PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Agencje ratingowe odgrywają istotną rolę na globalnych rynkach papierów wartościowych i rynkach bankowości, gdyż ich ratingi kredytowe są wykorzystywane przez inwestorów, kredytobiorców, emitentów i rządy jako element procesu podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych i finansowych. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady reasekuracji, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) i instytucje pracowniczych programów emerytalnych mogą wykorzystywać te ratingi kredytowe jako punkt odniesienia do obliczania swoich wymogów kapitałowych na potrzeby wypłacalności lub do obliczania ryzyka swojej działalności inwestycyjnej. Skutkiem tego ratingi kredytowe mają istotny wpływ na funkcjonowanie rynków oraz na zaufanie inwestorów i konsumentów. Kluczowe znaczenie ma zatem, by działalność w zakresie ratingu kredytowego była prowadzona zgodnie z zasadami uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności i dobrego zarządzania w celu zapewnienia niezależności, obiektywizmu i odpowiedniej jakości powstających ratingów kredytowych wykorzystywanych we Wspólnocie.

(2) Większość agencji ratingowych ma obecnie siedziby poza Wspólnotą. Większość państw członkowskich nie reguluje działalności agencji ratingowych lub warunków wystawiania ratingów kredytowych. Pomimo ich dużego znaczenia dla funkcjonowania rynków finansowych agencje ratingowe podlegają prawu wspólnotowemu tylko w niektórych obszarach, w szczególności dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (⁴). Ponadto do agencji ratingowych odnosi się dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (⁵) i dyrektywa 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (⁶). Istotne znaczenie ma zatem określenie zasad gwarantujących, że wszystkie ratingi kredytowe wydane przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie mają odpowiednią jakość i są wystawione przez agencje ratingowe podlegające rygorystycznym wymogom. Komisja będzie kontynuowała pracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu zapewnienia spójności zasad mających zastosowanie do agencji ratingowych. Powinno być możliwe wyłączenie niektórych banków centralnych wydających ratingi kredytowe z zakresu niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że spełniają one odpowiednie mające zastosowanie warunki, zapewniające niezależność i uczciwość ich działalności w zakresie ratingu kredytowego i co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(3) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wprowadzać powszechnego obowiązku oceny instrumentów lub zobowiązań finansowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności nie powinno ono zobowiązywać przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w rozumieniu dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw w zakresie inwestycji w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (⁷) ani instytucji pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (⁸) do inwestowania tylko w instrumenty finansowe oceniane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na instytucje finansowe lub inwestorów powszechnego obowiązku inwestowania wyłącznie w papiery wartościowe, odnośnie do których wydano prospekt zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych (⁹) i z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wykonujące dyrektywę 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam (¹⁰) i które są poddawane ocenie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ponadto niniejsze rozporządzenie nie powinno zobowiązywać emitentów lub oferentów ani osób wnioskujących o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym do uzyskiwania ratingów kredytowych papierów wartościowych podlegających obowiązkowi publikacji prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004.

(5) Prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 powinien zawierać jasną i widoczną informację, czy odpowiednie papiery wartościowe uzyskały rating kredytowy wydany przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niniejsze rozporządzenie nie powinno jednak uniemożliwiać osobom odpowiedzialnym za publikację prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 zamieszczania w prospekcie wszelkich istotnych informacji, w tym ratingów kredytowych wydanych w państwach trzecich i informacji z nimi związanych.

(6) Oprócz wystawiania ratingów kredytowych i prowadzenia działalności w zakresie ratingu kredytowego agencje ratingowe powinny także mieć możliwość prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej. Prowadzenie dodatkowej działalności nie powinno zagrażać niezależności ani uczciwości ich działalności w zakresie ratingu kredytowego.

(7) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do ratingów kredytowych wydanych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie. Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona stabilności rynków finansowych i inwestorów. Z zakresu niniejszego rozporządzenia powinny być wyłączone punktowe oceny kredytowe, systemy punktowych ocen kredytowych i podobne oceny dotyczące obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych.

(8) Agencje ratingowe powinny stosować na zasadzie dobrowolności kodeks postępowania dla agencji ratingowych wydany przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (kodeks IOSCO). W 2006 r. w komunikacie w sprawie agencji ratingowych (¹¹) Komisja zwróciła się do Komitetu Europejskich Organów Nadzoru nad Papierami Wartościowymi (CESR) ustanowionego decyzją Komisji 2009/77/WE (¹²) o monitorowanie zgodności z kodeksem IOSCO oraz o przedstawianie jej corocznych sprawozdań na ten temat.

(9) Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 13 i 14 marca 2008 r. uzgodniła zestaw wniosków w reakcji na główne słabości zidentyfikowane w systemie finansowym. Jednym z jego celów była poprawa funkcjonowania rynku i systemów bodźców, włącznie z rolą agencji ratingowych.

(10) Uważa się, że agencje ratingowe, z jednej strony, nie odzwierciedliły wystarczająco wcześnie pogarszających się warunków rynkowych w swoich ratingach kredytowych, a z drugiej strony – nie dostosowały na czas swoich ratingów kredytowych w odpowiedzi na pogłębiający się kryzys na rynku. Najlepiej można to naprawić, stosując środki związane z konfliktem interesów, jakością ratingów kredytowych, przejrzystością agencji ratingowych, ich wewnętrznym zarządzaniem i nadzorem nad ich działalnością. Użytkownicy ratingów kredytowych nie powinni ślepo polegać na ratingach kredytowych, ale powinni z najwyższą starannością przeprowadzić własną analizę i zawsze zachować odpowiednią należytą staranność przy korzystaniu z takich ratingów kredytowych.

(11) Niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram dla zasad dotyczących podniesienia jakości ratingów kredytowych, zwłaszcza jakości ratingów kredytowych wykorzystywanych przez odpowiednie instytucje finansowe i osoby regulowane w ramach zharmonizowanych zasad we Wspólnocie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że państwa członkowskie podejmą rozbieżne środki na szczeblu krajowym. Miałoby to bezpośredni negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i stworzyłoby przeszkody w jego funkcjonowaniu, ponieważ agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie podlegałyby różnym zasadom w różnych państwach członkowskich. Ponadto rozbieżne wymogi w zakresie jakości ratingów mogłyby doprowadzić do różnego poziomu ochrony inwestorów i konsumentów. Użytkownicy powinni ponadto mieć możliwość porównania ratingów kredytowych wydanych we Wspólnocie z ratingami kredytowymi wydanymi na szczeblu międzynarodowym.

(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno w żaden sposób wpływać na korzystanie z ratingów kredytowych przez osoby inne niż te, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(13) Pożądane jest uwzględnienie korzystania we Wspólnocie z ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich do celów regulacyjnych, pod warunkiem że spełniają one wymogi co najmniej tak rygorystyczne jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie wprowadza system zatwierdzania umożliwiający agencjom ratingowym mającym siedzibę we Wspólnocie i zarejestrowanym zgodnie z jego przepisami zatwierdzanie ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich. Zatwierdzając rating kredytowy wydany w państwie trzecim, agencje ratingowe powinny ustalać i monitorować na bieżąco, czy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia takiego ratingu kredytowego jest zgodna z wymogami dotyczącymi wystawiania ratingów kredytowych, co najmniej tak rygorystycznymi jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i prowadzącymi w praktyce do osiągnięcia takich samych celów i skutków.

(14) W odpowiedzi na obawy, że brak siedziby we Wspólnocie może być poważną przeszkodą dla skutecznego nadzoru w najlepszym interesie rynków finansowych we Wspólnocie, należy wprowadzić tego rodzaju system zatwierdzania dla agencji ratingowych powiązanych lub ściśle współpracujących z agencjami ratingowymi z siedzibą we Wspólnocie. W niektórych przypadkach niezbędne może być jednak dostosowanie wymogów dotyczących fizycznej obecności we Wspólnocie, zwłaszcza w przypadku mniejszych agencji ratingowych z państw trzecich, które nie są obecne ani nie mają powiązań we Wspólnocie. W przypadku takich agencji ratingowych należy zatem ustanowić szczególny system certyfikacji, pod warunkiem że nie mają one znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich.

(15) Certyfikacja powinna być możliwa po stwierdzeniu przez Komisję równoważności ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przewidywany mechanizm równoważności nie powinien dawać automatycznego dostępu do Wspólnoty, powinien jednak dawać możliwość zakwalifikowania agencji ratingowych z państwa trzeciego do poddania indywidualnej ocenie i przyznania wyłączenia z niektórych wymogów organizacyjnych dotyczących agencji ratingowych działających we Wspólnocie, w tym z wymogu fizycznej obecności we Wspólnocie.

(16) Rozporządzenie powinno także wymagać od agencji ratingowej z państwa trzeciego spełnienia kryteriów stanowiących ogólne warunki wstępne uczciwości prowadzonej przez nią działalności w zakresie ratingu kredytowego, w celu zapobieżenia ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych, a także w celu wprowadzenia odpowiedniej polityki dotyczącej konfliktu interesów, rotacji analityków ratingowych oraz regularnego i bieżącego ujawniania informacji.

(17) Innym ważnym warunkiem wstępnym pewnego systemu zatwierdzania i systemu równoważności jest istnienie pewnych ustaleń dotyczących współpracy między właściwymi organami macierzystych państw członkowskich a odpowiednimi organami właściwymi dla agencji ratingowych z państw trzecich.

(18) Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wydane w państwie trzecim, powinna ponosić pełną i bezwarunkową odpowiedzialność za zatwierdzone ratingi kredytowe i za spełnienie odpowiednich warunków zatwierdzenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(19) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do ratingów kredytowych sporządzanych przez agencje ratingowe na indywidualne zamówienie i przekazywanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawnienia ani do rozpowszechniania w drodze subskrypcji.

(20) Badań inwestycyjnych, zaleceń inwestycyjnych i innych opinii o wartości lub cenie instrumentu finansowego lub zobowiązania finansowego nie należy uważać za ratingi kredytowe.

(21) Niezamówiony rating kredytowy, mianowicie rating kredytowy niewydany na wniosek emitenta ani ocenianego podmiotu, należy wyraźnie oznaczyć jako taki i odróżnić za pomocą odpowiednich środków od zamówionych ratingów kredytowych.

(22) W celu uniknięcia ewentualnych konfliktów interesów agencje ratingowe powinny skupić swoją działalność zawodową na wystawianiu ratingów kredytowych. Agencja ratingowa nie powinna być uprawniona do świadczenia usług konsultingowych lub doradczych. W szczególności agencja ratingowa nie powinna wydawać propozycji lub zaleceń dotyczących opracowywania instrumentów sekurytyzacyjnych . Agencje ratingowe powinny jednak mieć możliwość świadczenia usług dodatkowych, o ile nie powoduje to potencjalnego konfliktu interesów z wystawianiem ratingów kredytowych.

(23) Agencje ratingowe powinny stosować rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji, w tym na podstawie odpowiednich doświadczeń z przeszłości i w formie weryfikacji ex post. Wymóg ten nie powinien jednak w żadnym wypadku uzasadniać ingerencji właściwych organów ani państw członkowskich w zawartość i metody ratingów kredytowych. Podobnie wymóg przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądu ratingów kredytowych przez agencje ratingowe nie powinien negatywnie wpływać na obowiązek bieżącego monitorowania ratingów kredytowych przez agencje ratingowe i poddawania ich przeglądowi w razie potrzeby. Wymogów tych nie należy stosować w sposób utrudniający wejście na rynek nowym agencjom ratingowym.

(24) Ratingi kredytowe powinny być uzasadnione i poparte solidnymi dowodami, by uniknąć niewiarygodności ratingów.

(25) Agencje ratingowe powinny podawać do wiadomości publicznej informacje o metodach, modelach i podstawowych założeniach ratingowych wykorzystywanych przez nie w ramach działalności w zakresie ratingu kredytowego. Ujawniane informacje o modelach powinny być na tyle szczegółowe, by pozwalały użytkownikom ratingów kredytowych samodzielnie i z należytą starannością ocenić, czy mogą polegać na tych ratingach kredytowych. Z drugiej strony, ujawniane informacje o modelach nie powinny zawierać szczególnie chronionych informacji gospodarczych ani stwarzać poważnych utrudnień dla innowacji.

(26) Agencje ratingowe powinny ustanowić odpowiednią politykę wewnętrzną i odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące pracowników i innych osób przygotowujących ratingi kredytowe, aby zapobiec konfliktom interesów, wskazywać je i eliminować lub zarządzać nimi i je ujawniać oraz aby zapewnić w każdym czasie jakość, uczciwość i wnikliwość procesu ratingu kredytowego i jego przeglądu. Taka polityka i takie procedury powinny w szczególności obejmować mechanizm kontroli wewnętrznej i funkcję nadzoru zgodności z prawem.

(27) Agencje ratingowe powinny unikać sytuacji, w których występują konflikty interesów, i odpowiednio zarządzać takimi konfliktami, gdy są one nieuniknione, w celu zapewnienia swojej niezależności. Agencje ratingowe powinny terminowo ujawniać informacje o konfliktach interesów. Powinny one również rejestrować wszelkie istotne zagrożenia dla niezależności agencji ratingowej oraz jej pracowników i innych osób uczestniczących w procesie ratingu kredytowego wraz z zabezpieczeniami, które zastosowano w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

(28) Agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna utrzymywać ustalenia dotyczące dobrego ładu korporacyjnego. Określając ustalenia w zakresie ładu korporacyjnego, agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna uwzględnić konieczność zapewnienia niezależności, obiektywności i odpowiedniej jakości wystawianych przez nią ratingów.

(29) W celu zapewnienia niezależności procesu wystawiania ratingu od interesów gospodarczych agencji ratingowej jako przedsiębiorstwa, agencje ratingowe powinny zapewniać, aby przynajmniej jedna trzecia, ale nie mniej niż dwóch członków zarządu lub rady nadzorczej była niezależna w sposób zgodny z pkt 13 sekcji III zalecenia Komisji 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (¹³). Ponadto większość wyższej kadry kierowniczej, w tym wszyscy członkowie niezależni, powinna mieć wystarczającą wiedzę specjalistyczną w zakresie odpowiednich dziedzin usług finansowych. Pracownik ds. zgodności powinien regularnie składać wyższej kadrze kierowniczej oraz niezależnym członkom zarządu lub rady nadzorczej sprawozdania z wypełniania swoich zadań.

(30) W celu uniknięcia konfliktów interesów wynagrodzenie niezależnych członków zarządu lub rady nadzorczej nie powinno zależeć od wyników działalności agencji ratingowej.

(31) Agencja ratingowa powinna przeznaczyć wystarczającą liczbę pracowników posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie do działalności w zakresie ratingu kredytowego. W szczególności agencja ratingowa powinna zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe do wystawiania ratingów kredytowych oraz ich monitorowania i aktualizowania.

(32) Aby uwzględnić szczególną sytuację agencji ratingowych zatrudniających mniej niż 50 osób, właściwe organy powinny mieć możliwość zwolnienia takich agencji ratingowych z niektórych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do roli niezależnych członków zarządu, funkcji nadzoru zgodności z prawem oraz mechanizmu rotacji, pod warunkiem że te agencje ratingowe są w stanie wykazać, że spełniają szczególne warunki. Właściwe organy powinny zbadać w szczególności, czy wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób umożliwiający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych uchylanie się od spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny stosować zwolnienia w sposób pozwalający uniknąć ryzyka fragmentacji rynku wewnętrznego i gwarantujący jednolite stosowanie prawa wspólnotowego.

(33) Długotrwałe relacje z tymi samymi ocenianymi podmiotami lub ich powiązanymi stronami trzecimi mogą zagrozić niezależności analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe. Dlatego analitycy i osoby zatwierdzające ratingi powinni podlegać odpowiedniemu mechanizmowi rotacji, który powinien pozwalać na stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych.

(34) Agencje ratingowe powinny zapewniać, aby metody, modele i podstawowe założenia ratingowe, takie jak założenia matematyczne lub korelacyjne, wykorzystywane do ustalania ratingów kredytowych, były odpowiednio utrzymywane, aktualne i poddawane kompleksowemu przeglądowi okresowemu, a ich opisy publikowane w sposób umożliwiający całościowy przegląd. Jeżeli brak wiarygodnych danych lub złożona struktura nowego typu instrumentu finansowego, zwłaszcza instrumentów sekurytyzacyjnych , rodzi poważne wątpliwości co do możliwości wystawienia wiarygodnego ratingu kredytowego przez agencję ratingową, agencja ratingowa nie powinna wystawiać ratingu kredytowego lub powinna wycofać istniejący rating kredytowy. Przy okazji przeglądu powinny być ujawniane zmiany jakości informacji dostępnych w celu monitorowania istniejącego ratingu kredytowego, a w stosownych przypadkach powinno się dokonywać zmiany ratingu.

(35) W celu zapewnienia odpowiedniej jakości ratingów kredytowych agencja ratingowa powinna podjąć działania zmierzające do zapewnienia wiarygodności informacji wykorzystywanych przez nią do wystawienia ratingu kredytowego. W tym celu agencja ratingowa powinna być w stanie przewidzieć między innymi wykorzystanie sprawozdań finansowych poddanych niezależnemu audytowi i publicznie ujawnionych informacji, weryfikację przez uznane strony trzecie, badanie wybranych losowo prób z informacji uzyskanych przez agencję ratingową lub postanowienia umowne wyraźnie wskazujące na odpowiedzialność ocenianego podmiotu lub powiązanych z nim stron trzecich, jeśli informacje dostarczone na mocy umowy są rozmyślnie fałszywe lub wprowadzają w błąd lub jeśli oceniany podmiot lub powiązane z nim strony trzecie nie zachowują należytej staranności w stosunku do dokładności informacji, o których mowa w warunkach umowy.

(36) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązku ochrony przez agencje ratingowe prawa osób fizycznych do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (¹⁴).

(37) Agencje ratingowe muszą ustanowić odpowiednie procedury regularnego przeglądu metod, modeli i podstawowych założeń ratingowych wykorzystywanych przez agencje ratingowe i dokonywać ich regularnego przeglądu w celu umożliwienia właściwego odzwierciedlenia zmieniających się warunków na rynkach aktywów podstawowych. W celu zapewnienia przejrzystości wszelkie istotne zmiany metod i praktyk, procedur i procesów agencji ratingowych należy ujawnić, zanim zaczną obowiązywać, chyba że wyjątkowe warunki rynkowe wymagają natychmiastowych zmian w ratingu kredytowym.

(38) Agencja ratingowa powinna wskazać wszelkie odpowiednie ostrzeżenia o ryzyku, włącznie z analizą wrażliwości odpowiednich założeń. Taka analiza powinna wyjaśniać, w jaki sposób różne zmiany na rynku, które zmieniają parametry wbudowane w model, mogą wpływać na zmiany ratingu kredytowego (na przykład zmienność). Agencja ratingowa powinna zapewnić, aby informacje dotyczące historycznych współczynników niewypłacalności jej kategorii ratingu były weryfikowalne i wymierne oraz stanowiły dla zainteresowanych stron wystarczającą podstawę do zrozumienia historycznych wyników każdej kategorii ratingu oraz tego, czy i jak zmieniły się kategorie ratingu. Jeśli charakter ratingu kredytowego lub inne okoliczności sprawiają, że historyczny wskaźnik niewypłacalności jest niewłaściwy, nieważny statystycznie lub w inny sposób może wprowadzić w błąd użytkowników ratingu kredytowego, agencja ratingowa powinna udzielić odpowiednich wyjaśnień. Informacje takie powinny być w miarę możliwości porównywalne ze schematami istniejącymi w sektorze, aby pomóc inwestorom w dokonaniu porównań między wynikami różnych agencji ratingowych.

(39) Celem zwiększenia przejrzystości ratingów kredytowych i przyczynienia się do ochrony inwestorów, CESR powinien prowadzić centralne repozytorium, gdzie przechowywane powinny być informacje na temat wyników agencji ratingowych w przeszłości i na temat wydanych w przeszłości ratingów kredytowych. Agencje ratingowe powinny dostarczać do tego repozytorium informacje w standardowym formacie. CESR powinien udostępniać publicznie te informacje i corocznie publikować podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

(40) W pewnych okolicznościach instrumenty sekurytyzacyjne mogą mieć skutki odmienne od tradycyjnych instrumentów dłużnych przedsiębiorstw. Stosowanie tych samych kategorii ratingu do obu typów instrumentów bez dalszych wyjaśnień mogłoby wprowadzić inwestorów w błąd. Agencje ratingowe powinny odgrywać istotną rolę w zwiększaniu świadomości użytkowników ratingów kredytowych na temat specyfiki strukturyzowanych produktów finansowych w porównaniu z produktami tradycyjnymi. Dlatego też agencje ratingowe powinny wyraźnie rozróżniać z jednej strony kategorie ratingu stosowane do oceny instrumentów sekurytyzacyjnych i z drugiej strony kategorie ratingu stosowane w odniesieniu do innych instrumentów lub zobowiązań finansowych, poprzez oznaczenie kategorii ratingu odpowiednim symbolem.

(41) Agencje ratingowe powinny podjąć środki w celu uniknięcia sytuacji, w których emitenci zwracają się o wstępną ocenę ratingu danego instrumentu sekurytyzacyjnego do kilku agencji ratingowych, aby zidentyfikować tę, która oferuje najlepszy rating kredytowy dla proponowanej struktury. Emitenci powinni również unikać stosowania takich praktyk.

(42) Agencja ratingowa powinna rejestrować metody ratingów kredytowych i regularnie aktualizować zmiany tych metod, jak również rejestrować istotne elementy dialogu pomiędzy analitykiem ratingowym a ocenianym podmiotem lub powiązanymi z nim stronami trzecimi.

(43) W celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów i konsumentów do rynku wewnętrznego agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie powinny podlegać rejestracji. Rejestracja taka stanowi zasadniczy warunek wstępny wystawiania przez agencje ratingowe ratingów kredytowych wykorzystywanych do celów regulacyjnych we Wspólnocie. Niezbędne jest zatem określenie zharmonizowanych warunków i procedury rejestracji, zawieszenia oraz wycofania takiej rejestracji.

(44) Niniejsze rozporządzenie nie powinno zastępować ustalonego procesu uznawania zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z dyrektywą 2006/48/WE. Uznane już we Wspólnocie ECAI powinny złożyć wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(45) Agencja ratingowa zarejestrowana przez właściwy organ odpowiedniego państwa członkowskiego powinna mieć prawo do wystawiania ratingów kredytowych w całej Wspólnocie. Konieczne jest zatem utworzenie jednej procedury rejestracji dla każdej agencji ratingowej, która to rejestracja będzie skuteczna w całej Wspólnocie. Rejestracja agencji ratingowej powinna być skuteczna w całej Wspólnocie po wydaniu, zgodnie z odnośnym prawem krajowym, decyzji w sprawie rejestracji wydanej przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego.

(46) Konieczne jest utworzenie jednego punktu składania wniosków o rejestrację. CESR powinien otrzymywać wnioski o rejestrację i skutecznie informować właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich. CESR powinien również udzielać właściwemu organowi macierzystego państwa członkowskiego porady w sprawie kompletności wniosku. Rozpatrywanie wniosków o rejestrację powinno być przeprowadzone na szczeblu krajowym przez odpowiedni właściwy organ. W celu skutecznego postępowania z agencjami ratingowymi właściwe organy powinny utworzyć sieci operacyjne (kolegia) wspierane przez skuteczną infrastrukturę informatyczną. CESR powinien ustanowić podkomitet specjalizujący się w ratingach kredytowych każdej klasy aktywów ocenianych przez agencje ratingowe.

(47) Niektóre agencje ratingowe składają się z kilku podmiotów prawnych, które razem tworzą grupę agencji ratingowych. Podczas rejestrowania każdej agencji ratingowej będącej częścią takiej grupy właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich powinny koordynować rozpatrywanie wniosków złożonych przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy, jak również proces decyzyjny dotyczący rejestracji. Powinna jednak istnieć możliwość odmówienia rejestracji agencji ratingowej wchodzącej w skład grupy agencji ratingowych, gdy taka agencja ratingowa nie spełnia wymogów rejestracji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, podczas gdy inni członkowie takiej grupy spełniają wszystkie te wymogi. Ponieważ kolegium nie powinno posiadać uprawnień do wydawania prawnie wiążących decyzji, właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego członków grupy agencji ratingowych powinny wydać osobną decyzję dotyczącą agencji ratingowej z siedzibą na terytorium danego państwa członkowskiego.

(48) Kolegium powinno stanowić skuteczną platformę wymiany informacji nadzorczych między właściwymi organami, koordynacji ich działań i środków nadzorczych niezbędnych do sprawowania skutecznego nadzoru nad agencjami ratingowymi. W szczególności kolegium powinno ułatwiać monitorowanie spełniania warunków zatwierdzania ratingów kredytowych wystawianych w państwach trzecich, certyfikacji, ustaleń dotyczących outsourcingu oraz zwolnień, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Działalność kolegiów powinna przyczynić się do zharmonizowanego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz do spójności praktyk nadzorczych.

(49) Aby wzmocnić praktyczną koordynację działalności kolegium, jego członkowie powinni wybrać ze swojego grona koordynatora. Koordynator powinien przewodniczyć posiedzeniom kolegium, ustanawiać pisemne ustalenia dotyczące koordynacji kolegium oraz koordynować jego działania. W procesie rejestracji koordynator powinien oceniać konieczność przedłużenia okresu rozpatrywania wniosków, koordynować takie rozpatrywanie oraz działać w porozumieniu z CESR.

(50) W listopadzie 2008 r. Komisja powołała grupę wysokiego szczebla, która przyjrzy się przyszłej europejskiej architekturze nadzoru w dziedzinie usług finansowych, włącznie z rolą CESR.

(51) Obecnej struktury nadzoru nie należy traktować jako długoterminowego rozwiązania w zakresie nadzoru nad agencjami ratingowymi. Kolegia właściwych organów, mające usprawnić współpracę w zakresie nadzoru i spójność w tej dziedzinie na obszarze Wspólnoty, stanowią istotny krok naprzód, ale nie mogą zastąpić wszystkich korzyści bardziej skonsolidowanego nadzoru branży ratingów kredytowych. Kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wyraźnie pokazał, że właściwym jest rozważenie dalszej potrzeby na szeroko zakrojoną reformę modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym. Aby osiągnąć niezbędny poziom spójności nadzoru we Wspólnocie i współpracy w tej dziedzinie, a także wzmocnić stabilność systemu finansowego, pilnie potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym, które powinna szybko zaproponować Komisja Europejska, z należytym uwzględnieniem wniosków przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. Komisja powinna jak najszybciej, a w każdym razie do dnia 1 lipca 2010 r. złożyć Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i innym zainteresowanym instytucjom sprawozdanie z wszelkich ustaleń w tym względzie i przedstawić wszelkie wnioski legislacyjne konieczne do naprawienia braków stwierdzonych w odniesieniu do ustaleń dotyczących koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru.

(52) Za istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji agencji ratingowej należy uznać między innymi istotne zmiany w systemie zatwierdzania, ustaleń dotyczących outsourcingu, a także w otwieraniu i zamykaniu oddziałów.

(53) Nadzór nad agencją ratingową powinien być prowadzony przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego we współpracy z właściwymi organami pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, z wykorzystaniem odpowiedniego kolegium i przy zapewnieniu odpowiedniego udziału CESR.

(54) Zdolności właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego i innych członków odpowiedniego kolegium do oceny i monitorowania wypełniania przez agencję ratingową obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu nie powinny ograniczać żadne ustalenia w zakresie outsourcingu wprowadzone przez agencję ratingową. W razie stosowania ustaleń dotyczących outsourcingu agencja ratingowa powinna nadal być odpowiedzialna za wykonywanie wszystkich swoich zobowiązań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(55) W celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz umożliwienia bieżącego nadzoru ratingów kredytowych wystawionych we Wspólnocie od agencji ratingowych z siedzibą poza Wspólnotą należy wymagać utworzenia podmiotu zależnego we Wspólnocie, aby umożliwić skuteczny nadzór nad ich działalnością na terytorium Wspólnoty oraz skuteczne stosowanie systemu zatwierdzania. Powinno się również zachęcać do tworzenia nowych podmiotów na rynku agencji ratingowych.

(56) Właściwe organy powinny móc wykorzystywać uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do agencji ratingowych, osób uczestniczących w działalności z zakresu ratingu kredytowego, ocenianych podmiotów i powiązanych z nimi stron trzecich, stron trzecich, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub działania na zasadzie outsourcingu, lub innych osób w inny sposób powiązanych z agencjami ratingowymi lub z działalnością z zakresu ratingu kredytowego. Do osób takich powinni należeć udziałowcy lub członkowie zarządów lub rad nadzorczych agencji ratingowych i ocenianych podmiotów.

(57) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące opłat nadzorczych powinny pozostawać bez uszczerbku dla stosownych przepisów prawa krajowego w zakresie opłat nadzorczych lub podobnych.

(58) Należy stworzyć mechanizm zapewniający skuteczne egzekwowanie niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji środki niezbędne do zagwarantowania, że wystawianie ratingów we Wspólnocie odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Użycie tych środków nadzorczych powinno być zawsze koordynowane w ramach odpowiedniego kolegium. Środki takie, jak wycofanie rejestracji lub zawieszenie korzystania z ratingów kredytowych do celów regulacyjnych, powinny być stosowane, jeżeli uznane zostaną za współmierne do wagi naruszenia obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Wykonując uprawnienia nadzorcze, właściwe organy powinny należycie uwzględniać interesy inwestorów i stabilność rynku. W celu zachowania niezależności analitycznej agencji ratingowej w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz uniknięcia niewiarygodności ratingów kredytowych właściwe organy ani państwa członkowskie nie powinny ingerować w zawartość ratingów kredytowych i metody stosowane przez agencję ratingową do ustalenia ratingu kredytowego. W przypadku wywierania nacisku na agencję ratingową agencja ta powinna powiadomić Komisję i CESR. Komisja powinna zbadać, czy w poszczególnych przypadkach należy podjąć dalsze działania przeciwko zainteresowanemu państwu członkowskiemu w związku z niewypełnieniem przez nie obowiązków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

(59) Pożądane jest, by proces decyzyjny, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, opierał się na ścisłej współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, dlatego przyjmowanie decyzji o rejestracji powinno odbywać się w oparciu o porozumienie. Jest to wstępny wymóg konieczny dla skuteczności procesu rejestracji i sprawowania nadzoru. Proces decyzyjny powinien być skuteczny, sprawny i oparty na konsensusie.

(60) Państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby zapewnić skuteczny nadzór i uniknąć powielania wykonywanych zadań.

(61) Ważne jest również zapewnienie wymiany informacji między właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem a właściwymi organami sprawującymi nadzór nad instytucjami finansowymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu, zwłaszcza właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy lub za stabilność finansową w państwach członkowskich.

(62) Właściwe organy państw członkowskich inne niż właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość interwencji i podjęcia odpowiednich środków nadzorczych po poinformowaniu CESR i właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego oraz po skonsultowaniu się z odpowiednim kolegium, jeżeli stwierdzą, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi wykorzystywane są na jego terytorium, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia.

(63) O ile niniejsze rozporządzenie nie przewiduje szczególnej procedury rejestracji, certyfikacji lub wycofania rejestracji, przyjmowania środków nadzorczych lub wykonywania uprawnień nadzorczych, zastosowanie ma prawo krajowe regulujące takie procedury, w tym systemy dotyczące używanych języków, tajemnicę zawodową i poufność wymiany informacji między prawnikiem a klientem, a prawa agencji ratingowych i innych osób na mocy tego prawa powinny pozostać nienaruszone.

(64) Konieczne jest zwiększenie spójności uprawnień, jakimi dysponują właściwe organy, w celu osiągnięcia jednakowego stopnia egzekwowania przepisów na całym rynku wewnętrznym.

(65) CESR powinien zapewnić spójność stosowania niniejszego rozporządzenia. Powinien on poprawiać i ułatwiać współpracę i koordynację właściwych organów w zakresie działań nadzorczych, a w stosownych przypadkach wydawać wytyczne. CESR powinien zatem ustanowić mechanizm mediacji i wzajemnej oceny w celu ułatwienia stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy.

(66) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz obejmować co najmniej przypadki poważnego uchybienia zawodowego i braku należytej staranności. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia sankcji administracyjnych lub karnych. CESR powinien wydać wytyczne dotyczące spójności praktyk związanych z takimi sankcjami.

(67) Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji pomiędzy właściwymi organami, innymi organami, instytucjami lub osobami powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych, określonymi w dyrektywie 95/46/WE.

(68) Rozporządzenie powinno również przewidywać zasady wymiany informacji z właściwymi organami państw trzecich, zwłaszcza z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi, uczestniczącymi w zatwierdzaniu i certyfikacji.

(69) Bez uszczerbku dla stosowania przepisów wspólnotowych wszelkie roszczenia wobec agencji ratingowych dotyczące wszelkich naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia powinny być podnoszone zgodnie z właściwym prawem krajowym w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

(70) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁵).

(71) W szczególności Komisja powinna być uprawniona, przy uwzględnieniu rozwoju sytuacji na szczeblu międzynarodowym, do zmiany załączników I i II, które określają szczegółowe kryteria oceny wypełniania przez agencję ratingową jej obowiązków w zakresie organizacji wewnętrznej, ustaleń operacyjnych, zasad dotyczących pracowników, prezentacji ratingów kredytowych i ujawniania informacji, oraz do określania lub zmiany kryteriów stwierdzania równoważności przepisów niniejszego rozporządzenia z ramami prawnymi regulacji i nadzoru w państwach trzecich. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i zostały opracowane w celu zmiany elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, między innymi poprzez zastąpienie ich nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one być przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(72) By uwzględnić dalszy rozwój sytuacji na rynkach finansowych, Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza wiarygodność regulacyjną ratingów kredytowych oraz stosowność wynagradzania agencji ratingowej przez oceniany podmiot. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(73) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające bodźce zachęcające emitentów do zlecania wystawiania ratingów przez agencje ratingowe z siedzibą na terytorium Wspólnoty, możliwe alternatywy dla modelu „emitent płaci”, w tym utworzenie publicznej wspólnotowej agencji ratingowej, oraz spójność krajowych przepisów dotyczących naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(74) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające rozwój sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich oraz skutki tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, na stabilność rynków finansowych we Wspólnocie.

(75) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów poprzez ustanowienie wspólnych ram dla jakości ratingów kredytowych wystawianych na rynku wewnętrznym, nie może być osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, zważywszy na obecny brak ustawodawstwa krajowego oraz fakt, że większość istniejących agencji ratingowych ma siedzibę poza Wspólnotą, oraz może zostać lepiej osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzanie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście regulacyjne w celu zwiększenia uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności, dobrego zarządzania i niezależności działalności w zakresie ratingu kredytowego, przyczyniając się do poprawy jakości ratingów kredytowych wystawianych w Unii, i do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów. Określa ono warunki wystawiania ratingów kredytowych oraz zasady organizacji i postępowania agencji ratingowych, w tym ich akcjonariuszy i wspólników, w celu wspierania niezależności agencji ratingowych, unikania konfliktów interesów oraz zwiększenia ochrony konsumentów i inwestorów.

Niniejsze rozporządzenie określa także obowiązki emitentów i powiązanych stron trzecich mających siedzibę w Unii w odniesieniu do instrumentów sekurytyzacyjnych.

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do ratingów kredytowych wystawianych przez agencje ratingowe zarejestrowane w Unii oraz ujawnianych publicznie lub rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:

a) prywatnych ratingów kredytowych sporządzonych na indywidualne zamówienie i przekazanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawniania ani rozpowszechniania w drodze subskrypcji;

b) punktowych ocen kredytowych, systemów punktowych ocen kredytowych lub podobnych ocen dotyczących obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych;

c) ratingów kredytowych sporządzonych przez agencje kredytów eksportowych zgodnie z pkt 1.3. części 1 załącznika VI do dyrektywy 2006/48/WE; ani do

d) ratingów kredytowych sporządzonych przez banki centralne oraz:

(i) za które nie płaci oceniany podmiot;

(ii) które nie są publicznie ujawniane;

(iii) które są wystawiane zgodnie z zasadami, standardami i procedurami zapewniającymi odpowiednią uczciwość i niezależność działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; oraz

(iv) które nie odnoszą się do instrumentów finansowych wydanych przez odpowiednie państwa członkowskie banków centralnych.

3. (uchylony).

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania ust. 2 lit. d) Komisja może, na wniosek państwa członkowskiego, zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, i zgodnie z ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, przyjąć decyzję stanowiącą, że bank centralny spełnia warunki tej litery i że jego ratingi kredytowe są zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę banków centralnych objętych zakresem ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu.

Artykuł 3

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „rating kredytowy” oznacza opinię na temat zdolności kredytowej danego podmiotu, długu lub zobowiązania finansowego, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych lub emitenta takich długów lub zobowiązań finansowych, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych, wystawioną przy wykorzystaniu uznanego i zdefiniowanego systemu rankingowego kategorii ratingowych;

b) „agencja ratingowa” oznacza osobę prawną, której działalność zawodowa obejmuje wystawianie ratingów kredytowych;

c) „macierzyste państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym agencja ratingowa ma swoją siedzibę;

d) „analityk ratingowy” oznacza osobę, która wykonuje funkcje analityczne niezbędne do wystawienia ratingu kredytowego;

e) „główny analityk ratingowy” oznacza osobę, której głównym obowiązkiem jest przygotowywanie ratingu kredytowego lub komunikowanie się z emitentem w sprawie konkretnego ratingu kredytowego lub ogólnie w sprawie ratingu kredytowego instrumentu finansowego wydanego przez tego emitenta oraz, w stosownych przypadkach, przygotowywanie odpowiednich zaleceń dla komitetu ratingowego w związku z takim ratingiem;

f) „oceniany podmiot” oznacza osobę prawną, której zdolność kredytowa jest bezpośrednio lub pośrednio oceniana w ramach ratingu kredytowego, bez względu na to, czy zamówiła ona taki rating czy nie, i bez względu na to, czy dostarczyła informacje do wystawienia takiego ratingu kredytowego czy nie;

g) „cele regulacyjne” oznaczają wykorzystanie ratingów kredytowych do konkretnego celu polegającego na zapewnieniu zgodności z prawem unijnym lub prawem unijnym wdrożonym w prawie krajowym państw członkowskich;

h) „kategoria ratingowa” oznacza symbol ratingowy, taki jak litera lub symbol liczbowy, ewentualnie z dodatkowymi znakami identyfikacyjnymi, stosowany w ratingu kredytowym w celu przedstawienia względnej miary ryzyka, służący do rozróżnienia poszczególnych charakterystyk ryzyka różnych rodzajów ocenianych podmiotów, emitentów i instrumentów finansowych lub innych aktywów;

i) „powiązana strona trzecia” oznacza inicjatora, organizatora, sponsora, jednostkę obsługującą lub każdy inny podmiot, który współdziała z agencją ratingową w imieniu ocenianego podmiotu, włącznie z wszystkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio z nim związanymi poprzez kontrolę;

j) „kontrola” oznacza relację między jednostką dominującą a jednostką zależną, w rozumieniu art. 1 dyrektywy Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (¹⁶), lub bliski związek między dowolną osobą fizyczną lub prawną a jednostką;

k) „instrumenty finansowe” oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (¹⁷);

l) „instrument sekurytyzacyjny” oznacza instrument finansowy lub inne aktywa będące wynikiem transakcji sekurytyzacyjnej lub programu sekurytyzacyjnego, o których mowa w art. 2 pkt 1 rozporządzenia (UE) 2017/2402 (rozporządzenie w sprawie sekurytyzacji).

m) „grupa agencji ratingowych” oznacza grupę jednostek z siedzibą w Unii składającą się z jednostki dominującej i jej jednostek zależnych w rozumieniu art. 1 i 2 dyrektywy Rady 83/349/EWG, jak również jednostki powiązane ze sobą relacją w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG, których działalność obejmuje wystawianie ratingów kredytowych. Do celów art. 4 ust. 3 lit. a) grupa agencji ratingowych obejmuje również agencje ratingowe z siedzibą w państwach trzecich;

n) „wyższa kadra kierownicza” oznacza osobę lub osoby, które faktycznie kierują działalnością agencji ratingowej, oraz członka lub członków jej zarządu lub rady nadzorczej;

o) „działalność w zakresie ratingu kredytowego” oznacza analizę danych i informacji oraz ocenę, zatwierdzanie, wystawianie i przegląd ratingów kredytowych;

p) „właściwe organy” oznaczają organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 22;

pa) „instytucja kredytowa” oznacza instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 pkt 1 dyrektywy 2006/48/WE;

pb) „przedsiębiorstwo inwestycyjne” oznacza przedsiębiorstwo inwestycyjne w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2004/39/WE;

pc) „zakład ubezpieczeń” oznacza zakład ubezpieczeń w rozumieniu art. 13 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) (¹⁸);

pd) „zakład reasekuracji” oznacza zakład reasekuracji w rozumieniu art. 13 pkt 4 dyrektywy 2009/138/WE;

pe) „instytucja pracowniczych programów emerytalnych” oznacza instytucję pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu w art. 6 lit. a) dyrektywy 2003/41/WE;

pf) „spółka zarządzająca” oznacza spółkę zarządzającą w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (¹⁹);

pg) „spółka inwestycyjna” oznacza spółkę inwestycyjną, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności zgodnie z dyrektywą 2009/65/WE;

ph) „zarządzający alternatywnym funduszem inwestycyjnym” oznacza ZAFI zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (²⁰);

pi) „kontrahent centralny” oznacza kontrahenta centralnego w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerów centralnych i repozytoriów transakcji (²¹), posiadający zezwolenie zgodnie z art. 14 tego rozporządzenia;

pj) „prospekt” oznacza prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i rozporządzeniem (WE) nr 809/2004;

q) „przepisy sektorowe” oznaczają akty prawne Unii, o których mowa w lit. pa)–pj);

r) „właściwe organy sektorowe” oznaczają właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy odpowiednich przepisów sektorowych do pełnienia nadzoru nad instytucjami kredytowymi, firmami inwestycyjnymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji, instytucjami pracowniczych programów emerytalnych, spółkami inwestycyjnymi, spółkami zarządzającymi, zarządzającymi alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, kontrahentami centralnymi i prospektami emisyjnymi;

s) „emitent” oznacza emitenta w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. h) dyrektywy 2003/71/WE;

t) „jednostka inicjująca” oznacza jednostkę inicjującą w rozumieniu art. 4 pkt 41 dyrektywy 2006/48/WE;

u) „jednostka sponsorująca” oznacza jednostkę sponsorującą w rozumieniu art. 4 pkt 42 dyrektywy 2006/48/WE;

v) „rating państwa” oznacza:

(i) rating kredytowy, w przypadku którego podmiotem ocenianym jest państwo lub też władze regionalne bądź samorząd terytorialny państwa;

(ii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem długu lub zobowiązania finansowego, dłużnego papieru wartościowego lub innego instrumentu finansowego jest państwo lub też władze regionalne lub samorząd terytorialny państwa, lub spółka celowa powołana przez państwo, władze regionalne lub samorządu terytorialnego;

(iii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem jest międzynarodowa instytucja finansowa ustanowiona przez co najmniej dwa państwa, której celem jest uruchamianie środków i zapewnienie pomocy finansowej na rzecz członków tej międzynarodowej instytucji finansowej, którzy doświadczają poważnych problemów finansowych albo są nimi zagrożeni;

w) „perspektywa ratingowa” oznacza opinię o prawdopodobnej zmianie ratingu kredytowego w perspektywie krótkoterminowej, długoterminowej lub obydwu;

x) „niezamówiony rating kredytowy” oraz „niezamówiony rating państwa” oznacza odpowiednio rating kredytowy lub rating państwa wystawiony przez agencję ratingową nie na zlecenie;

y) „scoring kredytowy” oznacza miarę wiarygodności kredytowej obliczoną w wyniku podsumowania i wyrażenia danych w oparciu wyłącznie o wcześniej ustalony system lub model statystyczny, bez żadnego dodatkowego istotnego wkładu analitycznego dotyczącego ratingu ze strony analityka ratingowego;

z) „rynek regulowany” oznacza rynek regulowany ustanowiony w Unii, zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 14 dyrektywy 2004/39/WE;

aa) „resekurytyzacja” oznacza resekurytyzację w rozumieniu art. 4 pkt 40a) dyrektywy 2006/48/WE.

2. Do celów ust. 1 lit. a) za ratingi kredytowe nie uznaje się:

a) zaleceń w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy Komisji 2003/125/WE (²²);

b) badań inwestycyjnych w rozumieniu art. 24 ust. 1 dyrektywy 2006/73/WE (²³) i innych form zaleceń ogólnych, takich jak „kup”, „sprzedaj” lub „trzymaj”, odnoszących się do transakcji instrumentami finansowymi lub do zobowiązań finansowych; ani

c) opinii na temat wartości zobowiązania lub instrumentu finansowego.

3. Do celów niniejszego rozporządzenia termin „akcjonariusz” obejmuje rzeczywistego beneficjenta, w rozumieniu art. 3 pkt 6 dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (²⁴).

Artykuł 4

Wykorzystanie ratingów kredytowych

1. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, instytucje pracowniczych programów emerytalnych, spółki zarządzające, spółki inwestycyjne, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz kontrahenci centralni mogą wykorzystywać ratingi kredytowe dla celów regulacyjnych tylko, jeśli są one wydane przez agencje ratingowe z siedzibą w Unii i zarejestrowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Jeżeli prospekt zawiera odesłanie do ratingu kredytowego lub ratingów kredytowych, emitent, oferent lub osoba ubiegająca się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej na regulowanym rynku zapewnia, aby prospekt zawierał również jasną i widoczną informację o tym, czy tego rodzaju ratingi kredytowe wystawione zostały przez agencję ratingową z siedzibą we Unii, zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uznaje się, że agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wystawiła rating kredytowy, gdy rating kredytowy został opublikowany na stronie internetowej agencji ratingowej lub z wykorzystaniem innych środków albo został rozpowszechniony w drodze subskrypcji oraz przedstawiony i ujawniony zgodnie z obowiązkami wynikającymi z art. 10, z wyraźnym stwierdzeniem, że rating kredytowy został zatwierdzony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3. Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem może zatwierdzać ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich tylko w przypadku gdy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia tego typu ratingu kredytowego spełnia następujące warunki:

a) działalność w zakresie ratingu kredytowego skutkująca wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, jest podejmowana częściowo lub w całości przez zatwierdzającą agencję ratingową lub przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy;

b) agencja ratingowa sprawdziła i może w każdej chwili udowodnić Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (Urząd), ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (²⁵), że prowadzenie działalności w zakresie ratingu kredytowego przez agencję ratingową w państwie trzecim, skutkujące wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, spełnia wymogi co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi określone w art. 6–12 oraz załączniku I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b.

c) zdolność Urzędu do oceny i monitorowania, czy agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim spełnia wymogi, o których mowa w lit. b), nie jest ograniczona;

d) agencja ratingowa udostępnia Urzędowi na wniosek wszelkie informacje konieczne, by umożliwić mu bieżący nadzór w zakresie spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

e) istnieje obiektywny powód, by rating kredytowy został opracowany w państwie trzecim;

f) agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

g) system regulacyjny tego państwa trzeciego zapobiega ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia; oraz

h) istnieją odpowiednie ustalenia dotyczące współpracy między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim. Urząd zapewnia, że wspomniane ustalenia dotyczące współpracy określają co najmniej poniższe elementy:

(i) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim; oraz

(ii) procedury dotyczące koordynowania działań nadzorczych, mające na celu umożliwienie Urzędowi monitorowanie na bieżąco działalności w zakresie ratingu kredytowego skutkującej wystawieniem zatwierdzanego ratingu kredytowego.

4. Rating kredytowy zatwierdzony zgodnie z ust. 3 uważa się za rating kredytowy wystawiony przez agencję ratingową z siedzibą w Unii oraz zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wykorzystuje takiej procedury zatwierdzania w celu uchylania się od wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich zgodnie z ust. 3, pozostaje w pełni odpowiedzialna za takie ratingi kredytowe i za spełnienie określonych w nim warunków.

6. Jeżeli zgodnie z art. 5 ust. 6 Komisja uznała ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia, a ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 7, są operacyjne, to agencja ratingowa zatwierdzająca ratingi kredytowe wystawione w tym państwie trzecim nie podlega już wymogowi sprawdzenia lub wykazania, że spełniono warunek ustanowiony w ust. 3 lit. g) niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Równoważność i certyfikacja w oparciu o równoważność

1. Ratingi kredytowe, dotyczące podmiotów z siedzibą w państwach trzecich lub emitowanych tam instrumentów finansowych oraz wystawione przez agencję ratingową z siedzibą w państwie trzecim, mogą być stosowane w Unii zgodnie z art. 4 ust. 1 bez zatwierdzenia zgodnie z art. 4 ust. 3, pod warunkiem że:

a) agencja ratingowa uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

b) Komisja przyjęła decyzję w sprawie równoważności zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, uznając ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia;

c) ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, są operacyjne;

d) ratingi kredytowe wystawione przez tę agencję ratingową i jej działalność w zakresie ratingu kredytowego nie ma znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich; oraz

e) agencja ratingowa jest certyfikowana zgodnie z art. 2 niniejszego artykułu.

2. Art. 4 ust. 3 lit. d) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2011 r. dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych (Dz.Urz.UE L 145 z 31.05.2011, str. 30). Zmiana weszła w życie 1 czerwca 2011 r.

3. Urząd rozpatruje wniosek o certyfikację i podejmuje decyzję w jego sprawie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16. Decyzja w sprawie certyfikacji opiera się na kryteriach określonych w ust. 1 lit. a)–d) niniejszego artykułu.

Decyzje w sprawie certyfikacji podaje się do wiadomości i publikuje zgodnie z art. 18.

4. Agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, może również złożyć wniosek o zwolnienie:

a) na podstawie analizy konkretnego przypadku – z wymogu spełniania niektórych lub wszystkich wymogów ustanowionych w załączniku I sekcja A i w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych;

b) z wymogu fizycznej obecności w Unii, jeżeli wymóg taki byłby zbyt obciążający i niewspółmierny do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych.

Agencja ratingowa składa wniosek o takie zwolnienia łącznie z wnioskiem o certyfikację. Oceniając ten wniosek, Urząd uwzględnia wielkość agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1, w świetle charakteru, skali i złożoności jej działalności, biorąc pod uwagę charakter i zakres wystawiania przez nią ratingów kredytowych, a także wpływ wystawianych przez nią ratingów kredytowych na stabilność finansową i integralność rynków finansowych w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Na podstawie tych okoliczności Urząd może udzielić takiego zwolnienia agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1.

5. (uchylony).

6. Komisja może przyjąć decyzję w sprawie równoważności zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, stwierdzając, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, iż agencje ratingowe, które uzyskały zezwolenie lub zostały zarejestrowane w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi równoważne z wymogami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia oraz podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim.

Ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego można uznać za równoważne z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli ramy państwa trzeciego spełniają co najmniej następujące warunki:

a) agencje ratingowe w państwie trzecim wymagają zezwolenia lub rejestracji i podlegają skutecznemu bieżącemu nadzorowi i egzekwowaniu wymogów;

b) agencje ratingowe w tym państwie trzecim podlegają prawnie wiążącym przepisom równoważnym z przepisami art. 6–12 i załącznika I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b; oraz

c) system regulacyjny państwa trzeciego zapobiega ingerencji organów nadzoru i innych organów publicznych w tym państwie w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia.

W celu uwzględnienia rozwoju sytuacji na rynkach finansowych Komisja przyjmuje – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące dalszemu doprecyzowaniu lub zmianie kryteriów ustanowionych w akapicie drugim niniejszego ustępu, lit. a), b) i c).

7. Urząd wprowadza ustalenia dotyczące współpracy z odpowiednimi organami nadzoru państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 6. Ustalenia takie określają co najmniej:

a) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednimi zainteresowanymi organami nadzoru państw trzecich; oraz

b) procedury współpracy w zakresie działalności nadzorczej.

8. Artykuły 20, 23b i 24 stosuje się do agencji ratingowych certyfikowanych zgodnie z art. 5 ust. 3 i do wystawionych przez nie ratingów kredytowych.

Artykuł 5a

Nadmierne poleganie instytucji finansowych na ratingach kredytowych

1. Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, sporządzają swoje własne oceny ryzyka kredytowego i nie mogą polegać wyłącznie lub mechanicznie na ratingach kredytowych przy przeprowadzaniu oceny wiarygodności kredytowej podmiotu lub instrumentu finansowego.

2. Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad podmiotami, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, uwzględniając charakter, rozmiary i stopień złożoności ich działalności, monitorują poprawność ich procedur przeprowadzania oceny ryzyka kredytowego, oceniają korzystanie z umownych odniesień do ratingów kredytowych i w stosownych przypadkach zachęcają do łagodzenia skutków takich odniesień w celu ograniczenia wyłącznej i mechanicznej zależności od ratingów kredytowych, zgodnie z konkretnymi przepisami sektorowymi.

Artykuł 5b

Poleganie przez Europejskie Urzędy Nadzoru oraz Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego na ratingach kredytowych

1. Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (²⁶), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EUNUiPPE) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (²⁷) oraz Urząd nie mogą zawierać w swoich wytycznych, zaleceniach oraz projektach standardów technicznych odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do mechanicznego polegania na ratingach kredytowych przez właściwe organy, właściwe organy sektorowe, podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub innych uczestników rynku finansowego. W związku z tym do dnia 31 grudnia 2013 r. EUNB, EUNUiPPE i Urząd są zobowiązane sprawdzić i, w razie potrzeby, usunąć wszelkie takie odniesienia do ratingów kredytowych znajdujące się w istniejących wytycznych oraz zaleceniach.

2. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (²⁸) nie może zawierać w swoich ostrzeżeniach i zaleceniach odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na ratingach kredytowych.

Artykuł 5c

Nadmierne poleganie na ratingach kredytowych w prawie Unii

Bez uszczerbku dla przysługującego jej prawa inicjatywy Komisja kontynuuje przegląd sprawdzając, czy odniesienia do ratingów kredytowych w prawie Unii, skutkują lub mogą skutkować wyłącznym lub mechanicznym poleganiem na ratingach kredytowych w przypadku właściwych organów, właściwych organów sektorowych, podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub uczestników rynku finansowego, w celu wyeliminowania wszystkich odniesień do ratingów kredytowych w przepisach prawa Unii do celów regulacyjnych do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich alternatywnych metod oceny ryzyka kredytowego.

TYTUŁ II

WYSTAWIANIE RATINGÓW KREDYTOWYCH

Artykuł 6

Niezależność i unikanie konfliktów interesów

1. Agencja ratingowa podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że na wystawienie ratingu kredytowego lub perspektywy ratingowej nie mają wpływu żadne istniejące lub potencjalne konflikty interesów lub relacje biznesowe, w których uczestniczy agencja ratingowa wystawiająca dany rating kredytowy lub perspektywę kredytową, jej akcjonariusze, kierownictwo, analitycy ratingowi, pracownicy lub wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, lub wszelkie inne osoby bezpośrednio lub pośrednio z nią związane poprzez stosunek kontroli.

2. W celu zapewnienia zgodności z ust. 1 agencja ratingowa przestrzega wymogów określonych w sekcji A i B załącznika I.

3. Urząd może, na wniosek agencji ratingowej, zwolnić ją z obowiązku spełniania wymogów zawartych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5, 6 i 9 oraz w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych, oraz że:

a) dana agencja ratingowa zatrudnia mniej niż 50 pracowników;

b) agencja ratingowa wdrożyła środki i procedury, w szczególności mechanizm kontroli wewnętrznej, ustalenia dotyczące sprawozdawczości i środki zapewniające niezależność analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe, które zapewniają skuteczne przestrzeganie celów niniejszego rozporządzenia; oraz

c) wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób pozwalający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych na uchylanie się od obowiązku spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

W przypadku grupy agencji ratingowych Urząd zapewnia, aby co najmniej jedna z agencji ratingowych należących do grupy nie była zwolniona z obowiązku spełnienia wymogów określonych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4.

4. Agencje ratingowe ustanawiają, utrzymują, wprowadzają i dokumentują skuteczną strukturę kontroli wewnętrznej w odniesieniu do wdrażania strategii i procedur mających na celu zapobieganie ewentualnym konfliktom interesów oraz ich łagodzenie i zapewnienie niezależności ratingów kredytowych, analityków ratingowych i zespołów ratingowych wobec akcjonariuszy, organów administracyjnych i zarządzających oraz działań z zakresu sprzedaży i marketingu. Agencje ratingowe ustalają standardowe procedury operacyjne w odniesieniu do ładu korporacyjnego, organizacji oraz zarządzania konfliktami interesów. Regularnie monitorują standardowe procedury operacyjne i poddają je przeglądowi, aby ocenić ich skuteczność oraz konieczność przeprowadzenia ich aktualizacji.

Artykuł 6a

Konflikty interesów dotyczące inwestycji w agencje ratingowe

1. Akcjonariusz lub wspólnik agencji ratingowej posiadający co najmniej 5 % kapitału albo praw głosu w tej agencji ratingowej lub w spółce, która jest w stanie sprawować kontrolę nad tą agencją ratingową lub wywierać na nią decydujący wpływ, nie może:

a) posiadać 5 % lub więcej kapitału w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

b) mieć prawa lub możliwości wykonywania 5 % lub więcej praw głosu w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

c) mieć prawa lub możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

d) być członkiem zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

e) sprawować lub mieć prawa sprawowania kontroli nad inną agencję ratingową ani wywierać lub mieć prawa wywierania dominującego wpływu na jakąkolwiek inną agencją ratingową.

Zakaz, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a), nie dotyczy jednostek uczestnictwa w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w tym zarządzanych funduszach takich jak fundusze emerytalne lub ubezpieczenia na życie, pod warunkiem że jednostki uczestnictwa w takich z programach nie umożliwiają akcjonariuszowi lub wspólnikowi agencji ratingowej wywierania znacznego wpływu na działalność tych programów.

2. Niniejszy artykuł nie stosuje się do inwestycji w inne agencje ratingowe należące do tej samej grupy agencji ratingowych.

Artykuł 6b

Maksymalny okres trwania stosunku umownego z agencją ratingową

1. Agencja ratingowa, która zawarła umowę o wystawianie ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, nie wystawia ratingów dotyczących nowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres dłuższy niż cztery lata.

2. Zawierając umowę dotyczącą oceny resekurytyzacji, agencja ratingowa zwraca się do emitenta o:

a) określenie liczby agencji ratingowych, które pozostają w stosunku umownym w celu wystawiania ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej;

b) obliczenie odsetka całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie z aktywami bazowymi pochodzącymi od tej samej jednostki inicjującej, dla których każda agencja ratingowa wystawia oceny.

Jeżeli co najmniej cztery agencje ratingowe oceniają – każda z nich oddzielnie – ponad 10 % całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie, ograniczenia określone w ust. 1 nie mają zastosowania.

Odstępstwo ustanowione w akapicie drugim ma zastosowanie co najmniej do momentu zawarcia przez agencję ratingową nowej umowy o wystawianie ratingów resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej. Jeżeli kryteria ustanowione w akapicie drugim, nie są spełnione w momencie zawarcia takiej umowy, okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od daty zawarcia nowej umowy.

3. Z chwilą wygaśnięcia umowy na mocy ust. 1 agencja ratingowa nie zawiera nowej umowy o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania wygasłej umowy, ale nie dłuższy niż cztery lata.

Akapit pierwszy stosuje się również do:

a) agencji ratingowej należącej do tej samej grupy agencji ratingowych co agencja, o której mowa w ust. 1;

b) agencji ratingowej będącej akcjonariuszem lub wspólnikiem agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1;

c) agencji ratingowej, której agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, jest akcjonariuszem lub wspólnikiem.

4. Niezależnie od ust. 1, jeżeli rating kredytowy resekurytyzacji został wystawiony przed końcem maksymalnego okresu obowiązywania stosunku umownego, o którym mowa w ust. 1, agencja ratingowa może nadal – na zamówienie – monitorować i aktualizować te ratingi kredytowe przez czas trwania danej resekurytyzacji.

5. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do agencji ratingowych zatrudniających w całej grupie mniej niż 50 pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego, lub których roczny obrót generowany w wyniku działalności w zakresie ratingu kredytowego nie przekracza 10 mln EUR na poziomie grupy.

6. Jeżeli agencja ratingowa zawiera umowę o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji przed dniem 20 czerwca 2013 r., okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od tej daty.

Artykuł 7

Analitycy ratingowi, pracownicy i inne osoby uczestniczące w wystawianiu ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa gwarantuje, że analitycy ratingowi, pracownicy agencji ratingowej i wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, bezpośrednio uczestniczące w działalności w zakresie ratingu kredytowego, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonywania przydzielonych im obowiązków.

2. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, nie mogły inicjować negocjacji ani uczestniczyć w negocjacjach dotyczących opłat lub płatności z żadnym ocenianym podmiotem, powiązaną z nim stroną trzecią ani inną osobą bezpośrednio lub pośrednio związaną z ocenianym podmiotem przez kontrolę.

3. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, spełniały wymogi określone w sekcji C załącznika I.

4. Agencja ratingowa ustanawia odpowiedni stopniowy mechanizm rotacji w stosunku do analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe zgodnie z sekcją C załącznika I. Mechanizm rotacji jest wprowadzany etapami i dotyczy poszczególnych osób, a nie całego zespołu.

5. Wynagrodzenie i ocena pracy pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego lub perspektyw ratingowych, a także osób zatwierdzających ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe nie zależy od wysokości przychodów uzyskiwanych przez agencję ratingową od ocenianych podmiotów lub powiązanych stron trzecich.

Artykuł 8

Metody, modele i podstawowe założenia ratingowe

1. Agencja ratingowa ujawnia opinii publicznej metody, modele i podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane przez nią w działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z pkt 5 części I sekcji E załącznika I.

2. Agencja ratingowa przyjmuje, wdraża i egzekwuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wystawiane przez nią ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe były oparte na wnikliwej analizie wszystkich dostępnych jej informacji istotnych dla analizy zgodnie z obowiązującymi metodami ratingowymi. Podejmuje ona wszelkie niezbędne środki, aby informacje wykorzystywane przez nią przy wystawianiu ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych miały wystarczająco dobrą jakość i pochodziły z wiarygodnego źródła. Agencja ratingowa wystawia ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe z zastrzeżeniem, że rating kredytowy jest opinią agencji ratingowej i że należy na niej polegać w ograniczonym stopniu.

2a. Zmiany ratingów kredytowych są wystawiane zgodnie z metodami ratingowymi opublikowanymi przez agencję ratingową.

3. Agencja ratingowa stosuje rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji na podstawie doświadczeń z przeszłości, w tym w formie ponownej weryfikacji.

4. Jeśli agencja ratingowa korzysta z istniejącego ratingu kredytowego przygotowanego przez inną agencję ratingową i dotyczącego aktywów bazowych lub instrumentów sekurytyzacyjnych , nie może ona odmówić wystawienia ratingu kredytowego podmiotu lub instrumentu finansowego z powodu tego, że część podmiotu lub instrumentu finansowego została wcześniej oceniona przez inną agencję ratingową.

Agencja ratingowa rejestruje wszystkie przypadki, w których w procesie wystawiania ratingu kredytowego inaczej oceni ona istniejące ratingi kredytowe przygotowane przez inną agencję ratingową i dotyczące aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, oraz podaje uzasadnienie odmiennej oceny ratingu.

5. Agencja ratingowa monitoruje ratingi kredytowe i na bieżąco, a co najmniej raz w roku poddaje przeglądowi swoje ratingi kredytowe i metody, zwłaszcza w przypadku wystąpienia istotnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy. Agencja ratingowa wprowadza wewnętrzne ustalenia w celu monitorowania wpływu zmian warunków makroekonomicznych lub warunków panujących na rynkach finansowych na ratingi kredytowe.

Ratingi państw podlegają przeglądowi co najmniej raz na sześć miesięcy.

5a. Agencja ratingowa, która zamierza merytorycznie zmienić lub wprowadzić nowe metody ratingowe, modele lub podstawowe założenia ratingowe, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy, publikuje proponowane zmiany merytoryczne lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej i zaprasza zainteresowane strony do przedstawiania uwag przez okres jednego miesiąca i zamieszcza szczegółowe wyjaśnienie przyczyn i skutków wprowadzenia istotnych zmian lub proponowanych nowych metod ratingowych.

6. Jeżeli metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane w działalności w zakresie ratingu kredytowego ulegają zmianie zgodnie z art. 14 ust. 3, agencja ratingowa:

a) niezwłocznie ujawnia prawdopodobny zakres ratingów kredytowych, na które będą miały wpływ te zmiany, korzystając z tych samych środków komunikacji, które były wykorzystane do rozpowszechnienia dotkniętych zmianami ratingów kredytowych;

aa) niezwłocznie informuje Urząd i publikuje na swojej stronie internetowej wyniki konsultacji i nowe metody ratingowe wraz z ich szczegółowym objaśnieniem, a także datę rozpoczęcia ich stosowania;

ab) niezwłocznie publikuje na swojej stronie internetowej odpowiedzi na konsultacje, o których mowa w ust. 5a, z wyjątkiem przypadków, w których respondent biorący udział w konsultacjach domaga się poufności;

b) dokonuje przeglądu ratingów kredytowych tak szybko, jak to możliwe i nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wprowadzonej zmiany, a w międzyczasie poddaje te ratingi obserwacji; oraz

c) dokonuje ponownej oceny wszystkich ratingów kredytowych wystawionych w oparciu o te metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe, jeżeli ogólny połączony efekt zmian wprowadzonych w wyniku przeglądu ma wpływ na te ratingi kredytowe.

7. W przypadku gdy agencja ratingowa dowie się o błędach w swoich metodach ratingowych lub w ich stosowaniu, niezwłocznie:

a) powiadamia o tych błędach Urząd i wszystkie zainteresowane oceniane podmioty, a także wyjaśnia konsekwencje dla swoich ratingów, w tym również potrzebę dokonania przeglądu wystawionych ratingów;

b) jeżeli błędy mają wpływ na jej ratingi kredytowe, publikuje te błędy na swojej stronie internetowej;

c) koryguje te błędy w metodach ratingowych; oraz

d) stosuje środki, o których mowa w ust. 6 lit. a), b) i c).

Artykuł 8a

Ratingi państw

1. Ratingi państw wystawia się w taki sposób, by zagwarantować analizę specyfiki danego państwa członkowskiego. Zakazuje się wydawania oświadczeń o przeglądzie danej grupy państw, jeżeli nie towarzyszą im opracowania dla poszczególnych państw. Sprawozdania takie są publicznie dostępne.

2. Komunikaty publiczne inne niż ratingi kredytowe, perspektywy ratingowe lub towarzyszące komunikaty prasowe lub sprawozdania, o których mowa w załączniku I sekcja D część I pkt 5, odnoszące się do ewentualnych zmian ratingów państw, nie opierają się na informacjach znajdujących się w posiadaniu ocenianego podmiotu, które ujawniono bez zgody ocenianego podmiotu, chyba że informacje te można uzyskać z ogólnie dostępnych źródeł lub nie ma uzasadnionych powodów, dla których oceniany podmiot miałby nie udzielić zgody na ujawnienie tych informacji.

3. Uwzględniając przepisy art. 8 ust. 5 akapit drugi, agencja ratingowa publikuje na swojej stronie internetowej oraz przekazuje Urzędowi co roku pod koniec grudnia, zgodnie z załącznikiem I sekcja D część III pkt 3, kalendarz na kolejne 12 miesięcy, z zaznaczonymi nie więcej niż trzema terminami publikacji niezamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych, a także z terminami publikacji zamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych. Terminy takie wyznacza się na piątek.

4. Odejście od terminów publikacji ratingów państw lub związanych z nimi perspektyw ratingowych, wyznaczonych w kalendarzu, jest możliwe tylko w takim zakresie, w jakim jest ono konieczne do wypełnienia przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z art. 8 ust. 2, art. 10 ust. 1 i art. 11 ust. 1 oraz musi się wiązać z podaniem szczegółowego wyjaśnienia powodów odejścia od opublikowanego kalendarza.

Artykuł 8b

(uchylony).

Artykuł 8c

Podwójny rating instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji

1. W przypadku gdy emitent lub powiązana strona trzecia zamierzają zamówić rating kredytowy instrumentu finansowego będącego produktem sekurytyzacji, zlecają ten rating co najmniej dwóm agencjom ratingowym, przy czym każda agencja ratingowa dostarcza własny, niezależny rating kredytowy.

2. Emitent lub powiązana strona trzecia, o których mowa w ust. 1, zapewniają, by zaangażowane agencje ratingowe spełniały następujące warunki:

a) nie należały do tej samej grupy agencji ratingowych;

b) nie były akcjonariuszami lub wspólnikami w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

c) nie miały prawa lub możliwości wykonywania praw głosu w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

d) nie miały prawa ani możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

e) żaden z członków ich zarządu lub rady nadzorczej nie mógł być członkiem zarządu lub rady nadzorczej którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

f) nie mogły wywierać ani mieć możliwości wywierania dominującego wpływu na którąkolwiek z pozostałych agencji ratingowych, ani jej kontrolować.

Artykuł 8d

Korzystanie z usług wielu agencji ratingowych

1. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia zamierza zaangażować co najmniej dwie agencje ratingowe do oceny tej samej emisji lub podmiotu, emitent lub powiązana z nim strona trzecia rozważa zaangażowanie co najmniej jednej agencji kredytowej, której całkowity udział w rynku wynosi nie więcej niż 10 %, która w ocenie emitenta lub powiązanej z nim strony trzeciej jest zdolna do oceny danej emisji lub jednostki, pod warunkiem że zgodnie z wykazem Urzędu, o którym mowa w ust. 2, istnieje agencja ratingowa mogąca ocenić daną emisję lub jednostkę. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia nie zaangażuje co najmniej jednej agencji ratingowej, która nie ma więcej niż 10 % całkowitego udziału w rynku, fakt ten należy udokumentować.

2. W celu ułatwienia oceny dokonywanej przez emitenta lub powiązaną z nim stronę trzecią zgodnie z ust. 1 Urząd każdego roku publikuje na swojej stronie internetowej listę zarejestrowanych agencji ratingowych z informacją na temat ich całkowitego udziału w rynku i typów wystawianych ratingów kredytowych, która to lista może być punktem wyjścia do oceny dokonywanej przez emitenta.

3. Do celów niniejszego artykułu całkowity udział w rynku mierzy się poprzez odniesienie do wysokości rocznych obrotów generowanych w ramach działalności w zakresie ratingów kredytowych i usług pomocniczych na poziomie grupy.

Artykuł 9

Outsourcing

Nie dokonuje się outsourcingu ważnych funkcji operacyjnych w sposób w istotnym stopniu pogarszający jakość kontroli wewnętrznej agencji ratingowej i zdolność Urzędu do nadzorowania przestrzegania przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Ujawnianie i prezentacja ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa nieselektywnie i terminowo ujawnia wszystkie ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe, jak również decyzje o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego. W przypadku decyzji o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego ujawniane informacje obejmują pełne uzasadnienie takiej decyzji.

Akapit pierwszy stosuje się również do ratingów kredytowych rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Agencje ratingowe zapewniają prezentowanie i przetwarzanie ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych zgodnie z wymogami określonymi w załączniku I sekcja D oraz nie prezentują czynników innych niż te, które wiążą się z ratingami kredytowymi.

2a. Do czasu upublicznienia ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych i informacji ich dotyczących traktuje się je jak informacje wewnętrzne zgodnie z definicją i przepisami dyrektywy 2003/6/WE.

Art. 6 ust. 3 tej dyrektywy stosuje się odpowiednio do agencji ratingowych w odniesieniu do obowiązku zachowania przez nie poufności i posiadania wykazu osób mających dostęp do ich ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych lub związanych z nimi informacji, przed ich ujawnieniem.

Wykaz osób, które informuje się o ratingach kredytowych i perspektywach ratingowych oraz którym przekazuje się informacje z nimi związane przed ich ujawnieniem, powinien ograniczać się do osób określonych w tym celu przez każdy oceniany podmiot.

3. Przy wystawianiu ratingów kredytowych dla instrumentów sekurytyzacyjnych agencja ratingowa zapewnia wyraźne odróżnianie kategorii ratingu przypisywanych instrumentom sekurytyzacyjnym, przy pomocy dodatkowego symbolu odróżniającego je od kategorii ratingu stosowanych w odniesieniu do wszelkich innych podmiotów, instrumentów finansowych lub zobowiązań finansowych.

4. Agencja ratingowa ujawnia swoją politykę i procedury dotyczące niezamówionych ratingów kredytowych.

5. Jeżeli agencja ratingowa wystawia niezamówiony rating kredytowy, wyraźnie zaznacza w ratingu kredytowym, przy użyciu łatwo rozpoznawalnych kolorów, którymi oznacza poszczególne kategorie ratingowe, czy oceniany podmiot lub powiązana strona trzecia uczestniczyli w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz czy agencja ratingowa miała dostęp do ksiąg rachunkowych, dokumentacji dotyczącej zarządzania i innych istotnych dokumentów wewnętrznych ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej.

Niezamówione ratingi kredytowe są oznaczane jako takie.

6. Agencja ratingowa nie wykorzystuje nazwy Urzędu ani żadnego właściwego organu w sposób, który by wskazywał lub sugerował zatwierdzenie lub zaakceptowanie przez Urząd lub właściwy organ ratingów kredytowych lub jakiejkolwiek działalności w zakresie ratingu kredytowego prowadzonych przez tę agencję ratingową.

Artykuł 11

Ogólne i okresowe ujawnianie informacji

1. Agencja ratingowa ujawnia w pełni i publicznie oraz niezwłocznie aktualizuje informacje dotyczące elementów określonych w części I sekcji E załącznika I.

2. Zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa udostępnia w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd informacje na temat jej historycznych wyników, w tym częstotliwości zmian ratingów, oraz informacje o ratingach kredytowych wydanych w przeszłości i o wprowadzonych w nich zmianach. Taka agencja ratingowa dostarcza do repozytorium informacje w standardowym formacie określonym przez Urząd. Urząd udostępnia publicznie te informacje i corocznie publikuje podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

3. Agencja ratingowa corocznie, do dnia 31 marca, przedstawia Urzędowi informacje dotyczące elementów określonych w załączniku I sekcja E część II pkt 2.

Artykuł 11a

Europejska platforma ratingowa

1. Wystawiając rating kredytowy lub perspektywę ratingową zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa dostarcza Urzędowi informacje ratingowe, w tym rating kredytowy oraz perspektywę ratingową ocenianego instrumentu, informacje na temat typu ratingu kredytowego, rodzaju działań ratingowych, a także dacie i godzinie publikacji.

2. [1] ESMA publikuje poszczególne ratingi kredytowe przedstawione jej zgodnie z ust. 1 na stronie internetowej („europejska platforma ratingowa”).

Centralne repozytorium, o którym mowa w art. 11 ust. 2, włącza się do europejskiej platformy ratingowej.

Europejski pojedynczy punkt dostępu (ESAP) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/2859 (²⁹) może pełnić funkcje europejskiej platformy ratingowej.

3. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do ratingów kredytowych ani perspektyw ratingowych sporządzanych za opłatą wyłącznie na potrzeby inwestorów i ujawnianych tylko im.

Artykuł 12

Sprawozdanie w sprawie przejrzystości

Agencja ratingowa publikuje corocznie sprawozdanie w sprawie przejrzystości, które zawiera informacje dotyczące elementów określonych w części III sekcji E załącznika I. Agencja ratingowa publikuje roczne sprawozdanie w sprawie przejrzystości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego i zapewnia jego dostępność na stronie internetowej agencji przez co najmniej pięć lat.

Artykuł 13

Opłaty za publiczne ujawnienie informacji

Agencja ratingowa nie pobiera opłaty za informacje udostępnione zgodnie z art. 8–12.

Artykuł 13a

Dostępność informacji w ESAP

[2] 1. Od dnia 10 stycznia 2028 r. agencje ratingowe, podając do wiadomości publicznej informacje, o których mowa w art. 8 ust. 1, 6 i 7, art. 8a ust. 1 i 3, art. 10 ust. 1 i 4, art. 11 ust. 1 i art. 12 niniejszego rozporządzenia, przekazują jednocześnie te informacje organowi zbierającemu dane, o którym mowa w ust. 3 niniejszego artykułu, w celu ich udostępnienia w ESAP.

Informacje te muszą spełniać następujące wymogi:

a) zostały przekazane w formacie umożliwiającym ekstrakcję danych zgodnie z art. 2 pkt 3 rozporządzenia (UE) 2023/2859 lub – jeżeli wymaga tego prawo Unii – w formacie nadającym się do odczytu maszynowego zgodnie z art. 2 pkt 4 tego rozporządzenia;

b) towarzyszą im następujące metadane:

(i) wszystkie nazwy agencji ratingowej, której dotyczą informacje;

(ii) identyfikator podmiotu prawnego agencji ratingowej określony zgodnie z art. 7 ust. 4 lit. b) rozporządzenia (UE) 2023/2859;

(iii) wielkość agencji ratingowej według kategorii określonej zgodnie z art. 7 ust. 4 lit. d) tego rozporządzenia;

(iv) rodzaj informacji według klasyfikacji na podstawie art. 7 ust. 4 lit. c) tego rozporządzenia;

(v) wskazanie, czy informacje zawierają dane osobowe;

(vi) kraj siedziby agencji ratingowej, której dotyczą informacje;

(vii) sektor lub sektory przemysłu, w których agencja ratingowa, której dotyczą informacje, prowadzi działalność gospodarczą, określone zgodnie z art. 7 ust. 4 lit. e) tego rozporządzenia.

2. Do celów ust. 1 lit. b) pkt (ii) agencje ratingowe uzyskują identyfikator podmiotu prawnego.

3. W celu udostępniania w ESAP informacji, o których mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, organem zbierającym dane zdefiniowanym w art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) 2023/2859 jest ESMA.

4. Od dnia 10 stycznia 2028 r. informacje, o których mowa w art. 5 ust. 3, art. 8d ust. 2, art. 11 ust. 2, art. 11a ust. 1 i 2, art. 18 ust. 3, art. 24 ust. 5 i art. 36d ust. 1 niniejszego rozporządzenia, udostępnia się w ESAP. W tym celu organem zbierającym dane zdefiniowanym w art. 2 pkt 2 rozporządzenia (UE) 2023/2859 jest ESMA.

Informacje te muszą spełniać następujące wymogi:

a) zostały przekazane w formacie umożliwiającym ekstrakcję danych zgodnie z art. 2 pkt 3 rozporządzenia (UE) 2023/2859;

b) towarzyszą im następujące metadane:

(i) wszystkie nazwy agencji ratingowej i ocenianego podmiotu, których dotyczą informacje;

(ii) jeżeli jest dostępny – identyfikator podmiotu prawnego agencji ratingowej i ocenianego podmiotu określony zgodnie z art. 7 ust. 4 lit. b) rozporządzenia (UE) 2023/2859;

(iii) rodzaj informacji według klasyfikacji na podstawie art. 7 ust. 4 lit. c) tego rozporządzenia;

(iv) wskazanie, czy informacje zawierają dane osobowe.

5. W celu zapewnienia wydajnego zbierania informacji przekazywanych zgodnie z ust. 1 oraz zarządzania nimi, ESMA opracowuje projekty wykonawczych standardów technicznych określających:

a) pozostałe metadane, które mają towarzyszyć informacjom;

b) strukturę danych zawartych w informacjach;

c) informacje, w przypadku których wymagany jest format nadający się do odczytu maszynowego, oraz jaki format nadający się do odczytu maszynowego należy stosować w takich przypadkach.

Do celów lit. c) ESMA ocenia zalety i wady różnych formatów nadających się do odczytu maszynowego i przeprowadza odpowiednie testy praktyczne.

ESMA przedkłada Komisji te projekty wykonawczych standardów technicznych.

Komisja jest uprawniona do przyjęcia wykonawczych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym niniejszego ustępu, zgodnie z art. 15 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

6. W razie potrzeby ESMA przyjmuje wytyczne, aby zapewnić poprawność metadanych przekazywanych zgodnie z ust. 5 akapit pierwszy lit. a).

TYTUŁ III

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ W ZAKRESIE RATINGU KREDYTOWEGO

ROZDZIAŁ I

Procedura rejestracji

Artykuł 14

Wymogi dotyczące rejestracji

1. Agencja ratingowa występuje z wnioskiem o rejestrację do celów art. 2 ust. 1, pod warunkiem że jest osobą prawną z siedzibą w Unii.

2. Rejestracja staje się skuteczna na terytorium całej Unii z chwilą, gdy decyzja w sprawie rejestracji agencji ratingowej przyjęta przez Urząd, o której mowa w art. 16 ust. 3 lub art. 17 ust. 3, wchodzi w życie.

3. Zarejestrowana agencja ratingowa spełnia w każdym czasie warunki pierwszej rejestracji.

Agencje ratingowe bez zbędnej zwłoki zgłaszają Urzędowi wszelkie istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji, w tym wszelkie otwarcie i zamknięcie oddziału w Unii.

Bez uszczerbku dla akapitu drugiego agencja ratingowa powiadamia Urząd o planowanych istotnych zmianach w metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych lub proponowanych nowych metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych w chwili, gdy dana agencja ratingowa publikuje proponowane zmiany lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej zgodnie z art. 8 ust. 5a. Po upływie okresu konsultacji agencja ratingowa powiadamia Urząd o wszelkich zmianach wynikających z takich konsultacji.

4. Bez uszczerbku dla art. 16 lub 17 Urząd rejestruje agencję ratingową, jeśli po rozpatrzeniu wniosku stwierdzi, że agencja ratingowa spełnia warunki wystawiania ratingów kredytowych określone w niniejszym rozporządzeniu, z uwzględnieniem przepisów art. 4 i 6.

5. Urząd nie nakłada dodatkowych wymogów dotyczących rejestracji, które nie są przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 15

Wniosek o rejestrację

1. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację do Urzędu. Wniosek zawiera informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II.

2. Jeżeli wniosek o rejestrację składa grupa agencji ratingowych, członkowie grupy upoważniają jednego z członków grupy do złożenia wszystkich wniosków do Urzędu w imieniu grupy. Upoważniona agencja ratingowa dostarcza informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II w odniesieniu do każdego członka grupy.

3. Agencja ratingowa składa wniosek w dowolnym języku urzędowym instytucji Unii. Przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (²⁶) mają zastosowanie odpowiednio do wszelkiej innej komunikacji między Urzędem a agencjami ratingowymi i ich personelem.

4. W ciągu 20 dni roboczych od otrzymania wniosku Urząd sprawdza kompletność wniosku. Jeśli wniosek nie jest kompletny, Urząd wyznacza termin, w którym agencja ratingowa ma przedłożyć dodatkowe informacje.

Po stwierdzeniu, że wniosek jest kompletny, Urząd powiadamia o tym odpowiednio agencję ratingową.

Artykuł 16

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację agencji ratingowej przez Urząd

1. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację agencji ratingowej w oparciu o zgodność agencji ratingowej z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, w szczególności jeśli agencja ratingowa:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) zamierza stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 60 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnioną decyzję w sprawie rejestracji albo odmowy rejestracji.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 17

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację grupy agencji ratingowych przez właściwy Urząd

1. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację grupy agencji ratingowych w oparciu o zgodność agencji ratingowych z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, zwłaszcza jeśli grupa agencji ratingowych:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 70 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnione indywidualne decyzje w sprawie rejestracji lub jej odmowy dla każdej agencji ratingowej w ramach tej grupy.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 18

Powiadomienie dotyczące decyzji w sprawie rejestracji, decyzji w sprawie odmowy rejestracji lub wycofania rejestracji oraz publikacja wykazu zarejestrowanych agencji ratingowych

1. W terminie pięciu dni roboczych od podjęcia decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20 Urząd powiadamia o swojej decyzji zainteresowaną agencję ratingową. Jeśli Urząd odmawia rejestracji agencji ratingowej lub odwołuje rejestrację tej agencji ratingowej, podaje zainteresowanej agencji ratingowej pełne uzasadnienie w swojej decyzji.

2. Urząd powiadamia Komisję, EUNB, EUNUiPPE, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe o wszelkich decyzjach przyjętych zgodnie z art. 16, 17 lub 20.

3. Urząd publikuje na swojej stronie internetowej wykaz agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wykaz ten jest aktualizowany w terminie pięciu dni roboczych po podjęciu decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20. Komisja publikuje ten zaktualizowany wykaz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w terminie 30 dni po dokonaniu tej aktualizacji.

Artykuł 19

Opłata rejestracyjna i nadzorcza

1. Urząd pobiera od agencji ratingowych opłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem Komisji, o którym mowa w ust. 2. Opłaty te w pełni pokrywają wydatki Urzędu niezbędne do rejestracji i certyfikacji agencji ratingowych, a także nadzoru nad nimi oraz zwrotu wszelkich kosztów, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku ewentualnego przekazania zadań zgodnie z art. 30.

2. Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat. Rozporządzenie to określa w szczególności rodzaj opłat i czynności, za które są pobierane, ich wysokość oraz sposób ich uiszczenia oraz sposób, w jaki Urząd zwraca wszelkie koszty, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

Wysokość opłaty pobieranej od agencji ratingowej obejmuje wszystkie koszty administracyjne i jest proporcjonalna do obrotu danej agencji ratingowej.

Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat, o których mowa w akapicie pierwszym za pomocą aktu delegowanego zgodnie z art. 38a oraz w oparciu o warunki określone w art. 38b i 38c.

Artykuł 20

Wycofanie rejestracji

1. Bez uszczerbku dla art. 24 Urząd wycofuje rejestrację agencji ratingowej, jeśli agencja ratingowa:

a) wyraźnie zrzeka się rejestracji lub nie przedstawiła żadnych ratingów kredytowych za poprzednie sześć miesięcy;

b) uzyskała rejestrację, dopuszczając się poświadczenia nieprawdy lub w inny niezgodny z prawem sposób; lub

c) przestała spełniać warunki, na podstawie których została zarejestrowana.

2. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wykorzystywane są ratingi kredytowe wystawiane przez zainteresowaną agencję ratingową, stwierdzi, że jeden z warunków, o którym mowa w ust. 1, został spełniony, może zwrócić się do Urzędu o sprawdzenie, czy zostały spełnione warunki wycofania rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej. W przypadku gdy Urząd postanowi o nieodwoływaniu rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej, podaje pełne uzasadnienie swojej decyzji.

3. Decyzja w sprawie wycofania rejestracji staje się bezzwłocznie skuteczna na terytorium całej Unii, z zastrzeżeniem okresu przejściowego, w celu wykorzystania ratingu kredytowego, o którym mowa w art. 24 ust. 4.

ROZDZIAŁ II

Nadzór ze strony Urzędu

Artykuł 21

Urząd

1. Nie naruszając przepisów art. 25a, Urząd zapewnia stosowanie niniejszego rozporządzenia.

2. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, Urząd wydaje i aktualizuje wytyczne dotyczące współpracy pomiędzy Urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi do celów niniejszego rozporządzenia oraz do celów odnośnych przepisów sektorowych, w tym procedur i warunków szczegółowych związanych z przekazywaniem zadań.

3. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 Urząd, we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), wydaje wytyczne w sprawie zastosowania systemu zatwierdzania na mocy art. 4 ust. 3 tego rozporządzenia do dnia 7 czerwca 2011 r. oraz aktualizuje je.

4. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) informacji, jakie powinna przedstawić agencja ratingowa we wniosku o rejestrację zgodnie z załącznikiem II;

b) informacji, których agencja ratingowa musi udzielić we wniosku o certyfikację i na potrzeby dokonania oceny ich znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych, o których mowa w art. 5;

c) prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości ujawnianych przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz załącznikiem I sekcja E część II pkt 1;

d) oceny zgodności metodyki dotyczącej ratingu kredytowego z wymogami określonymi w art. 8 ust. 3;

e) treści i formatu okresowych sprawozdań zawierających dane na temat ratingów, których Urząd może zażądać od zarejestrowanych i certyfikowanych agencji ratingowych na potrzeby bieżącego nadzoru.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4a. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) treści i prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości, jakie mają być ujawniane Urzędowi przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11a ust. 1; oraz

b) treści i formy okresowych raportów o opłatach pobieranych przez agencje ratingowe, na potrzeby bieżącego nadzoru przez Urząd.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4b. Urząd składa sprawozdanie z możliwości ustanowienia co najmniej jednego zestawienia porównawczego ratingów kredytowych przedstawionych zgodnie z art. 11a ust. 1 i przedstawia to sprawozdanie Komisji do dnia 21 czerwca 2015 r. W sprawozdaniu tym w szczególności ocenia się:

a) możliwość, koszty i korzyści ustanowienia jednego lub więcej zestawień;

b) sposób utworzenia jednego lub więcej zestawień bez wypaczania ratingów kredytowych w świetle różnych metod ratingowych;

c) wszelkie skutki, jakie zestawienia mogłyby mieć dla regulacyjnych standardów technicznych opracowanych dotychczas w związku z art. 21 ust. 4a lit. a) i c).

Urząd przeprowadza konsultacje z EUNB i EUNUiPPE dotyczące akapitu pierwszego lit. a) i b).

5. Urząd corocznie publikuje sprawozdanie ze stosowania niniejszego rozporządzenia. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę wykonania załącznika I przez agencje ratingowe zarejestrowane na mocy niniejszego rozporządzenia oraz ocenę stosowania mechanizmu zatwierdzania, o którym mowa w art. 4 ust. 3.

6. Każdego roku Urząd przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie podjętych przez Urząd środków nadzoru i sankcji zastosowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym grzywien lub okresowych kar pieniężnych.

7. Urząd współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) przy realizacji swych zadań i konsultuje się z tymi organami przed wydaniem i aktualizacją wytycznych oraz przedłożeniem projektu regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2, 3 i 4.

Artykuł 22

Właściwe organy

1. Do dnia 7 czerwca 2010 r. każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy dysponują odpowiednią liczbą pracowników posiadających fachową wiedzę i uprawnienia, umożliwiające stosowanie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 22a

Badanie zgodności z wymogami metodologicznymi

1. Prowadząc bieżący nadzór agencji ratingowych zarejestrowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, Urząd regularnie bada zgodność z art. 8 ust. 3.

2. Bez uszczerbku dla art. 23 Urząd będzie również w ramach analizy, o której mowa w ust. 1:

a) sprawdzać prowadzenie weryfikacji historycznej przez agencje ratingowe;

b) dokonywać analizy wyników weryfikacji historycznej; oraz

c) kontrolować, czy agencje ratingowe posiadają odpowiednie procedury umożliwiające uwzględnienie wyników weryfikacji historycznej w stosowanych przez nie metodach ratingu.

Artykuł 23

Nieingerowanie w zawartość ratingów kredytowych ani ich metodologie

Podczas wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd, Komisja ani żadne organy publiczne państwa członkowskiego nie ingerują w zawartość ratingów kredytowych ani w metodologie ich sporządzania.

Artykuł 23a

Wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 23b–23d

Uprawnienia przyznane Urzędowi, urzędnikom Urzędu lub innym osobom upoważnionym przez Urząd na mocy art. 23b–23d nie mogą służyć do wymagania ujawnienia informacji lub dokumentów, które są poufne lub objęte tajemnicą.

