przedstawiane jako alternatywa dla środków wykonawczych w kontekście tej dyrektywy są oceniane co najmniej na podstawie załącznika VIII.

Artykuł 18

Forum konsultacyjne

Podczas wykonywania swoich czynności Komisja zapewnia, w odniesieniu do każdego ze środków wykonawczych, zrównoważony udział przedstawicieli państw członkowskich i wszystkich zainteresowanych stron, związanych z omawianym produktem lub grupą produktów, takich jak przedstawiciele branż przemysłowych, w tym MŚP i rzemieślników, związki zawodowe, handlowcy, detaliści, importerzy, organizacje ochrony środowiska i organizacje konsumenckie. Strony te uczestniczą przede wszystkim w określaniu i weryfikacji środków wykonawczych, w analizowaniu skuteczności ustalonych mechanizmów nadzoru rynku oraz w ocenianiu dobrowolnych umów i innych środków samoregulacji. Strony te spotykają się na forum konsultacyjnym. Regulamin forum ustala Komisja.

Artykuł 19

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga komitet.

2. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 i 7 decyzji 1999/468/WE z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres, o którym mowa w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE, ustala się na trzy miesiące.

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5a ust. 1–4 oraz art. 7 decyzji 1999/468/WE z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Artykuł 20

Sankcje

Państwa członkowskie określają zasady stosowane w przypadku naruszenia przepisów krajowych przyjętych na mocy niniejszej dyrektywy i podejmują wszelkie środki niezbędne do zapewnienia ich realizacji. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, uwzględniają zakres niezgodności i ilość sztuk produktów wprowadzonych na rynek wspólnotowy niezgodnych z przepisami. Do dnia 20 listopada 2010 r. państwa członkowskie powiadamiają o tych przepisach Komisję, a następnie bezzwłocznie powiadamiają o wszystkich późniejszych zmianach, które ich dotyczą.

Artykuł 21

Przegląd

Nie później niż w 2012 r. Komisja dokonuje przeglądu skuteczności niniejszej dyrektywy i środków wykonawczych do niej, obejmującego między innymi:

a) metodologię wskazywania i obejmowania zakresem dyrektywy istotnych parametrów środowiskowych, np. wydajnego korzystania z zasobów, z uwzględnieniem całego cyklu życia produktów;

b) próg dla środków wykonawczych;

c) mechanizm nadzoru rynku; oraz

d) wszelkie właściwe samoregulacje wynikłe z jej wdrożenia.

Po przeprowadzeniu przeglądu i po konsultacji z forum konsultacyjnym, o którym mowa w art. 18, Komisja, uwzględniając szczególnie doświadczenia dotyczące rozszerzonego zakresu stosowania niniejszej dyrektywy, ocenia w szczególności stosowność rozszerzenia zakresu dyrektywy na produkty niezwiązane z energią w celu znacznego obniżenia wpływu na środowisko przez cały okres życia takich produktów, a w stosownych przypadkach przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie wnioski legislacyjne dotyczące zmiany niniejszej dyrektywy.

Artykuł 22

Poufność

Wymogi dotyczące przekazywania informacji, o których mowa w art. 11 oraz w załączniku I część 2, przez producenta lub jego autoryzowanego przedstawiciela są proporcjonalne i uwzględniają uzasadniony charakter danych szczególnie chronionych ze względów handlowych.

Artykuł 23

Transpozycja

1. Państwa członkowskie wprowadzą w życie przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne niezbędne do wykonania artykułów 1–9, 11, 14, 15 i 20 oraz załączników I–V, VII i VIII do dnia 20 listopada 2010 r. Niezwłocznie przekażą Komisji tekst tych przepisów.

Przepisy przyjęte przez państwa członkowskie zawierają odesłanie do niniejszej dyrektywy lub odesłanie takie towarzyszy ich urzędowej publikacji. Przepisy te zawierają także wskazanie, że w istniejących przepisach ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odesłania do dyrektyw uchylonych niniejszą dyrektywą należy odczytywać jako odesłania do niniejszej dyrektywy. Metody dokonywania takiego odesłania i sformułowanie takiego wskazania określane są przez państwa członkowskie.

2. Państwa członkowskie przekazują Komisji teksty podstawowych przepisów prawa krajowego przyjętych w dziedzinie objętej niniejszą dyrektywą.

Artykuł 24

Uchylenie

Dyrektywa 2005/32/WE, zmieniona dyrektywą wymienioną w załączniku IX część A, traci niniejszym moc bez uszczerbku dla zobowiązań państw członkowskich dotyczących terminów transpozycji do prawa krajowego dyrektyw określonych w załączniku IX część B.

Odesłania do uchylonej dyrektywy traktuje się jako odesłanie do niniejszej dyrektywy zgodnie z tabelą korelacji w załączniku X.

Artykuł 25

Wejście w życie

Niniejsza dyrektywa wchodzi w życie dwudziestego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 26

Adresaci

Niniejsza dyrektywa skierowana jest do państw członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 21 października 2009 r.

[1] Motyw 35a dodany przez art. 27 ust. 3 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.Urz.UE L 315 z 14.11.2012, str. 1). Zmiana weszła w życie 4 grudnia 2012 r.

[2] Art. 6 ust. 1 w brzmieniu ustalonym przez art. 27 ust. 3 pkt 2 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/27/UE z dnia 25 października 2012 r. w sprawie efektywności energetycznej, zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE oraz uchylenia dyrektyw 2004/8/WE i 2006/32/WE (Dz.Urz.UE L 315 z 14.11.2012, str. 1). Zmiana weszła w życie 4 grudnia 2012 r.