Artykuł 23b

Wezwania do udzielenia informacji

1. Urząd może – za pomocą zwykłego wniosku lub w drodze decyzji – wezwać agencje ratingowe, osoby prowadzące działalność w zakresie ratingu kredytowego, oceniane podmioty i powiązane z nimi strony trzecie, strony trzecie, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub czynności operacyjne na zasadzie outsourcingu, oraz osoby w inny sposób blisko powiązane z agencjami ratingowymi lub wykonywaniem działalności w zakresie ratingu kredytowego, do udostępnienia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Przekazując wniosek w sprawie informacji na mocy ust. 1, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres żądanych informacji;

d) ustala termin, w którym należy te informacje dostarczyć;

e) informuje osobę, do której zwraca się o informacje, że nie ma ona obowiązku ich przedstawienia, lecz w odpowiedzi na wniosek przedstawione informacje nie mogą być błędne ani mylące;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Wymagając dostarczenia informacji ma mocy ust. 1 za pomocą decyzji, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres informacji będących przedmiotem wniosku;

d) ustala termin dostarczenia informacji;

e) wskazuje okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, w przypadku gdy przedstawione wymagane informacje są niekompletne;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd; oraz

g) wskazuje prawo do odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej oraz do skierowania decyzji do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z art. 60 i 61 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1 lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych lub spółek niemających osobowości prawnej, osoby powołane do ich reprezentacji zgodnie z ustawą lub statutem, udzielają wymaganych informacji. Profesjonalni pełnomocnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Ci ostatni pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeśli przekazane informacje są niekompletne, niewłaściwe lub wprowadzają w błąd.

5. Urząd niezwłocznie przesyła kopię zwykłego wniosku lub swojej decyzji do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania lub siedzibę osoby, o których mowa w ust. 1 i których dotyczy wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł 23c

Ogólne dochodzenia

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia względem osób wymienionych w art. 23b ust. 1. W tym celu urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd są uprawnieni do:

a) badania dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych materiałów związanych z wykonywaniem jego zadań niezależnie od nośnika, na którym są one przechowywane;

b) wykonywania lub uzyskiwania uwierzytelnionych kopii lub wyciągów z takich dokumentów, danych, procedur i innych materiałów;

c) wzywania dowolnych osób, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub ich przedstawicieli lub członków ich personelu i zwracania się do nich o złożenie ustnych lub pisemnych wyjaśnień na temat sytuacji faktycznej lub dokumentów związanych z przedmiotem i celem kontroli oraz do zanotowania odpowiedzi;

d) przesłuchiwania wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych, które zgodzą się na przesłuchanie, do celów zbierania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia;

e) żądania rejestrów połączeń telefonicznych i przesyłu danych.

2. Urzędnicy oraz inne osoby upoważnione przez Urząd do celów dochodzeń, o których mowa w ust. 1, wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia. W upoważnieniu wskazane są również okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b w przypadku, gdy nieprzekazane zostaną żądane dokumenty, dane, procedury i wszelkie inne materiały lub odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub zostaną przekazane w sposób niepełny, a także kary przewidziane w art. 36a w związku z pkt 8 sekcji II załącznika III, bądź w przypadku gdy odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom wszczynanym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

4. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed dochodzeniem Urząd informuje właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzone dochodzenie, o dochodzeniu i tożsamości upoważnionych osób. Urzędnicy zainteresowanego właściwego organu udzielają – na wniosek Urzędu – pomocy upoważnionym osobom w wykonywaniu przez nie ich obowiązków. Na wniosek, urzędnicy zainteresowanego właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego również mogą być obecni podczas dochodzeń.

5. Jeżeli żądanie przedstawienia rejestrów połączeń telefonicznych i danych o ruchu przewidziane w ust. 1 lit. e) wymaga uzyskania zezwolenia od organu wymiaru sprawiedliwości stosownie do przepisów krajowych, występuje się o takie zezwolenie. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

6. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa ust. 3a, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot dochodzeń. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe organy sądowe nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23d

Kontrole na miejscu

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia w pomieszczeniach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza przez osoby prawne wymienione w art. 23b ust. 1. W przypadku gdy wymaga tego właściwe i skuteczne przeprowadzenie inspekcji, Urząd może przeprowadzić kontrolę na miejscu bez uprzedzenia.

2. Urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu mogą wejść do wszelkich lokali i na teren, które stanowią miejsce prowadzenia działalności osób prawnych, których dotyczy decyzja o dochodzeniu przyjęta przez Urząd i posiadają wszelkie uprawnienia określone w art. 23c ust. 1. Mają również prawo do pieczętowania wszelkich pomieszczeń w miejscu prowadzenia działalności kontrolowanego podmiotu i ksiąg lub dokumentów na czas i w zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli.

3. Urzędnicy Urzędu i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia, a także okresowe kary pieniężne określone w art. 36b w przypadku, gdy zainteresowane osoby nie poddają się dochodzeniu. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed kontrolą Urząd powiadamia o niej właściwy organ państwa członkowskiego, w którym kontrola ta ma być przeprowadzona.

4. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom na miejscu zarządzonym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wyznacza datę jego wszczęcia oraz wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Urząd podejmuje takie decyzje po skonsultowaniu się z właściwym organem państwa członkowskiego, w którym ma być przeprowadzona kontrola.

5. Urzędnicy właściwego organu państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być przeprowadzona kontrola, a także osoby upoważnione bądź wyznaczone przez ten organ, na wniosek Urzędu aktywnie pomagają urzędnikom Urzędu i innym osobom upoważnionym przez Urząd. W tym celu posiadają uprawnienia określone w ust. 2. Podczas kontroli na miejscu mogą być również obecni, na żądanie, urzędnicy właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.

6. Urząd może również zażądać od właściwych organów państw członkowskich przeprowadzenia – w jego imieniu – poszczególnych zadań dochodzeniowych i kontroli na miejscu zgodnie z niniejszym artykułem i art. 23c ust. 1. W tym celu właściwe organy posiadają te same uprawnienia co Urząd, określone w niniejszym artykule i w art. 23c ust. 1.

7. W przypadku gdy urzędnicy Urzędu i inne osoby towarzyszące upoważnione przez Urząd stwierdzą, że osoba sprzeciwia się kontroli zarządzonej na mocy niniejszego artykułu, właściwy organ zainteresowanego państwa członkowskiego udziela im niezbędnej pomocy, zwracając się w razie potrzeby o pomoc policji lub równorzędnego organu egzekwowania prawa, w celu umożliwienia im przeprowadzenia kontroli na miejscu.

8. Jeżeli kontrola na miejscu przewidziana w ust. 1 lub pomoc przewidziana w ust. 7 wymaga zezwolenia organu sądowego zgodnie z przepisami krajowymi, składa się wniosek o wydanie takiego zezwolenia, w tym z wyprzedzeniem. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

9. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot kontroli. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do

Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa, że miało miejsce naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe władze sądownicze nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23e

Przepisy proceduralne dotyczące stosowania środków nadzorczych i nakładania grzywien

1. Jeżeli wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, Urząd stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, Urząd wyznacza spośród swojego personelu niezależnego urzędnika dochodzeniowego, aby przeprowadził dochodzenie w tej sprawie. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze lub nie brał w przeszłości udziału w bezpośrednim lub pośrednim nadzorowaniu lub procesie rejestracyjnym danej agencji ratingowej i wykonuje swoje funkcje niezależnie od Rady Organów Nadzoru Urzędu.

2. Urzędnik dochodzeniowy bada domniemane naruszenia, z uwzględnieniem wszelkich uwag przedstawionych przez osoby poddane dochodzeniu, i przedkłada Radzie Organów Nadzoru Urzędu pełną dokumentację zawierającą dokonane przez niego ustalenia.

Aby wykonać swoje zadania, urzędnik dochodzeniowy może skorzystać z prawa do złożenia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. 23b oraz do przeprowadzania dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23c i 23d. Korzystając z tych praw, urzędnik dochodzeniowy przestrzega przepisów art. 23a.

Przy wykonywaniu swoich zadań urzędnik dochodzeniowy ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji zebranych przez Urząd w ramach prowadzonych przezeń działań nadzorczych.

3. Po zakończeniu dochodzenia i przed przedłożeniem Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentacji zawierającej jego ustalenia urzędnik dochodzeniowy zapewnia osobom, które są przedmiotem dochodzenia, możliwość przedstawienia swojego stanowiska na temat spraw będących przedmiotem dochodzenia. Urzędnik dochodzeniowy opiera swoje ustalenia wyłącznie na faktach, do których osoby poddane dochodzeniu miały możliwość się odnieść.

W trakcie dochodzeń prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu w pełni przestrzega się prawa zainteresowanych osób do obrony.

4. Przedkładając Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentację zawierającą swoje ustalenia, urzędnik dochodzeniowy powiadamia o tym fakcie osoby poddane dochodzeniu. Osoby poddane dochodzeniu mają prawo dostępu do dokumentacji, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych dotyczących stron trzecich.

5. Na podstawie dokumentacji zawierającej ustalenia urzędnika dochodzeniowego i – na wniosek zainteresowanych stron – po umożliwieniu osobom poddanym dochodzeniu przedstawienia ich stanowiska zgodnie z art. 25 i 36c, Rada Organów Nadzoru Urzędu stwierdza, czy osoby, które są przedmiotem dochodzenia, popełniły co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, a jeżeli tak – stosuje środek nadzorczy zgodnie z art. 24 i nakłada grzywnę zgodnie z art. 36a.

6. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze udziału w obradach Rady Organów Nadzoru Urzędu ani w żaden inny sposób nie uczestniczy w procesie podejmowania decyzji przez Radę Organów Nadzoru Urzędu.

7. Komisja przyjmuje dalsze przepisy proceduralne dotyczące wykonywania prawa do nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych, w tym przepisy dotyczące prawa do obrony, przepisy tymczasowe i przepisy dotyczące poboru grzywien lub okresowych kar pieniężnych; przyjmuje również szczegółowe przepisy dotyczące okresów przedawnienia odnoszących się do nakładania i egzekwowania kar.

Przepisy, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmowane są w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i na warunkach określonych w art. 38b i 38c.

8. Urząd przekazuje sprawy do postępowania karnego stosownym organom krajowym, gdy – wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia – stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić przestępstwo. Ponadto Urząd powstrzymuje się od nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych w przypadku, gdy – wskutek postępowania karnego prowadzonego na mocy prawa krajowego – wyrok uniewinniający lub skazujący w związku z tymi samymi czynami lub czynami, które są zasadniczo takie same, uprawomocnił się.

Artykuł 24

Środki nadzorcze stosowane przez Urząd

1. W przypadku gdy, zgodnie z art. 23e ust. 5, Rada Organów Nadzoru Urzędu ustali, że agencja ratingowa popełniła jedno z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona jedną lub więcej z poniższych decyzji:

a) wycofanie rejestracji agencji ratingowej;

b) nałożenie na tę agencję ratingową tymczasowego zakazu wystawiania ratingów kredytowych, obowiązującego w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

c) zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych wystawionych przez tę agencję ratingową, obowiązujące w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

d) zobowiązanie tej agencji ratingowej do usunięcia danego naruszenia;

e) wydanie publicznych ostrzeżeń.

2. Podejmując decyzje, o których mowa w ust. 1, Rada Organów Nadzoru Urzędu bierze pod uwagę charakter i wagę naruszenia, uwzględniając następujące kryteria:

a) czas trwania i częstotliwość naruszenia;

b) kwestię, czy naruszenie ujawniło istotne lub systemowe słabości procedur stosowanych przez przedsiębiorstwo bądź jego systemów zarządzania lub kontroli wewnętrznej;

c) kwestię, czy naruszenie doprowadziło do przestępstwa finansowego bądź też ułatwiło przestępstwo finansowe lub w inny sposób jest z nim związane;

d) kwestię, czy naruszenia dopuszczono się umyślnie lub w wyniku zaniedbania.

3. Przed podjęciem decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) Rada Organów Nadzoru Urzędu informuje o nich Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).

4. Ratingi kredytowe mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane do celów regulacyjnych po przyjęciu decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a) i c), w okresie nieprzekraczającym:

a) dziesięciu dni roboczych od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

b) trzech miesięcy od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli nie istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

W wyjątkowych okolicznościach związanych z ewentualnym zakłóceniem rynku lub stabilności finansowej Rada Organów Nadzoru Urzędu może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) lub Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) – przedłużyć okres, o którym mowa w lit. b), o trzy miesiące.

5. Bez zbędnej zwłoki Rada Organów Nadzoru Urzędu powiadamia zainteresowaną agencję ratingową o wszelkich decyzjach przyjętych na mocy ust. 1 i przekazuje wszelkie takie decyzje właściwym organom i właściwym organom sektorowym oraz Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). Podaje ona do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej każdą decyzję w terminie 10 dni roboczych od daty jej podjęcia.

Podając swoją decyzję do wiadomości publicznej zgodnie z akapitem pierwszym, Rada Organów Nadzoru Urzędu podaje również do publicznej wiadomości prawo zainteresowanej agencji ratingowej do odwołania się od decyzji, a także – w stosownych przypadkach – fakt, że takie odwołanie zostało złożone, precyzując, że odwołanie to nie ma skutku zawieszającego oraz fakt, że Komisja Odwoławcza ma możliwość zawieszenia stosowania zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 60 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 25

Wysłuchanie zainteresowanych stron

1. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zgodnie z art. 24 ust. 1 Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom podlegającym postępowaniu możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestiach, co do których ESA (ESMA) poczyniła ustalenia. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie, mogły przedstawić swoje stanowisko.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu zapobieżenia istotnym i zbliżającym się szkodom dla systemu finansowego. W takiej sytuacji Rada Organów Nadzoru Urzędu może podjąć decyzję tymczasową i zapewnia zainteresowanym stronom możliwość przedstawienia swojego stanowiska jak najszybciej po podjęciu decyzji.

2. W postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych.

Artykuł 25a

Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8c i 8d.

Właściwe organy sektorowe są odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8c i 8d zgodnie z odnośnym prawodawstwem sektorowym.

ROZDZIAŁ III

Współpraca pomiędzy urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi

Artykuł 26

Zobowiązanie do podejmowania współpracy

Urząd, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe współpracują ze sobą, gdy jest to konieczne dla celów niniejszego rozporządzenia oraz odnośnych przepisów sektorowych.

Artykuł 27

Wymiana informacji

1. Urząd, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe bez zbędnej zwłoki wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia i odnośnych przepisów sektorowych.

2. Urząd może przekazywać bankom centralnym, Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w ramach ich uprawnień jako władz monetarnych, Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego oraz, w stosownych przypadkach, innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych i rozliczeniowych, informacje poufne przeznaczone do wykonywania ich zadań. Podobnie tym organom lub podmiotom nie zabrania się przekazywania Urzędowi informacji, których może on potrzebować w celu wypełniania swoich obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 28

(uchylony).

Artykuł 29

(uchylony).

Artykuł 30

Przekazywanie zadań przez Urząd właściwym organom

1. W przypadkach gdy jest to konieczne w celu właściwego wykonania zadania nadzorczego, Urząd może przekazać poszczególne zadania nadzorcze właściwemu organowi państwa członkowskiego zgodnie z wytycznymi wydanymi przez Urząd zgodnie z art. 21 ust. 2. Takie poszczególne zadania nadzorcze mogą w szczególności obejmować uprawnienia do kierowania wezwań do udzielenia informacji zgodnie z art. 23b oraz do prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23d ust. 6.

2. Przed przekazaniem zadań Urząd konsultuje się z odpowiednim właściwym organem. Konsultacje te dotyczą:

a) zakresu przekazywanego zadania;

b) harmonogramu wykonania zadania, które ma być przekazane; oraz

c) przekazania niezbędnych informacji przez Urząd i do Urzędu.

3. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie opłat, które ma być przyjęte przez Komisję zgodnie z art. 19 ust. 2, Urząd zwraca właściwemu organowi koszty poniesione w związku z realizacją przekazanych zadań.

4. Urząd dokonuje przeglądu przekazania, o którym mowa w ust. 1, w stosownych odstępach czasu. Przekazanie zadań można odwołać w każdej chwili.

Przekazywanie zadań nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności Urzędu i nie ogranicza zdolności Urzędu do wykonywania i nadzorowania przekazanej czynności. Obowiązki nadzorcze wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym decyzje o rejestracji, ocena końcowa i dalsze decyzje dotyczące naruszeń, nie mogą być przekazywane.

Artykuł 31

Powiadomienia oraz wnioski o zawieszenie kierowane przez właściwe organy

1. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdza, że na terytorium tego lub też innego państwa członkowskiego są podejmowane lub zostały podjęte działania sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem, powiadamia o tym fakcie Urząd w jak najbardziej szczegółowy sposób. Jeżeli właściwy organ uważa, że jest to właściwe do celów dochodzenia, właściwy organ może również zasugerować Urzędowi, by oszacował, czy konieczne jest skorzystanie z uprawnień przewidzianych w art. 23b i 23c w odniesieniu do agencji ratingowej biorącej udział w tych działaniach.

Urząd podejmuje odpowiednie działania. Informuje o wynikach działań powiadamiający właściwy organ, a także, jeśli to możliwe, poinformuje o wszelkich istotnych skutkach przejściowych.

2. Bez uszczerbku dla obowiązku powiadomienia określonego w ust. 1, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego dokonujący powiadomienia uznaje, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi kredytowe są wykorzystywane na terytorium tego państwa członkowskiego, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia i naruszenia te są na tyle poważne i częste, że mają znaczny wpływ na ochronę inwestorów lub stabilność systemu finansowego w danym państwie członkowskim, właściwy organ dokonujący powiadomienia może zwrócić się do Urzędu z wnioskiem o zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych danej agencji ratingowej przez instytucje finansowe oraz inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1. Właściwy organ dokonujący powiadomienia przedstawia Urzędowi wyczerpujące uzasadnienie swojego wniosku.

W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za nieuzasadniony, informuje o tym na piśmie właściwy organ dokonujący powiadomienia, podając tego powody. W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za uzasadniony, stosuje odpowiednie środki celem rozwiązania danego problemu.

Artykuł 32

Tajemnica zawodowa

1. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do Urzędu, właściwych organów oraz wszystkich osób, które pracują lub pracowały dla Urzędu, dla właściwych organów lub dla każdej innej osoby, której Urząd przekazał zadania, włącznie z zatrudnionymi przez Urząd audytorami i rzeczoznawcami. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą być ujawniane innej osobie lub innemu organowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

2. Wszystkie informacje, które na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały nabyte przez lub wymienione między Urzędem, właściwymi organami, właściwymi organami sektorowymi oraz innymi organami i podmiotami wymienionymi w art. 27 ust. 2, uznaje się za poufne, chyba że w momencie ich przekazania Urząd lub właściwy organ, lub inny organ bądź podmiot oświadczy, iż informacje te mogą być ujawnione lub ich ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

Artykuł 33

(uchylony).

ROZDZIAŁ IV

Współpraca z państwami trzecimi

Artykuł 34

Umowa o wymianie informacji

Urząd może zawierać umowy o wymianie informacji z organami nadzoru państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są objęte gwarancjami zachowania tajemnicy zawodowej, które są co najmniej równoważne gwarancjom określonym w art. 32.

Taka wymiana informacji służy Urzędowi oraz tym organom nadzoru do wykonywania ich zadań.

W odniesieniu do przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego Urząd stosuje rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (³⁰).

Artykuł 35

Ujawnianie informacji otrzymanych od państw trzecich

Urząd może ujawnić informacje otrzymane od organów nadzorczych państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy Urząd lub właściwe organy uzyskały wyraźną zgodę organu nadzorczego, który przekazał informacje, oraz w stosownych przypadkach, gdy informacje są ujawniane wyłącznie do celów, na które ten organ nadzorczy wyraził zgodę, lub gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

TYTUŁ IIIA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA AGENCJI RATINGOWYCH

Artykuł 35a

Odpowiedzialność cywilna

1. W przypadku gdy agencja ratingowa dopuści się, umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa, któregokolwiek naruszenia wymienionego w załączniku III, mającego wpływ na rating kredytowy, inwestor lub emitent może dochodzić roszczeń od tej agencji ratingowej za szkody spowodowane w wyniku naruszenia.

Inwestor może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że w sposób racjonalny polegał – zgodnie z art. 5a ust. 1 lub w inny sposób z zachowaniem należytej ostrożności – na ratingu kredytowym, podejmując decyzję o zainwestowaniu w instrument finansowy, będący przedmiotem tego ratingu kredytowego, zachowaniu takiego instrumentu lub zbyciu go.

Emitent może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że on lub jego instrumenty finansowe są przedmiotem tego ratingu kredytowego, a naruszenie nie było wynikiem wprowadzającej w błąd lub niedokładnej informacji przekazanej agencji ratingowej przez emitenta czy to bezpośrednio, czy za pośrednictwem informacji ogólnie dostępnych.

2. Inwestor lub emitent odpowiada za przedstawienie dokładnych i szczegółowych informacji wskazujących, że agencja ratingowa dopuściła się naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz że naruszenie to miało wpływ na wystawiony rating kredytowy.

Oceny tego, czy przedstawienie odpowiednich informacji było dokładne i szczegółowe, dokonuje właściwy sąd krajowy, uwzględniając przy tym fakt, iż inwestor lub emitent mogą nie mieć dostępu do informacji będących jedynie w posiadaniu agencji ratingowej.

3. Odpowiedzialność cywilna agencji ratingowych, o której mowa w ust. 1, może zostać z góry ograniczona wyłącznie wówczas, gdy takie ograniczenie jest:

a) racjonalne i proporcjonalne; oraz

b) dozwolone na mocy obowiązującego prawa krajowego, zgodnie z ust. 4.

Każde ograniczenie, które nie jest zgodne z akapitem pierwszym, lub każde wyłączenie odpowiedzialności cywilnej są pozbawione mocy prawnej.

4. Pojęcia takie jak „szkoda”, „umyślność”, „rażące niedbalstwo” , „racjonalne poleganie”, „należyta ostrożność” i „wpływ”, a także „racjonalność” i „proporcjonalność” , o których mowa w niniejszym artykule, lecz których nie zdefiniowano, interpretuje się i stosuje zgodnie z obowiązującym prawem krajowym określonym na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sprawy dotyczące odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowej, nieobjęte niniejszym rozporządzeniem podlegają obowiązującemu prawu krajowemu określonemu na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sąd właściwy do orzekania w sprawie roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej, dochodzonego przez inwestora lub emitenta, określa się na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego.

5. Niniejszy artykuł nie wyklucza dalszych roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej zgodnie z prawem krajowym.

6. Prawo do dochodzenia roszczeń, określone w niniejszym artykule, nie stanowi dla Urzędu przeszkody w wykonywaniu wszystkich swoich uprawnień, o których mowa w art. 36a.

TYTUŁ IV

SANKCJE, PROCEDURA KOMITETOWA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

ROZDZIAŁ I

Sankcje, grzywny, okresowe kary pieniężne, procedura komitetowa, przekazanie uprawnień oraz sprawozdawczość

Artykuł 36

Sankcje

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar stosowanych w przypadku naruszenia art. 4 ust. 1 oraz podejmują wszelkie środki zapewniające ich wykonanie. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwy organ sektorowy podawał do publicznej wiadomości każdą sankcję, jaka została nałożona za naruszenie art. 4 ust. 1, chyba że takie ujawnienie mogłoby poważnie zagrozić rynkom finansowym lub wyrządzić nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

Państwa członkowskie zawiadamiają Komisję o przepisach wymienionych w akapicie pierwszym najpóźniej do dnia 7 grudnia 2010 r. Zawiadamiają one niezwłocznie Komisję o wszelkich dalszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 36a

Grzywny

1. W przypadku gdy – zgodnie z art. 23e ust. 5 – Rada Organów Nadzoru Urzędu odkryje popełnienie przez agencję ratingową – umyślnie lub w wyniku zaniedbania – jednego z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona decyzję o nałożeniu grzywny zgodnie z postanowieniami ust. 2.

Naruszenie agencji ratingowej zostaje uznane za umyślne, jeżeli Urząd stwierdzi istnienie obiektywnych przesłanek dowodzących, że agencja ratingowa lub jej kierownictwo wyższego szczebla działały celowo w celu popełnienia naruszenia.

2. Podstawowe kwoty grzywien, o których mowa w ust. 1, mieszczą się w następujących granicach:

a) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–5, 11–15, 19, 20, 23, 26a–26d, 28, 30, 32, 33, 35, 41, 43, 50 i 51 oraz 55–62 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 500 000 EUR i nie przekracza 750 000 EUR;

b) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 6, 7, 8, 16, 17, 18, 21, 22, 22a, 24, 25, 27, 29, 31, 34, 37–40, 42, 42a, 42b, 45–49a, 52, 53 i 54 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 300 000 EUR i nie przekracza 450 000 EUR;

c) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 9, 10, 26, 36, 44 i 53 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 100 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

d) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1, 6, 7, 8 i 9 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 50 000 EUR i nie przekracza 150 000 EUR;

e) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 2, 3a–5 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 25 000 EUR i nie przekracza 75 000 EUR;

f) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 3 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 10 000 EUR i nie przekracza 50 000 EUR;

g) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–3 i 11 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 150 000 EUR i nie przekracza 300 000 EUR;

h) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 20a załącznika III, sekcja I, pkt 4–4c, 6, 8 i 10 załącznika III sekcja III, grzywna wynosi co najmniej 90 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

i) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 5, 7 i 9 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 40 000 EUR i nie przekracza 100 000 EUR.

Aby podjąć decyzję, czy podstawowa kwota grzywien powinna odpowiadać niższej, średniej czy wyższej granicy określonej w akapicie pierwszym, Urząd uwzględnia roczny obrót danej agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym. Podstawowa kwota plasować się będzie w dolnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest niższy niż 10 mln EUR, w średnim zakresie dla agencji ratingowych, których roczny obrót wynosi pomiędzy 10 a 50 mln EUR oraz w górnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest wyższy niż 50 mln EUR.

3. Kwoty podstawowe podane w granicach określonych w ust. 2 w razie potrzeby dostosowuje się z uwzględnieniem okoliczności obciążających lub łagodzących, zgodnie ze współczynnikami zdefiniowanymi w załączniku IV.

Odpowiedni współczynnik obciążenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego współczynnika obciążenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego współczynnika obciążenia dodaje się do kwoty podstawowej.

Odpowiedni współczynnik złagodzenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego wskaźnika złagodzenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego wskaźnika złagodzenia odejmuje się od kwoty podstawowej.

4. Nie naruszając przepisów ust. 2 i 3, grzywna nie może przekraczać 20 % rocznego obrotu agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym i, jeżeli w wyniku naruszenia agencja ratingowa bezpośrednio lub pośrednio uzyskała korzyści finansowe, grzywna musi być co najmniej równa wysokości tych korzyści finansowych.

W przypadku gdy agencja ratingowa w wyniku danego działania lub zaniechania dopuściła się więcej niż jednego naruszenia wymienionego w załączniku III, zastosowanie ma wyłącznie wyższa grzywna obliczona zgodnie z ust. 2 i 3 i odnosząca się do jednego z tych naruszeń.

Artykuł 36b

Okresowe kary pieniężne

1. Rada Organów Nadzoru Urzędu nakłada w drodze decyzji okresową karę pieniężną, aby skłonić:

a) agencję ratingową do usunięcia naruszenia, zgodnie z decyzją podjętą na mocy art. 24 ust. 1 lit. d);

b) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do dostarczenia kompletnych informacji, których zażądano w drodze decyzji wydanej na mocy art. 23b;

c) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się dochodzeniu, a w szczególności do przedłożenia kompletnych dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych żądanych materiałów, a także do uzupełnienia i skorygowania innych informacji udostępnionych w dochodzeniu wszczętym na podstawie decyzji podjętej na mocy art. 23c;

d) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się kontroli na miejscu zarządzonej decyzją na mocy art. 23d.

2. Okresowa kara pieniężna musi być skuteczna i proporcjonalna. Okresowa kara pieniężna jest nakładana za każdy dzień, do momentu gdy agencja ratingowa lub zainteresowana osoba podporządkuje się odpowiedniej decyzji, o której mowa w ust. 1.

3. Niezależnie od przepisów ust. 2 wysokość okresowych kar pieniężnych jest równa 3 % średniego dziennego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym lub – w przypadku osób fizycznych – 2 % średniego dziennego dochodu w poprzedzającym roku kalendarzowym. Kary są obliczane od dnia określonego w decyzji nakładającej okresową karę pieniężną.

4. Okresową karę pieniężną można nałożyć na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy po powiadomieniu o decyzji Urzędu.

Artykuł 36c

Wysłuchanie osób, których dotyczy postępowanie

1. Przed podjęciem decyzji nakładającej grzywnę i/lub okresową karę pieniężną na podstawie art. 36a lub art. 36b ust. 1 lit. a)–d), Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom, które są przedmiotem postępowania, możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie ustaleń Urzędu. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie mogły przedstawić swoje stanowisko.

2. W toku postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do akt sprawy nie obejmuje dostępu do informacji poufnych oraz wewnętrznych dokumentów przygotowawczych Urzędu.

Artykuł 36d

Ujawnienie, charakter, egzekwowanie oraz przydział grzywien i okresowych kar pieniężnych

1. Urząd podaje do wiadomości publicznej każdą grzywnę i każdą okresową karę pieniężną, które zostały nałożone zgodnie z art. 36a i 36b, chyba że takie ujawnienie publiczne zagrażałoby poważnie rynkom finansowym lub wyrządziło nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

2. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b mają charakter administracyjny.

3. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b są możliwe do wyegzekwowania.

Postępowanie egzekucyjne regulowane jest przepisami postępowania cywilnego obowiązującymi w państwie, na którego terytorium ma ono miejsce. Klauzula wykonalności jest nadawana, bez jakiejkolwiek kontroli innej niż weryfikacja autentyczności decyzji, przez wyznaczony w tym celu przez rząd państwa członkowskiego organ, o którym zostanie powiadomiony Urząd i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Po dopełnieniu tych formalności na wniosek zainteresowanego, może on przystąpić do egzekucji zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wnosząc sprawę bezpośrednio do właściwego organu.

Postępowanie egzekucyjne może być zawieszone wyłącznie na mocy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jednakże kontrola prawidłowości przeprowadzenia egzekucji podlega właściwości sądów krajowych zainteresowanego państwa członkowskiego.

4. Kwoty uzyskane z grzywien i okresowych kar pieniężnych przydziela się do budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

Artykuł 36e

Kontrola prowadzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma nieograniczone prawo orzekania w zakresie odwołań od decyzji, na mocy których Urząd nałożył grzywnę lub okresową karę pieniężną. Trybunał Sprawiedliwości może uchylić, obniżyć lub podwyższyć nałożoną grzywnę lub okresową karę pieniężną.

Artykuł 37

Zmiany w załącznikach

W celu uwzględnienia zmian sytuacji, w tym sytuacji międzynarodowej, sytuacji na rynkach finansowych, szczególnie w zakresie nowych instrumentów finansowych, Komisja może przyjmować – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące zmianie załączników, z wyłączeniem załącznika III.

Artykuł 38

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony na mocy decyzji Komisji 2001/528/WE (³¹).

2. (uchylony).

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres określony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE wynosi trzy miesiące.

Artykuł 38a

Wykonanie przekazania

1. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7, i art. 37, powierza się Komisji na okres czterech lat, począwszy od dnia 1 czerwca 2011 r.

Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazanego uprawnienia najpóźniej sześć miesięcy przed zakończeniem okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada odwołają je zgodnie z art. 38b.

2. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o tym równocześnie Parlament Europejski i Radę.

3. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych powierzone Komisji podlega warunkom określonym w art. 38b i art. 38c.

Artykuł 38b

Odwołanie przekazanych uprawnień

1. Przekazanie uprawnień przewidziane w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7 i art. 37 może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę.

2. Instytucja, która rozpoczęła wewnętrzną procedurę w celu podjęcia decyzji, czy zamierza ona odwołać przekazanie uprawnień, stara się poinformować drugą instytucję i Komisję, w odpowiednim czasie przed podjęciem ostatecznej decyzji, wskazując przekazane uprawnienia, które mogłyby zostać odwołane.

3. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Staje się ona skuteczna natychmiast lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność aktów delegowanych już obowiązujących. Jest ona publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 38c

Sprzeciw wobec aktów delegowanych

1. Parlament Europejski lub Rada mogą zgłaszać sprzeciw wobec aktu delegowanego w terminie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia.

Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten jest przedłużany o trzy miesiące.

2. Jeśli w terminie, o którym mowa w ust. 1, ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec aktu delegowanego, jest on publikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz wchodzi w życie z dniem podanym w tym akcie.

Akt delegowany może zostać opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejść w życie przed upływem tego terminu, jeżeli zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie zamierzają wyrażać sprzeciwu.

3. W przypadku sprzeciwu wobec aktu delegowanego ze strony Parlamentu Europejskiego lub Rady, wyrażonego w terminie, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany nie wchodzi w życie. Zgodnie z art. 296 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej instytucja wyrażająca sprzeciw wobec aktu delegowanego podaje uzasadnienie swojego sprzeciwu.

Artykuł 39

Sprawozdania

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. Po konsultacji technicznej z Urzędem Komisja dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, w szczególności rynku ratingów kredytowych resekurytyzacji. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 lipca 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) dostępność wystarczających możliwości wyboru w celu spełnienia wymogów określonych w art. 6b i 8c;

b) czy należy skrócić lub wydłużyć maksymalny czas trwania stosunku umownego, o którym mowa w art. 6b ust. 1 i minimalny okres, zanim agencja ratingowa będzie mogła ponownie zawrzeć umowę z emitentem lub powiązaną stroną trzecią o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, o których mowa w art. 6b ust. 3;

c) czy należy wprowadzić zmiany dotyczące odstępstwa, o którym mowa w art. 6b ust. 2 akapit drugi.

5. Komisja, po konsultacji technicznej z Urzędem, dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 stycznia 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) konieczność rozszerzenia zakresu obowiązków, o których mowa w art. 8b tak, by uwzględnić inne produkty finansowe i kredytowe;

b) czy wymogi, o których mowa w art. 6, 6a i 7 w wystarczającym stopniu złagodziły konflikty interesów;

c) czy zakres mechanizmu rotacji, o których mowa w art. 6b należy rozszerzyć na inne klasy aktywów i czy należy zastosować różne długości okresów w poszczególnych klasach aktywów;

d) adekwatność istniejących i alternatywnych modeli wynagrodzenia;

e) konieczność wdrożenia innych środków w celu pobudzenia konkurencji na rynku ratingów kredytowych;

f) stosowność podjęcia dodatkowych inicjatyw na rzecz promowania konkurencji na rynku ratingów kredytowych w kontekście zmian w strukturze tego sektora;

g) konieczność zaproponowania środków z myślą o rozwiązaniu problemu nadmiernego polegania na ratingach kredytowych w wyniku zawartej umowy;

h) poziom koncentracji na rynku, ryzyko związane z wysoką koncentracją oraz wpływ na ogólną stabilność sektora finansowego.

6. Co najmniej raz w roku Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o ewentualnych nowych decyzjach w sprawie równoważności, o których mowa w art. 5 ust. 6, przyjętych w okresie sprawozdawczym.

Artykuł 39a

Personel i zasoby Urzędu

Do dnia 21 czerwca 2014 r. Urząd dokonuje oceny zapotrzebowania na personel i zasoby, związanego z przejęciem przez ten organ uprawnień i obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, i przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.

Artykuł 39b

Obowiązki sprawozdawcze

1. Do dnia 31 grudnia 2015 r. Komisja przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie zawierające:

a) kroki podjęte z myślą o usunięciu odniesień do ratingów kredytowych, które prowadzą lub mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na nich; oraz

b) alternatywne instrumenty służące umożliwieniu inwestorom dokonywania własnej oceny ryzyka kredytowego w odniesieniu do emitentów i instrumentów finansowych,

celem wyeliminowania wszelkich odniesień do ratingów kredytowych w prawie unijnym dla celów regulacyjnych, do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich środków alternatywnych. Urząd udziela Komisji porad technicznych w ramach niniejszego ustępu.

2. Przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2014 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności opracowania europejskiej oceny wiarygodności kredytowej państw.

Na podstawie ustaleń zawartych w sprawozdaniu, o którym mowa w akapicie pierwszym, oraz przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2016 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności i możliwości powołania europejskiej agencji ratingowej, której zadaniem byłaby ocena wiarygodności kredytowej instrumentów dłużnych państw członkowskich, lub europejskiej fundacji ratingów kredytowych na potrzeby wszystkich innych ratingów kredytowych.

3. Do dnia 31 grudnia 2013 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące wykonalności utworzenia sieci mniejszych agencji ratingowych w celu pobudzenia konkurencji na rynku. W sprawozdaniu tym ocenia się wsparcie finansowe i pozafinansowe na rzecz utworzenia takiej sieci przy uwzględnieniu potencjalnego konfliktów interesów wynikającego z takiego finansowania publicznego. W świetle ustaleń zawartych w tym sprawozdaniu oraz po konsultacjach technicznych z Urzędem Komisja może dokonać ponownej oceny i zasugerować zmiany do przepisów art. 8d.

ROZDZIAŁ II

Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 40

Przepis przejściowy

Agencje ratingowe prowadzące działalność na terytorium Wspólnoty przed dniem 7 czerwca 2010 r. (istniejące agencje ratingowe), które zamierzają złożyć wniosek o rejestrację na mocy niniejszego rozporządzenia, są zobowiązane do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu uzyskania zgodności z jego przepisami do dnia 7 września 2010 r.

Agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację nie wcześniej niż 7 czerwca 2010 r. Istniejące agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację do dnia 7 września 2010 r.

Istniejące agencje ratingowe, mogą w dalszym ciągu wystawiać ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystywane do celów regulacyjnych przez instytucje finansowe i inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1, chyba że odmówiono rejestracji. W przypadku odmowy rejestracji zastosowanie ma art. 24 ust. 4 i 5.

Artykuł 40a

Środki przejściowe dotyczące Urzędu

1. Wszystkie kompetencje i obowiązki związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, które zostały powierzone właściwym organom, niezależnie od tego, czy działają one jako właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego czy nie, oraz kolegiom nadzorczym, jeżeli takie kolegia zostały ustanowione, wygasają dnia 1 lipca 2011 r.

Niemniej jednak wniosek o rejestrację otrzymany przez właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego lub stosowne kolegium przed dniem 7 września 2010 r. nie zostanie przekazany Urzędowi, a decyzję o rejestracji albo odmowie rejestracji podejmą te organy i stosowne kolegium.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1 akapit drugi, wszystkie akta i dokumenty robocze związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, w tym wszystkie niezakończone oceny i działania w zakresie egzekwowania przepisów lub ich uwierzytelnione kopie, zostają przejęte przez Urząd w dniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Właściwe organy i kolegia, o których mowa w ust. 1, zapewniają przekazanie Urzędowi wszystkich istniejących dokumentów i dokumentów roboczych lub ich uwierzytelnionych kopii niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lipca 2011 r. Te właściwe organy i kolegia służą również Urzędowi wszelką niezbędną pomocą i radą celem ułatwienia skutecznego i sprawnego przekazania obowiązków i podjęcia działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych.

4. Urząd działa jako następca prawny właściwych organów i kolegiów, o których mowa w ust. 1, we wszelkich postępowaniach administracyjnych i sądowych wynikających z działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów prowadzonej przez właściwe organy i kolegia w zakresie spraw objętych omawianym rozporządzeniem.

5. Zarejestrowanie agencji ratingowej zgodnie z tytułem III rozdział I przez właściwy organ, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, pozostaje ważne po przekazaniu kompetencji Urzędowi.

6. Do dnia 1 lipca 2014 r. i w ramach bieżącego nadzoru Urząd przeprowadza co najmniej jedną weryfikację w sprawie wszystkich agencji ratingowych objętych zakresem jego uprawnień nadzorczych.

Artykuł 41

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie. Jednakże:

- art. 4 ust. 1, stosuje się od dnia 7 grudnia 2010 r., oraz

- art. 4 ust. 3 lit. f), g) i h), stosuje się od dnia 7 czerwca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 16 września 2009 r.

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Agencje ratingowe odgrywają istotną rolę na globalnych rynkach papierów wartościowych i rynkach bankowości, gdyż ich ratingi kredytowe są wykorzystywane przez inwestorów, kredytobiorców, emitentów i rządy jako element procesu podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych i finansowych. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady reasekuracji, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) i instytucje pracowniczych programów emerytalnych mogą wykorzystywać te ratingi kredytowe jako punkt odniesienia do obliczania swoich wymogów kapitałowych na potrzeby wypłacalności lub do obliczania ryzyka swojej działalności inwestycyjnej. Skutkiem tego ratingi kredytowe mają istotny wpływ na funkcjonowanie rynków oraz na zaufanie inwestorów i konsumentów. Kluczowe znaczenie ma zatem, by działalność w zakresie ratingu kredytowego była prowadzona zgodnie z zasadami uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności i dobrego zarządzania w celu zapewnienia niezależności, obiektywizmu i odpowiedniej jakości powstających ratingów kredytowych wykorzystywanych we Wspólnocie.

(2) Większość agencji ratingowych ma obecnie siedziby poza Wspólnotą. Większość państw członkowskich nie reguluje działalności agencji ratingowych lub warunków wystawiania ratingów kredytowych. Pomimo ich dużego znaczenia dla funkcjonowania rynków finansowych agencje ratingowe podlegają prawu wspólnotowemu tylko w niektórych obszarach, w szczególności dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (⁴). Ponadto do agencji ratingowych odnosi się dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (⁵) i dyrektywa 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (⁶). Istotne znaczenie ma zatem określenie zasad gwarantujących, że wszystkie ratingi kredytowe wydane przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie mają odpowiednią jakość i są wystawione przez agencje ratingowe podlegające rygorystycznym wymogom. Komisja będzie kontynuowała pracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu zapewnienia spójności zasad mających zastosowanie do agencji ratingowych. Powinno być możliwe wyłączenie niektórych banków centralnych wydających ratingi kredytowe z zakresu niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że spełniają one odpowiednie mające zastosowanie warunki, zapewniające niezależność i uczciwość ich działalności w zakresie ratingu kredytowego i co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(3) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wprowadzać powszechnego obowiązku oceny instrumentów lub zobowiązań finansowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności nie powinno ono zobowiązywać przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w rozumieniu dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw w zakresie inwestycji w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (⁷) ani instytucji pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (⁸) do inwestowania tylko w instrumenty finansowe oceniane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na instytucje finansowe lub inwestorów powszechnego obowiązku inwestowania wyłącznie w papiery wartościowe, odnośnie do których wydano prospekt zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych (⁹) i z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wykonujące dyrektywę 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam (¹⁰) i które są poddawane ocenie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ponadto niniejsze rozporządzenie nie powinno zobowiązywać emitentów lub oferentów ani osób wnioskujących o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym do uzyskiwania ratingów kredytowych papierów wartościowych podlegających obowiązkowi publikacji prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004.

(5) Prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 powinien zawierać jasną i widoczną informację, czy odpowiednie papiery wartościowe uzyskały rating kredytowy wydany przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niniejsze rozporządzenie nie powinno jednak uniemożliwiać osobom odpowiedzialnym za publikację prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 zamieszczania w prospekcie wszelkich istotnych informacji, w tym ratingów kredytowych wydanych w państwach trzecich i informacji z nimi związanych.

(6) Oprócz wystawiania ratingów kredytowych i prowadzenia działalności w zakresie ratingu kredytowego agencje ratingowe powinny także mieć możliwość prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej. Prowadzenie dodatkowej działalności nie powinno zagrażać niezależności ani uczciwości ich działalności w zakresie ratingu kredytowego.

(7) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do ratingów kredytowych wydanych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie. Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona stabilności rynków finansowych i inwestorów. Z zakresu niniejszego rozporządzenia powinny być wyłączone punktowe oceny kredytowe, systemy punktowych ocen kredytowych i podobne oceny dotyczące obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych.

(8) Agencje ratingowe powinny stosować na zasadzie dobrowolności kodeks postępowania dla agencji ratingowych wydany przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (kodeks IOSCO). W 2006 r. w komunikacie w sprawie agencji ratingowych (¹¹) Komisja zwróciła się do Komitetu Europejskich Organów Nadzoru nad Papierami Wartościowymi (CESR) ustanowionego decyzją Komisji 2009/77/WE (¹²) o monitorowanie zgodności z kodeksem IOSCO oraz o przedstawianie jej corocznych sprawozdań na ten temat.

(9) Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 13 i 14 marca 2008 r. uzgodniła zestaw wniosków w reakcji na główne słabości zidentyfikowane w systemie finansowym. Jednym z jego celów była poprawa funkcjonowania rynku i systemów bodźców, włącznie z rolą agencji ratingowych.

(10) Uważa się, że agencje ratingowe, z jednej strony, nie odzwierciedliły wystarczająco wcześnie pogarszających się warunków rynkowych w swoich ratingach kredytowych, a z drugiej strony – nie dostosowały na czas swoich ratingów kredytowych w odpowiedzi na pogłębiający się kryzys na rynku. Najlepiej można to naprawić, stosując środki związane z konfliktem interesów, jakością ratingów kredytowych, przejrzystością agencji ratingowych, ich wewnętrznym zarządzaniem i nadzorem nad ich działalnością. Użytkownicy ratingów kredytowych nie powinni ślepo polegać na ratingach kredytowych, ale powinni z najwyższą starannością przeprowadzić własną analizę i zawsze zachować odpowiednią należytą staranność przy korzystaniu z takich ratingów kredytowych.

(11) Niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram dla zasad dotyczących podniesienia jakości ratingów kredytowych, zwłaszcza jakości ratingów kredytowych wykorzystywanych przez odpowiednie instytucje finansowe i osoby regulowane w ramach zharmonizowanych zasad we Wspólnocie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że państwa członkowskie podejmą rozbieżne środki na szczeblu krajowym. Miałoby to bezpośredni negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i stworzyłoby przeszkody w jego funkcjonowaniu, ponieważ agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie podlegałyby różnym zasadom w różnych państwach członkowskich. Ponadto rozbieżne wymogi w zakresie jakości ratingów mogłyby doprowadzić do różnego poziomu ochrony inwestorów i konsumentów. Użytkownicy powinni ponadto mieć możliwość porównania ratingów kredytowych wydanych we Wspólnocie z ratingami kredytowymi wydanymi na szczeblu międzynarodowym.

(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno w żaden sposób wpływać na korzystanie z ratingów kredytowych przez osoby inne niż te, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(13) Pożądane jest uwzględnienie korzystania we Wspólnocie z ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich do celów regulacyjnych, pod warunkiem że spełniają one wymogi co najmniej tak rygorystyczne jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie wprowadza system zatwierdzania umożliwiający agencjom ratingowym mającym siedzibę we Wspólnocie i zarejestrowanym zgodnie z jego przepisami zatwierdzanie ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich. Zatwierdzając rating kredytowy wydany w państwie trzecim, agencje ratingowe powinny ustalać i monitorować na bieżąco, czy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia takiego ratingu kredytowego jest zgodna z wymogami dotyczącymi wystawiania ratingów kredytowych, co najmniej tak rygorystycznymi jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i prowadzącymi w praktyce do osiągnięcia takich samych celów i skutków.

(14) W odpowiedzi na obawy, że brak siedziby we Wspólnocie może być poważną przeszkodą dla skutecznego nadzoru w najlepszym interesie rynków finansowych we Wspólnocie, należy wprowadzić tego rodzaju system zatwierdzania dla agencji ratingowych powiązanych lub ściśle współpracujących z agencjami ratingowymi z siedzibą we Wspólnocie. W niektórych przypadkach niezbędne może być jednak dostosowanie wymogów dotyczących fizycznej obecności we Wspólnocie, zwłaszcza w przypadku mniejszych agencji ratingowych z państw trzecich, które nie są obecne ani nie mają powiązań we Wspólnocie. W przypadku takich agencji ratingowych należy zatem ustanowić szczególny system certyfikacji, pod warunkiem że nie mają one znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich.

(15) Certyfikacja powinna być możliwa po stwierdzeniu przez Komisję równoważności ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przewidywany mechanizm równoważności nie powinien dawać automatycznego dostępu do Wspólnoty, powinien jednak dawać możliwość zakwalifikowania agencji ratingowych z państwa trzeciego do poddania indywidualnej ocenie i przyznania wyłączenia z niektórych wymogów organizacyjnych dotyczących agencji ratingowych działających we Wspólnocie, w tym z wymogu fizycznej obecności we Wspólnocie.

(16) Rozporządzenie powinno także wymagać od agencji ratingowej z państwa trzeciego spełnienia kryteriów stanowiących ogólne warunki wstępne uczciwości prowadzonej przez nią działalności w zakresie ratingu kredytowego, w celu zapobieżenia ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych, a także w celu wprowadzenia odpowiedniej polityki dotyczącej konfliktu interesów, rotacji analityków ratingowych oraz regularnego i bieżącego ujawniania informacji.

(17) Innym ważnym warunkiem wstępnym pewnego systemu zatwierdzania i systemu równoważności jest istnienie pewnych ustaleń dotyczących współpracy między właściwymi organami macierzystych państw członkowskich a odpowiednimi organami właściwymi dla agencji ratingowych z państw trzecich.

(18) Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wydane w państwie trzecim, powinna ponosić pełną i bezwarunkową odpowiedzialność za zatwierdzone ratingi kredytowe i za spełnienie odpowiednich warunków zatwierdzenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(19) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do ratingów kredytowych sporządzanych przez agencje ratingowe na indywidualne zamówienie i przekazywanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawnienia ani do rozpowszechniania w drodze subskrypcji.

(20) Badań inwestycyjnych, zaleceń inwestycyjnych i innych opinii o wartości lub cenie instrumentu finansowego lub zobowiązania finansowego nie należy uważać za ratingi kredytowe.

(21) Niezamówiony rating kredytowy, mianowicie rating kredytowy niewydany na wniosek emitenta ani ocenianego podmiotu, należy wyraźnie oznaczyć jako taki i odróżnić za pomocą odpowiednich środków od zamówionych ratingów kredytowych.

(22) W celu uniknięcia ewentualnych konfliktów interesów agencje ratingowe powinny skupić swoją działalność zawodową na wystawianiu ratingów kredytowych. Agencja ratingowa nie powinna być uprawniona do świadczenia usług konsultingowych lub doradczych. W szczególności agencja ratingowa nie powinna wydawać propozycji lub zaleceń dotyczących opracowywania instrumentów sekurytyzacyjnych [1] . Agencje ratingowe powinny jednak mieć możliwość świadczenia usług dodatkowych, o ile nie powoduje to potencjalnego konfliktu interesów z wystawianiem ratingów kredytowych.

(23) Agencje ratingowe powinny stosować rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji, w tym na podstawie odpowiednich doświadczeń z przeszłości i w formie weryfikacji ex post. Wymóg ten nie powinien jednak w żadnym wypadku uzasadniać ingerencji właściwych organów ani państw członkowskich w zawartość i metody ratingów kredytowych. Podobnie wymóg przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądu ratingów kredytowych przez agencje ratingowe nie powinien negatywnie wpływać na obowiązek bieżącego monitorowania ratingów kredytowych przez agencje ratingowe i poddawania ich przeglądowi w razie potrzeby. Wymogów tych nie należy stosować w sposób utrudniający wejście na rynek nowym agencjom ratingowym.

(24) Ratingi kredytowe powinny być uzasadnione i poparte solidnymi dowodami, by uniknąć niewiarygodności ratingów.

(25) Agencje ratingowe powinny podawać do wiadomości publicznej informacje o metodach, modelach i podstawowych założeniach ratingowych wykorzystywanych przez nie w ramach działalności w zakresie ratingu kredytowego. Ujawniane informacje o modelach powinny być na tyle szczegółowe, by pozwalały użytkownikom ratingów kredytowych samodzielnie i z należytą starannością ocenić, czy mogą polegać na tych ratingach kredytowych. Z drugiej strony, ujawniane informacje o modelach nie powinny zawierać szczególnie chronionych informacji gospodarczych ani stwarzać poważnych utrudnień dla innowacji.

(26) Agencje ratingowe powinny ustanowić odpowiednią politykę wewnętrzną i odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące pracowników i innych osób przygotowujących ratingi kredytowe, aby zapobiec konfliktom interesów, wskazywać je i eliminować lub zarządzać nimi i je ujawniać oraz aby zapewnić w każdym czasie jakość, uczciwość i wnikliwość procesu ratingu kredytowego i jego przeglądu. Taka polityka i takie procedury powinny w szczególności obejmować mechanizm kontroli wewnętrznej i funkcję nadzoru zgodności z prawem.

(27) Agencje ratingowe powinny unikać sytuacji, w których występują konflikty interesów, i odpowiednio zarządzać takimi konfliktami, gdy są one nieuniknione, w celu zapewnienia swojej niezależności. Agencje ratingowe powinny terminowo ujawniać informacje o konfliktach interesów. Powinny one również rejestrować wszelkie istotne zagrożenia dla niezależności agencji ratingowej oraz jej pracowników i innych osób uczestniczących w procesie ratingu kredytowego wraz z zabezpieczeniami, które zastosowano w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

(28) Agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna utrzymywać ustalenia dotyczące dobrego ładu korporacyjnego. Określając ustalenia w zakresie ładu korporacyjnego, agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna uwzględnić konieczność zapewnienia niezależności, obiektywności i odpowiedniej jakości wystawianych przez nią ratingów.

(29) W celu zapewnienia niezależności procesu wystawiania ratingu od interesów gospodarczych agencji ratingowej jako przedsiębiorstwa, agencje ratingowe powinny zapewniać, aby przynajmniej jedna trzecia, ale nie mniej niż dwóch członków zarządu lub rady nadzorczej była niezależna w sposób zgodny z pkt 13 sekcji III zalecenia Komisji 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (¹³). Ponadto większość wyższej kadry kierowniczej, w tym wszyscy członkowie niezależni, powinna mieć wystarczającą wiedzę specjalistyczną w zakresie odpowiednich dziedzin usług finansowych. Pracownik ds. zgodności powinien regularnie składać wyższej kadrze kierowniczej oraz niezależnym członkom zarządu lub rady nadzorczej sprawozdania z wypełniania swoich zadań.

(30) W celu uniknięcia konfliktów interesów wynagrodzenie niezależnych członków zarządu lub rady nadzorczej nie powinno zależeć od wyników działalności agencji ratingowej.

(31) Agencja ratingowa powinna przeznaczyć wystarczającą liczbę pracowników posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie do działalności w zakresie ratingu kredytowego. W szczególności agencja ratingowa powinna zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe do wystawiania ratingów kredytowych oraz ich monitorowania i aktualizowania.

(32) Aby uwzględnić szczególną sytuację agencji ratingowych zatrudniających mniej niż 50 osób, właściwe organy powinny mieć możliwość zwolnienia takich agencji ratingowych z niektórych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do roli niezależnych członków zarządu, funkcji nadzoru zgodności z prawem oraz mechanizmu rotacji, pod warunkiem że te agencje ratingowe są w stanie wykazać, że spełniają szczególne warunki. Właściwe organy powinny zbadać w szczególności, czy wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób umożliwiający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych uchylanie się od spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny stosować zwolnienia w sposób pozwalający uniknąć ryzyka fragmentacji rynku wewnętrznego i gwarantujący jednolite stosowanie prawa wspólnotowego.

(33) Długotrwałe relacje z tymi samymi ocenianymi podmiotami lub ich powiązanymi stronami trzecimi mogą zagrozić niezależności analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe. Dlatego analitycy i osoby zatwierdzające ratingi powinni podlegać odpowiedniemu mechanizmowi rotacji, który powinien pozwalać na stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych.

(34) Agencje ratingowe powinny zapewniać, aby metody, modele i podstawowe założenia ratingowe, takie jak założenia matematyczne lub korelacyjne, wykorzystywane do ustalania ratingów kredytowych, były odpowiednio utrzymywane, aktualne i poddawane kompleksowemu przeglądowi okresowemu, a ich opisy publikowane w sposób umożliwiający całościowy przegląd. Jeżeli brak wiarygodnych danych lub złożona struktura nowego typu instrumentu finansowego, zwłaszcza instrumentów sekurytyzacyjnych [2] , rodzi poważne wątpliwości co do możliwości wystawienia wiarygodnego ratingu kredytowego przez agencję ratingową, agencja ratingowa nie powinna wystawiać ratingu kredytowego lub powinna wycofać istniejący rating kredytowy. Przy okazji przeglądu powinny być ujawniane zmiany jakości informacji dostępnych w celu monitorowania istniejącego ratingu kredytowego, a w stosownych przypadkach powinno się dokonywać zmiany ratingu.

(35) W celu zapewnienia odpowiedniej jakości ratingów kredytowych agencja ratingowa powinna podjąć działania zmierzające do zapewnienia wiarygodności informacji wykorzystywanych przez nią do wystawienia ratingu kredytowego. W tym celu agencja ratingowa powinna być w stanie przewidzieć między innymi wykorzystanie sprawozdań finansowych poddanych niezależnemu audytowi i publicznie ujawnionych informacji, weryfikację przez uznane strony trzecie, badanie wybranych losowo prób z informacji uzyskanych przez agencję ratingową lub postanowienia umowne wyraźnie wskazujące na odpowiedzialność ocenianego podmiotu lub powiązanych z nim stron trzecich, jeśli informacje dostarczone na mocy umowy są rozmyślnie fałszywe lub wprowadzają w błąd lub jeśli oceniany podmiot lub powiązane z nim strony trzecie nie zachowują należytej staranności w stosunku do dokładności informacji, o których mowa w warunkach umowy.

(36) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązku ochrony przez agencje ratingowe prawa osób fizycznych do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (¹⁴).

(37) Agencje ratingowe muszą ustanowić odpowiednie procedury regularnego przeglądu metod, modeli i podstawowych założeń ratingowych wykorzystywanych przez agencje ratingowe i dokonywać ich regularnego przeglądu w celu umożliwienia właściwego odzwierciedlenia zmieniających się warunków na rynkach aktywów podstawowych. W celu zapewnienia przejrzystości wszelkie istotne zmiany metod i praktyk, procedur i procesów agencji ratingowych należy ujawnić, zanim zaczną obowiązywać, chyba że wyjątkowe warunki rynkowe wymagają natychmiastowych zmian w ratingu kredytowym.

(38) Agencja ratingowa powinna wskazać wszelkie odpowiednie ostrzeżenia o ryzyku, włącznie z analizą wrażliwości odpowiednich założeń. Taka analiza powinna wyjaśniać, w jaki sposób różne zmiany na rynku, które zmieniają parametry wbudowane w model, mogą wpływać na zmiany ratingu kredytowego (na przykład zmienność). Agencja ratingowa powinna zapewnić, aby informacje dotyczące historycznych współczynników niewypłacalności jej kategorii ratingu były weryfikowalne i wymierne oraz stanowiły dla zainteresowanych stron wystarczającą podstawę do zrozumienia historycznych wyników każdej kategorii ratingu oraz tego, czy i jak zmieniły się kategorie ratingu. Jeśli charakter ratingu kredytowego lub inne okoliczności sprawiają, że historyczny wskaźnik niewypłacalności jest niewłaściwy, nieważny statystycznie lub w inny sposób może wprowadzić w błąd użytkowników ratingu kredytowego, agencja ratingowa powinna udzielić odpowiednich wyjaśnień. Informacje takie powinny być w miarę możliwości porównywalne ze schematami istniejącymi w sektorze, aby pomóc inwestorom w dokonaniu porównań między wynikami różnych agencji ratingowych.

(39) Celem zwiększenia przejrzystości ratingów kredytowych i przyczynienia się do ochrony inwestorów, CESR powinien prowadzić centralne repozytorium, gdzie przechowywane powinny być informacje na temat wyników agencji ratingowych w przeszłości i na temat wydanych w przeszłości ratingów kredytowych. Agencje ratingowe powinny dostarczać do tego repozytorium informacje w standardowym formacie. CESR powinien udostępniać publicznie te informacje i corocznie publikować podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

(40) [3] W pewnych okolicznościach instrumenty sekurytyzacyjne mogą mieć skutki odmienne od tradycyjnych instrumentów dłużnych przedsiębiorstw. Stosowanie tych samych kategorii ratingu do obu typów instrumentów bez dalszych wyjaśnień mogłoby wprowadzić inwestorów w błąd. Agencje ratingowe powinny odgrywać istotną rolę w zwiększaniu świadomości użytkowników ratingów kredytowych na temat specyfiki strukturyzowanych produktów finansowych w porównaniu z produktami tradycyjnymi. Dlatego też agencje ratingowe powinny wyraźnie rozróżniać z jednej strony kategorie ratingu stosowane do oceny instrumentów sekurytyzacyjnych i z drugiej strony kategorie ratingu stosowane w odniesieniu do innych instrumentów lub zobowiązań finansowych, poprzez oznaczenie kategorii ratingu odpowiednim symbolem.

(41) Agencje ratingowe powinny podjąć środki w celu uniknięcia sytuacji, w których emitenci zwracają się o wstępną ocenę ratingu danego instrumentu sekurytyzacyjnego [4] do kilku agencji ratingowych, aby zidentyfikować tę, która oferuje najlepszy rating kredytowy dla proponowanej struktury. Emitenci powinni również unikać stosowania takich praktyk.

(42) Agencja ratingowa powinna rejestrować metody ratingów kredytowych i regularnie aktualizować zmiany tych metod, jak również rejestrować istotne elementy dialogu pomiędzy analitykiem ratingowym a ocenianym podmiotem lub powiązanymi z nim stronami trzecimi.

(43) W celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów i konsumentów do rynku wewnętrznego agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie powinny podlegać rejestracji. Rejestracja taka stanowi zasadniczy warunek wstępny wystawiania przez agencje ratingowe ratingów kredytowych wykorzystywanych do celów regulacyjnych we Wspólnocie. Niezbędne jest zatem określenie zharmonizowanych warunków i procedury rejestracji, zawieszenia oraz wycofania takiej rejestracji.

(44) Niniejsze rozporządzenie nie powinno zastępować ustalonego procesu uznawania zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z dyrektywą 2006/48/WE. Uznane już we Wspólnocie ECAI powinny złożyć wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(45) Agencja ratingowa zarejestrowana przez właściwy organ odpowiedniego państwa członkowskiego powinna mieć prawo do wystawiania ratingów kredytowych w całej Wspólnocie. Konieczne jest zatem utworzenie jednej procedury rejestracji dla każdej agencji ratingowej, która to rejestracja będzie skuteczna w całej Wspólnocie. Rejestracja agencji ratingowej powinna być skuteczna w całej Wspólnocie po wydaniu, zgodnie z odnośnym prawem krajowym, decyzji w sprawie rejestracji wydanej przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego.

(46) Konieczne jest utworzenie jednego punktu składania wniosków o rejestrację. CESR powinien otrzymywać wnioski o rejestrację i skutecznie informować właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich. CESR powinien również udzielać właściwemu organowi macierzystego państwa członkowskiego porady w sprawie kompletności wniosku. Rozpatrywanie wniosków o rejestrację powinno być przeprowadzone na szczeblu krajowym przez odpowiedni właściwy organ. W celu skutecznego postępowania z agencjami ratingowymi właściwe organy powinny utworzyć sieci operacyjne (kolegia) wspierane przez skuteczną infrastrukturę informatyczną. CESR powinien ustanowić podkomitet specjalizujący się w ratingach kredytowych każdej klasy aktywów ocenianych przez agencje ratingowe.

(47) Niektóre agencje ratingowe składają się z kilku podmiotów prawnych, które razem tworzą grupę agencji ratingowych. Podczas rejestrowania każdej agencji ratingowej będącej częścią takiej grupy właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich powinny koordynować rozpatrywanie wniosków złożonych przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy, jak również proces decyzyjny dotyczący rejestracji. Powinna jednak istnieć możliwość odmówienia rejestracji agencji ratingowej wchodzącej w skład grupy agencji ratingowych, gdy taka agencja ratingowa nie spełnia wymogów rejestracji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, podczas gdy inni członkowie takiej grupy spełniają wszystkie te wymogi. Ponieważ kolegium nie powinno posiadać uprawnień do wydawania prawnie wiążących decyzji, właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego członków grupy agencji ratingowych powinny wydać osobną decyzję dotyczącą agencji ratingowej z siedzibą na terytorium danego państwa członkowskiego.

(48) Kolegium powinno stanowić skuteczną platformę wymiany informacji nadzorczych między właściwymi organami, koordynacji ich działań i środków nadzorczych niezbędnych do sprawowania skutecznego nadzoru nad agencjami ratingowymi. W szczególności kolegium powinno ułatwiać monitorowanie spełniania warunków zatwierdzania ratingów kredytowych wystawianych w państwach trzecich, certyfikacji, ustaleń dotyczących outsourcingu oraz zwolnień, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Działalność kolegiów powinna przyczynić się do zharmonizowanego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz do spójności praktyk nadzorczych.

(49) Aby wzmocnić praktyczną koordynację działalności kolegium, jego członkowie powinni wybrać ze swojego grona koordynatora. Koordynator powinien przewodniczyć posiedzeniom kolegium, ustanawiać pisemne ustalenia dotyczące koordynacji kolegium oraz koordynować jego działania. W procesie rejestracji koordynator powinien oceniać konieczność przedłużenia okresu rozpatrywania wniosków, koordynować takie rozpatrywanie oraz działać w porozumieniu z CESR.

(50) W listopadzie 2008 r. Komisja powołała grupę wysokiego szczebla, która przyjrzy się przyszłej europejskiej architekturze nadzoru w dziedzinie usług finansowych, włącznie z rolą CESR.

(51) Obecnej struktury nadzoru nie należy traktować jako długoterminowego rozwiązania w zakresie nadzoru nad agencjami ratingowymi. Kolegia właściwych organów, mające usprawnić współpracę w zakresie nadzoru i spójność w tej dziedzinie na obszarze Wspólnoty, stanowią istotny krok naprzód, ale nie mogą zastąpić wszystkich korzyści bardziej skonsolidowanego nadzoru branży ratingów kredytowych. Kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wyraźnie pokazał, że właściwym jest rozważenie dalszej potrzeby na szeroko zakrojoną reformę modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym. Aby osiągnąć niezbędny poziom spójności nadzoru we Wspólnocie i współpracy w tej dziedzinie, a także wzmocnić stabilność systemu finansowego, pilnie potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym, które powinna szybko zaproponować Komisja Europejska, z należytym uwzględnieniem wniosków przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. Komisja powinna jak najszybciej, a w każdym razie do dnia 1 lipca 2010 r. złożyć Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i innym zainteresowanym instytucjom sprawozdanie z wszelkich ustaleń w tym względzie i przedstawić wszelkie wnioski legislacyjne konieczne do naprawienia braków stwierdzonych w odniesieniu do ustaleń dotyczących koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru.

(52) Za istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji agencji ratingowej należy uznać między innymi istotne zmiany w systemie zatwierdzania, ustaleń dotyczących outsourcingu, a także w otwieraniu i zamykaniu oddziałów.

(53) Nadzór nad agencją ratingową powinien być prowadzony przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego we współpracy z właściwymi organami pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, z wykorzystaniem odpowiedniego kolegium i przy zapewnieniu odpowiedniego udziału CESR.

(54) Zdolności właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego i innych członków odpowiedniego kolegium do oceny i monitorowania wypełniania przez agencję ratingową obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu nie powinny ograniczać żadne ustalenia w zakresie outsourcingu wprowadzone przez agencję ratingową. W razie stosowania ustaleń dotyczących outsourcingu agencja ratingowa powinna nadal być odpowiedzialna za wykonywanie wszystkich swoich zobowiązań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(55) W celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz umożliwienia bieżącego nadzoru ratingów kredytowych wystawionych we Wspólnocie od agencji ratingowych z siedzibą poza Wspólnotą należy wymagać utworzenia podmiotu zależnego we Wspólnocie, aby umożliwić skuteczny nadzór nad ich działalnością na terytorium Wspólnoty oraz skuteczne stosowanie systemu zatwierdzania. Powinno się również zachęcać do tworzenia nowych podmiotów na rynku agencji ratingowych.

(56) Właściwe organy powinny móc wykorzystywać uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do agencji ratingowych, osób uczestniczących w działalności z zakresu ratingu kredytowego, ocenianych podmiotów i powiązanych z nimi stron trzecich, stron trzecich, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub działania na zasadzie outsourcingu, lub innych osób w inny sposób powiązanych z agencjami ratingowymi lub z działalnością z zakresu ratingu kredytowego. Do osób takich powinni należeć udziałowcy lub członkowie zarządów lub rad nadzorczych agencji ratingowych i ocenianych podmiotów.

(57) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące opłat nadzorczych powinny pozostawać bez uszczerbku dla stosownych przepisów prawa krajowego w zakresie opłat nadzorczych lub podobnych.

(58) Należy stworzyć mechanizm zapewniający skuteczne egzekwowanie niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji środki niezbędne do zagwarantowania, że wystawianie ratingów we Wspólnocie odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Użycie tych środków nadzorczych powinno być zawsze koordynowane w ramach odpowiedniego kolegium. Środki takie, jak wycofanie rejestracji lub zawieszenie korzystania z ratingów kredytowych do celów regulacyjnych, powinny być stosowane, jeżeli uznane zostaną za współmierne do wagi naruszenia obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Wykonując uprawnienia nadzorcze, właściwe organy powinny należycie uwzględniać interesy inwestorów i stabilność rynku. W celu zachowania niezależności analitycznej agencji ratingowej w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz uniknięcia niewiarygodności ratingów kredytowych właściwe organy ani państwa członkowskie nie powinny ingerować w zawartość ratingów kredytowych i metody stosowane przez agencję ratingową do ustalenia ratingu kredytowego. W przypadku wywierania nacisku na agencję ratingową agencja ta powinna powiadomić Komisję i CESR. Komisja powinna zbadać, czy w poszczególnych przypadkach należy podjąć dalsze działania przeciwko zainteresowanemu państwu członkowskiemu w związku z niewypełnieniem przez nie obowiązków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

(59) Pożądane jest, by proces decyzyjny, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, opierał się na ścisłej współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, dlatego przyjmowanie decyzji o rejestracji powinno odbywać się w oparciu o porozumienie. Jest to wstępny wymóg konieczny dla skuteczności procesu rejestracji i sprawowania nadzoru. Proces decyzyjny powinien być skuteczny, sprawny i oparty na konsensusie.

(60) Państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby zapewnić skuteczny nadzór i uniknąć powielania wykonywanych zadań.

(61) Ważne jest również zapewnienie wymiany informacji między właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem a właściwymi organami sprawującymi nadzór nad instytucjami finansowymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu, zwłaszcza właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy lub za stabilność finansową w państwach członkowskich.

(62) Właściwe organy państw członkowskich inne niż właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość interwencji i podjęcia odpowiednich środków nadzorczych po poinformowaniu CESR i właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego oraz po skonsultowaniu się z odpowiednim kolegium, jeżeli stwierdzą, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi wykorzystywane są na jego terytorium, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia.

(63) O ile niniejsze rozporządzenie nie przewiduje szczególnej procedury rejestracji, certyfikacji lub wycofania rejestracji, przyjmowania środków nadzorczych lub wykonywania uprawnień nadzorczych, zastosowanie ma prawo krajowe regulujące takie procedury, w tym systemy dotyczące używanych języków, tajemnicę zawodową i poufność wymiany informacji między prawnikiem a klientem, a prawa agencji ratingowych i innych osób na mocy tego prawa powinny pozostać nienaruszone.

(64) Konieczne jest zwiększenie spójności uprawnień, jakimi dysponują właściwe organy, w celu osiągnięcia jednakowego stopnia egzekwowania przepisów na całym rynku wewnętrznym.

(65) CESR powinien zapewnić spójność stosowania niniejszego rozporządzenia. Powinien on poprawiać i ułatwiać współpracę i koordynację właściwych organów w zakresie działań nadzorczych, a w stosownych przypadkach wydawać wytyczne. CESR powinien zatem ustanowić mechanizm mediacji i wzajemnej oceny w celu ułatwienia stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy.

(66) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz obejmować co najmniej przypadki poważnego uchybienia zawodowego i braku należytej staranności. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia sankcji administracyjnych lub karnych. CESR powinien wydać wytyczne dotyczące spójności praktyk związanych z takimi sankcjami.

(67) Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji pomiędzy właściwymi organami, innymi organami, instytucjami lub osobami powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych, określonymi w dyrektywie 95/46/WE.

(68) Rozporządzenie powinno również przewidywać zasady wymiany informacji z właściwymi organami państw trzecich, zwłaszcza z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi, uczestniczącymi w zatwierdzaniu i certyfikacji.

(69) Bez uszczerbku dla stosowania przepisów wspólnotowych wszelkie roszczenia wobec agencji ratingowych dotyczące wszelkich naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia powinny być podnoszone zgodnie z właściwym prawem krajowym w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

(70) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁵).

(71) W szczególności Komisja powinna być uprawniona, przy uwzględnieniu rozwoju sytuacji na szczeblu międzynarodowym, do zmiany załączników I i II, które określają szczegółowe kryteria oceny wypełniania przez agencję ratingową jej obowiązków w zakresie organizacji wewnętrznej, ustaleń operacyjnych, zasad dotyczących pracowników, prezentacji ratingów kredytowych i ujawniania informacji, oraz do określania lub zmiany kryteriów stwierdzania równoważności przepisów niniejszego rozporządzenia z ramami prawnymi regulacji i nadzoru w państwach trzecich. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i zostały opracowane w celu zmiany elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, między innymi poprzez zastąpienie ich nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one być przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(72) By uwzględnić dalszy rozwój sytuacji na rynkach finansowych, Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza wiarygodność regulacyjną ratingów kredytowych oraz stosowność wynagradzania agencji ratingowej przez oceniany podmiot. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(73) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające bodźce zachęcające emitentów do zlecania wystawiania ratingów przez agencje ratingowe z siedzibą na terytorium Wspólnoty, możliwe alternatywy dla modelu „emitent płaci”, w tym utworzenie publicznej wspólnotowej agencji ratingowej, oraz spójność krajowych przepisów dotyczących naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(74) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające rozwój sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich oraz skutki tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, na stabilność rynków finansowych we Wspólnocie.

(75) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów poprzez ustanowienie wspólnych ram dla jakości ratingów kredytowych wystawianych na rynku wewnętrznym, nie może być osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, zważywszy na obecny brak ustawodawstwa krajowego oraz fakt, że większość istniejących agencji ratingowych ma siedzibę poza Wspólnotą, oraz może zostać lepiej osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzanie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście regulacyjne w celu zwiększenia uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności, dobrego zarządzania i niezależności działalności w zakresie ratingu kredytowego, przyczyniając się do poprawy jakości ratingów kredytowych wystawianych w Unii, i do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów. Określa ono warunki wystawiania ratingów kredytowych oraz zasady organizacji i postępowania agencji ratingowych, w tym ich akcjonariuszy i wspólników, w celu wspierania niezależności agencji ratingowych, unikania konfliktów interesów oraz zwiększenia ochrony konsumentów i inwestorów.

Niniejsze rozporządzenie określa także obowiązki emitentów i powiązanych stron trzecich mających siedzibę w Unii w odniesieniu do instrumentów sekurytyzacyjnych. [5]

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do ratingów kredytowych wystawianych przez agencje ratingowe zarejestrowane w Unii oraz ujawnianych publicznie lub rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:

a) prywatnych ratingów kredytowych sporządzonych na indywidualne zamówienie i przekazanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawniania ani rozpowszechniania w drodze subskrypcji;

b) punktowych ocen kredytowych, systemów punktowych ocen kredytowych lub podobnych ocen dotyczących obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych;

c) ratingów kredytowych sporządzonych przez agencje kredytów eksportowych zgodnie z pkt 1.3. części 1 załącznika VI do dyrektywy 2006/48/WE; ani do

d) ratingów kredytowych sporządzonych przez banki centralne oraz:

(i) za które nie płaci oceniany podmiot;

(ii) które nie są publicznie ujawniane;

(iii) które są wystawiane zgodnie z zasadami, standardami i procedurami zapewniającymi odpowiednią uczciwość i niezależność działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; oraz

(iv) które nie odnoszą się do instrumentów finansowych wydanych przez odpowiednie państwa członkowskie banków centralnych.

3. (uchylony).

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania ust. 2 lit. d) Komisja może, na wniosek państwa członkowskiego, zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, i zgodnie z ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, przyjąć decyzję stanowiącą, że bank centralny spełnia warunki tej litery i że jego ratingi kredytowe są zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę banków centralnych objętych zakresem ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu.

Artykuł 3

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „rating kredytowy” oznacza opinię na temat zdolności kredytowej danego podmiotu, długu lub zobowiązania finansowego, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych lub emitenta takich długów lub zobowiązań finansowych, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych, wystawioną przy wykorzystaniu uznanego i zdefiniowanego systemu rankingowego kategorii ratingowych;

b) „agencja ratingowa” oznacza osobę prawną, której działalność zawodowa obejmuje wystawianie ratingów kredytowych;

c) „macierzyste państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym agencja ratingowa ma swoją siedzibę;

d) „analityk ratingowy” oznacza osobę, która wykonuje funkcje analityczne niezbędne do wystawienia ratingu kredytowego;

e) „główny analityk ratingowy” oznacza osobę, której głównym obowiązkiem jest przygotowywanie ratingu kredytowego lub komunikowanie się z emitentem w sprawie konkretnego ratingu kredytowego lub ogólnie w sprawie ratingu kredytowego instrumentu finansowego wydanego przez tego emitenta oraz, w stosownych przypadkach, przygotowywanie odpowiednich zaleceń dla komitetu ratingowego w związku z takim ratingiem;

f) „oceniany podmiot” oznacza osobę prawną, której zdolność kredytowa jest bezpośrednio lub pośrednio oceniana w ramach ratingu kredytowego, bez względu na to, czy zamówiła ona taki rating czy nie, i bez względu na to, czy dostarczyła informacje do wystawienia takiego ratingu kredytowego czy nie;

g) „cele regulacyjne” oznaczają wykorzystanie ratingów kredytowych do konkretnego celu polegającego na zapewnieniu zgodności z prawem unijnym lub prawem unijnym wdrożonym w prawie krajowym państw członkowskich;

h) „kategoria ratingowa” oznacza symbol ratingowy, taki jak litera lub symbol liczbowy, ewentualnie z dodatkowymi znakami identyfikacyjnymi, stosowany w ratingu kredytowym w celu przedstawienia względnej miary ryzyka, służący do rozróżnienia poszczególnych charakterystyk ryzyka różnych rodzajów ocenianych podmiotów, emitentów i instrumentów finansowych lub innych aktywów;

i) „powiązana strona trzecia” oznacza inicjatora, organizatora, sponsora, jednostkę obsługującą lub każdy inny podmiot, który współdziała z agencją ratingową w imieniu ocenianego podmiotu, włącznie z wszystkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio z nim związanymi poprzez kontrolę;

j) „kontrola” oznacza relację między jednostką dominującą a jednostką zależną, w rozumieniu art. 1 dyrektywy Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (¹⁶), lub bliski związek między dowolną osobą fizyczną lub prawną a jednostką;

k) „instrumenty finansowe” oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (¹⁷);

l) [6] „instrument sekurytyzacyjny” oznacza instrument finansowy lub inne aktywa będące wynikiem transakcji sekurytyzacyjnej lub programu sekurytyzacyjnego, o których mowa w art. 2 pkt 1 rozporządzenia (UE) 2017/2402 (rozporządzenie w sprawie sekurytyzacji).

m) „grupa agencji ratingowych” oznacza grupę jednostek z siedzibą w Unii składającą się z jednostki dominującej i jej jednostek zależnych w rozumieniu art. 1 i 2 dyrektywy Rady 83/349/EWG, jak również jednostki powiązane ze sobą relacją w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG, których działalność obejmuje wystawianie ratingów kredytowych. Do celów art. 4 ust. 3 lit. a) grupa agencji ratingowych obejmuje również agencje ratingowe z siedzibą w państwach trzecich;

n) „wyższa kadra kierownicza” oznacza osobę lub osoby, które faktycznie kierują działalnością agencji ratingowej, oraz członka lub członków jej zarządu lub rady nadzorczej;

o) „działalność w zakresie ratingu kredytowego” oznacza analizę danych i informacji oraz ocenę, zatwierdzanie, wystawianie i przegląd ratingów kredytowych;

p) „właściwe organy” oznaczają organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 22;

pa) „instytucja kredytowa” oznacza instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 pkt 1 dyrektywy 2006/48/WE;

pb) „przedsiębiorstwo inwestycyjne” oznacza przedsiębiorstwo inwestycyjne w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2004/39/WE;

pc) „zakład ubezpieczeń” oznacza zakład ubezpieczeń w rozumieniu art. 13 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) (¹⁸);

pd) „zakład reasekuracji” oznacza zakład reasekuracji w rozumieniu art. 13 pkt 4 dyrektywy 2009/138/WE;

pe) „instytucja pracowniczych programów emerytalnych” oznacza instytucję pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu w art. 6 lit. a) dyrektywy 2003/41/WE;

pf) „spółka zarządzająca” oznacza spółkę zarządzającą w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (¹⁹);

pg) „spółka inwestycyjna” oznacza spółkę inwestycyjną, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności zgodnie z dyrektywą 2009/65/WE;

ph) „zarządzający alternatywnym funduszem inwestycyjnym” oznacza ZAFI zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (²⁰);

pi) „kontrahent centralny” oznacza kontrahenta centralnego w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerów centralnych i repozytoriów transakcji (²¹), posiadający zezwolenie zgodnie z art. 14 tego rozporządzenia;

pj) „prospekt” oznacza prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i rozporządzeniem (WE) nr 809/2004;

q) „przepisy sektorowe” oznaczają akty prawne Unii, o których mowa w lit. pa)–pj);

r) „właściwe organy sektorowe” oznaczają właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy odpowiednich przepisów sektorowych do pełnienia nadzoru nad instytucjami kredytowymi, firmami inwestycyjnymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji, instytucjami pracowniczych programów emerytalnych, spółkami inwestycyjnymi, spółkami zarządzającymi, zarządzającymi alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, kontrahentami centralnymi i prospektami emisyjnymi;

s) „emitent” oznacza emitenta w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. h) dyrektywy 2003/71/WE;

t) „jednostka inicjująca” oznacza jednostkę inicjującą w rozumieniu art. 4 pkt 41 dyrektywy 2006/48/WE;

u) „jednostka sponsorująca” oznacza jednostkę sponsorującą w rozumieniu art. 4 pkt 42 dyrektywy 2006/48/WE;

v) „rating państwa” oznacza:

(i) rating kredytowy, w przypadku którego podmiotem ocenianym jest państwo lub też władze regionalne bądź samorząd terytorialny państwa;

(ii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem długu lub zobowiązania finansowego, dłużnego papieru wartościowego lub innego instrumentu finansowego jest państwo lub też władze regionalne lub samorząd terytorialny państwa, lub spółka celowa powołana przez państwo, władze regionalne lub samorządu terytorialnego;

(iii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem jest międzynarodowa instytucja finansowa ustanowiona przez co najmniej dwa państwa, której celem jest uruchamianie środków i zapewnienie pomocy finansowej na rzecz członków tej międzynarodowej instytucji finansowej, którzy doświadczają poważnych problemów finansowych albo są nimi zagrożeni;

w) „perspektywa ratingowa” oznacza opinię o prawdopodobnej zmianie ratingu kredytowego w perspektywie krótkoterminowej, długoterminowej lub obydwu;

x) „niezamówiony rating kredytowy” oraz „niezamówiony rating państwa” oznacza odpowiednio rating kredytowy lub rating państwa wystawiony przez agencję ratingową nie na zlecenie;

y) „scoring kredytowy” oznacza miarę wiarygodności kredytowej obliczoną w wyniku podsumowania i wyrażenia danych w oparciu wyłącznie o wcześniej ustalony system lub model statystyczny, bez żadnego dodatkowego istotnego wkładu analitycznego dotyczącego ratingu ze strony analityka ratingowego;

z) „rynek regulowany” oznacza rynek regulowany ustanowiony w Unii, zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 14 dyrektywy 2004/39/WE;

aa) „resekurytyzacja” oznacza resekurytyzację w rozumieniu art. 4 pkt 40a) dyrektywy 2006/48/WE.

2. Do celów ust. 1 lit. a) za ratingi kredytowe nie uznaje się:

a) zaleceń w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy Komisji 2003/125/WE (²²);

b) badań inwestycyjnych w rozumieniu art. 24 ust. 1 dyrektywy 2006/73/WE (²³) i innych form zaleceń ogólnych, takich jak „kup”, „sprzedaj” lub „trzymaj”, odnoszących się do transakcji instrumentami finansowymi lub do zobowiązań finansowych; ani

c) opinii na temat wartości zobowiązania lub instrumentu finansowego.

3. Do celów niniejszego rozporządzenia termin „akcjonariusz” obejmuje rzeczywistego beneficjenta, w rozumieniu art. 3 pkt 6 dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (²⁴).

Artykuł 4

Wykorzystanie ratingów kredytowych

1. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, instytucje pracowniczych programów emerytalnych, spółki zarządzające, spółki inwestycyjne, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz kontrahenci centralni mogą wykorzystywać ratingi kredytowe dla celów regulacyjnych tylko, jeśli są one wydane przez agencje ratingowe z siedzibą w Unii i zarejestrowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Jeżeli prospekt zawiera odesłanie do ratingu kredytowego lub ratingów kredytowych, emitent, oferent lub osoba ubiegająca się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej na regulowanym rynku zapewnia, aby prospekt zawierał również jasną i widoczną informację o tym, czy tego rodzaju ratingi kredytowe wystawione zostały przez agencję ratingową z siedzibą we Unii, zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uznaje się, że agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wystawiła rating kredytowy, gdy rating kredytowy został opublikowany na stronie internetowej agencji ratingowej lub z wykorzystaniem innych środków albo został rozpowszechniony w drodze subskrypcji oraz przedstawiony i ujawniony zgodnie z obowiązkami wynikającymi z art. 10, z wyraźnym stwierdzeniem, że rating kredytowy został zatwierdzony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3. Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem może zatwierdzać ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich tylko w przypadku gdy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia tego typu ratingu kredytowego spełnia następujące warunki:

a) działalność w zakresie ratingu kredytowego skutkująca wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, jest podejmowana częściowo lub w całości przez zatwierdzającą agencję ratingową lub przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy;

b) [7] agencja ratingowa sprawdziła i może w każdej chwili udowodnić Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (Urząd), ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (²⁵), że prowadzenie działalności w zakresie ratingu kredytowego przez agencję ratingową w państwie trzecim, skutkujące wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, spełnia wymogi co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi określone w art. 6–12 oraz załączniku I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b.

c) zdolność Urzędu do oceny i monitorowania, czy agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim spełnia wymogi, o których mowa w lit. b), nie jest ograniczona;

d) agencja ratingowa udostępnia Urzędowi na wniosek wszelkie informacje konieczne, by umożliwić mu bieżący nadzór w zakresie spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

e) istnieje obiektywny powód, by rating kredytowy został opracowany w państwie trzecim;

f) agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

g) system regulacyjny tego państwa trzeciego zapobiega ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia; oraz

h) istnieją odpowiednie ustalenia dotyczące współpracy między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim. Urząd zapewnia, że wspomniane ustalenia dotyczące współpracy określają co najmniej poniższe elementy:

(i) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim; oraz

(ii) procedury dotyczące koordynowania działań nadzorczych, mające na celu umożliwienie Urzędowi monitorowanie na bieżąco działalności w zakresie ratingu kredytowego skutkującej wystawieniem zatwierdzanego ratingu kredytowego.

4. Rating kredytowy zatwierdzony zgodnie z ust. 3 uważa się za rating kredytowy wystawiony przez agencję ratingową z siedzibą w Unii oraz zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wykorzystuje takiej procedury zatwierdzania w celu uchylania się od wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich zgodnie z ust. 3, pozostaje w pełni odpowiedzialna za takie ratingi kredytowe i za spełnienie określonych w nim warunków.

6. Jeżeli zgodnie z art. 5 ust. 6 Komisja uznała ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia, a ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 7, są operacyjne, to agencja ratingowa zatwierdzająca ratingi kredytowe wystawione w tym państwie trzecim nie podlega już wymogowi sprawdzenia lub wykazania, że spełniono warunek ustanowiony w ust. 3 lit. g) niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Równoważność i certyfikacja w oparciu o równoważność

1. Ratingi kredytowe, dotyczące podmiotów z siedzibą w państwach trzecich lub emitowanych tam instrumentów finansowych oraz wystawione przez agencję ratingową z siedzibą w państwie trzecim, mogą być stosowane w Unii zgodnie z art. 4 ust. 1 bez zatwierdzenia zgodnie z art. 4 ust. 3, pod warunkiem że:

a) agencja ratingowa uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

b) Komisja przyjęła decyzję w sprawie równoważności zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, uznając ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia;

c) ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, są operacyjne;

d) ratingi kredytowe wystawione przez tę agencję ratingową i jej działalność w zakresie ratingu kredytowego nie ma znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich; oraz

e) agencja ratingowa jest certyfikowana zgodnie z art. 2 niniejszego artykułu.

2. Art. 4 ust. 3 lit. d) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2011 r. dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych (Dz.Urz.UE L 145 z 31.05.2011, str. 30). Zmiana weszła w życie 1 czerwca 2011 r.

3. Urząd rozpatruje wniosek o certyfikację i podejmuje decyzję w jego sprawie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16. Decyzja w sprawie certyfikacji opiera się na kryteriach określonych w ust. 1 lit. a)–d) niniejszego artykułu.

Decyzje w sprawie certyfikacji podaje się do wiadomości i publikuje zgodnie z art. 18.

4. Agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, może również złożyć wniosek o zwolnienie:

a) na podstawie analizy konkretnego przypadku – z wymogu spełniania niektórych lub wszystkich wymogów ustanowionych w załączniku I sekcja A i w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych;

b) z wymogu fizycznej obecności w Unii, jeżeli wymóg taki byłby zbyt obciążający i niewspółmierny do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych.

Agencja ratingowa składa wniosek o takie zwolnienia łącznie z wnioskiem o certyfikację. Oceniając ten wniosek, Urząd uwzględnia wielkość agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1, w świetle charakteru, skali i złożoności jej działalności, biorąc pod uwagę charakter i zakres wystawiania przez nią ratingów kredytowych, a także wpływ wystawianych przez nią ratingów kredytowych na stabilność finansową i integralność rynków finansowych w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Na podstawie tych okoliczności Urząd może udzielić takiego zwolnienia agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1.

5. (uchylony).

6. Komisja może przyjąć decyzję w sprawie równoważności zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, stwierdzając, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, iż agencje ratingowe, które uzyskały zezwolenie lub zostały zarejestrowane w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi równoważne z wymogami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia oraz podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim.

Ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego można uznać za równoważne z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli ramy państwa trzeciego spełniają co najmniej następujące warunki:

a) agencje ratingowe w państwie trzecim wymagają zezwolenia lub rejestracji i podlegają skutecznemu bieżącemu nadzorowi i egzekwowaniu wymogów;

b) [8] agencje ratingowe w tym państwie trzecim podlegają prawnie wiążącym przepisom równoważnym z przepisami art. 6–12 i załącznika I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b; oraz

c) system regulacyjny państwa trzeciego zapobiega ingerencji organów nadzoru i innych organów publicznych w tym państwie w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia.

W celu uwzględnienia rozwoju sytuacji na rynkach finansowych Komisja przyjmuje – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące dalszemu doprecyzowaniu lub zmianie kryteriów ustanowionych w akapicie drugim niniejszego ustępu, lit. a), b) i c).

7. Urząd wprowadza ustalenia dotyczące współpracy z odpowiednimi organami nadzoru państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 6. Ustalenia takie określają co najmniej:

a) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednimi zainteresowanymi organami nadzoru państw trzecich; oraz

b) procedury współpracy w zakresie działalności nadzorczej.

8. Artykuły 20, 23b i 24 stosuje się do agencji ratingowych certyfikowanych zgodnie z art. 5 ust. 3 i do wystawionych przez nie ratingów kredytowych.

Artykuł 5a

Nadmierne poleganie instytucji finansowych na ratingach kredytowych

1. Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, sporządzają swoje własne oceny ryzyka kredytowego i nie mogą polegać wyłącznie lub mechanicznie na ratingach kredytowych przy przeprowadzaniu oceny wiarygodności kredytowej podmiotu lub instrumentu finansowego.

2. Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad podmiotami, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, uwzględniając charakter, rozmiary i stopień złożoności ich działalności, monitorują poprawność ich procedur przeprowadzania oceny ryzyka kredytowego, oceniają korzystanie z umownych odniesień do ratingów kredytowych i w stosownych przypadkach zachęcają do łagodzenia skutków takich odniesień w celu ograniczenia wyłącznej i mechanicznej zależności od ratingów kredytowych, zgodnie z konkretnymi przepisami sektorowymi.

Artykuł 5b

Poleganie przez Europejskie Urzędy Nadzoru oraz Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego na ratingach kredytowych

1. Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (²⁶), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EUNUiPPE) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (²⁷) oraz Urząd nie mogą zawierać w swoich wytycznych, zaleceniach oraz projektach standardów technicznych odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do mechanicznego polegania na ratingach kredytowych przez właściwe organy, właściwe organy sektorowe, podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub innych uczestników rynku finansowego. W związku z tym do dnia 31 grudnia 2013 r. EUNB, EUNUiPPE i Urząd są zobowiązane sprawdzić i, w razie potrzeby, usunąć wszelkie takie odniesienia do ratingów kredytowych znajdujące się w istniejących wytycznych oraz zaleceniach.

2. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (²⁸) nie może zawierać w swoich ostrzeżeniach i zaleceniach odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na ratingach kredytowych.

Artykuł 5c

Nadmierne poleganie na ratingach kredytowych w prawie Unii

Bez uszczerbku dla przysługującego jej prawa inicjatywy Komisja kontynuuje przegląd sprawdzając, czy odniesienia do ratingów kredytowych w prawie Unii, skutkują lub mogą skutkować wyłącznym lub mechanicznym poleganiem na ratingach kredytowych w przypadku właściwych organów, właściwych organów sektorowych, podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub uczestników rynku finansowego, w celu wyeliminowania wszystkich odniesień do ratingów kredytowych w przepisach prawa Unii do celów regulacyjnych do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich alternatywnych metod oceny ryzyka kredytowego.

TYTUŁ II

WYSTAWIANIE RATINGÓW KREDYTOWYCH

Artykuł 6

Niezależność i unikanie konfliktów interesów

1. [9] Agencja ratingowa podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że na wystawienie ratingu kredytowego lub perspektywy ratingowej nie mają wpływu żadne istniejące lub potencjalne konflikty interesów lub relacje biznesowe, w których uczestniczy agencja ratingowa wystawiająca dany rating kredytowy lub perspektywę kredytową, jej akcjonariusze, kierownictwo, analitycy ratingowi, pracownicy lub wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, lub wszelkie inne osoby bezpośrednio lub pośrednio z nią związane poprzez stosunek kontroli.

2. W celu zapewnienia zgodności z ust. 1 agencja ratingowa przestrzega wymogów określonych w sekcji A i B załącznika I.

3. Urząd może, na wniosek agencji ratingowej, zwolnić ją z obowiązku spełniania wymogów zawartych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5, 6 i 9 oraz w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych, oraz że:

a) dana agencja ratingowa zatrudnia mniej niż 50 pracowników;

b) agencja ratingowa wdrożyła środki i procedury, w szczególności mechanizm kontroli wewnętrznej, ustalenia dotyczące sprawozdawczości i środki zapewniające niezależność analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe, które zapewniają skuteczne przestrzeganie celów niniejszego rozporządzenia; oraz

c) wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób pozwalający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych na uchylanie się od obowiązku spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

W przypadku grupy agencji ratingowych Urząd zapewnia, aby co najmniej jedna z agencji ratingowych należących do grupy nie była zwolniona z obowiązku spełnienia wymogów określonych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4.

4. Agencje ratingowe ustanawiają, utrzymują, wprowadzają i dokumentują skuteczną strukturę kontroli wewnętrznej w odniesieniu do wdrażania strategii i procedur mających na celu zapobieganie ewentualnym konfliktom interesów oraz ich łagodzenie i zapewnienie niezależności ratingów kredytowych, analityków ratingowych i zespołów ratingowych wobec akcjonariuszy, organów administracyjnych i zarządzających oraz działań z zakresu sprzedaży i marketingu. Agencje ratingowe ustalają standardowe procedury operacyjne w odniesieniu do ładu korporacyjnego, organizacji oraz zarządzania konfliktami interesów. Regularnie monitorują standardowe procedury operacyjne i poddają je przeglądowi, aby ocenić ich skuteczność oraz konieczność przeprowadzenia ich aktualizacji.

Artykuł 6a

Konflikty interesów dotyczące inwestycji w agencje ratingowe

1. Akcjonariusz lub wspólnik agencji ratingowej posiadający co najmniej 5 % kapitału albo praw głosu w tej agencji ratingowej lub w spółce, która jest w stanie sprawować kontrolę nad tą agencją ratingową lub wywierać na nią decydujący wpływ, nie może:

a) posiadać 5 % lub więcej kapitału w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

b) mieć prawa lub możliwości wykonywania 5 % lub więcej praw głosu w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

c) mieć prawa lub możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

d) być członkiem zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

e) sprawować lub mieć prawa sprawowania kontroli nad inną agencję ratingową ani wywierać lub mieć prawa wywierania dominującego wpływu na jakąkolwiek inną agencją ratingową.

Zakaz, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a), nie dotyczy jednostek uczestnictwa w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w tym zarządzanych funduszach takich jak fundusze emerytalne lub ubezpieczenia na życie, pod warunkiem że jednostki uczestnictwa w takich z programach nie umożliwiają akcjonariuszowi lub wspólnikowi agencji ratingowej wywierania znacznego wpływu na działalność tych programów.

2. Niniejszy artykuł nie stosuje się do inwestycji w inne agencje ratingowe należące do tej samej grupy agencji ratingowych.

Artykuł 6b

Maksymalny okres trwania stosunku umownego z agencją ratingową

1. Agencja ratingowa, która zawarła umowę o wystawianie ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, nie wystawia ratingów dotyczących nowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres dłuższy niż cztery lata.

2. Zawierając umowę dotyczącą oceny resekurytyzacji, agencja ratingowa zwraca się do emitenta o:

a) określenie liczby agencji ratingowych, które pozostają w stosunku umownym w celu wystawiania ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej;

b) obliczenie odsetka całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie z aktywami bazowymi pochodzącymi od tej samej jednostki inicjującej, dla których każda agencja ratingowa wystawia oceny.

Jeżeli co najmniej cztery agencje ratingowe oceniają – każda z nich oddzielnie – ponad 10 % całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie, ograniczenia określone w ust. 1 nie mają zastosowania.

Odstępstwo ustanowione w akapicie drugim ma zastosowanie co najmniej do momentu zawarcia przez agencję ratingową nowej umowy o wystawianie ratingów resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej. Jeżeli kryteria ustanowione w akapicie drugim, nie są spełnione w momencie zawarcia takiej umowy, okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od daty zawarcia nowej umowy.

3. Z chwilą wygaśnięcia umowy na mocy ust. 1 agencja ratingowa nie zawiera nowej umowy o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania wygasłej umowy, ale nie dłuższy niż cztery lata.

Akapit pierwszy stosuje się również do:

a) agencji ratingowej należącej do tej samej grupy agencji ratingowych co agencja, o której mowa w ust. 1;

b) agencji ratingowej będącej akcjonariuszem lub wspólnikiem agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1;

c) agencji ratingowej, której agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, jest akcjonariuszem lub wspólnikiem.

4. Niezależnie od ust. 1, jeżeli rating kredytowy resekurytyzacji został wystawiony przed końcem maksymalnego okresu obowiązywania stosunku umownego, o którym mowa w ust. 1, agencja ratingowa może nadal – na zamówienie – monitorować i aktualizować te ratingi kredytowe przez czas trwania danej resekurytyzacji.

5. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do agencji ratingowych zatrudniających w całej grupie mniej niż 50 pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego, lub których roczny obrót generowany w wyniku działalności w zakresie ratingu kredytowego nie przekracza 10 mln EUR na poziomie grupy.

6. Jeżeli agencja ratingowa zawiera umowę o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji przed dniem 20 czerwca 2013 r., okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od tej daty.

Artykuł 7

Analitycy ratingowi, pracownicy i inne osoby uczestniczące w wystawianiu ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa gwarantuje, że analitycy ratingowi, pracownicy agencji ratingowej i wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, bezpośrednio uczestniczące w działalności w zakresie ratingu kredytowego, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonywania przydzielonych im obowiązków.

2. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, nie mogły inicjować negocjacji ani uczestniczyć w negocjacjach dotyczących opłat lub płatności z żadnym ocenianym podmiotem, powiązaną z nim stroną trzecią ani inną osobą bezpośrednio lub pośrednio związaną z ocenianym podmiotem przez kontrolę.

3. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, spełniały wymogi określone w sekcji C załącznika I.

4. Agencja ratingowa ustanawia odpowiedni stopniowy mechanizm rotacji w stosunku do analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe zgodnie z sekcją C załącznika I. Mechanizm rotacji jest wprowadzany etapami i dotyczy poszczególnych osób, a nie całego zespołu.

5. [10] Wynagrodzenie i ocena pracy pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego lub perspektyw ratingowych, a także osób zatwierdzających ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe nie zależy od wysokości przychodów uzyskiwanych przez agencję ratingową od ocenianych podmiotów lub powiązanych stron trzecich.

Artykuł 8

Metody, modele i podstawowe założenia ratingowe

1. Agencja ratingowa ujawnia opinii publicznej metody, modele i podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane przez nią w działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z pkt 5 części I sekcji E załącznika I.

2. [11] Agencja ratingowa przyjmuje, wdraża i egzekwuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wystawiane przez nią ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe były oparte na wnikliwej analizie wszystkich dostępnych jej informacji istotnych dla analizy zgodnie z obowiązującymi metodami ratingowymi. Podejmuje ona wszelkie niezbędne środki, aby informacje wykorzystywane przez nią przy wystawianiu ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych miały wystarczająco dobrą jakość i pochodziły z wiarygodnego źródła. Agencja ratingowa wystawia ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe z zastrzeżeniem, że rating kredytowy jest opinią agencji ratingowej i że należy na niej polegać w ograniczonym stopniu.

2a. [12] Zmiany ratingów kredytowych są wystawiane zgodnie z metodami ratingowymi opublikowanymi przez agencję ratingową.

3. Agencja ratingowa stosuje rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji na podstawie doświadczeń z przeszłości, w tym w formie ponownej weryfikacji.

4. Jeśli agencja ratingowa korzysta z istniejącego ratingu kredytowego przygotowanego przez inną agencję ratingową i dotyczącego aktywów bazowych lub instrumentów sekurytyzacyjnych [13] , nie może ona odmówić wystawienia ratingu kredytowego podmiotu lub instrumentu finansowego z powodu tego, że część podmiotu lub instrumentu finansowego została wcześniej oceniona przez inną agencję ratingową.

Agencja ratingowa rejestruje wszystkie przypadki, w których w procesie wystawiania ratingu kredytowego inaczej oceni ona istniejące ratingi kredytowe przygotowane przez inną agencję ratingową i dotyczące aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, oraz podaje uzasadnienie odmiennej oceny ratingu.

5. Agencja ratingowa monitoruje ratingi kredytowe i na bieżąco, a co najmniej raz w roku poddaje przeglądowi swoje ratingi kredytowe i metody, zwłaszcza w przypadku wystąpienia istotnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy. Agencja ratingowa wprowadza wewnętrzne ustalenia w celu monitorowania wpływu zmian warunków makroekonomicznych lub warunków panujących na rynkach finansowych na ratingi kredytowe.

Ratingi państw podlegają przeglądowi co najmniej raz na sześć miesięcy. [14]

5a. [15] Agencja ratingowa, która zamierza merytorycznie zmienić lub wprowadzić nowe metody ratingowe, modele lub podstawowe założenia ratingowe, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy, publikuje proponowane zmiany merytoryczne lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej i zaprasza zainteresowane strony do przedstawiania uwag przez okres jednego miesiąca i zamieszcza szczegółowe wyjaśnienie przyczyn i skutków wprowadzenia istotnych zmian lub proponowanych nowych metod ratingowych.

6. Jeżeli metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane w działalności w zakresie ratingu kredytowego ulegają zmianie zgodnie z art. 14 ust. 3, agencja ratingowa: [16]

a) niezwłocznie ujawnia prawdopodobny zakres ratingów kredytowych, na które będą miały wpływ te zmiany, korzystając z tych samych środków komunikacji, które były wykorzystane do rozpowszechnienia dotkniętych zmianami ratingów kredytowych;

aa) [17] niezwłocznie informuje Urząd i publikuje na swojej stronie internetowej wyniki konsultacji i nowe metody ratingowe wraz z ich szczegółowym objaśnieniem, a także datę rozpoczęcia ich stosowania;

ab) [18] niezwłocznie publikuje na swojej stronie internetowej odpowiedzi na konsultacje, o których mowa w ust. 5a, z wyjątkiem przypadków, w których respondent biorący udział w konsultacjach domaga się poufności;

b) dokonuje przeglądu ratingów kredytowych tak szybko, jak to możliwe i nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wprowadzonej zmiany, a w międzyczasie poddaje te ratingi obserwacji; oraz

c) dokonuje ponownej oceny wszystkich ratingów kredytowych wystawionych w oparciu o te metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe, jeżeli ogólny połączony efekt zmian wprowadzonych w wyniku przeglądu ma wpływ na te ratingi kredytowe.

7. [19] W przypadku gdy agencja ratingowa dowie się o błędach w swoich metodach ratingowych lub w ich stosowaniu, niezwłocznie:

a) powiadamia o tych błędach Urząd i wszystkie zainteresowane oceniane podmioty, a także wyjaśnia konsekwencje dla swoich ratingów, w tym również potrzebę dokonania przeglądu wystawionych ratingów;

b) jeżeli błędy mają wpływ na jej ratingi kredytowe, publikuje te błędy na swojej stronie internetowej;

c) koryguje te błędy w metodach ratingowych; oraz

d) stosuje środki, o których mowa w ust. 6 lit. a), b) i c).

Artykuł 8a

Ratingi państw

1. Ratingi państw wystawia się w taki sposób, by zagwarantować analizę specyfiki danego państwa członkowskiego. Zakazuje się wydawania oświadczeń o przeglądzie danej grupy państw, jeżeli nie towarzyszą im opracowania dla poszczególnych państw. Sprawozdania takie są publicznie dostępne.

2. Komunikaty publiczne inne niż ratingi kredytowe, perspektywy ratingowe lub towarzyszące komunikaty prasowe lub sprawozdania, o których mowa w załączniku I sekcja D część I pkt 5, odnoszące się do ewentualnych zmian ratingów państw, nie opierają się na informacjach znajdujących się w posiadaniu ocenianego podmiotu, które ujawniono bez zgody ocenianego podmiotu, chyba że informacje te można uzyskać z ogólnie dostępnych źródeł lub nie ma uzasadnionych powodów, dla których oceniany podmiot miałby nie udzielić zgody na ujawnienie tych informacji.

3. Uwzględniając przepisy art. 8 ust. 5 akapit drugi, agencja ratingowa publikuje na swojej stronie internetowej oraz przekazuje Urzędowi co roku pod koniec grudnia, zgodnie z załącznikiem I sekcja D część III pkt 3, kalendarz na kolejne 12 miesięcy, z zaznaczonymi nie więcej niż trzema terminami publikacji niezamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych, a także z terminami publikacji zamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych. Terminy takie wyznacza się na piątek.

4. Odejście od terminów publikacji ratingów państw lub związanych z nimi perspektyw ratingowych, wyznaczonych w kalendarzu, jest możliwe tylko w takim zakresie, w jakim jest ono konieczne do wypełnienia przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z art. 8 ust. 2, art. 10 ust. 1 i art. 11 ust. 1 oraz musi się wiązać z podaniem szczegółowego wyjaśnienia powodów odejścia od opublikowanego kalendarza.

Artykuł 8b

[20] (uchylony).

Artykuł 8c

Podwójny rating instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji

1. W przypadku gdy emitent lub powiązana strona trzecia zamierzają zamówić rating kredytowy instrumentu finansowego będącego produktem sekurytyzacji, zlecają ten rating co najmniej dwóm agencjom ratingowym, przy czym każda agencja ratingowa dostarcza własny, niezależny rating kredytowy.

2. Emitent lub powiązana strona trzecia, o których mowa w ust. 1, zapewniają, by zaangażowane agencje ratingowe spełniały następujące warunki:

a) nie należały do tej samej grupy agencji ratingowych;

b) nie były akcjonariuszami lub wspólnikami w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

c) nie miały prawa lub możliwości wykonywania praw głosu w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

d) nie miały prawa ani możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

e) żaden z członków ich zarządu lub rady nadzorczej nie mógł być członkiem zarządu lub rady nadzorczej którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

f) nie mogły wywierać ani mieć możliwości wywierania dominującego wpływu na którąkolwiek z pozostałych agencji ratingowych, ani jej kontrolować.

Artykuł 8d

Korzystanie z usług wielu agencji ratingowych

[21] 1. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia zamierza zaangażować co najmniej dwie agencje ratingowe do oceny tej samej emisji lub podmiotu, emitent lub powiązana z nim strona trzecia rozważa zaangażowanie co najmniej jednej agencji kredytowej, której całkowity udział w rynku wynosi nie więcej niż 10 %, która w ocenie emitenta lub powiązanej z nim strony trzeciej jest zdolna do oceny danej emisji lub jednostki, pod warunkiem że zgodnie z wykazem Urzędu, o którym mowa w ust. 2, istnieje agencja ratingowa mogąca ocenić daną emisję lub jednostkę. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia nie zaangażuje co najmniej jednej agencji ratingowej, która nie ma więcej niż 10 % całkowitego udziału w rynku, fakt ten należy udokumentować.

2. W celu ułatwienia oceny dokonywanej przez emitenta lub powiązaną z nim stronę trzecią zgodnie z ust. 1 Urząd każdego roku publikuje na swojej stronie internetowej listę zarejestrowanych agencji ratingowych z informacją na temat ich całkowitego udziału w rynku i typów wystawianych ratingów kredytowych, która to lista może być punktem wyjścia do oceny dokonywanej przez emitenta.

3. Do celów niniejszego artykułu całkowity udział w rynku mierzy się poprzez odniesienie do wysokości rocznych obrotów generowanych w ramach działalności w zakresie ratingów kredytowych i usług pomocniczych na poziomie grupy.

Artykuł 9

Outsourcing

Nie dokonuje się outsourcingu ważnych funkcji operacyjnych w sposób w istotnym stopniu pogarszający jakość kontroli wewnętrznej agencji ratingowej i zdolność Urzędu do nadzorowania przestrzegania przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Ujawnianie i prezentacja ratingów kredytowych

1. [22] Agencja ratingowa nieselektywnie i terminowo ujawnia wszystkie ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe, jak również decyzje o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego. W przypadku decyzji o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego ujawniane informacje obejmują pełne uzasadnienie takiej decyzji.

Akapit pierwszy stosuje się również do ratingów kredytowych rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. [23] Agencje ratingowe zapewniają prezentowanie i przetwarzanie ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych zgodnie z wymogami określonymi w załączniku I sekcja D oraz nie prezentują czynników innych niż te, które wiążą się z ratingami kredytowymi.

2a. [24] Do czasu upublicznienia ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych i informacji ich dotyczących traktuje się je jak informacje wewnętrzne zgodnie z definicją i przepisami dyrektywy 2003/6/WE.

Art. 6 ust. 3 tej dyrektywy stosuje się odpowiednio do agencji ratingowych w odniesieniu do obowiązku zachowania przez nie poufności i posiadania wykazu osób mających dostęp do ich ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych lub związanych z nimi informacji, przed ich ujawnieniem.

Wykaz osób, które informuje się o ratingach kredytowych i perspektywach ratingowych oraz którym przekazuje się informacje z nimi związane przed ich ujawnieniem, powinien ograniczać się do osób określonych w tym celu przez każdy oceniany podmiot.

3. [25] Przy wystawianiu ratingów kredytowych dla instrumentów sekurytyzacyjnych agencja ratingowa zapewnia wyraźne odróżnianie kategorii ratingu przypisywanych instrumentom sekurytyzacyjnym, przy pomocy dodatkowego symbolu odróżniającego je od kategorii ratingu stosowanych w odniesieniu do wszelkich innych podmiotów, instrumentów finansowych lub zobowiązań finansowych.

4. Agencja ratingowa ujawnia swoją politykę i procedury dotyczące niezamówionych ratingów kredytowych.

5. Jeżeli agencja ratingowa wystawia niezamówiony rating kredytowy, wyraźnie zaznacza w ratingu kredytowym, przy użyciu łatwo rozpoznawalnych kolorów, którymi oznacza poszczególne kategorie ratingowe, czy oceniany podmiot lub powiązana strona trzecia uczestniczyli w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz czy agencja ratingowa miała dostęp do ksiąg rachunkowych, dokumentacji dotyczącej zarządzania i innych istotnych dokumentów wewnętrznych ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej.

Niezamówione ratingi kredytowe są oznaczane jako takie.

6. Agencja ratingowa nie wykorzystuje nazwy Urzędu ani żadnego właściwego organu w sposób, który by wskazywał lub sugerował zatwierdzenie lub zaakceptowanie przez Urząd lub właściwy organ ratingów kredytowych lub jakiejkolwiek działalności w zakresie ratingu kredytowego prowadzonych przez tę agencję ratingową.

Artykuł 11

Ogólne i okresowe ujawnianie informacji

1. Agencja ratingowa ujawnia w pełni i publicznie oraz niezwłocznie aktualizuje informacje dotyczące elementów określonych w części I sekcji E załącznika I.

2. Zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa udostępnia w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd informacje na temat jej historycznych wyników, w tym częstotliwości zmian ratingów, oraz informacje o ratingach kredytowych wydanych w przeszłości i o wprowadzonych w nich zmianach. Taka agencja ratingowa dostarcza do repozytorium informacje w standardowym formacie określonym przez Urząd. Urząd udostępnia publicznie te informacje i corocznie publikuje podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

3. Agencja ratingowa corocznie, do dnia 31 marca, przedstawia Urzędowi informacje dotyczące elementów określonych w załączniku I sekcja E część II pkt 2.

Artykuł 11a

Europejska platforma ratingowa

1. Wystawiając rating kredytowy lub perspektywę ratingową zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa dostarcza Urzędowi informacje ratingowe, w tym rating kredytowy oraz perspektywę ratingową ocenianego instrumentu, informacje na temat typu ratingu kredytowego, rodzaju działań ratingowych, a także dacie i godzinie publikacji.

2. Urząd publikuje poszczególne ratingi kredytowe przedstawione mu zgodnie z ust. 1 na stronie internetowej („Europejska platforma ratingowa”).

Centralne repozytorium, o którym mowa w art. 11 ust. 2, włącza się do europejskiej platformy ratingowej.

3. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do ratingów kredytowych ani perspektyw ratingowych sporządzanych za opłatą wyłącznie na potrzeby inwestorów i ujawnianych tylko im.

Artykuł 12

Sprawozdanie w sprawie przejrzystości

Agencja ratingowa publikuje corocznie sprawozdanie w sprawie przejrzystości, które zawiera informacje dotyczące elementów określonych w części III sekcji E załącznika I. Agencja ratingowa publikuje roczne sprawozdanie w sprawie przejrzystości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego i zapewnia jego dostępność na stronie internetowej agencji przez co najmniej pięć lat.

Artykuł 13

Opłaty za publiczne ujawnienie informacji

Agencja ratingowa nie pobiera opłaty za informacje udostępnione zgodnie z art. 8–12.

TYTUŁ III

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ W ZAKRESIE RATINGU KREDYTOWEGO

ROZDZIAŁ I

Procedura rejestracji

Artykuł 14

Wymogi dotyczące rejestracji

1. Agencja ratingowa występuje z wnioskiem o rejestrację do celów art. 2 ust. 1, pod warunkiem że jest osobą prawną z siedzibą w Unii.

2. Rejestracja staje się skuteczna na terytorium całej Unii z chwilą, gdy decyzja w sprawie rejestracji agencji ratingowej przyjęta przez Urząd, o której mowa w art. 16 ust. 3 lub art. 17 ust. 3, wchodzi w życie.

3. Zarejestrowana agencja ratingowa spełnia w każdym czasie warunki pierwszej rejestracji.

Agencje ratingowe bez zbędnej zwłoki zgłaszają Urzędowi wszelkie istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji, w tym wszelkie otwarcie i zamknięcie oddziału w Unii.

Bez uszczerbku dla akapitu drugiego agencja ratingowa powiadamia Urząd o planowanych istotnych zmianach w metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych lub proponowanych nowych metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych w chwili, gdy dana agencja ratingowa publikuje proponowane zmiany lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej zgodnie z art. 8 ust. 5a. Po upływie okresu konsultacji agencja ratingowa powiadamia Urząd o wszelkich zmianach wynikających z takich konsultacji.

4. Bez uszczerbku dla art. 16 lub 17 Urząd rejestruje agencję ratingową, jeśli po rozpatrzeniu wniosku stwierdzi, że agencja ratingowa spełnia warunki wystawiania ratingów kredytowych określone w niniejszym rozporządzeniu, z uwzględnieniem przepisów art. 4 i 6.

5. Urząd nie nakłada dodatkowych wymogów dotyczących rejestracji, które nie są przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 15

Wniosek o rejestrację

1. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację do Urzędu. Wniosek zawiera informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II.

2. Jeżeli wniosek o rejestrację składa grupa agencji ratingowych, członkowie grupy upoważniają jednego z członków grupy do złożenia wszystkich wniosków do Urzędu w imieniu grupy. Upoważniona agencja ratingowa dostarcza informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II w odniesieniu do każdego członka grupy.

3. Agencja ratingowa składa wniosek w dowolnym języku urzędowym instytucji Unii. Przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (²⁶) mają zastosowanie odpowiednio do wszelkiej innej komunikacji między Urzędem a agencjami ratingowymi i ich personelem.

4. W ciągu 20 dni roboczych od otrzymania wniosku Urząd sprawdza kompletność wniosku. Jeśli wniosek nie jest kompletny, Urząd wyznacza termin, w którym agencja ratingowa ma przedłożyć dodatkowe informacje.

Po stwierdzeniu, że wniosek jest kompletny, Urząd powiadamia o tym odpowiednio agencję ratingową.

Artykuł 16

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację agencji ratingowej przez Urząd

1. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację agencji ratingowej w oparciu o zgodność agencji ratingowej z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, w szczególności jeśli agencja ratingowa:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) zamierza stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 60 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnioną decyzję w sprawie rejestracji albo odmowy rejestracji.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 17

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację grupy agencji ratingowych przez właściwy Urząd

1. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację grupy agencji ratingowych w oparciu o zgodność agencji ratingowych z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, zwłaszcza jeśli grupa agencji ratingowych:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 70 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnione indywidualne decyzje w sprawie rejestracji lub jej odmowy dla każdej agencji ratingowej w ramach tej grupy.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 18

Powiadomienie dotyczące decyzji w sprawie rejestracji, decyzji w sprawie odmowy rejestracji lub wycofania rejestracji oraz publikacja wykazu zarejestrowanych agencji ratingowych

1. W terminie pięciu dni roboczych od podjęcia decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20 Urząd powiadamia o swojej decyzji zainteresowaną agencję ratingową. Jeśli Urząd odmawia rejestracji agencji ratingowej lub odwołuje rejestrację tej agencji ratingowej, podaje zainteresowanej agencji ratingowej pełne uzasadnienie w swojej decyzji.

2. Urząd powiadamia Komisję, EUNB, EUNUiPPE, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe o wszelkich decyzjach przyjętych zgodnie z art. 16, 17 lub 20.

3. Urząd publikuje na swojej stronie internetowej wykaz agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wykaz ten jest aktualizowany w terminie pięciu dni roboczych po podjęciu decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20. Komisja publikuje ten zaktualizowany wykaz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w terminie 30 dni po dokonaniu tej aktualizacji.

Artykuł 19

Opłata rejestracyjna i nadzorcza

1. Urząd pobiera od agencji ratingowych opłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem Komisji, o którym mowa w ust. 2. Opłaty te w pełni pokrywają wydatki Urzędu niezbędne do rejestracji i certyfikacji agencji ratingowych, a także nadzoru nad nimi oraz zwrotu wszelkich kosztów, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku ewentualnego przekazania zadań zgodnie z art. 30.

2. Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat. Rozporządzenie to określa w szczególności rodzaj opłat i czynności, za które są pobierane, ich wysokość oraz sposób ich uiszczenia oraz sposób, w jaki Urząd zwraca wszelkie koszty, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

Wysokość opłaty pobieranej od agencji ratingowej obejmuje wszystkie koszty administracyjne i jest proporcjonalna do obrotu danej agencji ratingowej.

Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat, o których mowa w akapicie pierwszym za pomocą aktu delegowanego zgodnie z art. 38a oraz w oparciu o warunki określone w art. 38b i 38c.

Artykuł 20

Wycofanie rejestracji

1. Bez uszczerbku dla art. 24 Urząd wycofuje rejestrację agencji ratingowej, jeśli agencja ratingowa:

a) wyraźnie zrzeka się rejestracji lub nie przedstawiła żadnych ratingów kredytowych za poprzednie sześć miesięcy;

b) uzyskała rejestrację, dopuszczając się poświadczenia nieprawdy lub w inny niezgodny z prawem sposób; lub

c) przestała spełniać warunki, na podstawie których została zarejestrowana.

2. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wykorzystywane są ratingi kredytowe wystawiane przez zainteresowaną agencję ratingową, stwierdzi, że jeden z warunków, o którym mowa w ust. 1, został spełniony, może zwrócić się do Urzędu o sprawdzenie, czy zostały spełnione warunki wycofania rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej. W przypadku gdy Urząd postanowi o nieodwoływaniu rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej, podaje pełne uzasadnienie swojej decyzji.

3. Decyzja w sprawie wycofania rejestracji staje się bezzwłocznie skuteczna na terytorium całej Unii, z zastrzeżeniem okresu przejściowego, w celu wykorzystania ratingu kredytowego, o którym mowa w art. 24 ust. 4.

ROZDZIAŁ II

Nadzór ze strony Urzędu

Artykuł 21

Urząd

1. Nie naruszając przepisów art. 25a, Urząd zapewnia stosowanie niniejszego rozporządzenia.

2. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, Urząd wydaje i aktualizuje wytyczne dotyczące współpracy pomiędzy Urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi do celów niniejszego rozporządzenia oraz do celów odnośnych przepisów sektorowych, w tym procedur i warunków szczegółowych związanych z przekazywaniem zadań.

3. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 Urząd, we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), wydaje wytyczne w sprawie zastosowania systemu zatwierdzania na mocy art. 4 ust. 3 tego rozporządzenia do dnia 7 czerwca 2011 r. oraz aktualizuje je.

4. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) informacji, jakie powinna przedstawić agencja ratingowa we wniosku o rejestrację zgodnie z załącznikiem II;

b) informacji, których agencja ratingowa musi udzielić we wniosku o certyfikację i na potrzeby dokonania oceny ich znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych, o których mowa w art. 5;

c) prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości ujawnianych przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz załącznikiem I sekcja E część II pkt 1;

d) oceny zgodności metodyki dotyczącej ratingu kredytowego z wymogami określonymi w art. 8 ust. 3;

e) treści i formatu okresowych sprawozdań zawierających dane na temat ratingów, których Urząd może zażądać od zarejestrowanych i certyfikowanych agencji ratingowych na potrzeby bieżącego nadzoru.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4a. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) treści i prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości, jakie mają być ujawniane Urzędowi przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11a ust. 1; oraz

b) treści i formy okresowych raportów o opłatach pobieranych przez agencje ratingowe, na potrzeby bieżącego nadzoru przez Urząd.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4b. Urząd składa sprawozdanie z możliwości ustanowienia co najmniej jednego zestawienia porównawczego ratingów kredytowych przedstawionych zgodnie z art. 11a ust. 1 i przedstawia to sprawozdanie Komisji do dnia 21 czerwca 2015 r. W sprawozdaniu tym w szczególności ocenia się:

a) możliwość, koszty i korzyści ustanowienia jednego lub więcej zestawień;

b) sposób utworzenia jednego lub więcej zestawień bez wypaczania ratingów kredytowych w świetle różnych metod ratingowych;

c) wszelkie skutki, jakie zestawienia mogłyby mieć dla regulacyjnych standardów technicznych opracowanych dotychczas w związku z art. 21 ust. 4a lit. a) i c).

Urząd przeprowadza konsultacje z EUNB i EUNUiPPE dotyczące akapitu pierwszego lit. a) i b).

5. Urząd corocznie publikuje sprawozdanie ze stosowania niniejszego rozporządzenia. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę wykonania załącznika I przez agencje ratingowe zarejestrowane na mocy niniejszego rozporządzenia oraz ocenę stosowania mechanizmu zatwierdzania, o którym mowa w art. 4 ust. 3.

6. Każdego roku Urząd przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie podjętych przez Urząd środków nadzoru i sankcji zastosowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym grzywien lub okresowych kar pieniężnych.

7. Urząd współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) przy realizacji swych zadań i konsultuje się z tymi organami przed wydaniem i aktualizacją wytycznych oraz przedłożeniem projektu regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2, 3 i 4.

Artykuł 22

Właściwe organy

1. Do dnia 7 czerwca 2010 r. każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy dysponują odpowiednią liczbą pracowników posiadających fachową wiedzę i uprawnienia, umożliwiające stosowanie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 22a

Badanie zgodności z wymogami metodologicznymi

1. Prowadząc bieżący nadzór agencji ratingowych zarejestrowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, Urząd regularnie bada zgodność z art. 8 ust. 3.

2. Bez uszczerbku dla art. 23 Urząd będzie również w ramach analizy, o której mowa w ust. 1:

a) sprawdzać prowadzenie weryfikacji historycznej przez agencje ratingowe;

b) dokonywać analizy wyników weryfikacji historycznej; oraz

c) kontrolować, czy agencje ratingowe posiadają odpowiednie procedury umożliwiające uwzględnienie wyników weryfikacji historycznej w stosowanych przez nie metodach ratingu.

Artykuł 23

Nieingerowanie w zawartość ratingów kredytowych ani ich metodologie

Podczas wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd, Komisja ani żadne organy publiczne państwa członkowskiego nie ingerują w zawartość ratingów kredytowych ani w metodologie ich sporządzania.

Artykuł 23a

Wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 23b–23d

Uprawnienia przyznane Urzędowi, urzędnikom Urzędu lub innym osobom upoważnionym przez Urząd na mocy art. 23b–23d nie mogą służyć do wymagania ujawnienia informacji lub dokumentów, które są poufne lub objęte tajemnicą.

Artykuł 23b

Wezwania do udzielenia informacji

1. Urząd może – za pomocą zwykłego wniosku lub w drodze decyzji – wezwać agencje ratingowe, osoby prowadzące działalność w zakresie ratingu kredytowego, oceniane podmioty i powiązane z nimi strony trzecie, strony trzecie, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub czynności operacyjne na zasadzie outsourcingu, oraz osoby w inny sposób blisko powiązane z agencjami ratingowymi lub wykonywaniem działalności w zakresie ratingu kredytowego, do udostępnienia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Przekazując wniosek w sprawie informacji na mocy ust. 1, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres żądanych informacji;

d) ustala termin, w którym należy te informacje dostarczyć;

e) informuje osobę, do której zwraca się o informacje, że nie ma ona obowiązku ich przedstawienia, lecz w odpowiedzi na wniosek przedstawione informacje nie mogą być błędne ani mylące;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Wymagając dostarczenia informacji ma mocy ust. 1 za pomocą decyzji, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres informacji będących przedmiotem wniosku;

d) ustala termin dostarczenia informacji;

e) wskazuje okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, w przypadku gdy przedstawione wymagane informacje są niekompletne;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd; oraz

g) wskazuje prawo do odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej oraz do skierowania decyzji do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z art. 60 i 61 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1 lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych lub spółek niemających osobowości prawnej, osoby powołane do ich reprezentacji zgodnie z ustawą lub statutem, udzielają wymaganych informacji. Profesjonalni pełnomocnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Ci ostatni pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeśli przekazane informacje są niekompletne, niewłaściwe lub wprowadzają w błąd.

5. Urząd niezwłocznie przesyła kopię zwykłego wniosku lub swojej decyzji do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania lub siedzibę osoby, o których mowa w ust. 1 i których dotyczy wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł 23c

Ogólne dochodzenia

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia względem osób wymienionych w art. 23b ust. 1. W tym celu urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd są uprawnieni do:

a) badania dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych materiałów związanych z wykonywaniem jego zadań niezależnie od nośnika, na którym są one przechowywane;

b) wykonywania lub uzyskiwania uwierzytelnionych kopii lub wyciągów z takich dokumentów, danych, procedur i innych materiałów;

c) wzywania dowolnych osób, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub ich przedstawicieli lub członków ich personelu i zwracania się do nich o złożenie ustnych lub pisemnych wyjaśnień na temat sytuacji faktycznej lub dokumentów związanych z przedmiotem i celem kontroli oraz do zanotowania odpowiedzi;

d) przesłuchiwania wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych, które zgodzą się na przesłuchanie, do celów zbierania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia;

e) żądania rejestrów połączeń telefonicznych i przesyłu danych.

2. Urzędnicy oraz inne osoby upoważnione przez Urząd do celów dochodzeń, o których mowa w ust. 1, wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia. W upoważnieniu wskazane są również okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b w przypadku, gdy nieprzekazane zostaną żądane dokumenty, dane, procedury i wszelkie inne materiały lub odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub zostaną przekazane w sposób niepełny, a także kary przewidziane w art. 36a w związku z pkt 8 sekcji II załącznika III, bądź w przypadku gdy odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom wszczynanym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

4. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed dochodzeniem Urząd informuje właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzone dochodzenie, o dochodzeniu i tożsamości upoważnionych osób. Urzędnicy zainteresowanego właściwego organu udzielają – na wniosek Urzędu – pomocy upoważnionym osobom w wykonywaniu przez nie ich obowiązków. Na wniosek, urzędnicy zainteresowanego właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego również mogą być obecni podczas dochodzeń.

5. Jeżeli żądanie przedstawienia rejestrów połączeń telefonicznych i danych o ruchu przewidziane w ust. 1 lit. e) wymaga uzyskania zezwolenia od organu wymiaru sprawiedliwości stosownie do przepisów krajowych, występuje się o takie zezwolenie. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

6. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa ust. 3a, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot dochodzeń. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe organy sądowe nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23d

Kontrole na miejscu

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia w pomieszczeniach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza przez osoby prawne wymienione w art. 23b ust. 1. W przypadku gdy wymaga tego właściwe i skuteczne przeprowadzenie inspekcji, Urząd może przeprowadzić kontrolę na miejscu bez uprzedzenia.

2. Urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu mogą wejść do wszelkich lokali i na teren, które stanowią miejsce prowadzenia działalności osób prawnych, których dotyczy decyzja o dochodzeniu przyjęta przez Urząd i posiadają wszelkie uprawnienia określone w art. 23c ust. 1. Mają również prawo do pieczętowania wszelkich pomieszczeń w miejscu prowadzenia działalności kontrolowanego podmiotu i ksiąg lub dokumentów na czas i w zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli.

3. Urzędnicy Urzędu i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia, a także okresowe kary pieniężne określone w art. 36b w przypadku, gdy zainteresowane osoby nie poddają się dochodzeniu. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed kontrolą Urząd powiadamia o niej właściwy organ państwa członkowskiego, w którym kontrola ta ma być przeprowadzona.

4. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom na miejscu zarządzonym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wyznacza datę jego wszczęcia oraz wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Urząd podejmuje takie decyzje po skonsultowaniu się z właściwym organem państwa członkowskiego, w którym ma być przeprowadzona kontrola.

5. Urzędnicy właściwego organu państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być przeprowadzona kontrola, a także osoby upoważnione bądź wyznaczone przez ten organ, na wniosek Urzędu aktywnie pomagają urzędnikom Urzędu i innym osobom upoważnionym przez Urząd. W tym celu posiadają uprawnienia określone w ust. 2. Podczas kontroli na miejscu mogą być również obecni, na żądanie, urzędnicy właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.

6. Urząd może również zażądać od właściwych organów państw członkowskich przeprowadzenia – w jego imieniu – poszczególnych zadań dochodzeniowych i kontroli na miejscu zgodnie z niniejszym artykułem i art. 23c ust. 1. W tym celu właściwe organy posiadają te same uprawnienia co Urząd, określone w niniejszym artykule i w art. 23c ust. 1.

7. W przypadku gdy urzędnicy Urzędu i inne osoby towarzyszące upoważnione przez Urząd stwierdzą, że osoba sprzeciwia się kontroli zarządzonej na mocy niniejszego artykułu, właściwy organ zainteresowanego państwa członkowskiego udziela im niezbędnej pomocy, zwracając się w razie potrzeby o pomoc policji lub równorzędnego organu egzekwowania prawa, w celu umożliwienia im przeprowadzenia kontroli na miejscu.

8. Jeżeli kontrola na miejscu przewidziana w ust. 1 lub pomoc przewidziana w ust. 7 wymaga zezwolenia organu sądowego zgodnie z przepisami krajowymi, składa się wniosek o wydanie takiego zezwolenia, w tym z wyprzedzeniem. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

9. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot kontroli. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do

Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa, że miało miejsce naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe władze sądownicze nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23e

Przepisy proceduralne dotyczące stosowania środków nadzorczych i nakładania grzywien

1. Jeżeli wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, Urząd stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, Urząd wyznacza spośród swojego personelu niezależnego urzędnika dochodzeniowego, aby przeprowadził dochodzenie w tej sprawie. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze lub nie brał w przeszłości udziału w bezpośrednim lub pośrednim nadzorowaniu lub procesie rejestracyjnym danej agencji ratingowej i wykonuje swoje funkcje niezależnie od Rady Organów Nadzoru Urzędu.

2. Urzędnik dochodzeniowy bada domniemane naruszenia, z uwzględnieniem wszelkich uwag przedstawionych przez osoby poddane dochodzeniu, i przedkłada Radzie Organów Nadzoru Urzędu pełną dokumentację zawierającą dokonane przez niego ustalenia.

Aby wykonać swoje zadania, urzędnik dochodzeniowy może skorzystać z prawa do złożenia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. 23b oraz do przeprowadzania dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23c i 23d. Korzystając z tych praw, urzędnik dochodzeniowy przestrzega przepisów art. 23a.

Przy wykonywaniu swoich zadań urzędnik dochodzeniowy ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji zebranych przez Urząd w ramach prowadzonych przezeń działań nadzorczych.

3. Po zakończeniu dochodzenia i przed przedłożeniem Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentacji zawierającej jego ustalenia urzędnik dochodzeniowy zapewnia osobom, które są przedmiotem dochodzenia, możliwość przedstawienia swojego stanowiska na temat spraw będących przedmiotem dochodzenia. Urzędnik dochodzeniowy opiera swoje ustalenia wyłącznie na faktach, do których osoby poddane dochodzeniu miały możliwość się odnieść.

W trakcie dochodzeń prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu w pełni przestrzega się prawa zainteresowanych osób do obrony.

4. Przedkładając Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentację zawierającą swoje ustalenia, urzędnik dochodzeniowy powiadamia o tym fakcie osoby poddane dochodzeniu. Osoby poddane dochodzeniu mają prawo dostępu do dokumentacji, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych dotyczących stron trzecich.

5. Na podstawie dokumentacji zawierającej ustalenia urzędnika dochodzeniowego i – na wniosek zainteresowanych stron – po umożliwieniu osobom poddanym dochodzeniu przedstawienia ich stanowiska zgodnie z art. 25 i 36c, Rada Organów Nadzoru Urzędu stwierdza, czy osoby, które są przedmiotem dochodzenia, popełniły co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, a jeżeli tak – stosuje środek nadzorczy zgodnie z art. 24 i nakłada grzywnę zgodnie z art. 36a.

6. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze udziału w obradach Rady Organów Nadzoru Urzędu ani w żaden inny sposób nie uczestniczy w procesie podejmowania decyzji przez Radę Organów Nadzoru Urzędu.

7. Komisja przyjmuje dalsze przepisy proceduralne dotyczące wykonywania prawa do nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych, w tym przepisy dotyczące prawa do obrony, przepisy tymczasowe i przepisy dotyczące poboru grzywien lub okresowych kar pieniężnych; przyjmuje również szczegółowe przepisy dotyczące okresów przedawnienia odnoszących się do nakładania i egzekwowania kar.

Przepisy, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmowane są w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i na warunkach określonych w art. 38b i 38c.

8. Urząd przekazuje sprawy do postępowania karnego stosownym organom krajowym, gdy – wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia – stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić przestępstwo. Ponadto Urząd powstrzymuje się od nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych w przypadku, gdy – wskutek postępowania karnego prowadzonego na mocy prawa krajowego – wyrok uniewinniający lub skazujący w związku z tymi samymi czynami lub czynami, które są zasadniczo takie same, uprawomocnił się.

Artykuł 24

Środki nadzorcze stosowane przez Urząd

1. W przypadku gdy, zgodnie z art. 23e ust. 5, Rada Organów Nadzoru Urzędu ustali, że agencja ratingowa popełniła jedno z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona jedną lub więcej z poniższych decyzji:

a) wycofanie rejestracji agencji ratingowej;

b) nałożenie na tę agencję ratingową tymczasowego zakazu wystawiania ratingów kredytowych, obowiązującego w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

c) zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych wystawionych przez tę agencję ratingową, obowiązujące w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

d) zobowiązanie tej agencji ratingowej do usunięcia danego naruszenia;

e) wydanie publicznych ostrzeżeń.

2. Podejmując decyzje, o których mowa w ust. 1, Rada Organów Nadzoru Urzędu bierze pod uwagę charakter i wagę naruszenia, uwzględniając następujące kryteria:

a) czas trwania i częstotliwość naruszenia;

b) kwestię, czy naruszenie ujawniło istotne lub systemowe słabości procedur stosowanych przez przedsiębiorstwo bądź jego systemów zarządzania lub kontroli wewnętrznej;

c) kwestię, czy naruszenie doprowadziło do przestępstwa finansowego bądź też ułatwiło przestępstwo finansowe lub w inny sposób jest z nim związane;

d) kwestię, czy naruszenia dopuszczono się umyślnie lub w wyniku zaniedbania.

3. Przed podjęciem decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) Rada Organów Nadzoru Urzędu informuje o nich Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).

4. Ratingi kredytowe mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane do celów regulacyjnych po przyjęciu decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a) i c), w okresie nieprzekraczającym:

a) dziesięciu dni roboczych od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

b) trzech miesięcy od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli nie istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

W wyjątkowych okolicznościach związanych z ewentualnym zakłóceniem rynku lub stabilności finansowej Rada Organów Nadzoru Urzędu może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) lub Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) – przedłużyć okres, o którym mowa w lit. b), o trzy miesiące.

5. Bez zbędnej zwłoki Rada Organów Nadzoru Urzędu powiadamia zainteresowaną agencję ratingową o wszelkich decyzjach przyjętych na mocy ust. 1 i przekazuje wszelkie takie decyzje właściwym organom i właściwym organom sektorowym oraz Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). Podaje ona do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej każdą decyzję w terminie 10 dni roboczych od daty jej podjęcia.

Podając swoją decyzję do wiadomości publicznej zgodnie z akapitem pierwszym, Rada Organów Nadzoru Urzędu podaje również do publicznej wiadomości prawo zainteresowanej agencji ratingowej do odwołania się od decyzji, a także – w stosownych przypadkach – fakt, że takie odwołanie zostało złożone, precyzując, że odwołanie to nie ma skutku zawieszającego oraz fakt, że Komisja Odwoławcza ma możliwość zawieszenia stosowania zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 60 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 25

Wysłuchanie zainteresowanych stron

1. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zgodnie z art. 24 ust. 1 Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom podlegającym postępowaniu możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestiach, co do których ESA (ESMA) poczyniła ustalenia. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie, mogły przedstawić swoje stanowisko.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu zapobieżenia istotnym i zbliżającym się szkodom dla systemu finansowego. W takiej sytuacji Rada Organów Nadzoru Urzędu może podjąć decyzję tymczasową i zapewnia zainteresowanym stronom możliwość przedstawienia swojego stanowiska jak najszybciej po podjęciu decyzji.

2. W postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych.

Artykuł 25a

Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8c i 8d.

[26] Właściwe organy sektorowe są odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8c i 8d zgodnie z odnośnym prawodawstwem sektorowym.

ROZDZIAŁ III

Współpraca pomiędzy urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi

Artykuł 26

Zobowiązanie do podejmowania współpracy

Urząd, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe współpracują ze sobą, gdy jest to konieczne dla celów niniejszego rozporządzenia oraz odnośnych przepisów sektorowych.

Artykuł 27

Wymiana informacji

1. Urząd, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe bez zbędnej zwłoki wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia i odnośnych przepisów sektorowych.

2. Urząd może przekazywać bankom centralnym, Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w ramach ich uprawnień jako władz monetarnych, Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego oraz, w stosownych przypadkach, innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych i rozliczeniowych, informacje poufne przeznaczone do wykonywania ich zadań. Podobnie tym organom lub podmiotom nie zabrania się przekazywania Urzędowi informacji, których może on potrzebować w celu wypełniania swoich obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 28

(uchylony).

Artykuł 29

(uchylony).

Artykuł 30

Przekazywanie zadań przez Urząd właściwym organom

1. W przypadkach gdy jest to konieczne w celu właściwego wykonania zadania nadzorczego, Urząd może przekazać poszczególne zadania nadzorcze właściwemu organowi państwa członkowskiego zgodnie z wytycznymi wydanymi przez Urząd zgodnie z art. 21 ust. 2. Takie poszczególne zadania nadzorcze mogą w szczególności obejmować uprawnienia do kierowania wezwań do udzielenia informacji zgodnie z art. 23b oraz do prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23d ust. 6.

2. Przed przekazaniem zadań Urząd konsultuje się z odpowiednim właściwym organem. Konsultacje te dotyczą:

a) zakresu przekazywanego zadania;

b) harmonogramu wykonania zadania, które ma być przekazane; oraz

c) przekazania niezbędnych informacji przez Urząd i do Urzędu.

3. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie opłat, które ma być przyjęte przez Komisję zgodnie z art. 19 ust. 2, Urząd zwraca właściwemu organowi koszty poniesione w związku z realizacją przekazanych zadań.

4. Urząd dokonuje przeglądu przekazania, o którym mowa w ust. 1, w stosownych odstępach czasu. Przekazanie zadań można odwołać w każdej chwili.

Przekazywanie zadań nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności Urzędu i nie ogranicza zdolności Urzędu do wykonywania i nadzorowania przekazanej czynności. Obowiązki nadzorcze wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym decyzje o rejestracji, ocena końcowa i dalsze decyzje dotyczące naruszeń, nie mogą być przekazywane.

Artykuł 31

Powiadomienia oraz wnioski o zawieszenie kierowane przez właściwe organy

1. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdza, że na terytorium tego lub też innego państwa członkowskiego są podejmowane lub zostały podjęte działania sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem, powiadamia o tym fakcie Urząd w jak najbardziej szczegółowy sposób. Jeżeli właściwy organ uważa, że jest to właściwe do celów dochodzenia, właściwy organ może również zasugerować Urzędowi, by oszacował, czy konieczne jest skorzystanie z uprawnień przewidzianych w art. 23b i 23c w odniesieniu do agencji ratingowej biorącej udział w tych działaniach.

Urząd podejmuje odpowiednie działania. Informuje o wynikach działań powiadamiający właściwy organ, a także, jeśli to możliwe, poinformuje o wszelkich istotnych skutkach przejściowych.

2. Bez uszczerbku dla obowiązku powiadomienia określonego w ust. 1, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego dokonujący powiadomienia uznaje, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi kredytowe są wykorzystywane na terytorium tego państwa członkowskiego, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia i naruszenia te są na tyle poważne i częste, że mają znaczny wpływ na ochronę inwestorów lub stabilność systemu finansowego w danym państwie członkowskim, właściwy organ dokonujący powiadomienia może zwrócić się do Urzędu z wnioskiem o zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych danej agencji ratingowej przez instytucje finansowe oraz inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1. Właściwy organ dokonujący powiadomienia przedstawia Urzędowi wyczerpujące uzasadnienie swojego wniosku.

W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za nieuzasadniony, informuje o tym na piśmie właściwy organ dokonujący powiadomienia, podając tego powody. W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za uzasadniony, stosuje odpowiednie środki celem rozwiązania danego problemu.

Artykuł 32

Tajemnica zawodowa

1. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do Urzędu, właściwych organów oraz wszystkich osób, które pracują lub pracowały dla Urzędu, dla właściwych organów lub dla każdej innej osoby, której Urząd przekazał zadania, włącznie z zatrudnionymi przez Urząd audytorami i rzeczoznawcami. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą być ujawniane innej osobie lub innemu organowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

2. Wszystkie informacje, które na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały nabyte przez lub wymienione między Urzędem, właściwymi organami, właściwymi organami sektorowymi oraz innymi organami i podmiotami wymienionymi w art. 27 ust. 2, uznaje się za poufne, chyba że w momencie ich przekazania Urząd lub właściwy organ, lub inny organ bądź podmiot oświadczy, iż informacje te mogą być ujawnione lub ich ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

Artykuł 33

(uchylony).

ROZDZIAŁ IV

Współpraca z państwami trzecimi

Artykuł 34

Umowa o wymianie informacji

Urząd może zawierać umowy o wymianie informacji z organami nadzoru państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są objęte gwarancjami zachowania tajemnicy zawodowej, które są co najmniej równoważne gwarancjom określonym w art. 32.

Taka wymiana informacji służy Urzędowi oraz tym organom nadzoru do wykonywania ich zadań.

W odniesieniu do przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego Urząd stosuje rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (³⁰).

Artykuł 35

Ujawnianie informacji otrzymanych od państw trzecich

Urząd może ujawnić informacje otrzymane od organów nadzorczych państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy Urząd lub właściwe organy uzyskały wyraźną zgodę organu nadzorczego, który przekazał informacje, oraz w stosownych przypadkach, gdy informacje są ujawniane wyłącznie do celów, na które ten organ nadzorczy wyraził zgodę, lub gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

TYTUŁ IIIA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA AGENCJI RATINGOWYCH

Artykuł 35a

Odpowiedzialność cywilna

1. W przypadku gdy agencja ratingowa dopuści się, umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa, któregokolwiek naruszenia wymienionego w załączniku III, mającego wpływ na rating kredytowy, inwestor lub emitent może dochodzić roszczeń od tej agencji ratingowej za szkody spowodowane w wyniku naruszenia.

Inwestor może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że w sposób racjonalny polegał – zgodnie z art. 5a ust. 1 lub w inny sposób z zachowaniem należytej ostrożności – na ratingu kredytowym, podejmując decyzję o zainwestowaniu w instrument finansowy, będący przedmiotem tego ratingu kredytowego, zachowaniu takiego instrumentu lub zbyciu go.

Emitent może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że on lub jego instrumenty finansowe są przedmiotem tego ratingu kredytowego, a naruszenie nie było wynikiem wprowadzającej w błąd lub niedokładnej informacji przekazanej agencji ratingowej przez emitenta czy to bezpośrednio, czy za pośrednictwem informacji ogólnie dostępnych.

2. Inwestor lub emitent odpowiada za przedstawienie dokładnych i szczegółowych informacji wskazujących, że agencja ratingowa dopuściła się naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz że naruszenie to miało wpływ na wystawiony rating kredytowy.

Oceny tego, czy przedstawienie odpowiednich informacji było dokładne i szczegółowe, dokonuje właściwy sąd krajowy, uwzględniając przy tym fakt, iż inwestor lub emitent mogą nie mieć dostępu do informacji będących jedynie w posiadaniu agencji ratingowej.

3. Odpowiedzialność cywilna agencji ratingowych, o której mowa w ust. 1, może zostać z góry ograniczona wyłącznie wówczas, gdy takie ograniczenie jest:

a) racjonalne i proporcjonalne; oraz

b) dozwolone na mocy obowiązującego prawa krajowego, zgodnie z ust. 4.

Każde ograniczenie, które nie jest zgodne z akapitem pierwszym, lub każde wyłączenie odpowiedzialności cywilnej są pozbawione mocy prawnej.

4. Pojęcia takie jak „szkoda”, „umyślność”, „rażące niedbalstwo” , „racjonalne poleganie”, „należyta ostrożność” i „wpływ”, a także „racjonalność” i „proporcjonalność” , o których mowa w niniejszym artykule, lecz których nie zdefiniowano, interpretuje się i stosuje zgodnie z obowiązującym prawem krajowym określonym na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sprawy dotyczące odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowej, nieobjęte niniejszym rozporządzeniem podlegają obowiązującemu prawu krajowemu określonemu na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sąd właściwy do orzekania w sprawie roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej, dochodzonego przez inwestora lub emitenta, określa się na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego.

5. Niniejszy artykuł nie wyklucza dalszych roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej zgodnie z prawem krajowym.

6. Prawo do dochodzenia roszczeń, określone w niniejszym artykule, nie stanowi dla Urzędu przeszkody w wykonywaniu wszystkich swoich uprawnień, o których mowa w art. 36a.

TYTUŁ IV

SANKCJE, PROCEDURA KOMITETOWA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

ROZDZIAŁ I

Sankcje, grzywny, okresowe kary pieniężne, procedura komitetowa, przekazanie uprawnień oraz sprawozdawczość

Artykuł 36

Sankcje

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar stosowanych w przypadku naruszenia art. 4 ust. 1 oraz podejmują wszelkie środki zapewniające ich wykonanie. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwy organ sektorowy podawał do publicznej wiadomości każdą sankcję, jaka została nałożona za naruszenie art. 4 ust. 1, chyba że takie ujawnienie mogłoby poważnie zagrozić rynkom finansowym lub wyrządzić nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

Państwa członkowskie zawiadamiają Komisję o przepisach wymienionych w akapicie pierwszym najpóźniej do dnia 7 grudnia 2010 r. Zawiadamiają one niezwłocznie Komisję o wszelkich dalszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 36a

Grzywny

1. W przypadku gdy – zgodnie z art. 23e ust. 5 – Rada Organów Nadzoru Urzędu odkryje popełnienie przez agencję ratingową – umyślnie lub w wyniku zaniedbania – jednego z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona decyzję o nałożeniu grzywny zgodnie z postanowieniami ust. 2.

Naruszenie agencji ratingowej zostaje uznane za umyślne, jeżeli Urząd stwierdzi istnienie obiektywnych przesłanek dowodzących, że agencja ratingowa lub jej kierownictwo wyższego szczebla działały celowo w celu popełnienia naruszenia.

2. Podstawowe kwoty grzywien, o których mowa w ust. 1, mieszczą się w następujących granicach:

a) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–5, 11–15, 19, 20, 23, 26a–26d, 28, 30, 32, 33, 35, 41, 43, 50 i 51 oraz 55–62 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 500 000 EUR i nie przekracza 750 000 EUR;

b) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 6, 7, 8, 16, 17, 18, 21, 22, 22a, 24, 25, 27, 29, 31, 34, 37–40, 42, 42a, 42b, 45–49a, 52, 53 i 54 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 300 000 EUR i nie przekracza 450 000 EUR;

c) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 9, 10, 26, 36, 44 i 53 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 100 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

d) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1, 6, 7, 8 i 9 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 50 000 EUR i nie przekracza 150 000 EUR;

e) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 2, 3a–5 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 25 000 EUR i nie przekracza 75 000 EUR;

f) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 3 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 10 000 EUR i nie przekracza 50 000 EUR;

g) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–3 i 11 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 150 000 EUR i nie przekracza 300 000 EUR;

h) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 20a załącznika III, sekcja I, pkt 4–4c, 6, 8 i 10 załącznika III sekcja III, grzywna wynosi co najmniej 90 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

i) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 5, 7 i 9 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 40 000 EUR i nie przekracza 100 000 EUR.

Aby podjąć decyzję, czy podstawowa kwota grzywien powinna odpowiadać niższej, średniej czy wyższej granicy określonej w akapicie pierwszym, Urząd uwzględnia roczny obrót danej agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym. Podstawowa kwota plasować się będzie w dolnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest niższy niż 10 mln EUR, w średnim zakresie dla agencji ratingowych, których roczny obrót wynosi pomiędzy 10 a 50 mln EUR oraz w górnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest wyższy niż 50 mln EUR.

3. Kwoty podstawowe podane w granicach określonych w ust. 2 w razie potrzeby dostosowuje się z uwzględnieniem okoliczności obciążających lub łagodzących, zgodnie ze współczynnikami zdefiniowanymi w załączniku IV.

Odpowiedni współczynnik obciążenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego współczynnika obciążenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego współczynnika obciążenia dodaje się do kwoty podstawowej.

Odpowiedni współczynnik złagodzenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego wskaźnika złagodzenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego wskaźnika złagodzenia odejmuje się od kwoty podstawowej.

4. Nie naruszając przepisów ust. 2 i 3, grzywna nie może przekraczać 20 % rocznego obrotu agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym i, jeżeli w wyniku naruszenia agencja ratingowa bezpośrednio lub pośrednio uzyskała korzyści finansowe, grzywna musi być co najmniej równa wysokości tych korzyści finansowych.

W przypadku gdy agencja ratingowa w wyniku danego działania lub zaniechania dopuściła się więcej niż jednego naruszenia wymienionego w załączniku III, zastosowanie ma wyłącznie wyższa grzywna obliczona zgodnie z ust. 2 i 3 i odnosząca się do jednego z tych naruszeń.

Artykuł 36b

Okresowe kary pieniężne

1. Rada Organów Nadzoru Urzędu nakłada w drodze decyzji okresową karę pieniężną, aby skłonić:

a) agencję ratingową do usunięcia naruszenia, zgodnie z decyzją podjętą na mocy art. 24 ust. 1 lit. d);

b) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do dostarczenia kompletnych informacji, których zażądano w drodze decyzji wydanej na mocy art. 23b;

c) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się dochodzeniu, a w szczególności do przedłożenia kompletnych dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych żądanych materiałów, a także do uzupełnienia i skorygowania innych informacji udostępnionych w dochodzeniu wszczętym na podstawie decyzji podjętej na mocy art. 23c;

d) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się kontroli na miejscu zarządzonej decyzją na mocy art. 23d.

2. Okresowa kara pieniężna musi być skuteczna i proporcjonalna. Okresowa kara pieniężna jest nakładana za każdy dzień, do momentu gdy agencja ratingowa lub zainteresowana osoba podporządkuje się odpowiedniej decyzji, o której mowa w ust. 1.

3. Niezależnie od przepisów ust. 2 wysokość okresowych kar pieniężnych jest równa 3 % średniego dziennego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym lub – w przypadku osób fizycznych – 2 % średniego dziennego dochodu w poprzedzającym roku kalendarzowym. Kary są obliczane od dnia określonego w decyzji nakładającej okresową karę pieniężną.

4. Okresową karę pieniężną można nałożyć na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy po powiadomieniu o decyzji Urzędu.

Artykuł 36c

Wysłuchanie osób, których dotyczy postępowanie

1. Przed podjęciem decyzji nakładającej grzywnę i/lub okresową karę pieniężną na podstawie art. 36a lub art. 36b ust. 1 lit. a)–d), Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom, które są przedmiotem postępowania, możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie ustaleń Urzędu. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie mogły przedstawić swoje stanowisko.

2. W toku postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do akt sprawy nie obejmuje dostępu do informacji poufnych oraz wewnętrznych dokumentów przygotowawczych Urzędu.

Artykuł 36d

Ujawnienie, charakter, egzekwowanie oraz przydział grzywien i okresowych kar pieniężnych

1. Urząd podaje do wiadomości publicznej każdą grzywnę i każdą okresową karę pieniężną, które zostały nałożone zgodnie z art. 36a i 36b, chyba że takie ujawnienie publiczne zagrażałoby poważnie rynkom finansowym lub wyrządziło nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

2. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b mają charakter administracyjny.

3. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b są możliwe do wyegzekwowania.

Postępowanie egzekucyjne regulowane jest przepisami postępowania cywilnego obowiązującymi w państwie, na którego terytorium ma ono miejsce. Klauzula wykonalności jest nadawana, bez jakiejkolwiek kontroli innej niż weryfikacja autentyczności decyzji, przez wyznaczony w tym celu przez rząd państwa członkowskiego organ, o którym zostanie powiadomiony Urząd i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Po dopełnieniu tych formalności na wniosek zainteresowanego, może on przystąpić do egzekucji zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wnosząc sprawę bezpośrednio do właściwego organu.

Postępowanie egzekucyjne może być zawieszone wyłącznie na mocy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jednakże kontrola prawidłowości przeprowadzenia egzekucji podlega właściwości sądów krajowych zainteresowanego państwa członkowskiego.

4. Kwoty uzyskane z grzywien i okresowych kar pieniężnych przydziela się do budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

Artykuł 36e

Kontrola prowadzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma nieograniczone prawo orzekania w zakresie odwołań od decyzji, na mocy których Urząd nałożył grzywnę lub okresową karę pieniężną. Trybunał Sprawiedliwości może uchylić, obniżyć lub podwyższyć nałożoną grzywnę lub okresową karę pieniężną.

Artykuł 37

Zmiany w załącznikach

W celu uwzględnienia zmian sytuacji, w tym sytuacji międzynarodowej, sytuacji na rynkach finansowych, szczególnie w zakresie nowych instrumentów finansowych, Komisja może przyjmować – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące zmianie załączników, z wyłączeniem załącznika III.

Artykuł 38

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony na mocy decyzji Komisji 2001/528/WE (³¹).

2. (uchylony).

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres określony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE wynosi trzy miesiące.

Artykuł 38a

Wykonanie przekazania

1. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7, i art. 37, powierza się Komisji na okres czterech lat, począwszy od dnia 1 czerwca 2011 r.

Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazanego uprawnienia najpóźniej sześć miesięcy przed zakończeniem okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada odwołają je zgodnie z art. 38b.

2. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o tym równocześnie Parlament Europejski i Radę.

3. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych powierzone Komisji podlega warunkom określonym w art. 38b i art. 38c.

Artykuł 38b

Odwołanie przekazanych uprawnień

1. Przekazanie uprawnień przewidziane w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7 i art. 37 może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę.

2. Instytucja, która rozpoczęła wewnętrzną procedurę w celu podjęcia decyzji, czy zamierza ona odwołać przekazanie uprawnień, stara się poinformować drugą instytucję i Komisję, w odpowiednim czasie przed podjęciem ostatecznej decyzji, wskazując przekazane uprawnienia, które mogłyby zostać odwołane.

3. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Staje się ona skuteczna natychmiast lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność aktów delegowanych już obowiązujących. Jest ona publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 38c

Sprzeciw wobec aktów delegowanych

1. Parlament Europejski lub Rada mogą zgłaszać sprzeciw wobec aktu delegowanego w terminie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia.

Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten jest przedłużany o trzy miesiące.

2. Jeśli w terminie, o którym mowa w ust. 1, ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec aktu delegowanego, jest on publikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz wchodzi w życie z dniem podanym w tym akcie.

Akt delegowany może zostać opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejść w życie przed upływem tego terminu, jeżeli zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie zamierzają wyrażać sprzeciwu.

3. W przypadku sprzeciwu wobec aktu delegowanego ze strony Parlamentu Europejskiego lub Rady, wyrażonego w terminie, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany nie wchodzi w życie. Zgodnie z art. 296 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej instytucja wyrażająca sprzeciw wobec aktu delegowanego podaje uzasadnienie swojego sprzeciwu.

Artykuł 39

Sprawozdania

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. Po konsultacji technicznej z Urzędem Komisja dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, w szczególności rynku ratingów kredytowych resekurytyzacji. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 lipca 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) dostępność wystarczających możliwości wyboru w celu spełnienia wymogów określonych w art. 6b i 8c;

b) czy należy skrócić lub wydłużyć maksymalny czas trwania stosunku umownego, o którym mowa w art. 6b ust. 1 i minimalny okres, zanim agencja ratingowa będzie mogła ponownie zawrzeć umowę z emitentem lub powiązaną stroną trzecią o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, o których mowa w art. 6b ust. 3;

c) czy należy wprowadzić zmiany dotyczące odstępstwa, o którym mowa w art. 6b ust. 2 akapit drugi.

5. Komisja, po konsultacji technicznej z Urzędem, dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 stycznia 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) konieczność rozszerzenia zakresu obowiązków, o których mowa w art. 8b tak, by uwzględnić inne produkty finansowe i kredytowe;

b) czy wymogi, o których mowa w art. 6, 6a i 7 w wystarczającym stopniu złagodziły konflikty interesów;

c) czy zakres mechanizmu rotacji, o których mowa w art. 6b należy rozszerzyć na inne klasy aktywów i czy należy zastosować różne długości okresów w poszczególnych klasach aktywów;

d) adekwatność istniejących i alternatywnych modeli wynagrodzenia;

e) konieczność wdrożenia innych środków w celu pobudzenia konkurencji na rynku ratingów kredytowych;

f) stosowność podjęcia dodatkowych inicjatyw na rzecz promowania konkurencji na rynku ratingów kredytowych w kontekście zmian w strukturze tego sektora;

g) konieczność zaproponowania środków z myślą o rozwiązaniu problemu nadmiernego polegania na ratingach kredytowych w wyniku zawartej umowy;

h) poziom koncentracji na rynku, ryzyko związane z wysoką koncentracją oraz wpływ na ogólną stabilność sektora finansowego.

6. Co najmniej raz w roku Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o ewentualnych nowych decyzjach w sprawie równoważności, o których mowa w art. 5 ust. 6, przyjętych w okresie sprawozdawczym.

Artykuł 39a

Personel i zasoby Urzędu

Do dnia 21 czerwca 2014 r. Urząd dokonuje oceny zapotrzebowania na personel i zasoby, związanego z przejęciem przez ten organ uprawnień i obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, i przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.

Artykuł 39b

Obowiązki sprawozdawcze

1. Do dnia 31 grudnia 2015 r. Komisja przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie zawierające:

a) kroki podjęte z myślą o usunięciu odniesień do ratingów kredytowych, które prowadzą lub mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na nich; oraz

b) alternatywne instrumenty służące umożliwieniu inwestorom dokonywania własnej oceny ryzyka kredytowego w odniesieniu do emitentów i instrumentów finansowych,

celem wyeliminowania wszelkich odniesień do ratingów kredytowych w prawie unijnym dla celów regulacyjnych, do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich środków alternatywnych. Urząd udziela Komisji porad technicznych w ramach niniejszego ustępu.

2. Przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2014 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności opracowania europejskiej oceny wiarygodności kredytowej państw.

Na podstawie ustaleń zawartych w sprawozdaniu, o którym mowa w akapicie pierwszym, oraz przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2016 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności i możliwości powołania europejskiej agencji ratingowej, której zadaniem byłaby ocena wiarygodności kredytowej instrumentów dłużnych państw członkowskich, lub europejskiej fundacji ratingów kredytowych na potrzeby wszystkich innych ratingów kredytowych.

3. Do dnia 31 grudnia 2013 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące wykonalności utworzenia sieci mniejszych agencji ratingowych w celu pobudzenia konkurencji na rynku. W sprawozdaniu tym ocenia się wsparcie finansowe i pozafinansowe na rzecz utworzenia takiej sieci przy uwzględnieniu potencjalnego konfliktów interesów wynikającego z takiego finansowania publicznego. W świetle ustaleń zawartych w tym sprawozdaniu oraz po konsultacjach technicznych z Urzędem Komisja może dokonać ponownej oceny i zasugerować zmiany do przepisów art. 8d.

ROZDZIAŁ II

Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 40

Przepis przejściowy

Agencje ratingowe prowadzące działalność na terytorium Wspólnoty przed dniem 7 czerwca 2010 r. (istniejące agencje ratingowe), które zamierzają złożyć wniosek o rejestrację na mocy niniejszego rozporządzenia, są zobowiązane do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu uzyskania zgodności z jego przepisami do dnia 7 września 2010 r.

Agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację nie wcześniej niż 7 czerwca 2010 r. Istniejące agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację do dnia 7 września 2010 r.

Istniejące agencje ratingowe, mogą w dalszym ciągu wystawiać ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystywane do celów regulacyjnych przez instytucje finansowe i inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1, chyba że odmówiono rejestracji. W przypadku odmowy rejestracji zastosowanie ma art. 24 ust. 4 i 5.

Artykuł 40a

Środki przejściowe dotyczące Urzędu

1. Wszystkie kompetencje i obowiązki związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, które zostały powierzone właściwym organom, niezależnie od tego, czy działają one jako właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego czy nie, oraz kolegiom nadzorczym, jeżeli takie kolegia zostały ustanowione, wygasają dnia 1 lipca 2011 r.

Niemniej jednak wniosek o rejestrację otrzymany przez właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego lub stosowne kolegium przed dniem 7 września 2010 r. nie zostanie przekazany Urzędowi, a decyzję o rejestracji albo odmowie rejestracji podejmą te organy i stosowne kolegium.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1 akapit drugi, wszystkie akta i dokumenty robocze związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, w tym wszystkie niezakończone oceny i działania w zakresie egzekwowania przepisów lub ich uwierzytelnione kopie, zostają przejęte przez Urząd w dniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Właściwe organy i kolegia, o których mowa w ust. 1, zapewniają przekazanie Urzędowi wszystkich istniejących dokumentów i dokumentów roboczych lub ich uwierzytelnionych kopii niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lipca 2011 r. Te właściwe organy i kolegia służą również Urzędowi wszelką niezbędną pomocą i radą celem ułatwienia skutecznego i sprawnego przekazania obowiązków i podjęcia działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych.

4. Urząd działa jako następca prawny właściwych organów i kolegiów, o których mowa w ust. 1, we wszelkich postępowaniach administracyjnych i sądowych wynikających z działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów prowadzonej przez właściwe organy i kolegia w zakresie spraw objętych omawianym rozporządzeniem.

5. Zarejestrowanie agencji ratingowej zgodnie z tytułem III rozdział I przez właściwy organ, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, pozostaje ważne po przekazaniu kompetencji Urzędowi.

6. Do dnia 1 lipca 2014 r. i w ramach bieżącego nadzoru Urząd przeprowadza co najmniej jedną weryfikację w sprawie wszystkich agencji ratingowych objętych zakresem jego uprawnień nadzorczych.

Artykuł 41

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie. Jednakże:

- art. 4 ust. 1, stosuje się od dnia 7 grudnia 2010 r., oraz

- art. 4 ust. 3 lit. f), g) i h), stosuje się od dnia 7 czerwca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 16 września 2009 r.

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Agencje ratingowe odgrywają istotną rolę na globalnych rynkach papierów wartościowych i rynkach bankowości, gdyż ich ratingi kredytowe są wykorzystywane przez inwestorów, kredytobiorców, emitentów i rządy jako element procesu podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych i finansowych. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady reasekuracji, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) i instytucje pracowniczych programów emerytalnych mogą wykorzystywać te ratingi kredytowe jako punkt odniesienia do obliczania swoich wymogów kapitałowych na potrzeby wypłacalności lub do obliczania ryzyka swojej działalności inwestycyjnej. Skutkiem tego ratingi kredytowe mają istotny wpływ na funkcjonowanie rynków oraz na zaufanie inwestorów i konsumentów. Kluczowe znaczenie ma zatem, by działalność w zakresie ratingu kredytowego była prowadzona zgodnie z zasadami uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności i dobrego zarządzania w celu zapewnienia niezależności, obiektywizmu i odpowiedniej jakości powstających ratingów kredytowych wykorzystywanych we Wspólnocie.

(2) Większość agencji ratingowych ma obecnie siedziby poza Wspólnotą. Większość państw członkowskich nie reguluje działalności agencji ratingowych lub warunków wystawiania ratingów kredytowych. Pomimo ich dużego znaczenia dla funkcjonowania rynków finansowych agencje ratingowe podlegają prawu wspólnotowemu tylko w niektórych obszarach, w szczególności dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (⁴). Ponadto do agencji ratingowych odnosi się dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (⁵) i dyrektywa 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (⁶). Istotne znaczenie ma zatem określenie zasad gwarantujących, że wszystkie ratingi kredytowe wydane przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie mają odpowiednią jakość i są wystawione przez agencje ratingowe podlegające rygorystycznym wymogom. Komisja będzie kontynuowała pracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu zapewnienia spójności zasad mających zastosowanie do agencji ratingowych. Powinno być możliwe wyłączenie niektórych banków centralnych wydających ratingi kredytowe z zakresu niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że spełniają one odpowiednie mające zastosowanie warunki, zapewniające niezależność i uczciwość ich działalności w zakresie ratingu kredytowego i co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(3) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wprowadzać powszechnego obowiązku oceny instrumentów lub zobowiązań finansowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności nie powinno ono zobowiązywać przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w rozumieniu dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw w zakresie inwestycji w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (⁷) ani instytucji pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (⁸) do inwestowania tylko w instrumenty finansowe oceniane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na instytucje finansowe lub inwestorów powszechnego obowiązku inwestowania wyłącznie w papiery wartościowe, odnośnie do których wydano prospekt zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych (⁹) i z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wykonujące dyrektywę 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam (¹⁰) i które są poddawane ocenie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ponadto niniejsze rozporządzenie nie powinno zobowiązywać emitentów lub oferentów ani osób wnioskujących o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym do uzyskiwania ratingów kredytowych papierów wartościowych podlegających obowiązkowi publikacji prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004.

(5) Prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 powinien zawierać jasną i widoczną informację, czy odpowiednie papiery wartościowe uzyskały rating kredytowy wydany przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niniejsze rozporządzenie nie powinno jednak uniemożliwiać osobom odpowiedzialnym za publikację prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 zamieszczania w prospekcie wszelkich istotnych informacji, w tym ratingów kredytowych wydanych w państwach trzecich i informacji z nimi związanych.

(6) Oprócz wystawiania ratingów kredytowych i prowadzenia działalności w zakresie ratingu kredytowego agencje ratingowe powinny także mieć możliwość prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej. Prowadzenie dodatkowej działalności nie powinno zagrażać niezależności ani uczciwości ich działalności w zakresie ratingu kredytowego.

(7) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do ratingów kredytowych wydanych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie. Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona stabilności rynków finansowych i inwestorów. Z zakresu niniejszego rozporządzenia powinny być wyłączone punktowe oceny kredytowe, systemy punktowych ocen kredytowych i podobne oceny dotyczące obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych.

(8) Agencje ratingowe powinny stosować na zasadzie dobrowolności kodeks postępowania dla agencji ratingowych wydany przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (kodeks IOSCO). W 2006 r. w komunikacie w sprawie agencji ratingowych (¹¹) Komisja zwróciła się do Komitetu Europejskich Organów Nadzoru nad Papierami Wartościowymi (CESR) ustanowionego decyzją Komisji 2009/77/WE (¹²) o monitorowanie zgodności z kodeksem IOSCO oraz o przedstawianie jej corocznych sprawozdań na ten temat.

(9) Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 13 i 14 marca 2008 r. uzgodniła zestaw wniosków w reakcji na główne słabości zidentyfikowane w systemie finansowym. Jednym z jego celów była poprawa funkcjonowania rynku i systemów bodźców, włącznie z rolą agencji ratingowych.

(10) Uważa się, że agencje ratingowe, z jednej strony, nie odzwierciedliły wystarczająco wcześnie pogarszających się warunków rynkowych w swoich ratingach kredytowych, a z drugiej strony – nie dostosowały na czas swoich ratingów kredytowych w odpowiedzi na pogłębiający się kryzys na rynku. Najlepiej można to naprawić, stosując środki związane z konfliktem interesów, jakością ratingów kredytowych, przejrzystością agencji ratingowych, ich wewnętrznym zarządzaniem i nadzorem nad ich działalnością. Użytkownicy ratingów kredytowych nie powinni ślepo polegać na ratingach kredytowych, ale powinni z najwyższą starannością przeprowadzić własną analizę i zawsze zachować odpowiednią należytą staranność przy korzystaniu z takich ratingów kredytowych.

(11) Niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram dla zasad dotyczących podniesienia jakości ratingów kredytowych, zwłaszcza jakości ratingów kredytowych wykorzystywanych przez odpowiednie instytucje finansowe i osoby regulowane w ramach zharmonizowanych zasad we Wspólnocie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że państwa członkowskie podejmą rozbieżne środki na szczeblu krajowym. Miałoby to bezpośredni negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i stworzyłoby przeszkody w jego funkcjonowaniu, ponieważ agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie podlegałyby różnym zasadom w różnych państwach członkowskich. Ponadto rozbieżne wymogi w zakresie jakości ratingów mogłyby doprowadzić do różnego poziomu ochrony inwestorów i konsumentów. Użytkownicy powinni ponadto mieć możliwość porównania ratingów kredytowych wydanych we Wspólnocie z ratingami kredytowymi wydanymi na szczeblu międzynarodowym.

(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno w żaden sposób wpływać na korzystanie z ratingów kredytowych przez osoby inne niż te, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(13) Pożądane jest uwzględnienie korzystania we Wspólnocie z ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich do celów regulacyjnych, pod warunkiem że spełniają one wymogi co najmniej tak rygorystyczne jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie wprowadza system zatwierdzania umożliwiający agencjom ratingowym mającym siedzibę we Wspólnocie i zarejestrowanym zgodnie z jego przepisami zatwierdzanie ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich. Zatwierdzając rating kredytowy wydany w państwie trzecim, agencje ratingowe powinny ustalać i monitorować na bieżąco, czy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia takiego ratingu kredytowego jest zgodna z wymogami dotyczącymi wystawiania ratingów kredytowych, co najmniej tak rygorystycznymi jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i prowadzącymi w praktyce do osiągnięcia takich samych celów i skutków.

(14) W odpowiedzi na obawy, że brak siedziby we Wspólnocie może być poważną przeszkodą dla skutecznego nadzoru w najlepszym interesie rynków finansowych we Wspólnocie, należy wprowadzić tego rodzaju system zatwierdzania dla agencji ratingowych powiązanych lub ściśle współpracujących z agencjami ratingowymi z siedzibą we Wspólnocie. W niektórych przypadkach niezbędne może być jednak dostosowanie wymogów dotyczących fizycznej obecności we Wspólnocie, zwłaszcza w przypadku mniejszych agencji ratingowych z państw trzecich, które nie są obecne ani nie mają powiązań we Wspólnocie. W przypadku takich agencji ratingowych należy zatem ustanowić szczególny system certyfikacji, pod warunkiem że nie mają one znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich.

(15) Certyfikacja powinna być możliwa po stwierdzeniu przez Komisję równoważności ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przewidywany mechanizm równoważności nie powinien dawać automatycznego dostępu do Wspólnoty, powinien jednak dawać możliwość zakwalifikowania agencji ratingowych z państwa trzeciego do poddania indywidualnej ocenie i przyznania wyłączenia z niektórych wymogów organizacyjnych dotyczących agencji ratingowych działających we Wspólnocie, w tym z wymogu fizycznej obecności we Wspólnocie.

(16) Rozporządzenie powinno także wymagać od agencji ratingowej z państwa trzeciego spełnienia kryteriów stanowiących ogólne warunki wstępne uczciwości prowadzonej przez nią działalności w zakresie ratingu kredytowego, w celu zapobieżenia ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych, a także w celu wprowadzenia odpowiedniej polityki dotyczącej konfliktu interesów, rotacji analityków ratingowych oraz regularnego i bieżącego ujawniania informacji.

(17) Innym ważnym warunkiem wstępnym pewnego systemu zatwierdzania i systemu równoważności jest istnienie pewnych ustaleń dotyczących współpracy między właściwymi organami macierzystych państw członkowskich a odpowiednimi organami właściwymi dla agencji ratingowych z państw trzecich.

(18) Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wydane w państwie trzecim, powinna ponosić pełną i bezwarunkową odpowiedzialność za zatwierdzone ratingi kredytowe i za spełnienie odpowiednich warunków zatwierdzenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(19) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do ratingów kredytowych sporządzanych przez agencje ratingowe na indywidualne zamówienie i przekazywanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawnienia ani do rozpowszechniania w drodze subskrypcji.

(20) Badań inwestycyjnych, zaleceń inwestycyjnych i innych opinii o wartości lub cenie instrumentu finansowego lub zobowiązania finansowego nie należy uważać za ratingi kredytowe.

(21) Niezamówiony rating kredytowy, mianowicie rating kredytowy niewydany na wniosek emitenta ani ocenianego podmiotu, należy wyraźnie oznaczyć jako taki i odróżnić za pomocą odpowiednich środków od zamówionych ratingów kredytowych.

(22) W celu uniknięcia ewentualnych konfliktów interesów agencje ratingowe powinny skupić swoją działalność zawodową na wystawianiu ratingów kredytowych. Agencja ratingowa nie powinna być uprawniona do świadczenia usług konsultingowych lub doradczych. W szczególności agencja ratingowa nie powinna wydawać propozycji lub zaleceń dotyczących opracowywania strukturyzowanych instrumentów finansowych. Agencje ratingowe powinny jednak mieć możliwość świadczenia usług dodatkowych, o ile nie powoduje to potencjalnego konfliktu interesów z wystawianiem ratingów kredytowych.

(23) Agencje ratingowe powinny stosować rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji, w tym na podstawie odpowiednich doświadczeń z przeszłości i w formie weryfikacji ex post. Wymóg ten nie powinien jednak w żadnym wypadku uzasadniać ingerencji właściwych organów ani państw członkowskich w zawartość i metody ratingów kredytowych. Podobnie wymóg przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądu ratingów kredytowych przez agencje ratingowe nie powinien negatywnie wpływać na obowiązek bieżącego monitorowania ratingów kredytowych przez agencje ratingowe i poddawania ich przeglądowi w razie potrzeby. Wymogów tych nie należy stosować w sposób utrudniający wejście na rynek nowym agencjom ratingowym.

(24) Ratingi kredytowe powinny być uzasadnione i poparte solidnymi dowodami, by uniknąć niewiarygodności ratingów.

(25) Agencje ratingowe powinny podawać do wiadomości publicznej informacje o metodach, modelach i podstawowych założeniach ratingowych wykorzystywanych przez nie w ramach działalności w zakresie ratingu kredytowego. Ujawniane informacje o modelach powinny być na tyle szczegółowe, by pozwalały użytkownikom ratingów kredytowych samodzielnie i z należytą starannością ocenić, czy mogą polegać na tych ratingach kredytowych. Z drugiej strony, ujawniane informacje o modelach nie powinny zawierać szczególnie chronionych informacji gospodarczych ani stwarzać poważnych utrudnień dla innowacji.

(26) Agencje ratingowe powinny ustanowić odpowiednią politykę wewnętrzną i odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące pracowników i innych osób przygotowujących ratingi kredytowe, aby zapobiec konfliktom interesów, wskazywać je i eliminować lub zarządzać nimi i je ujawniać oraz aby zapewnić w każdym czasie jakość, uczciwość i wnikliwość procesu ratingu kredytowego i jego przeglądu. Taka polityka i takie procedury powinny w szczególności obejmować mechanizm kontroli wewnętrznej i funkcję nadzoru zgodności z prawem.

(27) Agencje ratingowe powinny unikać sytuacji, w których występują konflikty interesów, i odpowiednio zarządzać takimi konfliktami, gdy są one nieuniknione, w celu zapewnienia swojej niezależności. Agencje ratingowe powinny terminowo ujawniać informacje o konfliktach interesów. Powinny one również rejestrować wszelkie istotne zagrożenia dla niezależności agencji ratingowej oraz jej pracowników i innych osób uczestniczących w procesie ratingu kredytowego wraz z zabezpieczeniami, które zastosowano w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

(28) Agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna utrzymywać ustalenia dotyczące dobrego ładu korporacyjnego. Określając ustalenia w zakresie ładu korporacyjnego, agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna uwzględnić konieczność zapewnienia niezależności, obiektywności i odpowiedniej jakości wystawianych przez nią ratingów.

(29) W celu zapewnienia niezależności procesu wystawiania ratingu od interesów gospodarczych agencji ratingowej jako przedsiębiorstwa, agencje ratingowe powinny zapewniać, aby przynajmniej jedna trzecia, ale nie mniej niż dwóch członków zarządu lub rady nadzorczej była niezależna w sposób zgodny z pkt 13 sekcji III zalecenia Komisji 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (¹³). Ponadto większość wyższej kadry kierowniczej, w tym wszyscy członkowie niezależni, powinna mieć wystarczającą wiedzę specjalistyczną w zakresie odpowiednich dziedzin usług finansowych. Pracownik ds. zgodności powinien regularnie składać wyższej kadrze kierowniczej oraz niezależnym członkom zarządu lub rady nadzorczej sprawozdania z wypełniania swoich zadań.

(30) W celu uniknięcia konfliktów interesów wynagrodzenie niezależnych członków zarządu lub rady nadzorczej nie powinno zależeć od wyników działalności agencji ratingowej.

(31) Agencja ratingowa powinna przeznaczyć wystarczającą liczbę pracowników posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie do działalności w zakresie ratingu kredytowego. W szczególności agencja ratingowa powinna zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe do wystawiania ratingów kredytowych oraz ich monitorowania i aktualizowania.

(32) Aby uwzględnić szczególną sytuację agencji ratingowych zatrudniających mniej niż 50 osób, właściwe organy powinny mieć możliwość zwolnienia takich agencji ratingowych z niektórych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do roli niezależnych członków zarządu, funkcji nadzoru zgodności z prawem oraz mechanizmu rotacji, pod warunkiem że te agencje ratingowe są w stanie wykazać, że spełniają szczególne warunki. Właściwe organy powinny zbadać w szczególności, czy wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób umożliwiający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych uchylanie się od spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny stosować zwolnienia w sposób pozwalający uniknąć ryzyka fragmentacji rynku wewnętrznego i gwarantujący jednolite stosowanie prawa wspólnotowego.

(33) Długotrwałe relacje z tymi samymi ocenianymi podmiotami lub ich powiązanymi stronami trzecimi mogą zagrozić niezależności analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe. Dlatego analitycy i osoby zatwierdzające ratingi powinni podlegać odpowiedniemu mechanizmowi rotacji, który powinien pozwalać na stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych.

(34) Agencje ratingowe powinny zapewniać, aby metody, modele i podstawowe założenia ratingowe, takie jak założenia matematyczne lub korelacyjne, wykorzystywane do ustalania ratingów kredytowych, były odpowiednio utrzymywane, aktualne i poddawane kompleksowemu przeglądowi okresowemu, a ich opisy publikowane w sposób umożliwiający całościowy przegląd. Jeżeli brak wiarygodnych danych lub złożona struktura nowego typu instrumentu finansowego, zwłaszcza strukturyzowanych instrumentów finansowych, rodzi poważne wątpliwości co do możliwości wystawienia wiarygodnego ratingu kredytowego przez agencję ratingową, agencja ratingowa nie powinna wystawiać ratingu kredytowego lub powinna wycofać istniejący rating kredytowy. Przy okazji przeglądu powinny być ujawniane zmiany jakości informacji dostępnych w celu monitorowania istniejącego ratingu kredytowego, a w stosownych przypadkach powinno się dokonywać zmiany ratingu.

(35) W celu zapewnienia odpowiedniej jakości ratingów kredytowych agencja ratingowa powinna podjąć działania zmierzające do zapewnienia wiarygodności informacji wykorzystywanych przez nią do wystawienia ratingu kredytowego. W tym celu agencja ratingowa powinna być w stanie przewidzieć między innymi wykorzystanie sprawozdań finansowych poddanych niezależnemu audytowi i publicznie ujawnionych informacji, weryfikację przez uznane strony trzecie, badanie wybranych losowo prób z informacji uzyskanych przez agencję ratingową lub postanowienia umowne wyraźnie wskazujące na odpowiedzialność ocenianego podmiotu lub powiązanych z nim stron trzecich, jeśli informacje dostarczone na mocy umowy są rozmyślnie fałszywe lub wprowadzają w błąd lub jeśli oceniany podmiot lub powiązane z nim strony trzecie nie zachowują należytej staranności w stosunku do dokładności informacji, o których mowa w warunkach umowy.

(36) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązku ochrony przez agencje ratingowe prawa osób fizycznych do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (¹⁴).

(37) Agencje ratingowe muszą ustanowić odpowiednie procedury regularnego przeglądu metod, modeli i podstawowych założeń ratingowych wykorzystywanych przez agencje ratingowe i dokonywać ich regularnego przeglądu w celu umożliwienia właściwego odzwierciedlenia zmieniających się warunków na rynkach aktywów podstawowych. W celu zapewnienia przejrzystości wszelkie istotne zmiany metod i praktyk, procedur i procesów agencji ratingowych należy ujawnić, zanim zaczną obowiązywać, chyba że wyjątkowe warunki rynkowe wymagają natychmiastowych zmian w ratingu kredytowym.

(38) Agencja ratingowa powinna wskazać wszelkie odpowiednie ostrzeżenia o ryzyku, włącznie z analizą wrażliwości odpowiednich założeń. Taka analiza powinna wyjaśniać, w jaki sposób różne zmiany na rynku, które zmieniają parametry wbudowane w model, mogą wpływać na zmiany ratingu kredytowego (na przykład zmienność). Agencja ratingowa powinna zapewnić, aby informacje dotyczące historycznych współczynników niewypłacalności jej kategorii ratingu były weryfikowalne i wymierne oraz stanowiły dla zainteresowanych stron wystarczającą podstawę do zrozumienia historycznych wyników każdej kategorii ratingu oraz tego, czy i jak zmieniły się kategorie ratingu. Jeśli charakter ratingu kredytowego lub inne okoliczności sprawiają, że historyczny wskaźnik niewypłacalności jest niewłaściwy, nieważny statystycznie lub w inny sposób może wprowadzić w błąd użytkowników ratingu kredytowego, agencja ratingowa powinna udzielić odpowiednich wyjaśnień. Informacje takie powinny być w miarę możliwości porównywalne ze schematami istniejącymi w sektorze, aby pomóc inwestorom w dokonaniu porównań między wynikami różnych agencji ratingowych.

(39) Celem zwiększenia przejrzystości ratingów kredytowych i przyczynienia się do ochrony inwestorów, CESR powinien prowadzić centralne repozytorium, gdzie przechowywane powinny być informacje na temat wyników agencji ratingowych w przeszłości i na temat wydanych w przeszłości ratingów kredytowych. Agencje ratingowe powinny dostarczać do tego repozytorium informacje w standardowym formacie. CESR powinien udostępniać publicznie te informacje i corocznie publikować podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

(40) W pewnych okolicznościach strukturyzowane instrumenty finansowe mogą mieć skutki odmienne od tradycyjnych instrumentów dłużnych przedsiębiorstw. Stosowanie tych samych kategorii ratingu do obu typów instrumentów bez dalszych wyjaśnień mogłoby wprowadzić inwestorów w błąd. Agencje ratingowe powinny odgrywać istotną rolę w zwiększaniu świadomości użytkowników ratingów kredytowych na temat specyfiki strukturyzowanych produktów finansowych w porównaniu z produktami tradycyjnymi. Dlatego też agencje ratingowe powinny wyraźnie rozróżniać z jednej strony kategorie ratingu stosowane do oceny strukturyzowanych instrumentów finansowych i z drugiej strony kategorie ratingu stosowane w odniesieniu do innych instrumentów lub zobowiązań finansowych, poprzez oznaczenie kategorii ratingu odpowiednim symbolem.

(41) Agencje ratingowe powinny podjąć środki w celu uniknięcia sytuacji, w których emitenci zwracają się o wstępną ocenę ratingu danego strukturyzowanego instrumentu finansowego do kilku agencji ratingowych, aby zidentyfikować tę, która oferuje najlepszy rating kredytowy dla proponowanej struktury. Emitenci powinni również unikać stosowania takich praktyk.

(42) Agencja ratingowa powinna rejestrować metody ratingów kredytowych i regularnie aktualizować zmiany tych metod, jak również rejestrować istotne elementy dialogu pomiędzy analitykiem ratingowym a ocenianym podmiotem lub powiązanymi z nim stronami trzecimi.

(43) W celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów i konsumentów do rynku wewnętrznego agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie powinny podlegać rejestracji. Rejestracja taka stanowi zasadniczy warunek wstępny wystawiania przez agencje ratingowe ratingów kredytowych wykorzystywanych do celów regulacyjnych we Wspólnocie. Niezbędne jest zatem określenie zharmonizowanych warunków i procedury rejestracji, zawieszenia oraz wycofania takiej rejestracji.

(44) Niniejsze rozporządzenie nie powinno zastępować ustalonego procesu uznawania zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z dyrektywą 2006/48/WE. Uznane już we Wspólnocie ECAI powinny złożyć wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(45) Agencja ratingowa zarejestrowana przez właściwy organ odpowiedniego państwa członkowskiego powinna mieć prawo do wystawiania ratingów kredytowych w całej Wspólnocie. Konieczne jest zatem utworzenie jednej procedury rejestracji dla każdej agencji ratingowej, która to rejestracja będzie skuteczna w całej Wspólnocie. Rejestracja agencji ratingowej powinna być skuteczna w całej Wspólnocie po wydaniu, zgodnie z odnośnym prawem krajowym, decyzji w sprawie rejestracji wydanej przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego.

(46) Konieczne jest utworzenie jednego punktu składania wniosków o rejestrację. CESR powinien otrzymywać wnioski o rejestrację i skutecznie informować właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich. CESR powinien również udzielać właściwemu organowi macierzystego państwa członkowskiego porady w sprawie kompletności wniosku. Rozpatrywanie wniosków o rejestrację powinno być przeprowadzone na szczeblu krajowym przez odpowiedni właściwy organ. W celu skutecznego postępowania z agencjami ratingowymi właściwe organy powinny utworzyć sieci operacyjne (kolegia) wspierane przez skuteczną infrastrukturę informatyczną. CESR powinien ustanowić podkomitet specjalizujący się w ratingach kredytowych każdej klasy aktywów ocenianych przez agencje ratingowe.

(47) Niektóre agencje ratingowe składają się z kilku podmiotów prawnych, które razem tworzą grupę agencji ratingowych. Podczas rejestrowania każdej agencji ratingowej będącej częścią takiej grupy właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich powinny koordynować rozpatrywanie wniosków złożonych przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy, jak również proces decyzyjny dotyczący rejestracji. Powinna jednak istnieć możliwość odmówienia rejestracji agencji ratingowej wchodzącej w skład grupy agencji ratingowych, gdy taka agencja ratingowa nie spełnia wymogów rejestracji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, podczas gdy inni członkowie takiej grupy spełniają wszystkie te wymogi. Ponieważ kolegium nie powinno posiadać uprawnień do wydawania prawnie wiążących decyzji, właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego członków grupy agencji ratingowych powinny wydać osobną decyzję dotyczącą agencji ratingowej z siedzibą na terytorium danego państwa członkowskiego.

(48) Kolegium powinno stanowić skuteczną platformę wymiany informacji nadzorczych między właściwymi organami, koordynacji ich działań i środków nadzorczych niezbędnych do sprawowania skutecznego nadzoru nad agencjami ratingowymi. W szczególności kolegium powinno ułatwiać monitorowanie spełniania warunków zatwierdzania ratingów kredytowych wystawianych w państwach trzecich, certyfikacji, ustaleń dotyczących outsourcingu oraz zwolnień, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Działalność kolegiów powinna przyczynić się do zharmonizowanego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz do spójności praktyk nadzorczych.

(49) Aby wzmocnić praktyczną koordynację działalności kolegium, jego członkowie powinni wybrać ze swojego grona koordynatora. Koordynator powinien przewodniczyć posiedzeniom kolegium, ustanawiać pisemne ustalenia dotyczące koordynacji kolegium oraz koordynować jego działania. W procesie rejestracji koordynator powinien oceniać konieczność przedłużenia okresu rozpatrywania wniosków, koordynować takie rozpatrywanie oraz działać w porozumieniu z CESR.

(50) W listopadzie 2008 r. Komisja powołała grupę wysokiego szczebla, która przyjrzy się przyszłej europejskiej architekturze nadzoru w dziedzinie usług finansowych, włącznie z rolą CESR.

(51) Obecnej struktury nadzoru nie należy traktować jako długoterminowego rozwiązania w zakresie nadzoru nad agencjami ratingowymi. Kolegia właściwych organów, mające usprawnić współpracę w zakresie nadzoru i spójność w tej dziedzinie na obszarze Wspólnoty, stanowią istotny krok naprzód, ale nie mogą zastąpić wszystkich korzyści bardziej skonsolidowanego nadzoru branży ratingów kredytowych. Kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wyraźnie pokazał, że właściwym jest rozważenie dalszej potrzeby na szeroko zakrojoną reformę modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym. Aby osiągnąć niezbędny poziom spójności nadzoru we Wspólnocie i współpracy w tej dziedzinie, a także wzmocnić stabilność systemu finansowego, pilnie potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym, które powinna szybko zaproponować Komisja Europejska, z należytym uwzględnieniem wniosków przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. Komisja powinna jak najszybciej, a w każdym razie do dnia 1 lipca 2010 r. złożyć Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i innym zainteresowanym instytucjom sprawozdanie z wszelkich ustaleń w tym względzie i przedstawić wszelkie wnioski legislacyjne konieczne do naprawienia braków stwierdzonych w odniesieniu do ustaleń dotyczących koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru.

(52) Za istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji agencji ratingowej należy uznać między innymi istotne zmiany w systemie zatwierdzania, ustaleń dotyczących outsourcingu, a także w otwieraniu i zamykaniu oddziałów.

(53) Nadzór nad agencją ratingową powinien być prowadzony przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego we współpracy z właściwymi organami pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, z wykorzystaniem odpowiedniego kolegium i przy zapewnieniu odpowiedniego udziału CESR.

(54) Zdolności właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego i innych członków odpowiedniego kolegium do oceny i monitorowania wypełniania przez agencję ratingową obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu nie powinny ograniczać żadne ustalenia w zakresie outsourcingu wprowadzone przez agencję ratingową. W razie stosowania ustaleń dotyczących outsourcingu agencja ratingowa powinna nadal być odpowiedzialna za wykonywanie wszystkich swoich zobowiązań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(55) W celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz umożliwienia bieżącego nadzoru ratingów kredytowych wystawionych we Wspólnocie od agencji ratingowych z siedzibą poza Wspólnotą należy wymagać utworzenia podmiotu zależnego we Wspólnocie, aby umożliwić skuteczny nadzór nad ich działalnością na terytorium Wspólnoty oraz skuteczne stosowanie systemu zatwierdzania. Powinno się również zachęcać do tworzenia nowych podmiotów na rynku agencji ratingowych.

(56) Właściwe organy powinny móc wykorzystywać uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do agencji ratingowych, osób uczestniczących w działalności z zakresu ratingu kredytowego, ocenianych podmiotów i powiązanych z nimi stron trzecich, stron trzecich, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub działania na zasadzie outsourcingu, lub innych osób w inny sposób powiązanych z agencjami ratingowymi lub z działalnością z zakresu ratingu kredytowego. Do osób takich powinni należeć udziałowcy lub członkowie zarządów lub rad nadzorczych agencji ratingowych i ocenianych podmiotów.

(57) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące opłat nadzorczych powinny pozostawać bez uszczerbku dla stosownych przepisów prawa krajowego w zakresie opłat nadzorczych lub podobnych.

(58) Należy stworzyć mechanizm zapewniający skuteczne egzekwowanie niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji środki niezbędne do zagwarantowania, że wystawianie ratingów we Wspólnocie odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Użycie tych środków nadzorczych powinno być zawsze koordynowane w ramach odpowiedniego kolegium. Środki takie, jak wycofanie rejestracji lub zawieszenie korzystania z ratingów kredytowych do celów regulacyjnych, powinny być stosowane, jeżeli uznane zostaną za współmierne do wagi naruszenia obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Wykonując uprawnienia nadzorcze, właściwe organy powinny należycie uwzględniać interesy inwestorów i stabilność rynku. W celu zachowania niezależności analitycznej agencji ratingowej w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz uniknięcia niewiarygodności ratingów kredytowych właściwe organy ani państwa członkowskie nie powinny ingerować w zawartość ratingów kredytowych i metody stosowane przez agencję ratingową do ustalenia ratingu kredytowego. W przypadku wywierania nacisku na agencję ratingową agencja ta powinna powiadomić Komisję i CESR. Komisja powinna zbadać, czy w poszczególnych przypadkach należy podjąć dalsze działania przeciwko zainteresowanemu państwu członkowskiemu w związku z niewypełnieniem przez nie obowiązków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

(59) Pożądane jest, by proces decyzyjny, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, opierał się na ścisłej współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, dlatego przyjmowanie decyzji o rejestracji powinno odbywać się w oparciu o porozumienie. Jest to wstępny wymóg konieczny dla skuteczności procesu rejestracji i sprawowania nadzoru. Proces decyzyjny powinien być skuteczny, sprawny i oparty na konsensusie.

(60) Państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby zapewnić skuteczny nadzór i uniknąć powielania wykonywanych zadań.

(61) Ważne jest również zapewnienie wymiany informacji między właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem a właściwymi organami sprawującymi nadzór nad instytucjami finansowymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu, zwłaszcza właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy lub za stabilność finansową w państwach członkowskich.

(62) Właściwe organy państw członkowskich inne niż właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość interwencji i podjęcia odpowiednich środków nadzorczych po poinformowaniu CESR i właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego oraz po skonsultowaniu się z odpowiednim kolegium, jeżeli stwierdzą, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi wykorzystywane są na jego terytorium, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia.

(63) O ile niniejsze rozporządzenie nie przewiduje szczególnej procedury rejestracji, certyfikacji lub wycofania rejestracji, przyjmowania środków nadzorczych lub wykonywania uprawnień nadzorczych, zastosowanie ma prawo krajowe regulujące takie procedury, w tym systemy dotyczące używanych języków, tajemnicę zawodową i poufność wymiany informacji między prawnikiem a klientem, a prawa agencji ratingowych i innych osób na mocy tego prawa powinny pozostać nienaruszone.

(64) Konieczne jest zwiększenie spójności uprawnień, jakimi dysponują właściwe organy, w celu osiągnięcia jednakowego stopnia egzekwowania przepisów na całym rynku wewnętrznym.

(65) CESR powinien zapewnić spójność stosowania niniejszego rozporządzenia. Powinien on poprawiać i ułatwiać współpracę i koordynację właściwych organów w zakresie działań nadzorczych, a w stosownych przypadkach wydawać wytyczne. CESR powinien zatem ustanowić mechanizm mediacji i wzajemnej oceny w celu ułatwienia stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy.

(66) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz obejmować co najmniej przypadki poważnego uchybienia zawodowego i braku należytej staranności. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia sankcji administracyjnych lub karnych. CESR powinien wydać wytyczne dotyczące spójności praktyk związanych z takimi sankcjami.

(67) Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji pomiędzy właściwymi organami, innymi organami, instytucjami lub osobami powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych, określonymi w dyrektywie 95/46/WE.

(68) Rozporządzenie powinno również przewidywać zasady wymiany informacji z właściwymi organami państw trzecich, zwłaszcza z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi, uczestniczącymi w zatwierdzaniu i certyfikacji.

(69) Bez uszczerbku dla stosowania przepisów wspólnotowych wszelkie roszczenia wobec agencji ratingowych dotyczące wszelkich naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia powinny być podnoszone zgodnie z właściwym prawem krajowym w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

(70) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁵).

(71) W szczególności Komisja powinna być uprawniona, przy uwzględnieniu rozwoju sytuacji na szczeblu międzynarodowym, do zmiany załączników I i II, które określają szczegółowe kryteria oceny wypełniania przez agencję ratingową jej obowiązków w zakresie organizacji wewnętrznej, ustaleń operacyjnych, zasad dotyczących pracowników, prezentacji ratingów kredytowych i ujawniania informacji, oraz do określania lub zmiany kryteriów stwierdzania równoważności przepisów niniejszego rozporządzenia z ramami prawnymi regulacji i nadzoru w państwach trzecich. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i zostały opracowane w celu zmiany elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, między innymi poprzez zastąpienie ich nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one być przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(72) By uwzględnić dalszy rozwój sytuacji na rynkach finansowych, Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza wiarygodność regulacyjną ratingów kredytowych oraz stosowność wynagradzania agencji ratingowej przez oceniany podmiot. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(73) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające bodźce zachęcające emitentów do zlecania wystawiania ratingów przez agencje ratingowe z siedzibą na terytorium Wspólnoty, możliwe alternatywy dla modelu „emitent płaci”, w tym utworzenie publicznej wspólnotowej agencji ratingowej, oraz spójność krajowych przepisów dotyczących naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(74) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające rozwój sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich oraz skutki tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, na stabilność rynków finansowych we Wspólnocie.

(75) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów poprzez ustanowienie wspólnych ram dla jakości ratingów kredytowych wystawianych na rynku wewnętrznym, nie może być osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, zważywszy na obecny brak ustawodawstwa krajowego oraz fakt, że większość istniejących agencji ratingowych ma siedzibę poza Wspólnotą, oraz może zostać lepiej osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzanie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście regulacyjne w celu zwiększenia uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności, dobrego zarządzania i niezależności działalności w zakresie ratingu kredytowego, przyczyniając się do poprawy jakości ratingów kredytowych wystawianych w Unii, i do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów. Określa ono warunki wystawiania ratingów kredytowych oraz zasady organizacji i postępowania agencji ratingowych, w tym ich akcjonariuszy i wspólników, w celu wspierania niezależności agencji ratingowych, unikania konfliktów interesów oraz zwiększenia ochrony konsumentów i inwestorów.

Niniejsze rozporządzenie określa także obowiązki emitentów, jednostek inicjujących oraz jednostek sponsorujących mających siedzibę w Unii, w zakresie instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji.

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do ratingów kredytowych wystawianych przez agencje ratingowe zarejestrowane w Unii oraz ujawnianych publicznie lub rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:

a) prywatnych ratingów kredytowych sporządzonych na indywidualne zamówienie i przekazanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawniania ani rozpowszechniania w drodze subskrypcji;

b) punktowych ocen kredytowych, systemów punktowych ocen kredytowych lub podobnych ocen dotyczących obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych;

c) ratingów kredytowych sporządzonych przez agencje kredytów eksportowych zgodnie z pkt 1.3. części 1 załącznika VI do dyrektywy 2006/48/WE; ani do

d) ratingów kredytowych sporządzonych przez banki centralne oraz:

(i) za które nie płaci oceniany podmiot;

(ii) które nie są publicznie ujawniane;

(iii) które są wystawiane zgodnie z zasadami, standardami i procedurami zapewniającymi odpowiednią uczciwość i niezależność działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; oraz

(iv) które nie odnoszą się do instrumentów finansowych wydanych przez odpowiednie państwa członkowskie banków centralnych.

3. [1] (uchylony).

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania ust. 2 lit. d) Komisja może, na wniosek państwa członkowskiego, zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, i zgodnie z ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, przyjąć decyzję stanowiącą, że bank centralny spełnia warunki tej litery i że jego ratingi kredytowe są zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę banków centralnych objętych zakresem ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu.

Artykuł 3

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „rating kredytowy” oznacza opinię na temat zdolności kredytowej danego podmiotu, długu lub zobowiązania finansowego, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych lub emitenta takich długów lub zobowiązań finansowych, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych, wystawioną przy wykorzystaniu uznanego i zdefiniowanego systemu rankingowego kategorii ratingowych;

b) „agencja ratingowa” oznacza osobę prawną, której działalność zawodowa obejmuje wystawianie ratingów kredytowych;

c) „macierzyste państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym agencja ratingowa ma swoją siedzibę;

d) „analityk ratingowy” oznacza osobę, która wykonuje funkcje analityczne niezbędne do wystawienia ratingu kredytowego;

e) „główny analityk ratingowy” oznacza osobę, której głównym obowiązkiem jest przygotowywanie ratingu kredytowego lub komunikowanie się z emitentem w sprawie konkretnego ratingu kredytowego lub ogólnie w sprawie ratingu kredytowego instrumentu finansowego wydanego przez tego emitenta oraz, w stosownych przypadkach, przygotowywanie odpowiednich zaleceń dla komitetu ratingowego w związku z takim ratingiem;

f) „oceniany podmiot” oznacza osobę prawną, której zdolność kredytowa jest bezpośrednio lub pośrednio oceniana w ramach ratingu kredytowego, bez względu na to, czy zamówiła ona taki rating czy nie, i bez względu na to, czy dostarczyła informacje do wystawienia takiego ratingu kredytowego czy nie;

g) „cele regulacyjne” oznaczają wykorzystanie ratingów kredytowych do konkretnego celu polegającego na zapewnieniu zgodności z prawem unijnym lub prawem unijnym wdrożonym w prawie krajowym państw członkowskich;

h) „kategoria ratingowa” oznacza symbol ratingowy, taki jak litera lub symbol liczbowy, ewentualnie z dodatkowymi znakami identyfikacyjnymi, stosowany w ratingu kredytowym w celu przedstawienia względnej miary ryzyka, służący do rozróżnienia poszczególnych charakterystyk ryzyka różnych rodzajów ocenianych podmiotów, emitentów i instrumentów finansowych lub innych aktywów;

i) „powiązana strona trzecia” oznacza inicjatora, organizatora, sponsora, jednostkę obsługującą lub każdy inny podmiot, który współdziała z agencją ratingową w imieniu ocenianego podmiotu, włącznie z wszystkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio z nim związanymi poprzez kontrolę;

j) „kontrola” oznacza relację między jednostką dominującą a jednostką zależną, w rozumieniu art. 1 dyrektywy Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (¹⁶), lub bliski związek między dowolną osobą fizyczną lub prawną a jednostką;

k) „instrumenty finansowe” oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (¹⁷);

l) „strukturyzowany instrument finansowy” oznacza instrument finansowy lub inne aktywa będące wynikiem transakcji sekurytyzacyjnej lub programu sekurytyzacyjnego, o których mowa w art. 4 pkt 36 dyrektywy 2006/48/WE;

m) „grupa agencji ratingowych” oznacza grupę jednostek z siedzibą w Unii składającą się z jednostki dominującej i jej jednostek zależnych w rozumieniu art. 1 i 2 dyrektywy Rady 83/349/EWG, jak również jednostki powiązane ze sobą relacją w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG, których działalność obejmuje wystawianie ratingów kredytowych. Do celów art. 4 ust. 3 lit. a) grupa agencji ratingowych obejmuje również agencje ratingowe z siedzibą w państwach trzecich;

n) „wyższa kadra kierownicza” oznacza osobę lub osoby, które faktycznie kierują działalnością agencji ratingowej, oraz członka lub członków jej zarządu lub rady nadzorczej;

o) „działalność w zakresie ratingu kredytowego” oznacza analizę danych i informacji oraz ocenę, zatwierdzanie, wystawianie i przegląd ratingów kredytowych;

p) „właściwe organy” oznaczają organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 22;

pa) „instytucja kredytowa” oznacza instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 pkt 1 dyrektywy 2006/48/WE;

pb) „przedsiębiorstwo inwestycyjne” oznacza przedsiębiorstwo inwestycyjne w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2004/39/WE;

pc) „zakład ubezpieczeń” oznacza zakład ubezpieczeń w rozumieniu art. 13 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) (¹⁸);

pd) „zakład reasekuracji” oznacza zakład reasekuracji w rozumieniu art. 13 pkt 4 dyrektywy 2009/138/WE;

pe) „instytucja pracowniczych programów emerytalnych” oznacza instytucję pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu w art. 6 lit. a) dyrektywy 2003/41/WE;

pf) „spółka zarządzająca” oznacza spółkę zarządzającą w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (¹⁹);

pg) „spółka inwestycyjna” oznacza spółkę inwestycyjną, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności zgodnie z dyrektywą 2009/65/WE;

ph) „zarządzający alternatywnym funduszem inwestycyjnym” oznacza ZAFI zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (²⁰);

pi) „kontrahent centralny” oznacza kontrahenta centralnego w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerów centralnych i repozytoriów transakcji (²¹), posiadający zezwolenie zgodnie z art. 14 tego rozporządzenia;

pj) „prospekt” oznacza prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i rozporządzeniem (WE) nr 809/2004;

q) „przepisy sektorowe” oznaczają akty prawne Unii, o których mowa w lit. pa)–pj);

r) „właściwe organy sektorowe” oznaczają właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy odpowiednich przepisów sektorowych do pełnienia nadzoru nad instytucjami kredytowymi, firmami inwestycyjnymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji, instytucjami pracowniczych programów emerytalnych, spółkami inwestycyjnymi, spółkami zarządzającymi, zarządzającymi alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, kontrahentami centralnymi i prospektami emisyjnymi;

s) „emitent” oznacza emitenta w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. h) dyrektywy 2003/71/WE;

t) „jednostka inicjująca” oznacza jednostkę inicjującą w rozumieniu art. 4 pkt 41 dyrektywy 2006/48/WE;

u) „jednostka sponsorująca” oznacza jednostkę sponsorującą w rozumieniu art. 4 pkt 42 dyrektywy 2006/48/WE;

v) „rating państwa” oznacza:

(i) rating kredytowy, w przypadku którego podmiotem ocenianym jest państwo lub też władze regionalne bądź samorząd terytorialny państwa;

(ii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem długu lub zobowiązania finansowego, dłużnego papieru wartościowego lub innego instrumentu finansowego jest państwo lub też władze regionalne lub samorząd terytorialny państwa, lub spółka celowa powołana przez państwo, władze regionalne lub samorządu terytorialnego;

(iii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem jest międzynarodowa instytucja finansowa ustanowiona przez co najmniej dwa państwa, której celem jest uruchamianie środków i zapewnienie pomocy finansowej na rzecz członków tej międzynarodowej instytucji finansowej, którzy doświadczają poważnych problemów finansowych albo są nimi zagrożeni;

w) „perspektywa ratingowa” oznacza opinię o prawdopodobnej zmianie ratingu kredytowego w perspektywie krótkoterminowej, długoterminowej lub obydwu;

x) „niezamówiony rating kredytowy” oraz „niezamówiony rating państwa” oznacza odpowiednio rating kredytowy lub rating państwa wystawiony przez agencję ratingową nie na zlecenie;

y) „scoring kredytowy” oznacza miarę wiarygodności kredytowej obliczoną w wyniku podsumowania i wyrażenia danych w oparciu wyłącznie o wcześniej ustalony system lub model statystyczny, bez żadnego dodatkowego istotnego wkładu analitycznego dotyczącego ratingu ze strony analityka ratingowego;

z) „rynek regulowany” oznacza rynek regulowany ustanowiony w Unii, zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 14 dyrektywy 2004/39/WE;

aa) „resekurytyzacja” oznacza resekurytyzację w rozumieniu art. 4 pkt 40a) dyrektywy 2006/48/WE.

2. Do celów ust. 1 lit. a) za ratingi kredytowe nie uznaje się:

a) zaleceń w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy Komisji 2003/125/WE (²²);

b) badań inwestycyjnych w rozumieniu art. 24 ust. 1 dyrektywy 2006/73/WE (²³) i innych form zaleceń ogólnych, takich jak „kup”, „sprzedaj” lub „trzymaj”, odnoszących się do transakcji instrumentami finansowymi lub do zobowiązań finansowych; ani

c) opinii na temat wartości zobowiązania lub instrumentu finansowego.

3. Do celów niniejszego rozporządzenia termin „akcjonariusz” obejmuje rzeczywistego beneficjenta, w rozumieniu art. 3 pkt 6 dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (²⁴).

Artykuł 4

Wykorzystanie ratingów kredytowych

1. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, instytucje pracowniczych programów emerytalnych, spółki zarządzające, spółki inwestycyjne, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz kontrahenci centralni mogą wykorzystywać ratingi kredytowe dla celów regulacyjnych tylko, jeśli są one wydane przez agencje ratingowe z siedzibą w Unii i zarejestrowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Jeżeli prospekt zawiera odesłanie do ratingu kredytowego lub ratingów kredytowych, emitent, oferent lub osoba ubiegająca się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej na regulowanym rynku zapewnia, aby prospekt zawierał również jasną i widoczną informację o tym, czy tego rodzaju ratingi kredytowe wystawione zostały przez agencję ratingową z siedzibą we Unii, zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uznaje się, że agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wystawiła rating kredytowy, gdy rating kredytowy został opublikowany na stronie internetowej agencji ratingowej lub z wykorzystaniem innych środków albo został rozpowszechniony w drodze subskrypcji oraz przedstawiony i ujawniony zgodnie z obowiązkami wynikającymi z art. 10, z wyraźnym stwierdzeniem, że rating kredytowy został zatwierdzony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3. Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem może zatwierdzać ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich tylko w przypadku gdy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia tego typu ratingu kredytowego spełnia następujące warunki:

a) działalność w zakresie ratingu kredytowego skutkująca wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, jest podejmowana częściowo lub w całości przez zatwierdzającą agencję ratingową lub przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy;

b) agencja ratingowa sprawdziła i może w każdej chwili udowodnić Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (Urząd), ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (²⁵), że prowadzenie działalności w zakresie ratingu kredytowego przez agencję ratingową w państwie trzecim, skutkujące wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, spełnia wymogi co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi określone w art. 6–12 oraz załączniku I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8b, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b.

c) zdolność Urzędu do oceny i monitorowania, czy agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim spełnia wymogi, o których mowa w lit. b), nie jest ograniczona;

d) agencja ratingowa udostępnia Urzędowi na wniosek wszelkie informacje konieczne, by umożliwić mu bieżący nadzór w zakresie spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

e) istnieje obiektywny powód, by rating kredytowy został opracowany w państwie trzecim;

f) agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

g) system regulacyjny tego państwa trzeciego zapobiega ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia; oraz

h) istnieją odpowiednie ustalenia dotyczące współpracy między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim. Urząd zapewnia, że wspomniane ustalenia dotyczące współpracy określają co najmniej poniższe elementy:

(i) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim; oraz

(ii) procedury dotyczące koordynowania działań nadzorczych, mające na celu umożliwienie Urzędowi monitorowanie na bieżąco działalności w zakresie ratingu kredytowego skutkującej wystawieniem zatwierdzanego ratingu kredytowego.

4. Rating kredytowy zatwierdzony zgodnie z ust. 3 uważa się za rating kredytowy wystawiony przez agencję ratingową z siedzibą w Unii oraz zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wykorzystuje takiej procedury zatwierdzania w celu uchylania się od wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich zgodnie z ust. 3, pozostaje w pełni odpowiedzialna za takie ratingi kredytowe i za spełnienie określonych w nim warunków.

6. Jeżeli zgodnie z art. 5 ust. 6 Komisja uznała ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia, a ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 7, są operacyjne, to agencja ratingowa zatwierdzająca ratingi kredytowe wystawione w tym państwie trzecim nie podlega już wymogowi sprawdzenia lub wykazania, że spełniono warunek ustanowiony w ust. 3 lit. g) niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Równoważność i certyfikacja w oparciu o równoważność

1. Ratingi kredytowe, dotyczące podmiotów z siedzibą w państwach trzecich lub emitowanych tam instrumentów finansowych oraz wystawione przez agencję ratingową z siedzibą w państwie trzecim, mogą być stosowane w Unii zgodnie z art. 4 ust. 1 bez zatwierdzenia zgodnie z art. 4 ust. 3, pod warunkiem że:

a) agencja ratingowa uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

b) Komisja przyjęła decyzję w sprawie równoważności zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, uznając ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia;

c) ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, są operacyjne;

d) ratingi kredytowe wystawione przez tę agencję ratingową i jej działalność w zakresie ratingu kredytowego nie ma znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich; oraz

e) agencja ratingowa jest certyfikowana zgodnie z art. 2 niniejszego artykułu.

2. Art. 4 ust. 3 lit. d) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2011 r. dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych (Dz.Urz.UE L 145 z 31.05.2011, str. 30). Zmiana weszła w życie 1 czerwca 2011 r.

3. Urząd rozpatruje wniosek o certyfikację i podejmuje decyzję w jego sprawie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16. Decyzja w sprawie certyfikacji opiera się na kryteriach określonych w ust. 1 lit. a)–d) niniejszego artykułu.

Decyzje w sprawie certyfikacji podaje się do wiadomości i publikuje zgodnie z art. 18.

4. Agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, może również złożyć wniosek o zwolnienie:

a) na podstawie analizy konkretnego przypadku – z wymogu spełniania niektórych lub wszystkich wymogów ustanowionych w załączniku I sekcja A i w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych;

b) z wymogu fizycznej obecności w Unii, jeżeli wymóg taki byłby zbyt obciążający i niewspółmierny do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych.

Agencja ratingowa składa wniosek o takie zwolnienia łącznie z wnioskiem o certyfikację. Oceniając ten wniosek, Urząd uwzględnia wielkość agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1, w świetle charakteru, skali i złożoności jej działalności, biorąc pod uwagę charakter i zakres wystawiania przez nią ratingów kredytowych, a także wpływ wystawianych przez nią ratingów kredytowych na stabilność finansową i integralność rynków finansowych w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Na podstawie tych okoliczności Urząd może udzielić takiego zwolnienia agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1.

5. (uchylony).

6. Komisja może przyjąć decyzję w sprawie równoważności zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, stwierdzając, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, iż agencje ratingowe, które uzyskały zezwolenie lub zostały zarejestrowane w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi równoważne z wymogami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia oraz podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim.

Ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego można uznać za równoważne z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli ramy państwa trzeciego spełniają co najmniej następujące warunki:

a) agencje ratingowe w państwie trzecim wymagają zezwolenia lub rejestracji i podlegają skutecznemu bieżącemu nadzorowi i egzekwowaniu wymogów;

b) agencje ratingowe w tym państwie trzecim podlegają prawnie wiążącym przepisom równoważnym z przepisami art. 6–12 i załącznika I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8b, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b; oraz

c) system regulacyjny państwa trzeciego zapobiega ingerencji organów nadzoru i innych organów publicznych w tym państwie w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia.

W celu uwzględnienia rozwoju sytuacji na rynkach finansowych Komisja przyjmuje – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące dalszemu doprecyzowaniu lub zmianie kryteriów ustanowionych w akapicie drugim niniejszego ustępu, lit. a), b) i c).

7. Urząd wprowadza ustalenia dotyczące współpracy z odpowiednimi organami nadzoru państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 6. Ustalenia takie określają co najmniej:

a) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednimi zainteresowanymi organami nadzoru państw trzecich; oraz

b) procedury współpracy w zakresie działalności nadzorczej.

8. Artykuły 20, 23b i 24 stosuje się do agencji ratingowych certyfikowanych zgodnie z art. 5 ust. 3 i do wystawionych przez nie ratingów kredytowych.

Artykuł 5a

Nadmierne poleganie instytucji finansowych na ratingach kredytowych

1. Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, sporządzają swoje własne oceny ryzyka kredytowego i nie mogą polegać wyłącznie lub mechanicznie na ratingach kredytowych przy przeprowadzaniu oceny wiarygodności kredytowej podmiotu lub instrumentu finansowego.

2. Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad podmiotami, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, uwzględniając charakter, rozmiary i stopień złożoności ich działalności, monitorują poprawność ich procedur przeprowadzania oceny ryzyka kredytowego, oceniają korzystanie z umownych odniesień do ratingów kredytowych i w stosownych przypadkach zachęcają do łagodzenia skutków takich odniesień w celu ograniczenia wyłącznej i mechanicznej zależności od ratingów kredytowych, zgodnie z konkretnymi przepisami sektorowymi.

Artykuł 5b

Poleganie przez Europejskie Urzędy Nadzoru oraz Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego na ratingach kredytowych

1. Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (²⁶), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EUNUiPPE) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (²⁷) oraz Urząd nie mogą zawierać w swoich wytycznych, zaleceniach oraz projektach standardów technicznych odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do mechanicznego polegania na ratingach kredytowych przez właściwe organy, właściwe organy sektorowe, podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub innych uczestników rynku finansowego. W związku z tym do dnia 31 grudnia 2013 r. EUNB, EUNUiPPE i Urząd są zobowiązane sprawdzić i, w razie potrzeby, usunąć wszelkie takie odniesienia do ratingów kredytowych znajdujące się w istniejących wytycznych oraz zaleceniach.

2. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (²⁸) nie może zawierać w swoich ostrzeżeniach i zaleceniach odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na ratingach kredytowych.

Artykuł 5c

Nadmierne poleganie na ratingach kredytowych w prawie Unii

Bez uszczerbku dla przysługującego jej prawa inicjatywy Komisja kontynuuje przegląd sprawdzając, czy odniesienia do ratingów kredytowych w prawie Unii, skutkują lub mogą skutkować wyłącznym lub mechanicznym poleganiem na ratingach kredytowych w przypadku właściwych organów, właściwych organów sektorowych, podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub uczestników rynku finansowego, w celu wyeliminowania wszystkich odniesień do ratingów kredytowych w przepisach prawa Unii do celów regulacyjnych do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich alternatywnych metod oceny ryzyka kredytowego.

TYTUŁ II

WYSTAWIANIE RATINGÓW KREDYTOWYCH

Artykuł 6

Niezależność i unikanie konfliktów interesów

1. [2] Agencja ratingowa podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że na wystawienie ratingu kredytowego lub perspektywy ratingowej nie mają wpływu żadne istniejące lub potencjalne konflikty interesów lub relacje biznesowe, w których uczestniczy agencja ratingowa wystawiająca dany rating kredytowy lub perspektywę kredytową, jej akcjonariusze, kierownictwo, analitycy ratingowi, pracownicy lub wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, lub wszelkie inne osoby bezpośrednio lub pośrednio z nią związane poprzez stosunek kontroli.

2. W celu zapewnienia zgodności z ust. 1 agencja ratingowa przestrzega wymogów określonych w sekcji A i B załącznika I.

3. Urząd może, na wniosek agencji ratingowej, zwolnić ją z obowiązku spełniania wymogów zawartych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5, 6 i 9 oraz w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych, oraz że:

a) dana agencja ratingowa zatrudnia mniej niż 50 pracowników;

b) agencja ratingowa wdrożyła środki i procedury, w szczególności mechanizm kontroli wewnętrznej, ustalenia dotyczące sprawozdawczości i środki zapewniające niezależność analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe, które zapewniają skuteczne przestrzeganie celów niniejszego rozporządzenia; oraz

c) wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób pozwalający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych na uchylanie się od obowiązku spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

W przypadku grupy agencji ratingowych Urząd zapewnia, aby co najmniej jedna z agencji ratingowych należących do grupy nie była zwolniona z obowiązku spełnienia wymogów określonych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4.

4. Agencje ratingowe ustanawiają, utrzymują, wprowadzają i dokumentują skuteczną strukturę kontroli wewnętrznej w odniesieniu do wdrażania strategii i procedur mających na celu zapobieganie ewentualnym konfliktom interesów oraz ich łagodzenie i zapewnienie niezależności ratingów kredytowych, analityków ratingowych i zespołów ratingowych wobec akcjonariuszy, organów administracyjnych i zarządzających oraz działań z zakresu sprzedaży i marketingu. Agencje ratingowe ustalają standardowe procedury operacyjne w odniesieniu do ładu korporacyjnego, organizacji oraz zarządzania konfliktami interesów. Regularnie monitorują standardowe procedury operacyjne i poddają je przeglądowi, aby ocenić ich skuteczność oraz konieczność przeprowadzenia ich aktualizacji.

Artykuł 6a

Konflikty interesów dotyczące inwestycji w agencje ratingowe

1. Akcjonariusz lub wspólnik agencji ratingowej posiadający co najmniej 5 % kapitału albo praw głosu w tej agencji ratingowej lub w spółce, która jest w stanie sprawować kontrolę nad tą agencją ratingową lub wywierać na nią decydujący wpływ, nie może:

a) [3] posiadać 5 % lub więcej kapitału w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

b) mieć prawa lub możliwości wykonywania 5 % lub więcej praw głosu w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

c) mieć prawa lub możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

d) być członkiem zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

e) sprawować lub mieć prawa sprawowania kontroli nad inną agencję ratingową ani wywierać lub mieć prawa wywierania dominującego wpływu na jakąkolwiek inną agencją ratingową.

Zakaz, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a), nie dotyczy jednostek uczestnictwa w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w tym zarządzanych funduszach takich jak fundusze emerytalne lub ubezpieczenia na życie, pod warunkiem że jednostki uczestnictwa w takich z programach nie umożliwiają akcjonariuszowi lub wspólnikowi agencji ratingowej wywierania znacznego wpływu na działalność tych programów.

2. Niniejszy artykuł nie stosuje się do inwestycji w inne agencje ratingowe należące do tej samej grupy agencji ratingowych.

Artykuł 6b

Maksymalny okres trwania stosunku umownego z agencją ratingową

1. Agencja ratingowa, która zawarła umowę o wystawianie ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, nie wystawia ratingów dotyczących nowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres dłuższy niż cztery lata.

2. Zawierając umowę dotyczącą oceny resekurytyzacji, agencja ratingowa zwraca się do emitenta o:

a) określenie liczby agencji ratingowych, które pozostają w stosunku umownym w celu wystawiania ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej;

b) obliczenie odsetka całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie z aktywami bazowymi pochodzącymi od tej samej jednostki inicjującej, dla których każda agencja ratingowa wystawia oceny.

Jeżeli co najmniej cztery agencje ratingowe oceniają – każda z nich oddzielnie – ponad 10 % całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie, ograniczenia określone w ust. 1 nie mają zastosowania.

Odstępstwo ustanowione w akapicie drugim ma zastosowanie co najmniej do momentu zawarcia przez agencję ratingową nowej umowy o wystawianie ratingów resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej. Jeżeli kryteria ustanowione w akapicie drugim, nie są spełnione w momencie zawarcia takiej umowy, okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od daty zawarcia nowej umowy.

3. Z chwilą wygaśnięcia umowy na mocy ust. 1 agencja ratingowa nie zawiera nowej umowy o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania wygasłej umowy, ale nie dłuższy niż cztery lata.

Akapit pierwszy stosuje się również do:

a) agencji ratingowej należącej do tej samej grupy agencji ratingowych co agencja, o której mowa w ust. 1;

b) agencji ratingowej będącej akcjonariuszem lub wspólnikiem agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1;

c) agencji ratingowej, której agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, jest akcjonariuszem lub wspólnikiem.

4. Niezależnie od ust. 1, jeżeli rating kredytowy resekurytyzacji został wystawiony przed końcem maksymalnego okresu obowiązywania stosunku umownego, o którym mowa w ust. 1, agencja ratingowa może nadal – na zamówienie – monitorować i aktualizować te ratingi kredytowe przez czas trwania danej resekurytyzacji.

5. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do agencji ratingowych zatrudniających w całej grupie mniej niż 50 pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego, lub których roczny obrót generowany w wyniku działalności w zakresie ratingu kredytowego nie przekracza 10 mln EUR na poziomie grupy.

6. Jeżeli agencja ratingowa zawiera umowę o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji przed dniem 20 czerwca 2013 r., okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od tej daty.

Artykuł 7

Analitycy ratingowi, pracownicy i inne osoby uczestniczące w wystawianiu ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa gwarantuje, że analitycy ratingowi, pracownicy agencji ratingowej i wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, bezpośrednio uczestniczące w działalności w zakresie ratingu kredytowego, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonywania przydzielonych im obowiązków.

2. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, nie mogły inicjować negocjacji ani uczestniczyć w negocjacjach dotyczących opłat lub płatności z żadnym ocenianym podmiotem, powiązaną z nim stroną trzecią ani inną osobą bezpośrednio lub pośrednio związaną z ocenianym podmiotem przez kontrolę.

3. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, spełniały wymogi określone w sekcji C załącznika I.

4. Agencja ratingowa ustanawia odpowiedni stopniowy mechanizm rotacji w stosunku do analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe zgodnie z sekcją C załącznika I. Mechanizm rotacji jest wprowadzany etapami i dotyczy poszczególnych osób, a nie całego zespołu.

5. [4] Wynagrodzenie i ocena pracy pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego lub perspektyw ratingowych, a także osób zatwierdzających ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe nie zależy od wysokości przychodów uzyskiwanych przez agencję ratingową od ocenianych podmiotów lub powiązanych stron trzecich.

Artykuł 8

Metody, modele i podstawowe założenia ratingowe

1. Agencja ratingowa ujawnia opinii publicznej metody, modele i podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane przez nią w działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z pkt 5 części I sekcji E załącznika I.

2. [5] Agencja ratingowa przyjmuje, wdraża i egzekwuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wystawiane przez nią ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe były oparte na wnikliwej analizie wszystkich dostępnych jej informacji istotnych dla analizy zgodnie z obowiązującymi metodami ratingowymi. Podejmuje ona wszelkie niezbędne środki, aby informacje wykorzystywane przez nią przy wystawianiu ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych miały wystarczająco dobrą jakość i pochodziły z wiarygodnego źródła. Agencja ratingowa wystawia ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe z zastrzeżeniem, że rating kredytowy jest opinią agencji ratingowej i że należy na niej polegać w ograniczonym stopniu.

2a. [6] Zmiany ratingów kredytowych są wystawiane zgodnie z metodami ratingowymi opublikowanymi przez agencję ratingową.

3. Agencja ratingowa stosuje rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji na podstawie doświadczeń z przeszłości, w tym w formie ponownej weryfikacji.

4. Jeśli agencja ratingowa korzysta z istniejącego ratingu kredytowego przygotowanego przez inną agencję ratingową i dotyczącego aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, nie może ona odmówić wystawienia ratingu kredytowego podmiotu lub instrumentu finansowego z powodu tego, że część podmiotu lub instrumentu finansowego została wcześniej oceniona przez inną agencję ratingową.

Agencja ratingowa rejestruje wszystkie przypadki, w których w procesie wystawiania ratingu kredytowego inaczej oceni ona istniejące ratingi kredytowe przygotowane przez inną agencję ratingową i dotyczące aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, oraz podaje uzasadnienie odmiennej oceny ratingu.

5. Agencja ratingowa monitoruje ratingi kredytowe i na bieżąco, a co najmniej raz w roku poddaje przeglądowi swoje ratingi kredytowe i metody, zwłaszcza w przypadku wystąpienia istotnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy. Agencja ratingowa wprowadza wewnętrzne ustalenia w celu monitorowania wpływu zmian warunków makroekonomicznych lub warunków panujących na rynkach finansowych na ratingi kredytowe.

Ratingi państw podlegają przeglądowi co najmniej raz na sześć miesięcy. [7]

5a. [8] Agencja ratingowa, która zamierza merytorycznie zmienić lub wprowadzić nowe metody ratingowe, modele lub podstawowe założenia ratingowe, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy, publikuje proponowane zmiany merytoryczne lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej i zaprasza zainteresowane strony do przedstawiania uwag przez okres jednego miesiąca i zamieszcza szczegółowe wyjaśnienie przyczyn i skutków wprowadzenia istotnych zmian lub proponowanych nowych metod ratingowych.

6. Jeżeli metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane w działalności w zakresie ratingu kredytowego ulegają zmianie zgodnie z art. 14 ust. 3, agencja ratingowa: [9]

a) niezwłocznie ujawnia prawdopodobny zakres ratingów kredytowych, na które będą miały wpływ te zmiany, korzystając z tych samych środków komunikacji, które były wykorzystane do rozpowszechnienia dotkniętych zmianami ratingów kredytowych;

aa) [10] niezwłocznie informuje Urząd i publikuje na swojej stronie internetowej wyniki konsultacji i nowe metody ratingowe wraz z ich szczegółowym objaśnieniem, a także datę rozpoczęcia ich stosowania;

ab) [11] niezwłocznie publikuje na swojej stronie internetowej odpowiedzi na konsultacje, o których mowa w ust. 5a, z wyjątkiem przypadków, w których respondent biorący udział w konsultacjach domaga się poufności;

b) dokonuje przeglądu ratingów kredytowych tak szybko, jak to możliwe i nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wprowadzonej zmiany, a w międzyczasie poddaje te ratingi obserwacji; oraz

c) dokonuje ponownej oceny wszystkich ratingów kredytowych wystawionych w oparciu o te metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe, jeżeli ogólny połączony efekt zmian wprowadzonych w wyniku przeglądu ma wpływ na te ratingi kredytowe.

7. [12] W przypadku gdy agencja ratingowa dowie się o błędach w swoich metodach ratingowych lub w ich stosowaniu, niezwłocznie:

a) powiadamia o tych błędach Urząd i wszystkie zainteresowane oceniane podmioty, a także wyjaśnia konsekwencje dla swoich ratingów, w tym również potrzebę dokonania przeglądu wystawionych ratingów;

b) jeżeli błędy mają wpływ na jej ratingi kredytowe, publikuje te błędy na swojej stronie internetowej;

c) koryguje te błędy w metodach ratingowych; oraz

d) stosuje środki, o których mowa w ust. 6 lit. a), b) i c).

Artykuł 8a

Ratingi państw

1. Ratingi państw wystawia się w taki sposób, by zagwarantować analizę specyfiki danego państwa członkowskiego. Zakazuje się wydawania oświadczeń o przeglądzie danej grupy państw, jeżeli nie towarzyszą im opracowania dla poszczególnych państw. Sprawozdania takie są publicznie dostępne.

2. Komunikaty publiczne inne niż ratingi kredytowe, perspektywy ratingowe lub towarzyszące komunikaty prasowe lub sprawozdania, o których mowa w załączniku I sekcja D część I pkt 5, odnoszące się do ewentualnych zmian ratingów państw, nie opierają się na informacjach znajdujących się w posiadaniu ocenianego podmiotu, które ujawniono bez zgody ocenianego podmiotu, chyba że informacje te można uzyskać z ogólnie dostępnych źródeł lub nie ma uzasadnionych powodów, dla których oceniany podmiot miałby nie udzielić zgody na ujawnienie tych informacji.

3. Uwzględniając przepisy art. 8 ust. 5 akapit drugi, agencja ratingowa publikuje na swojej stronie internetowej oraz przekazuje Urzędowi co roku pod koniec grudnia, zgodnie z załącznikiem I sekcja D część III pkt 3, kalendarz na kolejne 12 miesięcy, z zaznaczonymi nie więcej niż trzema terminami publikacji niezamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych, a także z terminami publikacji zamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych. Terminy takie wyznacza się na piątek.

4. Odejście od terminów publikacji ratingów państw lub związanych z nimi perspektyw ratingowych, wyznaczonych w kalendarzu, jest możliwe tylko w takim zakresie, w jakim jest ono konieczne do wypełnienia przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z art. 8 ust. 2, art. 10 ust. 1 i art. 11 ust. 1 oraz musi się wiązać z podaniem szczegółowego wyjaśnienia powodów odejścia od opublikowanego kalendarza.

Artykuł 8b

Informacje na temat strukturyzowanych instrumentów finansowych

1. Emitent, jednostka inicjująca i jednostka sponsorująca strukturyzowanego instrumentu finansowego mający siedzibę w Unii wspólnie podają do publicznej wiadomości, na stronie internetowej Urzędu, zgodnie z ust. 4, informacje na temat jakości kredytowej i wyników aktywów bazowych instrumentów będących produktem sekurytyzacji struktury transakcji sekurytyzacyjnych, przepływów pieniężnych oraz zabezpieczeń ekspozycji sekurytyzacyjnych, jak również wszelkie informacje niezbędne do przeprowadzenia kompleksowych i świadomych testów skrajnych warunków dotyczących przepływów pieniężnych i wartości zabezpieczeń ekspozycji bazowych.

2. Obowiązek publikowania informacji, o którym mowa w ust. 1 nie obejmuje udzielania informacji, które naruszałoby przepisy krajowe lub prawo Unii dotyczące ochrony poufności źródeł informacji lub przetwarzania danych osobowych.

3. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) informacji publikowanych przez osoby, o których mowa w ust. 1, w celu spełnienia obowiązku wynikającego z ust. 1, zgodnie z ust. 2;

b) częstotliwości aktualizacji informacji, o których mowa w lit. a);

c) sposobu przedstawiania informacji, o których mowa w lit. a), za pomocą standardowych szablonów ujawnienia.

Urząd przedkłada Komisji projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Urząd uruchamia stronę internetową do celów publikowania informacji na temat instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, zgodnie z ust. 1.

Artykuł 8c

Podwójny rating instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji

1. W przypadku gdy emitent lub powiązana strona trzecia zamierzają zamówić rating kredytowy instrumentu finansowego będącego produktem sekurytyzacji, zlecają ten rating co najmniej dwóm agencjom ratingowym, przy czym każda agencja ratingowa dostarcza własny, niezależny rating kredytowy.

2. Emitent lub powiązana strona trzecia, o których mowa w ust. 1, zapewniają, by zaangażowane agencje ratingowe spełniały następujące warunki:

a) nie należały do tej samej grupy agencji ratingowych;

b) nie były akcjonariuszami lub wspólnikami w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

c) nie miały prawa lub możliwości wykonywania praw głosu w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

d) nie miały prawa ani możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

e) żaden z członków ich zarządu lub rady nadzorczej nie mógł być członkiem zarządu lub rady nadzorczej którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

f) nie mogły wywierać ani mieć możliwości wywierania dominującego wpływu na którąkolwiek z pozostałych agencji ratingowych, ani jej kontrolować.

Artykuł 8d

Korzystanie z usług wielu agencji ratingowych

[13] 1. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia zamierza zaangażować co najmniej dwie agencje ratingowe do oceny tej samej emisji lub podmiotu, emitent lub powiązana z nim strona trzecia rozważa zaangażowanie co najmniej jednej agencji kredytowej, której całkowity udział w rynku wynosi nie więcej niż 10 %, która w ocenie emitenta lub powiązanej z nim strony trzeciej jest zdolna do oceny danej emisji lub jednostki, pod warunkiem że zgodnie z wykazem Urzędu, o którym mowa w ust. 2, istnieje agencja ratingowa mogąca ocenić daną emisję lub jednostkę. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia nie zaangażuje co najmniej jednej agencji ratingowej, która nie ma więcej niż 10 % całkowitego udziału w rynku, fakt ten należy udokumentować.

2. W celu ułatwienia oceny dokonywanej przez emitenta lub powiązaną z nim stronę trzecią zgodnie z ust. 1 Urząd każdego roku publikuje na swojej stronie internetowej listę zarejestrowanych agencji ratingowych z informacją na temat ich całkowitego udziału w rynku i typów wystawianych ratingów kredytowych, która to lista może być punktem wyjścia do oceny dokonywanej przez emitenta.

3. Do celów niniejszego artykułu całkowity udział w rynku mierzy się poprzez odniesienie do wysokości rocznych obrotów generowanych w ramach działalności w zakresie ratingów kredytowych i usług pomocniczych na poziomie grupy.

Artykuł 9

Outsourcing

Nie dokonuje się outsourcingu ważnych funkcji operacyjnych w sposób w istotnym stopniu pogarszający jakość kontroli wewnętrznej agencji ratingowej i zdolność Urzędu do nadzorowania przestrzegania przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Ujawnianie i prezentacja ratingów kredytowych

1. [14] Agencja ratingowa nieselektywnie i terminowo ujawnia wszystkie ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe, jak również decyzje o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego. W przypadku decyzji o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego ujawniane informacje obejmują pełne uzasadnienie takiej decyzji.

Akapit pierwszy stosuje się również do ratingów kredytowych rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. [15] Agencje ratingowe zapewniają prezentowanie i przetwarzanie ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych zgodnie z wymogami określonymi w załączniku I sekcja D oraz nie prezentują czynników innych niż te, które wiążą się z ratingami kredytowymi.

2a. [16] Do czasu upublicznienia ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych i informacji ich dotyczących traktuje się je jak informacje wewnętrzne zgodnie z definicją i przepisami dyrektywy 2003/6/WE.

Art. 6 ust. 3 tej dyrektywy stosuje się odpowiednio do agencji ratingowych w odniesieniu do obowiązku zachowania przez nie poufności i posiadania wykazu osób mających dostęp do ich ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych lub związanych z nimi informacji, przed ich ujawnieniem.

Wykaz osób, które informuje się o ratingach kredytowych i perspektywach ratingowych oraz którym przekazuje się informacje z nimi związane przed ich ujawnieniem, powinien ograniczać się do osób określonych w tym celu przez każdy oceniany podmiot.

3. Przy wystawianiu ratingów kredytowych dla strukturyzowanych instrumentów finansowych agencja ratingowa zapewnia wyraźne odróżnianie kategorii ratingu przypisywanych strukturyzowanym instrumentom finansowym, przy pomocy dodatkowego symbolu odróżniającego je od kategorii ratingu stosowanych w odniesieniu do wszelkich innych podmiotów, instrumentów finansowych lub zobowiązań finansowych.

4. Agencja ratingowa ujawnia swoją politykę i procedury dotyczące niezamówionych ratingów kredytowych.

5. Jeżeli agencja ratingowa wystawia niezamówiony rating kredytowy, wyraźnie zaznacza w ratingu kredytowym, przy użyciu łatwo rozpoznawalnych kolorów, którymi oznacza poszczególne kategorie ratingowe, czy oceniany podmiot lub powiązana strona trzecia uczestniczyli w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz czy agencja ratingowa miała dostęp do ksiąg rachunkowych, dokumentacji dotyczącej zarządzania i innych istotnych dokumentów wewnętrznych ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej.

Niezamówione ratingi kredytowe są oznaczane jako takie.

6. Agencja ratingowa nie wykorzystuje nazwy Urzędu ani żadnego właściwego organu w sposób, który by wskazywał lub sugerował zatwierdzenie lub zaakceptowanie przez Urząd lub właściwy organ ratingów kredytowych lub jakiejkolwiek działalności w zakresie ratingu kredytowego prowadzonych przez tę agencję ratingową.

Artykuł 11

Ogólne i okresowe ujawnianie informacji

1. Agencja ratingowa ujawnia w pełni i publicznie oraz niezwłocznie aktualizuje informacje dotyczące elementów określonych w części I sekcji E załącznika I.

2. Zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa udostępnia w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd informacje na temat jej historycznych wyników, w tym częstotliwości zmian ratingów, oraz informacje o ratingach kredytowych wydanych w przeszłości i o wprowadzonych w nich zmianach. Taka agencja ratingowa dostarcza do repozytorium informacje w standardowym formacie określonym przez Urząd. Urząd udostępnia publicznie te informacje i corocznie publikuje podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

3. Agencja ratingowa corocznie, do dnia 31 marca, przedstawia Urzędowi informacje dotyczące elementów określonych w załączniku I sekcja E część II pkt 2.

Artykuł 11a

Europejska platforma ratingowa

[17] 1. Wystawiając rating kredytowy lub perspektywę ratingową zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa dostarcza Urzędowi informacje ratingowe, w tym rating kredytowy oraz perspektywę ratingową ocenianego instrumentu, informacje na temat typu ratingu kredytowego, rodzaju działań ratingowych, a także dacie i godzinie publikacji.

2. Urząd publikuje poszczególne ratingi kredytowe przedstawione mu zgodnie z ust. 1 na stronie internetowej („Europejska platforma ratingowa”).

Centralne repozytorium, o którym mowa w art. 11 ust. 2, włącza się do europejskiej platformy ratingowej.

3. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do ratingów kredytowych ani perspektyw ratingowych sporządzanych za opłatą wyłącznie na potrzeby inwestorów i ujawnianych tylko im.

Artykuł 12

Sprawozdanie w sprawie przejrzystości

Agencja ratingowa publikuje corocznie sprawozdanie w sprawie przejrzystości, które zawiera informacje dotyczące elementów określonych w części III sekcji E załącznika I. Agencja ratingowa publikuje roczne sprawozdanie w sprawie przejrzystości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego i zapewnia jego dostępność na stronie internetowej agencji przez co najmniej pięć lat.

Artykuł 13

Opłaty za publiczne ujawnienie informacji

Agencja ratingowa nie pobiera opłaty za informacje udostępnione zgodnie z art. 8–12.

TYTUŁ III

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ W ZAKRESIE RATINGU KREDYTOWEGO

ROZDZIAŁ I

Procedura rejestracji

Artykuł 14

Wymogi dotyczące rejestracji

1. Agencja ratingowa występuje z wnioskiem o rejestrację do celów art. 2 ust. 1, pod warunkiem że jest osobą prawną z siedzibą w Unii.

2. Rejestracja staje się skuteczna na terytorium całej Unii z chwilą, gdy decyzja w sprawie rejestracji agencji ratingowej przyjęta przez Urząd, o której mowa w art. 16 ust. 3 lub art. 17 ust. 3, wchodzi w życie.

3. Zarejestrowana agencja ratingowa spełnia w każdym czasie warunki pierwszej rejestracji.

Agencje ratingowe bez zbędnej zwłoki zgłaszają Urzędowi wszelkie istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji, w tym wszelkie otwarcie i zamknięcie oddziału w Unii.

Bez uszczerbku dla akapitu drugiego agencja ratingowa powiadamia Urząd o planowanych istotnych zmianach w metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych lub proponowanych nowych metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych w chwili, gdy dana agencja ratingowa publikuje proponowane zmiany lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej zgodnie z art. 8 ust. 5a. Po upływie okresu konsultacji agencja ratingowa powiadamia Urząd o wszelkich zmianach wynikających z takich konsultacji.

4. Bez uszczerbku dla art. 16 lub 17 Urząd rejestruje agencję ratingową, jeśli po rozpatrzeniu wniosku stwierdzi, że agencja ratingowa spełnia warunki wystawiania ratingów kredytowych określone w niniejszym rozporządzeniu, z uwzględnieniem przepisów art. 4 i 6.

5. Urząd nie nakłada dodatkowych wymogów dotyczących rejestracji, które nie są przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 15

Wniosek o rejestrację

1. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację do Urzędu. Wniosek zawiera informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II.

2. Jeżeli wniosek o rejestrację składa grupa agencji ratingowych, członkowie grupy upoważniają jednego z członków grupy do złożenia wszystkich wniosków do Urzędu w imieniu grupy. Upoważniona agencja ratingowa dostarcza informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II w odniesieniu do każdego członka grupy.

3. Agencja ratingowa składa wniosek w dowolnym języku urzędowym instytucji Unii. Przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (²⁶) mają zastosowanie odpowiednio do wszelkiej innej komunikacji między Urzędem a agencjami ratingowymi i ich personelem.

4. W ciągu 20 dni roboczych od otrzymania wniosku Urząd sprawdza kompletność wniosku. Jeśli wniosek nie jest kompletny, Urząd wyznacza termin, w którym agencja ratingowa ma przedłożyć dodatkowe informacje.

Po stwierdzeniu, że wniosek jest kompletny, Urząd powiadamia o tym odpowiednio agencję ratingową.

Artykuł 16

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację agencji ratingowej przez Urząd

1. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację agencji ratingowej w oparciu o zgodność agencji ratingowej z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, w szczególności jeśli agencja ratingowa:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) zamierza stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 60 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnioną decyzję w sprawie rejestracji albo odmowy rejestracji.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 17

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację grupy agencji ratingowych przez właściwy Urząd

1. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację grupy agencji ratingowych w oparciu o zgodność agencji ratingowych z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, zwłaszcza jeśli grupa agencji ratingowych:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 70 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnione indywidualne decyzje w sprawie rejestracji lub jej odmowy dla każdej agencji ratingowej w ramach tej grupy.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 18

Powiadomienie dotyczące decyzji w sprawie rejestracji, decyzji w sprawie odmowy rejestracji lub wycofania rejestracji oraz publikacja wykazu zarejestrowanych agencji ratingowych

1. W terminie pięciu dni roboczych od podjęcia decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20 Urząd powiadamia o swojej decyzji zainteresowaną agencję ratingową. Jeśli Urząd odmawia rejestracji agencji ratingowej lub odwołuje rejestrację tej agencji ratingowej, podaje zainteresowanej agencji ratingowej pełne uzasadnienie w swojej decyzji.

2. Urząd powiadamia Komisję, EUNB, EUNUiPPE, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe o wszelkich decyzjach przyjętych zgodnie z art. 16, 17 lub 20.

3. Urząd publikuje na swojej stronie internetowej wykaz agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wykaz ten jest aktualizowany w terminie pięciu dni roboczych po podjęciu decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20. Komisja publikuje ten zaktualizowany wykaz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w terminie 30 dni po dokonaniu tej aktualizacji.

Artykuł 19

Opłata rejestracyjna i nadzorcza

1. Urząd pobiera od agencji ratingowych opłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem Komisji, o którym mowa w ust. 2. Opłaty te w pełni pokrywają wydatki Urzędu niezbędne do rejestracji i certyfikacji agencji ratingowych, a także nadzoru nad nimi oraz zwrotu wszelkich kosztów, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku ewentualnego przekazania zadań zgodnie z art. 30.

2. Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat. Rozporządzenie to określa w szczególności rodzaj opłat i czynności, za które są pobierane, ich wysokość oraz sposób ich uiszczenia oraz sposób, w jaki Urząd zwraca wszelkie koszty, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

Wysokość opłaty pobieranej od agencji ratingowej obejmuje wszystkie koszty administracyjne i jest proporcjonalna do obrotu danej agencji ratingowej.

Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat, o których mowa w akapicie pierwszym za pomocą aktu delegowanego zgodnie z art. 38a oraz w oparciu o warunki określone w art. 38b i 38c.

Artykuł 20

Wycofanie rejestracji

1. Bez uszczerbku dla art. 24 Urząd wycofuje rejestrację agencji ratingowej, jeśli agencja ratingowa:

a) wyraźnie zrzeka się rejestracji lub nie przedstawiła żadnych ratingów kredytowych za poprzednie sześć miesięcy;

b) uzyskała rejestrację, dopuszczając się poświadczenia nieprawdy lub w inny niezgodny z prawem sposób; lub

c) przestała spełniać warunki, na podstawie których została zarejestrowana.

2. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wykorzystywane są ratingi kredytowe wystawiane przez zainteresowaną agencję ratingową, stwierdzi, że jeden z warunków, o którym mowa w ust. 1, został spełniony, może zwrócić się do Urzędu o sprawdzenie, czy zostały spełnione warunki wycofania rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej. W przypadku gdy Urząd postanowi o nieodwoływaniu rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej, podaje pełne uzasadnienie swojej decyzji.

3. Decyzja w sprawie wycofania rejestracji staje się bezzwłocznie skuteczna na terytorium całej Unii, z zastrzeżeniem okresu przejściowego, w celu wykorzystania ratingu kredytowego, o którym mowa w art. 24 ust. 4.

ROZDZIAŁ II

Nadzór ze strony Urzędu

Artykuł 21

Urząd

1. Nie naruszając przepisów art. 25a, Urząd zapewnia stosowanie niniejszego rozporządzenia.

2. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, Urząd wydaje i aktualizuje wytyczne dotyczące współpracy pomiędzy Urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi do celów niniejszego rozporządzenia oraz do celów odnośnych przepisów sektorowych, w tym procedur i warunków szczegółowych związanych z przekazywaniem zadań.

3. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 Urząd, we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), wydaje wytyczne w sprawie zastosowania systemu zatwierdzania na mocy art. 4 ust. 3 tego rozporządzenia do dnia 7 czerwca 2011 r. oraz aktualizuje je.

4. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) informacji, jakie powinna przedstawić agencja ratingowa we wniosku o rejestrację zgodnie z załącznikiem II;

b) informacji, których agencja ratingowa musi udzielić we wniosku o certyfikację i na potrzeby dokonania oceny ich znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych, o których mowa w art. 5;

c) prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości ujawnianych przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz załącznikiem I sekcja E część II pkt 1;

d) oceny zgodności metodyki dotyczącej ratingu kredytowego z wymogami określonymi w art. 8 ust. 3;

e) treści i formatu okresowych sprawozdań zawierających dane na temat ratingów, których Urząd może zażądać od zarejestrowanych i certyfikowanych agencji ratingowych na potrzeby bieżącego nadzoru.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4a. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) treści i prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości, jakie mają być ujawniane Urzędowi przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11a ust. 1; oraz

b) treści i formy okresowych raportów o opłatach pobieranych przez agencje ratingowe, na potrzeby bieżącego nadzoru przez Urząd.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4b. Urząd składa sprawozdanie z możliwości ustanowienia co najmniej jednego zestawienia porównawczego ratingów kredytowych przedstawionych zgodnie z art. 11a ust. 1 i przedstawia to sprawozdanie Komisji do dnia 21 czerwca 2015 r. W sprawozdaniu tym w szczególności ocenia się:

a) możliwość, koszty i korzyści ustanowienia jednego lub więcej zestawień;

b) sposób utworzenia jednego lub więcej zestawień bez wypaczania ratingów kredytowych w świetle różnych metod ratingowych;

c) wszelkie skutki, jakie zestawienia mogłyby mieć dla regulacyjnych standardów technicznych opracowanych dotychczas w związku z art. 21 ust. 4a lit. a) i c).

Urząd przeprowadza konsultacje z EUNB i EUNUiPPE dotyczące akapitu pierwszego lit. a) i b).

5. Urząd corocznie publikuje sprawozdanie ze stosowania niniejszego rozporządzenia. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę wykonania załącznika I przez agencje ratingowe zarejestrowane na mocy niniejszego rozporządzenia oraz ocenę stosowania mechanizmu zatwierdzania, o którym mowa w art. 4 ust. 3.

6. Każdego roku Urząd przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie podjętych przez Urząd środków nadzoru i sankcji zastosowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym grzywien lub okresowych kar pieniężnych.

7. Urząd współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) przy realizacji swych zadań i konsultuje się z tymi organami przed wydaniem i aktualizacją wytycznych oraz przedłożeniem projektu regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2, 3 i 4.

Artykuł 22

Właściwe organy

1. Do dnia 7 czerwca 2010 r. każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy dysponują odpowiednią liczbą pracowników posiadających fachową wiedzę i uprawnienia, umożliwiające stosowanie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 22a

Badanie zgodności z wymogami metodologicznymi

1. Prowadząc bieżący nadzór agencji ratingowych zarejestrowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, Urząd regularnie bada zgodność z art. 8 ust. 3.

2. Bez uszczerbku dla art. 23 Urząd będzie również w ramach analizy, o której mowa w ust. 1:

a) sprawdzać prowadzenie weryfikacji historycznej przez agencje ratingowe;

b) dokonywać analizy wyników weryfikacji historycznej; oraz

c) kontrolować, czy agencje ratingowe posiadają odpowiednie procedury umożliwiające uwzględnienie wyników weryfikacji historycznej w stosowanych przez nie metodach ratingu.

Artykuł 23

Nieingerowanie w zawartość ratingów kredytowych ani ich metodologie

Podczas wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd, Komisja ani żadne organy publiczne państwa członkowskiego nie ingerują w zawartość ratingów kredytowych ani w metodologie ich sporządzania.

Artykuł 23a

Wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 23b–23d

Uprawnienia przyznane Urzędowi, urzędnikom Urzędu lub innym osobom upoważnionym przez Urząd na mocy art. 23b–23d nie mogą służyć do wymagania ujawnienia informacji lub dokumentów, które są poufne lub objęte tajemnicą.

Artykuł 23b

Wezwania do udzielenia informacji

1. Urząd może – za pomocą zwykłego wniosku lub w drodze decyzji – wezwać agencje ratingowe, osoby prowadzące działalność w zakresie ratingu kredytowego, oceniane podmioty i powiązane z nimi strony trzecie, strony trzecie, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub czynności operacyjne na zasadzie outsourcingu, oraz osoby w inny sposób blisko powiązane z agencjami ratingowymi lub wykonywaniem działalności w zakresie ratingu kredytowego, do udostępnienia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Przekazując wniosek w sprawie informacji na mocy ust. 1, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres żądanych informacji;

d) ustala termin, w którym należy te informacje dostarczyć;

e) informuje osobę, do której zwraca się o informacje, że nie ma ona obowiązku ich przedstawienia, lecz w odpowiedzi na wniosek przedstawione informacje nie mogą być błędne ani mylące;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Wymagając dostarczenia informacji ma mocy ust. 1 za pomocą decyzji, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres informacji będących przedmiotem wniosku;

d) ustala termin dostarczenia informacji;

e) wskazuje okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, w przypadku gdy przedstawione wymagane informacje są niekompletne;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd; oraz

g) wskazuje prawo do odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej oraz do skierowania decyzji do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z art. 60 i 61 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1 lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych lub spółek niemających osobowości prawnej, osoby powołane do ich reprezentacji zgodnie z ustawą lub statutem, udzielają wymaganych informacji. Profesjonalni pełnomocnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Ci ostatni pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeśli przekazane informacje są niekompletne, niewłaściwe lub wprowadzają w błąd.

5. Urząd niezwłocznie przesyła kopię zwykłego wniosku lub swojej decyzji do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania lub siedzibę osoby, o których mowa w ust. 1 i których dotyczy wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł 23c

Ogólne dochodzenia

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia względem osób wymienionych w art. 23b ust. 1. W tym celu urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd są uprawnieni do:

a) badania dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych materiałów związanych z wykonywaniem jego zadań niezależnie od nośnika, na którym są one przechowywane;

b) wykonywania lub uzyskiwania uwierzytelnionych kopii lub wyciągów z takich dokumentów, danych, procedur i innych materiałów;

c) wzywania dowolnych osób, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub ich przedstawicieli lub członków ich personelu i zwracania się do nich o złożenie ustnych lub pisemnych wyjaśnień na temat sytuacji faktycznej lub dokumentów związanych z przedmiotem i celem kontroli oraz do zanotowania odpowiedzi;

d) przesłuchiwania wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych, które zgodzą się na przesłuchanie, do celów zbierania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia;

e) żądania rejestrów połączeń telefonicznych i przesyłu danych.

2. Urzędnicy oraz inne osoby upoważnione przez Urząd do celów dochodzeń, o których mowa w ust. 1, wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia. W upoważnieniu wskazane są również okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b w przypadku, gdy nieprzekazane zostaną żądane dokumenty, dane, procedury i wszelkie inne materiały lub odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub zostaną przekazane w sposób niepełny, a także kary przewidziane w art. 36a w związku z pkt 8 sekcji II załącznika III, bądź w przypadku gdy odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom wszczynanym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

4. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed dochodzeniem Urząd informuje właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzone dochodzenie, o dochodzeniu i tożsamości upoważnionych osób. Urzędnicy zainteresowanego właściwego organu udzielają – na wniosek Urzędu – pomocy upoważnionym osobom w wykonywaniu przez nie ich obowiązków. Na wniosek, urzędnicy zainteresowanego właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego również mogą być obecni podczas dochodzeń.

5. Jeżeli żądanie przedstawienia rejestrów połączeń telefonicznych i danych o ruchu przewidziane w ust. 1 lit. e) wymaga uzyskania zezwolenia od organu wymiaru sprawiedliwości stosownie do przepisów krajowych, występuje się o takie zezwolenie. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

6. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa ust. 3a, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot dochodzeń. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe organy sądowe nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23d

Kontrole na miejscu

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia w pomieszczeniach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza przez osoby prawne wymienione w art. 23b ust. 1. W przypadku gdy wymaga tego właściwe i skuteczne przeprowadzenie inspekcji, Urząd może przeprowadzić kontrolę na miejscu bez uprzedzenia.

2. Urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu mogą wejść do wszelkich lokali i na teren, które stanowią miejsce prowadzenia działalności osób prawnych, których dotyczy decyzja o dochodzeniu przyjęta przez Urząd i posiadają wszelkie uprawnienia określone w art. 23c ust. 1. Mają również prawo do pieczętowania wszelkich pomieszczeń w miejscu prowadzenia działalności kontrolowanego podmiotu i ksiąg lub dokumentów na czas i w zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli.

3. Urzędnicy Urzędu i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia, a także okresowe kary pieniężne określone w art. 36b w przypadku, gdy zainteresowane osoby nie poddają się dochodzeniu. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed kontrolą Urząd powiadamia o niej właściwy organ państwa członkowskiego, w którym kontrola ta ma być przeprowadzona.

4. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom na miejscu zarządzonym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wyznacza datę jego wszczęcia oraz wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Urząd podejmuje takie decyzje po skonsultowaniu się z właściwym organem państwa członkowskiego, w którym ma być przeprowadzona kontrola.

5. Urzędnicy właściwego organu państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być przeprowadzona kontrola, a także osoby upoważnione bądź wyznaczone przez ten organ, na wniosek Urzędu aktywnie pomagają urzędnikom Urzędu i innym osobom upoważnionym przez Urząd. W tym celu posiadają uprawnienia określone w ust. 2. Podczas kontroli na miejscu mogą być również obecni, na żądanie, urzędnicy właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.

6. Urząd może również zażądać od właściwych organów państw członkowskich przeprowadzenia – w jego imieniu – poszczególnych zadań dochodzeniowych i kontroli na miejscu zgodnie z niniejszym artykułem i art. 23c ust. 1. W tym celu właściwe organy posiadają te same uprawnienia co Urząd, określone w niniejszym artykule i w art. 23c ust. 1.

7. W przypadku gdy urzędnicy Urzędu i inne osoby towarzyszące upoważnione przez Urząd stwierdzą, że osoba sprzeciwia się kontroli zarządzonej na mocy niniejszego artykułu, właściwy organ zainteresowanego państwa członkowskiego udziela im niezbędnej pomocy, zwracając się w razie potrzeby o pomoc policji lub równorzędnego organu egzekwowania prawa, w celu umożliwienia im przeprowadzenia kontroli na miejscu.

8. Jeżeli kontrola na miejscu przewidziana w ust. 1 lub pomoc przewidziana w ust. 7 wymaga zezwolenia organu sądowego zgodnie z przepisami krajowymi, składa się wniosek o wydanie takiego zezwolenia, w tym z wyprzedzeniem. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

9. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot kontroli. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do

Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa, że miało miejsce naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe władze sądownicze nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23e

Przepisy proceduralne dotyczące stosowania środków nadzorczych i nakładania grzywien

1. Jeżeli wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, Urząd stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, Urząd wyznacza spośród swojego personelu niezależnego urzędnika dochodzeniowego, aby przeprowadził dochodzenie w tej sprawie. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze lub nie brał w przeszłości udziału w bezpośrednim lub pośrednim nadzorowaniu lub procesie rejestracyjnym danej agencji ratingowej i wykonuje swoje funkcje niezależnie od Rady Organów Nadzoru Urzędu.

2. Urzędnik dochodzeniowy bada domniemane naruszenia, z uwzględnieniem wszelkich uwag przedstawionych przez osoby poddane dochodzeniu, i przedkłada Radzie Organów Nadzoru Urzędu pełną dokumentację zawierającą dokonane przez niego ustalenia.

Aby wykonać swoje zadania, urzędnik dochodzeniowy może skorzystać z prawa do złożenia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. 23b oraz do przeprowadzania dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23c i 23d. Korzystając z tych praw, urzędnik dochodzeniowy przestrzega przepisów art. 23a.

Przy wykonywaniu swoich zadań urzędnik dochodzeniowy ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji zebranych przez Urząd w ramach prowadzonych przezeń działań nadzorczych.

3. Po zakończeniu dochodzenia i przed przedłożeniem Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentacji zawierającej jego ustalenia urzędnik dochodzeniowy zapewnia osobom, które są przedmiotem dochodzenia, możliwość przedstawienia swojego stanowiska na temat spraw będących przedmiotem dochodzenia. Urzędnik dochodzeniowy opiera swoje ustalenia wyłącznie na faktach, do których osoby poddane dochodzeniu miały możliwość się odnieść.

W trakcie dochodzeń prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu w pełni przestrzega się prawa zainteresowanych osób do obrony.

4. Przedkładając Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentację zawierającą swoje ustalenia, urzędnik dochodzeniowy powiadamia o tym fakcie osoby poddane dochodzeniu. Osoby poddane dochodzeniu mają prawo dostępu do dokumentacji, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych dotyczących stron trzecich.

5. Na podstawie dokumentacji zawierającej ustalenia urzędnika dochodzeniowego i – na wniosek zainteresowanych stron – po umożliwieniu osobom poddanym dochodzeniu przedstawienia ich stanowiska zgodnie z art. 25 i 36c, Rada Organów Nadzoru Urzędu stwierdza, czy osoby, które są przedmiotem dochodzenia, popełniły co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, a jeżeli tak – stosuje środek nadzorczy zgodnie z art. 24 i nakłada grzywnę zgodnie z art. 36a.

6. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze udziału w obradach Rady Organów Nadzoru Urzędu ani w żaden inny sposób nie uczestniczy w procesie podejmowania decyzji przez Radę Organów Nadzoru Urzędu.

7. Komisja przyjmuje dalsze przepisy proceduralne dotyczące wykonywania prawa do nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych, w tym przepisy dotyczące prawa do obrony, przepisy tymczasowe i przepisy dotyczące poboru grzywien lub okresowych kar pieniężnych; przyjmuje również szczegółowe przepisy dotyczące okresów przedawnienia odnoszących się do nakładania i egzekwowania kar.

Przepisy, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmowane są w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i na warunkach określonych w art. 38b i 38c.

8. Urząd przekazuje sprawy do postępowania karnego stosownym organom krajowym, gdy – wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia – stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić przestępstwo. Ponadto Urząd powstrzymuje się od nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych w przypadku, gdy – wskutek postępowania karnego prowadzonego na mocy prawa krajowego – wyrok uniewinniający lub skazujący w związku z tymi samymi czynami lub czynami, które są zasadniczo takie same, uprawomocnił się.

Artykuł 24

Środki nadzorcze stosowane przez Urząd

1. W przypadku gdy, zgodnie z art. 23e ust. 5, Rada Organów Nadzoru Urzędu ustali, że agencja ratingowa popełniła jedno z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona jedną lub więcej z poniższych decyzji:

a) wycofanie rejestracji agencji ratingowej;

b) nałożenie na tę agencję ratingową tymczasowego zakazu wystawiania ratingów kredytowych, obowiązującego w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

c) zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych wystawionych przez tę agencję ratingową, obowiązujące w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

d) zobowiązanie tej agencji ratingowej do usunięcia danego naruszenia;

e) wydanie publicznych ostrzeżeń.

2. Podejmując decyzje, o których mowa w ust. 1, Rada Organów Nadzoru Urzędu bierze pod uwagę charakter i wagę naruszenia, uwzględniając następujące kryteria:

a) czas trwania i częstotliwość naruszenia;

b) kwestię, czy naruszenie ujawniło istotne lub systemowe słabości procedur stosowanych przez przedsiębiorstwo bądź jego systemów zarządzania lub kontroli wewnętrznej;

c) kwestię, czy naruszenie doprowadziło do przestępstwa finansowego bądź też ułatwiło przestępstwo finansowe lub w inny sposób jest z nim związane;

d) kwestię, czy naruszenia dopuszczono się umyślnie lub w wyniku zaniedbania.

3. Przed podjęciem decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) Rada Organów Nadzoru Urzędu informuje o nich Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).

4. Ratingi kredytowe mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane do celów regulacyjnych po przyjęciu decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a) i c), w okresie nieprzekraczającym:

a) dziesięciu dni roboczych od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

b) trzech miesięcy od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli nie istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

W wyjątkowych okolicznościach związanych z ewentualnym zakłóceniem rynku lub stabilności finansowej Rada Organów Nadzoru Urzędu może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) lub Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) – przedłużyć okres, o którym mowa w lit. b), o trzy miesiące.

5. Bez zbędnej zwłoki Rada Organów Nadzoru Urzędu powiadamia zainteresowaną agencję ratingową o wszelkich decyzjach przyjętych na mocy ust. 1 i przekazuje wszelkie takie decyzje właściwym organom i właściwym organom sektorowym oraz Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). Podaje ona do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej każdą decyzję w terminie 10 dni roboczych od daty jej podjęcia.

Podając swoją decyzję do wiadomości publicznej zgodnie z akapitem pierwszym, Rada Organów Nadzoru Urzędu podaje również do publicznej wiadomości prawo zainteresowanej agencji ratingowej do odwołania się od decyzji, a także – w stosownych przypadkach – fakt, że takie odwołanie zostało złożone, precyzując, że odwołanie to nie ma skutku zawieszającego oraz fakt, że Komisja Odwoławcza ma możliwość zawieszenia stosowania zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 60 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 25

Wysłuchanie zainteresowanych stron

1. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zgodnie z art. 24 ust. 1 Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom podlegającym postępowaniu możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestiach, co do których ESA (ESMA) poczyniła ustalenia. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie, mogły przedstawić swoje stanowisko.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu zapobieżenia istotnym i zbliżającym się szkodom dla systemu finansowego. W takiej sytuacji Rada Organów Nadzoru Urzędu może podjąć decyzję tymczasową i zapewnia zainteresowanym stronom możliwość przedstawienia swojego stanowiska jak najszybciej po podjęciu decyzji.

2. W postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych.

Artykuł 25a

Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8b, 8c i 8d.

Właściwe organy sektorowe są odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8b, 8c i 8d zgodnie z odnośnym prawodawstwem sektorowym.

ROZDZIAŁ III

Współpraca pomiędzy urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi

Artykuł 26

Zobowiązanie do podejmowania współpracy

Urząd, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe współpracują ze sobą, gdy jest to konieczne dla celów niniejszego rozporządzenia oraz odnośnych przepisów sektorowych.

Artykuł 27

Wymiana informacji

1. Urząd, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe bez zbędnej zwłoki wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia i odnośnych przepisów sektorowych.

2. Urząd może przekazywać bankom centralnym, Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w ramach ich uprawnień jako władz monetarnych, Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego oraz, w stosownych przypadkach, innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych i rozliczeniowych, informacje poufne przeznaczone do wykonywania ich zadań. Podobnie tym organom lub podmiotom nie zabrania się przekazywania Urzędowi informacji, których może on potrzebować w celu wypełniania swoich obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 28

(uchylony).

Artykuł 29

(uchylony).

Artykuł 30

Przekazywanie zadań przez Urząd właściwym organom

1. W przypadkach gdy jest to konieczne w celu właściwego wykonania zadania nadzorczego, Urząd może przekazać poszczególne zadania nadzorcze właściwemu organowi państwa członkowskiego zgodnie z wytycznymi wydanymi przez Urząd zgodnie z art. 21 ust. 2. Takie poszczególne zadania nadzorcze mogą w szczególności obejmować uprawnienia do kierowania wezwań do udzielenia informacji zgodnie z art. 23b oraz do prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23d ust. 6.

2. Przed przekazaniem zadań Urząd konsultuje się z odpowiednim właściwym organem. Konsultacje te dotyczą:

a) zakresu przekazywanego zadania;

b) harmonogramu wykonania zadania, które ma być przekazane; oraz

c) przekazania niezbędnych informacji przez Urząd i do Urzędu.

3. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie opłat, które ma być przyjęte przez Komisję zgodnie z art. 19 ust. 2, Urząd zwraca właściwemu organowi koszty poniesione w związku z realizacją przekazanych zadań.

4. Urząd dokonuje przeglądu przekazania, o którym mowa w ust. 1, w stosownych odstępach czasu. Przekazanie zadań można odwołać w każdej chwili.

Przekazywanie zadań nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności Urzędu i nie ogranicza zdolności Urzędu do wykonywania i nadzorowania przekazanej czynności. Obowiązki nadzorcze wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym decyzje o rejestracji, ocena końcowa i dalsze decyzje dotyczące naruszeń, nie mogą być przekazywane.

Artykuł 31

Powiadomienia oraz wnioski o zawieszenie kierowane przez właściwe organy

1. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdza, że na terytorium tego lub też innego państwa członkowskiego są podejmowane lub zostały podjęte działania sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem, powiadamia o tym fakcie Urząd w jak najbardziej szczegółowy sposób. Jeżeli właściwy organ uważa, że jest to właściwe do celów dochodzenia, właściwy organ może również zasugerować Urzędowi, by oszacował, czy konieczne jest skorzystanie z uprawnień przewidzianych w art. 23b i 23c w odniesieniu do agencji ratingowej biorącej udział w tych działaniach.

Urząd podejmuje odpowiednie działania. Informuje o wynikach działań powiadamiający właściwy organ, a także, jeśli to możliwe, poinformuje o wszelkich istotnych skutkach przejściowych.

2. Bez uszczerbku dla obowiązku powiadomienia określonego w ust. 1, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego dokonujący powiadomienia uznaje, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi kredytowe są wykorzystywane na terytorium tego państwa członkowskiego, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia i naruszenia te są na tyle poważne i częste, że mają znaczny wpływ na ochronę inwestorów lub stabilność systemu finansowego w danym państwie członkowskim, właściwy organ dokonujący powiadomienia może zwrócić się do Urzędu z wnioskiem o zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych danej agencji ratingowej przez instytucje finansowe oraz inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1. Właściwy organ dokonujący powiadomienia przedstawia Urzędowi wyczerpujące uzasadnienie swojego wniosku.

W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za nieuzasadniony, informuje o tym na piśmie właściwy organ dokonujący powiadomienia, podając tego powody. W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za uzasadniony, stosuje odpowiednie środki celem rozwiązania danego problemu.

Artykuł 32

Tajemnica zawodowa

1. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do Urzędu, właściwych organów oraz wszystkich osób, które pracują lub pracowały dla Urzędu, dla właściwych organów lub dla każdej innej osoby, której Urząd przekazał zadania, włącznie z zatrudnionymi przez Urząd audytorami i rzeczoznawcami. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą być ujawniane innej osobie lub innemu organowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

2. Wszystkie informacje, które na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały nabyte przez lub wymienione między Urzędem, właściwymi organami, właściwymi organami sektorowymi oraz innymi organami i podmiotami wymienionymi w art. 27 ust. 2, uznaje się za poufne, chyba że w momencie ich przekazania Urząd lub właściwy organ, lub inny organ bądź podmiot oświadczy, iż informacje te mogą być ujawnione lub ich ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

Artykuł 33

(uchylony).

ROZDZIAŁ IV

Współpraca z państwami trzecimi

Artykuł 34

Umowa o wymianie informacji

Urząd może zawierać umowy o wymianie informacji z organami nadzoru państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są objęte gwarancjami zachowania tajemnicy zawodowej, które są co najmniej równoważne gwarancjom określonym w art. 32.

Taka wymiana informacji służy Urzędowi oraz tym organom nadzoru do wykonywania ich zadań.

W odniesieniu do przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego Urząd stosuje rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (³⁰).

Artykuł 35

Ujawnianie informacji otrzymanych od państw trzecich

Urząd może ujawnić informacje otrzymane od organów nadzorczych państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy Urząd lub właściwe organy uzyskały wyraźną zgodę organu nadzorczego, który przekazał informacje, oraz w stosownych przypadkach, gdy informacje są ujawniane wyłącznie do celów, na które ten organ nadzorczy wyraził zgodę, lub gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

TYTUŁ IIIA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA AGENCJI RATINGOWYCH

Artykuł 35a

Odpowiedzialność cywilna

1. W przypadku gdy agencja ratingowa dopuści się, umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa, któregokolwiek naruszenia wymienionego w załączniku III, mającego wpływ na rating kredytowy, inwestor lub emitent może dochodzić roszczeń od tej agencji ratingowej za szkody spowodowane w wyniku naruszenia.

Inwestor może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że w sposób racjonalny polegał – zgodnie z art. 5a ust. 1 lub w inny sposób z zachowaniem należytej ostrożności – na ratingu kredytowym, podejmując decyzję o zainwestowaniu w instrument finansowy, będący przedmiotem tego ratingu kredytowego, zachowaniu takiego instrumentu lub zbyciu go.

Emitent może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że on lub jego instrumenty finansowe są przedmiotem tego ratingu kredytowego, a naruszenie nie było wynikiem wprowadzającej w błąd lub niedokładnej informacji przekazanej agencji ratingowej przez emitenta czy to bezpośrednio, czy za pośrednictwem informacji ogólnie dostępnych.

2. Inwestor lub emitent odpowiada za przedstawienie dokładnych i szczegółowych informacji wskazujących, że agencja ratingowa dopuściła się naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz że naruszenie to miało wpływ na wystawiony rating kredytowy.

Oceny tego, czy przedstawienie odpowiednich informacji było dokładne i szczegółowe, dokonuje właściwy sąd krajowy, uwzględniając przy tym fakt, iż inwestor lub emitent mogą nie mieć dostępu do informacji będących jedynie w posiadaniu agencji ratingowej.

3. Odpowiedzialność cywilna agencji ratingowych, o której mowa w ust. 1, może zostać z góry ograniczona wyłącznie wówczas, gdy takie ograniczenie jest:

a) racjonalne i proporcjonalne; oraz

b) dozwolone na mocy obowiązującego prawa krajowego, zgodnie z ust. 4.

Każde ograniczenie, które nie jest zgodne z akapitem pierwszym, lub każde wyłączenie odpowiedzialności cywilnej są pozbawione mocy prawnej.

4. Pojęcia takie jak „szkoda”, „umyślność”, „rażące niedbalstwo” , „racjonalne poleganie”, „należyta ostrożność” i „wpływ”, a także „racjonalność” i „proporcjonalność” , o których mowa w niniejszym artykule, lecz których nie zdefiniowano, interpretuje się i stosuje zgodnie z obowiązującym prawem krajowym określonym na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sprawy dotyczące odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowej, nieobjęte niniejszym rozporządzeniem podlegają obowiązującemu prawu krajowemu określonemu na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sąd właściwy do orzekania w sprawie roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej, dochodzonego przez inwestora lub emitenta, określa się na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego.

5. Niniejszy artykuł nie wyklucza dalszych roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej zgodnie z prawem krajowym.

6. Prawo do dochodzenia roszczeń, określone w niniejszym artykule, nie stanowi dla Urzędu przeszkody w wykonywaniu wszystkich swoich uprawnień, o których mowa w art. 36a.

TYTUŁ IV

SANKCJE, PROCEDURA KOMITETOWA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

ROZDZIAŁ I

Sankcje, grzywny, okresowe kary pieniężne, procedura komitetowa, przekazanie uprawnień oraz sprawozdawczość

Artykuł 36

Sankcje

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar stosowanych w przypadku naruszenia art. 4 ust. 1 oraz podejmują wszelkie środki zapewniające ich wykonanie. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwy organ sektorowy podawał do publicznej wiadomości każdą sankcję, jaka została nałożona za naruszenie art. 4 ust. 1, chyba że takie ujawnienie mogłoby poważnie zagrozić rynkom finansowym lub wyrządzić nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

Państwa członkowskie zawiadamiają Komisję o przepisach wymienionych w akapicie pierwszym najpóźniej do dnia 7 grudnia 2010 r. Zawiadamiają one niezwłocznie Komisję o wszelkich dalszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 36a

Grzywny

1. W przypadku gdy – zgodnie z art. 23e ust. 5 – Rada Organów Nadzoru Urzędu odkryje popełnienie przez agencję ratingową – umyślnie lub w wyniku zaniedbania – jednego z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona decyzję o nałożeniu grzywny zgodnie z postanowieniami ust. 2.

Naruszenie agencji ratingowej zostaje uznane za umyślne, jeżeli Urząd stwierdzi istnienie obiektywnych przesłanek dowodzących, że agencja ratingowa lub jej kierownictwo wyższego szczebla działały celowo w celu popełnienia naruszenia.

2. Podstawowe kwoty grzywien, o których mowa w ust. 1, mieszczą się w następujących granicach:

a) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–5, 11–15, 19, 20, 23, 26a–26d, 28, 30, 32, 33, 35, 41, 43, 50 i 51 oraz 55–62 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 500 000 EUR i nie przekracza 750 000 EUR;

b) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 6, 7, 8, 16, 17, 18, 21, 22, 22a, 24, 25, 27, 29, 31, 34, 37–40, 42, 42a, 42b, 45–49a, 52, 53 i 54 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 300 000 EUR i nie przekracza 450 000 EUR;

c) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 9, 10, 26, 36, 44 i 53 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 100 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

d) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1, 6, 7, 8 i 9 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 50 000 EUR i nie przekracza 150 000 EUR;

e) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 2, 3a–5 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 25 000 EUR i nie przekracza 75 000 EUR;

f) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 3 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 10 000 EUR i nie przekracza 50 000 EUR;

g) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–3 i 11 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 150 000 EUR i nie przekracza 300 000 EUR;

h) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 20a załącznika III, sekcja I, pkt 4–4c, 6, 8 i 10 załącznika III sekcja III, grzywna wynosi co najmniej 90 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

i) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 5, 7 i 9 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 40 000 EUR i nie przekracza 100 000 EUR.

Aby podjąć decyzję, czy podstawowa kwota grzywien powinna odpowiadać niższej, średniej czy wyższej granicy określonej w akapicie pierwszym, Urząd uwzględnia roczny obrót danej agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym. Podstawowa kwota plasować się będzie w dolnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest niższy niż 10 mln EUR, w średnim zakresie dla agencji ratingowych, których roczny obrót wynosi pomiędzy 10 a 50 mln EUR oraz w górnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest wyższy niż 50 mln EUR.

3. Kwoty podstawowe podane w granicach określonych w ust. 2 w razie potrzeby dostosowuje się z uwzględnieniem okoliczności obciążających lub łagodzących, zgodnie ze współczynnikami zdefiniowanymi w załączniku IV.

Odpowiedni współczynnik obciążenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego współczynnika obciążenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego współczynnika obciążenia dodaje się do kwoty podstawowej.

Odpowiedni współczynnik złagodzenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego wskaźnika złagodzenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego wskaźnika złagodzenia odejmuje się od kwoty podstawowej.

4. Nie naruszając przepisów ust. 2 i 3, grzywna nie może przekraczać 20 % rocznego obrotu agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym i, jeżeli w wyniku naruszenia agencja ratingowa bezpośrednio lub pośrednio uzyskała korzyści finansowe, grzywna musi być co najmniej równa wysokości tych korzyści finansowych.

W przypadku gdy agencja ratingowa w wyniku danego działania lub zaniechania dopuściła się więcej niż jednego naruszenia wymienionego w załączniku III, zastosowanie ma wyłącznie wyższa grzywna obliczona zgodnie z ust. 2 i 3 i odnosząca się do jednego z tych naruszeń.

Artykuł 36b

Okresowe kary pieniężne

1. Rada Organów Nadzoru Urzędu nakłada w drodze decyzji okresową karę pieniężną, aby skłonić:

a) agencję ratingową do usunięcia naruszenia, zgodnie z decyzją podjętą na mocy art. 24 ust. 1 lit. d);

b) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do dostarczenia kompletnych informacji, których zażądano w drodze decyzji wydanej na mocy art. 23b;

c) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się dochodzeniu, a w szczególności do przedłożenia kompletnych dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych żądanych materiałów, a także do uzupełnienia i skorygowania innych informacji udostępnionych w dochodzeniu wszczętym na podstawie decyzji podjętej na mocy art. 23c;

d) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się kontroli na miejscu zarządzonej decyzją na mocy art. 23d.

2. Okresowa kara pieniężna musi być skuteczna i proporcjonalna. Okresowa kara pieniężna jest nakładana za każdy dzień, do momentu gdy agencja ratingowa lub zainteresowana osoba podporządkuje się odpowiedniej decyzji, o której mowa w ust. 1.

3. Niezależnie od przepisów ust. 2 wysokość okresowych kar pieniężnych jest równa 3 % średniego dziennego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym lub – w przypadku osób fizycznych – 2 % średniego dziennego dochodu w poprzedzającym roku kalendarzowym. Kary są obliczane od dnia określonego w decyzji nakładającej okresową karę pieniężną.

4. Okresową karę pieniężną można nałożyć na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy po powiadomieniu o decyzji Urzędu.

Artykuł 36c

Wysłuchanie osób, których dotyczy postępowanie

1. Przed podjęciem decyzji nakładającej grzywnę i/lub okresową karę pieniężną na podstawie art. 36a lub art. 36b ust. 1 lit. a)–d), Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom, które są przedmiotem postępowania, możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie ustaleń Urzędu. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie mogły przedstawić swoje stanowisko.

2. W toku postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do akt sprawy nie obejmuje dostępu do informacji poufnych oraz wewnętrznych dokumentów przygotowawczych Urzędu.

Artykuł 36d

Ujawnienie, charakter, egzekwowanie oraz przydział grzywien i okresowych kar pieniężnych

1. Urząd podaje do wiadomości publicznej każdą grzywnę i każdą okresową karę pieniężną, które zostały nałożone zgodnie z art. 36a i 36b, chyba że takie ujawnienie publiczne zagrażałoby poważnie rynkom finansowym lub wyrządziło nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

2. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b mają charakter administracyjny.

3. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b są możliwe do wyegzekwowania.

Postępowanie egzekucyjne regulowane jest przepisami postępowania cywilnego obowiązującymi w państwie, na którego terytorium ma ono miejsce. Klauzula wykonalności jest nadawana, bez jakiejkolwiek kontroli innej niż weryfikacja autentyczności decyzji, przez wyznaczony w tym celu przez rząd państwa członkowskiego organ, o którym zostanie powiadomiony Urząd i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Po dopełnieniu tych formalności na wniosek zainteresowanego, może on przystąpić do egzekucji zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wnosząc sprawę bezpośrednio do właściwego organu.

Postępowanie egzekucyjne może być zawieszone wyłącznie na mocy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jednakże kontrola prawidłowości przeprowadzenia egzekucji podlega właściwości sądów krajowych zainteresowanego państwa członkowskiego.

4. Kwoty uzyskane z grzywien i okresowych kar pieniężnych przydziela się do budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

Artykuł 36e

Kontrola prowadzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma nieograniczone prawo orzekania w zakresie odwołań od decyzji, na mocy których Urząd nałożył grzywnę lub okresową karę pieniężną. Trybunał Sprawiedliwości może uchylić, obniżyć lub podwyższyć nałożoną grzywnę lub okresową karę pieniężną.

Artykuł 37

Zmiany w załącznikach

W celu uwzględnienia zmian sytuacji, w tym sytuacji międzynarodowej, sytuacji na rynkach finansowych, szczególnie w zakresie nowych instrumentów finansowych, Komisja może przyjmować – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące zmianie załączników, z wyłączeniem załącznika III.

Artykuł 38

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony na mocy decyzji Komisji 2001/528/WE (³¹).

2. (uchylony).

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres określony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE wynosi trzy miesiące.

Artykuł 38a

Wykonanie przekazania

1. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7, i art. 37, powierza się Komisji na okres czterech lat, począwszy od dnia 1 czerwca 2011 r.

Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazanego uprawnienia najpóźniej sześć miesięcy przed zakończeniem okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada odwołają je zgodnie z art. 38b.

2. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o tym równocześnie Parlament Europejski i Radę.

3. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych powierzone Komisji podlega warunkom określonym w art. 38b i art. 38c.

Artykuł 38b

Odwołanie przekazanych uprawnień

1. Przekazanie uprawnień przewidziane w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7 i art. 37 może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę.

2. Instytucja, która rozpoczęła wewnętrzną procedurę w celu podjęcia decyzji, czy zamierza ona odwołać przekazanie uprawnień, stara się poinformować drugą instytucję i Komisję, w odpowiednim czasie przed podjęciem ostatecznej decyzji, wskazując przekazane uprawnienia, które mogłyby zostać odwołane.

3. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Staje się ona skuteczna natychmiast lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność aktów delegowanych już obowiązujących. Jest ona publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 38c

Sprzeciw wobec aktów delegowanych

1. Parlament Europejski lub Rada mogą zgłaszać sprzeciw wobec aktu delegowanego w terminie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia.

Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten jest przedłużany o trzy miesiące.

2. Jeśli w terminie, o którym mowa w ust. 1, ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec aktu delegowanego, jest on publikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz wchodzi w życie z dniem podanym w tym akcie.

Akt delegowany może zostać opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejść w życie przed upływem tego terminu, jeżeli zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie zamierzają wyrażać sprzeciwu.

3. W przypadku sprzeciwu wobec aktu delegowanego ze strony Parlamentu Europejskiego lub Rady, wyrażonego w terminie, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany nie wchodzi w życie. Zgodnie z art. 296 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej instytucja wyrażająca sprzeciw wobec aktu delegowanego podaje uzasadnienie swojego sprzeciwu.

Artykuł 39

Sprawozdania

1. (skreślony).

2. (skreślony).

3. (skreślony).

4. Po konsultacji technicznej z Urzędem Komisja dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, w szczególności rynku ratingów kredytowych resekurytyzacji. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 lipca 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) dostępność wystarczających możliwości wyboru w celu spełnienia wymogów określonych w art. 6b i 8c;

b) czy należy skrócić lub wydłużyć maksymalny czas trwania stosunku umownego, o którym mowa w art. 6b ust. 1 i minimalny okres, zanim agencja ratingowa będzie mogła ponownie zawrzeć umowę z emitentem lub powiązaną stroną trzecią o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, o których mowa w art. 6b ust. 3;

c) czy należy wprowadzić zmiany dotyczące odstępstwa, o którym mowa w art. 6b ust. 2 akapit drugi.

5. Komisja, po konsultacji technicznej z Urzędem, dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 stycznia 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) konieczność rozszerzenia zakresu obowiązków, o których mowa w art. 8b tak, by uwzględnić inne produkty finansowe i kredytowe;

b) czy wymogi, o których mowa w art. 6, 6a i 7 w wystarczającym stopniu złagodziły konflikty interesów;

c) czy zakres mechanizmu rotacji, o których mowa w art. 6b należy rozszerzyć na inne klasy aktywów i czy należy zastosować różne długości okresów w poszczególnych klasach aktywów;

d) adekwatność istniejących i alternatywnych modeli wynagrodzenia;

e) konieczność wdrożenia innych środków w celu pobudzenia konkurencji na rynku ratingów kredytowych;

f) stosowność podjęcia dodatkowych inicjatyw na rzecz promowania konkurencji na rynku ratingów kredytowych w kontekście zmian w strukturze tego sektora;

g) konieczność zaproponowania środków z myślą o rozwiązaniu problemu nadmiernego polegania na ratingach kredytowych w wyniku zawartej umowy;

h) poziom koncentracji na rynku, ryzyko związane z wysoką koncentracją oraz wpływ na ogólną stabilność sektora finansowego.

6. Co najmniej raz w roku Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o ewentualnych nowych decyzjach w sprawie równoważności, o których mowa w art. 5 ust. 6, przyjętych w okresie sprawozdawczym.

Artykuł 39a

Personel i zasoby Urzędu

Do dnia 21 czerwca 2014 r. Urząd dokonuje oceny zapotrzebowania na personel i zasoby, związanego z przejęciem przez ten organ uprawnień i obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, i przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.

Artykuł 39b

Obowiązki sprawozdawcze

1. Do dnia 31 grudnia 2015 r. Komisja przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie zawierające:

a) kroki podjęte z myślą o usunięciu odniesień do ratingów kredytowych, które prowadzą lub mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na nich; oraz

b) alternatywne instrumenty służące umożliwieniu inwestorom dokonywania własnej oceny ryzyka kredytowego w odniesieniu do emitentów i instrumentów finansowych,

celem wyeliminowania wszelkich odniesień do ratingów kredytowych w prawie unijnym dla celów regulacyjnych, do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich środków alternatywnych. Urząd udziela Komisji porad technicznych w ramach niniejszego ustępu.

2. Przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2014 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności opracowania europejskiej oceny wiarygodności kredytowej państw.

Na podstawie ustaleń zawartych w sprawozdaniu, o którym mowa w akapicie pierwszym, oraz przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2016 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności i możliwości powołania europejskiej agencji ratingowej, której zadaniem byłaby ocena wiarygodności kredytowej instrumentów dłużnych państw członkowskich, lub europejskiej fundacji ratingów kredytowych na potrzeby wszystkich innych ratingów kredytowych.

3. Do dnia 31 grudnia 2013 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące wykonalności utworzenia sieci mniejszych agencji ratingowych w celu pobudzenia konkurencji na rynku. W sprawozdaniu tym ocenia się wsparcie finansowe i pozafinansowe na rzecz utworzenia takiej sieci przy uwzględnieniu potencjalnego konfliktów interesów wynikającego z takiego finansowania publicznego. W świetle ustaleń zawartych w tym sprawozdaniu oraz po konsultacjach technicznych z Urzędem Komisja może dokonać ponownej oceny i zasugerować zmiany do przepisów art. 8d.

ROZDZIAŁ II

Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 40

Przepis przejściowy

Agencje ratingowe prowadzące działalność na terytorium Wspólnoty przed dniem 7 czerwca 2010 r. (istniejące agencje ratingowe), które zamierzają złożyć wniosek o rejestrację na mocy niniejszego rozporządzenia, są zobowiązane do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu uzyskania zgodności z jego przepisami do dnia 7 września 2010 r.

Agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację nie wcześniej niż 7 czerwca 2010 r. Istniejące agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację do dnia 7 września 2010 r.

Istniejące agencje ratingowe, mogą w dalszym ciągu wystawiać ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystywane do celów regulacyjnych przez instytucje finansowe i inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1, chyba że odmówiono rejestracji. W przypadku odmowy rejestracji zastosowanie ma art. 24 ust. 4 i 5.

Artykuł 40a

Środki przejściowe dotyczące Urzędu

1. Wszystkie kompetencje i obowiązki związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, które zostały powierzone właściwym organom, niezależnie od tego, czy działają one jako właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego czy nie, oraz kolegiom nadzorczym, jeżeli takie kolegia zostały ustanowione, wygasają dnia 1 lipca 2011 r.

Niemniej jednak wniosek o rejestrację otrzymany przez właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego lub stosowne kolegium przed dniem 7 września 2010 r. nie zostanie przekazany Urzędowi, a decyzję o rejestracji albo odmowie rejestracji podejmą te organy i stosowne kolegium.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1 akapit drugi, wszystkie akta i dokumenty robocze związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, w tym wszystkie niezakończone oceny i działania w zakresie egzekwowania przepisów lub ich uwierzytelnione kopie, zostają przejęte przez Urząd w dniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Właściwe organy i kolegia, o których mowa w ust. 1, zapewniają przekazanie Urzędowi wszystkich istniejących dokumentów i dokumentów roboczych lub ich uwierzytelnionych kopii niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lipca 2011 r. Te właściwe organy i kolegia służą również Urzędowi wszelką niezbędną pomocą i radą celem ułatwienia skutecznego i sprawnego przekazania obowiązków i podjęcia działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych.

4. Urząd działa jako następca prawny właściwych organów i kolegiów, o których mowa w ust. 1, we wszelkich postępowaniach administracyjnych i sądowych wynikających z działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów prowadzonej przez właściwe organy i kolegia w zakresie spraw objętych omawianym rozporządzeniem.

5. Zarejestrowanie agencji ratingowej zgodnie z tytułem III rozdział I przez właściwy organ, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, pozostaje ważne po przekazaniu kompetencji Urzędowi.

6. Do dnia 1 lipca 2014 r. i w ramach bieżącego nadzoru Urząd przeprowadza co najmniej jedną weryfikację w sprawie wszystkich agencji ratingowych objętych zakresem jego uprawnień nadzorczych.

Artykuł 41

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie. Jednakże:

- art. 4 ust. 1, stosuje się od dnia 7 grudnia 2010 r., oraz

- art. 4 ust. 3 lit. f), g) i h), stosuje się od dnia 7 czerwca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 16 września 2009 r.

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Agencje ratingowe odgrywają istotną rolę na globalnych rynkach papierów wartościowych i rynkach bankowości, gdyż ich ratingi kredytowe są wykorzystywane przez inwestorów, kredytobiorców, emitentów i rządy jako element procesu podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych i finansowych. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady reasekuracji, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) i instytucje pracowniczych programów emerytalnych mogą wykorzystywać te ratingi kredytowe jako punkt odniesienia do obliczania swoich wymogów kapitałowych na potrzeby wypłacalności lub do obliczania ryzyka swojej działalności inwestycyjnej. Skutkiem tego ratingi kredytowe mają istotny wpływ na funkcjonowanie rynków oraz na zaufanie inwestorów i konsumentów. Kluczowe znaczenie ma zatem, by działalność w zakresie ratingu kredytowego była prowadzona zgodnie z zasadami uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności i dobrego zarządzania w celu zapewnienia niezależności, obiektywizmu i odpowiedniej jakości powstających ratingów kredytowych wykorzystywanych we Wspólnocie.

(2) Większość agencji ratingowych ma obecnie siedziby poza Wspólnotą. Większość państw członkowskich nie reguluje działalności agencji ratingowych lub warunków wystawiania ratingów kredytowych. Pomimo ich dużego znaczenia dla funkcjonowania rynków finansowych agencje ratingowe podlegają prawu wspólnotowemu tylko w niektórych obszarach, w szczególności dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (⁴). Ponadto do agencji ratingowych odnosi się dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (⁵) i dyrektywa 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (⁶). Istotne znaczenie ma zatem określenie zasad gwarantujących, że wszystkie ratingi kredytowe wydane przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie mają odpowiednią jakość i są wystawione przez agencje ratingowe podlegające rygorystycznym wymogom. Komisja będzie kontynuowała pracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu zapewnienia spójności zasad mających zastosowanie do agencji ratingowych. Powinno być możliwe wyłączenie niektórych banków centralnych wydających ratingi kredytowe z zakresu niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że spełniają one odpowiednie mające zastosowanie warunki, zapewniające niezależność i uczciwość ich działalności w zakresie ratingu kredytowego i co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(3) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wprowadzać powszechnego obowiązku oceny instrumentów lub zobowiązań finansowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności nie powinno ono zobowiązywać przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w rozumieniu dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw w zakresie inwestycji w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (⁷) ani instytucji pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (⁸) do inwestowania tylko w instrumenty finansowe oceniane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na instytucje finansowe lub inwestorów powszechnego obowiązku inwestowania wyłącznie w papiery wartościowe, odnośnie do których wydano prospekt zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych (⁹) i z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wykonujące dyrektywę 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam (¹⁰) i które są poddawane ocenie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ponadto niniejsze rozporządzenie nie powinno zobowiązywać emitentów lub oferentów ani osób wnioskujących o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym do uzyskiwania ratingów kredytowych papierów wartościowych podlegających obowiązkowi publikacji prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004.

(5) Prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 powinien zawierać jasną i widoczną informację, czy odpowiednie papiery wartościowe uzyskały rating kredytowy wydany przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niniejsze rozporządzenie nie powinno jednak uniemożliwiać osobom odpowiedzialnym za publikację prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 zamieszczania w prospekcie wszelkich istotnych informacji, w tym ratingów kredytowych wydanych w państwach trzecich i informacji z nimi związanych.

(6) Oprócz wystawiania ratingów kredytowych i prowadzenia działalności w zakresie ratingu kredytowego agencje ratingowe powinny także mieć możliwość prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej. Prowadzenie dodatkowej działalności nie powinno zagrażać niezależności ani uczciwości ich działalności w zakresie ratingu kredytowego.

(7) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do ratingów kredytowych wydanych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie. Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona stabilności rynków finansowych i inwestorów. Z zakresu niniejszego rozporządzenia powinny być wyłączone punktowe oceny kredytowe, systemy punktowych ocen kredytowych i podobne oceny dotyczące obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych.

(8) Agencje ratingowe powinny stosować na zasadzie dobrowolności kodeks postępowania dla agencji ratingowych wydany przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (kodeks IOSCO). W 2006 r. w komunikacie w sprawie agencji ratingowych (¹¹) Komisja zwróciła się do Komitetu Europejskich Organów Nadzoru nad Papierami Wartościowymi (CESR) ustanowionego decyzją Komisji 2009/77/WE (¹²) o monitorowanie zgodności z kodeksem IOSCO oraz o przedstawianie jej corocznych sprawozdań na ten temat.

(9) Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 13 i 14 marca 2008 r. uzgodniła zestaw wniosków w reakcji na główne słabości zidentyfikowane w systemie finansowym. Jednym z jego celów była poprawa funkcjonowania rynku i systemów bodźców, włącznie z rolą agencji ratingowych.

(10) Uważa się, że agencje ratingowe, z jednej strony, nie odzwierciedliły wystarczająco wcześnie pogarszających się warunków rynkowych w swoich ratingach kredytowych, a z drugiej strony – nie dostosowały na czas swoich ratingów kredytowych w odpowiedzi na pogłębiający się kryzys na rynku. Najlepiej można to naprawić, stosując środki związane z konfliktem interesów, jakością ratingów kredytowych, przejrzystością agencji ratingowych, ich wewnętrznym zarządzaniem i nadzorem nad ich działalnością. Użytkownicy ratingów kredytowych nie powinni ślepo polegać na ratingach kredytowych, ale powinni z najwyższą starannością przeprowadzić własną analizę i zawsze zachować odpowiednią należytą staranność przy korzystaniu z takich ratingów kredytowych.

(11) Niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram dla zasad dotyczących podniesienia jakości ratingów kredytowych, zwłaszcza jakości ratingów kredytowych wykorzystywanych przez odpowiednie instytucje finansowe i osoby regulowane w ramach zharmonizowanych zasad we Wspólnocie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że państwa członkowskie podejmą rozbieżne środki na szczeblu krajowym. Miałoby to bezpośredni negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i stworzyłoby przeszkody w jego funkcjonowaniu, ponieważ agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie podlegałyby różnym zasadom w różnych państwach członkowskich. Ponadto rozbieżne wymogi w zakresie jakości ratingów mogłyby doprowadzić do różnego poziomu ochrony inwestorów i konsumentów. Użytkownicy powinni ponadto mieć możliwość porównania ratingów kredytowych wydanych we Wspólnocie z ratingami kredytowymi wydanymi na szczeblu międzynarodowym.

(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno w żaden sposób wpływać na korzystanie z ratingów kredytowych przez osoby inne niż te, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(13) Pożądane jest uwzględnienie korzystania we Wspólnocie z ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich do celów regulacyjnych, pod warunkiem że spełniają one wymogi co najmniej tak rygorystyczne jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie wprowadza system zatwierdzania umożliwiający agencjom ratingowym mającym siedzibę we Wspólnocie i zarejestrowanym zgodnie z jego przepisami zatwierdzanie ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich. Zatwierdzając rating kredytowy wydany w państwie trzecim, agencje ratingowe powinny ustalać i monitorować na bieżąco, czy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia takiego ratingu kredytowego jest zgodna z wymogami dotyczącymi wystawiania ratingów kredytowych, co najmniej tak rygorystycznymi jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i prowadzącymi w praktyce do osiągnięcia takich samych celów i skutków.

(14) W odpowiedzi na obawy, że brak siedziby we Wspólnocie może być poważną przeszkodą dla skutecznego nadzoru w najlepszym interesie rynków finansowych we Wspólnocie, należy wprowadzić tego rodzaju system zatwierdzania dla agencji ratingowych powiązanych lub ściśle współpracujących z agencjami ratingowymi z siedzibą we Wspólnocie. W niektórych przypadkach niezbędne może być jednak dostosowanie wymogów dotyczących fizycznej obecności we Wspólnocie, zwłaszcza w przypadku mniejszych agencji ratingowych z państw trzecich, które nie są obecne ani nie mają powiązań we Wspólnocie. W przypadku takich agencji ratingowych należy zatem ustanowić szczególny system certyfikacji, pod warunkiem że nie mają one znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich.

(15) Certyfikacja powinna być możliwa po stwierdzeniu przez Komisję równoważności ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przewidywany mechanizm równoważności nie powinien dawać automatycznego dostępu do Wspólnoty, powinien jednak dawać możliwość zakwalifikowania agencji ratingowych z państwa trzeciego do poddania indywidualnej ocenie i przyznania wyłączenia z niektórych wymogów organizacyjnych dotyczących agencji ratingowych działających we Wspólnocie, w tym z wymogu fizycznej obecności we Wspólnocie.

(16) Rozporządzenie powinno także wymagać od agencji ratingowej z państwa trzeciego spełnienia kryteriów stanowiących ogólne warunki wstępne uczciwości prowadzonej przez nią działalności w zakresie ratingu kredytowego, w celu zapobieżenia ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych, a także w celu wprowadzenia odpowiedniej polityki dotyczącej konfliktu interesów, rotacji analityków ratingowych oraz regularnego i bieżącego ujawniania informacji.

(17) Innym ważnym warunkiem wstępnym pewnego systemu zatwierdzania i systemu równoważności jest istnienie pewnych ustaleń dotyczących współpracy między właściwymi organami macierzystych państw członkowskich a odpowiednimi organami właściwymi dla agencji ratingowych z państw trzecich.

(18) Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wydane w państwie trzecim, powinna ponosić pełną i bezwarunkową odpowiedzialność za zatwierdzone ratingi kredytowe i za spełnienie odpowiednich warunków zatwierdzenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(19) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do ratingów kredytowych sporządzanych przez agencje ratingowe na indywidualne zamówienie i przekazywanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawnienia ani do rozpowszechniania w drodze subskrypcji.

(20) Badań inwestycyjnych, zaleceń inwestycyjnych i innych opinii o wartości lub cenie instrumentu finansowego lub zobowiązania finansowego nie należy uważać za ratingi kredytowe.

(21) Niezamówiony rating kredytowy, mianowicie rating kredytowy niewydany na wniosek emitenta ani ocenianego podmiotu, należy wyraźnie oznaczyć jako taki i odróżnić za pomocą odpowiednich środków od zamówionych ratingów kredytowych.

(22) W celu uniknięcia ewentualnych konfliktów interesów agencje ratingowe powinny skupić swoją działalność zawodową na wystawianiu ratingów kredytowych. Agencja ratingowa nie powinna być uprawniona do świadczenia usług konsultingowych lub doradczych. W szczególności agencja ratingowa nie powinna wydawać propozycji lub zaleceń dotyczących opracowywania strukturyzowanych instrumentów finansowych. Agencje ratingowe powinny jednak mieć możliwość świadczenia usług dodatkowych, o ile nie powoduje to potencjalnego konfliktu interesów z wystawianiem ratingów kredytowych.

(23) Agencje ratingowe powinny stosować rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji, w tym na podstawie odpowiednich doświadczeń z przeszłości i w formie weryfikacji ex post. Wymóg ten nie powinien jednak w żadnym wypadku uzasadniać ingerencji właściwych organów ani państw członkowskich w zawartość i metody ratingów kredytowych. Podobnie wymóg przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądu ratingów kredytowych przez agencje ratingowe nie powinien negatywnie wpływać na obowiązek bieżącego monitorowania ratingów kredytowych przez agencje ratingowe i poddawania ich przeglądowi w razie potrzeby. Wymogów tych nie należy stosować w sposób utrudniający wejście na rynek nowym agencjom ratingowym.

(24) Ratingi kredytowe powinny być uzasadnione i poparte solidnymi dowodami, by uniknąć niewiarygodności ratingów.

(25) Agencje ratingowe powinny podawać do wiadomości publicznej informacje o metodach, modelach i podstawowych założeniach ratingowych wykorzystywanych przez nie w ramach działalności w zakresie ratingu kredytowego. Ujawniane informacje o modelach powinny być na tyle szczegółowe, by pozwalały użytkownikom ratingów kredytowych samodzielnie i z należytą starannością ocenić, czy mogą polegać na tych ratingach kredytowych. Z drugiej strony, ujawniane informacje o modelach nie powinny zawierać szczególnie chronionych informacji gospodarczych ani stwarzać poważnych utrudnień dla innowacji.

(26) Agencje ratingowe powinny ustanowić odpowiednią politykę wewnętrzną i odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące pracowników i innych osób przygotowujących ratingi kredytowe, aby zapobiec konfliktom interesów, wskazywać je i eliminować lub zarządzać nimi i je ujawniać oraz aby zapewnić w każdym czasie jakość, uczciwość i wnikliwość procesu ratingu kredytowego i jego przeglądu. Taka polityka i takie procedury powinny w szczególności obejmować mechanizm kontroli wewnętrznej i funkcję nadzoru zgodności z prawem.

(27) Agencje ratingowe powinny unikać sytuacji, w których występują konflikty interesów, i odpowiednio zarządzać takimi konfliktami, gdy są one nieuniknione, w celu zapewnienia swojej niezależności. Agencje ratingowe powinny terminowo ujawniać informacje o konfliktach interesów. Powinny one również rejestrować wszelkie istotne zagrożenia dla niezależności agencji ratingowej oraz jej pracowników i innych osób uczestniczących w procesie ratingu kredytowego wraz z zabezpieczeniami, które zastosowano w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

(28) Agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna utrzymywać ustalenia dotyczące dobrego ładu korporacyjnego. Określając ustalenia w zakresie ładu korporacyjnego, agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna uwzględnić konieczność zapewnienia niezależności, obiektywności i odpowiedniej jakości wystawianych przez nią ratingów.

(29) W celu zapewnienia niezależności procesu wystawiania ratingu od interesów gospodarczych agencji ratingowej jako przedsiębiorstwa, agencje ratingowe powinny zapewniać, aby przynajmniej jedna trzecia, ale nie mniej niż dwóch członków zarządu lub rady nadzorczej była niezależna w sposób zgodny z pkt 13 sekcji III zalecenia Komisji 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (¹³). Ponadto większość wyższej kadry kierowniczej, w tym wszyscy członkowie niezależni, powinna mieć wystarczającą wiedzę specjalistyczną w zakresie odpowiednich dziedzin usług finansowych. Pracownik ds. zgodności powinien regularnie składać wyższej kadrze kierowniczej oraz niezależnym członkom zarządu lub rady nadzorczej sprawozdania z wypełniania swoich zadań.

(30) W celu uniknięcia konfliktów interesów wynagrodzenie niezależnych członków zarządu lub rady nadzorczej nie powinno zależeć od wyników działalności agencji ratingowej.

(31) Agencja ratingowa powinna przeznaczyć wystarczającą liczbę pracowników posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie do działalności w zakresie ratingu kredytowego. W szczególności agencja ratingowa powinna zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe do wystawiania ratingów kredytowych oraz ich monitorowania i aktualizowania.

(32) Aby uwzględnić szczególną sytuację agencji ratingowych zatrudniających mniej niż 50 osób, właściwe organy powinny mieć możliwość zwolnienia takich agencji ratingowych z niektórych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do roli niezależnych członków zarządu, funkcji nadzoru zgodności z prawem oraz mechanizmu rotacji, pod warunkiem że te agencje ratingowe są w stanie wykazać, że spełniają szczególne warunki. Właściwe organy powinny zbadać w szczególności, czy wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób umożliwiający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych uchylanie się od spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny stosować zwolnienia w sposób pozwalający uniknąć ryzyka fragmentacji rynku wewnętrznego i gwarantujący jednolite stosowanie prawa wspólnotowego.

(33) Długotrwałe relacje z tymi samymi ocenianymi podmiotami lub ich powiązanymi stronami trzecimi mogą zagrozić niezależności analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe. Dlatego analitycy i osoby zatwierdzające ratingi powinni podlegać odpowiedniemu mechanizmowi rotacji, który powinien pozwalać na stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych.

(34) Agencje ratingowe powinny zapewniać, aby metody, modele i podstawowe założenia ratingowe, takie jak założenia matematyczne lub korelacyjne, wykorzystywane do ustalania ratingów kredytowych, były odpowiednio utrzymywane, aktualne i poddawane kompleksowemu przeglądowi okresowemu, a ich opisy publikowane w sposób umożliwiający całościowy przegląd. Jeżeli brak wiarygodnych danych lub złożona struktura nowego typu instrumentu finansowego, zwłaszcza strukturyzowanych instrumentów finansowych, rodzi poważne wątpliwości co do możliwości wystawienia wiarygodnego ratingu kredytowego przez agencję ratingową, agencja ratingowa nie powinna wystawiać ratingu kredytowego lub powinna wycofać istniejący rating kredytowy. Przy okazji przeglądu powinny być ujawniane zmiany jakości informacji dostępnych w celu monitorowania istniejącego ratingu kredytowego, a w stosownych przypadkach powinno się dokonywać zmiany ratingu.

(35) W celu zapewnienia odpowiedniej jakości ratingów kredytowych agencja ratingowa powinna podjąć działania zmierzające do zapewnienia wiarygodności informacji wykorzystywanych przez nią do wystawienia ratingu kredytowego. W tym celu agencja ratingowa powinna być w stanie przewidzieć między innymi wykorzystanie sprawozdań finansowych poddanych niezależnemu audytowi i publicznie ujawnionych informacji, weryfikację przez uznane strony trzecie, badanie wybranych losowo prób z informacji uzyskanych przez agencję ratingową lub postanowienia umowne wyraźnie wskazujące na odpowiedzialność ocenianego podmiotu lub powiązanych z nim stron trzecich, jeśli informacje dostarczone na mocy umowy są rozmyślnie fałszywe lub wprowadzają w błąd lub jeśli oceniany podmiot lub powiązane z nim strony trzecie nie zachowują należytej staranności w stosunku do dokładności informacji, o których mowa w warunkach umowy.

(36) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązku ochrony przez agencje ratingowe prawa osób fizycznych do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (¹⁴).

(37) Agencje ratingowe muszą ustanowić odpowiednie procedury regularnego przeglądu metod, modeli i podstawowych założeń ratingowych wykorzystywanych przez agencje ratingowe i dokonywać ich regularnego przeglądu w celu umożliwienia właściwego odzwierciedlenia zmieniających się warunków na rynkach aktywów podstawowych. W celu zapewnienia przejrzystości wszelkie istotne zmiany metod i praktyk, procedur i procesów agencji ratingowych należy ujawnić, zanim zaczną obowiązywać, chyba że wyjątkowe warunki rynkowe wymagają natychmiastowych zmian w ratingu kredytowym.

(38) Agencja ratingowa powinna wskazać wszelkie odpowiednie ostrzeżenia o ryzyku, włącznie z analizą wrażliwości odpowiednich założeń. Taka analiza powinna wyjaśniać, w jaki sposób różne zmiany na rynku, które zmieniają parametry wbudowane w model, mogą wpływać na zmiany ratingu kredytowego (na przykład zmienność). Agencja ratingowa powinna zapewnić, aby informacje dotyczące historycznych współczynników niewypłacalności jej kategorii ratingu były weryfikowalne i wymierne oraz stanowiły dla zainteresowanych stron wystarczającą podstawę do zrozumienia historycznych wyników każdej kategorii ratingu oraz tego, czy i jak zmieniły się kategorie ratingu. Jeśli charakter ratingu kredytowego lub inne okoliczności sprawiają, że historyczny wskaźnik niewypłacalności jest niewłaściwy, nieważny statystycznie lub w inny sposób może wprowadzić w błąd użytkowników ratingu kredytowego, agencja ratingowa powinna udzielić odpowiednich wyjaśnień. Informacje takie powinny być w miarę możliwości porównywalne ze schematami istniejącymi w sektorze, aby pomóc inwestorom w dokonaniu porównań między wynikami różnych agencji ratingowych.

(39) Celem zwiększenia przejrzystości ratingów kredytowych i przyczynienia się do ochrony inwestorów, CESR powinien prowadzić centralne repozytorium, gdzie przechowywane powinny być informacje na temat wyników agencji ratingowych w przeszłości i na temat wydanych w przeszłości ratingów kredytowych. Agencje ratingowe powinny dostarczać do tego repozytorium informacje w standardowym formacie. CESR powinien udostępniać publicznie te informacje i corocznie publikować podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

(40) W pewnych okolicznościach strukturyzowane instrumenty finansowe mogą mieć skutki odmienne od tradycyjnych instrumentów dłużnych przedsiębiorstw. Stosowanie tych samych kategorii ratingu do obu typów instrumentów bez dalszych wyjaśnień mogłoby wprowadzić inwestorów w błąd. Agencje ratingowe powinny odgrywać istotną rolę w zwiększaniu świadomości użytkowników ratingów kredytowych na temat specyfiki strukturyzowanych produktów finansowych w porównaniu z produktami tradycyjnymi. Dlatego też agencje ratingowe powinny wyraźnie rozróżniać z jednej strony kategorie ratingu stosowane do oceny strukturyzowanych instrumentów finansowych i z drugiej strony kategorie ratingu stosowane w odniesieniu do innych instrumentów lub zobowiązań finansowych, poprzez oznaczenie kategorii ratingu odpowiednim symbolem.

(41) Agencje ratingowe powinny podjąć środki w celu uniknięcia sytuacji, w których emitenci zwracają się o wstępną ocenę ratingu danego strukturyzowanego instrumentu finansowego do kilku agencji ratingowych, aby zidentyfikować tę, która oferuje najlepszy rating kredytowy dla proponowanej struktury. Emitenci powinni również unikać stosowania takich praktyk.

(42) Agencja ratingowa powinna rejestrować metody ratingów kredytowych i regularnie aktualizować zmiany tych metod, jak również rejestrować istotne elementy dialogu pomiędzy analitykiem ratingowym a ocenianym podmiotem lub powiązanymi z nim stronami trzecimi.

(43) W celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów i konsumentów do rynku wewnętrznego agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie powinny podlegać rejestracji. Rejestracja taka stanowi zasadniczy warunek wstępny wystawiania przez agencje ratingowe ratingów kredytowych wykorzystywanych do celów regulacyjnych we Wspólnocie. Niezbędne jest zatem określenie zharmonizowanych warunków i procedury rejestracji, zawieszenia oraz wycofania takiej rejestracji.

(44) Niniejsze rozporządzenie nie powinno zastępować ustalonego procesu uznawania zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z dyrektywą 2006/48/WE. Uznane już we Wspólnocie ECAI powinny złożyć wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(45) Agencja ratingowa zarejestrowana przez właściwy organ odpowiedniego państwa członkowskiego powinna mieć prawo do wystawiania ratingów kredytowych w całej Wspólnocie. Konieczne jest zatem utworzenie jednej procedury rejestracji dla każdej agencji ratingowej, która to rejestracja będzie skuteczna w całej Wspólnocie. Rejestracja agencji ratingowej powinna być skuteczna w całej Wspólnocie po wydaniu, zgodnie z odnośnym prawem krajowym, decyzji w sprawie rejestracji wydanej przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego.

(46) Konieczne jest utworzenie jednego punktu składania wniosków o rejestrację. CESR powinien otrzymywać wnioski o rejestrację i skutecznie informować właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich. CESR powinien również udzielać właściwemu organowi macierzystego państwa członkowskiego porady w sprawie kompletności wniosku. Rozpatrywanie wniosków o rejestrację powinno być przeprowadzone na szczeblu krajowym przez odpowiedni właściwy organ. W celu skutecznego postępowania z agencjami ratingowymi właściwe organy powinny utworzyć sieci operacyjne (kolegia) wspierane przez skuteczną infrastrukturę informatyczną. CESR powinien ustanowić podkomitet specjalizujący się w ratingach kredytowych każdej klasy aktywów ocenianych przez agencje ratingowe.

(47) Niektóre agencje ratingowe składają się z kilku podmiotów prawnych, które razem tworzą grupę agencji ratingowych. Podczas rejestrowania każdej agencji ratingowej będącej częścią takiej grupy właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich powinny koordynować rozpatrywanie wniosków złożonych przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy, jak również proces decyzyjny dotyczący rejestracji. Powinna jednak istnieć możliwość odmówienia rejestracji agencji ratingowej wchodzącej w skład grupy agencji ratingowych, gdy taka agencja ratingowa nie spełnia wymogów rejestracji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, podczas gdy inni członkowie takiej grupy spełniają wszystkie te wymogi. Ponieważ kolegium nie powinno posiadać uprawnień do wydawania prawnie wiążących decyzji, właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego członków grupy agencji ratingowych powinny wydać osobną decyzję dotyczącą agencji ratingowej z siedzibą na terytorium danego państwa członkowskiego.

(48) Kolegium powinno stanowić skuteczną platformę wymiany informacji nadzorczych między właściwymi organami, koordynacji ich działań i środków nadzorczych niezbędnych do sprawowania skutecznego nadzoru nad agencjami ratingowymi. W szczególności kolegium powinno ułatwiać monitorowanie spełniania warunków zatwierdzania ratingów kredytowych wystawianych w państwach trzecich, certyfikacji, ustaleń dotyczących outsourcingu oraz zwolnień, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Działalność kolegiów powinna przyczynić się do zharmonizowanego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz do spójności praktyk nadzorczych.

(49) Aby wzmocnić praktyczną koordynację działalności kolegium, jego członkowie powinni wybrać ze swojego grona koordynatora. Koordynator powinien przewodniczyć posiedzeniom kolegium, ustanawiać pisemne ustalenia dotyczące koordynacji kolegium oraz koordynować jego działania. W procesie rejestracji koordynator powinien oceniać konieczność przedłużenia okresu rozpatrywania wniosków, koordynować takie rozpatrywanie oraz działać w porozumieniu z CESR.

(50) W listopadzie 2008 r. Komisja powołała grupę wysokiego szczebla, która przyjrzy się przyszłej europejskiej architekturze nadzoru w dziedzinie usług finansowych, włącznie z rolą CESR.

(51) Obecnej struktury nadzoru nie należy traktować jako długoterminowego rozwiązania w zakresie nadzoru nad agencjami ratingowymi. Kolegia właściwych organów, mające usprawnić współpracę w zakresie nadzoru i spójność w tej dziedzinie na obszarze Wspólnoty, stanowią istotny krok naprzód, ale nie mogą zastąpić wszystkich korzyści bardziej skonsolidowanego nadzoru branży ratingów kredytowych. Kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wyraźnie pokazał, że właściwym jest rozważenie dalszej potrzeby na szeroko zakrojoną reformę modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym. Aby osiągnąć niezbędny poziom spójności nadzoru we Wspólnocie i współpracy w tej dziedzinie, a także wzmocnić stabilność systemu finansowego, pilnie potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym, które powinna szybko zaproponować Komisja Europejska, z należytym uwzględnieniem wniosków przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. Komisja powinna jak najszybciej, a w każdym razie do dnia 1 lipca 2010 r. złożyć Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i innym zainteresowanym instytucjom sprawozdanie z wszelkich ustaleń w tym względzie i przedstawić wszelkie wnioski legislacyjne konieczne do naprawienia braków stwierdzonych w odniesieniu do ustaleń dotyczących koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru.

(52) Za istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji agencji ratingowej należy uznać między innymi istotne zmiany w systemie zatwierdzania, ustaleń dotyczących outsourcingu, a także w otwieraniu i zamykaniu oddziałów.

(53) Nadzór nad agencją ratingową powinien być prowadzony przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego we współpracy z właściwymi organami pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, z wykorzystaniem odpowiedniego kolegium i przy zapewnieniu odpowiedniego udziału CESR.

(54) Zdolności właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego i innych członków odpowiedniego kolegium do oceny i monitorowania wypełniania przez agencję ratingową obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu nie powinny ograniczać żadne ustalenia w zakresie outsourcingu wprowadzone przez agencję ratingową. W razie stosowania ustaleń dotyczących outsourcingu agencja ratingowa powinna nadal być odpowiedzialna za wykonywanie wszystkich swoich zobowiązań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(55) W celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz umożliwienia bieżącego nadzoru ratingów kredytowych wystawionych we Wspólnocie od agencji ratingowych z siedzibą poza Wspólnotą należy wymagać utworzenia podmiotu zależnego we Wspólnocie, aby umożliwić skuteczny nadzór nad ich działalnością na terytorium Wspólnoty oraz skuteczne stosowanie systemu zatwierdzania. Powinno się również zachęcać do tworzenia nowych podmiotów na rynku agencji ratingowych.

(56) Właściwe organy powinny móc wykorzystywać uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do agencji ratingowych, osób uczestniczących w działalności z zakresu ratingu kredytowego, ocenianych podmiotów i powiązanych z nimi stron trzecich, stron trzecich, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub działania na zasadzie outsourcingu, lub innych osób w inny sposób powiązanych z agencjami ratingowymi lub z działalnością z zakresu ratingu kredytowego. Do osób takich powinni należeć udziałowcy lub członkowie zarządów lub rad nadzorczych agencji ratingowych i ocenianych podmiotów.

(57) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące opłat nadzorczych powinny pozostawać bez uszczerbku dla stosownych przepisów prawa krajowego w zakresie opłat nadzorczych lub podobnych.

(58) Należy stworzyć mechanizm zapewniający skuteczne egzekwowanie niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji środki niezbędne do zagwarantowania, że wystawianie ratingów we Wspólnocie odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Użycie tych środków nadzorczych powinno być zawsze koordynowane w ramach odpowiedniego kolegium. Środki takie, jak wycofanie rejestracji lub zawieszenie korzystania z ratingów kredytowych do celów regulacyjnych, powinny być stosowane, jeżeli uznane zostaną za współmierne do wagi naruszenia obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Wykonując uprawnienia nadzorcze, właściwe organy powinny należycie uwzględniać interesy inwestorów i stabilność rynku. W celu zachowania niezależności analitycznej agencji ratingowej w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz uniknięcia niewiarygodności ratingów kredytowych właściwe organy ani państwa członkowskie nie powinny ingerować w zawartość ratingów kredytowych i metody stosowane przez agencję ratingową do ustalenia ratingu kredytowego. W przypadku wywierania nacisku na agencję ratingową agencja ta powinna powiadomić Komisję i CESR. Komisja powinna zbadać, czy w poszczególnych przypadkach należy podjąć dalsze działania przeciwko zainteresowanemu państwu członkowskiemu w związku z niewypełnieniem przez nie obowiązków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

(59) Pożądane jest, by proces decyzyjny, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, opierał się na ścisłej współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, dlatego przyjmowanie decyzji o rejestracji powinno odbywać się w oparciu o porozumienie. Jest to wstępny wymóg konieczny dla skuteczności procesu rejestracji i sprawowania nadzoru. Proces decyzyjny powinien być skuteczny, sprawny i oparty na konsensusie.

(60) Państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby zapewnić skuteczny nadzór i uniknąć powielania wykonywanych zadań.

(61) Ważne jest również zapewnienie wymiany informacji między właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem a właściwymi organami sprawującymi nadzór nad instytucjami finansowymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu, zwłaszcza właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy lub za stabilność finansową w państwach członkowskich.

(62) Właściwe organy państw członkowskich inne niż właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość interwencji i podjęcia odpowiednich środków nadzorczych po poinformowaniu CESR i właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego oraz po skonsultowaniu się z odpowiednim kolegium, jeżeli stwierdzą, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi wykorzystywane są na jego terytorium, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia.

(63) O ile niniejsze rozporządzenie nie przewiduje szczególnej procedury rejestracji, certyfikacji lub wycofania rejestracji, przyjmowania środków nadzorczych lub wykonywania uprawnień nadzorczych, zastosowanie ma prawo krajowe regulujące takie procedury, w tym systemy dotyczące używanych języków, tajemnicę zawodową i poufność wymiany informacji między prawnikiem a klientem, a prawa agencji ratingowych i innych osób na mocy tego prawa powinny pozostać nienaruszone.

(64) Konieczne jest zwiększenie spójności uprawnień, jakimi dysponują właściwe organy, w celu osiągnięcia jednakowego stopnia egzekwowania przepisów na całym rynku wewnętrznym.

(65) CESR powinien zapewnić spójność stosowania niniejszego rozporządzenia. Powinien on poprawiać i ułatwiać współpracę i koordynację właściwych organów w zakresie działań nadzorczych, a w stosownych przypadkach wydawać wytyczne. CESR powinien zatem ustanowić mechanizm mediacji i wzajemnej oceny w celu ułatwienia stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy.

(66) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz obejmować co najmniej przypadki poważnego uchybienia zawodowego i braku należytej staranności. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia sankcji administracyjnych lub karnych. CESR powinien wydać wytyczne dotyczące spójności praktyk związanych z takimi sankcjami.

(67) Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji pomiędzy właściwymi organami, innymi organami, instytucjami lub osobami powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych, określonymi w dyrektywie 95/46/WE.

(68) Rozporządzenie powinno również przewidywać zasady wymiany informacji z właściwymi organami państw trzecich, zwłaszcza z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi, uczestniczącymi w zatwierdzaniu i certyfikacji.

(69) Bez uszczerbku dla stosowania przepisów wspólnotowych wszelkie roszczenia wobec agencji ratingowych dotyczące wszelkich naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia powinny być podnoszone zgodnie z właściwym prawem krajowym w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

(70) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁵).

(71) W szczególności Komisja powinna być uprawniona, przy uwzględnieniu rozwoju sytuacji na szczeblu międzynarodowym, do zmiany załączników I i II, które określają szczegółowe kryteria oceny wypełniania przez agencję ratingową jej obowiązków w zakresie organizacji wewnętrznej, ustaleń operacyjnych, zasad dotyczących pracowników, prezentacji ratingów kredytowych i ujawniania informacji, oraz do określania lub zmiany kryteriów stwierdzania równoważności przepisów niniejszego rozporządzenia z ramami prawnymi regulacji i nadzoru w państwach trzecich. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i zostały opracowane w celu zmiany elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, między innymi poprzez zastąpienie ich nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one być przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(72) By uwzględnić dalszy rozwój sytuacji na rynkach finansowych, Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza wiarygodność regulacyjną ratingów kredytowych oraz stosowność wynagradzania agencji ratingowej przez oceniany podmiot. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(73) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające bodźce zachęcające emitentów do zlecania wystawiania ratingów przez agencje ratingowe z siedzibą na terytorium Wspólnoty, możliwe alternatywy dla modelu „emitent płaci”, w tym utworzenie publicznej wspólnotowej agencji ratingowej, oraz spójność krajowych przepisów dotyczących naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(74) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające rozwój sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich oraz skutki tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, na stabilność rynków finansowych we Wspólnocie.

(75) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów poprzez ustanowienie wspólnych ram dla jakości ratingów kredytowych wystawianych na rynku wewnętrznym, nie może być osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, zważywszy na obecny brak ustawodawstwa krajowego oraz fakt, że większość istniejących agencji ratingowych ma siedzibę poza Wspólnotą, oraz może zostać lepiej osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzanie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

[1] Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście regulacyjne w celu zwiększenia uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności, dobrego zarządzania i niezależności działalności w zakresie ratingu kredytowego, przyczyniając się do poprawy jakości ratingów kredytowych wystawianych w Unii, i do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów. Określa ono warunki wystawiania ratingów kredytowych oraz zasady organizacji i postępowania agencji ratingowych, w tym ich akcjonariuszy i wspólników, w celu wspierania niezależności agencji ratingowych, unikania konfliktów interesów oraz zwiększenia ochrony konsumentów i inwestorów.

Niniejsze rozporządzenie określa także obowiązki emitentów, jednostek inicjujących oraz jednostek sponsorujących mających siedzibę w Unii, w zakresie instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji.

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do ratingów kredytowych wystawianych przez agencje ratingowe zarejestrowane w Unii [2] oraz ujawnianych publicznie lub rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:

a) prywatnych ratingów kredytowych sporządzonych na indywidualne zamówienie i przekazanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawniania ani rozpowszechniania w drodze subskrypcji;

b) punktowych ocen kredytowych, systemów punktowych ocen kredytowych lub podobnych ocen dotyczących obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych;

c) ratingów kredytowych sporządzonych przez agencje kredytów eksportowych zgodnie z pkt 1.3. części 1 załącznika VI do dyrektywy 2006/48/WE; ani do

d) ratingów kredytowych sporządzonych przez banki centralne oraz:

(i) za które nie płaci oceniany podmiot;

(ii) które nie są publicznie ujawniane;

(iii) które są wystawiane zgodnie z zasadami, standardami i procedurami zapewniającymi odpowiednią uczciwość i niezależność działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; oraz

(iv) które nie odnoszą się do instrumentów finansowych wydanych przez odpowiednie państwa członkowskie banków centralnych.

3. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, co jest warunkiem uznania jej za zewnętrzną instytucję oceny wiarygodności kredytowej („ECAI”) zgodnie z częścią 2 załącznika VI dyrektywy 2006/48/WE, chyba że wystawia ona wyłącznie ratingi kredytowe, o których mowa w ust. 2.

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania ust. 2 lit. d) Komisja może, na wniosek państwa członkowskiego, zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, i zgodnie z ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, przyjąć decyzję stanowiącą, że bank centralny spełnia warunki tej litery i że jego ratingi kredytowe są zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę banków centralnych objętych zakresem ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu.

Artykuł 3

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „rating kredytowy” oznacza opinię na temat zdolności kredytowej danego podmiotu, długu lub zobowiązania finansowego, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych lub emitenta takich długów lub zobowiązań finansowych, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych, wystawioną przy wykorzystaniu uznanego i zdefiniowanego systemu rankingowego kategorii ratingowych;

b) „agencja ratingowa” oznacza osobę prawną, której działalność zawodowa obejmuje wystawianie ratingów kredytowych;

c) „macierzyste państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym agencja ratingowa ma swoją siedzibę;

d) „analityk ratingowy” oznacza osobę, która wykonuje funkcje analityczne niezbędne do wystawienia ratingu kredytowego;

e) „główny analityk ratingowy” oznacza osobę, której głównym obowiązkiem jest przygotowywanie ratingu kredytowego lub komunikowanie się z emitentem w sprawie konkretnego ratingu kredytowego lub ogólnie w sprawie ratingu kredytowego instrumentu finansowego wydanego przez tego emitenta oraz, w stosownych przypadkach, przygotowywanie odpowiednich zaleceń dla komitetu ratingowego w związku z takim ratingiem;

f) „oceniany podmiot” oznacza osobę prawną, której zdolność kredytowa jest bezpośrednio lub pośrednio oceniana w ramach ratingu kredytowego, bez względu na to, czy zamówiła ona taki rating czy nie, i bez względu na to, czy dostarczyła informacje do wystawienia takiego ratingu kredytowego czy nie;

g) [3] „cele regulacyjne” oznaczają wykorzystanie ratingów kredytowych do konkretnego celu polegającego na zapewnieniu zgodności z prawem unijnym lub prawem unijnym wdrożonym w prawie krajowym państw członkowskich;

h) „kategoria ratingowa” oznacza symbol ratingowy, taki jak litera lub symbol liczbowy, ewentualnie z dodatkowymi znakami identyfikacyjnymi, stosowany w ratingu kredytowym w celu przedstawienia względnej miary ryzyka, służący do rozróżnienia poszczególnych charakterystyk ryzyka różnych rodzajów ocenianych podmiotów, emitentów i instrumentów finansowych lub innych aktywów;

i) „powiązana strona trzecia” oznacza inicjatora, organizatora, sponsora, jednostkę obsługującą lub każdy inny podmiot, który współdziała z agencją ratingową w imieniu ocenianego podmiotu, włącznie z wszystkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio z nim związanymi poprzez kontrolę;

j) „kontrola” oznacza relację między jednostką dominującą a jednostką zależną, w rozumieniu art. 1 dyrektywy Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (¹⁶), lub bliski związek między dowolną osobą fizyczną lub prawną a jednostką;

k) „instrumenty finansowe” oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (¹⁷);

l) „strukturyzowany instrument finansowy” oznacza instrument finansowy lub inne aktywa będące wynikiem transakcji sekurytyzacyjnej lub programu sekurytyzacyjnego, o których mowa w art. 4 pkt 36 dyrektywy 2006/48/WE;

m) „grupa agencji ratingowych” oznacza grupę jednostek z siedzibą w Unii [4] składającą się z jednostki dominującej i jej jednostek zależnych w rozumieniu art. 1 i 2 dyrektywy Rady 83/349/EWG, jak również jednostki powiązane ze sobą relacją w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG, których działalność obejmuje wystawianie ratingów kredytowych. Do celów art. 4 ust. 3 lit. a) grupa agencji ratingowych obejmuje również agencje ratingowe z siedzibą w państwach trzecich;

n) „wyższa kadra kierownicza” oznacza osobę lub osoby, które faktycznie kierują działalnością agencji ratingowej, oraz członka lub członków jej zarządu lub rady nadzorczej;

o) „działalność w zakresie ratingu kredytowego” oznacza analizę danych i informacji oraz ocenę, zatwierdzanie, wystawianie i przegląd ratingów kredytowych;

p) „właściwe organy” oznaczają organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 22;

pa) [5] „instytucja kredytowa” oznacza instytucję kredytową w rozumieniu art. 4 pkt 1 dyrektywy 2006/48/WE;

pb) [6] „przedsiębiorstwo inwestycyjne” oznacza przedsiębiorstwo inwestycyjne w rozumieniu art. 4 ust. 1 pkt 1 dyrektywy 2004/39/WE;

pc) [7] „zakład ubezpieczeń” oznacza zakład ubezpieczeń w rozumieniu art. 13 pkt 1 dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/138/WE z dnia 25 listopada 2009 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (Wypłacalność II) (¹⁸);

pd) [8] „zakład reasekuracji” oznacza zakład reasekuracji w rozumieniu art. 13 pkt 4 dyrektywy 2009/138/WE;

pe) [9] „instytucja pracowniczych programów emerytalnych” oznacza instytucję pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu w art. 6 lit. a) dyrektywy 2003/41/WE;

pf) [10] „spółka zarządzająca” oznacza spółkę zarządzającą w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (¹⁹);

pg) [11] „spółka inwestycyjna” oznacza spółkę inwestycyjną, która uzyskała zezwolenie na prowadzenie działalności zgodnie z dyrektywą 2009/65/WE;

ph) [12] „zarządzający alternatywnym funduszem inwestycyjnym” oznacza ZAFI zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 lit. b) dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (²⁰);

pi) [13] „kontrahent centralny” oznacza kontrahenta centralnego w rozumieniu art. 2 pkt 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 648/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie instrumentów pochodnych będących przedmiotem obrotu poza rynkiem regulowanym, partnerów centralnych i repozytoriów transakcji (²¹), posiadający zezwolenie zgodnie z art. 14 tego rozporządzenia;

pj) [14] „prospekt” oznacza prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i rozporządzeniem (WE) nr 809/2004;

q) [15] „przepisy sektorowe” oznaczają akty prawne Unii, o których mowa w lit. pa)–pj);

r) [16] „właściwe organy sektorowe” oznaczają właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy odpowiednich przepisów sektorowych do pełnienia nadzoru nad instytucjami kredytowymi, firmami inwestycyjnymi, zakładami ubezpieczeń, zakładami reasekuracji, instytucjami pracowniczych programów emerytalnych, spółkami inwestycyjnymi, spółkami zarządzającymi, zarządzającymi alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, kontrahentami centralnymi i prospektami emisyjnymi;

s) [17] „emitent” oznacza emitenta w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. h) dyrektywy 2003/71/WE;

t) [18] „jednostka inicjująca” oznacza jednostkę inicjującą w rozumieniu art. 4 pkt 41 dyrektywy 2006/48/WE;

u) [19] „jednostka sponsorująca” oznacza jednostkę sponsorującą w rozumieniu art. 4 pkt 42 dyrektywy 2006/48/WE;

v) [20] „rating państwa” oznacza:

(i) rating kredytowy, w przypadku którego podmiotem ocenianym jest państwo lub też władze regionalne bądź samorząd terytorialny państwa;

(ii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem długu lub zobowiązania finansowego, dłużnego papieru wartościowego lub innego instrumentu finansowego jest państwo lub też władze regionalne lub samorząd terytorialny państwa, lub spółka celowa powołana przez państwo, władze regionalne lub samorządu terytorialnego;

(iii) rating kredytowy, w przypadku którego emitentem jest międzynarodowa instytucja finansowa ustanowiona przez co najmniej dwa państwa, której celem jest uruchamianie środków i zapewnienie pomocy finansowej na rzecz członków tej międzynarodowej instytucji finansowej, którzy doświadczają poważnych problemów finansowych albo są nimi zagrożeni;

w) [21] „perspektywa ratingowa” oznacza opinię o prawdopodobnej zmianie ratingu kredytowego w perspektywie krótkoterminowej, długoterminowej lub obydwu;

x) [22] „niezamówiony rating kredytowy” oraz „niezamówiony rating państwa” oznacza odpowiednio rating kredytowy lub rating państwa wystawiony przez agencję ratingową nie na zlecenie;

y) [23] „scoring kredytowy” oznacza miarę wiarygodności kredytowej obliczoną w wyniku podsumowania i wyrażenia danych w oparciu wyłącznie o wcześniej ustalony system lub model statystyczny, bez żadnego dodatkowego istotnego wkładu analitycznego dotyczącego ratingu ze strony analityka ratingowego;

z) [24] „rynek regulowany” oznacza rynek regulowany ustanowiony w Unii, zgodnie z definicją w art. 4 ust. 1 pkt 14 dyrektywy 2004/39/WE;

aa) [25] „resekurytyzacja” oznacza resekurytyzację w rozumieniu art. 4 pkt 40a) dyrektywy 2006/48/WE.

2. Do celów ust. 1 lit. a) za ratingi kredytowe nie uznaje się:

a) zaleceń w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy Komisji 2003/125/WE (²²);

b) badań inwestycyjnych w rozumieniu art. 24 ust. 1 dyrektywy 2006/73/WE (²³) i innych form zaleceń ogólnych, takich jak „kup”, „sprzedaj” lub „trzymaj”, odnoszących się do transakcji instrumentami finansowymi lub do zobowiązań finansowych; ani

c) opinii na temat wartości zobowiązania lub instrumentu finansowego.

3. [26] Do celów niniejszego rozporządzenia termin „akcjonariusz” obejmuje rzeczywistego beneficjenta, w rozumieniu art. 3 pkt 6 dyrektywy 2005/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 października 2005 r. w sprawie przeciwdziałania korzystaniu z systemu finansowego w celu prania pieniędzy oraz finansowania terroryzmu (²⁴).

Artykuł 4

Wykorzystanie ratingów kredytowych

1. [27] Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń, zakłady reasekuracji, instytucje pracowniczych programów emerytalnych, spółki zarządzające, spółki inwestycyjne, zarządzający alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi oraz kontrahenci centralni mogą wykorzystywać ratingi kredytowe dla celów regulacyjnych tylko, jeśli są one wydane przez agencje ratingowe z siedzibą w Unii i zarejestrowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Jeżeli prospekt zawiera odesłanie do ratingu kredytowego lub ratingów kredytowych, emitent, oferent lub osoba ubiegająca się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej na regulowanym rynku zapewnia, aby prospekt zawierał również jasną i widoczną informację o tym, czy tego rodzaju ratingi kredytowe wystawione zostały przez agencję ratingową z siedzibą we Unii, zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uznaje się, że agencja ratingowa z siedzibą w Unii [28] i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wystawiła rating kredytowy, gdy rating kredytowy został opublikowany na stronie internetowej agencji ratingowej lub z wykorzystaniem innych środków albo został rozpowszechniony w drodze subskrypcji oraz przedstawiony i ujawniony zgodnie z obowiązkami wynikającymi z art. 10, z wyraźnym stwierdzeniem, że rating kredytowy został zatwierdzony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3. Agencja ratingowa z siedzibą w Unii [29] i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem może zatwierdzać ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich tylko w przypadku gdy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia tego typu ratingu kredytowego spełnia następujące warunki:

a) działalność w zakresie ratingu kredytowego skutkująca wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, jest podejmowana częściowo lub w całości przez zatwierdzającą agencję ratingową lub przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy;

b) [30] agencja ratingowa sprawdziła i może w każdej chwili udowodnić Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (Urząd), ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (²⁵), że prowadzenie działalności w zakresie ratingu kredytowego przez agencję ratingową w państwie trzecim, skutkujące wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, spełnia wymogi co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi określone w art. 6–12 oraz załączniku I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8b, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b.

c) zdolność Urzędu do oceny i monitorowania, czy agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim spełnia wymogi, o których mowa w lit. b), nie jest ograniczona;

d) agencja ratingowa udostępnia Urzędowi na wniosek wszelkie informacje konieczne, by umożliwić mu bieżący nadzór w zakresie spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

e) istnieje obiektywny powód, by rating kredytowy został opracowany w państwie trzecim;

f) agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

g) system regulacyjny tego państwa trzeciego zapobiega ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia; oraz

h) istnieją odpowiednie ustalenia dotyczące współpracy między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim. Urząd zapewnia, że wspomniane ustalenia dotyczące współpracy określają co najmniej poniższe elementy:

(i) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim; oraz

(ii) procedury dotyczące koordynowania działań nadzorczych, mające na celu umożliwienie Urzędowi monitorowanie na bieżąco działalności w zakresie ratingu kredytowego skutkującej wystawieniem zatwierdzanego ratingu kredytowego.

4. [31] Rating kredytowy zatwierdzony zgodnie z ust. 3 uważa się za rating kredytowy wystawiony przez agencję ratingową z siedzibą w Unii oraz zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Agencja ratingowa z siedzibą w Unii i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wykorzystuje takiej procedury zatwierdzania w celu uchylania się od wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich zgodnie z ust. 3, pozostaje w pełni odpowiedzialna za takie ratingi kredytowe i za spełnienie określonych w nim warunków.

6. Jeżeli zgodnie z art. 5 ust. 6 Komisja uznała ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia, a ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 7, są operacyjne, to agencja ratingowa zatwierdzająca ratingi kredytowe wystawione w tym państwie trzecim nie podlega już wymogowi sprawdzenia lub wykazania, że spełniono warunek ustanowiony w ust. 3 lit. g) niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Równoważność i certyfikacja w oparciu o równoważność

1. Ratingi kredytowe, dotyczące podmiotów z siedzibą w państwach trzecich lub emitowanych tam instrumentów finansowych oraz wystawione przez agencję ratingową z siedzibą w państwie trzecim, mogą być stosowane w Unii [32] zgodnie z art. 4 ust. 1 bez zatwierdzenia zgodnie z art. 4 ust. 3, pod warunkiem że:

a) agencja ratingowa uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

b) Komisja przyjęła decyzję w sprawie równoważności zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, uznając ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia;

c) ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, są operacyjne;

d) ratingi kredytowe wystawione przez tę agencję ratingową i jej działalność w zakresie ratingu kredytowego nie ma znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich; oraz

e) agencja ratingowa jest certyfikowana zgodnie z art. 2 niniejszego artykułu.

2. Art. 4 ust. 3 lit. d) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2011 r. dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych (Dz.Urz.UE L 145 z 31.05.2011, str. 30). Zmiana weszła w życie 1 czerwca 2011 r.

3. Urząd rozpatruje wniosek o certyfikację i podejmuje decyzję w jego sprawie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16. Decyzja w sprawie certyfikacji opiera się na kryteriach określonych w ust. 1 lit. a)–d) niniejszego artykułu.

Decyzje w sprawie certyfikacji podaje się do wiadomości i publikuje zgodnie z art. 18.

4. Agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, może również złożyć wniosek o zwolnienie:

a) na podstawie analizy konkretnego przypadku – z wymogu spełniania niektórych lub wszystkich wymogów ustanowionych w załączniku I sekcja A i w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych;

b) z wymogu fizycznej obecności w Unii, jeżeli wymóg taki byłby zbyt obciążający i niewspółmierny do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych.

Agencja ratingowa składa wniosek o takie zwolnienia łącznie z wnioskiem o certyfikację. Oceniając ten wniosek, Urząd uwzględnia wielkość agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1, w świetle charakteru, skali i złożoności jej działalności, biorąc pod uwagę charakter i zakres wystawiania przez nią ratingów kredytowych, a także wpływ wystawianych przez nią ratingów kredytowych na stabilność finansową i integralność rynków finansowych w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Na podstawie tych okoliczności Urząd może udzielić takiego zwolnienia agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1.

5. (uchylony).

6. Komisja może przyjąć decyzję w sprawie równoważności zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, stwierdzając, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, iż agencje ratingowe, które uzyskały zezwolenie lub zostały zarejestrowane w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi równoważne z wymogami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia oraz podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim.

Ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego można uznać za równoważne z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli ramy państwa trzeciego spełniają co najmniej następujące warunki:

a) agencje ratingowe w państwie trzecim wymagają zezwolenia lub rejestracji i podlegają skutecznemu bieżącemu nadzorowi i egzekwowaniu wymogów;

b) [33] agencje ratingowe w tym państwie trzecim podlegają prawnie wiążącym przepisom równoważnym z przepisami art. 6–12 i załącznika I, z wyjątkiem art. 6a, 6b, 8a, 8b, 8c oraz 11a, załącznika I sekcja B pkt 3 lit. ba) i pkt 3a i 3b; oraz

c) system regulacyjny państwa trzeciego zapobiega ingerencji organów nadzoru i innych organów publicznych w tym państwie w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia.

W celu uwzględnienia rozwoju sytuacji na rynkach finansowych Komisja przyjmuje – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące dalszemu doprecyzowaniu lub zmianie kryteriów ustanowionych w akapicie drugim niniejszego ustępu, lit. a), b) i c).

7. Urząd wprowadza ustalenia dotyczące współpracy z odpowiednimi organami nadzoru państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 6. Ustalenia takie określają co najmniej:

a) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednimi zainteresowanymi organami nadzoru państw trzecich; oraz

b) procedury współpracy w zakresie działalności nadzorczej.

8. [34] Artykuły 20, 23b i 24 stosuje się do agencji ratingowych certyfikowanych zgodnie z art. 5 ust. 3 i do wystawionych przez nie ratingów kredytowych.

Artykuł 5a

Nadmierne poleganie instytucji finansowych na ratingach kredytowych

[35] 1. Podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, sporządzają swoje własne oceny ryzyka kredytowego i nie mogą polegać wyłącznie lub mechanicznie na ratingach kredytowych przy przeprowadzaniu oceny wiarygodności kredytowej podmiotu lub instrumentu finansowego.

2. Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad podmiotami, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy, uwzględniając charakter, rozmiary i stopień złożoności ich działalności, monitorują poprawność ich procedur przeprowadzania oceny ryzyka kredytowego, oceniają korzystanie z umownych odniesień do ratingów kredytowych i w stosownych przypadkach zachęcają do łagodzenia skutków takich odniesień w celu ograniczenia wyłącznej i mechanicznej zależności od ratingów kredytowych, zgodnie z konkretnymi przepisami sektorowymi.

Artykuł 5b

Poleganie przez Europejskie Urzędy Nadzoru oraz Europejską Radę ds. Ryzyka Systemowego na ratingach kredytowych

[36] 1. Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) (EUNB) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (²⁶), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) (EUNUiPPE) ustanowiony rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (²⁷) oraz Urząd nie mogą zawierać w swoich wytycznych, zaleceniach oraz projektach standardów technicznych odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do mechanicznego polegania na ratingach kredytowych przez właściwe organy, właściwe organy sektorowe, podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub innych uczestników rynku finansowego. W związku z tym do dnia 31 grudnia 2013 r. EUNB, EUNUiPPE i Urząd są zobowiązane sprawdzić i, w razie potrzeby, usunąć wszelkie takie odniesienia do ratingów kredytowych znajdujące się w istniejących wytycznych oraz zaleceniach.

2. Europejska Rada ds. Ryzyka Systemowego (ERRS) ustanowiona rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1092/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie unijnego nadzoru makroostrożnościowego nad systemem finansowym i ustanowienia Europejskiej Rady ds. Ryzyka Systemowego (²⁸) nie może zawierać w swoich ostrzeżeniach i zaleceniach odniesień do ratingów kredytowych, jeżeli odniesienia takie mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na ratingach kredytowych.

Artykuł 5c

Nadmierne poleganie na ratingach kredytowych w prawie Unii

[37] Bez uszczerbku dla przysługującego jej prawa inicjatywy Komisja kontynuuje przegląd sprawdzając, czy odniesienia do ratingów kredytowych w prawie Unii, skutkują lub mogą skutkować wyłącznym lub mechanicznym poleganiem na ratingach kredytowych w przypadku właściwych organów, właściwych organów sektorowych, podmiotów, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy lub uczestników rynku finansowego, w celu wyeliminowania wszystkich odniesień do ratingów kredytowych w przepisach prawa Unii do celów regulacyjnych do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich alternatywnych metod oceny ryzyka kredytowego.

TYTUŁ II

WYSTAWIANIE RATINGÓW KREDYTOWYCH

Artykuł 6

Niezależność i unikanie konfliktów interesów

1. [38] Agencja ratingowa podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że na wystawienie ratingu kredytowego lub perspektywy ratingowej nie mają wpływu żadne istniejące lub potencjalne konflikty interesów lub relacje biznesowe, w których uczestniczy agencja ratingowa wystawiająca dany rating kredytowy lub perspektywę kredytową, jej akcjonariusze, kierownictwo, analitycy ratingowi, pracownicy lub wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, lub wszelkie inne osoby bezpośrednio lub pośrednio z nią związane poprzez stosunek kontroli.

2. W celu zapewnienia zgodności z ust. 1 agencja ratingowa przestrzega wymogów określonych w sekcji A i B załącznika I.

3. Urząd może, na wniosek agencji ratingowej, zwolnić ją z obowiązku spełniania wymogów zawartych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5, 6 i 9 oraz w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych, oraz że: [39]

a) dana agencja ratingowa zatrudnia mniej niż 50 pracowników;

b) agencja ratingowa wdrożyła środki i procedury, w szczególności mechanizm kontroli wewnętrznej, ustalenia dotyczące sprawozdawczości i środki zapewniające niezależność analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe, które zapewniają skuteczne przestrzeganie celów niniejszego rozporządzenia; oraz

c) wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób pozwalający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych na uchylanie się od obowiązku spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

W przypadku grupy agencji ratingowych Urząd zapewnia, aby co najmniej jedna z agencji ratingowych należących do grupy nie była zwolniona z obowiązku spełnienia wymogów określonych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4.

4. [40] Agencje ratingowe ustanawiają, utrzymują, wprowadzają i dokumentują skuteczną strukturę kontroli wewnętrznej w odniesieniu do wdrażania strategii i procedur mających na celu zapobieganie ewentualnym konfliktom interesów oraz ich łagodzenie i zapewnienie niezależności ratingów kredytowych, analityków ratingowych i zespołów ratingowych wobec akcjonariuszy, organów administracyjnych i zarządzających oraz działań z zakresu sprzedaży i marketingu. Agencje ratingowe ustalają standardowe procedury operacyjne w odniesieniu do ładu korporacyjnego, organizacji oraz zarządzania konfliktami interesów. Regularnie monitorują standardowe procedury operacyjne i poddają je przeglądowi, aby ocenić ich skuteczność oraz konieczność przeprowadzenia ich aktualizacji.

Artykuł 6a

Konflikty interesów dotyczące inwestycji w agencje ratingowe

[41] 1. Akcjonariusz lub wspólnik agencji ratingowej posiadający co najmniej 5 % kapitału albo praw głosu w tej agencji ratingowej lub w spółce, która jest w stanie sprawować kontrolę nad tą agencją ratingową lub wywierać na nią decydujący wpływ, nie może:

a) [42] posiadać 5 % lub więcej kapitału w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

b) mieć prawa lub możliwości wykonywania 5 % lub więcej praw głosu w jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

c) mieć prawa lub możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

d) być członkiem zarządu lub rady nadzorczej jakiejkolwiek innej agencji ratingowej;

e) sprawować lub mieć prawa sprawowania kontroli nad inną agencję ratingową ani wywierać lub mieć prawa wywierania dominującego wpływu na jakąkolwiek inną agencją ratingową.

Zakaz, o którym mowa w akapicie pierwszym lit. a), nie dotyczy jednostek uczestnictwa w zdywersyfikowanych programach zbiorowego inwestowania, w tym zarządzanych funduszach takich jak fundusze emerytalne lub ubezpieczenia na życie, pod warunkiem że jednostki uczestnictwa w takich z programach nie umożliwiają akcjonariuszowi lub wspólnikowi agencji ratingowej wywierania znacznego wpływu na działalność tych programów.

2. Niniejszy artykuł nie stosuje się do inwestycji w inne agencje ratingowe należące do tej samej grupy agencji ratingowych.

Artykuł 6b

Maksymalny okres trwania stosunku umownego z agencją ratingową

[43] 1. Agencja ratingowa, która zawarła umowę o wystawianie ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, nie wystawia ratingów dotyczących nowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres dłuższy niż cztery lata.

2. Zawierając umowę dotyczącą oceny resekurytyzacji, agencja ratingowa zwraca się do emitenta o:

a) określenie liczby agencji ratingowych, które pozostają w stosunku umownym w celu wystawiania ratingów kredytowych dotyczących resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej;

b) obliczenie odsetka całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie z aktywami bazowymi pochodzącymi od tej samej jednostki inicjującej, dla których każda agencja ratingowa wystawia oceny.

Jeżeli co najmniej cztery agencje ratingowe oceniają – każda z nich oddzielnie – ponad 10 % całkowitej liczby nierozliczonych resekurytyzacji podlegających ocenie, ograniczenia określone w ust. 1 nie mają zastosowania.

Odstępstwo ustanowione w akapicie drugim ma zastosowanie co najmniej do momentu zawarcia przez agencję ratingową nowej umowy o wystawianie ratingów resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej. Jeżeli kryteria ustanowione w akapicie drugim, nie są spełnione w momencie zawarcia takiej umowy, okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od daty zawarcia nowej umowy.

3. Z chwilą wygaśnięcia umowy na mocy ust. 1 agencja ratingowa nie zawiera nowej umowy o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, których aktywa bazowe pochodzą od tej samej jednostki inicjującej, przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania wygasłej umowy, ale nie dłuższy niż cztery lata.

Akapit pierwszy stosuje się również do:

a) agencji ratingowej należącej do tej samej grupy agencji ratingowych co agencja, o której mowa w ust. 1;

b) agencji ratingowej będącej akcjonariuszem lub wspólnikiem agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1;

c) agencji ratingowej, której agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, jest akcjonariuszem lub wspólnikiem.

4. Niezależnie od ust. 1, jeżeli rating kredytowy resekurytyzacji został wystawiony przed końcem maksymalnego okresu obowiązywania stosunku umownego, o którym mowa w ust. 1, agencja ratingowa może nadal – na zamówienie – monitorować i aktualizować te ratingi kredytowe przez czas trwania danej resekurytyzacji.

5. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do agencji ratingowych zatrudniających w całej grupie mniej niż 50 pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego, lub których roczny obrót generowany w wyniku działalności w zakresie ratingu kredytowego nie przekracza 10 mln EUR na poziomie grupy.

6. Jeżeli agencja ratingowa zawiera umowę o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji przed dniem 20 czerwca 2013 r., okres, o którym mowa w ust. 1, oblicza się od tej daty.

Artykuł 7

Analitycy ratingowi, pracownicy i inne osoby uczestniczące w wystawianiu ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa gwarantuje, że analitycy ratingowi, pracownicy agencji ratingowej i wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, bezpośrednio uczestniczące w działalności w zakresie ratingu kredytowego, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonywania przydzielonych im obowiązków.

2. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, nie mogły inicjować negocjacji ani uczestniczyć w negocjacjach dotyczących opłat lub płatności z żadnym ocenianym podmiotem, powiązaną z nim stroną trzecią ani inną osobą bezpośrednio lub pośrednio związaną z ocenianym podmiotem przez kontrolę.

3. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, spełniały wymogi określone w sekcji C załącznika I.

4. Agencja ratingowa ustanawia odpowiedni stopniowy mechanizm rotacji w stosunku do analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe zgodnie z sekcją C załącznika I. Mechanizm rotacji jest wprowadzany etapami i dotyczy poszczególnych osób, a nie całego zespołu.

5. [44] Wynagrodzenie i ocena pracy pracowników uczestniczących w działalności w zakresie ratingu kredytowego lub perspektyw ratingowych, a także osób zatwierdzających ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe nie zależy od wysokości przychodów uzyskiwanych przez agencję ratingową od ocenianych podmiotów lub powiązanych stron trzecich.

Artykuł 8

Metody, modele i podstawowe założenia ratingowe

1. Agencja ratingowa ujawnia opinii publicznej metody, modele i podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane przez nią w działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z pkt 5 części I sekcji E załącznika I.

2. [45] Agencja ratingowa przyjmuje, wdraża i egzekwuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wystawiane przez nią ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe były oparte na wnikliwej analizie wszystkich dostępnych jej informacji istotnych dla analizy zgodnie z obowiązującymi metodami ratingowymi. Podejmuje ona wszelkie niezbędne środki, aby informacje wykorzystywane przez nią przy wystawianiu ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych miały wystarczająco dobrą jakość i pochodziły z wiarygodnego źródła. Agencja ratingowa wystawia ratingi kredytowe i perspektywy ratingowe z zastrzeżeniem, że rating kredytowy jest opinią agencji ratingowej i że należy na niej polegać w ograniczonym stopniu.

2a. [46] Zmiany ratingów kredytowych są wystawiane zgodnie z metodami ratingowymi opublikowanymi przez agencję ratingową.

3. Agencja ratingowa stosuje rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji na podstawie doświadczeń z przeszłości, w tym w formie ponownej weryfikacji.

4. Jeśli agencja ratingowa korzysta z istniejącego ratingu kredytowego przygotowanego przez inną agencję ratingową i dotyczącego aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, nie może ona odmówić wystawienia ratingu kredytowego podmiotu lub instrumentu finansowego z powodu tego, że część podmiotu lub instrumentu finansowego została wcześniej oceniona przez inną agencję ratingową.

Agencja ratingowa rejestruje wszystkie przypadki, w których w procesie wystawiania ratingu kredytowego inaczej oceni ona istniejące ratingi kredytowe przygotowane przez inną agencję ratingową i dotyczące aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, oraz podaje uzasadnienie odmiennej oceny ratingu.

5. Agencja ratingowa monitoruje ratingi kredytowe i na bieżąco, a co najmniej raz w roku poddaje przeglądowi swoje ratingi kredytowe i metody, zwłaszcza w przypadku wystąpienia istotnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy. Agencja ratingowa wprowadza wewnętrzne ustalenia w celu monitorowania wpływu zmian warunków makroekonomicznych lub warunków panujących na rynkach finansowych na ratingi kredytowe.

Ratingi państw podlegają przeglądowi co najmniej raz na sześć miesięcy. [47]

5a. [48] Agencja ratingowa, która zamierza merytorycznie zmienić lub wprowadzić nowe metody ratingowe, modele lub podstawowe założenia ratingowe, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy, publikuje proponowane zmiany merytoryczne lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej i zaprasza zainteresowane strony do przedstawiania uwag przez okres jednego miesiąca i zamieszcza szczegółowe wyjaśnienie przyczyn i skutków wprowadzenia istotnych zmian lub proponowanych nowych metod ratingowych.

6. Jeżeli metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane w działalności w zakresie ratingu kredytowego ulegają zmianie zgodnie z art. 14 ust. 3, agencja ratingowa: [49]

a) niezwłocznie ujawnia prawdopodobny zakres ratingów kredytowych, na które będą miały wpływ te zmiany, korzystając z tych samych środków komunikacji, które były wykorzystane do rozpowszechnienia dotkniętych zmianami ratingów kredytowych;

aa) [50] niezwłocznie informuje Urząd i publikuje na swojej stronie internetowej wyniki konsultacji i nowe metody ratingowe wraz z ich szczegółowym objaśnieniem, a także datę rozpoczęcia ich stosowania;

ab) [51] niezwłocznie publikuje na swojej stronie internetowej odpowiedzi na konsultacje, o których mowa w ust. 5a, z wyjątkiem przypadków, w których respondent biorący udział w konsultacjach domaga się poufności;

b) dokonuje przeglądu ratingów kredytowych tak szybko, jak to możliwe i nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wprowadzonej zmiany, a w międzyczasie poddaje te ratingi obserwacji; oraz

c) dokonuje ponownej oceny wszystkich ratingów kredytowych wystawionych w oparciu o te metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe, jeżeli ogólny połączony efekt zmian wprowadzonych w wyniku przeglądu ma wpływ na te ratingi kredytowe.

7. [52] W przypadku gdy agencja ratingowa dowie się o błędach w swoich metodach ratingowych lub w ich stosowaniu, niezwłocznie:

a) powiadamia o tych błędach Urząd i wszystkie zainteresowane oceniane podmioty, a także wyjaśnia konsekwencje dla swoich ratingów, w tym również potrzebę dokonania przeglądu wystawionych ratingów;

b) jeżeli błędy mają wpływ na jej ratingi kredytowe, publikuje te błędy na swojej stronie internetowej;

c) koryguje te błędy w metodach ratingowych; oraz

d) stosuje środki, o których mowa w ust. 6 lit. a), b) i c).

Artykuł 8a

Ratingi państw

[53] 1. Ratingi państw wystawia się w taki sposób, by zagwarantować analizę specyfiki danego państwa członkowskiego. Zakazuje się wydawania oświadczeń o przeglądzie danej grupy państw, jeżeli nie towarzyszą im opracowania dla poszczególnych państw. Sprawozdania takie są publicznie dostępne.

2. Komunikaty publiczne inne niż ratingi kredytowe, perspektywy ratingowe lub towarzyszące komunikaty prasowe lub sprawozdania, o których mowa w załączniku I sekcja D część I pkt 5, odnoszące się do ewentualnych zmian ratingów państw, nie opierają się na informacjach znajdujących się w posiadaniu ocenianego podmiotu, które ujawniono bez zgody ocenianego podmiotu, chyba że informacje te można uzyskać z ogólnie dostępnych źródeł lub nie ma uzasadnionych powodów, dla których oceniany podmiot miałby nie udzielić zgody na ujawnienie tych informacji.

3. Uwzględniając przepisy art. 8 ust. 5 akapit drugi, agencja ratingowa publikuje na swojej stronie internetowej oraz przekazuje Urzędowi co roku pod koniec grudnia, zgodnie z załącznikiem I sekcja D część III pkt 3, kalendarz na kolejne 12 miesięcy, z zaznaczonymi nie więcej niż trzema terminami publikacji niezamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych, a także z terminami publikacji zamówionych ratingów państw i związanych z nimi perspektyw ratingowych. Terminy takie wyznacza się na piątek.

4. Odejście od terminów publikacji ratingów państw lub związanych z nimi perspektyw ratingowych, wyznaczonych w kalendarzu, jest możliwe tylko w takim zakresie, w jakim jest ono konieczne do wypełnienia przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z art. 8 ust. 2, art. 10 ust. 1 i art. 11 ust. 1 oraz musi się wiązać z podaniem szczegółowego wyjaśnienia powodów odejścia od opublikowanego kalendarza.

Artykuł 8b

Informacje na temat strukturyzowanych instrumentów finansowych

[54] 1. Emitent, jednostka inicjująca i jednostka sponsorująca strukturyzowanego instrumentu finansowego mający siedzibę w Unii wspólnie podają do publicznej wiadomości, na stronie internetowej Urzędu, zgodnie z ust. 4, informacje na temat jakości kredytowej i wyników aktywów bazowych instrumentów będących produktem sekurytyzacji struktury transakcji sekurytyzacyjnych, przepływów pieniężnych oraz zabezpieczeń ekspozycji sekurytyzacyjnych, jak również wszelkie informacje niezbędne do przeprowadzenia kompleksowych i świadomych testów skrajnych warunków dotyczących przepływów pieniężnych i wartości zabezpieczeń ekspozycji bazowych.

2. Obowiązek publikowania informacji, o którym mowa w ust. 1 nie obejmuje udzielania informacji, które naruszałoby przepisy krajowe lub prawo Unii dotyczące ochrony poufności źródeł informacji lub przetwarzania danych osobowych.

3. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) informacji publikowanych przez osoby, o których mowa w ust. 1, w celu spełnienia obowiązku wynikającego z ust. 1, zgodnie z ust. 2;

b) częstotliwości aktualizacji informacji, o których mowa w lit. a);

c) sposobu przedstawiania informacji, o których mowa w lit. a), za pomocą standardowych szablonów ujawnienia.

Urząd przedkłada Komisji projekty regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10–14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Urząd uruchamia stronę internetową do celów publikowania informacji na temat instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, zgodnie z ust. 1.

Artykuł 8c

Podwójny rating instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji

[55] 1. W przypadku gdy emitent lub powiązana strona trzecia zamierzają zamówić rating kredytowy instrumentu finansowego będącego produktem sekurytyzacji, zlecają ten rating co najmniej dwóm agencjom ratingowym, przy czym każda agencja ratingowa dostarcza własny, niezależny rating kredytowy.

2. Emitent lub powiązana strona trzecia, o których mowa w ust. 1, zapewniają, by zaangażowane agencje ratingowe spełniały następujące warunki:

a) nie należały do tej samej grupy agencji ratingowych;

b) nie były akcjonariuszami lub wspólnikami w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

c) nie miały prawa lub możliwości wykonywania praw głosu w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

d) nie miały prawa ani możliwości powoływania lub odwoływania członków zarządu lub rady nadzorczej w którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

e) żaden z członków ich zarządu lub rady nadzorczej nie mógł być członkiem zarządu lub rady nadzorczej którejkolwiek z pozostałych agencji ratingowych;

f) nie mogły wywierać ani mieć możliwości wywierania dominującego wpływu na którąkolwiek z pozostałych agencji ratingowych, ani jej kontrolować.

Artykuł 8d

Korzystanie z usług wielu agencji ratingowych

[56] 1. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia zamierza zaangażować co najmniej dwie agencje ratingowe do oceny tej samej emisji lub podmiotu, emitent lub powiązana z nim strona trzecia rozważa zaangażowanie co najmniej jednej agencji kredytowej, której całkowity udział w rynku wynosi nie więcej niż 10 %, która w ocenie emitenta lub powiązanej z nim strony trzeciej jest zdolna do oceny danej emisji lub jednostki, pod warunkiem że zgodnie z wykazem Urzędu, o którym mowa w ust. 2, istnieje agencja ratingowa mogąca ocenić daną emisję lub jednostkę. Jeżeli emitent lub powiązana z nim strona trzecia nie zaangażuje co najmniej jednej agencji ratingowej, która nie ma więcej niż 10 % całkowitego udziału w rynku, fakt ten należy udokumentować.

2. W celu ułatwienia oceny dokonywanej przez emitenta lub powiązaną z nim stronę trzecią zgodnie z ust. 1 Urząd każdego roku publikuje na swojej stronie internetowej listę zarejestrowanych agencji ratingowych z informacją na temat ich całkowitego udziału w rynku i typów wystawianych ratingów kredytowych, która to lista może być punktem wyjścia do oceny dokonywanej przez emitenta.

3. Do celów niniejszego artykułu całkowity udział w rynku mierzy się poprzez odniesienie do wysokości rocznych obrotów generowanych w ramach działalności w zakresie ratingów kredytowych i usług pomocniczych na poziomie grupy.

Artykuł 9

Outsourcing

Nie dokonuje się outsourcingu ważnych funkcji operacyjnych w sposób w istotnym stopniu pogarszający jakość kontroli wewnętrznej agencji ratingowej i zdolność Urzędu do nadzorowania przestrzegania przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Ujawnianie i prezentacja ratingów kredytowych

1. [57] Agencja ratingowa nieselektywnie i terminowo ujawnia wszystkie ratingi kredytowe lub perspektywy ratingowe, jak również decyzje o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego. W przypadku decyzji o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego ujawniane informacje obejmują pełne uzasadnienie takiej decyzji.

Akapit pierwszy stosuje się również do ratingów kredytowych rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. [58] Agencje ratingowe zapewniają prezentowanie i przetwarzanie ratingów kredytowych i perspektyw ratingowych zgodnie z wymogami określonymi w załączniku I sekcja D oraz nie prezentują czynników innych niż te, które wiążą się z ratingami kredytowymi.

2a. [59] Do czasu upublicznienia ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych i informacji ich dotyczących traktuje się je jak informacje wewnętrzne zgodnie z definicją i przepisami dyrektywy 2003/6/WE.

Art. 6 ust. 3 tej dyrektywy stosuje się odpowiednio do agencji ratingowych w odniesieniu do obowiązku zachowania przez nie poufności i posiadania wykazu osób mających dostęp do ich ratingów kredytowych, perspektyw ratingowych lub związanych z nimi informacji, przed ich ujawnieniem.

Wykaz osób, które informuje się o ratingach kredytowych i perspektywach ratingowych oraz którym przekazuje się informacje z nimi związane przed ich ujawnieniem, powinien ograniczać się do osób określonych w tym celu przez każdy oceniany podmiot.

3. Przy wystawianiu ratingów kredytowych dla strukturyzowanych instrumentów finansowych agencja ratingowa zapewnia wyraźne odróżnianie kategorii ratingu przypisywanych strukturyzowanym instrumentom finansowym, przy pomocy dodatkowego symbolu odróżniającego je od kategorii ratingu stosowanych w odniesieniu do wszelkich innych podmiotów, instrumentów finansowych lub zobowiązań finansowych.

4. Agencja ratingowa ujawnia swoją politykę i procedury dotyczące niezamówionych ratingów kredytowych.

5. Jeżeli agencja ratingowa wystawia niezamówiony rating kredytowy, wyraźnie zaznacza w ratingu kredytowym, przy użyciu łatwo rozpoznawalnych kolorów, którymi oznacza poszczególne kategorie ratingowe, czy oceniany podmiot lub powiązana strona trzecia uczestniczyli w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz czy agencja ratingowa miała dostęp do ksiąg rachunkowych, dokumentacji dotyczącej zarządzania i innych istotnych dokumentów wewnętrznych ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej. [60]

Niezamówione ratingi kredytowe są oznaczane jako takie.

6. Agencja ratingowa nie wykorzystuje nazwy Urzędu ani żadnego właściwego organu w sposób, który by wskazywał lub sugerował zatwierdzenie lub zaakceptowanie przez Urząd lub właściwy organ ratingów kredytowych lub jakiejkolwiek działalności w zakresie ratingu kredytowego prowadzonych przez tę agencję ratingową.

Artykuł 11

Ogólne i okresowe ujawnianie informacji

1. Agencja ratingowa ujawnia w pełni i publicznie oraz niezwłocznie aktualizuje informacje dotyczące elementów określonych w części I sekcji E załącznika I.

2. [61] Zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa udostępnia w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd informacje na temat jej historycznych wyników, w tym częstotliwości zmian ratingów, oraz informacje o ratingach kredytowych wydanych w przeszłości i o wprowadzonych w nich zmianach. Taka agencja ratingowa dostarcza do repozytorium informacje w standardowym formacie określonym przez Urząd. Urząd udostępnia publicznie te informacje i corocznie publikuje podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

3. Agencja ratingowa corocznie, do dnia 31 marca, przedstawia Urzędowi informacje dotyczące elementów określonych w załączniku I sekcja E część II pkt 2.

Artykuł 11a

Europejska platforma ratingowa

[62] 1. Wystawiając rating kredytowy lub perspektywę ratingową zarejestrowana lub certyfikowana agencja ratingowa dostarcza Urzędowi informacje ratingowe, w tym rating kredytowy oraz perspektywę ratingową ocenianego instrumentu, informacje na temat typu ratingu kredytowego, rodzaju działań ratingowych, a także dacie i godzinie publikacji.

2. Urząd publikuje poszczególne ratingi kredytowe przedstawione mu zgodnie z ust. 1 na stronie internetowej („Europejska platforma ratingowa”).

Centralne repozytorium, o którym mowa w art. 11 ust. 2, włącza się do europejskiej platformy ratingowej.

3. Niniejszy artykuł nie ma zastosowania do ratingów kredytowych ani perspektyw ratingowych sporządzanych za opłatą wyłącznie na potrzeby inwestorów i ujawnianych tylko im.

Artykuł 12

Sprawozdanie w sprawie przejrzystości

Agencja ratingowa publikuje corocznie sprawozdanie w sprawie przejrzystości, które zawiera informacje dotyczące elementów określonych w części III sekcji E załącznika I. Agencja ratingowa publikuje roczne sprawozdanie w sprawie przejrzystości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego i zapewnia jego dostępność na stronie internetowej agencji przez co najmniej pięć lat.

Artykuł 13

Opłaty za publiczne ujawnienie informacji

Agencja ratingowa nie pobiera opłaty za informacje udostępnione zgodnie z art. 8–12.

TYTUŁ III

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ W ZAKRESIE RATINGU KREDYTOWEGO

ROZDZIAŁ I

Procedura rejestracji

Artykuł 14

Wymogi dotyczące rejestracji

1. Agencja ratingowa występuje z wnioskiem o rejestrację do celów art. 2 ust. 1, pod warunkiem że jest osobą prawną z siedzibą w Unii [63] .

2. Rejestracja staje się skuteczna na terytorium całej Unii z chwilą, gdy decyzja w sprawie rejestracji agencji ratingowej przyjęta przez Urząd, o której mowa w art. 16 ust. 3 lub art. 17 ust. 3, wchodzi w życie.

3. Zarejestrowana agencja ratingowa spełnia w każdym czasie warunki pierwszej rejestracji.

Agencje ratingowe bez zbędnej zwłoki zgłaszają Urzędowi wszelkie istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji, w tym wszelkie otwarcie i zamknięcie oddziału w Unii.

Bez uszczerbku dla akapitu drugiego agencja ratingowa powiadamia Urząd o planowanych istotnych zmianach w metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych lub proponowanych nowych metodach ratingowych, modelach lub podstawowych założeniach ratingowych w chwili, gdy dana agencja ratingowa publikuje proponowane zmiany lub proponowane nowe metody ratingowe na swojej stronie internetowej zgodnie z art. 8 ust. 5a. Po upływie okresu konsultacji agencja ratingowa powiadamia Urząd o wszelkich zmianach wynikających z takich konsultacji. [64]

4. Bez uszczerbku dla art. 16 lub 17 Urząd rejestruje agencję ratingową, jeśli po rozpatrzeniu wniosku stwierdzi, że agencja ratingowa spełnia warunki wystawiania ratingów kredytowych określone w niniejszym rozporządzeniu, z uwzględnieniem przepisów art. 4 i 6.

5. Urząd nie nakłada dodatkowych wymogów dotyczących rejestracji, które nie są przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 15

Wniosek o rejestrację

1. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację do Urzędu. Wniosek zawiera informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II.

2. Jeżeli wniosek o rejestrację składa grupa agencji ratingowych, członkowie grupy upoważniają jednego z członków grupy do złożenia wszystkich wniosków do Urzędu w imieniu grupy. Upoważniona agencja ratingowa dostarcza informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II w odniesieniu do każdego członka grupy.

3. Agencja ratingowa składa wniosek w dowolnym języku urzędowym instytucji Unii. Przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (²⁶) mają zastosowanie odpowiednio do wszelkiej innej komunikacji między Urzędem a agencjami ratingowymi i ich personelem.

4. W ciągu 20 dni roboczych od otrzymania wniosku Urząd sprawdza kompletność wniosku. Jeśli wniosek nie jest kompletny, Urząd wyznacza termin, w którym agencja ratingowa ma przedłożyć dodatkowe informacje.

Po stwierdzeniu, że wniosek jest kompletny, Urząd powiadamia o tym odpowiednio agencję ratingową.

Artykuł 16

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację agencji ratingowej przez Urząd

1. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację agencji ratingowej w oparciu o zgodność agencji ratingowej z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, w szczególności jeśli agencja ratingowa:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) zamierza stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 60 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnioną decyzję w sprawie rejestracji albo odmowy rejestracji.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 17

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację grupy agencji ratingowych przez właściwy Urząd

1. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację grupy agencji ratingowych w oparciu o zgodność agencji ratingowych z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, zwłaszcza jeśli grupa agencji ratingowych:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 70 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnione indywidualne decyzje w sprawie rejestracji lub jej odmowy dla każdej agencji ratingowej w ramach tej grupy.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 18

Powiadomienie dotyczące decyzji w sprawie rejestracji, decyzji w sprawie odmowy rejestracji lub wycofania rejestracji oraz publikacja wykazu zarejestrowanych agencji ratingowych

1. W terminie pięciu dni roboczych od podjęcia decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20 Urząd powiadamia o swojej decyzji zainteresowaną agencję ratingową. Jeśli Urząd odmawia rejestracji agencji ratingowej lub odwołuje rejestrację tej agencji ratingowej, podaje zainteresowanej agencji ratingowej pełne uzasadnienie w swojej decyzji.

2. [65] Urząd powiadamia Komisję, EUNB, EUNUiPPE, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe o wszelkich decyzjach przyjętych zgodnie z art. 16, 17 lub 20.

3. Urząd publikuje na swojej stronie internetowej wykaz agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wykaz ten jest aktualizowany w terminie pięciu dni roboczych po podjęciu decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20. Komisja publikuje ten zaktualizowany wykaz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w terminie 30 dni po dokonaniu tej aktualizacji.

Artykuł 19

Opłata rejestracyjna i nadzorcza

1. [66] Urząd pobiera od agencji ratingowych opłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem Komisji, o którym mowa w ust. 2. Opłaty te w pełni pokrywają wydatki Urzędu niezbędne do rejestracji i certyfikacji agencji ratingowych, a także nadzoru nad nimi oraz zwrotu wszelkich kosztów, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku ewentualnego przekazania zadań zgodnie z art. 30.

2. Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat. Rozporządzenie to określa w szczególności rodzaj opłat i czynności, za które są pobierane, ich wysokość oraz sposób ich uiszczenia oraz sposób, w jaki Urząd zwraca wszelkie koszty, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

Wysokość opłaty pobieranej od agencji ratingowej obejmuje wszystkie koszty administracyjne i jest proporcjonalna do obrotu danej agencji ratingowej.

Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat, o których mowa w akapicie pierwszym za pomocą aktu delegowanego zgodnie z art. 38a oraz w oparciu o warunki określone w art. 38b i 38c.

Artykuł 20

Wycofanie rejestracji

1. Bez uszczerbku dla art. 24 Urząd wycofuje rejestrację agencji ratingowej, jeśli agencja ratingowa:

a) wyraźnie zrzeka się rejestracji lub nie przedstawiła żadnych ratingów kredytowych za poprzednie sześć miesięcy;

b) uzyskała rejestrację, dopuszczając się poświadczenia nieprawdy lub w inny niezgodny z prawem sposób; lub

c) przestała spełniać warunki, na podstawie których została zarejestrowana.

2. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wykorzystywane są ratingi kredytowe wystawiane przez zainteresowaną agencję ratingową, stwierdzi, że jeden z warunków, o którym mowa w ust. 1, został spełniony, może zwrócić się do Urzędu o sprawdzenie, czy zostały spełnione warunki wycofania rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej. W przypadku gdy Urząd postanowi o nieodwoływaniu rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej, podaje pełne uzasadnienie swojej decyzji.

3. Decyzja w sprawie wycofania rejestracji staje się bezzwłocznie skuteczna na terytorium całej Unii, z zastrzeżeniem okresu przejściowego, w celu wykorzystania ratingu kredytowego, o którym mowa w art. 24 ust. 4.

ROZDZIAŁ II

Nadzór ze strony Urzędu

Artykuł 21

Urząd

1. Nie naruszając przepisów art. 25a, Urząd zapewnia stosowanie niniejszego rozporządzenia.

2. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, Urząd wydaje i aktualizuje wytyczne dotyczące współpracy pomiędzy Urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi do celów niniejszego rozporządzenia oraz do celów odnośnych przepisów sektorowych, w tym procedur i warunków szczegółowych związanych z przekazywaniem zadań.

3. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 Urząd, we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), wydaje wytyczne w sprawie zastosowania systemu zatwierdzania na mocy art. 4 ust. 3 tego rozporządzenia do dnia 7 czerwca 2011 r. oraz aktualizuje je.

4. Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia: [67]

a) informacji, jakie powinna przedstawić agencja ratingowa we wniosku o rejestrację zgodnie z załącznikiem II;

b) informacji, których agencja ratingowa musi udzielić we wniosku o certyfikację i na potrzeby dokonania oceny ich znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych, o których mowa w art. 5;

c) prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości ujawnianych przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz załącznikiem I sekcja E część II pkt 1;

d) oceny zgodności metodyki dotyczącej ratingu kredytowego z wymogami określonymi w art. 8 ust. 3;

e) [68] treści i formatu okresowych sprawozdań zawierających dane na temat ratingów, których Urząd może zażądać od zarejestrowanych i certyfikowanych agencji ratingowych na potrzeby bieżącego nadzoru.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4a. [69] Urząd opracowuje projekty regulacyjnych standardów technicznych w celu określenia:

a) treści i prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości, jakie mają być ujawniane Urzędowi przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11a ust. 1; oraz

b) treści i formy okresowych raportów o opłatach pobieranych przez agencje ratingowe, na potrzeby bieżącego nadzoru przez Urząd.

Urząd przedkłada Komisji projekty tych regulacyjnych standardów technicznych do dnia 21 czerwca 2014 r.

Komisji powierza się uprawnienie do przyjmowania regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w akapicie pierwszym, zgodnie z procedurą określoną w art. 10– 14 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4b. [70] Urząd składa sprawozdanie z możliwości ustanowienia co najmniej jednego zestawienia porównawczego ratingów kredytowych przedstawionych zgodnie z art. 11a ust. 1 i przedstawia to sprawozdanie Komisji do dnia 21 czerwca 2015 r. W sprawozdaniu tym w szczególności ocenia się:

a) możliwość, koszty i korzyści ustanowienia jednego lub więcej zestawień;

b) sposób utworzenia jednego lub więcej zestawień bez wypaczania ratingów kredytowych w świetle różnych metod ratingowych;

c) wszelkie skutki, jakie zestawienia mogłyby mieć dla regulacyjnych standardów technicznych opracowanych dotychczas w związku z art. 21 ust. 4a lit. a) i c).

Urząd przeprowadza konsultacje z EUNB i EUNUiPPE dotyczące akapitu pierwszego lit. a) i b).

5. [71] Urząd corocznie publikuje sprawozdanie ze stosowania niniejszego rozporządzenia. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę wykonania załącznika I przez agencje ratingowe zarejestrowane na mocy niniejszego rozporządzenia oraz ocenę stosowania mechanizmu zatwierdzania, o którym mowa w art. 4 ust. 3.

6. Każdego roku Urząd przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie podjętych przez Urząd środków nadzoru i sankcji zastosowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym grzywien lub okresowych kar pieniężnych.

7. Urząd współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) przy realizacji swych zadań i konsultuje się z tymi organami przed wydaniem i aktualizacją wytycznych oraz przedłożeniem projektu regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2, 3 i 4.

Artykuł 22

Właściwe organy

1. Do dnia 7 czerwca 2010 r. każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy dysponują odpowiednią liczbą pracowników posiadających fachową wiedzę i uprawnienia, umożliwiające stosowanie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 22a

Badanie zgodności z wymogami metodologicznymi [72]

1. Prowadząc bieżący nadzór agencji ratingowych zarejestrowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, Urząd regularnie bada zgodność z art. 8 ust. 3.

2. Bez uszczerbku dla art. 23 Urząd będzie również w ramach analizy, o której mowa w ust. 1:

a) sprawdzać prowadzenie weryfikacji historycznej przez agencje ratingowe;

b) dokonywać analizy wyników weryfikacji historycznej; oraz

c) kontrolować, czy agencje ratingowe posiadają odpowiednie procedury umożliwiające uwzględnienie wyników weryfikacji historycznej w stosowanych przez nie metodach ratingu.

Artykuł 23

Nieingerowanie w zawartość ratingów kredytowych ani ich metodologie

Podczas wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd, Komisja ani żadne organy publiczne państwa członkowskiego nie ingerują w zawartość ratingów kredytowych ani w metodologie ich sporządzania.

Artykuł 23a

Wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 23b–23d

Uprawnienia przyznane Urzędowi, urzędnikom Urzędu lub innym osobom upoważnionym przez Urząd na mocy art. 23b–23d nie mogą służyć do wymagania ujawnienia informacji lub dokumentów, które są poufne lub objęte tajemnicą.

Artykuł 23b

Wezwania do udzielenia informacji

1. Urząd może – za pomocą zwykłego wniosku lub w drodze decyzji – wezwać agencje ratingowe, osoby prowadzące działalność w zakresie ratingu kredytowego, oceniane podmioty i powiązane z nimi strony trzecie, strony trzecie, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub czynności operacyjne na zasadzie outsourcingu, oraz osoby w inny sposób blisko powiązane z agencjami ratingowymi lub wykonywaniem działalności w zakresie ratingu kredytowego, do udostępnienia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Przekazując wniosek w sprawie informacji na mocy ust. 1, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres żądanych informacji;

d) ustala termin, w którym należy te informacje dostarczyć;

e) informuje osobę, do której zwraca się o informacje, że nie ma ona obowiązku ich przedstawienia, lecz w odpowiedzi na wniosek przedstawione informacje nie mogą być błędne ani mylące;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Wymagając dostarczenia informacji ma mocy ust. 1 za pomocą decyzji, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres informacji będących przedmiotem wniosku;

d) ustala termin dostarczenia informacji;

e) wskazuje okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, w przypadku gdy przedstawione wymagane informacje są niekompletne;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd; oraz

g) wskazuje prawo do odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej oraz do skierowania decyzji do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z art. 60 i 61 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1 lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych lub spółek niemających osobowości prawnej, osoby powołane do ich reprezentacji zgodnie z ustawą lub statutem, udzielają wymaganych informacji. Profesjonalni pełnomocnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Ci ostatni pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeśli przekazane informacje są niekompletne, niewłaściwe lub wprowadzają w błąd.

5. Urząd niezwłocznie przesyła kopię zwykłego wniosku lub swojej decyzji do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania lub siedzibę osoby, o których mowa w ust. 1 i których dotyczy wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł 23c

Ogólne dochodzenia

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia względem osób wymienionych w art. 23b ust. 1. W tym celu urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd są uprawnieni do:

a) badania dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych materiałów związanych z wykonywaniem jego zadań niezależnie od nośnika, na którym są one przechowywane;

b) wykonywania lub uzyskiwania uwierzytelnionych kopii lub wyciągów z takich dokumentów, danych, procedur i innych materiałów;

c) wzywania dowolnych osób, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub ich przedstawicieli lub członków ich personelu i zwracania się do nich o złożenie ustnych lub pisemnych wyjaśnień na temat sytuacji faktycznej lub dokumentów związanych z przedmiotem i celem kontroli oraz do zanotowania odpowiedzi;

d) przesłuchiwania wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych, które zgodzą się na przesłuchanie, do celów zbierania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia;

e) żądania rejestrów połączeń telefonicznych i przesyłu danych.

2. Urzędnicy oraz inne osoby upoważnione przez Urząd do celów dochodzeń, o których mowa w ust. 1, wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia. W upoważnieniu wskazane są również okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b w przypadku, gdy nieprzekazane zostaną żądane dokumenty, dane, procedury i wszelkie inne materiały lub odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub zostaną przekazane w sposób niepełny, a także kary przewidziane w art. 36a w związku z pkt 8 sekcji II załącznika III, bądź w przypadku gdy odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom wszczynanym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

4. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed dochodzeniem Urząd informuje właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzone dochodzenie, o dochodzeniu i tożsamości upoważnionych osób. Urzędnicy zainteresowanego właściwego organu udzielają – na wniosek Urzędu – pomocy upoważnionym osobom w wykonywaniu przez nie ich obowiązków. Na wniosek, urzędnicy zainteresowanego właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego również mogą być obecni podczas dochodzeń.

5. Jeżeli żądanie przedstawienia rejestrów połączeń telefonicznych i danych o ruchu przewidziane w ust. 1 lit. e) wymaga uzyskania zezwolenia od organu wymiaru sprawiedliwości stosownie do przepisów krajowych, występuje się o takie zezwolenie. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

6. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa ust. 3a, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot dochodzeń. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe organy sądowe nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23d

Kontrole na miejscu

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia w pomieszczeniach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza przez osoby prawne wymienione w art. 23b ust. 1. W przypadku gdy wymaga tego właściwe i skuteczne przeprowadzenie inspekcji, Urząd może przeprowadzić kontrolę na miejscu bez uprzedzenia.

2. Urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu mogą wejść do wszelkich lokali i na teren, które stanowią miejsce prowadzenia działalności osób prawnych, których dotyczy decyzja o dochodzeniu przyjęta przez Urząd i posiadają wszelkie uprawnienia określone w art. 23c ust. 1. Mają również prawo do pieczętowania wszelkich pomieszczeń w miejscu prowadzenia działalności kontrolowanego podmiotu i ksiąg lub dokumentów na czas i w zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli.

3. Urzędnicy Urzędu i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia, a także okresowe kary pieniężne określone w art. 36b w przypadku, gdy zainteresowane osoby nie poddają się dochodzeniu. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed kontrolą Urząd powiadamia o niej właściwy organ państwa członkowskiego, w którym kontrola ta ma być przeprowadzona.

4. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom na miejscu zarządzonym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wyznacza datę jego wszczęcia oraz wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Urząd podejmuje takie decyzje po skonsultowaniu się z właściwym organem państwa członkowskiego, w którym ma być przeprowadzona kontrola.

5. Urzędnicy właściwego organu państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być przeprowadzona kontrola, a także osoby upoważnione bądź wyznaczone przez ten organ, na wniosek Urzędu aktywnie pomagają urzędnikom Urzędu i innym osobom upoważnionym przez Urząd. W tym celu posiadają uprawnienia określone w ust. 2. Podczas kontroli na miejscu mogą być również obecni, na żądanie, urzędnicy właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.

6. Urząd może również zażądać od właściwych organów państw członkowskich przeprowadzenia – w jego imieniu – poszczególnych zadań dochodzeniowych i kontroli na miejscu zgodnie z niniejszym artykułem i art. 23c ust. 1. W tym celu właściwe organy posiadają te same uprawnienia co Urząd, określone w niniejszym artykule i w art. 23c ust. 1.

7. W przypadku gdy urzędnicy Urzędu i inne osoby towarzyszące upoważnione przez Urząd stwierdzą, że osoba sprzeciwia się kontroli zarządzonej na mocy niniejszego artykułu, właściwy organ zainteresowanego państwa członkowskiego udziela im niezbędnej pomocy, zwracając się w razie potrzeby o pomoc policji lub równorzędnego organu egzekwowania prawa, w celu umożliwienia im przeprowadzenia kontroli na miejscu.

8. Jeżeli kontrola na miejscu przewidziana w ust. 1 lub pomoc przewidziana w ust. 7 wymaga zezwolenia organu sądowego zgodnie z przepisami krajowymi, składa się wniosek o wydanie takiego zezwolenia, w tym z wyprzedzeniem. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

9. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot kontroli. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do

Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa, że miało miejsce naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe władze sądownicze nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23e

Przepisy proceduralne dotyczące stosowania środków nadzorczych i nakładania grzywien

1. Jeżeli wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, Urząd stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, Urząd wyznacza spośród swojego personelu niezależnego urzędnika dochodzeniowego, aby przeprowadził dochodzenie w tej sprawie. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze lub nie brał w przeszłości udziału w bezpośrednim lub pośrednim nadzorowaniu lub procesie rejestracyjnym danej agencji ratingowej i wykonuje swoje funkcje niezależnie od Rady Organów Nadzoru Urzędu.

2. Urzędnik dochodzeniowy bada domniemane naruszenia, z uwzględnieniem wszelkich uwag przedstawionych przez osoby poddane dochodzeniu, i przedkłada Radzie Organów Nadzoru Urzędu pełną dokumentację zawierającą dokonane przez niego ustalenia.

Aby wykonać swoje zadania, urzędnik dochodzeniowy może skorzystać z prawa do złożenia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. 23b oraz do przeprowadzania dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23c i 23d. Korzystając z tych praw, urzędnik dochodzeniowy przestrzega przepisów art. 23a.

Przy wykonywaniu swoich zadań urzędnik dochodzeniowy ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji zebranych przez Urząd w ramach prowadzonych przezeń działań nadzorczych.

3. Po zakończeniu dochodzenia i przed przedłożeniem Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentacji zawierającej jego ustalenia urzędnik dochodzeniowy zapewnia osobom, które są przedmiotem dochodzenia, możliwość przedstawienia swojego stanowiska na temat spraw będących przedmiotem dochodzenia. Urzędnik dochodzeniowy opiera swoje ustalenia wyłącznie na faktach, do których osoby poddane dochodzeniu miały możliwość się odnieść.

W trakcie dochodzeń prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu w pełni przestrzega się prawa zainteresowanych osób do obrony.

4. Przedkładając Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentację zawierającą swoje ustalenia, urzędnik dochodzeniowy powiadamia o tym fakcie osoby poddane dochodzeniu. Osoby poddane dochodzeniu mają prawo dostępu do dokumentacji, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych dotyczących stron trzecich.

5. Na podstawie dokumentacji zawierającej ustalenia urzędnika dochodzeniowego i – na wniosek zainteresowanych stron – po umożliwieniu osobom poddanym dochodzeniu przedstawienia ich stanowiska zgodnie z art. 25 i 36c, Rada Organów Nadzoru Urzędu stwierdza, czy osoby, które są przedmiotem dochodzenia, popełniły co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, a jeżeli tak – stosuje środek nadzorczy zgodnie z art. 24 i nakłada grzywnę zgodnie z art. 36a.

6. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze udziału w obradach Rady Organów Nadzoru Urzędu ani w żaden inny sposób nie uczestniczy w procesie podejmowania decyzji przez Radę Organów Nadzoru Urzędu.

7. Komisja przyjmuje dalsze przepisy proceduralne dotyczące wykonywania prawa do nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych, w tym przepisy dotyczące prawa do obrony, przepisy tymczasowe i przepisy dotyczące poboru grzywien lub okresowych kar pieniężnych; przyjmuje również szczegółowe przepisy dotyczące okresów przedawnienia odnoszących się do nakładania i egzekwowania kar.

Przepisy, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmowane są w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i na warunkach określonych w art. 38b i 38c.

8. Urząd przekazuje sprawy do postępowania karnego stosownym organom krajowym, gdy – wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia – stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić przestępstwo. Ponadto Urząd powstrzymuje się od nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych w przypadku, gdy – wskutek postępowania karnego prowadzonego na mocy prawa krajowego – wyrok uniewinniający lub skazujący w związku z tymi samymi czynami lub czynami, które są zasadniczo takie same, uprawomocnił się.

Artykuł 24

Środki nadzorcze stosowane przez Urząd

1. W przypadku gdy, zgodnie z art. 23e ust. 5, Rada Organów Nadzoru Urzędu ustali, że agencja ratingowa popełniła jedno z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona jedną lub więcej z poniższych decyzji:

a) wycofanie rejestracji agencji ratingowej;

b) nałożenie na tę agencję ratingową tymczasowego zakazu wystawiania ratingów kredytowych, obowiązującego w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

c) zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych wystawionych przez tę agencję ratingową, obowiązujące w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

d) zobowiązanie tej agencji ratingowej do usunięcia danego naruszenia;

e) wydanie publicznych ostrzeżeń.

2. Podejmując decyzje, o których mowa w ust. 1, Rada Organów Nadzoru Urzędu bierze pod uwagę charakter i wagę naruszenia, uwzględniając następujące kryteria:

a) czas trwania i częstotliwość naruszenia;

b) kwestię, czy naruszenie ujawniło istotne lub systemowe słabości procedur stosowanych przez przedsiębiorstwo bądź jego systemów zarządzania lub kontroli wewnętrznej;

c) kwestię, czy naruszenie doprowadziło do przestępstwa finansowego bądź też ułatwiło przestępstwo finansowe lub w inny sposób jest z nim związane;

d) kwestię, czy naruszenia dopuszczono się umyślnie lub w wyniku zaniedbania.

3. Przed podjęciem decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) Rada Organów Nadzoru Urzędu informuje o nich Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).

4. Ratingi kredytowe mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane do celów regulacyjnych po przyjęciu decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a) i c), w okresie nieprzekraczającym:

a) dziesięciu dni roboczych od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

b) trzech miesięcy od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli nie istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

W wyjątkowych okolicznościach związanych z ewentualnym zakłóceniem rynku lub stabilności finansowej Rada Organów Nadzoru Urzędu może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) lub Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) – przedłużyć okres, o którym mowa w lit. b), o trzy miesiące.

5. Bez zbędnej zwłoki Rada Organów Nadzoru Urzędu powiadamia zainteresowaną agencję ratingową o wszelkich decyzjach przyjętych na mocy ust. 1 i przekazuje wszelkie takie decyzje właściwym organom i właściwym organom sektorowym oraz Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). Podaje ona do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej każdą decyzję w terminie 10 dni roboczych od daty jej podjęcia.

Podając swoją decyzję do wiadomości publicznej zgodnie z akapitem pierwszym, Rada Organów Nadzoru Urzędu podaje również do publicznej wiadomości prawo zainteresowanej agencji ratingowej do odwołania się od decyzji, a także – w stosownych przypadkach – fakt, że takie odwołanie zostało złożone, precyzując, że odwołanie to nie ma skutku zawieszającego oraz fakt, że Komisja Odwoławcza ma możliwość zawieszenia stosowania zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 60 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 25

Wysłuchanie zainteresowanych stron

1. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zgodnie z art. 24 ust. 1 Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom podlegającym postępowaniu możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestiach, co do których ESA (ESMA) poczyniła ustalenia. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie, mogły przedstawić swoje stanowisko.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu zapobieżenia istotnym i zbliżającym się szkodom dla systemu finansowego. W takiej sytuacji Rada Organów Nadzoru Urzędu może podjąć decyzję tymczasową i zapewnia zainteresowanym stronom możliwość przedstawienia swojego stanowiska jak najszybciej po podjęciu decyzji.

2. W postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych.

Artykuł 25a

Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8b, 8c i 8d.

[73] Właściwe organy sektorowe są odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie przepisów art. 4 ust. 1 oraz art. 5a, 8b, 8c i 8d zgodnie z odnośnym prawodawstwem sektorowym.

ROZDZIAŁ III

Współpraca pomiędzy urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi

Artykuł 26

Zobowiązanie do podejmowania współpracy

Urząd, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe współpracują ze sobą, gdy jest to konieczne dla celów niniejszego rozporządzenia oraz odnośnych przepisów sektorowych.

Artykuł 27

Wymiana informacji

1. Urząd, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe bez zbędnej zwłoki wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia i odnośnych przepisów sektorowych.

2. Urząd może przekazywać bankom centralnym, Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w ramach ich uprawnień jako władz monetarnych, Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego oraz, w stosownych przypadkach, innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych i rozliczeniowych, informacje poufne przeznaczone do wykonywania ich zadań. Podobnie tym organom lub podmiotom nie zabrania się przekazywania Urzędowi informacji, których może on potrzebować w celu wypełniania swoich obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 28

(uchylony).

Artykuł 29

(uchylony).

Artykuł 30

Przekazywanie zadań przez Urząd właściwym organom

1. W przypadkach gdy jest to konieczne w celu właściwego wykonania zadania nadzorczego, Urząd może przekazać poszczególne zadania nadzorcze właściwemu organowi państwa członkowskiego zgodnie z wytycznymi wydanymi przez Urząd zgodnie z art. 21 ust. 2. Takie poszczególne zadania nadzorcze mogą w szczególności obejmować uprawnienia do kierowania wezwań do udzielenia informacji zgodnie z art. 23b oraz do prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23d ust. 6.

2. Przed przekazaniem zadań Urząd konsultuje się z odpowiednim właściwym organem. Konsultacje te dotyczą:

a) zakresu przekazywanego zadania;

b) harmonogramu wykonania zadania, które ma być przekazane; oraz

c) przekazania niezbędnych informacji przez Urząd i do Urzędu.

3. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie opłat, które ma być przyjęte przez Komisję zgodnie z art. 19 ust. 2, Urząd zwraca właściwemu organowi koszty poniesione w związku z realizacją przekazanych zadań.

4. Urząd dokonuje przeglądu przekazania, o którym mowa w ust. 1, w stosownych odstępach czasu. Przekazanie zadań można odwołać w każdej chwili.

Przekazywanie zadań nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności Urzędu i nie ogranicza zdolności Urzędu do wykonywania i nadzorowania przekazanej czynności. Obowiązki nadzorcze wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym decyzje o rejestracji, ocena końcowa i dalsze decyzje dotyczące naruszeń, nie mogą być przekazywane.

Artykuł 31

Powiadomienia oraz wnioski o zawieszenie kierowane przez właściwe organy

1. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdza, że na terytorium tego lub też innego państwa członkowskiego są podejmowane lub zostały podjęte działania sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem, powiadamia o tym fakcie Urząd w jak najbardziej szczegółowy sposób. Jeżeli właściwy organ uważa, że jest to właściwe do celów dochodzenia, właściwy organ może również zasugerować Urzędowi, by oszacował, czy konieczne jest skorzystanie z uprawnień przewidzianych w art. 23b i 23c w odniesieniu do agencji ratingowej biorącej udział w tych działaniach.

Urząd podejmuje odpowiednie działania. Informuje o wynikach działań powiadamiający właściwy organ, a także, jeśli to możliwe, poinformuje o wszelkich istotnych skutkach przejściowych.

2. Bez uszczerbku dla obowiązku powiadomienia określonego w ust. 1, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego dokonujący powiadomienia uznaje, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi kredytowe są wykorzystywane na terytorium tego państwa członkowskiego, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia i naruszenia te są na tyle poważne i częste, że mają znaczny wpływ na ochronę inwestorów lub stabilność systemu finansowego w danym państwie członkowskim, właściwy organ dokonujący powiadomienia może zwrócić się do Urzędu z wnioskiem o zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych danej agencji ratingowej przez instytucje finansowe oraz inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1. Właściwy organ dokonujący powiadomienia przedstawia Urzędowi wyczerpujące uzasadnienie swojego wniosku.

W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za nieuzasadniony, informuje o tym na piśmie właściwy organ dokonujący powiadomienia, podając tego powody. W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za uzasadniony, stosuje odpowiednie środki celem rozwiązania danego problemu.

Artykuł 32

Tajemnica zawodowa

1. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do Urzędu, właściwych organów oraz wszystkich osób, które pracują lub pracowały dla Urzędu, dla właściwych organów lub dla każdej innej osoby, której Urząd przekazał zadania, włącznie z zatrudnionymi przez Urząd audytorami i rzeczoznawcami. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą być ujawniane innej osobie lub innemu organowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

2. Wszystkie informacje, które na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały nabyte przez lub wymienione między Urzędem, właściwymi organami, właściwymi organami sektorowymi oraz innymi organami i podmiotami wymienionymi w art. 27 ust. 2, uznaje się za poufne, chyba że w momencie ich przekazania Urząd lub właściwy organ, lub inny organ bądź podmiot oświadczy, iż informacje te mogą być ujawnione lub ich ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

Artykuł 33

(uchylony).

ROZDZIAŁ IV

Współpraca z państwami trzecimi

Artykuł 34

Umowa o wymianie informacji

Urząd może zawierać umowy o wymianie informacji z organami nadzoru państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są objęte gwarancjami zachowania tajemnicy zawodowej, które są co najmniej równoważne gwarancjom określonym w art. 32.

Taka wymiana informacji służy Urzędowi oraz tym organom nadzoru do wykonywania ich zadań.

W odniesieniu do przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego Urząd stosuje rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (³⁰).

Artykuł 35

Ujawnianie informacji otrzymanych od państw trzecich

Urząd może ujawnić informacje otrzymane od organów nadzorczych państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy Urząd lub właściwe organy uzyskały wyraźną zgodę organu nadzorczego, który przekazał informacje, oraz w stosownych przypadkach, gdy informacje są ujawniane wyłącznie do celów, na które ten organ nadzorczy wyraził zgodę, lub gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

TYTUŁ IIIA

ODPOWIEDZIALNOŚĆ CYWILNA AGENCJI RATINGOWYCH [74]

Artykuł 35a

Odpowiedzialność cywilna

1. W przypadku gdy agencja ratingowa dopuści się, umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa, któregokolwiek naruszenia wymienionego w załączniku III, mającego wpływ na rating kredytowy, inwestor lub emitent może dochodzić roszczeń od tej agencji ratingowej za szkody spowodowane w wyniku naruszenia.

Inwestor może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że w sposób racjonalny polegał – zgodnie z art. 5a ust. 1 lub w inny sposób z zachowaniem należytej ostrożności – na ratingu kredytowym, podejmując decyzję o zainwestowaniu w instrument finansowy, będący przedmiotem tego ratingu kredytowego, zachowaniu takiego instrumentu lub zbyciu go.

Emitent może dochodzić roszczeń na mocy niniejszego artykułu, jeżeli wykaże, że on lub jego instrumenty finansowe są przedmiotem tego ratingu kredytowego, a naruszenie nie było wynikiem wprowadzającej w błąd lub niedokładnej informacji przekazanej agencji ratingowej przez emitenta czy to bezpośrednio, czy za pośrednictwem informacji ogólnie dostępnych.

2. Inwestor lub emitent odpowiada za przedstawienie dokładnych i szczegółowych informacji wskazujących, że agencja ratingowa dopuściła się naruszenia niniejszego rozporządzenia oraz że naruszenie to miało wpływ na wystawiony rating kredytowy.

Oceny tego, czy przedstawienie odpowiednich informacji było dokładne i szczegółowe, dokonuje właściwy sąd krajowy, uwzględniając przy tym fakt, iż inwestor lub emitent mogą nie mieć dostępu do informacji będących jedynie w posiadaniu agencji ratingowej.

3. Odpowiedzialność cywilna agencji ratingowych, o której mowa w ust. 1, może zostać z góry ograniczona wyłącznie wówczas, gdy takie ograniczenie jest:

a) racjonalne i proporcjonalne; oraz

b) dozwolone na mocy obowiązującego prawa krajowego, zgodnie z ust. 4.

Każde ograniczenie, które nie jest zgodne z akapitem pierwszym, lub każde wyłączenie odpowiedzialności cywilnej są pozbawione mocy prawnej.

4. Pojęcia takie jak „szkoda”, „umyślność”, „rażące niedbalstwo” , „racjonalne poleganie”, „należyta ostrożność” i „wpływ”, a także „racjonalność” i „proporcjonalność” , o których mowa w niniejszym artykule, lecz których nie zdefiniowano, interpretuje się i stosuje zgodnie z obowiązującym prawem krajowym określonym na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sprawy dotyczące odpowiedzialności cywilnej agencji ratingowej, nieobjęte niniejszym rozporządzeniem podlegają obowiązującemu prawu krajowemu określonemu na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego. Sąd właściwy do orzekania w sprawie roszczenia z tytułu odpowiedzialności cywilnej, dochodzonego przez inwestora lub emitenta, określa się na podstawie odpowiednich zasad prawa prywatnego międzynarodowego.

5. Niniejszy artykuł nie wyklucza dalszych roszczeń z tytułu odpowiedzialności cywilnej zgodnie z prawem krajowym.

6. Prawo do dochodzenia roszczeń, określone w niniejszym artykule, nie stanowi dla Urzędu przeszkody w wykonywaniu wszystkich swoich uprawnień, o których mowa w art. 36a.

TYTUŁ IV

SANKCJE, PROCEDURA KOMITETOWA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

ROZDZIAŁ I

Sankcje, grzywny, okresowe kary pieniężne, procedura komitetowa, przekazanie uprawnień oraz sprawozdawczość

Artykuł 36

Sankcje

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar stosowanych w przypadku naruszenia art. 4 ust. 1 oraz podejmują wszelkie środki zapewniające ich wykonanie. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwy organ sektorowy podawał do publicznej wiadomości każdą sankcję, jaka została nałożona za naruszenie art. 4 ust. 1, chyba że takie ujawnienie mogłoby poważnie zagrozić rynkom finansowym lub wyrządzić nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

Państwa członkowskie zawiadamiają Komisję o przepisach wymienionych w akapicie pierwszym najpóźniej do dnia 7 grudnia 2010 r. Zawiadamiają one niezwłocznie Komisję o wszelkich dalszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 36a

Grzywny

1. W przypadku gdy – zgodnie z art. 23e ust. 5 – Rada Organów Nadzoru Urzędu odkryje popełnienie przez agencję ratingową – umyślnie lub w wyniku zaniedbania – jednego z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona decyzję o nałożeniu grzywny zgodnie z postanowieniami ust. 2.

Naruszenie agencji ratingowej zostaje uznane za umyślne, jeżeli Urząd stwierdzi istnienie obiektywnych przesłanek dowodzących, że agencja ratingowa lub jej kierownictwo wyższego szczebla działały celowo w celu popełnienia naruszenia.

2. Podstawowe kwoty grzywien, o których mowa w ust. 1, mieszczą się w następujących granicach:

a) [75] w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–5, 11–15, 19, 20, 23, 26a–26d, 28, 30, 32, 33, 35, 41, 43, 50 i 51 oraz 55–62 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 500 000 EUR i nie przekracza 750 000 EUR;

b) [76] w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 6, 7, 8, 16, 17, 18, 21, 22, 22a, 24, 25, 27, 29, 31, 34, 37–40, 42, 42a, 42b, 45–49a, 52, 53 i 54 załącznika III sekcja I, grzywna wynosi co najmniej 300 000 EUR i nie przekracza 450 000 EUR;

c) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 9, 10, 26, 36, 44 i 53 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 100 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

d) [77] w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1, 6, 7, 8 i 9 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 50 000 EUR i nie przekracza 150 000 EUR;

e) [78] w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 2, 3a–5 załącznika III sekcja II, grzywna wynosi co najmniej 25 000 EUR i nie przekracza 75 000 EUR;

f) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 3 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 10 000 EUR i nie przekracza 50 000 EUR;

g) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–3 i 11 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 150 000 EUR i nie przekracza 300 000 EUR;

h) [79] w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 20a załącznika III, sekcja I, pkt 4–4c, 6, 8 i 10 załącznika III sekcja III, grzywna wynosi co najmniej 90 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

i) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 5, 7 i 9 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 40 000 EUR i nie przekracza 100 000 EUR.

Aby podjąć decyzję, czy podstawowa kwota grzywien powinna odpowiadać niższej, średniej czy wyższej granicy określonej w akapicie pierwszym, Urząd uwzględnia roczny obrót danej agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym. Podstawowa kwota plasować się będzie w dolnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest niższy niż 10 mln EUR, w średnim zakresie dla agencji ratingowych, których roczny obrót wynosi pomiędzy 10 a 50 mln EUR oraz w górnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest wyższy niż 50 mln EUR.

3. Kwoty podstawowe podane w granicach określonych w ust. 2 w razie potrzeby dostosowuje się z uwzględnieniem okoliczności obciążających lub łagodzących, zgodnie ze współczynnikami zdefiniowanymi w załączniku IV.

Odpowiedni współczynnik obciążenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego współczynnika obciążenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego współczynnika obciążenia dodaje się do kwoty podstawowej.

Odpowiedni współczynnik złagodzenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego wskaźnika złagodzenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego wskaźnika złagodzenia odejmuje się od kwoty podstawowej.

4. Nie naruszając przepisów ust. 2 i 3, grzywna nie może przekraczać 20 % rocznego obrotu agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym i, jeżeli w wyniku naruszenia agencja ratingowa bezpośrednio lub pośrednio uzyskała korzyści finansowe, grzywna musi być co najmniej równa wysokości tych korzyści finansowych.

W przypadku gdy agencja ratingowa w wyniku danego działania lub zaniechania dopuściła się więcej niż jednego naruszenia wymienionego w załączniku III, zastosowanie ma wyłącznie wyższa grzywna obliczona zgodnie z ust. 2 i 3 i odnosząca się do jednego z tych naruszeń.

Artykuł 36b

Okresowe kary pieniężne

1. Rada Organów Nadzoru Urzędu nakłada w drodze decyzji okresową karę pieniężną, aby skłonić:

a) agencję ratingową do usunięcia naruszenia, zgodnie z decyzją podjętą na mocy art. 24 ust. 1 lit. d);

b) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do dostarczenia kompletnych informacji, których zażądano w drodze decyzji wydanej na mocy art. 23b;

c) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się dochodzeniu, a w szczególności do przedłożenia kompletnych dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych żądanych materiałów, a także do uzupełnienia i skorygowania innych informacji udostępnionych w dochodzeniu wszczętym na podstawie decyzji podjętej na mocy art. 23c;

d) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się kontroli na miejscu zarządzonej decyzją na mocy art. 23d.

2. Okresowa kara pieniężna musi być skuteczna i proporcjonalna. Okresowa kara pieniężna jest nakładana za każdy dzień, do momentu gdy agencja ratingowa lub zainteresowana osoba podporządkuje się odpowiedniej decyzji, o której mowa w ust. 1.

3. Niezależnie od przepisów ust. 2 wysokość okresowych kar pieniężnych jest równa 3 % średniego dziennego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym lub – w przypadku osób fizycznych – 2 % średniego dziennego dochodu w poprzedzającym roku kalendarzowym. Kary są obliczane od dnia określonego w decyzji nakładającej okresową karę pieniężną.

4. Okresową karę pieniężną można nałożyć na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy po powiadomieniu o decyzji Urzędu.

Artykuł 36c

Wysłuchanie osób, których dotyczy postępowanie

1. Przed podjęciem decyzji nakładającej grzywnę i/lub okresową karę pieniężną na podstawie art. 36a lub art. 36b ust. 1 lit. a)–d), Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom, które są przedmiotem postępowania, możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie ustaleń Urzędu. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie mogły przedstawić swoje stanowisko.

2. W toku postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do akt sprawy nie obejmuje dostępu do informacji poufnych oraz wewnętrznych dokumentów przygotowawczych Urzędu.

Artykuł 36d

Ujawnienie, charakter, egzekwowanie oraz przydział grzywien i okresowych kar pieniężnych

1. Urząd podaje do wiadomości publicznej każdą grzywnę i każdą okresową karę pieniężną, które zostały nałożone zgodnie z art. 36a i 36b, chyba że takie ujawnienie publiczne zagrażałoby poważnie rynkom finansowym lub wyrządziło nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

2. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b mają charakter administracyjny.

3. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b są możliwe do wyegzekwowania.

Postępowanie egzekucyjne regulowane jest przepisami postępowania cywilnego obowiązującymi w państwie, na którego terytorium ma ono miejsce. Klauzula wykonalności jest nadawana, bez jakiejkolwiek kontroli innej niż weryfikacja autentyczności decyzji, przez wyznaczony w tym celu przez rząd państwa członkowskiego organ, o którym zostanie powiadomiony Urząd i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Po dopełnieniu tych formalności na wniosek zainteresowanego, może on przystąpić do egzekucji zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wnosząc sprawę bezpośrednio do właściwego organu.

Postępowanie egzekucyjne może być zawieszone wyłącznie na mocy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jednakże kontrola prawidłowości przeprowadzenia egzekucji podlega właściwości sądów krajowych zainteresowanego państwa członkowskiego.

4. Kwoty uzyskane z grzywien i okresowych kar pieniężnych przydziela się do budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

Artykuł 36e

Kontrola prowadzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma nieograniczone prawo orzekania w zakresie odwołań od decyzji, na mocy których Urząd nałożył grzywnę lub okresową karę pieniężną. Trybunał Sprawiedliwości może uchylić, obniżyć lub podwyższyć nałożoną grzywnę lub okresową karę pieniężną.

Artykuł 37

Zmiany w załącznikach

W celu uwzględnienia zmian sytuacji, w tym sytuacji międzynarodowej, sytuacji na rynkach finansowych, szczególnie w zakresie nowych instrumentów finansowych, Komisja może przyjmować – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące zmianie załączników, z wyłączeniem załącznika III.

Artykuł 38

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony na mocy decyzji Komisji 2001/528/WE (³¹).

2. (uchylony).

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres określony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE wynosi trzy miesiące.

Artykuł 38a

Wykonanie przekazania

1. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7, i art. 37, powierza się Komisji na okres czterech lat, począwszy od dnia 1 czerwca 2011 r.

Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazanego uprawnienia najpóźniej sześć miesięcy przed zakończeniem okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada odwołają je zgodnie z art. 38b.

2. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o tym równocześnie Parlament Europejski i Radę.

3. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych powierzone Komisji podlega warunkom określonym w art. 38b i art. 38c.

Artykuł 38b

Odwołanie przekazanych uprawnień

1. Przekazanie uprawnień przewidziane w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7 i art. 37 może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę.

2. Instytucja, która rozpoczęła wewnętrzną procedurę w celu podjęcia decyzji, czy zamierza ona odwołać przekazanie uprawnień, stara się poinformować drugą instytucję i Komisję, w odpowiednim czasie przed podjęciem ostatecznej decyzji, wskazując przekazane uprawnienia, które mogłyby zostać odwołane.

3. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Staje się ona skuteczna natychmiast lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność aktów delegowanych już obowiązujących. Jest ona publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 38c

Sprzeciw wobec aktów delegowanych

1. Parlament Europejski lub Rada mogą zgłaszać sprzeciw wobec aktu delegowanego w terminie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia.

Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten jest przedłużany o trzy miesiące.

2. Jeśli w terminie, o którym mowa w ust. 1, ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec aktu delegowanego, jest on publikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz wchodzi w życie z dniem podanym w tym akcie.

Akt delegowany może zostać opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejść w życie przed upływem tego terminu, jeżeli zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie zamierzają wyrażać sprzeciwu.

3. W przypadku sprzeciwu wobec aktu delegowanego ze strony Parlamentu Europejskiego lub Rady, wyrażonego w terminie, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany nie wchodzi w życie. Zgodnie z art. 296 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej instytucja wyrażająca sprzeciw wobec aktu delegowanego podaje uzasadnienie swojego sprzeciwu.

Artykuł 39

Sprawozdania

1. [80] (skreślony).

2. (skreślony).

3. [81] (skreślony).

4. [82] Po konsultacji technicznej z Urzędem Komisja dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych instrumentów finansowych będących produktem sekurytyzacji, w szczególności rynku ratingów kredytowych resekurytyzacji. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 lipca 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) dostępność wystarczających możliwości wyboru w celu spełnienia wymogów określonych w art. 6b i 8c;

b) czy należy skrócić lub wydłużyć maksymalny czas trwania stosunku umownego, o którym mowa w art. 6b ust. 1 i minimalny okres, zanim agencja ratingowa będzie mogła ponownie zawrzeć umowę z emitentem lub powiązaną stroną trzecią o wystawianie ratingów kredytowych resekurytyzacji, o których mowa w art. 6b ust. 3;

c) czy należy wprowadzić zmiany dotyczące odstępstwa, o którym mowa w art. 6b ust. 2 akapit drugi.

5. [83] Komisja, po konsultacji technicznej z Urzędem, dokonuje przeglądu sytuacji na rynku ratingów kredytowych. Po zakończeniu przeglądu Komisja, do dnia 1 stycznia 2016 r., przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie, w stosownych przypadkach wraz z wnioskiem ustawodawczym, w którym ocenia w szczególności:

a) konieczność rozszerzenia zakresu obowiązków, o których mowa w art. 8b tak, by uwzględnić inne produkty finansowe i kredytowe;

b) czy wymogi, o których mowa w art. 6, 6a i 7 w wystarczającym stopniu złagodziły konflikty interesów;

c) czy zakres mechanizmu rotacji, o których mowa w art. 6b należy rozszerzyć na inne klasy aktywów i czy należy zastosować różne długości okresów w poszczególnych klasach aktywów;

d) adekwatność istniejących i alternatywnych modeli wynagrodzenia;

e) konieczność wdrożenia innych środków w celu pobudzenia konkurencji na rynku ratingów kredytowych;

f) stosowność podjęcia dodatkowych inicjatyw na rzecz promowania konkurencji na rynku ratingów kredytowych w kontekście zmian w strukturze tego sektora;

g) konieczność zaproponowania środków z myślą o rozwiązaniu problemu nadmiernego polegania na ratingach kredytowych w wyniku zawartej umowy;

h) poziom koncentracji na rynku, ryzyko związane z wysoką koncentracją oraz wpływ na ogólną stabilność sektora finansowego.

6. [84] Co najmniej raz w roku Komisja informuje Parlament Europejski i Radę o ewentualnych nowych decyzjach w sprawie równoważności, o których mowa w art. 5 ust. 6, przyjętych w okresie sprawozdawczym.

Artykuł 39a

Personel i zasoby Urzędu

[85] Do dnia 21 czerwca 2014 r. Urząd dokonuje oceny zapotrzebowania na personel i zasoby, związanego z przejęciem przez ten organ uprawnień i obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, i przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.

Artykuł 39b

Obowiązki sprawozdawcze

[86] 1. Do dnia 31 grudnia 2015 r. Komisja przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie zawierające:

a) kroki podjęte z myślą o usunięciu odniesień do ratingów kredytowych, które prowadzą lub mogą potencjalnie prowadzić do wyłącznego lub mechanicznego polegania na nich; oraz

b) alternatywne instrumenty służące umożliwieniu inwestorom dokonywania własnej oceny ryzyka kredytowego w odniesieniu do emitentów i instrumentów finansowych,

celem wyeliminowania wszelkich odniesień do ratingów kredytowych w prawie unijnym dla celów regulacyjnych, do dnia 1 stycznia 2020 r., pod warunkiem określenia i wdrożenia odpowiednich środków alternatywnych. Urząd udziela Komisji porad technicznych w ramach niniejszego ustępu.

2. Przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2014 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności opracowania europejskiej oceny wiarygodności kredytowej państw.

Na podstawie ustaleń zawartych w sprawozdaniu, o którym mowa w akapicie pierwszym, oraz przy uwzględnieniu sytuacji na rynku Komisja do dnia 31 grudnia 2016 r. przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie na temat stosowności i możliwości powołania europejskiej agencji ratingowej, której zadaniem byłaby ocena wiarygodności kredytowej instrumentów dłużnych państw członkowskich, lub europejskiej fundacji ratingów kredytowych na potrzeby wszystkich innych ratingów kredytowych.

3. Do dnia 31 grudnia 2013 r. Komisja przedkłada Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące wykonalności utworzenia sieci mniejszych agencji ratingowych w celu pobudzenia konkurencji na rynku. W sprawozdaniu tym ocenia się wsparcie finansowe i pozafinansowe na rzecz utworzenia takiej sieci przy uwzględnieniu potencjalnego konfliktów interesów wynikającego z takiego finansowania publicznego. W świetle ustaleń zawartych w tym sprawozdaniu oraz po konsultacjach technicznych z Urzędem Komisja może dokonać ponownej oceny i zasugerować zmiany do przepisów art. 8d.

ROZDZIAŁ II

Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 40

Przepis przejściowy

Agencje ratingowe prowadzące działalność na terytorium Wspólnoty przed dniem 7 czerwca 2010 r. (istniejące agencje ratingowe), które zamierzają złożyć wniosek o rejestrację na mocy niniejszego rozporządzenia, są zobowiązane do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu uzyskania zgodności z jego przepisami do dnia 7 września 2010 r.

Agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację nie wcześniej niż 7 czerwca 2010 r. Istniejące agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację do dnia 7 września 2010 r.

Istniejące agencje ratingowe, mogą w dalszym ciągu wystawiać ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystywane do celów regulacyjnych przez instytucje finansowe i inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1, chyba że odmówiono rejestracji. W przypadku odmowy rejestracji zastosowanie ma art. 24 ust. 4 i 5.

Artykuł 40a

Środki przejściowe dotyczące Urzędu

1. Wszystkie kompetencje i obowiązki związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, które zostały powierzone właściwym organom, niezależnie od tego, czy działają one jako właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego czy nie, oraz kolegiom nadzorczym, jeżeli takie kolegia zostały ustanowione, wygasają dnia 1 lipca 2011 r.

Niemniej jednak wniosek o rejestrację otrzymany przez właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego lub stosowne kolegium przed dniem 7 września 2010 r. nie zostanie przekazany Urzędowi, a decyzję o rejestracji albo odmowie rejestracji podejmą te organy i stosowne kolegium.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1 akapit drugi, wszystkie akta i dokumenty robocze związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, w tym wszystkie niezakończone oceny i działania w zakresie egzekwowania przepisów lub ich uwierzytelnione kopie, zostają przejęte przez Urząd w dniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Właściwe organy i kolegia, o których mowa w ust. 1, zapewniają przekazanie Urzędowi wszystkich istniejących dokumentów i dokumentów roboczych lub ich uwierzytelnionych kopii niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lipca 2011 r. Te właściwe organy i kolegia służą również Urzędowi wszelką niezbędną pomocą i radą celem ułatwienia skutecznego i sprawnego przekazania obowiązków i podjęcia działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych.

4. Urząd działa jako następca prawny właściwych organów i kolegiów, o których mowa w ust. 1, we wszelkich postępowaniach administracyjnych i sądowych wynikających z działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów prowadzonej przez właściwe organy i kolegia w zakresie spraw objętych omawianym rozporządzeniem.

5. Zarejestrowanie agencji ratingowej zgodnie z tytułem III rozdział I przez właściwy organ, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, pozostaje ważne po przekazaniu kompetencji Urzędowi.

6. Do dnia 1 lipca 2014 r. i w ramach bieżącego nadzoru Urząd przeprowadza co najmniej jedną weryfikację w sprawie wszystkich agencji ratingowych objętych zakresem jego uprawnień nadzorczych.

Artykuł 41

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie. Jednakże:

- art. 4 ust. 1, stosuje się od dnia 7 grudnia 2010 r., oraz

- art. 4 ust. 3 lit. f), g) i h), stosuje się od dnia 7 czerwca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 16 września 2009 r.

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Agencje ratingowe odgrywają istotną rolę na globalnych rynkach papierów wartościowych i rynkach bankowości, gdyż ich ratingi kredytowe są wykorzystywane przez inwestorów, kredytobiorców, emitentów i rządy jako element procesu podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych i finansowych. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady reasekuracji, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) i instytucje pracowniczych programów emerytalnych mogą wykorzystywać te ratingi kredytowe jako punkt odniesienia do obliczania swoich wymogów kapitałowych na potrzeby wypłacalności lub do obliczania ryzyka swojej działalności inwestycyjnej. Skutkiem tego ratingi kredytowe mają istotny wpływ na funkcjonowanie rynków oraz na zaufanie inwestorów i konsumentów. Kluczowe znaczenie ma zatem, by działalność w zakresie ratingu kredytowego była prowadzona zgodnie z zasadami uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności i dobrego zarządzania w celu zapewnienia niezależności, obiektywizmu i odpowiedniej jakości powstających ratingów kredytowych wykorzystywanych we Wspólnocie.

(2) Większość agencji ratingowych ma obecnie siedziby poza Wspólnotą. Większość państw członkowskich nie reguluje działalności agencji ratingowych lub warunków wystawiania ratingów kredytowych. Pomimo ich dużego znaczenia dla funkcjonowania rynków finansowych agencje ratingowe podlegają prawu wspólnotowemu tylko w niektórych obszarach, w szczególności dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (⁴). Ponadto do agencji ratingowych odnosi się dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (⁵) i dyrektywa 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (⁶). Istotne znaczenie ma zatem określenie zasad gwarantujących, że wszystkie ratingi kredytowe wydane przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie mają odpowiednią jakość i są wystawione przez agencje ratingowe podlegające rygorystycznym wymogom. Komisja będzie kontynuowała pracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu zapewnienia spójności zasad mających zastosowanie do agencji ratingowych. Powinno być możliwe wyłączenie niektórych banków centralnych wydających ratingi kredytowe z zakresu niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że spełniają one odpowiednie mające zastosowanie warunki, zapewniające niezależność i uczciwość ich działalności w zakresie ratingu kredytowego i co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(3) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wprowadzać powszechnego obowiązku oceny instrumentów lub zobowiązań finansowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności nie powinno ono zobowiązywać przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w rozumieniu dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw w zakresie inwestycji w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (⁷) ani instytucji pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (⁸) do inwestowania tylko w instrumenty finansowe oceniane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na instytucje finansowe lub inwestorów powszechnego obowiązku inwestowania wyłącznie w papiery wartościowe, odnośnie do których wydano prospekt zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych (⁹) i z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wykonujące dyrektywę 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam (¹⁰) i które są poddawane ocenie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ponadto niniejsze rozporządzenie nie powinno zobowiązywać emitentów lub oferentów ani osób wnioskujących o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym do uzyskiwania ratingów kredytowych papierów wartościowych podlegających obowiązkowi publikacji prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004.

(5) Prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 powinien zawierać jasną i widoczną informację, czy odpowiednie papiery wartościowe uzyskały rating kredytowy wydany przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niniejsze rozporządzenie nie powinno jednak uniemożliwiać osobom odpowiedzialnym za publikację prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 zamieszczania w prospekcie wszelkich istotnych informacji, w tym ratingów kredytowych wydanych w państwach trzecich i informacji z nimi związanych.

(6) Oprócz wystawiania ratingów kredytowych i prowadzenia działalności w zakresie ratingu kredytowego agencje ratingowe powinny także mieć możliwość prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej. Prowadzenie dodatkowej działalności nie powinno zagrażać niezależności ani uczciwości ich działalności w zakresie ratingu kredytowego.

(7) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do ratingów kredytowych wydanych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie. Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona stabilności rynków finansowych i inwestorów. Z zakresu niniejszego rozporządzenia powinny być wyłączone punktowe oceny kredytowe, systemy punktowych ocen kredytowych i podobne oceny dotyczące obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych.

(8) Agencje ratingowe powinny stosować na zasadzie dobrowolności kodeks postępowania dla agencji ratingowych wydany przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (kodeks IOSCO). W 2006 r. w komunikacie w sprawie agencji ratingowych (¹¹) Komisja zwróciła się do Komitetu Europejskich Organów Nadzoru nad Papierami Wartościowymi (CESR) ustanowionego decyzją Komisji 2009/77/WE (¹²) o monitorowanie zgodności z kodeksem IOSCO oraz o przedstawianie jej corocznych sprawozdań na ten temat.

(9) Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 13 i 14 marca 2008 r. uzgodniła zestaw wniosków w reakcji na główne słabości zidentyfikowane w systemie finansowym. Jednym z jego celów była poprawa funkcjonowania rynku i systemów bodźców, włącznie z rolą agencji ratingowych.

(10) Uważa się, że agencje ratingowe, z jednej strony, nie odzwierciedliły wystarczająco wcześnie pogarszających się warunków rynkowych w swoich ratingach kredytowych, a z drugiej strony – nie dostosowały na czas swoich ratingów kredytowych w odpowiedzi na pogłębiający się kryzys na rynku. Najlepiej można to naprawić, stosując środki związane z konfliktem interesów, jakością ratingów kredytowych, przejrzystością agencji ratingowych, ich wewnętrznym zarządzaniem i nadzorem nad ich działalnością. Użytkownicy ratingów kredytowych nie powinni ślepo polegać na ratingach kredytowych, ale powinni z najwyższą starannością przeprowadzić własną analizę i zawsze zachować odpowiednią należytą staranność przy korzystaniu z takich ratingów kredytowych.

(11) Niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram dla zasad dotyczących podniesienia jakości ratingów kredytowych, zwłaszcza jakości ratingów kredytowych wykorzystywanych przez odpowiednie instytucje finansowe i osoby regulowane w ramach zharmonizowanych zasad we Wspólnocie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że państwa członkowskie podejmą rozbieżne środki na szczeblu krajowym. Miałoby to bezpośredni negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i stworzyłoby przeszkody w jego funkcjonowaniu, ponieważ agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie podlegałyby różnym zasadom w różnych państwach członkowskich. Ponadto rozbieżne wymogi w zakresie jakości ratingów mogłyby doprowadzić do różnego poziomu ochrony inwestorów i konsumentów. Użytkownicy powinni ponadto mieć możliwość porównania ratingów kredytowych wydanych we Wspólnocie z ratingami kredytowymi wydanymi na szczeblu międzynarodowym.

(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno w żaden sposób wpływać na korzystanie z ratingów kredytowych przez osoby inne niż te, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(13) Pożądane jest uwzględnienie korzystania we Wspólnocie z ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich do celów regulacyjnych, pod warunkiem że spełniają one wymogi co najmniej tak rygorystyczne jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie wprowadza system zatwierdzania umożliwiający agencjom ratingowym mającym siedzibę we Wspólnocie i zarejestrowanym zgodnie z jego przepisami zatwierdzanie ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich. Zatwierdzając rating kredytowy wydany w państwie trzecim, agencje ratingowe powinny ustalać i monitorować na bieżąco, czy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia takiego ratingu kredytowego jest zgodna z wymogami dotyczącymi wystawiania ratingów kredytowych, co najmniej tak rygorystycznymi jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i prowadzącymi w praktyce do osiągnięcia takich samych celów i skutków.

(14) W odpowiedzi na obawy, że brak siedziby we Wspólnocie może być poważną przeszkodą dla skutecznego nadzoru w najlepszym interesie rynków finansowych we Wspólnocie, należy wprowadzić tego rodzaju system zatwierdzania dla agencji ratingowych powiązanych lub ściśle współpracujących z agencjami ratingowymi z siedzibą we Wspólnocie. W niektórych przypadkach niezbędne może być jednak dostosowanie wymogów dotyczących fizycznej obecności we Wspólnocie, zwłaszcza w przypadku mniejszych agencji ratingowych z państw trzecich, które nie są obecne ani nie mają powiązań we Wspólnocie. W przypadku takich agencji ratingowych należy zatem ustanowić szczególny system certyfikacji, pod warunkiem że nie mają one znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich.

(15) Certyfikacja powinna być możliwa po stwierdzeniu przez Komisję równoważności ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przewidywany mechanizm równoważności nie powinien dawać automatycznego dostępu do Wspólnoty, powinien jednak dawać możliwość zakwalifikowania agencji ratingowych z państwa trzeciego do poddania indywidualnej ocenie i przyznania wyłączenia z niektórych wymogów organizacyjnych dotyczących agencji ratingowych działających we Wspólnocie, w tym z wymogu fizycznej obecności we Wspólnocie.

(16) Rozporządzenie powinno także wymagać od agencji ratingowej z państwa trzeciego spełnienia kryteriów stanowiących ogólne warunki wstępne uczciwości prowadzonej przez nią działalności w zakresie ratingu kredytowego, w celu zapobieżenia ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych, a także w celu wprowadzenia odpowiedniej polityki dotyczącej konfliktu interesów, rotacji analityków ratingowych oraz regularnego i bieżącego ujawniania informacji.

(17) Innym ważnym warunkiem wstępnym pewnego systemu zatwierdzania i systemu równoważności jest istnienie pewnych ustaleń dotyczących współpracy między właściwymi organami macierzystych państw członkowskich a odpowiednimi organami właściwymi dla agencji ratingowych z państw trzecich.

(18) Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wydane w państwie trzecim, powinna ponosić pełną i bezwarunkową odpowiedzialność za zatwierdzone ratingi kredytowe i za spełnienie odpowiednich warunków zatwierdzenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(19) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do ratingów kredytowych sporządzanych przez agencje ratingowe na indywidualne zamówienie i przekazywanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawnienia ani do rozpowszechniania w drodze subskrypcji.

(20) Badań inwestycyjnych, zaleceń inwestycyjnych i innych opinii o wartości lub cenie instrumentu finansowego lub zobowiązania finansowego nie należy uważać za ratingi kredytowe.

(21) Niezamówiony rating kredytowy, mianowicie rating kredytowy niewydany na wniosek emitenta ani ocenianego podmiotu, należy wyraźnie oznaczyć jako taki i odróżnić za pomocą odpowiednich środków od zamówionych ratingów kredytowych.

(22) W celu uniknięcia ewentualnych konfliktów interesów agencje ratingowe powinny skupić swoją działalność zawodową na wystawianiu ratingów kredytowych. Agencja ratingowa nie powinna być uprawniona do świadczenia usług konsultingowych lub doradczych. W szczególności agencja ratingowa nie powinna wydawać propozycji lub zaleceń dotyczących opracowywania strukturyzowanych instrumentów finansowych. Agencje ratingowe powinny jednak mieć możliwość świadczenia usług dodatkowych, o ile nie powoduje to potencjalnego konfliktu interesów z wystawianiem ratingów kredytowych.

(23) Agencje ratingowe powinny stosować rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji, w tym na podstawie odpowiednich doświadczeń z przeszłości i w formie weryfikacji ex post. Wymóg ten nie powinien jednak w żadnym wypadku uzasadniać ingerencji właściwych organów ani państw członkowskich w zawartość i metody ratingów kredytowych. Podobnie wymóg przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądu ratingów kredytowych przez agencje ratingowe nie powinien negatywnie wpływać na obowiązek bieżącego monitorowania ratingów kredytowych przez agencje ratingowe i poddawania ich przeglądowi w razie potrzeby. Wymogów tych nie należy stosować w sposób utrudniający wejście na rynek nowym agencjom ratingowym.

(24) Ratingi kredytowe powinny być uzasadnione i poparte solidnymi dowodami, by uniknąć niewiarygodności ratingów.

(25) Agencje ratingowe powinny podawać do wiadomości publicznej informacje o metodach, modelach i podstawowych założeniach ratingowych wykorzystywanych przez nie w ramach działalności w zakresie ratingu kredytowego. Ujawniane informacje o modelach powinny być na tyle szczegółowe, by pozwalały użytkownikom ratingów kredytowych samodzielnie i z należytą starannością ocenić, czy mogą polegać na tych ratingach kredytowych. Z drugiej strony, ujawniane informacje o modelach nie powinny zawierać szczególnie chronionych informacji gospodarczych ani stwarzać poważnych utrudnień dla innowacji.

(26) Agencje ratingowe powinny ustanowić odpowiednią politykę wewnętrzną i odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące pracowników i innych osób przygotowujących ratingi kredytowe, aby zapobiec konfliktom interesów, wskazywać je i eliminować lub zarządzać nimi i je ujawniać oraz aby zapewnić w każdym czasie jakość, uczciwość i wnikliwość procesu ratingu kredytowego i jego przeglądu. Taka polityka i takie procedury powinny w szczególności obejmować mechanizm kontroli wewnętrznej i funkcję nadzoru zgodności z prawem.

(27) Agencje ratingowe powinny unikać sytuacji, w których występują konflikty interesów, i odpowiednio zarządzać takimi konfliktami, gdy są one nieuniknione, w celu zapewnienia swojej niezależności. Agencje ratingowe powinny terminowo ujawniać informacje o konfliktach interesów. Powinny one również rejestrować wszelkie istotne zagrożenia dla niezależności agencji ratingowej oraz jej pracowników i innych osób uczestniczących w procesie ratingu kredytowego wraz z zabezpieczeniami, które zastosowano w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

(28) Agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna utrzymywać ustalenia dotyczące dobrego ładu korporacyjnego. Określając ustalenia w zakresie ładu korporacyjnego, agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna uwzględnić konieczność zapewnienia niezależności, obiektywności i odpowiedniej jakości wystawianych przez nią ratingów.

(29) W celu zapewnienia niezależności procesu wystawiania ratingu od interesów gospodarczych agencji ratingowej jako przedsiębiorstwa, agencje ratingowe powinny zapewniać, aby przynajmniej jedna trzecia, ale nie mniej niż dwóch członków zarządu lub rady nadzorczej była niezależna w sposób zgodny z pkt 13 sekcji III zalecenia Komisji 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (¹³). Ponadto większość wyższej kadry kierowniczej, w tym wszyscy członkowie niezależni, powinna mieć wystarczającą wiedzę specjalistyczną w zakresie odpowiednich dziedzin usług finansowych. Pracownik ds. zgodności powinien regularnie składać wyższej kadrze kierowniczej oraz niezależnym członkom zarządu lub rady nadzorczej sprawozdania z wypełniania swoich zadań.

(30) W celu uniknięcia konfliktów interesów wynagrodzenie niezależnych członków zarządu lub rady nadzorczej nie powinno zależeć od wyników działalności agencji ratingowej.

(31) Agencja ratingowa powinna przeznaczyć wystarczającą liczbę pracowników posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie do działalności w zakresie ratingu kredytowego. W szczególności agencja ratingowa powinna zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe do wystawiania ratingów kredytowych oraz ich monitorowania i aktualizowania.

(32) Aby uwzględnić szczególną sytuację agencji ratingowych zatrudniających mniej niż 50 osób, właściwe organy powinny mieć możliwość zwolnienia takich agencji ratingowych z niektórych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do roli niezależnych członków zarządu, funkcji nadzoru zgodności z prawem oraz mechanizmu rotacji, pod warunkiem że te agencje ratingowe są w stanie wykazać, że spełniają szczególne warunki. Właściwe organy powinny zbadać w szczególności, czy wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób umożliwiający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych uchylanie się od spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny stosować zwolnienia w sposób pozwalający uniknąć ryzyka fragmentacji rynku wewnętrznego i gwarantujący jednolite stosowanie prawa wspólnotowego.

(33) Długotrwałe relacje z tymi samymi ocenianymi podmiotami lub ich powiązanymi stronami trzecimi mogą zagrozić niezależności analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe. Dlatego analitycy i osoby zatwierdzające ratingi powinni podlegać odpowiedniemu mechanizmowi rotacji, który powinien pozwalać na stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych.

(34) Agencje ratingowe powinny zapewniać, aby metody, modele i podstawowe założenia ratingowe, takie jak założenia matematyczne lub korelacyjne, wykorzystywane do ustalania ratingów kredytowych, były odpowiednio utrzymywane, aktualne i poddawane kompleksowemu przeglądowi okresowemu, a ich opisy publikowane w sposób umożliwiający całościowy przegląd. Jeżeli brak wiarygodnych danych lub złożona struktura nowego typu instrumentu finansowego, zwłaszcza strukturyzowanych instrumentów finansowych, rodzi poważne wątpliwości co do możliwości wystawienia wiarygodnego ratingu kredytowego przez agencję ratingową, agencja ratingowa nie powinna wystawiać ratingu kredytowego lub powinna wycofać istniejący rating kredytowy. Przy okazji przeglądu powinny być ujawniane zmiany jakości informacji dostępnych w celu monitorowania istniejącego ratingu kredytowego, a w stosownych przypadkach powinno się dokonywać zmiany ratingu.

(35) W celu zapewnienia odpowiedniej jakości ratingów kredytowych agencja ratingowa powinna podjąć działania zmierzające do zapewnienia wiarygodności informacji wykorzystywanych przez nią do wystawienia ratingu kredytowego. W tym celu agencja ratingowa powinna być w stanie przewidzieć między innymi wykorzystanie sprawozdań finansowych poddanych niezależnemu audytowi i publicznie ujawnionych informacji, weryfikację przez uznane strony trzecie, badanie wybranych losowo prób z informacji uzyskanych przez agencję ratingową lub postanowienia umowne wyraźnie wskazujące na odpowiedzialność ocenianego podmiotu lub powiązanych z nim stron trzecich, jeśli informacje dostarczone na mocy umowy są rozmyślnie fałszywe lub wprowadzają w błąd lub jeśli oceniany podmiot lub powiązane z nim strony trzecie nie zachowują należytej staranności w stosunku do dokładności informacji, o których mowa w warunkach umowy.

(36) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązku ochrony przez agencje ratingowe prawa osób fizycznych do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (¹⁴).

(37) Agencje ratingowe muszą ustanowić odpowiednie procedury regularnego przeglądu metod, modeli i podstawowych założeń ratingowych wykorzystywanych przez agencje ratingowe i dokonywać ich regularnego przeglądu w celu umożliwienia właściwego odzwierciedlenia zmieniających się warunków na rynkach aktywów podstawowych. W celu zapewnienia przejrzystości wszelkie istotne zmiany metod i praktyk, procedur i procesów agencji ratingowych należy ujawnić, zanim zaczną obowiązywać, chyba że wyjątkowe warunki rynkowe wymagają natychmiastowych zmian w ratingu kredytowym.

(38) Agencja ratingowa powinna wskazać wszelkie odpowiednie ostrzeżenia o ryzyku, włącznie z analizą wrażliwości odpowiednich założeń. Taka analiza powinna wyjaśniać, w jaki sposób różne zmiany na rynku, które zmieniają parametry wbudowane w model, mogą wpływać na zmiany ratingu kredytowego (na przykład zmienność). Agencja ratingowa powinna zapewnić, aby informacje dotyczące historycznych współczynników niewypłacalności jej kategorii ratingu były weryfikowalne i wymierne oraz stanowiły dla zainteresowanych stron wystarczającą podstawę do zrozumienia historycznych wyników każdej kategorii ratingu oraz tego, czy i jak zmieniły się kategorie ratingu. Jeśli charakter ratingu kredytowego lub inne okoliczności sprawiają, że historyczny wskaźnik niewypłacalności jest niewłaściwy, nieważny statystycznie lub w inny sposób może wprowadzić w błąd użytkowników ratingu kredytowego, agencja ratingowa powinna udzielić odpowiednich wyjaśnień. Informacje takie powinny być w miarę możliwości porównywalne ze schematami istniejącymi w sektorze, aby pomóc inwestorom w dokonaniu porównań między wynikami różnych agencji ratingowych.

(39) Celem zwiększenia przejrzystości ratingów kredytowych i przyczynienia się do ochrony inwestorów, CESR powinien prowadzić centralne repozytorium, gdzie przechowywane powinny być informacje na temat wyników agencji ratingowych w przeszłości i na temat wydanych w przeszłości ratingów kredytowych. Agencje ratingowe powinny dostarczać do tego repozytorium informacje w standardowym formacie. CESR powinien udostępniać publicznie te informacje i corocznie publikować podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

(40) W pewnych okolicznościach strukturyzowane instrumenty finansowe mogą mieć skutki odmienne od tradycyjnych instrumentów dłużnych przedsiębiorstw. Stosowanie tych samych kategorii ratingu do obu typów instrumentów bez dalszych wyjaśnień mogłoby wprowadzić inwestorów w błąd. Agencje ratingowe powinny odgrywać istotną rolę w zwiększaniu świadomości użytkowników ratingów kredytowych na temat specyfiki strukturyzowanych produktów finansowych w porównaniu z produktami tradycyjnymi. Dlatego też agencje ratingowe powinny wyraźnie rozróżniać z jednej strony kategorie ratingu stosowane do oceny strukturyzowanych instrumentów finansowych i z drugiej strony kategorie ratingu stosowane w odniesieniu do innych instrumentów lub zobowiązań finansowych, poprzez oznaczenie kategorii ratingu odpowiednim symbolem.

(41) Agencje ratingowe powinny podjąć środki w celu uniknięcia sytuacji, w których emitenci zwracają się o wstępną ocenę ratingu danego strukturyzowanego instrumentu finansowego do kilku agencji ratingowych, aby zidentyfikować tę, która oferuje najlepszy rating kredytowy dla proponowanej struktury. Emitenci powinni również unikać stosowania takich praktyk.

(42) Agencja ratingowa powinna rejestrować metody ratingów kredytowych i regularnie aktualizować zmiany tych metod, jak również rejestrować istotne elementy dialogu pomiędzy analitykiem ratingowym a ocenianym podmiotem lub powiązanymi z nim stronami trzecimi.

(43) W celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów i konsumentów do rynku wewnętrznego agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie powinny podlegać rejestracji. Rejestracja taka stanowi zasadniczy warunek wstępny wystawiania przez agencje ratingowe ratingów kredytowych wykorzystywanych do celów regulacyjnych we Wspólnocie. Niezbędne jest zatem określenie zharmonizowanych warunków i procedury rejestracji, zawieszenia oraz wycofania takiej rejestracji.

(44) Niniejsze rozporządzenie nie powinno zastępować ustalonego procesu uznawania zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z dyrektywą 2006/48/WE. Uznane już we Wspólnocie ECAI powinny złożyć wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(45) Agencja ratingowa zarejestrowana przez właściwy organ odpowiedniego państwa członkowskiego powinna mieć prawo do wystawiania ratingów kredytowych w całej Wspólnocie. Konieczne jest zatem utworzenie jednej procedury rejestracji dla każdej agencji ratingowej, która to rejestracja będzie skuteczna w całej Wspólnocie. Rejestracja agencji ratingowej powinna być skuteczna w całej Wspólnocie po wydaniu, zgodnie z odnośnym prawem krajowym, decyzji w sprawie rejestracji wydanej przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego.

(46) Konieczne jest utworzenie jednego punktu składania wniosków o rejestrację. CESR powinien otrzymywać wnioski o rejestrację i skutecznie informować właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich. CESR powinien również udzielać właściwemu organowi macierzystego państwa członkowskiego porady w sprawie kompletności wniosku. Rozpatrywanie wniosków o rejestrację powinno być przeprowadzone na szczeblu krajowym przez odpowiedni właściwy organ. W celu skutecznego postępowania z agencjami ratingowymi właściwe organy powinny utworzyć sieci operacyjne (kolegia) wspierane przez skuteczną infrastrukturę informatyczną. CESR powinien ustanowić podkomitet specjalizujący się w ratingach kredytowych każdej klasy aktywów ocenianych przez agencje ratingowe.

(47) Niektóre agencje ratingowe składają się z kilku podmiotów prawnych, które razem tworzą grupę agencji ratingowych. Podczas rejestrowania każdej agencji ratingowej będącej częścią takiej grupy właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich powinny koordynować rozpatrywanie wniosków złożonych przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy, jak również proces decyzyjny dotyczący rejestracji. Powinna jednak istnieć możliwość odmówienia rejestracji agencji ratingowej wchodzącej w skład grupy agencji ratingowych, gdy taka agencja ratingowa nie spełnia wymogów rejestracji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, podczas gdy inni członkowie takiej grupy spełniają wszystkie te wymogi. Ponieważ kolegium nie powinno posiadać uprawnień do wydawania prawnie wiążących decyzji, właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego członków grupy agencji ratingowych powinny wydać osobną decyzję dotyczącą agencji ratingowej z siedzibą na terytorium danego państwa członkowskiego.

(48) Kolegium powinno stanowić skuteczną platformę wymiany informacji nadzorczych między właściwymi organami, koordynacji ich działań i środków nadzorczych niezbędnych do sprawowania skutecznego nadzoru nad agencjami ratingowymi. W szczególności kolegium powinno ułatwiać monitorowanie spełniania warunków zatwierdzania ratingów kredytowych wystawianych w państwach trzecich, certyfikacji, ustaleń dotyczących outsourcingu oraz zwolnień, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Działalność kolegiów powinna przyczynić się do zharmonizowanego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz do spójności praktyk nadzorczych.

(49) Aby wzmocnić praktyczną koordynację działalności kolegium, jego członkowie powinni wybrać ze swojego grona koordynatora. Koordynator powinien przewodniczyć posiedzeniom kolegium, ustanawiać pisemne ustalenia dotyczące koordynacji kolegium oraz koordynować jego działania. W procesie rejestracji koordynator powinien oceniać konieczność przedłużenia okresu rozpatrywania wniosków, koordynować takie rozpatrywanie oraz działać w porozumieniu z CESR.

(50) W listopadzie 2008 r. Komisja powołała grupę wysokiego szczebla, która przyjrzy się przyszłej europejskiej architekturze nadzoru w dziedzinie usług finansowych, włącznie z rolą CESR.

(51) Obecnej struktury nadzoru nie należy traktować jako długoterminowego rozwiązania w zakresie nadzoru nad agencjami ratingowymi. Kolegia właściwych organów, mające usprawnić współpracę w zakresie nadzoru i spójność w tej dziedzinie na obszarze Wspólnoty, stanowią istotny krok naprzód, ale nie mogą zastąpić wszystkich korzyści bardziej skonsolidowanego nadzoru branży ratingów kredytowych. Kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wyraźnie pokazał, że właściwym jest rozważenie dalszej potrzeby na szeroko zakrojoną reformę modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym. Aby osiągnąć niezbędny poziom spójności nadzoru we Wspólnocie i współpracy w tej dziedzinie, a także wzmocnić stabilność systemu finansowego, pilnie potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym, które powinna szybko zaproponować Komisja Europejska, z należytym uwzględnieniem wniosków przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. Komisja powinna jak najszybciej, a w każdym razie do dnia 1 lipca 2010 r. złożyć Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i innym zainteresowanym instytucjom sprawozdanie z wszelkich ustaleń w tym względzie i przedstawić wszelkie wnioski legislacyjne konieczne do naprawienia braków stwierdzonych w odniesieniu do ustaleń dotyczących koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru.

(52) Za istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji agencji ratingowej należy uznać między innymi istotne zmiany w systemie zatwierdzania, ustaleń dotyczących outsourcingu, a także w otwieraniu i zamykaniu oddziałów.

(53) Nadzór nad agencją ratingową powinien być prowadzony przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego we współpracy z właściwymi organami pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, z wykorzystaniem odpowiedniego kolegium i przy zapewnieniu odpowiedniego udziału CESR.

(54) Zdolności właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego i innych członków odpowiedniego kolegium do oceny i monitorowania wypełniania przez agencję ratingową obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu nie powinny ograniczać żadne ustalenia w zakresie outsourcingu wprowadzone przez agencję ratingową. W razie stosowania ustaleń dotyczących outsourcingu agencja ratingowa powinna nadal być odpowiedzialna za wykonywanie wszystkich swoich zobowiązań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(55) W celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz umożliwienia bieżącego nadzoru ratingów kredytowych wystawionych we Wspólnocie od agencji ratingowych z siedzibą poza Wspólnotą należy wymagać utworzenia podmiotu zależnego we Wspólnocie, aby umożliwić skuteczny nadzór nad ich działalnością na terytorium Wspólnoty oraz skuteczne stosowanie systemu zatwierdzania. Powinno się również zachęcać do tworzenia nowych podmiotów na rynku agencji ratingowych.

(56) Właściwe organy powinny móc wykorzystywać uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do agencji ratingowych, osób uczestniczących w działalności z zakresu ratingu kredytowego, ocenianych podmiotów i powiązanych z nimi stron trzecich, stron trzecich, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub działania na zasadzie outsourcingu, lub innych osób w inny sposób powiązanych z agencjami ratingowymi lub z działalnością z zakresu ratingu kredytowego. Do osób takich powinni należeć udziałowcy lub członkowie zarządów lub rad nadzorczych agencji ratingowych i ocenianych podmiotów.

(57) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące opłat nadzorczych powinny pozostawać bez uszczerbku dla stosownych przepisów prawa krajowego w zakresie opłat nadzorczych lub podobnych.

(58) Należy stworzyć mechanizm zapewniający skuteczne egzekwowanie niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji środki niezbędne do zagwarantowania, że wystawianie ratingów we Wspólnocie odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Użycie tych środków nadzorczych powinno być zawsze koordynowane w ramach odpowiedniego kolegium. Środki takie, jak wycofanie rejestracji lub zawieszenie korzystania z ratingów kredytowych do celów regulacyjnych, powinny być stosowane, jeżeli uznane zostaną za współmierne do wagi naruszenia obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Wykonując uprawnienia nadzorcze, właściwe organy powinny należycie uwzględniać interesy inwestorów i stabilność rynku. W celu zachowania niezależności analitycznej agencji ratingowej w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz uniknięcia niewiarygodności ratingów kredytowych właściwe organy ani państwa członkowskie nie powinny ingerować w zawartość ratingów kredytowych i metody stosowane przez agencję ratingową do ustalenia ratingu kredytowego. W przypadku wywierania nacisku na agencję ratingową agencja ta powinna powiadomić Komisję i CESR. Komisja powinna zbadać, czy w poszczególnych przypadkach należy podjąć dalsze działania przeciwko zainteresowanemu państwu członkowskiemu w związku z niewypełnieniem przez nie obowiązków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

(59) Pożądane jest, by proces decyzyjny, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, opierał się na ścisłej współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, dlatego przyjmowanie decyzji o rejestracji powinno odbywać się w oparciu o porozumienie. Jest to wstępny wymóg konieczny dla skuteczności procesu rejestracji i sprawowania nadzoru. Proces decyzyjny powinien być skuteczny, sprawny i oparty na konsensusie.

(60) Państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby zapewnić skuteczny nadzór i uniknąć powielania wykonywanych zadań.

(61) Ważne jest również zapewnienie wymiany informacji między właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem a właściwymi organami sprawującymi nadzór nad instytucjami finansowymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu, zwłaszcza właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy lub za stabilność finansową w państwach członkowskich.

(62) Właściwe organy państw członkowskich inne niż właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość interwencji i podjęcia odpowiednich środków nadzorczych po poinformowaniu CESR i właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego oraz po skonsultowaniu się z odpowiednim kolegium, jeżeli stwierdzą, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi wykorzystywane są na jego terytorium, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia.

(63) O ile niniejsze rozporządzenie nie przewiduje szczególnej procedury rejestracji, certyfikacji lub wycofania rejestracji, przyjmowania środków nadzorczych lub wykonywania uprawnień nadzorczych, zastosowanie ma prawo krajowe regulujące takie procedury, w tym systemy dotyczące używanych języków, tajemnicę zawodową i poufność wymiany informacji między prawnikiem a klientem, a prawa agencji ratingowych i innych osób na mocy tego prawa powinny pozostać nienaruszone.

(64) Konieczne jest zwiększenie spójności uprawnień, jakimi dysponują właściwe organy, w celu osiągnięcia jednakowego stopnia egzekwowania przepisów na całym rynku wewnętrznym.

(65) CESR powinien zapewnić spójność stosowania niniejszego rozporządzenia. Powinien on poprawiać i ułatwiać współpracę i koordynację właściwych organów w zakresie działań nadzorczych, a w stosownych przypadkach wydawać wytyczne. CESR powinien zatem ustanowić mechanizm mediacji i wzajemnej oceny w celu ułatwienia stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy.

(66) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz obejmować co najmniej przypadki poważnego uchybienia zawodowego i braku należytej staranności. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia sankcji administracyjnych lub karnych. CESR powinien wydać wytyczne dotyczące spójności praktyk związanych z takimi sankcjami.

(67) Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji pomiędzy właściwymi organami, innymi organami, instytucjami lub osobami powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych, określonymi w dyrektywie 95/46/WE.

(68) Rozporządzenie powinno również przewidywać zasady wymiany informacji z właściwymi organami państw trzecich, zwłaszcza z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi, uczestniczącymi w zatwierdzaniu i certyfikacji.

(69) Bez uszczerbku dla stosowania przepisów wspólnotowych wszelkie roszczenia wobec agencji ratingowych dotyczące wszelkich naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia powinny być podnoszone zgodnie z właściwym prawem krajowym w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

(70) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁵).

(71) W szczególności Komisja powinna być uprawniona, przy uwzględnieniu rozwoju sytuacji na szczeblu międzynarodowym, do zmiany załączników I i II, które określają szczegółowe kryteria oceny wypełniania przez agencję ratingową jej obowiązków w zakresie organizacji wewnętrznej, ustaleń operacyjnych, zasad dotyczących pracowników, prezentacji ratingów kredytowych i ujawniania informacji, oraz do określania lub zmiany kryteriów stwierdzania równoważności przepisów niniejszego rozporządzenia z ramami prawnymi regulacji i nadzoru w państwach trzecich. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i zostały opracowane w celu zmiany elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, między innymi poprzez zastąpienie ich nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one być przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(72) By uwzględnić dalszy rozwój sytuacji na rynkach finansowych, Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza wiarygodność regulacyjną ratingów kredytowych oraz stosowność wynagradzania agencji ratingowej przez oceniany podmiot. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(73) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające bodźce zachęcające emitentów do zlecania wystawiania ratingów przez agencje ratingowe z siedzibą na terytorium Wspólnoty, możliwe alternatywy dla modelu „emitent płaci”, w tym utworzenie publicznej wspólnotowej agencji ratingowej, oraz spójność krajowych przepisów dotyczących naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(74) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające rozwój sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich oraz skutki tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, na stabilność rynków finansowych we Wspólnocie.

(75) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów poprzez ustanowienie wspólnych ram dla jakości ratingów kredytowych wystawianych na rynku wewnętrznym, nie może być osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, zważywszy na obecny brak ustawodawstwa krajowego oraz fakt, że większość istniejących agencji ratingowych ma siedzibę poza Wspólnotą, oraz może zostać lepiej osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzanie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście regulacyjne w celu wzmocnienia uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności, dobrego zarządzania i wiarygodności w działalności w zakresie ratingu kredytowego, przyczyniając się do poprawy jakości ratingów kredytowych wystawianych we Wspólnocie, a tym samym do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów. Określa ono warunki wystawiania ratingów kredytowych oraz zasady organizacji i postępowania agencji ratingowych w celu wspierania ich niezależności i unikania konfliktów interesów.

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do ratingów kredytowych wystawianych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie oraz ujawnianych publicznie lub rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:

a) prywatnych ratingów kredytowych sporządzonych na indywidualne zamówienie i przekazanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawniania ani rozpowszechniania w drodze subskrypcji;

b) punktowych ocen kredytowych, systemów punktowych ocen kredytowych lub podobnych ocen dotyczących obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych;

c) ratingów kredytowych sporządzonych przez agencje kredytów eksportowych zgodnie z pkt 1.3. części 1 załącznika VI do dyrektywy 2006/48/WE; ani do

d) ratingów kredytowych sporządzonych przez banki centralne oraz:

(i) za które nie płaci oceniany podmiot;

(ii) które nie są publicznie ujawniane;

(iii) które są wystawiane zgodnie z zasadami, standardami i procedurami zapewniającymi odpowiednią uczciwość i niezależność działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; oraz

(iv) które nie odnoszą się do instrumentów finansowych wydanych przez odpowiednie państwa członkowskie banków centralnych.

3. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, co jest warunkiem uznania jej za zewnętrzną instytucję oceny wiarygodności kredytowej („ECAI”) zgodnie z częścią 2 załącznika VI dyrektywy 2006/48/WE, chyba że wystawia ona wyłącznie ratingi kredytowe, o których mowa w ust. 2.

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania ust. 2 lit. d) Komisja może, na wniosek państwa członkowskiego, zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, i zgodnie z ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, przyjąć decyzję stanowiącą, że bank centralny spełnia warunki tej litery i że jego ratingi kredytowe są zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę banków centralnych objętych zakresem ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu.

Artykuł 3

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „rating kredytowy” oznacza opinię na temat zdolności kredytowej danego podmiotu, długu lub zobowiązania finansowego, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych lub emitenta takich długów lub zobowiązań finansowych, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych, wystawioną przy wykorzystaniu uznanego i zdefiniowanego systemu rankingowego kategorii ratingowych;

b) „agencja ratingowa” oznacza osobę prawną, której działalność zawodowa obejmuje wystawianie ratingów kredytowych;

c) „macierzyste państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym agencja ratingowa ma swoją siedzibę;

d) „analityk ratingowy” oznacza osobę, która wykonuje funkcje analityczne niezbędne do wystawienia ratingu kredytowego;

e) „główny analityk ratingowy” oznacza osobę, której głównym obowiązkiem jest przygotowywanie ratingu kredytowego lub komunikowanie się z emitentem w sprawie konkretnego ratingu kredytowego lub ogólnie w sprawie ratingu kredytowego instrumentu finansowego wydanego przez tego emitenta oraz, w stosownych przypadkach, przygotowywanie odpowiednich zaleceń dla komitetu ratingowego w związku z takim ratingiem;

f) „oceniany podmiot” oznacza osobę prawną, której zdolność kredytowa jest bezpośrednio lub pośrednio oceniana w ramach ratingu kredytowego, bez względu na to, czy zamówiła ona taki rating czy nie, i bez względu na to, czy dostarczyła informacje do wystawienia takiego ratingu kredytowego czy nie;

g) „cele regulacyjne” oznaczają wykorzystanie ratingów kredytowych do konkretnego celu polegającego na zapewnieniu zgodności z prawem wspólnotowym wdrożonym w prawie krajowym państw członkowskich;

h) „kategoria ratingowa” oznacza symbol ratingowy, taki jak litera lub symbol liczbowy, ewentualnie z dodatkowymi znakami identyfikacyjnymi, stosowany w ratingu kredytowym w celu przedstawienia względnej miary ryzyka, służący do rozróżnienia poszczególnych charakterystyk ryzyka różnych rodzajów ocenianych podmiotów, emitentów i instrumentów finansowych lub innych aktywów;

i) „powiązana strona trzecia” oznacza inicjatora, organizatora, sponsora, jednostkę obsługującą lub każdy inny podmiot, który współdziała z agencją ratingową w imieniu ocenianego podmiotu, włącznie z wszystkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio z nim związanymi poprzez kontrolę;

j) „kontrola” oznacza relację między jednostką dominującą a jednostką zależną, w rozumieniu art. 1 dyrektywy Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (¹⁶), lub bliski związek między dowolną osobą fizyczną lub prawną a jednostką;

k) „instrumenty finansowe” oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (¹⁷);

l) „strukturyzowany instrument finansowy” oznacza instrument finansowy lub inne aktywa będące wynikiem transakcji sekurytyzacyjnej lub programu sekurytyzacyjnego, o których mowa w art. 4 pkt 36 dyrektywy 2006/48/WE;

m) „grupa agencji ratingowych” oznacza grupę jednostek z siedzibą we Wspólnocie składającą się z jednostki dominującej i jej jednostek zależnych w rozumieniu art. 1 i 2 dyrektywy Rady 83/349/EWG, jak również jednostki powiązane ze sobą relacją w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG, których działalność obejmuje wystawianie ratingów kredytowych. Do celów art. 4 ust. 3 lit. a) grupa agencji ratingowych obejmuje również agencje ratingowe z siedzibą w państwach trzecich;

n) „wyższa kadra kierownicza” oznacza osobę lub osoby, które faktycznie kierują działalnością agencji ratingowej, oraz członka lub członków jej zarządu lub rady nadzorczej;

o) „działalność w zakresie ratingu kredytowego” oznacza analizę danych i informacji oraz ocenę, zatwierdzanie, wystawianie i przegląd ratingów kredytowych;

p) „właściwe organy” oznaczają organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 22;

q) „przepisy sektorowe” oznacza akty prawne Unii, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy;

r) „właściwe organy sektorowe” oznaczają właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy odpowiednich przepisów sektorowych do celów nadzorowania instytucji kredytowych, przedsiębiorstw inwestycyjnych, zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakładów ubezpieczeń na życie, zakładów reasekuracji, przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), instytucji pracowniczych programów emerytalnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych.

2. Do celów ust. 1 lit. a) za ratingi kredytowe nie uznaje się:

a) zaleceń w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy Komisji 2003/125/WE (¹⁸);

b) badań inwestycyjnych w rozumieniu art. 24 ust. 1 dyrektywy 2006/73/WE (¹⁹) i innych form zaleceń ogólnych, takich jak „kup”, „sprzedaj” lub „trzymaj”, odnoszących się do transakcji instrumentami finansowymi lub do zobowiązań finansowych; ani

c) opinii na temat wartości zobowiązania lub instrumentu finansowego.

Artykuł 4

Wykorzystanie ratingów kredytowych

1. [1] Instytucje kredytowe w rozumieniu dyrektywy 2006/48/WE, przedsiębiorstwa inwestycyjne w rozumieniu dyrektywy 2004/39/WE, zakłady ubezpieczeń podlegające pierwszej dyrektywie Rady 73/239/EWG z dnia 24 lipca 1973 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmowania i prowadzenia działalności w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (²⁰), zakłady ubezpieczeń na życie w rozumieniu dyrektywy 2002/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. dotyczącej ubezpieczeń na życie (²¹), zakłady reasekuracji w rozumieniu dyrektywy 2005/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie reasekuracji (²²), UCITS w rozumieniu dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (²³), instytucje pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE oraz alternatywne fundusze inwestycyjne zgodnie z definicją w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (²⁴) mogą do celów regulacyjnych wykorzystywać wyłącznie ratingi kredytowe wystawione przez agencje ratingowe z siedzibą w Unii i zarejestrowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Jeżeli prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 zawiera odesłanie do ratingu kredytowego lub ratingów kredytowych, to emitent, oferent lub osoba ubiegająca się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej na regulowanym rynku zapewnia, aby prospekt zawierał również jasną i widoczną informację o tym, czy tego rodzaju ratingi kredytowe wystawione zostały przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie, zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uznaje się, że agencja ratingowa z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wystawiła rating kredytowy, gdy rating kredytowy został opublikowany na stronie internetowej agencji ratingowej lub z wykorzystaniem innych środków albo został rozpowszechniony w drodze subskrypcji oraz przedstawiony i ujawniony zgodnie z obowiązkami wynikającymi z art. 10, z wyraźnym stwierdzeniem, że rating kredytowy został zatwierdzony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3. Agencja ratingowa z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem może zatwierdzać ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich tylko w przypadku gdy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia tego typu ratingu kredytowego spełnia następujące warunki:

a) działalność w zakresie ratingu kredytowego skutkująca wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, jest podejmowana częściowo lub w całości przez zatwierdzającą agencję ratingową lub przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy;

b) agencja ratingowa sprawdziła i może w każdej chwili udowodnić Europejskiemu Organowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (zwanemu dalej „Urzędem” ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (²⁵), że prowadzenie działalności w zakresie ratingu kredytowego przez agencję ratingową w państwie trzecim, skutkujące wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, spełnia wymogi co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi określone w art. 6–12;

c) zdolność Urzędu do oceny i monitorowania, czy agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim spełnia wymogi, o których mowa w lit. b), nie jest ograniczona;

d) agencja ratingowa udostępnia Urzędowi na wniosek wszelkie informacje konieczne, by umożliwić mu bieżący nadzór w zakresie spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

e) istnieje obiektywny powód, by rating kredytowy został opracowany w państwie trzecim;

f) agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

g) system regulacyjny tego państwa trzeciego zapobiega ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia; oraz

h) istnieją odpowiednie ustalenia dotyczące współpracy między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim. Urząd zapewnia, że wspomniane ustalenia dotyczące współpracy określają co najmniej poniższe elementy:

(i) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim; oraz

(ii) procedury dotyczące koordynowania działań nadzorczych, mające na celu umożliwienie Urzędowi monitorowanie na bieżąco działalności w zakresie ratingu kredytowego skutkującej wystawieniem zatwierdzanego ratingu kredytowego.

4. Rating kredytowy zatwierdzony zgodnie z ust. 3 uważa się za rating kredytowy wystawiony przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie oraz zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Agencja ratingowa z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wykorzystuje takiej procedury zatwierdzania w celu uchylania się od wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich zgodnie z ust. 3, pozostaje w pełni odpowiedzialna za takie ratingi kredytowe i za spełnienie określonych w nim warunków.

6. Jeżeli zgodnie z art. 5 ust. 6 Komisja uznała ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia, a ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 7, są operacyjne, to agencja ratingowa zatwierdzająca ratingi kredytowe wystawione w tym państwie trzecim nie podlega już wymogowi sprawdzenia lub wykazania, że spełniono warunek ustanowiony w ust. 3 lit. g) niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Równoważność i certyfikacja w oparciu o równoważność

1. Ratingi kredytowe, dotyczące podmiotów z siedzibą w państwach trzecich lub emitowanych tam instrumentów finansowych oraz wystawione przez agencję ratingową z siedzibą w państwie trzecim, mogą być stosowane we Wspólnocie zgodnie z art. 4 ust. 1 bez zatwierdzenia zgodnie z art. 4 ust. 3, pod warunkiem że:

a) agencja ratingowa uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

b) Komisja przyjęła decyzję w sprawie równoważności zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, uznając ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia;

c) ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, są operacyjne;

d) ratingi kredytowe wystawione przez tę agencję ratingową i jej działalność w zakresie ratingu kredytowego nie ma znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich; oraz

e) agencja ratingowa jest certyfikowana zgodnie z art. 2 niniejszego artykułu.

2. Art. 4 ust. 3 lit. d) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2011 r. dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych (Dz.Urz.UE L 145 z 31.05.2011, str. 30). Zmiana weszła w życie 1 czerwca 2011 r.

3. Urząd rozpatruje wniosek o certyfikację i podejmuje decyzję w jego sprawie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16. Decyzja w sprawie certyfikacji opiera się na kryteriach określonych w ust. 1 lit. a)–d) niniejszego artykułu.

Decyzje w sprawie certyfikacji podaje się do wiadomości i publikuje zgodnie z art. 18.

4. Agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, może również złożyć wniosek o zwolnienie:

a) na podstawie analizy konkretnego przypadku – z wymogu spełniania niektórych lub wszystkich wymogów ustanowionych w załączniku I sekcja A i w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych;

b) z wymogu fizycznej obecności w Unii, jeżeli wymóg taki byłby zbyt obciążający i niewspółmierny do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych.

Agencja ratingowa składa wniosek o takie zwolnienia łącznie z wnioskiem o certyfikację. Oceniając ten wniosek, Urząd uwzględnia wielkość agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1, w świetle charakteru, skali i złożoności jej działalności, biorąc pod uwagę charakter i zakres wystawiania przez nią ratingów kredytowych, a także wpływ wystawianych przez nią ratingów kredytowych na stabilność finansową i integralność rynków finansowych w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Na podstawie tych okoliczności Urząd może udzielić takiego zwolnienia agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1.

5. (uchylony).

6. Komisja może przyjąć decyzję w sprawie równoważności zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, stwierdzając, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, iż agencje ratingowe, które uzyskały zezwolenie lub zostały zarejestrowane w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi równoważne z wymogami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia oraz podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim.

Ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego można uznać za równoważne z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli ramy państwa trzeciego spełniają co najmniej następujące warunki:

a) agencje ratingowe w państwie trzecim wymagają zezwolenia lub rejestracji i podlegają skutecznemu bieżącemu nadzorowi i egzekwowaniu wymogów;

b) agencje ratingowe w tym państwie trzecim podlegają prawnie wiążącym przepisom równoważnym z przepisami art. 6–12 i załącznika I; oraz

c) system regulacyjny państwa trzeciego zapobiega ingerencji organów nadzoru i innych organów publicznych w tym państwie w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia.

W celu uwzględnienia rozwoju sytuacji na rynkach finansowych Komisja przyjmuje – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące dalszemu doprecyzowaniu lub zmianie kryteriów ustanowionych w akapicie drugim niniejszego ustępu, lit. a), b) i c).

7. Urząd wprowadza ustalenia dotyczące współpracy z odpowiednimi organami nadzoru państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 6. Ustalenia takie określają co najmniej:

a) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednimi zainteresowanymi organami nadzoru państw trzecich; oraz

b) procedury współpracy w zakresie działalności nadzorczej.

8. Artykuły 20 i 24 stosuje się odpowiednio do certyfikowanych agencji ratingowych i do wystawionych przez nie ratingów kredytowych.

TYTUŁ II

WYSTAWIANIE RATINGÓW KREDYTOWYCH

Artykuł 6

Niezależność i unikanie konfliktów interesów

1. Agencja ratingowa podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że na wystawienie ratingu kredytowego nie ma wpływu żaden istniejący lub potencjalny konflikt interesów lub powiązanie gospodarcze, w którym uczestniczy agencja ratingowa wystawiająca dany rating kredytowy, jej kierownictwo, analitycy ratingowi, pracownicy lub wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, lub inne osoby bezpośrednio lub pośrednio z nią związane poprzez kontrolę.

2. W celu zapewnienia zgodności z ust. 1 agencja ratingowa przestrzega wymogów określonych w sekcji A i B załącznika I.

3. Urząd może, na wniosek agencji ratingowej, zwolnić ją z obowiązku spełniania wymogów zawartych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych, oraz że:

a) dana agencja ratingowa zatrudnia mniej niż 50 pracowników;

b) agencja ratingowa wdrożyła środki i procedury, w szczególności mechanizm kontroli wewnętrznej, ustalenia dotyczące sprawozdawczości i środki zapewniające niezależność analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe, które zapewniają skuteczne przestrzeganie celów niniejszego rozporządzenia; oraz

c) wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób pozwalający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych na uchylanie się od obowiązku spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

W przypadku grupy agencji ratingowych Urząd zapewnia, aby co najmniej jedna z agencji ratingowych należących do grupy nie była zwolniona z obowiązku spełnienia wymogów określonych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4.

Artykuł 7

Analitycy ratingowi, pracownicy i inne osoby uczestniczące w wystawianiu ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa gwarantuje, że analitycy ratingowi, pracownicy agencji ratingowej i wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, bezpośrednio uczestniczące w działalności w zakresie ratingu kredytowego, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonywania przydzielonych im obowiązków.

2. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, nie mogły inicjować negocjacji ani uczestniczyć w negocjacjach dotyczących opłat lub płatności z żadnym ocenianym podmiotem, powiązaną z nim stroną trzecią ani inną osobą bezpośrednio lub pośrednio związaną z ocenianym podmiotem przez kontrolę.

3. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, spełniały wymogi określone w sekcji C załącznika I.

4. Agencja ratingowa ustanawia odpowiedni stopniowy mechanizm rotacji w stosunku do analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe zgodnie z sekcją C załącznika I. Mechanizm rotacji jest wprowadzany etapami i dotyczy poszczególnych osób, a nie całego zespołu.

5. Wynagrodzenie i ocena pracy analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe nie zależy od wysokości przychodów uzyskiwanych przez agencję ratingową od ocenianych podmiotów lub powiązanych stron trzecich.

Artykuł 8

Metody, modele i podstawowe założenia ratingowe

1. Agencja ratingowa ujawnia opinii publicznej metody, modele i podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane przez nią w działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z pkt 5 części I sekcji E załącznika I.

2. Agencja ratingowa przyjmuje, wdraża i egzekwuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wystawiane przez nią ratingi kredytowe były oparte na wnikliwej analizie wszystkich dostępnych jej informacji, istotnych dla analizy zgodnie ze stosowanymi przez nią metodami ratingu. Podejmuje ona wszelkie niezbędne środki, aby informacje wykorzystywane przez nią przy wystawianiu ratingu kredytowego miały wystarczająco dobrą jakość i pochodziły z wiarygodnego źródła.

3. Agencja ratingowa stosuje rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji na podstawie doświadczeń z przeszłości, w tym w formie ponownej weryfikacji.

4. Jeśli agencja ratingowa korzysta z istniejącego ratingu kredytowego przygotowanego przez inną agencję ratingową i dotyczącego aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, nie może ona odmówić wystawienia ratingu kredytowego podmiotu lub instrumentu finansowego z powodu tego, że część podmiotu lub instrumentu finansowego została wcześniej oceniona przez inną agencję ratingową.

Agencja ratingowa rejestruje wszystkie przypadki, w których w procesie wystawiania ratingu kredytowego inaczej oceni ona istniejące ratingi kredytowe przygotowane przez inną agencję ratingową i dotyczące aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, oraz podaje uzasadnienie odmiennej oceny ratingu.

5. Agencja ratingowa monitoruje ratingi kredytowe i na bieżąco, a co najmniej raz w roku poddaje przeglądowi swoje ratingi kredytowe i metody, zwłaszcza w przypadku wystąpienia istotnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy. Agencja ratingowa wprowadza wewnętrzne ustalenia w celu monitorowania wpływu zmian warunków makroekonomicznych lub warunków panujących na rynkach finansowych na ratingi kredytowe.

6. Jeżeli metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane w działalności w zakresie ratingu kredytowego ulegają zmianie, agencja ratingowa:

a) niezwłocznie ujawnia prawdopodobny zakres ratingów kredytowych, na które będą miały wpływ te zmiany, korzystając z tych samych środków komunikacji, które były wykorzystane do rozpowszechnienia dotkniętych zmianami ratingów kredytowych;

b) dokonuje przeglądu ratingów kredytowych tak szybko, jak to możliwe i nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wprowadzonej zmiany, a w międzyczasie poddaje te ratingi obserwacji; oraz

c) dokonuje ponownej oceny wszystkich ratingów kredytowych wystawionych w oparciu o te metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe, jeżeli ogólny połączony efekt zmian wprowadzonych w wyniku przeglądu ma wpływ na te ratingi kredytowe.

Artykuł 9

Outsourcing

Nie dokonuje się outsourcingu ważnych funkcji operacyjnych w sposób w istotnym stopniu pogarszający jakość kontroli wewnętrznej agencji ratingowej i zdolność Urzędu do nadzorowania przestrzegania przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Ujawnianie i prezentacja ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa nieselektywnie i terminowo ujawnia wszystkie ratingi kredytowe, jak również decyzje o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego. W przypadku decyzji o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego ujawniane informacje obejmują pełne uzasadnienie takiej decyzji.

Akapit pierwszy stosuje się również do ratingów kredytowych rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Agencje ratingowe zapewniają, aby ratingi kredytowe były prezentowane i przetwarzane zgodnie z wymogami określonymi w sekcji D załącznika I.

3. Przy wystawianiu ratingów kredytowych dla strukturyzowanych instrumentów finansowych agencja ratingowa zapewnia wyraźne odróżnianie kategorii ratingu przypisywanych strukturyzowanym instrumentom finansowym, przy pomocy dodatkowego symbolu odróżniającego je od kategorii ratingu stosowanych w odniesieniu do wszelkich innych podmiotów, instrumentów finansowych lub zobowiązań finansowych.

4. Agencja ratingowa ujawnia swoją politykę i procedury dotyczące niezamówionych ratingów kredytowych.

5. Przy wystawianiu niezamówionego ratingu kredytowego agencja ratingowa wyraźnie zaznacza w ratingu kredytowym, czy oceniany podmiot lub powiązana strona trzecia uczestniczyli w procesie ratingu kredytowego oraz czy agencja ratingowa miała dostęp do ksiąg i innych istotnych dokumentów wewnętrznych ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej.

Niezamówione ratingi kredytowe są oznaczane jako takie.

6. Agencja ratingowa nie wykorzystuje nazwy Urzędu ani żadnego właściwego organu w sposób, który by wskazywał lub sugerował zatwierdzenie lub zaakceptowanie przez Urząd lub właściwy organ ratingów kredytowych lub jakiejkolwiek działalności w zakresie ratingu kredytowego prowadzonych przez tę agencję ratingową.

Artykuł 11

Ogólne i okresowe ujawnianie informacji

1. Agencja ratingowa ujawnia w pełni i publicznie oraz niezwłocznie aktualizuje informacje dotyczące elementów określonych w części I sekcji E załącznika I.

2. Agencja ratingowa udostępnia w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd informacje na temat jej historycznych wyników, w tym częstotliwość zmian ratingów, oraz informacje o ratingach kredytowych wydanych w przeszłości i o wprowadzonych w nich zmianach. Agencja ratingowa dostarcza do tego repozytorium informacje w standardowym formacie określonym przez Urząd. Urząd udostępnia publicznie te informacje i corocznie publikuje podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

3. Agencja ratingowa corocznie, do dnia 31 marca, przedstawia Urzędowi informacje dotyczące elementów określonych w załączniku I sekcja E część II pkt 2.

Artykuł 12

Sprawozdanie w sprawie przejrzystości

Agencja ratingowa publikuje corocznie sprawozdanie w sprawie przejrzystości, które zawiera informacje dotyczące elementów określonych w części III sekcji E załącznika I. Agencja ratingowa publikuje roczne sprawozdanie w sprawie przejrzystości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego i zapewnia jego dostępność na stronie internetowej agencji przez co najmniej pięć lat.

Artykuł 13

Opłaty za publiczne ujawnienie informacji

Agencja ratingowa nie pobiera opłaty za informacje udostępnione zgodnie z art. 8–12.

TYTUŁ III

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ W ZAKRESIE RATINGU KREDYTOWEGO

ROZDZIAŁ I

Procedura rejestracji

Artykuł 14

Wymogi dotyczące rejestracji

1. Agencja ratingowa występuje z wnioskiem o rejestrację do celów art. 2 ust. 1, pod warunkiem że jest osobą prawną z siedzibą we Wspólnocie.

2. Rejestracja staje się skuteczna na terytorium całej Unii z chwilą, gdy decyzja w sprawie rejestracji agencji ratingowej przyjęta przez Urząd, o której mowa w art. 16 ust. 3 lub art. 17 ust. 3, wchodzi w życie.

3. Zarejestrowana agencja ratingowa spełnia w każdym czasie warunki pierwszej rejestracji.

Agencje ratingowe bez zbędnej zwłoki zgłaszają Urzędowi wszelkie istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji, w tym wszelkie otwarcie i zamknięcie oddziału w Unii.

4. Bez uszczerbku dla art. 16 lub 17 Urząd rejestruje agencję ratingową, jeśli po rozpatrzeniu wniosku stwierdzi, że agencja ratingowa spełnia warunki wystawiania ratingów kredytowych określone w niniejszym rozporządzeniu, z uwzględnieniem przepisów art. 4 i 6.

5. Urząd nie nakłada dodatkowych wymogów dotyczących rejestracji, które nie są przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 15

Wniosek o rejestrację

1. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację do Urzędu. Wniosek zawiera informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II.

2. Jeżeli wniosek o rejestrację składa grupa agencji ratingowych, członkowie grupy upoważniają jednego z członków grupy do złożenia wszystkich wniosków do Urzędu w imieniu grupy. Upoważniona agencja ratingowa dostarcza informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II w odniesieniu do każdego członka grupy.

3. Agencja ratingowa składa wniosek w dowolnym języku urzędowym instytucji Unii. Przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (²⁶) mają zastosowanie odpowiednio do wszelkiej innej komunikacji między Urzędem a agencjami ratingowymi i ich personelem.

4. W ciągu 20 dni roboczych od otrzymania wniosku Urząd sprawdza kompletność wniosku. Jeśli wniosek nie jest kompletny, Urząd wyznacza termin, w którym agencja ratingowa ma przedłożyć dodatkowe informacje.

Po stwierdzeniu, że wniosek jest kompletny, Urząd powiadamia o tym odpowiednio agencję ratingową.

Artykuł 16

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację agencji ratingowej przez Urząd

1. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację agencji ratingowej w oparciu o zgodność agencji ratingowej z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, w szczególności jeśli agencja ratingowa:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) zamierza stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 60 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnioną decyzję w sprawie rejestracji albo odmowy rejestracji.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 17

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację grupy agencji ratingowych przez właściwy Urząd

1. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację grupy agencji ratingowych w oparciu o zgodność agencji ratingowych z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, zwłaszcza jeśli grupa agencji ratingowych:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 70 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnione indywidualne decyzje w sprawie rejestracji lub jej odmowy dla każdej agencji ratingowej w ramach tej grupy.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 18

Powiadomienie dotyczące decyzji w sprawie rejestracji, decyzji w sprawie odmowy rejestracji lub wycofania rejestracji oraz publikacja wykazu zarejestrowanych agencji ratingowych

1. W terminie pięciu dni roboczych od podjęcia decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20 Urząd powiadamia o swojej decyzji zainteresowaną agencję ratingową. Jeśli Urząd odmawia rejestracji agencji ratingowej lub odwołuje rejestrację tej agencji ratingowej, podaje zainteresowanej agencji ratingowej pełne uzasadnienie w swojej decyzji.

2. Urząd powiadamia Komisję, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (²⁷), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (²⁸), właściwe organy oraz właściwe sektorowe organy o wszelkich decyzjach przyjętych zgodnie z art. 16, 17 lub 20.

3. Urząd publikuje na swojej stronie internetowej wykaz agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wykaz ten jest aktualizowany w terminie pięciu dni roboczych po podjęciu decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20. Komisja publikuje ten zaktualizowany wykaz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w terminie 30 dni po dokonaniu tej aktualizacji.

Artykuł 19

Opłata rejestracyjna i nadzorcza

1. Urząd pobiera od agencji ratingowych opłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem w sprawie opłat, o którym mowa w ust. 2. Opłaty te w pełni pokrywają wydatki Urzędu niezbędne do rejestracji agencji ratingowych i nadzoru nad nimi oraz zwrotu wszelkich kosztów, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

2. Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat. Rozporządzenie to określa w szczególności rodzaj opłat i czynności, za które są pobierane, ich wysokość oraz sposób ich uiszczenia oraz sposób, w jaki Urząd zwraca wszelkie koszty, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

Wysokość opłaty pobieranej od agencji ratingowej obejmuje wszystkie koszty administracyjne i jest proporcjonalna do obrotu danej agencji ratingowej.

Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat, o których mowa w akapicie pierwszym za pomocą aktu delegowanego zgodnie z art. 38a oraz w oparciu o warunki określone w art. 38b i 38c.

Artykuł 20

Wycofanie rejestracji

1. Bez uszczerbku dla art. 24 Urząd wycofuje rejestrację agencji ratingowej, jeśli agencja ratingowa:

a) wyraźnie zrzeka się rejestracji lub nie przedstawiła żadnych ratingów kredytowych za poprzednie sześć miesięcy;

b) uzyskała rejestrację, dopuszczając się poświadczenia nieprawdy lub w inny niezgodny z prawem sposób; lub

c) przestała spełniać warunki, na podstawie których została zarejestrowana.

2. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wykorzystywane są ratingi kredytowe wystawiane przez zainteresowaną agencję ratingową, stwierdzi, że jeden z warunków, o którym mowa w ust. 1, został spełniony, może zwrócić się do Urzędu o sprawdzenie, czy zostały spełnione warunki wycofania rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej. W przypadku gdy Urząd postanowi o nieodwoływaniu rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej, podaje pełne uzasadnienie swojej decyzji.

3. Decyzja w sprawie wycofania rejestracji staje się bezzwłocznie skuteczna na terytorium całej Unii, z zastrzeżeniem okresu przejściowego, w celu wykorzystania ratingu kredytowego, o którym mowa w art. 24 ust. 4.

ROZDZIAŁ II

Nadzór ze strony Urzędu

Artykuł 21

Urząd

1. Nie naruszając przepisów art. 25a, Urząd zapewnia stosowanie niniejszego rozporządzenia.

2. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, Urząd wydaje i aktualizuje wytyczne dotyczące współpracy pomiędzy Urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi do celów niniejszego rozporządzenia oraz do celów odnośnych przepisów sektorowych, w tym procedur i warunków szczegółowych związanych z przekazywaniem zadań.

3. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 Urząd, we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), wydaje wytyczne w sprawie zastosowania systemu zatwierdzania na mocy art. 4 ust. 3 tego rozporządzenia do dnia 7 czerwca 2011 r. oraz aktualizuje je.

4. Do dnia 2 stycznia 2012 r. Urząd przedstawia Komisji do zatwierdzenia projekt regulacyjnych standardów technicznych zgodnie z art. 10 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 w sprawie:

a) informacji, jakie powinna przedstawić agencja ratingowa we wniosku o rejestrację zgodnie z załącznikiem II;

b) informacji, których agencja ratingowa musi udzielić we wniosku o certyfikację i na potrzeby dokonania oceny ich znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych, o których mowa w art. 5;

c) prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości ujawnianych przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz załącznikiem I sekcja E część II pkt 1;

d) oceny zgodności metodyki dotyczącej ratingu kredytowego z wymogami określonymi w art. 8 ust. 3;

e) treści i formatu okresowych sprawozdań zawierających dane na temat ratingów, których Urząd może zażądać od agencji ratingowych na potrzeby bieżącego nadzoru.

5. Urząd publikuje sprawozdanie z wykonania niniejszego rozporządzenie każdego roku, a po raz pierwszy do dnia 1 stycznia 2012 r. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę wdrożenia załącznika I przez agencje ratingowe zarejestrowane na mocy niniejszego rozporządzenia.

6. Każdego roku Urząd przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie podjętych przez Urząd środków nadzoru i sankcji zastosowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym grzywien lub okresowych kar pieniężnych.

7. Urząd współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) przy realizacji swych zadań i konsultuje się z tymi organami przed wydaniem i aktualizacją wytycznych oraz przedłożeniem projektu regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2, 3 i 4.

Artykuł 22

Właściwe organy

1. Do dnia 7 czerwca 2010 r. każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy dysponują odpowiednią liczbą pracowników posiadających fachową wiedzę i uprawnienia, umożliwiające stosowanie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 22a

Badanie zgodności poprzez zobowiązanie do weryfikacji historycznej

1. Prowadząc bieżący nadzór agencji ratingowych zarejestrowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, Urząd regularnie bada zgodność z art. 8 ust. 3.

2. Bez uszczerbku dla art. 23 Urząd będzie również w ramach analizy, o której mowa w ust. 1:

a) sprawdzać prowadzenie weryfikacji historycznej przez agencje ratingowe;

b) dokonywać analizy wyników weryfikacji historycznej; oraz

c) kontrolować, czy agencje ratingowe posiadają odpowiednie procedury umożliwiające uwzględnienie wyników weryfikacji historycznej w stosowanych przez nie metodach ratingu.

Artykuł 23

Nieingerowanie w zawartość ratingów kredytowych ani ich metodologie

Podczas wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd, Komisja ani żadne organy publiczne państwa członkowskiego nie ingerują w zawartość ratingów kredytowych ani w metodologie ich sporządzania.

Artykuł 23a

Wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 23b–23d

Uprawnienia przyznane Urzędowi, urzędnikom Urzędu lub innym osobom upoważnionym przez Urząd na mocy art. 23b–23d nie mogą służyć do wymagania ujawnienia informacji lub dokumentów, które są poufne lub objęte tajemnicą.

Artykuł 23b

Wezwania do udzielenia informacji

1. Urząd może – za pomocą zwykłego wniosku lub w drodze decyzji – wezwać agencje ratingowe, osoby prowadzące działalność w zakresie ratingu kredytowego, oceniane podmioty i powiązane z nimi strony trzecie, strony trzecie, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub czynności operacyjne na zasadzie outsourcingu, oraz osoby w inny sposób blisko powiązane z agencjami ratingowymi lub wykonywaniem działalności w zakresie ratingu kredytowego, do udostępnienia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Przekazując wniosek w sprawie informacji na mocy ust. 1, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres żądanych informacji;

d) ustala termin, w którym należy te informacje dostarczyć;

e) informuje osobę, do której zwraca się o informacje, że nie ma ona obowiązku ich przedstawienia, lecz w odpowiedzi na wniosek przedstawione informacje nie mogą być błędne ani mylące;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Wymagając dostarczenia informacji ma mocy ust. 1 za pomocą decyzji, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres informacji będących przedmiotem wniosku;

d) ustala termin dostarczenia informacji;

e) wskazuje okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, w przypadku gdy przedstawione wymagane informacje są niekompletne;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd; oraz

g) wskazuje prawo do odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej oraz do skierowania decyzji do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z art. 60 i 61 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1 lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych lub spółek niemających osobowości prawnej, osoby powołane do ich reprezentacji zgodnie z ustawą lub statutem, udzielają wymaganych informacji. Profesjonalni pełnomocnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Ci ostatni pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeśli przekazane informacje są niekompletne, niewłaściwe lub wprowadzają w błąd.

5. Urząd niezwłocznie przesyła kopię zwykłego wniosku lub swojej decyzji do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania lub siedzibę osoby, o których mowa w ust. 1 i których dotyczy wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł 23c

Ogólne dochodzenia

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia względem osób wymienionych w art. 23b ust. 1. W tym celu urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd są uprawnieni do:

a) badania dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych materiałów związanych z wykonywaniem jego zadań niezależnie od nośnika, na którym są one przechowywane;

b) wykonywania lub uzyskiwania uwierzytelnionych kopii lub wyciągów z takich dokumentów, danych, procedur i innych materiałów;

c) wzywania dowolnych osób, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub ich przedstawicieli lub członków ich personelu i zwracania się do nich o złożenie ustnych lub pisemnych wyjaśnień na temat sytuacji faktycznej lub dokumentów związanych z przedmiotem i celem kontroli oraz do zanotowania odpowiedzi;

d) przesłuchiwania wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych, które zgodzą się na przesłuchanie, do celów zbierania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia;

e) żądania rejestrów połączeń telefonicznych i przesyłu danych.

2. Urzędnicy oraz inne osoby upoważnione przez Urząd do celów dochodzeń, o których mowa w ust. 1, wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia. W upoważnieniu wskazane są również okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b w przypadku, gdy nieprzekazane zostaną żądane dokumenty, dane, procedury i wszelkie inne materiały lub odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub zostaną przekazane w sposób niepełny, a także kary przewidziane w art. 36a w związku z pkt 8 sekcji II załącznika III, bądź w przypadku gdy odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom wszczynanym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

4. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed dochodzeniem Urząd informuje właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzone dochodzenie, o dochodzeniu i tożsamości upoważnionych osób. Urzędnicy zainteresowanego właściwego organu udzielają – na wniosek Urzędu – pomocy upoważnionym osobom w wykonywaniu przez nie ich obowiązków. Na wniosek, urzędnicy zainteresowanego właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego również mogą być obecni podczas dochodzeń.

5. Jeżeli żądanie przedstawienia rejestrów połączeń telefonicznych i danych o ruchu przewidziane w ust. 1 lit. e) wymaga uzyskania zezwolenia od organu wymiaru sprawiedliwości stosownie do przepisów krajowych, występuje się o takie zezwolenie. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

6. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa ust. 3a, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot dochodzeń. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe organy sądowe nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23d

Kontrole na miejscu

1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia w pomieszczeniach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza przez osoby prawne wymienione w art. 23b ust. 1. W przypadku gdy wymaga tego właściwe i skuteczne przeprowadzenie inspekcji, Urząd może przeprowadzić kontrolę na miejscu bez uprzedzenia.

2. Urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu mogą wejść do wszelkich lokali i na teren, które stanowią miejsce prowadzenia działalności osób prawnych, których dotyczy decyzja o dochodzeniu przyjęta przez Urząd i posiadają wszelkie uprawnienia określone w art. 23c ust. 1. Mają również prawo do pieczętowania wszelkich pomieszczeń w miejscu prowadzenia działalności kontrolowanego podmiotu i ksiąg lub dokumentów na czas i w zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli.

3. Urzędnicy Urzędu i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia, a także okresowe kary pieniężne określone w art. 36b w przypadku, gdy zainteresowane osoby nie poddają się dochodzeniu. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed kontrolą Urząd powiadamia o niej właściwy organ państwa członkowskiego, w którym kontrola ta ma być przeprowadzona.

4. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom na miejscu zarządzonym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wyznacza datę jego wszczęcia oraz wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Urząd podejmuje takie decyzje po skonsultowaniu się z właściwym organem państwa członkowskiego, w którym ma być przeprowadzona kontrola.

5. Urzędnicy właściwego organu państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być przeprowadzona kontrola, a także osoby upoważnione bądź wyznaczone przez ten organ, na wniosek Urzędu aktywnie pomagają urzędnikom Urzędu i innym osobom upoważnionym przez Urząd. W tym celu posiadają uprawnienia określone w ust. 2. Podczas kontroli na miejscu mogą być również obecni, na żądanie, urzędnicy właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.

6. Urząd może również zażądać od właściwych organów państw członkowskich przeprowadzenia – w jego imieniu – poszczególnych zadań dochodzeniowych i kontroli na miejscu zgodnie z niniejszym artykułem i art. 23c ust. 1. W tym celu właściwe organy posiadają te same uprawnienia co Urząd, określone w niniejszym artykule i w art. 23c ust. 1.

7. W przypadku gdy urzędnicy Urzędu i inne osoby towarzyszące upoważnione przez Urząd stwierdzą, że osoba sprzeciwia się kontroli zarządzonej na mocy niniejszego artykułu, właściwy organ zainteresowanego państwa członkowskiego udziela im niezbędnej pomocy, zwracając się w razie potrzeby o pomoc policji lub równorzędnego organu egzekwowania prawa, w celu umożliwienia im przeprowadzenia kontroli na miejscu.

8. Jeżeli kontrola na miejscu przewidziana w ust. 1 lub pomoc przewidziana w ust. 7 wymaga zezwolenia organu sądowego zgodnie z przepisami krajowymi, składa się wniosek o wydanie takiego zezwolenia, w tym z wyprzedzeniem. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

9. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot kontroli. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do

Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa, że miało miejsce naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe władze sądownicze nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23e

Przepisy proceduralne dotyczące stosowania środków nadzorczych i nakładania grzywien

1. Jeżeli wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, Urząd stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, Urząd wyznacza spośród swojego personelu niezależnego urzędnika dochodzeniowego, aby przeprowadził dochodzenie w tej sprawie. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze lub nie brał w przeszłości udziału w bezpośrednim lub pośrednim nadzorowaniu lub procesie rejestracyjnym danej agencji ratingowej i wykonuje swoje funkcje niezależnie od Rady Organów Nadzoru Urzędu.

2. Urzędnik dochodzeniowy bada domniemane naruszenia, z uwzględnieniem wszelkich uwag przedstawionych przez osoby poddane dochodzeniu, i przedkłada Radzie Organów Nadzoru Urzędu pełną dokumentację zawierającą dokonane przez niego ustalenia.

Aby wykonać swoje zadania, urzędnik dochodzeniowy może skorzystać z prawa do złożenia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. 23b oraz do przeprowadzania dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23c i 23d. Korzystając z tych praw, urzędnik dochodzeniowy przestrzega przepisów art. 23a.

Przy wykonywaniu swoich zadań urzędnik dochodzeniowy ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji zebranych przez Urząd w ramach prowadzonych przezeń działań nadzorczych.

3. Po zakończeniu dochodzenia i przed przedłożeniem Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentacji zawierającej jego ustalenia urzędnik dochodzeniowy zapewnia osobom, które są przedmiotem dochodzenia, możliwość przedstawienia swojego stanowiska na temat spraw będących przedmiotem dochodzenia. Urzędnik dochodzeniowy opiera swoje ustalenia wyłącznie na faktach, do których osoby poddane dochodzeniu miały możliwość się odnieść.

W trakcie dochodzeń prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu w pełni przestrzega się prawa zainteresowanych osób do obrony.

4. Przedkładając Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentację zawierającą swoje ustalenia, urzędnik dochodzeniowy powiadamia o tym fakcie osoby poddane dochodzeniu. Osoby poddane dochodzeniu mają prawo dostępu do dokumentacji, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych dotyczących stron trzecich.

5. Na podstawie dokumentacji zawierającej ustalenia urzędnika dochodzeniowego i – na wniosek zainteresowanych stron – po umożliwieniu osobom poddanym dochodzeniu przedstawienia ich stanowiska zgodnie z art. 25 i 36c, Rada Organów Nadzoru Urzędu stwierdza, czy osoby, które są przedmiotem dochodzenia, popełniły co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, a jeżeli tak – stosuje środek nadzorczy zgodnie z art. 24 i nakłada grzywnę zgodnie z art. 36a.

6. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze udziału w obradach Rady Organów Nadzoru Urzędu ani w żaden inny sposób nie uczestniczy w procesie podejmowania decyzji przez Radę Organów Nadzoru Urzędu.

7. Komisja przyjmuje dalsze przepisy proceduralne dotyczące wykonywania prawa do nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych, w tym przepisy dotyczące prawa do obrony, przepisy tymczasowe i przepisy dotyczące poboru grzywien lub okresowych kar pieniężnych; przyjmuje również szczegółowe przepisy dotyczące okresów przedawnienia odnoszących się do nakładania i egzekwowania kar.

Przepisy, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmowane są w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i na warunkach określonych w art. 38b i 38c.

8. Urząd przekazuje sprawy do postępowania karnego stosownym organom krajowym, gdy – wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia – stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić przestępstwo. Ponadto Urząd powstrzymuje się od nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych w przypadku, gdy – wskutek postępowania karnego prowadzonego na mocy prawa krajowego – wyrok uniewinniający lub skazujący w związku z tymi samymi czynami lub czynami, które są zasadniczo takie same, uprawomocnił się.

Artykuł 24

Środki nadzorcze stosowane przez Urząd

1. W przypadku gdy, zgodnie z art. 23e ust. 5, Rada Organów Nadzoru Urzędu ustali, że agencja ratingowa popełniła jedno z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona jedną lub więcej z poniższych decyzji:

a) wycofanie rejestracji agencji ratingowej;

b) nałożenie na tę agencję ratingową tymczasowego zakazu wystawiania ratingów kredytowych, obowiązującego w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

c) zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych wystawionych przez tę agencję ratingową, obowiązujące w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

d) zobowiązanie tej agencji ratingowej do usunięcia danego naruszenia;

e) wydanie publicznych ostrzeżeń.

2. Podejmując decyzje, o których mowa w ust. 1, Rada Organów Nadzoru Urzędu bierze pod uwagę charakter i wagę naruszenia, uwzględniając następujące kryteria:

a) czas trwania i częstotliwość naruszenia;

b) kwestię, czy naruszenie ujawniło istotne lub systemowe słabości procedur stosowanych przez przedsiębiorstwo bądź jego systemów zarządzania lub kontroli wewnętrznej;

c) kwestię, czy naruszenie doprowadziło do przestępstwa finansowego bądź też ułatwiło przestępstwo finansowe lub w inny sposób jest z nim związane;

d) kwestię, czy naruszenia dopuszczono się umyślnie lub w wyniku zaniedbania.

3. Przed podjęciem decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) Rada Organów Nadzoru Urzędu informuje o nich Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).

4. Ratingi kredytowe mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane do celów regulacyjnych po przyjęciu decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a) i c), w okresie nieprzekraczającym:

a) dziesięciu dni roboczych od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

b) trzech miesięcy od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli nie istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

W wyjątkowych okolicznościach związanych z ewentualnym zakłóceniem rynku lub stabilności finansowej Rada Organów Nadzoru Urzędu może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) lub Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) – przedłużyć okres, o którym mowa w lit. b), o trzy miesiące.

5. Bez zbędnej zwłoki Rada Organów Nadzoru Urzędu powiadamia zainteresowaną agencję ratingową o wszelkich decyzjach przyjętych na mocy ust. 1 i przekazuje wszelkie takie decyzje właściwym organom i właściwym organom sektorowym oraz Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). Podaje ona do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej każdą decyzję w terminie 10 dni roboczych od daty jej podjęcia.

Podając swoją decyzję do wiadomości publicznej zgodnie z akapitem pierwszym, Rada Organów Nadzoru Urzędu podaje również do publicznej wiadomości prawo zainteresowanej agencji ratingowej do odwołania się od decyzji, a także – w stosownych przypadkach – fakt, że takie odwołanie zostało złożone, precyzując, że odwołanie to nie ma skutku zawieszającego oraz fakt, że Komisja Odwoławcza ma możliwość zawieszenia stosowania zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 60 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 25

Wysłuchanie zainteresowanych stron

1. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zgodnie z art. 24 ust. 1 Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom podlegającym postępowaniu możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestiach, co do których ESA (ESMA) poczyniła ustalenia. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie, mogły przedstawić swoje stanowisko.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu zapobieżenia istotnym i zbliżającym się szkodom dla systemu finansowego. W takiej sytuacji Rada Organów Nadzoru Urzędu może podjąć decyzję tymczasową i zapewnia zainteresowanym stronom możliwość przedstawienia swojego stanowiska jak najszybciej po podjęciu decyzji.

2. W postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych.

Artykuł 25a

Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie wymogów art. 4 ust. 1 (wykorzystanie ratingów kredytowych)

Właściwe organy sektorowe są odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie wymogów art. 4 ust. 1 zgodnie z odpowiednimi przepisami sektorowymi.

ROZDZIAŁ III

Współpraca pomiędzy urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi

Artykuł 26

Zobowiązanie do podejmowania współpracy

Urząd, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe współpracują ze sobą, gdy jest to konieczne dla celów niniejszego rozporządzenia oraz odnośnych przepisów sektorowych.

Artykuł 27

Wymiana informacji

1. Urząd, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe bez zbędnej zwłoki wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia i odnośnych przepisów sektorowych.

2. Urząd może przekazywać bankom centralnym, Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w ramach ich uprawnień jako władz monetarnych, Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego oraz, w stosownych przypadkach, innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych i rozliczeniowych, informacje poufne przeznaczone do wykonywania ich zadań. Podobnie tym organom lub podmiotom nie zabrania się przekazywania Urzędowi informacji, których może on potrzebować w celu wypełniania swoich obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 28

(uchylony).

Artykuł 29

(uchylony).

Artykuł 30

Przekazywanie zadań przez Urząd właściwym organom

1. W przypadkach gdy jest to konieczne w celu właściwego wykonania zadania nadzorczego, Urząd może przekazać poszczególne zadania nadzorcze właściwemu organowi państwa członkowskiego zgodnie z wytycznymi wydanymi przez Urząd zgodnie z art. 21 ust. 2. Takie poszczególne zadania nadzorcze mogą w szczególności obejmować uprawnienia do kierowania wezwań do udzielenia informacji zgodnie z art. 23b oraz do prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23d ust. 6.

2. Przed przekazaniem zadań Urząd konsultuje się z odpowiednim właściwym organem. Konsultacje te dotyczą:

a) zakresu przekazywanego zadania;

b) harmonogramu wykonania zadania, które ma być przekazane; oraz

c) przekazania niezbędnych informacji przez Urząd i do Urzędu.

3. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie opłat, które ma być przyjęte przez Komisję zgodnie z art. 19 ust. 2, Urząd zwraca właściwemu organowi koszty poniesione w związku z realizacją przekazanych zadań.

4. Urząd dokonuje przeglądu przekazania, o którym mowa w ust. 1, w stosownych odstępach czasu. Przekazanie zadań można odwołać w każdej chwili.

Przekazywanie zadań nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności Urzędu i nie ogranicza zdolności Urzędu do wykonywania i nadzorowania przekazanej czynności. Obowiązki nadzorcze wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym decyzje o rejestracji, ocena końcowa i dalsze decyzje dotyczące naruszeń, nie mogą być przekazywane.

Artykuł 31

Powiadomienia oraz wnioski o zawieszenie kierowane przez właściwe organy

1. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdza, że na terytorium tego lub też innego państwa członkowskiego są podejmowane lub zostały podjęte działania sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem, powiadamia o tym fakcie Urząd w jak najbardziej szczegółowy sposób. Jeżeli właściwy organ uważa, że jest to właściwe do celów dochodzenia, właściwy organ może również zasugerować Urzędowi, by oszacował, czy konieczne jest skorzystanie z uprawnień przewidzianych w art. 23b i 23c w odniesieniu do agencji ratingowej biorącej udział w tych działaniach.

Urząd podejmuje odpowiednie działania. Informuje o wynikach działań powiadamiający właściwy organ, a także, jeśli to możliwe, poinformuje o wszelkich istotnych skutkach przejściowych.

2. Bez uszczerbku dla obowiązku powiadomienia określonego w ust. 1, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego dokonujący powiadomienia uznaje, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi kredytowe są wykorzystywane na terytorium tego państwa członkowskiego, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia i naruszenia te są na tyle poważne i częste, że mają znaczny wpływ na ochronę inwestorów lub stabilność systemu finansowego w danym państwie członkowskim, właściwy organ dokonujący powiadomienia może zwrócić się do Urzędu z wnioskiem o zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych danej agencji ratingowej przez instytucje finansowe oraz inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1. Właściwy organ dokonujący powiadomienia przedstawia Urzędowi wyczerpujące uzasadnienie swojego wniosku.

W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za nieuzasadniony, informuje o tym na piśmie właściwy organ dokonujący powiadomienia, podając tego powody. W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za uzasadniony, stosuje odpowiednie środki celem rozwiązania danego problemu.

Artykuł 32

Tajemnica zawodowa

1. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do Urzędu, właściwych organów oraz wszystkich osób, które pracują lub pracowały dla Urzędu, dla właściwych organów lub dla każdej innej osoby, której Urząd przekazał zadania, włącznie z zatrudnionymi przez Urząd audytorami i rzeczoznawcami. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą być ujawniane innej osobie lub innemu organowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

2. Wszystkie informacje, które na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały nabyte przez lub wymienione między Urzędem, właściwymi organami, właściwymi organami sektorowymi oraz innymi organami i podmiotami wymienionymi w art. 27 ust. 2, uznaje się za poufne, chyba że w momencie ich przekazania Urząd lub właściwy organ, lub inny organ bądź podmiot oświadczy, iż informacje te mogą być ujawnione lub ich ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

Artykuł 33

(uchylony).

ROZDZIAŁ IV

Współpraca z państwami trzecimi

Artykuł 34

Umowa o wymianie informacji

Urząd może zawierać umowy o wymianie informacji z organami nadzoru państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są objęte gwarancjami zachowania tajemnicy zawodowej, które są co najmniej równoważne gwarancjom określonym w art. 32.

Taka wymiana informacji służy Urzędowi oraz tym organom nadzoru do wykonywania ich zadań.

W odniesieniu do przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego Urząd stosuje rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (²⁹).

Artykuł 35

Ujawnianie informacji otrzymanych od państw trzecich

Urząd może ujawnić informacje otrzymane od organów nadzorczych państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy Urząd lub właściwe organy uzyskały wyraźną zgodę organu nadzorczego, który przekazał informacje, oraz w stosownych przypadkach, gdy informacje są ujawniane wyłącznie do celów, na które ten organ nadzorczy wyraził zgodę, lub gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

TYTUŁ IV

SANKCJE, PROCEDURA KOMITETOWA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE

ROZDZIAŁ I

Sankcje, grzywny, okresowe kary pieniężne, procedura komitetowa, przekazanie uprawnień oraz sprawozdawczość

Artykuł 36

Sankcje

Państwa członkowskie ustanawiają przepisy dotyczące kar stosowanych w przypadku naruszenia art. 4 ust. 1 oraz podejmują wszelkie środki zapewniające ich wykonanie. Przewidziane sankcje są skuteczne, proporcjonalne i odstraszające.

Państwa członkowskie zapewniają, aby właściwy organ sektorowy podawał do publicznej wiadomości każdą sankcję, jaka została nałożona za naruszenie art. 4 ust. 1, chyba że takie ujawnienie mogłoby poważnie zagrozić rynkom finansowym lub wyrządzić nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

Państwa członkowskie zawiadamiają Komisję o przepisach wymienionych w akapicie pierwszym najpóźniej do dnia 7 grudnia 2010 r. Zawiadamiają one niezwłocznie Komisję o wszelkich dalszych zmianach mających wpływ na te przepisy.

Artykuł 36a

Grzywny

1. W przypadku gdy – zgodnie z art. 23e ust. 5 – Rada Organów Nadzoru Urzędu odkryje popełnienie przez agencję ratingową – umyślnie lub w wyniku zaniedbania – jednego z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona decyzję o nałożeniu grzywny zgodnie z postanowieniami ust. 2.

Naruszenie agencji ratingowej zostaje uznane za umyślne, jeżeli Urząd stwierdzi istnienie obiektywnych przesłanek dowodzących, że agencja ratingowa lub jej kierownictwo wyższego szczebla działały celowo w celu popełnienia naruszenia.

2. Podstawowe kwoty grzywien, o których mowa w ust. 1, mieszczą się w następujących granicach:

a) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–5, 11–15, 19, 20, 23, 28, 30, 32, 33, 35, 41, 43, 50 i 51 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 500 000 EUR i nie przekracza 750 000 EUR;

b) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 6–8, 16–18, 21, 22, 24, 25, 27, 29, 31, 34, 37, 40, 42, 45, 47, 48, 49, 52 i 54 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 300 000 EUR i nie przekracza 450 000 EUR;

c) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 9, 10, 26, 36, 44 i 53 sekcji I załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 100 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

d) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1, 6, 7 i 8 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 50 000 EUR i nie przekracza 150 000 EUR;

e) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 2, 4 i 5 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 25 000 EUR i nie przekracza 75 000 EUR;

f) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 3 sekcji II załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 10 000 EUR i nie przekracza 50 000 EUR;

g) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 1–3 i 11 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 150 000 EUR i nie przekracza 300 000 EUR;

h) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 4, 6, 8 i 10 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 90 000 EUR i nie przekracza 200 000 EUR;

i) w przypadku naruszeń, o których mowa w pkt 5, 7 i 9 sekcji III załącznika III, grzywna wynosi przynajmniej 40 000 EUR i nie przekracza 100 000 EUR.

Aby podjąć decyzję, czy podstawowa kwota grzywien powinna odpowiadać niższej, średniej czy wyższej granicy określonej w akapicie pierwszym, Urząd uwzględnia roczny obrót danej agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym. Podstawowa kwota plasować się będzie w dolnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest niższy niż 10 mln EUR, w średnim zakresie dla agencji ratingowych, których roczny obrót wynosi pomiędzy 10 a 50 mln EUR oraz w górnej granicy dla agencji ratingowych, których roczny obrót jest wyższy niż 50 mln EUR.

3. Kwoty podstawowe podane w granicach określonych w ust. 2 w razie potrzeby dostosowuje się z uwzględnieniem okoliczności obciążających lub łagodzących, zgodnie ze współczynnikami zdefiniowanymi w załączniku IV.

Odpowiedni współczynnik obciążenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego współczynnika obciążenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego współczynnika obciążenia dodaje się do kwoty podstawowej.

Odpowiedni współczynnik złagodzenia stosuje się pojedynczo do kwoty podstawowej. Przy zastosowaniu więcej niż jednego wskaźnika złagodzenia, różnicę między kwotą podstawową a kwotą wynikającą z zastosowania poszczególnego wskaźnika złagodzenia odejmuje się od kwoty podstawowej.

4. Nie naruszając przepisów ust. 2 i 3, grzywna nie może przekraczać 20 % rocznego obrotu agencji ratingowej w poprzedzającym roku obrotowym i, jeżeli w wyniku naruszenia agencja ratingowa bezpośrednio lub pośrednio uzyskała korzyści finansowe, grzywna musi być co najmniej równa wysokości tych korzyści finansowych.

W przypadku gdy agencja ratingowa w wyniku danego działania lub zaniechania dopuściła się więcej niż jednego naruszenia wymienionego w załączniku III, zastosowanie ma wyłącznie wyższa grzywna obliczona zgodnie z ust. 2 i 3 i odnosząca się do jednego z tych naruszeń.

Artykuł 36b

Okresowe kary pieniężne

1. Rada Organów Nadzoru Urzędu nakłada w drodze decyzji okresową karę pieniężną, aby skłonić:

a) agencję ratingową do usunięcia naruszenia, zgodnie z decyzją podjętą na mocy art. 24 ust. 1 lit. d);

b) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do dostarczenia kompletnych informacji, których zażądano w drodze decyzji wydanej na mocy art. 23b;

c) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się dochodzeniu, a w szczególności do przedłożenia kompletnych dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych żądanych materiałów, a także do uzupełnienia i skorygowania innych informacji udostępnionych w dochodzeniu wszczętym na podstawie decyzji podjętej na mocy art. 23c;

d) osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, do poddania się kontroli na miejscu zarządzonej decyzją na mocy art. 23d.

2. Okresowa kara pieniężna musi być skuteczna i proporcjonalna. Okresowa kara pieniężna jest nakładana za każdy dzień, do momentu gdy agencja ratingowa lub zainteresowana osoba podporządkuje się odpowiedniej decyzji, o której mowa w ust. 1.

3. Niezależnie od przepisów ust. 2 wysokość okresowych kar pieniężnych jest równa 3 % średniego dziennego obrotu w poprzedzającym roku obrotowym lub – w przypadku osób fizycznych – 2 % średniego dziennego dochodu w poprzedzającym roku kalendarzowym. Kary są obliczane od dnia określonego w decyzji nakładającej okresową karę pieniężną.

4. Okresową karę pieniężną można nałożyć na okres nieprzekraczający sześciu miesięcy po powiadomieniu o decyzji Urzędu.

Artykuł 36c

Wysłuchanie osób, których dotyczy postępowanie

1. Przed podjęciem decyzji nakładającej grzywnę i/lub okresową karę pieniężną na podstawie art. 36a lub art. 36b ust. 1 lit. a)–d), Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom, które są przedmiotem postępowania, możliwość przedstawienia swojego stanowiska w sprawie ustaleń Urzędu. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie mogły przedstawić swoje stanowisko.

2. W toku postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do akt sprawy nie obejmuje dostępu do informacji poufnych oraz wewnętrznych dokumentów przygotowawczych Urzędu.

Artykuł 36d

Ujawnienie, charakter, egzekwowanie oraz przydział grzywien i okresowych kar pieniężnych

1. Urząd podaje do wiadomości publicznej każdą grzywnę i każdą okresową karę pieniężną, które zostały nałożone zgodnie z art. 36a i 36b, chyba że takie ujawnienie publiczne zagrażałoby poważnie rynkom finansowym lub wyrządziło nieproporcjonalną szkodę zainteresowanym stronom.

2. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b mają charakter administracyjny.

3. Grzywny i okresowe kary pieniężne nałożone zgodnie z art. 36a i 36b są możliwe do wyegzekwowania.

Postępowanie egzekucyjne regulowane jest przepisami postępowania cywilnego obowiązującymi w państwie, na którego terytorium ma ono miejsce. Klauzula wykonalności jest nadawana, bez jakiejkolwiek kontroli innej niż weryfikacja autentyczności decyzji, przez wyznaczony w tym celu przez rząd państwa członkowskiego organ, o którym zostanie powiadomiony Urząd i Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Po dopełnieniu tych formalności na wniosek zainteresowanego, może on przystąpić do egzekucji zgodnie z ustawodawstwem krajowym, wnosząc sprawę bezpośrednio do właściwego organu.

Postępowanie egzekucyjne może być zawieszone wyłącznie na mocy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jednakże kontrola prawidłowości przeprowadzenia egzekucji podlega właściwości sądów krajowych zainteresowanego państwa członkowskiego.

4. Kwoty uzyskane z grzywien i okresowych kar pieniężnych przydziela się do budżetu ogólnego Unii Europejskiej.

Artykuł 36e

Kontrola prowadzona przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma nieograniczone prawo orzekania w zakresie odwołań od decyzji, na mocy których Urząd nałożył grzywnę lub okresową karę pieniężną. Trybunał Sprawiedliwości może uchylić, obniżyć lub podwyższyć nałożoną grzywnę lub okresową karę pieniężną.

Artykuł 37

Zmiany w załącznikach

W celu uwzględnienia zmian sytuacji, w tym sytuacji międzynarodowej, sytuacji na rynkach finansowych, szczególnie w zakresie nowych instrumentów finansowych, Komisja może przyjmować – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące zmianie załączników, z wyłączeniem załącznika III.

Artykuł 38

Procedura komitetowa

1. Komisję wspomaga Europejski Komitet Papierów Wartościowych ustanowiony na mocy decyzji Komisji 2001/528/WE (³⁰).

2. (uchylony).

3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 i art. 7 decyzji 1999/468/WE, z uwzględnieniem przepisów jej art. 8.

Okres określony w art. 5 ust. 6 decyzji 1999/468/WE wynosi trzy miesiące.

Artykuł 38a

Wykonanie przekazania

1. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych, o których mowa w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7, i art. 37, powierza się Komisji na okres czterech lat, począwszy od dnia 1 czerwca 2011 r.

Komisja sporządza sprawozdanie dotyczące przekazanego uprawnienia najpóźniej sześć miesięcy przed zakończeniem okresu czterech lat. Przekazanie uprawnień jest automatycznie przedłużane na takie same okresy, chyba że Parlament Europejski lub Rada odwołają je zgodnie z art. 38b.

2. Niezwłocznie po przyjęciu aktu delegowanego Komisja powiadamia o tym równocześnie Parlament Europejski i Radę.

3. Uprawnienie do przyjęcia aktów delegowanych powierzone Komisji podlega warunkom określonym w art. 38b i art. 38c.

Artykuł 38b

Odwołanie przekazanych uprawnień

1. Przekazanie uprawnień przewidziane w art. 5 ust. 6 akapit trzeci, art. 19 ust. 2, art. 23e ust. 7 i art. 37 może zostać w dowolnym momencie odwołane przez Parlament Europejski lub Radę.

2. Instytucja, która rozpoczęła wewnętrzną procedurę w celu podjęcia decyzji, czy zamierza ona odwołać przekazanie uprawnień, stara się poinformować drugą instytucję i Komisję, w odpowiednim czasie przed podjęciem ostatecznej decyzji, wskazując przekazane uprawnienia, które mogłyby zostać odwołane.

3. Decyzja o odwołaniu kończy przekazanie uprawnień określonych w tej decyzji. Staje się ona skuteczna natychmiast lub od późniejszej daty, która jest w niej określona. Nie wpływa ona na ważność aktów delegowanych już obowiązujących. Jest ona publikowana w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 38c

Sprzeciw wobec aktów delegowanych

1. Parlament Europejski lub Rada mogą zgłaszać sprzeciw wobec aktu delegowanego w terminie trzech miesięcy od dnia zawiadomienia.

Z inicjatywy Parlamentu Europejskiego lub Rady termin ten jest przedłużany o trzy miesiące.

2. Jeśli w terminie, o którym mowa w ust. 1, ani Parlament Europejski, ani Rada nie wyrażą sprzeciwu wobec aktu delegowanego, jest on publikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej oraz wchodzi w życie z dniem podanym w tym akcie.

Akt delegowany może zostać opublikowany w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i wejść w życie przed upływem tego terminu, jeżeli zarówno Parlament Europejski, jak i Rada poinformowały Komisję, że nie zamierzają wyrażać sprzeciwu.

3. W przypadku sprzeciwu wobec aktu delegowanego ze strony Parlamentu Europejskiego lub Rady, wyrażonego w terminie, o którym mowa w ust. 1, akt delegowany nie wchodzi w życie. Zgodnie z art. 296 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej instytucja wyrażająca sprzeciw wobec aktu delegowanego podaje uzasadnienie swojego sprzeciwu.

Artykuł 39

Sprawozdania

1. Do dnia 7 grudnia 2012 r. Komisja przeprowadza ocenę stosowania niniejszego rozporządzenia, w tym ocenę zaufania do ratingów kredytowych we Wspólnocie, wpływ na poziom koncentracji na rynku ratingów kredytowych, analizę kosztów i korzyści niniejszego rozporządzenia oraz odpowiedniego charakteru wynagrodzenia wypłacanego agencji ratingowej przez oceniany podmiot (model wystawca płaci) oraz przedstawia sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.

2. (skreślony).

Sprawozdanie zawiera odesłanie do wniosku Komisji z dnia 12 listopada 2008 r. dotyczącego rozporządzenia w sprawie agencji ratingowych i do sprawozdania Komisji Gospodarczej i Monetarnej Parlamentu Europejskiego z dnia 23 marca 2009 r. w sprawie tej propozycji.

3. Do dnia 1 lipca 2011 r. Komisja, w świetle rozwoju sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich, przedstawia Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie dotyczące skutków tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w art. 40, w zakresie stabilności rynków finansowych w Unii.

Artykuł 39a

Sprawozdanie Urzędu

Do dnia 31 grudnia 2011 r. Urząd dokonuje oceny potrzeb odnoszących się do personelu i zasobów, związanych z przejęciem przez ten organ uprawnień i obowiązków zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, i przedkłada sprawozdanie Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji.

ROZDZIAŁ II

Przepisy przejściowe i końcowe

Artykuł 40

Przepis przejściowy

Agencje ratingowe prowadzące działalność na terytorium Wspólnoty przed dniem 7 czerwca 2010 r. (istniejące agencje ratingowe), które zamierzają złożyć wniosek o rejestrację na mocy niniejszego rozporządzenia, są zobowiązane do podjęcia wszelkich niezbędnych środków w celu uzyskania zgodności z jego przepisami do dnia 7 września 2010 r.

Agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację nie wcześniej niż 7 czerwca 2010 r. Istniejące agencje ratingowe składają wniosek o rejestrację do dnia 7 września 2010 r.

Istniejące agencje ratingowe, mogą w dalszym ciągu wystawiać ratingi kredytowe, które mogą być wykorzystywane do celów regulacyjnych przez instytucje finansowe i inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1, chyba że odmówiono rejestracji. W przypadku odmowy rejestracji zastosowanie ma art. 24 ust. 4 i 5.

Artykuł 40a

Środki przejściowe dotyczące Urzędu

1. Wszystkie kompetencje i obowiązki związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, które zostały powierzone właściwym organom, niezależnie od tego, czy działają one jako właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego czy nie, oraz kolegiom nadzorczym, jeżeli takie kolegia zostały ustanowione, wygasają dnia 1 lipca 2011 r.

Niemniej jednak wniosek o rejestrację otrzymany przez właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego lub stosowne kolegium przed dniem 7 września 2010 r. nie zostanie przekazany Urzędowi, a decyzję o rejestracji albo odmowie rejestracji podejmą te organy i stosowne kolegium.

2. Bez uszczerbku dla ust. 1 akapit drugi, wszystkie akta i dokumenty robocze związane z działalnością w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych, w tym wszystkie niezakończone oceny i działania w zakresie egzekwowania przepisów lub ich uwierzytelnione kopie, zostają przejęte przez Urząd w dniu, o którym mowa w ust. 1.

3. Właściwe organy i kolegia, o których mowa w ust. 1, zapewniają przekazanie Urzędowi wszystkich istniejących dokumentów i dokumentów roboczych lub ich uwierzytelnionych kopii niezwłocznie, nie później niż do dnia 1 lipca 2011 r. Te właściwe organy i kolegia służą również Urzędowi wszelką niezbędną pomocą i radą celem ułatwienia skutecznego i sprawnego przekazania obowiązków i podjęcia działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów w obszarze agencji ratingowych.

4. Urząd działa jako następca prawny właściwych organów i kolegiów, o których mowa w ust. 1, we wszelkich postępowaniach administracyjnych i sądowych wynikających z działalności w zakresie nadzoru i egzekwowania przepisów prowadzonej przez właściwe organy i kolegia w zakresie spraw objętych omawianym rozporządzeniem.

5. Zarejestrowanie agencji ratingowej zgodnie z tytułem III rozdział I przez właściwy organ, o którym mowa w ust. 1 niniejszego artykułu, pozostaje ważne po przekazaniu kompetencji Urzędowi.

6. Do dnia 1 lipca 2014 r. i w ramach bieżącego nadzoru Urząd przeprowadza co najmniej jedną weryfikację w sprawie wszystkich agencji ratingowych objętych zakresem jego uprawnień nadzorczych.

Artykuł 41

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia jego wejścia w życie. Jednakże:

- art. 4 ust. 1, stosuje się od dnia 7 grudnia 2010 r., oraz

- art. 4 ust. 3 lit. f), g) i h), stosuje się od dnia 7 czerwca 2011 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Strasburgu dnia 16 września 2009 r.

PARLAMENT EUROPEJSKI I RADA UNII EUROPEJSKIEJ,

uwzględniając Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, w szczególności jego art. 95,

uwzględniając wniosek Komisji,

uwzględniając opinię Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego (¹),

uwzględniając opinię Europejskiego Banku Centralnego (²),

stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w art. 251 Traktatu (³),

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Agencje ratingowe odgrywają istotną rolę na globalnych rynkach papierów wartościowych i rynkach bankowości, gdyż ich ratingi kredytowe są wykorzystywane przez inwestorów, kredytobiorców, emitentów i rządy jako element procesu podejmowania świadomych decyzji inwestycyjnych i finansowych. Instytucje kredytowe, przedsiębiorstwa inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń prowadzące działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakłady ubezpieczeń na życie, zakłady reasekuracji, przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) i instytucje pracowniczych programów emerytalnych mogą wykorzystywać te ratingi kredytowe jako punkt odniesienia do obliczania swoich wymogów kapitałowych na potrzeby wypłacalności lub do obliczania ryzyka swojej działalności inwestycyjnej. Skutkiem tego ratingi kredytowe mają istotny wpływ na funkcjonowanie rynków oraz na zaufanie inwestorów i konsumentów. Kluczowe znaczenie ma zatem, by działalność w zakresie ratingu kredytowego była prowadzona zgodnie z zasadami uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności i dobrego zarządzania w celu zapewnienia niezależności, obiektywizmu i odpowiedniej jakości powstających ratingów kredytowych wykorzystywanych we Wspólnocie.

(2) Większość agencji ratingowych ma obecnie siedziby poza Wspólnotą. Większość państw członkowskich nie reguluje działalności agencji ratingowych lub warunków wystawiania ratingów kredytowych. Pomimo ich dużego znaczenia dla funkcjonowania rynków finansowych agencje ratingowe podlegają prawu wspólnotowemu tylko w niektórych obszarach, w szczególności dyrektywie 2003/6/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2003 r. w sprawie wykorzystywania poufnych informacji i manipulacji na rynku (⁴). Ponadto do agencji ratingowych odnosi się dyrektywa 2006/48/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie podejmowania i prowadzenia działalności przez instytucje kredytowe (⁵) i dyrektywa 2006/49/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych (⁶). Istotne znaczenie ma zatem określenie zasad gwarantujących, że wszystkie ratingi kredytowe wydane przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie mają odpowiednią jakość i są wystawione przez agencje ratingowe podlegające rygorystycznym wymogom. Komisja będzie kontynuowała pracę ze swoimi międzynarodowymi partnerami w celu zapewnienia spójności zasad mających zastosowanie do agencji ratingowych. Powinno być możliwe wyłączenie niektórych banków centralnych wydających ratingi kredytowe z zakresu niniejszego rozporządzenia, pod warunkiem że spełniają one odpowiednie mające zastosowanie warunki, zapewniające niezależność i uczciwość ich działalności w zakresie ratingu kredytowego i co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi ustanowione w niniejszym rozporządzeniu.

(3) Niniejsze rozporządzenie nie powinno wprowadzać powszechnego obowiązku oceny instrumentów lub zobowiązań finansowych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. W szczególności nie powinno ono zobowiązywać przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w rozumieniu dyrektywy Rady 85/611/EWG z dnia 20 grudnia 1985 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw w zakresie inwestycji w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (⁷) ani instytucji pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 czerwca 2003 r. w sprawie działalności instytucji pracowniczych programów emerytalnych oraz nadzoru nad takimi instytucjami (⁸) do inwestowania tylko w instrumenty finansowe oceniane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(4) Niniejsze rozporządzenie nie powinno nakładać na instytucje finansowe lub inwestorów powszechnego obowiązku inwestowania wyłącznie w papiery wartościowe, odnośnie do których wydano prospekt zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 4 listopada 2003 r. w sprawie prospektu emisyjnego publikowanego w związku z publiczną ofertą lub dopuszczeniem do obrotu papierów wartościowych (⁹) i z rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. wykonujące dyrektywę 2003/71/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie informacji zawartych w prospektach emisyjnych oraz formy, włączenia przez odniesienie i publikacji takich prospektów emisyjnych oraz rozpowszechniania reklam (¹⁰) i które są poddawane ocenie zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Ponadto niniejsze rozporządzenie nie powinno zobowiązywać emitentów lub oferentów ani osób wnioskujących o dopuszczenie do obrotu na rynku regulowanym do uzyskiwania ratingów kredytowych papierów wartościowych podlegających obowiązkowi publikacji prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004.

(5) Prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 powinien zawierać jasną i widoczną informację, czy odpowiednie papiery wartościowe uzyskały rating kredytowy wydany przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Niniejsze rozporządzenie nie powinno jednak uniemożliwiać osobom odpowiedzialnym za publikację prospektu zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i z rozporządzeniem (WE) nr 809/2004 zamieszczania w prospekcie wszelkich istotnych informacji, w tym ratingów kredytowych wydanych w państwach trzecich i informacji z nimi związanych.

(6) Oprócz wystawiania ratingów kredytowych i prowadzenia działalności w zakresie ratingu kredytowego agencje ratingowe powinny także mieć możliwość prowadzenia dodatkowej działalności zawodowej. Prowadzenie dodatkowej działalności nie powinno zagrażać niezależności ani uczciwości ich działalności w zakresie ratingu kredytowego.

(7) Niniejsze rozporządzenie powinno mieć zastosowanie do ratingów kredytowych wydanych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie. Głównym celem niniejszego rozporządzenia jest ochrona stabilności rynków finansowych i inwestorów. Z zakresu niniejszego rozporządzenia powinny być wyłączone punktowe oceny kredytowe, systemy punktowych ocen kredytowych i podobne oceny dotyczące obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych.

(8) Agencje ratingowe powinny stosować na zasadzie dobrowolności kodeks postępowania dla agencji ratingowych wydany przez Międzynarodową Organizację Komisji Papierów Wartościowych (kodeks IOSCO). W 2006 r. w komunikacie w sprawie agencji ratingowych (¹¹) Komisja zwróciła się do Komitetu Europejskich Organów Nadzoru nad Papierami Wartościowymi (CESR) ustanowionego decyzją Komisji 2009/77/WE (¹²) o monitorowanie zgodności z kodeksem IOSCO oraz o przedstawianie jej corocznych sprawozdań na ten temat.

(9) Rada Europejska na posiedzeniu w dniach 13 i 14 marca 2008 r. uzgodniła zestaw wniosków w reakcji na główne słabości zidentyfikowane w systemie finansowym. Jednym z jego celów była poprawa funkcjonowania rynku i systemów bodźców, włącznie z rolą agencji ratingowych.

(10) Uważa się, że agencje ratingowe, z jednej strony, nie odzwierciedliły wystarczająco wcześnie pogarszających się warunków rynkowych w swoich ratingach kredytowych, a z drugiej strony – nie dostosowały na czas swoich ratingów kredytowych w odpowiedzi na pogłębiający się kryzys na rynku. Najlepiej można to naprawić, stosując środki związane z konfliktem interesów, jakością ratingów kredytowych, przejrzystością agencji ratingowych, ich wewnętrznym zarządzaniem i nadzorem nad ich działalnością. Użytkownicy ratingów kredytowych nie powinni ślepo polegać na ratingach kredytowych, ale powinni z najwyższą starannością przeprowadzić własną analizę i zawsze zachować odpowiednią należytą staranność przy korzystaniu z takich ratingów kredytowych.

(11) Niezbędne jest ustanowienie wspólnych ram dla zasad dotyczących podniesienia jakości ratingów kredytowych, zwłaszcza jakości ratingów kredytowych wykorzystywanych przez odpowiednie instytucje finansowe i osoby regulowane w ramach zharmonizowanych zasad we Wspólnocie. W przeciwnym razie istnieje ryzyko, że państwa członkowskie podejmą rozbieżne środki na szczeblu krajowym. Miałoby to bezpośredni negatywny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie rynku wewnętrznego i stworzyłoby przeszkody w jego funkcjonowaniu, ponieważ agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie podlegałyby różnym zasadom w różnych państwach członkowskich. Ponadto rozbieżne wymogi w zakresie jakości ratingów mogłyby doprowadzić do różnego poziomu ochrony inwestorów i konsumentów. Użytkownicy powinni ponadto mieć możliwość porównania ratingów kredytowych wydanych we Wspólnocie z ratingami kredytowymi wydanymi na szczeblu międzynarodowym.

(12) Niniejsze rozporządzenie nie powinno w żaden sposób wpływać na korzystanie z ratingów kredytowych przez osoby inne niż te, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(13) Pożądane jest uwzględnienie korzystania we Wspólnocie z ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich do celów regulacyjnych, pod warunkiem że spełniają one wymogi co najmniej tak rygorystyczne jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu. Niniejsze rozporządzenie wprowadza system zatwierdzania umożliwiający agencjom ratingowym mającym siedzibę we Wspólnocie i zarejestrowanym zgodnie z jego przepisami zatwierdzanie ratingów kredytowych wystawionych w państwach trzecich. Zatwierdzając rating kredytowy wydany w państwie trzecim, agencje ratingowe powinny ustalać i monitorować na bieżąco, czy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia takiego ratingu kredytowego jest zgodna z wymogami dotyczącymi wystawiania ratingów kredytowych, co najmniej tak rygorystycznymi jak wymogi określone w niniejszym rozporządzeniu i prowadzącymi w praktyce do osiągnięcia takich samych celów i skutków.

(14) W odpowiedzi na obawy, że brak siedziby we Wspólnocie może być poważną przeszkodą dla skutecznego nadzoru w najlepszym interesie rynków finansowych we Wspólnocie, należy wprowadzić tego rodzaju system zatwierdzania dla agencji ratingowych powiązanych lub ściśle współpracujących z agencjami ratingowymi z siedzibą we Wspólnocie. W niektórych przypadkach niezbędne może być jednak dostosowanie wymogów dotyczących fizycznej obecności we Wspólnocie, zwłaszcza w przypadku mniejszych agencji ratingowych z państw trzecich, które nie są obecne ani nie mają powiązań we Wspólnocie. W przypadku takich agencji ratingowych należy zatem ustanowić szczególny system certyfikacji, pod warunkiem że nie mają one znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich.

(15) Certyfikacja powinna być możliwa po stwierdzeniu przez Komisję równoważności ram prawnych i nadzorczych państwa trzeciego z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przewidywany mechanizm równoważności nie powinien dawać automatycznego dostępu do Wspólnoty, powinien jednak dawać możliwość zakwalifikowania agencji ratingowych z państwa trzeciego do poddania indywidualnej ocenie i przyznania wyłączenia z niektórych wymogów organizacyjnych dotyczących agencji ratingowych działających we Wspólnocie, w tym z wymogu fizycznej obecności we Wspólnocie.

(16) Rozporządzenie powinno także wymagać od agencji ratingowej z państwa trzeciego spełnienia kryteriów stanowiących ogólne warunki wstępne uczciwości prowadzonej przez nią działalności w zakresie ratingu kredytowego, w celu zapobieżenia ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych, a także w celu wprowadzenia odpowiedniej polityki dotyczącej konfliktu interesów, rotacji analityków ratingowych oraz regularnego i bieżącego ujawniania informacji.

(17) Innym ważnym warunkiem wstępnym pewnego systemu zatwierdzania i systemu równoważności jest istnienie pewnych ustaleń dotyczących współpracy między właściwymi organami macierzystych państw członkowskich a odpowiednimi organami właściwymi dla agencji ratingowych z państw trzecich.

(18) Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wydane w państwie trzecim, powinna ponosić pełną i bezwarunkową odpowiedzialność za zatwierdzone ratingi kredytowe i za spełnienie odpowiednich warunków zatwierdzenia, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu.

(19) Niniejsze rozporządzenie nie powinno mieć zastosowania do ratingów kredytowych sporządzanych przez agencje ratingowe na indywidualne zamówienie i przekazywanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawnienia ani do rozpowszechniania w drodze subskrypcji.

(20) Badań inwestycyjnych, zaleceń inwestycyjnych i innych opinii o wartości lub cenie instrumentu finansowego lub zobowiązania finansowego nie należy uważać za ratingi kredytowe.

(21) Niezamówiony rating kredytowy, mianowicie rating kredytowy niewydany na wniosek emitenta ani ocenianego podmiotu, należy wyraźnie oznaczyć jako taki i odróżnić za pomocą odpowiednich środków od zamówionych ratingów kredytowych.

(22) W celu uniknięcia ewentualnych konfliktów interesów agencje ratingowe powinny skupić swoją działalność zawodową na wystawianiu ratingów kredytowych. Agencja ratingowa nie powinna być uprawniona do świadczenia usług konsultingowych lub doradczych. W szczególności agencja ratingowa nie powinna wydawać propozycji lub zaleceń dotyczących opracowywania strukturyzowanych instrumentów finansowych. Agencje ratingowe powinny jednak mieć możliwość świadczenia usług dodatkowych, o ile nie powoduje to potencjalnego konfliktu interesów z wystawianiem ratingów kredytowych.

(23) Agencje ratingowe powinny stosować rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji, w tym na podstawie odpowiednich doświadczeń z przeszłości i w formie weryfikacji ex post. Wymóg ten nie powinien jednak w żadnym wypadku uzasadniać ingerencji właściwych organów ani państw członkowskich w zawartość i metody ratingów kredytowych. Podobnie wymóg przeprowadzania co najmniej raz w roku przeglądu ratingów kredytowych przez agencje ratingowe nie powinien negatywnie wpływać na obowiązek bieżącego monitorowania ratingów kredytowych przez agencje ratingowe i poddawania ich przeglądowi w razie potrzeby. Wymogów tych nie należy stosować w sposób utrudniający wejście na rynek nowym agencjom ratingowym.

(24) Ratingi kredytowe powinny być uzasadnione i poparte solidnymi dowodami, by uniknąć niewiarygodności ratingów.

(25) Agencje ratingowe powinny podawać do wiadomości publicznej informacje o metodach, modelach i podstawowych założeniach ratingowych wykorzystywanych przez nie w ramach działalności w zakresie ratingu kredytowego. Ujawniane informacje o modelach powinny być na tyle szczegółowe, by pozwalały użytkownikom ratingów kredytowych samodzielnie i z należytą starannością ocenić, czy mogą polegać na tych ratingach kredytowych. Z drugiej strony, ujawniane informacje o modelach nie powinny zawierać szczególnie chronionych informacji gospodarczych ani stwarzać poważnych utrudnień dla innowacji.

(26) Agencje ratingowe powinny ustanowić odpowiednią politykę wewnętrzną i odpowiednie procedury wewnętrzne dotyczące pracowników i innych osób przygotowujących ratingi kredytowe, aby zapobiec konfliktom interesów, wskazywać je i eliminować lub zarządzać nimi i je ujawniać oraz aby zapewnić w każdym czasie jakość, uczciwość i wnikliwość procesu ratingu kredytowego i jego przeglądu. Taka polityka i takie procedury powinny w szczególności obejmować mechanizm kontroli wewnętrznej i funkcję nadzoru zgodności z prawem.

(27) Agencje ratingowe powinny unikać sytuacji, w których występują konflikty interesów, i odpowiednio zarządzać takimi konfliktami, gdy są one nieuniknione, w celu zapewnienia swojej niezależności. Agencje ratingowe powinny terminowo ujawniać informacje o konfliktach interesów. Powinny one również rejestrować wszelkie istotne zagrożenia dla niezależności agencji ratingowej oraz jej pracowników i innych osób uczestniczących w procesie ratingu kredytowego wraz z zabezpieczeniami, które zastosowano w celu zmniejszenia tych zagrożeń.

(28) Agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna utrzymywać ustalenia dotyczące dobrego ładu korporacyjnego. Określając ustalenia w zakresie ładu korporacyjnego, agencja ratingowa lub grupa agencji ratingowych powinna uwzględnić konieczność zapewnienia niezależności, obiektywności i odpowiedniej jakości wystawianych przez nią ratingów.

(29) W celu zapewnienia niezależności procesu wystawiania ratingu od interesów gospodarczych agencji ratingowej jako przedsiębiorstwa, agencje ratingowe powinny zapewniać, aby przynajmniej jedna trzecia, ale nie mniej niż dwóch członków zarządu lub rady nadzorczej była niezależna w sposób zgodny z pkt 13 sekcji III zalecenia Komisji 2005/162/WE z dnia 15 lutego 2005 r. dotyczącego roli dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej) (¹³). Ponadto większość wyższej kadry kierowniczej, w tym wszyscy członkowie niezależni, powinna mieć wystarczającą wiedzę specjalistyczną w zakresie odpowiednich dziedzin usług finansowych. Pracownik ds. zgodności powinien regularnie składać wyższej kadrze kierowniczej oraz niezależnym członkom zarządu lub rady nadzorczej sprawozdania z wypełniania swoich zadań.

(30) W celu uniknięcia konfliktów interesów wynagrodzenie niezależnych członków zarządu lub rady nadzorczej nie powinno zależeć od wyników działalności agencji ratingowej.

(31) Agencja ratingowa powinna przeznaczyć wystarczającą liczbę pracowników posiadających odpowiednią wiedzę i doświadczenie do działalności w zakresie ratingu kredytowego. W szczególności agencja ratingowa powinna zapewnić odpowiednie zasoby ludzkie i finansowe do wystawiania ratingów kredytowych oraz ich monitorowania i aktualizowania.

(32) Aby uwzględnić szczególną sytuację agencji ratingowych zatrudniających mniej niż 50 osób, właściwe organy powinny mieć możliwość zwolnienia takich agencji ratingowych z niektórych obowiązków ustanowionych niniejszym rozporządzeniem w odniesieniu do roli niezależnych członków zarządu, funkcji nadzoru zgodności z prawem oraz mechanizmu rotacji, pod warunkiem że te agencje ratingowe są w stanie wykazać, że spełniają szczególne warunki. Właściwe organy powinny zbadać w szczególności, czy wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób umożliwiający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych uchylanie się od spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny stosować zwolnienia w sposób pozwalający uniknąć ryzyka fragmentacji rynku wewnętrznego i gwarantujący jednolite stosowanie prawa wspólnotowego.

(33) Długotrwałe relacje z tymi samymi ocenianymi podmiotami lub ich powiązanymi stronami trzecimi mogą zagrozić niezależności analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe. Dlatego analitycy i osoby zatwierdzające ratingi powinni podlegać odpowiedniemu mechanizmowi rotacji, który powinien pozwalać na stopniową zmianę składu zespołów analitycznych i komitetów ratingowych.

(34) Agencje ratingowe powinny zapewniać, aby metody, modele i podstawowe założenia ratingowe, takie jak założenia matematyczne lub korelacyjne, wykorzystywane do ustalania ratingów kredytowych, były odpowiednio utrzymywane, aktualne i poddawane kompleksowemu przeglądowi okresowemu, a ich opisy publikowane w sposób umożliwiający całościowy przegląd. Jeżeli brak wiarygodnych danych lub złożona struktura nowego typu instrumentu finansowego, zwłaszcza strukturyzowanych instrumentów finansowych, rodzi poważne wątpliwości co do możliwości wystawienia wiarygodnego ratingu kredytowego przez agencję ratingową, agencja ratingowa nie powinna wystawiać ratingu kredytowego lub powinna wycofać istniejący rating kredytowy. Przy okazji przeglądu powinny być ujawniane zmiany jakości informacji dostępnych w celu monitorowania istniejącego ratingu kredytowego, a w stosownych przypadkach powinno się dokonywać zmiany ratingu.

(35) W celu zapewnienia odpowiedniej jakości ratingów kredytowych agencja ratingowa powinna podjąć działania zmierzające do zapewnienia wiarygodności informacji wykorzystywanych przez nią do wystawienia ratingu kredytowego. W tym celu agencja ratingowa powinna być w stanie przewidzieć między innymi wykorzystanie sprawozdań finansowych poddanych niezależnemu audytowi i publicznie ujawnionych informacji, weryfikację przez uznane strony trzecie, badanie wybranych losowo prób z informacji uzyskanych przez agencję ratingową lub postanowienia umowne wyraźnie wskazujące na odpowiedzialność ocenianego podmiotu lub powiązanych z nim stron trzecich, jeśli informacje dostarczone na mocy umowy są rozmyślnie fałszywe lub wprowadzają w błąd lub jeśli oceniany podmiot lub powiązane z nim strony trzecie nie zachowują należytej staranności w stosunku do dokładności informacji, o których mowa w warunkach umowy.

(36) Niniejsze rozporządzenie pozostaje bez uszczerbku dla obowiązku ochrony przez agencje ratingowe prawa osób fizycznych do prywatności w odniesieniu do przetwarzania danych osobowych zgodnie z dyrektywą 95/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 24 października 1995 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w zakresie przetwarzania danych osobowych i swobodnego przepływu tych danych (¹⁴).

(37) Agencje ratingowe muszą ustanowić odpowiednie procedury regularnego przeglądu metod, modeli i podstawowych założeń ratingowych wykorzystywanych przez agencje ratingowe i dokonywać ich regularnego przeglądu w celu umożliwienia właściwego odzwierciedlenia zmieniających się warunków na rynkach aktywów podstawowych. W celu zapewnienia przejrzystości wszelkie istotne zmiany metod i praktyk, procedur i procesów agencji ratingowych należy ujawnić, zanim zaczną obowiązywać, chyba że wyjątkowe warunki rynkowe wymagają natychmiastowych zmian w ratingu kredytowym.

(38) Agencja ratingowa powinna wskazać wszelkie odpowiednie ostrzeżenia o ryzyku, włącznie z analizą wrażliwości odpowiednich założeń. Taka analiza powinna wyjaśniać, w jaki sposób różne zmiany na rynku, które zmieniają parametry wbudowane w model, mogą wpływać na zmiany ratingu kredytowego (na przykład zmienność). Agencja ratingowa powinna zapewnić, aby informacje dotyczące historycznych współczynników niewypłacalności jej kategorii ratingu były weryfikowalne i wymierne oraz stanowiły dla zainteresowanych stron wystarczającą podstawę do zrozumienia historycznych wyników każdej kategorii ratingu oraz tego, czy i jak zmieniły się kategorie ratingu. Jeśli charakter ratingu kredytowego lub inne okoliczności sprawiają, że historyczny wskaźnik niewypłacalności jest niewłaściwy, nieważny statystycznie lub w inny sposób może wprowadzić w błąd użytkowników ratingu kredytowego, agencja ratingowa powinna udzielić odpowiednich wyjaśnień. Informacje takie powinny być w miarę możliwości porównywalne ze schematami istniejącymi w sektorze, aby pomóc inwestorom w dokonaniu porównań między wynikami różnych agencji ratingowych.

(39) Celem zwiększenia przejrzystości ratingów kredytowych i przyczynienia się do ochrony inwestorów, CESR powinien prowadzić centralne repozytorium, gdzie przechowywane powinny być informacje na temat wyników agencji ratingowych w przeszłości i na temat wydanych w przeszłości ratingów kredytowych. Agencje ratingowe powinny dostarczać do tego repozytorium informacje w standardowym formacie. CESR powinien udostępniać publicznie te informacje i corocznie publikować podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

(40) W pewnych okolicznościach strukturyzowane instrumenty finansowe mogą mieć skutki odmienne od tradycyjnych instrumentów dłużnych przedsiębiorstw. Stosowanie tych samych kategorii ratingu do obu typów instrumentów bez dalszych wyjaśnień mogłoby wprowadzić inwestorów w błąd. Agencje ratingowe powinny odgrywać istotną rolę w zwiększaniu świadomości użytkowników ratingów kredytowych na temat specyfiki strukturyzowanych produktów finansowych w porównaniu z produktami tradycyjnymi. Dlatego też agencje ratingowe powinny wyraźnie rozróżniać z jednej strony kategorie ratingu stosowane do oceny strukturyzowanych instrumentów finansowych i z drugiej strony kategorie ratingu stosowane w odniesieniu do innych instrumentów lub zobowiązań finansowych, poprzez oznaczenie kategorii ratingu odpowiednim symbolem.

(41) Agencje ratingowe powinny podjąć środki w celu uniknięcia sytuacji, w których emitenci zwracają się o wstępną ocenę ratingu danego strukturyzowanego instrumentu finansowego do kilku agencji ratingowych, aby zidentyfikować tę, która oferuje najlepszy rating kredytowy dla proponowanej struktury. Emitenci powinni również unikać stosowania takich praktyk.

(42) Agencja ratingowa powinna rejestrować metody ratingów kredytowych i regularnie aktualizować zmiany tych metod, jak również rejestrować istotne elementy dialogu pomiędzy analitykiem ratingowym a ocenianym podmiotem lub powiązanymi z nim stronami trzecimi.

(43) W celu zapewnienia wysokiego poziomu zaufania inwestorów i konsumentów do rynku wewnętrznego agencje ratingowe wystawiające ratingi kredytowe wykorzystywane przez instytucje finansowe we Wspólnocie powinny podlegać rejestracji. Rejestracja taka stanowi zasadniczy warunek wstępny wystawiania przez agencje ratingowe ratingów kredytowych wykorzystywanych do celów regulacyjnych we Wspólnocie. Niezbędne jest zatem określenie zharmonizowanych warunków i procedury rejestracji, zawieszenia oraz wycofania takiej rejestracji.

(44) Niniejsze rozporządzenie nie powinno zastępować ustalonego procesu uznawania zewnętrznych instytucji oceny wiarygodności kredytowej (ECAI) zgodnie z dyrektywą 2006/48/WE. Uznane już we Wspólnocie ECAI powinny złożyć wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(45) Agencja ratingowa zarejestrowana przez właściwy organ odpowiedniego państwa członkowskiego powinna mieć prawo do wystawiania ratingów kredytowych w całej Wspólnocie. Konieczne jest zatem utworzenie jednej procedury rejestracji dla każdej agencji ratingowej, która to rejestracja będzie skuteczna w całej Wspólnocie. Rejestracja agencji ratingowej powinna być skuteczna w całej Wspólnocie po wydaniu, zgodnie z odnośnym prawem krajowym, decyzji w sprawie rejestracji wydanej przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego.

(46) Konieczne jest utworzenie jednego punktu składania wniosków o rejestrację. CESR powinien otrzymywać wnioski o rejestrację i skutecznie informować właściwe organy we wszystkich państwach członkowskich. CESR powinien również udzielać właściwemu organowi macierzystego państwa członkowskiego porady w sprawie kompletności wniosku. Rozpatrywanie wniosków o rejestrację powinno być przeprowadzone na szczeblu krajowym przez odpowiedni właściwy organ. W celu skutecznego postępowania z agencjami ratingowymi właściwe organy powinny utworzyć sieci operacyjne (kolegia) wspierane przez skuteczną infrastrukturę informatyczną. CESR powinien ustanowić podkomitet specjalizujący się w ratingach kredytowych każdej klasy aktywów ocenianych przez agencje ratingowe.

(47) Niektóre agencje ratingowe składają się z kilku podmiotów prawnych, które razem tworzą grupę agencji ratingowych. Podczas rejestrowania każdej agencji ratingowej będącej częścią takiej grupy właściwe organy zainteresowanych państw członkowskich powinny koordynować rozpatrywanie wniosków złożonych przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy, jak również proces decyzyjny dotyczący rejestracji. Powinna jednak istnieć możliwość odmówienia rejestracji agencji ratingowej wchodzącej w skład grupy agencji ratingowych, gdy taka agencja ratingowa nie spełnia wymogów rejestracji zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, podczas gdy inni członkowie takiej grupy spełniają wszystkie te wymogi. Ponieważ kolegium nie powinno posiadać uprawnień do wydawania prawnie wiążących decyzji, właściwe organy macierzystego państwa członkowskiego członków grupy agencji ratingowych powinny wydać osobną decyzję dotyczącą agencji ratingowej z siedzibą na terytorium danego państwa członkowskiego.

(48) Kolegium powinno stanowić skuteczną platformę wymiany informacji nadzorczych między właściwymi organami, koordynacji ich działań i środków nadzorczych niezbędnych do sprawowania skutecznego nadzoru nad agencjami ratingowymi. W szczególności kolegium powinno ułatwiać monitorowanie spełniania warunków zatwierdzania ratingów kredytowych wystawianych w państwach trzecich, certyfikacji, ustaleń dotyczących outsourcingu oraz zwolnień, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu. Działalność kolegiów powinna przyczynić się do zharmonizowanego stosowania przepisów niniejszego rozporządzenia oraz do spójności praktyk nadzorczych.

(49) Aby wzmocnić praktyczną koordynację działalności kolegium, jego członkowie powinni wybrać ze swojego grona koordynatora. Koordynator powinien przewodniczyć posiedzeniom kolegium, ustanawiać pisemne ustalenia dotyczące koordynacji kolegium oraz koordynować jego działania. W procesie rejestracji koordynator powinien oceniać konieczność przedłużenia okresu rozpatrywania wniosków, koordynować takie rozpatrywanie oraz działać w porozumieniu z CESR.

(50) W listopadzie 2008 r. Komisja powołała grupę wysokiego szczebla, która przyjrzy się przyszłej europejskiej architekturze nadzoru w dziedzinie usług finansowych, włącznie z rolą CESR.

(51) Obecnej struktury nadzoru nie należy traktować jako długoterminowego rozwiązania w zakresie nadzoru nad agencjami ratingowymi. Kolegia właściwych organów, mające usprawnić współpracę w zakresie nadzoru i spójność w tej dziedzinie na obszarze Wspólnoty, stanowią istotny krok naprzód, ale nie mogą zastąpić wszystkich korzyści bardziej skonsolidowanego nadzoru branży ratingów kredytowych. Kryzys na międzynarodowych rynkach finansowych wyraźnie pokazał, że właściwym jest rozważenie dalszej potrzeby na szeroko zakrojoną reformę modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym. Aby osiągnąć niezbędny poziom spójności nadzoru we Wspólnocie i współpracy w tej dziedzinie, a także wzmocnić stabilność systemu finansowego, pilnie potrzebne są dalsze szeroko zakrojone reformy modelu regulacyjnego i nadzorczego we wspólnotowym sektorze finansowym, które powinna szybko zaproponować Komisja Europejska, z należytym uwzględnieniem wniosków przedstawionych w dniu 25 lutego 2009 r. Komisja powinna jak najszybciej, a w każdym razie do dnia 1 lipca 2010 r. złożyć Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i innym zainteresowanym instytucjom sprawozdanie z wszelkich ustaleń w tym względzie i przedstawić wszelkie wnioski legislacyjne konieczne do naprawienia braków stwierdzonych w odniesieniu do ustaleń dotyczących koordynacji i współpracy w zakresie nadzoru.

(52) Za istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji agencji ratingowej należy uznać między innymi istotne zmiany w systemie zatwierdzania, ustaleń dotyczących outsourcingu, a także w otwieraniu i zamykaniu oddziałów.

(53) Nadzór nad agencją ratingową powinien być prowadzony przez właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego we współpracy z właściwymi organami pozostałych zainteresowanych państw członkowskich, z wykorzystaniem odpowiedniego kolegium i przy zapewnieniu odpowiedniego udziału CESR.

(54) Zdolności właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego i innych członków odpowiedniego kolegium do oceny i monitorowania wypełniania przez agencję ratingową obowiązków określonych w niniejszym rozporządzeniu nie powinny ograniczać żadne ustalenia w zakresie outsourcingu wprowadzone przez agencję ratingową. W razie stosowania ustaleń dotyczących outsourcingu agencja ratingowa powinna nadal być odpowiedzialna za wykonywanie wszystkich swoich zobowiązań zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

(55) W celu utrzymania wysokiego poziomu zaufania inwestorów oraz umożliwienia bieżącego nadzoru ratingów kredytowych wystawionych we Wspólnocie od agencji ratingowych z siedzibą poza Wspólnotą należy wymagać utworzenia podmiotu zależnego we Wspólnocie, aby umożliwić skuteczny nadzór nad ich działalnością na terytorium Wspólnoty oraz skuteczne stosowanie systemu zatwierdzania. Powinno się również zachęcać do tworzenia nowych podmiotów na rynku agencji ratingowych.

(56) Właściwe organy powinny móc wykorzystywać uprawnienia określone w niniejszym rozporządzeniu w odniesieniu do agencji ratingowych, osób uczestniczących w działalności z zakresu ratingu kredytowego, ocenianych podmiotów i powiązanych z nimi stron trzecich, stron trzecich, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub działania na zasadzie outsourcingu, lub innych osób w inny sposób powiązanych z agencjami ratingowymi lub z działalnością z zakresu ratingu kredytowego. Do osób takich powinni należeć udziałowcy lub członkowie zarządów lub rad nadzorczych agencji ratingowych i ocenianych podmiotów.

(57) Przepisy niniejszego rozporządzenia dotyczące opłat nadzorczych powinny pozostawać bez uszczerbku dla stosownych przepisów prawa krajowego w zakresie opłat nadzorczych lub podobnych.

(58) Należy stworzyć mechanizm zapewniający skuteczne egzekwowanie niniejszego rozporządzenia. Właściwe organy państw członkowskich powinny mieć do dyspozycji środki niezbędne do zagwarantowania, że wystawianie ratingów we Wspólnocie odbywa się zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Użycie tych środków nadzorczych powinno być zawsze koordynowane w ramach odpowiedniego kolegium. Środki takie, jak wycofanie rejestracji lub zawieszenie korzystania z ratingów kredytowych do celów regulacyjnych, powinny być stosowane, jeżeli uznane zostaną za współmierne do wagi naruszenia obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia. Wykonując uprawnienia nadzorcze, właściwe organy powinny należycie uwzględniać interesy inwestorów i stabilność rynku. W celu zachowania niezależności analitycznej agencji ratingowej w procesie wystawiania ratingu kredytowego oraz uniknięcia niewiarygodności ratingów kredytowych właściwe organy ani państwa członkowskie nie powinny ingerować w zawartość ratingów kredytowych i metody stosowane przez agencję ratingową do ustalenia ratingu kredytowego. W przypadku wywierania nacisku na agencję ratingową agencja ta powinna powiadomić Komisję i CESR. Komisja powinna zbadać, czy w poszczególnych przypadkach należy podjąć dalsze działania przeciwko zainteresowanemu państwu członkowskiemu w związku z niewypełnieniem przez nie obowiązków ustanowionych w niniejszym rozporządzeniu.

(59) Pożądane jest, by proces decyzyjny, o którym mowa w niniejszym rozporządzeniu, opierał się na ścisłej współpracy między właściwymi organami państw członkowskich, dlatego przyjmowanie decyzji o rejestracji powinno odbywać się w oparciu o porozumienie. Jest to wstępny wymóg konieczny dla skuteczności procesu rejestracji i sprawowania nadzoru. Proces decyzyjny powinien być skuteczny, sprawny i oparty na konsensusie.

(60) Państwa członkowskie powinny ze sobą współpracować, aby zapewnić skuteczny nadzór i uniknąć powielania wykonywanych zadań.

(61) Ważne jest również zapewnienie wymiany informacji między właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi zgodnie z niniejszym rozporządzeniem a właściwymi organami sprawującymi nadzór nad instytucjami finansowymi określonymi w niniejszym rozporządzeniu, zwłaszcza właściwymi organami odpowiedzialnymi za nadzór ostrożnościowy lub za stabilność finansową w państwach członkowskich.

(62) Właściwe organy państw członkowskich inne niż właściwy organ macierzystego państwa członkowskiego powinny mieć możliwość interwencji i podjęcia odpowiednich środków nadzorczych po poinformowaniu CESR i właściwego organu macierzystego państwa członkowskiego oraz po skonsultowaniu się z odpowiednim kolegium, jeżeli stwierdzą, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi wykorzystywane są na jego terytorium, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia.

(63) O ile niniejsze rozporządzenie nie przewiduje szczególnej procedury rejestracji, certyfikacji lub wycofania rejestracji, przyjmowania środków nadzorczych lub wykonywania uprawnień nadzorczych, zastosowanie ma prawo krajowe regulujące takie procedury, w tym systemy dotyczące używanych języków, tajemnicę zawodową i poufność wymiany informacji między prawnikiem a klientem, a prawa agencji ratingowych i innych osób na mocy tego prawa powinny pozostać nienaruszone.

(64) Konieczne jest zwiększenie spójności uprawnień, jakimi dysponują właściwe organy, w celu osiągnięcia jednakowego stopnia egzekwowania przepisów na całym rynku wewnętrznym.

(65) CESR powinien zapewnić spójność stosowania niniejszego rozporządzenia. Powinien on poprawiać i ułatwiać współpracę i koordynację właściwych organów w zakresie działań nadzorczych, a w stosownych przypadkach wydawać wytyczne. CESR powinien zatem ustanowić mechanizm mediacji i wzajemnej oceny w celu ułatwienia stosowania spójnego podejścia przez właściwe organy.

(66) Państwa członkowskie powinny ustanowić przepisy dotyczące sankcji stosowanych w przypadku naruszenia przepisów niniejszego rozporządzenia oraz zapewnić ich wykonywanie. Sankcje te powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające oraz obejmować co najmniej przypadki poważnego uchybienia zawodowego i braku należytej staranności. Państwa członkowskie powinny mieć możliwość ustanowienia sankcji administracyjnych lub karnych. CESR powinien wydać wytyczne dotyczące spójności praktyk związanych z takimi sankcjami.

(67) Wszelka wymiana lub przekazywanie informacji pomiędzy właściwymi organami, innymi organami, instytucjami lub osobami powinny być zgodne z zasadami przekazywania danych osobowych, określonymi w dyrektywie 95/46/WE.

(68) Rozporządzenie powinno również przewidywać zasady wymiany informacji z właściwymi organami państw trzecich, zwłaszcza z organami odpowiedzialnymi za nadzór nad agencjami ratingowymi, uczestniczącymi w zatwierdzaniu i certyfikacji.

(69) Bez uszczerbku dla stosowania przepisów wspólnotowych wszelkie roszczenia wobec agencji ratingowych dotyczące wszelkich naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia powinny być podnoszone zgodnie z właściwym prawem krajowym w zakresie odpowiedzialności cywilnej.

(70) Środki niezbędne do wdrożenia niniejszego rozporządzenia powinny zostać przyjęte zgodnie z decyzją Rady 1999/468/WE z dnia 28 czerwca 1999 r. ustanawiającą warunki wykonywania uprawnień wykonawczych przyznanych Komisji (¹⁵).

(71) W szczególności Komisja powinna być uprawniona, przy uwzględnieniu rozwoju sytuacji na szczeblu międzynarodowym, do zmiany załączników I i II, które określają szczegółowe kryteria oceny wypełniania przez agencję ratingową jej obowiązków w zakresie organizacji wewnętrznej, ustaleń operacyjnych, zasad dotyczących pracowników, prezentacji ratingów kredytowych i ujawniania informacji, oraz do określania lub zmiany kryteriów stwierdzania równoważności przepisów niniejszego rozporządzenia z ramami prawnymi regulacji i nadzoru w państwach trzecich. Ponieważ środki te mają zakres ogólny i zostały opracowane w celu zmiany elementów innych niż istotne niniejszego rozporządzenia, między innymi poprzez zastąpienie ich nowymi elementami innymi niż istotne, muszą one być przyjęte zgodnie z procedurą regulacyjną połączoną z kontrolą określoną w art. 5a decyzji 1999/468/WE.

(72) By uwzględnić dalszy rozwój sytuacji na rynkach finansowych, Komisja powinna przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające stosowanie niniejszego rozporządzenia, zwłaszcza wiarygodność regulacyjną ratingów kredytowych oraz stosowność wynagradzania agencji ratingowej przez oceniany podmiot. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(73) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające bodźce zachęcające emitentów do zlecania wystawiania ratingów przez agencje ratingowe z siedzibą na terytorium Wspólnoty, możliwe alternatywy dla modelu „emitent płaci”, w tym utworzenie publicznej wspólnotowej agencji ratingowej, oraz spójność krajowych przepisów dotyczących naruszeń przepisów niniejszego rozporządzenia. W świetle tej oceny Komisja powinna złożyć stosowne wnioski legislacyjne.

(74) Komisja powinna również przedstawić Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie oceniające rozwój sytuacji w zakresie ram regulacyjnych i nadzorczych dla agencji ratingowych w państwach trzecich oraz skutki tego rozwoju sytuacji i przepisów przejściowych, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu, na stabilność rynków finansowych we Wspólnocie.

(75) Ponieważ cel niniejszego rozporządzenia, mianowicie zapewnienie wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów poprzez ustanowienie wspólnych ram dla jakości ratingów kredytowych wystawianych na rynku wewnętrznym, nie może być osiągnięty w wystarczający sposób przez państwa członkowskie, zważywszy na obecny brak ustawodawstwa krajowego oraz fakt, że większość istniejących agencji ratingowych ma siedzibę poza Wspólnotą, oraz może zostać lepiej osiągnięte na szczeblu wspólnotowym, Wspólnota może przyjąć środki zgodnie z zasadą pomocniczości określoną w art. 5 Traktatu. Zgodnie z zasadą proporcjonalności określoną w tym artykule niniejsze rozporządzanie nie wykracza poza to, co jest niezbędne do osiągnięcia tego celu,

PRZYJMUJĄ NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

TYTUŁ I

PRZEDMIOT, ZAKRES I DEFINICJE

Artykuł 1

Przedmiot

Niniejsze rozporządzenie wprowadza wspólne podejście regulacyjne w celu wzmocnienia uczciwości, przejrzystości, odpowiedzialności, dobrego zarządzania i wiarygodności w działalności w zakresie ratingu kredytowego, przyczyniając się do poprawy jakości ratingów kredytowych wystawianych we Wspólnocie, a tym samym do sprawnego funkcjonowania rynku wewnętrznego, przy jednoczesnym osiągnięciu wysokiego poziomu ochrony konsumentów i inwestorów. Określa ono warunki wystawiania ratingów kredytowych oraz zasady organizacji i postępowania agencji ratingowych w celu wspierania ich niezależności i unikania konfliktów interesów.

Artykuł 2

Zakres

1. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do ratingów kredytowych wystawianych przez agencje ratingowe zarejestrowane we Wspólnocie oraz ujawnianych publicznie lub rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się do:

a) prywatnych ratingów kredytowych sporządzonych na indywidualne zamówienie i przekazanych wyłącznie zamawiającemu, nieprzeznaczonych do publicznego ujawniania ani rozpowszechniania w drodze subskrypcji;

b) punktowych ocen kredytowych, systemów punktowych ocen kredytowych lub podobnych ocen dotyczących obowiązków wynikających ze stosunków konsumenckich, handlowych lub branżowych;

c) ratingów kredytowych sporządzonych przez agencje kredytów eksportowych zgodnie z pkt 1.3. części 1 załącznika VI do dyrektywy 2006/48/WE; ani do

d) ratingów kredytowych sporządzonych przez banki centralne oraz:

(i) za które nie płaci oceniany podmiot;

(ii) które nie są publicznie ujawniane;

(iii) które są wystawiane zgodnie z zasadami, standardami i procedurami zapewniającymi odpowiednią uczciwość i niezależność działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem; oraz

(iv) które nie odnoszą się do instrumentów finansowych wydanych przez odpowiednie państwa członkowskie banków centralnych.

3. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, co jest warunkiem uznania jej za zewnętrzną instytucję oceny wiarygodności kredytowej („ECAI”) zgodnie z częścią 2 załącznika VI dyrektywy 2006/48/WE, chyba że wystawia ona wyłącznie ratingi kredytowe, o których mowa w ust. 2.

4. W celu zapewnienia jednolitego stosowania ust. 2 lit. d) Komisja może, na wniosek państwa członkowskiego, zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, i zgodnie z ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu, przyjąć decyzję stanowiącą, że bank centralny spełnia warunki tej litery i że jego ratingi kredytowe są zwolnione ze stosowania niniejszego rozporządzenia.

Komisja publikuje na swojej stronie internetowej listę banków centralnych objętych zakresem ust. 2 lit. d) niniejszego artykułu.

Artykuł 3

Definicje

1. Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

a) „rating kredytowy” oznacza opinię na temat zdolności kredytowej danego podmiotu, długu lub zobowiązania finansowego, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych lub emitenta takich długów lub zobowiązań finansowych, dłużnych papierów wartościowych, akcji uprzywilejowanych lub innych instrumentów finansowych, wystawioną przy wykorzystaniu uznanego i zdefiniowanego systemu rankingowego kategorii ratingowych;

b) „agencja ratingowa” oznacza osobę prawną, której działalność zawodowa obejmuje wystawianie ratingów kredytowych;

c) „macierzyste państwo członkowskie” oznacza państwo członkowskie, w którym agencja ratingowa ma swoją siedzibę;

d) „analityk ratingowy” oznacza osobę, która wykonuje funkcje analityczne niezbędne do wystawienia ratingu kredytowego;

e) „główny analityk ratingowy” oznacza osobę, której głównym obowiązkiem jest przygotowywanie ratingu kredytowego lub komunikowanie się z emitentem w sprawie konkretnego ratingu kredytowego lub ogólnie w sprawie ratingu kredytowego instrumentu finansowego wydanego przez tego emitenta oraz, w stosownych przypadkach, przygotowywanie odpowiednich zaleceń dla komitetu ratingowego w związku z takim ratingiem;

f) „oceniany podmiot” oznacza osobę prawną, której zdolność kredytowa jest bezpośrednio lub pośrednio oceniana w ramach ratingu kredytowego, bez względu na to, czy zamówiła ona taki rating czy nie, i bez względu na to, czy dostarczyła informacje do wystawienia takiego ratingu kredytowego czy nie;

g) „cele regulacyjne” oznaczają wykorzystanie ratingów kredytowych do konkretnego celu polegającego na zapewnieniu zgodności z prawem wspólnotowym wdrożonym w prawie krajowym państw członkowskich;

h) „kategoria ratingowa” oznacza symbol ratingowy, taki jak litera lub symbol liczbowy, ewentualnie z dodatkowymi znakami identyfikacyjnymi, stosowany w ratingu kredytowym w celu przedstawienia względnej miary ryzyka, służący do rozróżnienia poszczególnych charakterystyk ryzyka różnych rodzajów ocenianych podmiotów, emitentów i instrumentów finansowych lub innych aktywów;

i) „powiązana strona trzecia” oznacza inicjatora, organizatora, sponsora, jednostkę obsługującą lub każdy inny podmiot, który współdziała z agencją ratingową w imieniu ocenianego podmiotu, włącznie z wszystkimi osobami bezpośrednio lub pośrednio z nim związanymi poprzez kontrolę;

j) „kontrola” oznacza relację między jednostką dominującą a jednostką zależną, w rozumieniu art. 1 dyrektywy Rady 83/349/EWG z dnia 13 czerwca 1983 r. w sprawie skonsolidowanych sprawozdań finansowych (¹⁶), lub bliski związek między dowolną osobą fizyczną lub prawną a jednostką;

k) „instrumenty finansowe” oznaczają instrumenty wymienione w sekcji C załącznika I do dyrektywy 2004/39/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie rynków instrumentów finansowych (¹⁷);

l) „strukturyzowany instrument finansowy” oznacza instrument finansowy lub inne aktywa będące wynikiem transakcji sekurytyzacyjnej lub programu sekurytyzacyjnego, o których mowa w art. 4 pkt 36 dyrektywy 2006/48/WE;

m) „grupa agencji ratingowych” oznacza grupę jednostek z siedzibą we Wspólnocie składającą się z jednostki dominującej i jej jednostek zależnych w rozumieniu art. 1 i 2 dyrektywy Rady 83/349/EWG, jak również jednostki powiązane ze sobą relacją w rozumieniu art. 12 ust. 1 dyrektywy 83/349/EWG, których działalność obejmuje wystawianie ratingów kredytowych. Do celów art. 4 ust. 3 lit. a) grupa agencji ratingowych obejmuje również agencje ratingowe z siedzibą w państwach trzecich;

n) „wyższa kadra kierownicza” oznacza osobę lub osoby, które faktycznie kierują działalnością agencji ratingowej, oraz członka lub członków jej zarządu lub rady nadzorczej;

o) „działalność w zakresie ratingu kredytowego” oznacza analizę danych i informacji oraz ocenę, zatwierdzanie, wystawianie i przegląd ratingów kredytowych;

p) [1] „właściwe organy” oznaczają organy wyznaczone przez każde państwo członkowskie zgodnie z art. 22;

q) [2] „przepisy sektorowe” oznacza akty prawne Unii, o których mowa w art. 4 ust. 1 akapit pierwszy;

r) [3] „właściwe organy sektorowe” oznaczają właściwe organy krajowe wyznaczone na mocy odpowiednich przepisów sektorowych do celów nadzorowania instytucji kredytowych, przedsiębiorstw inwestycyjnych, zakładów ubezpieczeń prowadzących działalność w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie, zakładów ubezpieczeń na życie, zakładów reasekuracji, przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), instytucji pracowniczych programów emerytalnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych.

2. Do celów ust. 1 lit. a) za ratingi kredytowe nie uznaje się:

a) zaleceń w rozumieniu art. 1 ust. 3 dyrektywy Komisji 2003/125/WE (¹⁸);

b) badań inwestycyjnych w rozumieniu art. 24 ust. 1 dyrektywy 2006/73/WE (¹⁹) i innych form zaleceń ogólnych, takich jak „kup”, „sprzedaj” lub „trzymaj”, odnoszących się do transakcji instrumentami finansowymi lub do zobowiązań finansowych; ani

c) opinii na temat wartości zobowiązania lub instrumentu finansowego.

Artykuł 4

Wykorzystanie ratingów kredytowych

1. Instytucje kredytowe w rozumieniu dyrektywy 2006/48/WE, przedsiębiorstwa inwestycyjne w rozumieniu dyrektywy 2004/39/WE, zakłady ubezpieczeń podlegające pierwszej dyrektywie Rady 73/239/EWG z dnia 24 lipca 1973 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do podejmowania i prowadzenia działalności w dziedzinie ubezpieczeń bezpośrednich innych niż ubezpieczenia na życie (²⁰), zakłady ubezpieczeń na życie w rozumieniu dyrektywy 2002/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 5 listopada 2002 r. dotyczącej ubezpieczeń na życie (²¹), zakłady reasekuracji w rozumieniu dyrektywy 2005/68/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 16 listopada 2005 r. w sprawie reasekuracji (²²), UCITS w rozumieniu dyrektywy 2009/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (²³), instytucje pracowniczych programów emerytalnych w rozumieniu dyrektywy 2003/41/WE oraz alternatywne fundusze inwestycyjne mogą do celów regulacyjnych wykorzystywać wyłącznie ratingi kredytowe wystawione przez agencje ratingowe z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. [4]

Jeżeli prospekt opublikowany zgodnie z dyrektywą 2003/71/WE i rozporządzeniem Komisji (WE) nr 809/2004 zawiera odesłanie do ratingu kredytowego lub ratingów kredytowych, to emitent, oferent lub osoba ubiegająca się o zezwolenie na prowadzenie działalności handlowej na regulowanym rynku zapewnia, aby prospekt zawierał również jasną i widoczną informację o tym, czy tego rodzaju ratingi kredytowe wystawione zostały przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie, zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uznaje się, że agencja ratingowa z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem wystawiła rating kredytowy, gdy rating kredytowy został opublikowany na stronie internetowej agencji ratingowej lub z wykorzystaniem innych środków albo został rozpowszechniony w drodze subskrypcji oraz przedstawiony i ujawniony zgodnie z obowiązkami wynikającymi z art. 10, z wyraźnym stwierdzeniem, że rating kredytowy został zatwierdzony zgodnie z ust. 3 niniejszego artykułu.

3. Agencja ratingowa z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem może zatwierdzać ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich tylko w przypadku gdy działalność w zakresie ratingu kredytowego prowadząca do wystawienia tego typu ratingu kredytowego spełnia następujące warunki:

a) działalność w zakresie ratingu kredytowego skutkująca wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, jest podejmowana częściowo lub w całości przez zatwierdzającą agencję ratingową lub przez agencje ratingowe należące do tej samej grupy;

b) [5] agencja ratingowa sprawdziła i może w każdej chwili udowodnić Europejskiemu Organowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych) (zwanemu dalej „Urzędem” ustanowionemu rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1095/2010 (²⁴), że prowadzenie działalności w zakresie ratingu kredytowego przez agencję ratingową w państwie trzecim, skutkujące wystawieniem ratingu kredytowego, który ma zostać zatwierdzony, spełnia wymogi co najmniej tak rygorystyczne, jak wymogi określone w art. 6–12;

c) [6] zdolność Urzędu do oceny i monitorowania, czy agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim spełnia wymogi, o których mowa w lit. b), nie jest ograniczona;

d) [7] agencja ratingowa udostępnia Urzędowi na wniosek wszelkie informacje konieczne, by umożliwić mu bieżący nadzór w zakresie spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

e) istnieje obiektywny powód, by rating kredytowy został opracowany w państwie trzecim;

f) agencja ratingowa z siedzibą w państwie trzecim uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

g) system regulacyjny tego państwa trzeciego zapobiega ingerencji właściwych organów i innych organów publicznych tego państwa w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia; oraz

h) [8] istnieją odpowiednie ustalenia dotyczące współpracy między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim. Urząd zapewnia, że wspomniane ustalenia dotyczące współpracy określają co najmniej poniższe elementy:

(i) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednim organem nadzoru nad agencją ratingową z siedzibą w państwie trzecim; oraz

(ii) procedury dotyczące koordynowania działań nadzorczych, mające na celu umożliwienie Urzędowi monitorowanie na bieżąco działalności w zakresie ratingu kredytowego skutkującej wystawieniem zatwierdzanego ratingu kredytowego.

4. Rating kredytowy zatwierdzony zgodnie z ust. 3 uważa się za rating kredytowy wystawiony przez agencję ratingową z siedzibą we Wspólnocie oraz zarejestrowaną zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Agencja ratingowa z siedzibą we Wspólnocie i zarejestrowana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem nie wykorzystuje takiej procedury zatwierdzania w celu uchylania się od wymogów określonych w niniejszym rozporządzeniu.

5. Agencja ratingowa, która zatwierdziła ratingi kredytowe wystawione w państwach trzecich zgodnie z ust. 3, pozostaje w pełni odpowiedzialna za takie ratingi kredytowe i za spełnienie określonych w nim warunków.

6. Jeżeli zgodnie z art. 5 ust. 6 Komisja uznała ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia, a ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w art. 5 ust. 7, są operacyjne, to agencja ratingowa zatwierdzająca ratingi kredytowe wystawione w tym państwie trzecim nie podlega już wymogowi sprawdzenia lub wykazania, że spełniono warunek ustanowiony w ust. 3 lit. g) niniejszego artykułu.

Artykuł 5

Równoważność i certyfikacja w oparciu o równoważność

1. Ratingi kredytowe, dotyczące podmiotów z siedzibą w państwach trzecich lub emitowanych tam instrumentów finansowych oraz wystawione przez agencję ratingową z siedzibą w państwie trzecim, mogą być stosowane we Wspólnocie zgodnie z art. 4 ust. 1 bez zatwierdzenia zgodnie z art. 4 ust. 3, pod warunkiem że:

a) agencja ratingowa uzyskała zezwolenie lub została zarejestrowana i podlega nadzorowi w tym państwie trzecim;

b) Komisja przyjęła decyzję w sprawie równoważności zgodnie z ust. 6 niniejszego artykułu, uznając ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego za równoważne z wymogami niniejszego rozporządzenia;

c) ustalenia dotyczące współpracy, o których mowa w ust. 7 niniejszego artykułu, są operacyjne;

d) ratingi kredytowe wystawione przez tę agencję ratingową i jej działalność w zakresie ratingu kredytowego nie ma znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych w państwie członkowskim lub państwach członkowskich; oraz

e) agencja ratingowa jest certyfikowana zgodnie z art. 2 niniejszego artykułu.

2. [9] Art. 4 ust. 3 lit. d) w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 lit. b) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2011 r. dotyczącego zmiany rozporządzenia (WE) nr 1060/2009 w sprawie agencji ratingowych (Dz.Urz.UE L 145 z 31.05.2011, str. 30). Zmiana weszła w życie 1 czerwca 2011 r.

3. Urząd rozpatruje wniosek o certyfikację i podejmuje decyzję w jego sprawie zgodnie z procedurą ustanowioną w art. 16. Decyzja w sprawie certyfikacji opiera się na kryteriach określonych w ust. 1 lit. a)–d) niniejszego artykułu. [10]

Decyzje w sprawie certyfikacji podaje się do wiadomości i publikuje zgodnie z art. 18.

4. [11] Agencja ratingowa, o której mowa w ust. 1, może również złożyć wniosek o zwolnienie:

a) na podstawie analizy konkretnego przypadku – z wymogu spełniania niektórych lub wszystkich wymogów ustanowionych w załączniku I sekcja A i w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych;

b) z wymogu fizycznej obecności w Unii, jeżeli wymóg taki byłby zbyt obciążający i niewspółmierny do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych.

Agencja ratingowa składa wniosek o takie zwolnienia łącznie z wnioskiem o certyfikację. Oceniając ten wniosek, Urząd uwzględnia wielkość agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1, w świetle charakteru, skali i złożoności jej działalności, biorąc pod uwagę charakter i zakres wystawiania przez nią ratingów kredytowych, a także wpływ wystawianych przez nią ratingów kredytowych na stabilność finansową i integralność rynków finansowych w jednym lub większej liczbie państw członkowskich. Na podstawie tych okoliczności Urząd może udzielić takiego zwolnienia agencji ratingowej, o której mowa w ust. 1.

5. [12] (uchylony).

6. Komisja może przyjąć decyzję w sprawie równoważności zgodnie z procedurą regulacyjną, o której mowa w art. 38 ust. 3, stwierdzając, że ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego zapewniają, iż agencje ratingowe, które uzyskały zezwolenie lub zostały zarejestrowane w tym państwie trzecim, spełniają prawnie wiążące wymogi równoważne z wymogami wynikającymi z niniejszego rozporządzenia oraz podlegają skutecznemu nadzorowi i egzekwowaniu w tym państwie trzecim.

Ramy prawne i nadzorcze państwa trzeciego można uznać za równoważne z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli ramy państwa trzeciego spełniają co najmniej następujące warunki:

a) agencje ratingowe w państwie trzecim wymagają zezwolenia lub rejestracji i podlegają skutecznemu bieżącemu nadzorowi i egzekwowaniu wymogów;

b) agencje ratingowe w tym państwie trzecim podlegają prawnie wiążącym przepisom równoważnym z przepisami art. 6–12 i załącznika I; oraz

c) system regulacyjny państwa trzeciego zapobiega ingerencji organów nadzoru i innych organów publicznych w tym państwie w zawartość ratingów kredytowych i w metody ich tworzenia.

W celu uwzględnienia rozwoju sytuacji na rynkach finansowych Komisja przyjmuje – w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i z zastrzeżeniem warunków określonych w art. 38b i 38c – środki służące dalszemu doprecyzowaniu lub zmianie kryteriów ustanowionych w akapicie drugim niniejszego ustępu, lit. a), b) i c). [13]

7. [14] Urząd wprowadza ustalenia dotyczące współpracy z odpowiednimi organami nadzoru państw trzecich, których ramy prawne i nadzorcze uznano za równoważne z niniejszym rozporządzeniem zgodnie z ust. 6. Ustalenia takie określają co najmniej:

a) mechanizm wymiany informacji między Urzędem a odpowiednimi zainteresowanymi organami nadzoru państw trzecich; oraz

b) procedury współpracy w zakresie działalności nadzorczej.

8. [15] Artykuły 20 i 24 stosuje się odpowiednio do certyfikowanych agencji ratingowych i do wystawionych przez nie ratingów kredytowych.

TYTUŁ II

WYSTAWIANIE RATINGÓW KREDYTOWYCH

Artykuł 6

Niezależność i unikanie konfliktów interesów

1. Agencja ratingowa podejmuje wszelkie niezbędne środki, aby zagwarantować, że na wystawienie ratingu kredytowego nie ma wpływu żaden istniejący lub potencjalny konflikt interesów lub powiązanie gospodarcze, w którym uczestniczy agencja ratingowa wystawiająca dany rating kredytowy, jej kierownictwo, analitycy ratingowi, pracownicy lub wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, lub inne osoby bezpośrednio lub pośrednio z nią związane poprzez kontrolę.

2. W celu zapewnienia zgodności z ust. 1 agencja ratingowa przestrzega wymogów określonych w sekcji A i B załącznika I.

3. [16] Urząd może, na wniosek agencji ratingowej, zwolnić ją z obowiązku spełniania wymogów zawartych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4, jeżeli agencja ratingowa jest w stanie wykazać, że wymogi te są niewspółmierne do charakteru, skali i złożoności jej działalności oraz charakteru i zakresu wystawiania ratingów kredytowych, oraz że:

a) dana agencja ratingowa zatrudnia mniej niż 50 pracowników;

b) agencja ratingowa wdrożyła środki i procedury, w szczególności mechanizm kontroli wewnętrznej, ustalenia dotyczące sprawozdawczości i środki zapewniające niezależność analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe, które zapewniają skuteczne przestrzeganie celów niniejszego rozporządzenia; oraz

c) wielkość agencji ratingowej nie została określona w sposób pozwalający agencji ratingowej lub grupie agencji ratingowych na uchylanie się od obowiązku spełniania wymogów niniejszego rozporządzenia;

W przypadku grupy agencji ratingowych Urząd zapewnia, aby co najmniej jedna z agencji ratingowych należących do grupy nie była zwolniona z obowiązku spełnienia wymogów określonych w załączniku I sekcja A pkt 2, 5 i 6 oraz w art. 7 ust. 4.

Artykuł 7

Analitycy ratingowi, pracownicy i inne osoby uczestniczące w wystawianiu ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa gwarantuje, że analitycy ratingowi, pracownicy agencji ratingowej i wszelkie inne osoby fizyczne, z których usług korzysta lub których usługi kontroluje agencja ratingowa, bezpośrednio uczestniczące w działalności w zakresie ratingu kredytowego, posiadają odpowiednią wiedzę i doświadczenie do wykonywania przydzielonych im obowiązków.

2. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, nie mogły inicjować negocjacji ani uczestniczyć w negocjacjach dotyczących opłat lub płatności z żadnym ocenianym podmiotem, powiązaną z nim stroną trzecią ani inną osobą bezpośrednio lub pośrednio związaną z ocenianym podmiotem przez kontrolę.

3. Agencja ratingowa zapewnia, aby osoby, o których mowa w ust. 1, spełniały wymogi określone w sekcji C załącznika I.

4. Agencja ratingowa ustanawia odpowiedni stopniowy mechanizm rotacji w stosunku do analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe zgodnie z sekcją C załącznika I. Mechanizm rotacji jest wprowadzany etapami i dotyczy poszczególnych osób, a nie całego zespołu.

5. Wynagrodzenie i ocena pracy analityków ratingowych i osób zatwierdzających ratingi kredytowe nie zależy od wysokości przychodów uzyskiwanych przez agencję ratingową od ocenianych podmiotów lub powiązanych stron trzecich.

Artykuł 8

Metody, modele i podstawowe założenia ratingowe

1. Agencja ratingowa ujawnia opinii publicznej metody, modele i podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane przez nią w działalności w zakresie ratingu kredytowego zgodnie z pkt 5 części I sekcji E załącznika I.

2. Agencja ratingowa przyjmuje, wdraża i egzekwuje odpowiednie środki w celu zapewnienia, aby wystawiane przez nią ratingi kredytowe były oparte na wnikliwej analizie wszystkich dostępnych jej informacji, istotnych dla analizy zgodnie ze stosowanymi przez nią metodami ratingu. Podejmuje ona wszelkie niezbędne środki, aby informacje wykorzystywane przez nią przy wystawianiu ratingu kredytowego miały wystarczająco dobrą jakość i pochodziły z wiarygodnego źródła.

3. Agencja ratingowa stosuje rygorystyczne, systematyczne i zapewniające kontynuację metody ratingu, podlegające walidacji na podstawie doświadczeń z przeszłości, w tym w formie ponownej weryfikacji.

4. Jeśli agencja ratingowa korzysta z istniejącego ratingu kredytowego przygotowanego przez inną agencję ratingową i dotyczącego aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, nie może ona odmówić wystawienia ratingu kredytowego podmiotu lub instrumentu finansowego z powodu tego, że część podmiotu lub instrumentu finansowego została wcześniej oceniona przez inną agencję ratingową.

Agencja ratingowa rejestruje wszystkie przypadki, w których w procesie wystawiania ratingu kredytowego inaczej oceni ona istniejące ratingi kredytowe przygotowane przez inną agencję ratingową i dotyczące aktywów bazowych lub strukturyzowanych instrumentów finansowych, oraz podaje uzasadnienie odmiennej oceny ratingu.

5. Agencja ratingowa monitoruje ratingi kredytowe i na bieżąco, a co najmniej raz w roku poddaje przeglądowi swoje ratingi kredytowe i metody, zwłaszcza w przypadku wystąpienia istotnych zmian, które mogłyby mieć wpływ na rating kredytowy. Agencja ratingowa wprowadza wewnętrzne ustalenia w celu monitorowania wpływu zmian warunków makroekonomicznych lub warunków panujących na rynkach finansowych na ratingi kredytowe.

6. Jeżeli metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe wykorzystywane w działalności w zakresie ratingu kredytowego ulegają zmianie, agencja ratingowa:

a) niezwłocznie ujawnia prawdopodobny zakres ratingów kredytowych, na które będą miały wpływ te zmiany, korzystając z tych samych środków komunikacji, które były wykorzystane do rozpowszechnienia dotkniętych zmianami ratingów kredytowych;

b) dokonuje przeglądu ratingów kredytowych tak szybko, jak to możliwe i nie później niż w ciągu sześciu miesięcy od wprowadzonej zmiany, a w międzyczasie poddaje te ratingi obserwacji; oraz

c) dokonuje ponownej oceny wszystkich ratingów kredytowych wystawionych w oparciu o te metody, modele lub podstawowe założenia ratingowe, jeżeli ogólny połączony efekt zmian wprowadzonych w wyniku przeglądu ma wpływ na te ratingi kredytowe.

Artykuł 9

Outsourcing

[17] Nie dokonuje się outsourcingu ważnych funkcji operacyjnych w sposób w istotnym stopniu pogarszający jakość kontroli wewnętrznej agencji ratingowej i zdolność Urzędu do nadzorowania przestrzegania przez agencję ratingową zobowiązań wynikających z niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 10

Ujawnianie i prezentacja ratingów kredytowych

1. Agencja ratingowa nieselektywnie i terminowo ujawnia wszystkie ratingi kredytowe, jak również decyzje o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego. W przypadku decyzji o przerwaniu dokonywania ratingu kredytowego ujawniane informacje obejmują pełne uzasadnienie takiej decyzji.

Akapit pierwszy stosuje się również do ratingów kredytowych rozpowszechnianych w drodze subskrypcji.

2. Agencje ratingowe zapewniają, aby ratingi kredytowe były prezentowane i przetwarzane zgodnie z wymogami określonymi w sekcji D załącznika I.

3. Przy wystawianiu ratingów kredytowych dla strukturyzowanych instrumentów finansowych agencja ratingowa zapewnia wyraźne odróżnianie kategorii ratingu przypisywanych strukturyzowanym instrumentom finansowym, przy pomocy dodatkowego symbolu odróżniającego je od kategorii ratingu stosowanych w odniesieniu do wszelkich innych podmiotów, instrumentów finansowych lub zobowiązań finansowych.

4. Agencja ratingowa ujawnia swoją politykę i procedury dotyczące niezamówionych ratingów kredytowych.

5. Przy wystawianiu niezamówionego ratingu kredytowego agencja ratingowa wyraźnie zaznacza w ratingu kredytowym, czy oceniany podmiot lub powiązana strona trzecia uczestniczyli w procesie ratingu kredytowego oraz czy agencja ratingowa miała dostęp do ksiąg i innych istotnych dokumentów wewnętrznych ocenianego podmiotu lub powiązanej strony trzeciej.

Niezamówione ratingi kredytowe są oznaczane jako takie.

6. [18] Agencja ratingowa nie wykorzystuje nazwy Urzędu ani żadnego właściwego organu w sposób, który by wskazywał lub sugerował zatwierdzenie lub zaakceptowanie przez Urząd lub właściwy organ ratingów kredytowych lub jakiejkolwiek działalności w zakresie ratingu kredytowego prowadzonych przez tę agencję ratingową.

Artykuł 11

Ogólne i okresowe ujawnianie informacji

1. Agencja ratingowa ujawnia w pełni i publicznie oraz niezwłocznie aktualizuje informacje dotyczące elementów określonych w części I sekcji E załącznika I.

2. [19] Agencja ratingowa udostępnia w centralnym repozytorium utworzonym przez Urząd informacje na temat jej historycznych wyników, w tym częstotliwość zmian ratingów, oraz informacje o ratingach kredytowych wydanych w przeszłości i o wprowadzonych w nich zmianach. Agencja ratingowa dostarcza do tego repozytorium informacje w standardowym formacie określonym przez Urząd. Urząd udostępnia publicznie te informacje i corocznie publikuje podsumowanie informacji na temat głównych odnotowanych zmian sytuacji.

3. [20] Agencja ratingowa corocznie, do dnia 31 marca, przedstawia Urzędowi informacje dotyczące elementów określonych w załączniku I sekcja E część II pkt 2.

Artykuł 12

Sprawozdanie w sprawie przejrzystości

Agencja ratingowa publikuje corocznie sprawozdanie w sprawie przejrzystości, które zawiera informacje dotyczące elementów określonych w części III sekcji E załącznika I. Agencja ratingowa publikuje roczne sprawozdanie w sprawie przejrzystości najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od zakończenia każdego roku obrotowego i zapewnia jego dostępność na stronie internetowej agencji przez co najmniej pięć lat.

Artykuł 13

Opłaty za publiczne ujawnienie informacji

Agencja ratingowa nie pobiera opłaty za informacje udostępnione zgodnie z art. 8–12.

TYTUŁ III

NADZÓR NAD DZIAŁALNOŚCIĄ W ZAKRESIE RATINGU KREDYTOWEGO

ROZDZIAŁ I

Procedura rejestracji

Artykuł 14

Wymogi dotyczące rejestracji

1. Agencja ratingowa występuje z wnioskiem o rejestrację do celów art. 2 ust. 1, pod warunkiem że jest osobą prawną z siedzibą we Wspólnocie.

2. [21] Rejestracja staje się skuteczna na terytorium całej Unii z chwilą, gdy decyzja w sprawie rejestracji agencji ratingowej przyjęta przez Urząd, o której mowa w art. 16 ust. 3 lub art. 17 ust. 3, wchodzi w życie.

3. Zarejestrowana agencja ratingowa spełnia w każdym czasie warunki pierwszej rejestracji.

Agencje ratingowe bez zbędnej zwłoki zgłaszają Urzędowi wszelkie istotne zmiany w warunkach pierwszej rejestracji, w tym wszelkie otwarcie i zamknięcie oddziału w Unii. [22]

4. [23] Bez uszczerbku dla art. 16 lub 17 Urząd rejestruje agencję ratingową, jeśli po rozpatrzeniu wniosku stwierdzi, że agencja ratingowa spełnia warunki wystawiania ratingów kredytowych określone w niniejszym rozporządzeniu, z uwzględnieniem przepisów art. 4 i 6.

5. [24] Urząd nie nakłada dodatkowych wymogów dotyczących rejestracji, które nie są przewidziane w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 15

Wniosek o rejestrację

[25] 1. Agencja ratingowa składa wniosek o rejestrację do Urzędu. Wniosek zawiera informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II.

2. Jeżeli wniosek o rejestrację składa grupa agencji ratingowych, członkowie grupy upoważniają jednego z członków grupy do złożenia wszystkich wniosków do Urzędu w imieniu grupy. Upoważniona agencja ratingowa dostarcza informacje dotyczące elementów określonych w załączniku II w odniesieniu do każdego członka grupy.

3. Agencja ratingowa składa wniosek w dowolnym języku urzędowym instytucji Unii. Przepisy rozporządzenia nr 1 z dnia 15 kwietnia 1958 r. w sprawie określenia systemu językowego Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (²⁵) mają zastosowanie odpowiednio do wszelkiej innej komunikacji między Urzędem a agencjami ratingowymi i ich personelem.

4. W ciągu 20 dni roboczych od otrzymania wniosku Urząd sprawdza kompletność wniosku. Jeśli wniosek nie jest kompletny, Urząd wyznacza termin, w którym agencja ratingowa ma przedłożyć dodatkowe informacje.

Po stwierdzeniu, że wniosek jest kompletny, Urząd powiadamia o tym odpowiednio agencję ratingową.

Artykuł 16

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację agencji ratingowej przez Urząd

[26] 1. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację agencji ratingowej w oparciu o zgodność agencji ratingowej z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, w szczególności jeśli agencja ratingowa:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) zamierza stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 45 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 60 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnioną decyzję w sprawie rejestracji albo odmowy rejestracji.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 17

Rozpatrzenie wniosku o rejestrację grupy agencji ratingowych przez właściwy Urząd

[27] 1. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, Urząd rozpatruje wniosek o rejestrację grupy agencji ratingowych w oparciu o zgodność agencji ratingowych z warunkami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

2. Urząd może przedłużyć okres rozpatrywania wniosków o 15 dni roboczych, zwłaszcza jeśli grupa agencji ratingowych:

a) zamierza zatwierdzać ratingi kredytowe, o których mowa w art. 4 ust. 3;

b) stosować outsourcing; lub

c) zwraca się z wnioskiem o zwolnienie z obowiązku spełnienia wymogów zgodnie z art. 6 ust. 3.

3. W terminie 55 dni roboczych od dnia powiadomienia, o którym mowa w art. 15 ust. 4 akapit drugi, lub w terminie 70 dni roboczych od tego momentu, jeśli ma zastosowanie ust. 2 niniejszego artykułu, Urząd przyjmuje w pełni uzasadnione indywidualne decyzje w sprawie rejestracji lub jej odmowy dla każdej agencji ratingowej w ramach tej grupy.

4. Decyzja przyjęta przez Urząd na mocy ust. 3 wchodzi w życie piątego dnia roboczego po jej przyjęciu.

Artykuł 18

Powiadomienie dotyczące decyzji w sprawie rejestracji, decyzji w sprawie odmowy rejestracji lub wycofania rejestracji oraz publikacja wykazu zarejestrowanych agencji ratingowych

[28] 1. W terminie pięciu dni roboczych od podjęcia decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20 Urząd powiadamia o swojej decyzji zainteresowaną agencję ratingową. Jeśli Urząd odmawia rejestracji agencji ratingowej lub odwołuje rejestrację tej agencji ratingowej, podaje zainteresowanej agencji ratingowej pełne uzasadnienie w swojej decyzji.

2. Urząd powiadamia Komisję, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (²⁶), Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) ustanowiony na mocy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1094/2010 (²⁷), właściwe organy oraz właściwe sektorowe organy o wszelkich decyzjach przyjętych zgodnie z art. 16, 17 lub 20.

3. Urząd publikuje na swojej stronie internetowej wykaz agencji ratingowych zarejestrowanych zgodnie z niniejszym rozporządzeniem. Wykaz ten jest aktualizowany w terminie pięciu dni roboczych po podjęciu decyzji zgodnie z art. 16, 17 lub 20. Komisja publikuje ten zaktualizowany wykaz w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w terminie 30 dni po dokonaniu tej aktualizacji.

Artykuł 19

Opłata rejestracyjna i nadzorcza

[29] 1. Urząd pobiera od agencji ratingowych opłaty zgodnie z niniejszym rozporządzeniem i rozporządzeniem w sprawie opłat, o którym mowa w ust. 2. Opłaty te w pełni pokrywają wydatki Urzędu niezbędne do rejestracji agencji ratingowych i nadzoru nad nimi oraz zwrotu wszelkich kosztów, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

2. Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat. Rozporządzenie to określa w szczególności rodzaj opłat i czynności, za które są pobierane, ich wysokość oraz sposób ich uiszczenia oraz sposób, w jaki Urząd zwraca wszelkie koszty, jakie mogą ponieść właściwe organy, wykonując prace na mocy niniejszego rozporządzenia, w szczególności w wyniku przekazania zadań zgodnie z art. 30.

Wysokość opłaty pobieranej od agencji ratingowej obejmuje wszystkie koszty administracyjne i jest proporcjonalna do obrotu danej agencji ratingowej.

Komisja przyjmuje rozporządzenie w sprawie opłat, o których mowa w akapicie pierwszym za pomocą aktu delegowanego zgodnie z art. 38a oraz w oparciu o warunki określone w art. 38b i 38c.

Artykuł 20

Wycofanie rejestracji

[30] 1. Bez uszczerbku dla art. 24 Urząd wycofuje rejestrację agencji ratingowej, jeśli agencja ratingowa:

a) wyraźnie zrzeka się rejestracji lub nie przedstawiła żadnych ratingów kredytowych za poprzednie sześć miesięcy;

b) uzyskała rejestrację, dopuszczając się poświadczenia nieprawdy lub w inny niezgodny z prawem sposób; lub

c) przestała spełniać warunki, na podstawie których została zarejestrowana.

2. W przypadku gdy właściwy organ państwa członkowskiego, w którym wykorzystywane są ratingi kredytowe wystawiane przez zainteresowaną agencję ratingową, stwierdzi, że jeden z warunków, o którym mowa w ust. 1, został spełniony, może zwrócić się do Urzędu o sprawdzenie, czy zostały spełnione warunki wycofania rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej. W przypadku gdy Urząd postanowi o nieodwoływaniu rejestracji zainteresowanej agencji ratingowej, podaje pełne uzasadnienie swojej decyzji.

3. Decyzja w sprawie wycofania rejestracji staje się bezzwłocznie skuteczna na terytorium całej Unii, z zastrzeżeniem okresu przejściowego, w celu wykorzystania ratingu kredytowego, o którym mowa w art. 24 ust. 4.

ROZDZIAŁ II

Nadzór ze strony Urzędu

Artykuł 21

Urząd

[31] 1. Nie naruszając przepisów art. 25a, Urząd zapewnia stosowanie niniejszego rozporządzenia.

2. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010, Urząd wydaje i aktualizuje wytyczne dotyczące współpracy pomiędzy Urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi do celów niniejszego rozporządzenia oraz do celów odnośnych przepisów sektorowych, w tym procedur i warunków szczegółowych związanych z przekazywaniem zadań.

3. Zgodnie z art. 16 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 Urząd, we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), wydaje wytyczne w sprawie zastosowania systemu zatwierdzania na mocy art. 4 ust. 3 tego rozporządzenia do dnia 7 czerwca 2011 r. oraz aktualizuje je.

4. Do dnia 2 stycznia 2012 r. Urząd przedstawia Komisji do zatwierdzenia projekt regulacyjnych standardów technicznych zgodnie z art. 10 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 w sprawie:

a) informacji, jakie powinna przedstawić agencja ratingowa we wniosku o rejestrację zgodnie z załącznikiem II;

b) informacji, których agencja ratingowa musi udzielić we wniosku o certyfikację i na potrzeby dokonania oceny ich znaczenia systemowego dla stabilności finansowej lub integralności rynków finansowych, o których mowa w art. 5;

c) prezentacji informacji, w tym struktury, formatu, metody i okresu sprawozdawczości ujawnianych przez agencje ratingowe zgodnie z art. 11 ust. 2 oraz załącznikiem I sekcja E część II pkt 1;

d) oceny zgodności metodyki dotyczącej ratingu kredytowego z wymogami określonymi w art. 8 ust. 3;

e) treści i formatu okresowych sprawozdań zawierających dane na temat ratingów, których Urząd może zażądać od agencji ratingowych na potrzeby bieżącego nadzoru.

5. Urząd publikuje sprawozdanie z wykonania niniejszego rozporządzenie każdego roku, a po raz pierwszy do dnia 1 stycznia 2012 r. Sprawozdanie to zawiera w szczególności ocenę wdrożenia załącznika I przez agencje ratingowe zarejestrowane na mocy niniejszego rozporządzenia.

6. Każdego roku Urząd przedstawia Parlamentowi Europejskiemu, Radzie i Komisji sprawozdanie w sprawie podjętych przez Urząd środków nadzoru i sankcji zastosowanych na podstawie niniejszego rozporządzenia, w tym grzywien lub okresowych kar pieniężnych.

7. Urząd współpracuje z Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) i Europejskim Urzędem Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) przy realizacji swych zadań i konsultuje się z tymi organami przed wydaniem i aktualizacją wytycznych oraz przedłożeniem projektu regulacyjnych standardów technicznych, o których mowa w ust. 2, 3 i 4.

Artykuł 22

Właściwe organy

1. Do dnia 7 czerwca 2010 r. każde państwo członkowskie wyznacza właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia.

2. Właściwe organy dysponują odpowiednią liczbą pracowników posiadających fachową wiedzę i uprawnienia, umożliwiające stosowanie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 22a

Badanie zgodności poprzez zobowiązanie do weryfikacji historycznej

[32] 1. Prowadząc bieżący nadzór agencji ratingowych zarejestrowanych na mocy niniejszego rozporządzenia, Urząd regularnie bada zgodność z art. 8 ust. 3.

2. Bez uszczerbku dla art. 23 Urząd będzie również w ramach analizy, o której mowa w ust. 1:

a) sprawdzać prowadzenie weryfikacji historycznej przez agencje ratingowe;

b) dokonywać analizy wyników weryfikacji historycznej; oraz

c) kontrolować, czy agencje ratingowe posiadają odpowiednie procedury umożliwiające uwzględnienie wyników weryfikacji historycznej w stosowanych przez nie metodach ratingu.

Artykuł 23

Nieingerowanie w zawartość ratingów kredytowych ani ich metodologie

[33] Podczas wykonywania swoich obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd, Komisja ani żadne organy publiczne państwa członkowskiego nie ingerują w zawartość ratingów kredytowych ani w metodologie ich sporządzania.

Artykuł 23a

Wykonywanie uprawnień, o których mowa w art. 23b–23d

[34] Uprawnienia przyznane Urzędowi, urzędnikom Urzędu lub innym osobom upoważnionym przez Urząd na mocy art. 23b–23d nie mogą służyć do wymagania ujawnienia informacji lub dokumentów, które są poufne lub objęte tajemnicą.

Artykuł 23b

Wezwania do udzielenia informacji

[35] 1. Urząd może – za pomocą zwykłego wniosku lub w drodze decyzji – wezwać agencje ratingowe, osoby prowadzące działalność w zakresie ratingu kredytowego, oceniane podmioty i powiązane z nimi strony trzecie, strony trzecie, którym agencje ratingowe zleciły niektóre funkcje lub czynności operacyjne na zasadzie outsourcingu, oraz osoby w inny sposób blisko powiązane z agencjami ratingowymi lub wykonywaniem działalności w zakresie ratingu kredytowego, do udostępnienia wszelkich informacji niezbędnych do wykonywania jego obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia.

2. Przekazując wniosek w sprawie informacji na mocy ust. 1, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres żądanych informacji;

d) ustala termin, w którym należy te informacje dostarczyć;

e) informuje osobę, do której zwraca się o informacje, że nie ma ona obowiązku ich przedstawienia, lecz w odpowiedzi na wniosek przedstawione informacje nie mogą być błędne ani mylące;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III [36] w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Wymagając dostarczenia informacji ma mocy ust. 1 za pomocą decyzji, Urząd:

a) powołuje się na niniejszy artykuł jako podstawę prawną wniosku;

b) podaje cel wniosku;

c) określa zakres informacji będących przedmiotem wniosku;

d) ustala termin dostarczenia informacji;

e) wskazuje okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, w przypadku gdy przedstawione wymagane informacje są niekompletne;

f) wskazuje grzywnę przewidzianą w art. 36a w związku z pkt 7 sekcji II załącznika III w przypadku, gdy odpowiedzi na zadane pytania są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd; oraz

g) wskazuje prawo do odwołania się od decyzji do komisji odwoławczej oraz do skierowania decyzji do rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z art. 60 i 61 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

4. Osoby, o których mowa w ust. 1 lub ich przedstawiciele, a w przypadku osób prawnych lub spółek niemających osobowości prawnej, osoby powołane do ich reprezentacji zgodnie z ustawą lub statutem, udzielają wymaganych informacji. Profesjonalni pełnomocnicy należycie upoważnieni do działania mogą przedłożyć informacje w imieniu swoich klientów. Ci ostatni pozostają w pełni odpowiedzialni za informacje, jeśli przekazane informacje są niekompletne, niewłaściwe lub wprowadzają w błąd.

5. Urząd niezwłocznie przesyła kopię zwykłego wniosku lub swojej decyzji do właściwego organu państwa członkowskiego, w którym mają miejsce zamieszkania lub siedzibę osoby, o których mowa w ust. 1 i których dotyczy wniosek o udzielenie informacji.

Artykuł 23c

Ogólne dochodzenia

[37] 1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia względem osób wymienionych w art. 23b ust. 1. W tym celu urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd są uprawnieni do:

a) badania dokumentów, danych, procedur i wszelkich innych materiałów związanych z wykonywaniem jego zadań niezależnie od nośnika, na którym są one przechowywane;

b) wykonywania lub uzyskiwania uwierzytelnionych kopii lub wyciągów z takich dokumentów, danych, procedur i innych materiałów;

c) wzywania dowolnych osób, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub ich przedstawicieli lub członków ich personelu i zwracania się do nich o złożenie ustnych lub pisemnych wyjaśnień na temat sytuacji faktycznej lub dokumentów związanych z przedmiotem i celem kontroli oraz do zanotowania odpowiedzi;

d) przesłuchiwania wszelkich innych osób fizycznych lub prawnych, które zgodzą się na przesłuchanie, do celów zbierania informacji związanych z przedmiotem dochodzenia;

e) żądania rejestrów połączeń telefonicznych i przesyłu danych.

2. Urzędnicy oraz inne osoby upoważnione przez Urząd do celów dochodzeń, o których mowa w ust. 1, wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia. W upoważnieniu wskazane są również okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b w przypadku, gdy nieprzekazane zostaną żądane dokumenty, dane, procedury i wszelkie inne materiały lub odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, lub zostaną przekazane w sposób niepełny, a także kary przewidziane w art. 36a w związku z pkt 8 sekcji II załącznika III, bądź w przypadku gdy odpowiedzi na pytania zadane osobom, o których mowa w art. 23b ust. 1, są nieprawdziwe lub wprowadzające w błąd.

3. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom wszczynanym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

4. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed dochodzeniem Urząd informuje właściwy organ państwa członkowskiego, w którym ma być prowadzone dochodzenie, o dochodzeniu i tożsamości upoważnionych osób. Urzędnicy zainteresowanego właściwego organu udzielają – na wniosek Urzędu – pomocy upoważnionym osobom w wykonywaniu przez nie ich obowiązków. Na wniosek, urzędnicy zainteresowanego właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego również mogą być obecni podczas dochodzeń.

5. Jeżeli żądanie przedstawienia rejestrów połączeń telefonicznych i danych o ruchu przewidziane w ust. 1 lit. e) wymaga uzyskania zezwolenia od organu wymiaru sprawiedliwości stosownie do przepisów krajowych, występuje się o takie zezwolenie. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

6. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa ust. 3a, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot dochodzeń. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe organy sądowe nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23d

Kontrole na miejscu

[38] 1. W celu wypełniania swych obowiązków wynikających z niniejszego rozporządzenia Urząd może przeprowadzać wszelkie niezbędne dochodzenia w pomieszczeniach, w których prowadzona jest działalność gospodarcza przez osoby prawne wymienione w art. 23b ust. 1. W przypadku gdy wymaga tego właściwe i skuteczne przeprowadzenie inspekcji, Urząd może przeprowadzić kontrolę na miejscu bez uprzedzenia.

2. Urzędnicy i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu mogą wejść do wszelkich lokali i na teren, które stanowią miejsce prowadzenia działalności osób prawnych, których dotyczy decyzja o dochodzeniu przyjęta przez Urząd i posiadają wszelkie uprawnienia określone w art. 23c ust. 1. Mają również prawo do pieczętowania wszelkich pomieszczeń w miejscu prowadzenia działalności kontrolowanego podmiotu i ksiąg lub dokumentów na czas i w zakresie koniecznym do przeprowadzenia kontroli.

3. Urzędnicy Urzędu i inne osoby upoważnione przez Urząd do przeprowadzenia kontroli na miejscu wykonują swoje uprawnienia po przedstawieniu pisemnego upoważnienia określającego przedmiot i cel dochodzenia, a także okresowe kary pieniężne określone w art. 36b w przypadku, gdy zainteresowane osoby nie poddają się dochodzeniu. Z odpowiednim wyprzedzeniem przed kontrolą Urząd powiadamia o niej właściwy organ państwa członkowskiego, w którym kontrola ta ma być przeprowadzona.

4. Osoby, o których mowa w art. 23b ust. 1, poddają się kontrolom na miejscu zarządzonym na mocy decyzji Urzędu. W decyzji określa się przedmiot i cel dochodzenia, wyznacza datę jego wszczęcia oraz wskazuje na okresowe kary pieniężne przewidziane w art. 36b, środki prawne dostępne na mocy rozporządzenia (UE) nr 1095/2010 oraz prawo do skierowana decyzji do kontroli przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Urząd podejmuje takie decyzje po skonsultowaniu się z właściwym organem państwa członkowskiego, w którym ma być przeprowadzona kontrola.

5. Urzędnicy właściwego organu państwa członkowskiego, na którego terytorium ma być przeprowadzona kontrola, a także osoby upoważnione bądź wyznaczone przez ten organ, na wniosek Urzędu aktywnie pomagają urzędnikom Urzędu i innym osobom upoważnionym przez Urząd. W tym celu posiadają uprawnienia określone w ust. 2. Podczas kontroli na miejscu mogą być również obecni, na żądanie, urzędnicy właściwego organu zainteresowanego państwa członkowskiego.

6. Urząd może również zażądać od właściwych organów państw członkowskich przeprowadzenia – w jego imieniu – poszczególnych zadań dochodzeniowych i kontroli na miejscu zgodnie z niniejszym artykułem i art. 23c ust. 1. W tym celu właściwe organy posiadają te same uprawnienia co Urząd, określone w niniejszym artykule i w art. 23c ust. 1.

7. W przypadku gdy urzędnicy Urzędu i inne osoby towarzyszące upoważnione przez Urząd stwierdzą, że osoba sprzeciwia się kontroli zarządzonej na mocy niniejszego artykułu, właściwy organ zainteresowanego państwa członkowskiego udziela im niezbędnej pomocy, zwracając się w razie potrzeby o pomoc policji lub równorzędnego organu egzekwowania prawa, w celu umożliwienia im przeprowadzenia kontroli na miejscu.

8. Jeżeli kontrola na miejscu przewidziana w ust. 1 lub pomoc przewidziana w ust. 7 wymaga zezwolenia organu sądowego zgodnie z przepisami krajowymi, składa się wniosek o wydanie takiego zezwolenia, w tym z wyprzedzeniem. O zgodę taką można wystąpić jako o środek zapobiegawczy.

9. W przypadku gdy zostanie złożony wniosek o zezwolenie, o którym mowa w ust. 8, krajowy organ sądowy sprawdza, czy decyzja Urzędu jest autentyczna i czy przewidziane środki przymusu nie są arbitralne ani nadmierne, uwzględniając przedmiot kontroli. Sprawdzając, czy środki przymusu są proporcjonalne, krajowy organ wymiaru sprawiedliwości może zwrócić się do

Urzędu o szczegółowe wyjaśnienia, w szczególności w odniesieniu do przesłanek, na podstawie których Urząd podejrzewa, że miało miejsce naruszenie przepisów niniejszego rozporządzenia, a także do powagi domniemanego naruszenia oraz sposobu, w jaki osoba, wobec której stosowane są środki przymusu, uczestniczyła w danym zdarzeniu. Jednakże krajowe władze sądownicze nie mogą dokonać przeglądu konieczności przeprowadzania inspekcji lub żądać dostępu do informacji zawartych w aktach Urzędu. Zgodność z prawem decyzji Urzędu może być przedmiotem kontroli jedynie ze strony Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej zgodnie z procedurą określoną w rozporządzeniu (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 23e

Przepisy proceduralne dotyczące stosowania środków nadzorczych i nakładania grzywien

[39] 1. Jeżeli wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia, Urząd stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, Urząd wyznacza spośród swojego personelu niezależnego urzędnika dochodzeniowego, aby przeprowadził dochodzenie w tej sprawie. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze lub nie brał w przeszłości udziału w bezpośrednim lub pośrednim nadzorowaniu lub procesie rejestracyjnym danej agencji ratingowej i wykonuje swoje funkcje niezależnie od Rady Organów Nadzoru Urzędu.

2. Urzędnik dochodzeniowy bada domniemane naruszenia, z uwzględnieniem wszelkich uwag przedstawionych przez osoby poddane dochodzeniu, i przedkłada Radzie Organów Nadzoru Urzędu pełną dokumentację zawierającą dokonane przez niego ustalenia.

Aby wykonać swoje zadania, urzędnik dochodzeniowy może skorzystać z prawa do złożenia wniosku o udzielenie informacji zgodnie z art. 23b oraz do przeprowadzania dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23c i 23d. Korzystając z tych praw, urzędnik dochodzeniowy przestrzega przepisów art. 23a.

Przy wykonywaniu swoich zadań urzędnik dochodzeniowy ma dostęp do wszystkich dokumentów i informacji zebranych przez Urząd w ramach prowadzonych przezeń działań nadzorczych.

3. Po zakończeniu dochodzenia i przed przedłożeniem Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentacji zawierającej jego ustalenia urzędnik dochodzeniowy zapewnia osobom, które są przedmiotem dochodzenia, możliwość przedstawienia swojego stanowiska na temat spraw będących przedmiotem dochodzenia. Urzędnik dochodzeniowy opiera swoje ustalenia wyłącznie na faktach, do których osoby poddane dochodzeniu miały możliwość się odnieść.

W trakcie dochodzeń prowadzonych na podstawie niniejszego artykułu w pełni przestrzega się prawa zainteresowanych osób do obrony.

4. Przedkładając Radzie Organów Nadzoru Urzędu dokumentację zawierającą swoje ustalenia, urzędnik dochodzeniowy powiadamia o tym fakcie osoby poddane dochodzeniu. Osoby poddane dochodzeniu mają prawo dostępu do dokumentacji, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych osób w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych dotyczących stron trzecich.

5. Na podstawie dokumentacji zawierającej ustalenia urzędnika dochodzeniowego i – na wniosek zainteresowanych stron – po umożliwieniu osobom poddanym dochodzeniu przedstawienia ich stanowiska zgodnie z art. 25 i 36c, Rada Organów Nadzoru Urzędu stwierdza, czy osoby, które są przedmiotem dochodzenia, popełniły co najmniej jedno naruszenie wymienione w załączniku III, a jeżeli tak – stosuje środek nadzorczy zgodnie z art. 24 i nakłada grzywnę zgodnie z art. 36a.

6. Urzędnik dochodzeniowy nie bierze udziału w obradach Rady Organów Nadzoru Urzędu ani w żaden inny sposób nie uczestniczy w procesie podejmowania decyzji przez Radę Organów Nadzoru Urzędu.

7. Komisja przyjmuje dalsze przepisy proceduralne dotyczące wykonywania prawa do nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych, w tym przepisy dotyczące prawa do obrony, przepisy tymczasowe i przepisy dotyczące poboru grzywien lub okresowych kar pieniężnych; przyjmuje również szczegółowe przepisy dotyczące okresów przedawnienia odnoszących się do nakładania i egzekwowania kar.

Przepisy, o których mowa w akapicie pierwszym, przyjmowane są w drodze aktów delegowanych zgodnie z art. 38a i na warunkach określonych w art. 38b i 38c.

8. Urząd przekazuje sprawy do postępowania karnego stosownym organom krajowym, gdy – wykonując swoje obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia – stwierdzi, że wiele wskazuje na możliwe istnienie faktów mogących stanowić przestępstwo. Ponadto Urząd powstrzymuje się od nakładania grzywien lub okresowych kar pieniężnych w przypadku, gdy – wskutek postępowania karnego prowadzonego na mocy prawa krajowego – wyrok uniewinniający lub skazujący w związku z tymi samymi czynami lub czynami, które są zasadniczo takie same, uprawomocnił się.

Artykuł 24

Środki nadzorcze stosowane przez Urząd

[40] 1. W przypadku gdy, zgodnie z art. 23e ust. 5, Rada Organów Nadzoru Urzędu ustali, że agencja ratingowa popełniła jedno z naruszeń wymienionych w załączniku III, podejmuje ona jedną lub więcej z poniższych decyzji:

a) wycofanie rejestracji agencji ratingowej;

b) nałożenie na tę agencję ratingową tymczasowego zakazu wystawiania ratingów kredytowych, obowiązującego w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

c) zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych wystawionych przez tę agencję ratingową, obowiązujące w całej Unii do czasu usunięcia naruszenia;

d) zobowiązanie tej agencji ratingowej do usunięcia danego naruszenia;

e) wydanie publicznych ostrzeżeń.

2. Podejmując decyzje, o których mowa w ust. 1, Rada Organów Nadzoru Urzędu bierze pod uwagę charakter i wagę naruszenia, uwzględniając następujące kryteria:

a) czas trwania i częstotliwość naruszenia;

b) kwestię, czy naruszenie ujawniło istotne lub systemowe słabości procedur stosowanych przez przedsiębiorstwo bądź jego systemów zarządzania lub kontroli wewnętrznej;

c) kwestię, czy naruszenie doprowadziło do przestępstwa finansowego bądź też ułatwiło przestępstwo finansowe lub w inny sposób jest z nim związane;

d) kwestię, czy naruszenia dopuszczono się umyślnie lub w wyniku zaniedbania.

3. Przed podjęciem decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) Rada Organów Nadzoru Urzędu informuje o nich Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych).

4. Ratingi kredytowe mogą być w dalszym ciągu wykorzystywane do celów regulacyjnych po przyjęciu decyzji, o których mowa w ust. 1 lit. a) i c), w okresie nieprzekraczającym:

a) dziesięciu dni roboczych od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia; lub

b) trzech miesięcy od dnia podania do wiadomości publicznej decyzji Urzędu zgodnie z ust. 5, jeżeli nie istnieją ratingi kredytowe tego samego instrumentu finansowego lub podmiotu wystawione przez inne agencje ratingowe zarejestrowane zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

W wyjątkowych okolicznościach związanych z ewentualnym zakłóceniem rynku lub stabilności finansowej Rada Organów Nadzoru Urzędu może – z własnej inicjatywy lub na wniosek Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) lub Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych) – przedłużyć okres, o którym mowa w lit. b), o trzy miesiące.

5. Bez zbędnej zwłoki Rada Organów Nadzoru Urzędu powiadamia zainteresowaną agencję ratingową o wszelkich decyzjach przyjętych na mocy ust. 1 i przekazuje wszelkie takie decyzje właściwym organom i właściwym organom sektorowym oraz Komisji, Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Bankowego) oraz Europejskiemu Urzędowi Nadzoru (Europejskiemu Urzędowi Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych). Podaje ona do wiadomości publicznej na swojej stronie internetowej każdą decyzję w terminie 10 dni roboczych od daty jej podjęcia.

Podając swoją decyzję do wiadomości publicznej zgodnie z akapitem pierwszym, Rada Organów Nadzoru Urzędu podaje również do publicznej wiadomości prawo zainteresowanej agencji ratingowej do odwołania się od decyzji, a także – w stosownych przypadkach – fakt, że takie odwołanie zostało złożone, precyzując, że odwołanie to nie ma skutku zawieszającego oraz fakt, że Komisja Odwoławcza ma możliwość zawieszenia stosowania zaskarżonej decyzji zgodnie z art. 60 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1095/2010.

Artykuł 25

Wysłuchanie zainteresowanych stron

[41] 1. Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji zgodnie z art. 24 ust. 1 Rada Organów Nadzoru Urzędu zapewnia stronom podlegającym postępowaniu możliwość przedstawienia swojego stanowiska w kwestiach, co do których ESA (ESMA) poczyniła ustalenia. Podstawę decyzji Rady Organów Nadzoru Urzędu mogą stanowić wyłącznie ustalenia, co do których osoby, których dotyczy postępowanie, mogły przedstawić swoje stanowisko.

Akapit pierwszy nie ma zastosowania, jeżeli konieczne jest podjęcie pilnych działań w celu zapobieżenia istotnym i zbliżającym się szkodom dla systemu finansowego. W takiej sytuacji Rada Organów Nadzoru Urzędu może podjąć decyzję tymczasową i zapewnia zainteresowanym stronom możliwość przedstawienia swojego stanowiska jak najszybciej po podjęciu decyzji.

2. W postępowaniu w pełni przestrzega się prawa do obrony osób, których dotyczy postępowanie. Mają one prawo dostępu do gromadzonych przez Urząd akt sprawy, z zastrzeżeniem uzasadnionego interesu innych stron w zakresie ochrony ich tajemnicy handlowej. Prawo dostępu do dokumentacji nie obejmuje informacji poufnych.

Artykuł 25a

Właściwe organy sektorowe odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie wymogów art. 4 ust. 1 (wykorzystanie ratingów kredytowych)

[42] Właściwe organy sektorowe są odpowiedzialne za nadzór nad przestrzeganiem oraz egzekwowanie wymogów art. 4 ust. 1 zgodnie z odpowiednimi przepisami sektorowymi.

ROZDZIAŁ III

Współpraca pomiędzy urzędem, właściwymi organami oraz właściwymi organami sektorowymi

Artykuł 26

Zobowiązanie do podejmowania współpracy

[43] Urząd, Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Bankowego) oraz Europejski Urząd Nadzoru (Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych), właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe współpracują ze sobą, gdy jest to konieczne dla celów niniejszego rozporządzenia oraz odnośnych przepisów sektorowych.

Artykuł 27

Wymiana informacji

[44] 1. Urząd, właściwe organy oraz właściwe organy sektorowe bez zbędnej zwłoki wymieniają między sobą informacje wymagane do celów wypełniania ich obowiązków na mocy niniejszego rozporządzenia i odnośnych przepisów sektorowych.

2. Urząd może przekazywać bankom centralnym, Europejskiemu Systemowi Banków Centralnych i Europejskiemu Bankowi Centralnemu, w ramach ich uprawnień jako władz monetarnych, Europejskiej Radzie ds. Ryzyka Systemowego oraz, w stosownych przypadkach, innym organom publicznym odpowiedzialnym za nadzorowanie systemów płatniczych i rozliczeniowych, informacje poufne przeznaczone do wykonywania ich zadań. Podobnie tym organom lub podmiotom nie zabrania się przekazywania Urzędowi informacji, których może on potrzebować w celu wypełniania swoich obowiązków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

Artykuł 28

[45] (uchylony).

Artykuł 29

[46] (uchylony).

Artykuł 30

Przekazywanie zadań przez Urząd właściwym organom

[47] 1. W przypadkach gdy jest to konieczne w celu właściwego wykonania zadania nadzorczego, Urząd może przekazać poszczególne zadania nadzorcze właściwemu organowi państwa członkowskiego zgodnie z wytycznymi wydanymi przez Urząd zgodnie z art. 21 ust. 2. Takie poszczególne zadania nadzorcze mogą w szczególności obejmować uprawnienia do kierowania wezwań do udzielenia informacji zgodnie z art. 23b oraz do prowadzenia dochodzeń i kontroli na miejscu zgodnie z art. 23d ust. 6.

2. Przed przekazaniem zadań Urząd konsultuje się z odpowiednim właściwym organem. Konsultacje te dotyczą:

a) zakresu przekazywanego zadania;

b) harmonogramu wykonania zadania, które ma być przekazane; oraz

c) przekazania niezbędnych informacji przez Urząd i do Urzędu.

3. Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie opłat, które ma być przyjęte przez Komisję zgodnie z art. 19 ust. 2, Urząd zwraca właściwemu organowi koszty poniesione w związku z realizacją przekazanych zadań.

4. Urząd dokonuje przeglądu przekazania, o którym mowa w ust. 1, w stosownych odstępach czasu. Przekazanie zadań można odwołać w każdej chwili.

Przekazywanie zadań nie ma wpływu na zakres odpowiedzialności Urzędu i nie ogranicza zdolności Urzędu do wykonywania i nadzorowania przekazanej czynności. Obowiązki nadzorcze wynikające z niniejszego rozporządzenia, w tym decyzje o rejestracji, ocena końcowa i dalsze decyzje dotyczące naruszeń, nie mogą być przekazywane.

Artykuł 31

Powiadomienia oraz wnioski o zawieszenie kierowane przez właściwe organy

[48] 1. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego stwierdza, że na terytorium tego lub też innego państwa członkowskiego są podejmowane lub zostały podjęte działania sprzeczne z niniejszym rozporządzeniem, powiadamia o tym fakcie Urząd w jak najbardziej szczegółowy sposób. Jeżeli właściwy organ uważa, że jest to właściwe do celów dochodzenia, właściwy organ może również zasugerować Urzędowi, by oszacował, czy konieczne jest skorzystanie z uprawnień przewidzianych w art. 23b i 23c w odniesieniu do agencji ratingowej biorącej udział w tych działaniach.

Urząd podejmuje odpowiednie działania. Informuje o wynikach działań powiadamiający właściwy organ, a także, jeśli to możliwe, poinformuje o wszelkich istotnych skutkach przejściowych.

2. Bez uszczerbku dla obowiązku powiadomienia określonego w ust. 1, jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego dokonujący powiadomienia uznaje, że zarejestrowana agencja ratingowa, której ratingi kredytowe są wykorzystywane na terytorium tego państwa członkowskiego, narusza obowiązki wynikające z niniejszego rozporządzenia i naruszenia te są na tyle poważne i częste, że mają znaczny wpływ na ochronę inwestorów lub stabilność systemu finansowego w danym państwie członkowskim, właściwy organ dokonujący powiadomienia może zwrócić się do Urzędu z wnioskiem o zawieszenie wykorzystywania do celów regulacyjnych ratingów kredytowych danej agencji ratingowej przez instytucje finansowe oraz inne podmioty, o których mowa w art. 4 ust. 1. Właściwy organ dokonujący powiadomienia przedstawia Urzędowi wyczerpujące uzasadnienie swojego wniosku.

W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za nieuzasadniony, informuje o tym na piśmie właściwy organ dokonujący powiadomienia, podając tego powody. W przypadkach gdy Urząd uznaje wniosek za uzasadniony, stosuje odpowiednie środki celem rozwiązania danego problemu.

Artykuł 32

Tajemnica zawodowa

[49] 1. Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej ma zastosowanie do Urzędu, właściwych organów oraz wszystkich osób, które pracują lub pracowały dla Urzędu, dla właściwych organów lub dla każdej innej osoby, której Urząd przekazał zadania, włącznie z zatrudnionymi przez Urząd audytorami i rzeczoznawcami. Informacje objęte tajemnicą zawodową nie mogą być ujawniane innej osobie lub innemu organowi, z wyjątkiem sytuacji, gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

2. Wszystkie informacje, które na podstawie niniejszego rozporządzenia zostały nabyte przez lub wymienione między Urzędem, właściwymi organami, właściwymi organami sektorowymi oraz innymi organami i podmiotami wymienionymi w art. 27 ust. 2, uznaje się za poufne, chyba że w momencie ich przekazania Urząd lub właściwy organ, lub inny organ bądź podmiot oświadczy, iż informacje te mogą być ujawnione lub ich ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

Artykuł 33

[50] (uchylony).

ROZDZIAŁ IV

Współpraca z państwami trzecimi

Artykuł 34

Umowa o wymianie informacji

[51] Urząd może zawierać umowy o wymianie informacji z organami nadzoru państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy ujawniane informacje są objęte gwarancjami zachowania tajemnicy zawodowej, które są co najmniej równoważne gwarancjom określonym w art. 32.

Taka wymiana informacji służy Urzędowi oraz tym organom nadzoru do wykonywania ich zadań.

W odniesieniu do przekazywania danych osobowych do państwa trzeciego Urząd stosuje rozporządzenie (WE) nr 45/2001 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2000 r. o ochronie osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych przez instytucje i organy wspólnotowe i o swobodnym przepływie takich danych (²⁸).

Artykuł 35

Ujawnianie informacji otrzymanych od państw trzecich

[52] Urząd może ujawnić informacje otrzymane od organów nadzorczych państw trzecich wyłącznie wtedy, gdy Urząd lub właściwe organy uzyskały wyraźną zgodę organu nadzorczego, który przekazał informacje, oraz w stosownych przypadkach, gdy informacje są ujawniane wyłącznie do celów, na które ten organ nadzorczy wyraził zgodę, lub gdy takie ujawnienie jest niezbędne w celu prowadzenia postępowania sądowego.

TYTUŁ IV

SANKCJE, PROCEDURA KOMITETOWA, SPRAWOZDAWCZOŚĆ ORAZ PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE