KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

[1] 1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 19 i 62 rozporządzenia (UE) 2018/1139, wspólne wymagania techniczne i procedury administracyjne dotyczące certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska dla wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu i ograniczonych świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikację niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikację organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności do lotu;

j) składanie deklaracji zgodności projektowej i wprowadzanie zmian w tych deklaracjach;

k) składanie deklaracji zdolności projektowej i produkcyjnej.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają następujące definicje:

a) „JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia;

d) „część 21 Light” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji lub deklaracji zgodności projektowej statków powietrznych przeznaczonych przede wszystkim do użytku sportowego i rekreacyjnego oraz związanych z nimi wyrobów i części, a także deklarowania zdolności organizacji w zakresie projektowania i produkcji, określone w załączniku Ib (część 21 Light) do niniejszego rozporządzenia;

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działań, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego („Agencja”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

ha) [2] „skomplikowany statek powietrzny z napędem silnikowym” oznacza:

(i) samolot:

– o maksymalnej certyfikowanej masie startowej powyżej 5 700 kg, lub

– certyfikowany dla maksymalnej liczby miejsc pasażerskich powyżej dziewiętnastu, lub

– certyfikowany do użytkowania z załogą składającą się przynajmniej z dwóch pilotów, lub

– wyposażony w silnik lub silniki turboodrzutowe lub więcej niż jeden silnik turbośmigłowy; lub

(ii) śmigłowiec certyfikowany:

– dla maksymalnej masy startowej powyżej 3 175 kg, lub

– dla maksymalnej liczby miejsc pasażerskich powyżej dziewięciu, lub

– do eksploatacji z załogą składającą się co najmniej z dwóch pilotów; lub

(iii) pionowzlot z pochylanymi wirnikami.

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako skomplikowany statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej objętości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m3 w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m3 w przypadku balonów gazowych, 300 m3 w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej objętości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m3 w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m3 w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako skomplikowany statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 600 kg, o nieskomplikowanej budowie, przeznaczony do przewożenia maksymalnie dwóch osób, niewyposażony w silniki turbinowe ani rakietowe; z ograniczeniem do lotów VFR w dzień;

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

[3] 1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu można alternatywnie wydawać certyfikaty określone w załączniku Ib (część 21 Light) dla następujących wyrobów:

a) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg i maksymalnej operacyjnej konfiguracji siedzeń dla czterech osób;

b) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

c) balon;

d) sterowiec na ogrzane powietrze;

e) pasażerski sterowiec gazowy zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób;

f) wiropłat o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg i maksymalnej operacyjnej konfiguracji siedzeń dla czterech osób;

g) silnik tłokowy lub śmigło o stałym skoku, przeznaczone do zainstalowania na statkach powietrznych, o których mowa w lit. a)–f); lub

h) wiatrakowiec.

3. W drodze odstępstwa od ust. 1 i 2 niniejszego artykułu można alternatywnie składać deklaracje zgodności projektowej określone w załączniku Ib (część 21 Light) dla następujących wyrobów:

a) samolot, który nie jest wyposażony w silnik odrzutowy, o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg i maksymalnej operacyjnej konfiguracji siedzeń dla dwóch osób;

b) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

c) balon zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób;

d) sterowiec na ogrzane powietrze zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1–3 niniejszego artykułu statki powietrzne, w tym wszelkie zainstalowane na nich wyroby, części i akcesoria, które nie są zarejestrowane w państwie członkowskim, są zwolnione z przepisów sekcji A podczęści H i I załącznika I (część 21) oraz sekcji A podczęści H i I załącznika Ib (część 21 Light). Są one również zwolnione z przepisów sekcji A podczęść P załącznika I (część 21) i sekcji A podczęść P załącznika Ib (część 21 Light), z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 2a

Uregulowania przejściowe dotyczące świadectw wydanych uprzednio na podstawie załącznika I (część 21)

[4] 1. Posiadacz ważnego certyfikatu typu lub ważnego uzupełniającego certyfikatu typu, wydanych lub uznanych za wydane przez Agencję na podstawie załącznika I (część 21), może, do dnia 25 sierpnia 2025 r., wystąpić z wnioskiem do Agencji o utrzymanie, począwszy od określonej daty, projektu typu zatwierdzonego na podstawie takiego certyfikatu zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light), pod warunkiem że wyrób objęty tym certyfikatem wchodzi w zakres art. 2 ust. 2.

2. W przypadku gdy złożono wniosek zgodnie z ust. 1, dany certyfikat typu lub uzupełniający certyfikat typu podlega, od określonej daty, o której mowa w ust. 1, przepisom załącznika Ib (część 21 Light) dotyczącym certyfikatów typu lub uzupełniających certyfikatów typu, stosownie do przypadku. Agencja odpowiednio zmienia arkusz danych certyfikatu typu lub arkusz danych uzupełniającego certyfikatu typu.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

[5] 1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (UE) 2018/1139 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (UE) 2018/1139 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.B.80 podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów przestrzegania przepisów załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, zastosowanie mają następujące warunki:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów przestrzegania przepisów załącznika I (część 21) pkt 21.B.107.

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów przestrzegania przepisów załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. [6] W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna lub prawna odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, której główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w państwie członkowskim i która ubiega się o certyfikat dotyczący projektu wyrobów lub zmian lub napraw do nich lub posiada taki certyfikat zgodnie z art. 2 ust. 2, może alternatywnie wykazać swoją zdolność zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light).

3. [7] Osoby fizyczne lub prawne uczestniczące w projektowaniu statków powietrznych będących przedmiotem deklaracji zgodności projektowej, o której mowa w art. 2 ust. 3, nie muszą wykazywać swojej zdolności.

4. Na zasadzie odstępstwa od pkt 21.B.433 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja projektująca, posiadająca ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21), może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201 (⁴).

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. takie niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

5. [8] W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność dzięki posiadaniu certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, w odniesieniu do których występuje z wnioskiem zgodnie z załącznikiem I (część 21), pod warunkiem że:

a) państwo to jest państwem projektu;

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

6. [9] Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

[10] 1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21). Wykazanie zdolności nie jest wymagane w odniesieniu do produkowanych przez daną organizację części lub akcesoriów, które – zgodnie z przepisami załącznika I (część 21) – kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem, albo poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, albo poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139.

5. W drodze odstępstwa od pkt 21.B.225 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja produkująca, która posiada ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21) może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201 (⁵).

Jeżeli po 7 marca 2025 r. przedmiotowe niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

6. W drodze odstępstwa od pkt 21.A.125C lit. a) ppkt 1 załącznika I (część 21), organizacja, która produkuje wyroby, części lub akcesoria bez certyfikatu zatwierdzenia i która posiada ważne zezwolenie wydane najpóźniej w dniu 7 marca 2023 r. zgodnie z załącznikiem I (część 21), nie jest zobowiązana do spełnienia odpowiednich wymogów określonych w załączniku I wprowadzonych rozporządzeniem delegowanym (UE) 2022/201.

7. W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna lub prawna, której główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w państwie członkowskim i która jest odpowiedzialna za produkcję wyrobów oraz ich części lub akcesoriów zgodnie z art. 2 ust. 2, może alternatywnie wykazać swoją zdolność zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light).

8. Nie wymaga się wykazania zdolności zgodnie z ust. 1 lub 2, jeżeli organizacja produkująca lub osoba fizyczna lub prawna są zaangażowane w następujące rodzaje działalności produkcyjnej:

a) produkcja części lub akcesoriów, które zgodnie z załącznikiem I (część 21) kwalifikują się do montażu w wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA);

b) produkcja części, które zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light) kwalifikują się do montażu na statku powietrznym będącym przedmiotem deklaracji zgodności projektowej bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA);

c) produkcja statku powietrznego będącego przedmiotem deklaracji zgodności projektowej, o której mowa w art. 2 ust. 3, oraz części kwalifikujących się do montażu na takim statku powietrznym. W takim przypadku działalność produkcyjna prowadzona jest zgodnie z sekcją A podczęść R załącznika Ib (część 21 Light) przez organizację produkującą lub osobę fizyczną lub prawną, której główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w państwie członkowskim.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

[11] 1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań („AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) i załącznika Ib (część 21 Light).

2. Opracowane przez Agencję AMC nie mogą wprowadzać nowych wymagań ani nie mogą łagodzić wymagań zawartych w załączniku I (część 21) i załączniku Ib (część 21 Light).

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

[1] 1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 19 i 62 rozporządzenia (UE) 2018/1139, wspólne wymagania techniczne i procedury administracyjne dotyczące certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska dla wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu i ograniczonych świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikację niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikację organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności do lotu;

j) składanie deklaracji zgodności projektowej i wprowadzanie zmian w tych deklaracjach;

k) składanie deklaracji zdolności projektowej i produkcyjnej.

2. Do celów niniejszego rozporządzenia zastosowanie mają następujące definicje:

a) „JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia;

d) „część 21 Light” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji lub deklaracji zgodności projektowej statków powietrznych przeznaczonych przede wszystkim do użytku sportowego i rekreacyjnego oraz związanych z nimi wyrobów i części, a także deklarowania zdolności organizacji w zakresie projektowania i produkcji, określone w załączniku Ib (część 21 Light) do niniejszego rozporządzenia;

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działań, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Agencję Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Lotniczego („Agencja”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako skomplikowany statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej objętości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m3 w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m3 w przypadku balonów gazowych, 300 m3 w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej objętości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m3 w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m3 w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako skomplikowany statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 600 kg, o nieskomplikowanej budowie, przeznaczony do przewożenia maksymalnie dwóch osób, niewyposażony w silniki turbinowe ani rakietowe; z ograniczeniem do lotów VFR w dzień;

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

[2] 1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu można alternatywnie wydawać certyfikaty określone w załączniku Ib (część 21 Light) dla następujących wyrobów:

a) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg i maksymalnej operacyjnej konfiguracji siedzeń dla czterech osób;

b) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

c) balon;

d) sterowiec na ogrzane powietrze;

e) pasażerski sterowiec gazowy zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób;

f) wiropłat o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg i maksymalnej operacyjnej konfiguracji siedzeń dla czterech osób;

g) silnik tłokowy lub śmigło o stałym skoku, przeznaczone do zainstalowania na statkach powietrznych, o których mowa w lit. a)–f); lub

h) wiatrakowiec.

3. W drodze odstępstwa od ust. 1 i 2 niniejszego artykułu można alternatywnie składać deklaracje zgodności projektowej określone w załączniku Ib (część 21 Light) dla następujących wyrobów:

a) samolot, który nie jest wyposażony w silnik odrzutowy, o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg i maksymalnej operacyjnej konfiguracji siedzeń dla dwóch osób;

b) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

c) balon zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób;

d) sterowiec na ogrzane powietrze zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1–3 niniejszego artykułu statki powietrzne, w tym wszelkie zainstalowane na nich wyroby, części i akcesoria, które nie są zarejestrowane w państwie członkowskim, są zwolnione z przepisów sekcji A podczęści H i I załącznika I (część 21) oraz sekcji A podczęści H i I załącznika Ib (część 21 Light). Są one również zwolnione z przepisów sekcji A podczęść P załącznika I (część 21) i sekcji A podczęść P załącznika Ib (część 21 Light), z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 2a

Uregulowania przejściowe dotyczące świadectw wydanych uprzednio na podstawie załącznika I (część 21)

[3] 1. Posiadacz ważnego certyfikatu typu lub ważnego uzupełniającego certyfikatu typu, wydanych lub uznanych za wydane przez Agencję na podstawie załącznika I (część 21), może, do dnia 25 sierpnia 2025 r., wystąpić z wnioskiem do Agencji o utrzymanie, począwszy od określonej daty, projektu typu zatwierdzonego na podstawie takiego certyfikatu zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light), pod warunkiem że wyrób objęty tym certyfikatem wchodzi w zakres art. 2 ust. 2.

2. W przypadku gdy złożono wniosek zgodnie z ust. 1, dany certyfikat typu lub uzupełniający certyfikat typu podlega, od określonej daty, o której mowa w ust. 1, przepisom załącznika Ib (część 21 Light) dotyczącym certyfikatów typu lub uzupełniających certyfikatów typu, stosownie do przypadku. Agencja odpowiednio zmienia arkusz danych certyfikatu typu lub arkusz danych uzupełniającego certyfikatu typu.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. [4] W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.B.80 podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów przestrzegania przepisów załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

4. [5] W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, zastosowanie mają następujące warunki:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów przestrzegania przepisów załącznika I (część 21) pkt 21.B.107.

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. [6] W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna lub prawna odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, której główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w państwie członkowskim i która ubiega się o certyfikat dotyczący projektu wyrobów lub zmian lub napraw do nich lub posiada taki certyfikat zgodnie z art. 2 ust. 2, może alternatywnie wykazać swoją zdolność zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light).

3. [7] Osoby fizyczne lub prawne uczestniczące w projektowaniu statków powietrznych będących przedmiotem deklaracji zgodności projektowej, o której mowa w art. 2 ust. 3, nie muszą wykazywać swojej zdolności.

4. Na zasadzie odstępstwa od pkt 21.B.433 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja projektująca, posiadająca ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21), może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201 (⁴).

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. takie niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

5. [8] W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność dzięki posiadaniu certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, w odniesieniu do których występuje z wnioskiem zgodnie z załącznikiem I (część 21), pod warunkiem że:

a) państwo to jest państwem projektu;

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21). Wykazanie zdolności nie jest wymagane w odniesieniu do produkowanych przez daną organizację części lub akcesoriów, które – zgodnie z przepisami załącznika I (część 21) – kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA).

2. [9] W drodze odstępstwa od ust. 1 niniejszego artykułu osoba fizyczna lub prawna, której główne miejsce prowadzenia działalności znajduje się w państwie członkowskim i która jest odpowiedzialna za produkcję wyrobów oraz ich części lub akcesoriów zgodnie z art. 2 ust. 2, może alternatywnie wykazać swoją zdolność zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light).

3. [10] Nie wymaga się wykazania zdolności zgodnie z ust. 1 lub 2, jeżeli organizacja produkująca lub osoba fizyczna lub prawna są zaangażowane w następujące rodzaje działalności produkcyjnej:

a) produkcja części lub akcesoriów, które zgodnie z załącznikiem I (część 21) kwalifikują się do montażu w wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA);

b) produkcja części, które zgodnie z załącznikiem Ib (część 21 Light) kwalifikują się do montażu na statku powietrznym będącym przedmiotem deklaracji zgodności projektowej bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA);

c) produkcja statku powietrznego będącego przedmiotem deklaracji zgodności projektowej, o której mowa w art. 2 ust. 3, oraz części kwalifikujących się do montażu na takim statku powietrznym. W takim przypadku działalność produkcyjną prowadzi się zgodnie z sekcją A podczęść R załącznika Ib (część 21 Light).

4. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139.

5. [11] W drodze odstępstwa od pkt 21.B.225 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja produkująca, która posiada ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21) może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201.

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. przedmiotowe niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

6. [12] W drodze odstępstwa od pkt 21.A.125C lit. a) ppkt 1 załącznika I (część 21), organizacja, która produkuje wyroby, części lub akcesoria bez certyfikatu zatwierdzenia i która posiada ważne zezwolenie wydane najpóźniej w dniu 7 marca 2023 r. zgodnie z załącznikiem I (część 21) nie będzie zobowiązana do spełnienia odpowiednich wymogów określonych w załączniku I wprowadzonych rozporządzeniem delegowanym (UE) 2022/201.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

[13] 1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań („AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) i załącznika Ib (część 21 Light).

2. Opracowane przez Agencję AMC nie mogą wprowadzać nowych wymagań ani nie mogą łagodzić wymagań zawartych w załączniku I (część 21) i załączniku Ib (część 21 Light).

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) (uchylona);

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. Na zasadzie odstępstwa od pkt 21.B.433 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja projektująca, posiadająca ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21), może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201 (⁴).

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. takie niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21). Wykazanie zdolności nie jest wymagane w odniesieniu do produkowanych przez daną organizację części lub akcesoriów, które – zgodnie z przepisami załącznika I (część 21) – kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139.

5. [1] W drodze odstępstwa od pkt 21.B.225 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja produkująca, która posiada ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21) może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201.

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. przedmiotowe niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

6. [2] W drodze odstępstwa od pkt 21.A.125C lit. a) ppkt 1 załącznika I (część 21), organizacja, która produkuje wyroby, części lub akcesoria bez certyfikatu zatwierdzenia i która posiada ważne zezwolenie wydane najpóźniej w dniu 7 marca 2023 r. zgodnie z załącznikiem I (część 21) nie będzie zobowiązana do spełnienia odpowiednich wymogów określonych w załączniku I wprowadzonych rozporządzeniem delegowanym (UE) 2022/201.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) (uchylona);

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. [1] Na zasadzie odstępstwa od pkt 21.B.433 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja projektująca, posiadająca ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21), może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2022/201 (⁴).

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. takie niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21). Wykazanie zdolności nie jest wymagane w odniesieniu do produkowanych przez daną organizację części lub akcesoriów, które – zgodnie z przepisami załącznika I (część 21) – kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139.

5. [2] W drodze odstępstwa od pkt 21.B.225 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja produkująca, która posiada ważny certyfikat zatwierdzenia wydany zgodnie z załącznikiem I (część 21) może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2022/203 (⁵).

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. przedmiotowe niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, certyfikat zatwierdzenia zostaje cofnięty, ograniczony lub zawieszony w całości lub w części.

6. [3] W drodze odstępstwa od pkt 21.B.125 lit. d) ppkt 1 i 2 załącznika I (część 21), organizacja, która produkuje wyroby, części lub akcesoria bez certyfikatu zatwierdzenia i która posiada ważne zezwolenie wydane zgodnie z załącznikiem I (część 21) może do dnia 7 marca 2025 r. skorygować wszelkie ustalone niezgodności związane z wymaganiami określonymi w załączniku I wprowadzonymi rozporządzeniem wykonawczym Komisji (UE) 2022/203.

Jeżeli po dniu 7 marca 2025 r. przedmiotowe niezgodności nie zostaną przez organizację usunięte, zezwolenie zostaje cofnięte, ograniczone lub zawieszone w całości lub w części.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) (uchylona);

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21). Wykazanie zdolności nie jest wymagane w odniesieniu do produkowanych przez daną organizację części lub akcesoriów, które – zgodnie z przepisami załącznika I (część 21) – kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. [1] W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) (uchylona);

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. [1] Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21). Wykazanie zdolności nie jest wymagane w odniesieniu do produkowanych przez daną organizację części lub akcesoriów, które – zgodnie z przepisami załącznika I (część 21) – kwalifikują się do montażu na wyrobie certyfikowanym jako typ bez konieczności dołączania autoryzowanego poświadczenia produkcji/obsługi (tj. formularza 1 EASA).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139 (⁵).

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) [1] (uchylona);

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

k) „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139 (⁵).

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) „część M” oznacza mające zastosowanie wymagania w zakresie ciągłej zdatności do lotu przyjęte na podstawie rozporządzenia (WE) nr 216/2008;

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

k) [1] „dane dotyczące zgodności operacyjnej (OSD)” oznaczają dane, które są częścią certyfikatu typu, ograniczonego certyfikatu typu lub uzupełniającego certyfikatu typu statku powietrznego, obejmujące wszystkie poniższe elementy:

(i) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień pilota dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(ii) określenie zakresu pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów lub danych tymczasowych umożliwiających kwalifikację wstępną;

(iii) minimalny program szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną dotyczących konkretnego typu statku powietrznego, w tym określenie odnośnego typu;

(iv) określenie na użytek personelu pokładowego typu lub wariantu statku powietrznego oraz danych specyficznych dla odnośnego typu;

(v) główny wykaz wyposażenia minimalnego.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

(skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

4. [2] W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja produkująca może zwrócić się do właściwego organu o zwolnienie ze stosowania wymogów ochrony środowiska, o których mowa w art. 9 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) 2018/1139 (⁵).

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4) Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5) W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7) Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8) Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10) Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1 200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11) Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust. 5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c) wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e) wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f) znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c) „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) „część M” oznacza mające zastosowanie wymagania w zakresie ciągłej zdatności do lotu przyjęte na podstawie rozporządzenia (WE) nr 216/2008;

e) „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii) balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

– układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) [1] podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

– dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności stosowane specyfikacje certyfikacyjne i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub umowę podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie specyfikacji certyfikacyjnych państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie specyfikacje certyfikacyjne bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii) właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003 r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) [2] w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17A podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d) [3] ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i d).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit. a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust. 1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit. a).

Artykuł 5

[4] (skreślony).

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003 r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003 r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c) właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 7a

Dane dotyczące zgodności operacyjnej

[5] 1. Posiadacz certyfikatu typu statku powietrznego wydanego przed dniem 17 lutego 2014 r. zamierzający dostarczyć nowy statek powietrzny użytkownikowi w Unii Europejskiej w dniu 17 lutego 2014 r. lub po tej dacie uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Dane dotyczące zgodności operacyjnej mogą być ograniczone do modelu, który jest przedmiotem dostawy.

2. Wnioskujący o wydanie certyfikatu typu statku powietrznego, w przypadku gdy stosowny wniosek został złożony przed dniem 17 lutego 2014 r. i wnioskowany certyfikat typu nie został wydany do dnia 17 lutego 2014 r., uzyskuje zatwierdzenie zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e), z wyjątkiem zatwierdzenia minimalnego programu szkolenia kwalifikującego do uzyskania uprawnień personelu poświadczającego obsługę techniczną w odniesieniu do konkretnego typu statku powietrznego oraz zatwierdzenia pochodzących od projektanta danych dowodowych statku powietrznego, umożliwiających test obiektywny w ramach kwalifikacji symulatorów. Zatwierdzenie należy uzyskać nie później niż dnia 18 grudnia 2015 r. lub przed rozpoczęciem eksploatacji statku powietrznego przez użytkownika w Unii Europejskiej, w zależności od tego, która z tych dwóch dat jest późniejsza. Wyniki kontroli zgodności przeprowadzonej przez organy w ramach czynności Rady Oceny Operacyjnej prowadzonych pod nadzorem JAA lub Agencji przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia są uznawane przez Agencję bez dodatkowej weryfikacji.

3. Sprawozdania Rady Oceny Operacyjnej i główne wykazy wyposażenia minimalnego przygotowane zgodnie z procedurami JAA lub przez Agencję przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia uznaje się za dane dotyczące zgodności operacyjnej zatwierdzone zgodnie z załącznikiem I (część 21) pkt 21.A.21 lit. e); dane te umieszcza się w odpowiednim certyfikacie typu. Przed dniem 18 czerwca 2014 r. posiadacze odnośnych certyfikatów typu przedłożą Agencji propozycję podziału danych dotyczących zgodności operacyjnej na dane obowiązkowe i nieobowiązkowe.

4. Posiadacze certyfikatu typu zawierającego dane dotyczące zgodności operacyjnej są obowiązani do uzyskania przed dniem 18 grudnia 2015 r. zatwierdzenia rozszerzenia zakresu zatwierdzenia ich organizacji projektującej lub, stosownie do przypadku, procedur alternatywnych dla zatwierdzenia organizacji projektującej, w celu uwzględnienia kwestii dotyczących zgodności operacyjnej.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1. Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1. Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003 r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art.  5 ust. 5 i art. 6 ust. 3,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)  Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1702/2003 z dnia 24 września 2003 r. ustanawiające zasady wykonawcze dla certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska oraz dla certyfikacji organizacji projektujących i produkujących (²) zostało kilkakrotnie znacząco zmienione (³). Ze względu na konieczność dalszych zmian, dla zachowania przejrzystości rozporządzenie to należy przekształcić.

(2) Rozporządzenie (WE) nr 216/2008 ustala wspólne podstawowe wymagania celem zapewnienia jednolitego wysokiego poziomu bezpieczeństwa lotnictwa cywilnego i ochrony środowiska. Nakazuje ono Komisji przyjęcie przepisów wykonawczych niezbędnych dla zapewnienia ich jednolitego stosowania. Ustanawia „Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego” (zwaną dalej „Agencją” ) z zadaniem wspierania Komisji w opracowywaniu powyższych przepisów wykonawczych.

(3) Konieczne jest ustanowienie ujednoliconych wymagań technicznych i procedur administracyjnych w celu zapewnienia zgodności wyrobów lotniczych, części i akcesoriów z wymogami zdatności do lotu i ochrony środowiska, objętych rozporządzeniem (WE) nr 216/2008. Wymagania te i procedury winny wyszczególniać warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia odpowiednich certyfikatów.

(4)  Organizacje zaangażowane w projektowanie i produkcję wyrobów, części i akcesoriów powinny spełniać określone wymagania techniczne celem wykazania dysponowania zdolnościami i środkami niezbędnymi dla realizacji obowiązków i korzystania z uprawnień. Komisja jest zobowiązana do ustanawiania środków precyzujących warunki wydawania, utrzymywania w mocy, wprowadzania zmian do, zawieszania lub cofnięcia certyfikatów poświadczających spełnianie powyższych wymagań.

(5)  W procesie ustanawiania środków służących wdrożeniu wspólnych wymagań podstawowych w zakresie zdatności do lotu Komisja musi dołożyć starań, by odzwierciedlały one aktualny stan wiedzy i najlepsze praktyki oraz uwzględniały ogólnoświatowe doświadczenia w lotnictwie i postęp naukowo-techniczny, a także zapewniały możliwość natychmiastowego reagowania w odniesieniu do ustalonych przyczyn wypadków i poważnych incydentów lotniczych.

(6) Konieczność zapewnienia jednolitego stosowania wspólnych wymagań w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska w odniesieniu do wyrobów lotniczych, części i akcesoriów wymaga, aby właściwe organy państw członkowskich i, w stosownych przypadkach, Agencja stosowały wspólne procedury w celu oceny zgodności z tymi wymaganiami. Agencja winna opracować specyfikacje certyfikacyjne i wytyczne ułatwiające niezbędną jednolitość regulacyjną.

(7)  Niezbędne jest uznanie ciągłej ważności certyfikatów wydanych przed wejściem w życie rozporządzenia (WE) nr 1702/2003 zgodnie z art. 69 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(8)  Aby utrzymać jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian do wymagań i procedur dotyczących certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących, a w szczególności opracowanie przepisów w zakresie wykazywania zgodności z podstawą certyfikacji typu i wymogami ochrony środowiska oraz stworzenie możliwości dobrowolnego stosowania się do późniejszych norm w przypadku zmian w certyfikatach typu.

(9) Pod względem pojęciowym i złożoności pomocnicze źródła zasilania (APU) przypominają silniki statków powietrznych, a w niektórych przypadkach konstrukcje APU są nawet wzorowane na konstrukcjach silników. Konieczne jest zatem wprowadzenie zmian w przepisach dotyczących napraw APU, tak aby przywrócić ich zgodność z przepisami regulującymi proces naprawy silników.

(10)  Aby objąć silnikowe statki lotnicze o nieskomplikowanej budowie, turystyczne statki powietrzne i powiązane z nimi wyroby, części i akcesoria środkami, które są współmierne do ich prostej konstrukcji i trybu eksploatacji, utrzymując jednocześnie jednolity wysoki poziom bezpieczeństwa lotnictwa w Europie, konieczne jest wprowadzenie zmian w wymaganiach i procedurach dotyczących certyfikacji tych statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz certyfikacji organizacji projektujących i produkujących oraz w szczególności w odniesieniu do właścicieli europejskich lekkich statków powietrznych o masie poniżej 2 000 kg (ELA2) lub poniżej 1  200 kg (ELA1) – czyli wprowadzenie możliwości dopuszczania niektórych części, które nie mają kluczowego znaczenia dla bezpieczeństwa, do instalacji bez formularza 1 EASA.

(11)  Agencja opracowała projekt przepisów wykonawczych oraz przedłożyła go Komisji w swoich opiniach nr 01/2009 „Możliwość odstąpienia od zbioru przepisów zdatności do lotu w przypadku zmian projektu”, nr 02/2009 „ Zmiany w Europejskiej Normie Technicznej w zakresie napraw i konstrukcji” , nr 01/2010 „Podczęści J do A” oraz nr 01/2011 „ELA: proces i standardowe zmiany i naprawy” zgodnie z art. 19 ust.  1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(12)  Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego utworzonego na podstawie art. 65 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Zakres zastosowania i definicje

1. Niniejsze rozporządzenie ustanawia, zgodnie z art. 5 ust.  5 i art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, wspólne wymagania techniczne i administracyjne procedury certyfikacji w zakresie zdatności do lotu i ochrony środowiska wyrobów, części i akcesoriów, określające szczegółowo:

a) wydawanie certyfikatów typu, ograniczonych certyfikatów typu, uzupełniających certyfikatów typu oraz dokonywanie zmian w tych certyfikatach;

b) wydawanie świadectw zdatności do lotu, ograniczonych świadectw zdatności do lotu, zezwoleń na loty i autoryzowanych poświadczeń produkcji/obsługi;

c)  wydawanie zatwierdzeń projektów napraw;

d) wykazywanie zgodności z wymaganiami w zakresie ochrony środowiska;

e)  wydawanie świadectw zdatności w zakresie hałasu;

f)  znakowanie wyrobów, części i akcesoriów;

g) certyfikacja niektórych części i akcesoriów;

h) certyfikacja organizacji projektujących i produkujących;

i) wydawanie dyrektyw zdatności.

2. Dla celów niniejszego rozporządzenia mają zastosowanie następujące definicje:

a) „ JAA” oznacza wspólne władze lotnicze;

b) „ JAR” oznacza wspólne wymagania lotnicze;

c)  „część 21” oznacza wymagania i procedury dotyczące certyfikacji statków powietrznych i związanych z nimi wyrobów, części i akcesoriów oraz organizacji projektujących i produkujących, ustanowione w załączniku I do niniejszego rozporządzenia;

d) „część M” oznacza mające zastosowanie wymagania w zakresie ciągłej zdatności do lotu przyjęte na podstawie rozporządzenia (WE) nr 216/2008;

e)  „główne miejsce prowadzenia działalności” oznacza siedzibę główną lub siedzibę statutową przedsiębiorstwa, gdzie sprawowane są główne funkcje finansowe i prowadzona jest kontrola działalności, o których mowa w niniejszym rozporządzeniu;

f) „artykuł” oznacza każdą część i akcesorium przeznaczone do cywilnego statku powietrznego;

g) „ETSO” oznacza europejską normę techniczną. Europejska norma techniczna to szczegółowe wymagania zdatności do lotu wydane przez Europejską Agencję Bezpieczeństwa Lotniczego („ Agencję”) w celu zapewnienia zgodności z wymaganiami niniejszego rozporządzenia, jako minimalna norma jakości w odniesieniu do niektórych artykułów;

h) „EPA” oznacza europejskie zatwierdzenie części. Europejskie zatwierdzenie części artykułu oznacza, że artykuł został wyprodukowany zgodnie z zatwierdzonymi danymi projektowymi nienależącymi do posiadacza certyfikatu typu na związany z nimi wyrób, z wyłączeniem artykułów ETSO;

i) „statek powietrzny ELA1” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 1 200 kg;

(iii) balon o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku balonów na ogrzane powietrze, 1 050 m³ w przypadku balonów gazowych, 300 m³ w przypadku balonów gazowych na uwięzi;

(iv) sterowiec zaprojektowany dla nie więcej niż czterech osób i o maksymalnej nominalnej ilości gazu wznoszącego lub ogrzanego powietrza nie większej niż 3 400 m³ w przypadku sterowców na ogrzane powietrze i 1 000 m³ w przypadku sterowców gazowych;

j) „statek powietrzny ELA2” oznacza załogowy europejski lekki statek powietrzny:

(i) samolot o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg, który nie jest sklasyfikowany jako złożony statek powietrzny z napędem silnikowym;

(ii) szybowiec lub motoszybowiec o maksymalnej masie startowej (MTOM) nie większej niż 2 000 kg;

(iii)  balon;

(iv) sterowiec na ogrzane powietrze;

(v) sterowiec gazowy posiadający wszystkie z wymienionych poniżej cech:

– 3 % maksymalnego ciężaru statycznego,

– ciąg niewektorowany (poza ciągiem odwróconym),

– konwencjonalna i prosta budowa: konstrukcji, systemu sterowania oraz układu balonetu,

–  układ sterowania bez wspomagania;

(vi) bardzo lekki wiropłat.

Artykuł 2

Certyfikacja wyrobów, części i akcesoriów

1. Na wyroby, części i akcesoria wydawane są certyfikaty wyszczególnione w załączniku I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1, statek powietrzny, w tym każdy zamontowany wyrób, część i akcesorium, które nie jest zarejestrowane w państwie członkowskim, nie podlega przepisom załącznika I (część 21) – podczęść H i podczęść I. Nie podlega także przepisom załącznika I (część 21) – podczęść P, z wyjątkiem sytuacji, gdy znaki rejestracyjne statku powietrznego zostają nadane przez państwo członkowskie.

Artykuł 3

Zachowanie ważności certyfikatu typu i odpowiednich świadectw zdatności do lotu

1. W odniesieniu do wyrobów, które uzyskały certyfikat typu lub dokument pozwalający na wydanie świadectwa zdatności do lotu, wystawione przez państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., zastosowanie mają następujące przepisy:

a) wyrób uznaje się za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i)  podstawą jego certyfikacji typu była:

– podstawa certyfikacji typu JAA dla wyrobów, które były certyfikowane zgodnie z procedurami JAA określonymi w arkuszu danych JAA, lub

–  dla pozostałych wyrobów – podstawa certyfikacji typu określona w arkuszu danych certyfikatu typu państwa projektu, jeżeli państwem projektu było:

– państwo członkowskie, chyba że, biorąc pod uwagę w szczególności zbiory stosowanych przepisów w zakresie zdatności do lotu i doświadczenie związane z użytkowaniem, Agencja ustali, że taka podstawa certyfikacji typu nie zapewnia bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie, lub

– państwo, z którym państwo członkowskie zawarło umowę dwustronną w sprawie zdatności do lotu lub podobną, zgodnie z którą wyroby te zostały certyfikowane na podstawie zbiorów przepisów w zakresie zdatności do lotu państwa projektu, chyba że Agencja ustali, iż takie przepisy w zakresie zdatności do lotu bądź też doświadczenia związane z użytkowaniem lub system bezpieczeństwa państwa projektu nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 i niniejsze rozporządzenie.

Agencja dokonuje pierwszej oceny skutków przepisów tiret drugiego w celu przygotowania dla Komisji opinii dotyczącej ewentualnych zmian w niniejszym rozporządzeniu;

(ii)  właściwymi wymogami w zakresie ochrony środowiska naturalnego były wymogi ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do danego wyrobu;

(iii) właściwymi dyrektywami zdatności były dyrektywy państwa projektu;

b) projekt danego statku powietrznego, pozostającego w rejestrze państwa członkowskiego przed dniem 28 września 2003 r., jest uznawany za zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, jeżeli:

(i) jego podstawowy projekt typu był częścią certyfikatu typu, o którym mowa w lit. a);

(ii) wszystkie zmiany w podstawowym projekcie typu, które nie zostały objęte odpowiedzialnością posiadacza certyfikatu typu, zostały zatwierdzone; oraz

(iii) spełnione zostały dyrektywy zdatności wydane lub przyjęte przez rejestrujące państwo członkowskie przed dniem 28 września 2003 r., w tym wszelkie zmiany dyrektyw zdatności obowiązujące w państwie projektu i uznane przez rejestrujące państwo członkowskie.

2. W odniesieniu do wyrobów, które w dniu 28 września 2003  r. były w trakcie procesu certyfikacji typu prowadzonego przez JAA lub państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a)  jeżeli wyrób jest w trakcie certyfikacji w kilku państwach członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b)  nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.15 lit. a), b) i c);

c) w drodze odstępstwa od załącznika I (część 21) pkt 21.A.17 lit. a) podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie;

d)  ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.20 lit. a) i b).

3. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być zgodny z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzania zmiany prowadzonego przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a)  jeżeli proces zatwierdzania jest realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia posłuży najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.93;

c) właściwą podstawą certyfikacji typu jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie zmiany;

d)  ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.103 lit. a) ppkt 2 i lit. b).

4. W odniesieniu do wyrobów posiadających krajowe certyfikaty typu lub certyfikaty równoważne, dla których w momencie, gdy certyfikat typu musiał być ustalony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, nie zakończono procesu zatwierdzającego projekt poważnej naprawy prowadzonego przez państwo członkowskie, ustalenia kontroli zgodności dokonanej według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.433 lit.  a).

5. Świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie poświadczające zgodność z certyfikatem typu określonym według ust.  1 jest uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 4

Zachowanie ważności uzupełniających certyfikatów typu

1. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu wydanych przez państwo członkowskie według procedur JAA lub stosownych procedur krajowych i w odniesieniu do zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, zatwierdzonych przez państwo członkowskie według stosownych procedur krajowych, jeśli uzupełniający certyfikat typu lub zmiana były ważne w dniu 28 września 2003 r., uzupełniający certyfikat typu lub zmiana uznaje się za wydane na podstawie niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do uzupełniających certyfikatów typu, w przypadku których państwo członkowskie prowadziło w dniu 28 września 2003 r. proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur JAA dotyczących uzupełniającego certyfikatu typu oraz w odniesieniu do poważnych zmian w wyrobach proponowanych przez osoby inne niż posiadacz certyfikatu typu wyrobu, w przypadku których państwo członkowskie w dniu 28 września 2003 r. prowadziło proces certyfikacji według mających zastosowanie procedur krajowych, stosuje się następujące zasady:

a) jeżeli proces certyfikacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b) nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.113 lit. a) i b);

c) właściwą podstawą certyfikacji jest podstawa ustanowiona przez JAA lub, tam gdzie ma to zastosowanie, przez państwo członkowskie w dniu składania wniosku o uzupełniający certyfikat typu lub zatwierdzenie poważnej zmiany;

d) ustalenia kontroli zgodności dokonane według procedur JAA lub państwa członkowskiego są uznawane za dokonane przez Agencję do celów zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.115 lit.  a).

Artykuł 5

Dalsza eksploatacja niektórych statków powietrznych zarejestrowanych przez państwa członkowskie

W odniesieniu do statku powietrznego, który nie może być uznany za posiadający certyfikat typu wydany zgodnie z art. 3 ust. 1 lit. a) niniejszego rozporządzenia, a posiada świadectwo zdatności do lotu wydane przez państwo członkowskie zanim rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 zaczęło obowiązywać w danym państwie członkowskim (⁴), i który figurował w jego rejestrze na ten dzień oraz w rejestrze dowolnego państwa członkowskiego na dzień 28 marca 2007  r., uznaje się, że kombinacja poniższych zasad stanowi obowiązujące specyficzne wymagania zdatności do lotu określone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem:

a) arkusz danych do certyfikatu typu oraz arkusz danych do certyfikatu typu w zakresie hałasu lub równoważne dokumenty, wydane przez państwo projektu, z zastrzeżeniem, że państwo projektu zawarło z Agencją umowę o współpracy zgodnie z art. 27 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, obejmującą nieprzerwane utrzymanie zdatności do lotu projektu takiego statku powietrznego;

b) wymogi w zakresie ochrony środowiska ustanowione w załączniku 16 do konwencji chicagowskiej, mające zastosowanie do takiego statku powietrznego; oraz

c) obowiązkowe informacje o utrzymaniu zdatności do lotu przekazane przez państwo projektu.

Artykuł 6

Dalsze utrzymanie ważności certyfikatów na części i akcesoria

1. Zatwierdzenia wydane przez państwo członkowskie dla części i akcesoriów, które pozostawały w mocy w dniu 28 września 2003  r., uznawane są za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2.  W odniesieniu do części i akcesoriów, które w dniu 28 września 2003  r. przechodziły proces zatwierdzania lub autoryzacji prowadzony przez państwo członkowskie, stosuje się następujące zasady:

a)  jeżeli proces autoryzacji był realizowany przez kilka państw członkowskich, jako punkt odniesienia służy najbardziej zaawansowany projekt;

b)  nie stosuje się załącznika I (część 21) pkt 21.A.603;

c)  właściwymi wymogami dotyczącymi danych ustanowionymi w załączniku I (część 21) pkt 21.A.605 są wymogi ustanowione przez właściwe państwo członkowskie w dniu składania wniosku o zatwierdzenie lub autoryzację;

d)  ustalenia kontroli zgodności dokonane przez właściwe państwo członkowskie są uznawane za dokonane przez Agencję w rozumieniu zastosowania się do załącznika I (część 21) pkt 21.A.606 lit. b).

Artykuł 7

Zezwolenie na lot

Warunki ustalone przed dniem 28 marca 2007 r. przez państwa członkowskie dla zezwoleń na lot lub innych świadectw dotyczących zdatności do lotu, wydanych dla statków powietrznych nieposiadających świadectwa zdatności do lotu lub ograniczonego świadectwa zdatności do lotu wydanego na podstawie niniejszego rozporządzenia, uznaje się za ustalone zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, o ile Agencja nie stwierdziła przed dniem 28 marca 2008 r., że warunki te nie zapewniają bezpieczeństwa na poziomie wymaganym przez rozporządzenie (WE) nr 216/2008 lub niniejsze rozporządzenie.

Artykuł 8

Organizacje projektujące

1.  Organizacja odpowiedzialna za projektowanie wyrobów, części i akcesoriów lub za zmiany i naprawy powyższych wykazuje swoją zdolność zgodnie z załącznikiem I (częścią 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 organizacja, której głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesorium, pod warunkiem że:

a)  to państwo jest państwem projektu; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji projektującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003  r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 9

Organizacje produkujące

1.  Organizacja odpowiedzialna za wytwarzanie wyrobów, części i akcesoriów wykazuje swoją zdolność zgodnie z przepisami załącznika I (część 21).

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 producent, którego głównym miejscem prowadzenia działalności jest państwo trzecie, może wykazać swoją zdolność w drodze posiadania certyfikatu wydanego przez to państwo na wyrób, część i akcesoria, pod warunkiem że:

a) to państwo jest państwem produkcji; oraz

b) Agencja ustaliła, że system tego państwa obejmuje taki sam niezależny poziom sprawdzania zgodności jak przewidziany niniejszym rozporządzeniem bądź poprzez równoważny system zatwierdzania organizacji, bądź poprzez bezpośrednie zaangażowanie właściwego organu tego państwa.

3. Zatwierdzenia organizacji produkującej wydane lub uznane przez państwo członkowskie zgodnie ze stosownymi wymaganiami i procedurami JAA i ważne przed dniem 28 września 2003  r. są uznawane za zgodne z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 10

Środki podejmowane przez Agencję

1. Agencja opracowuje akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (zwane dalej „AMC”), które właściwe organy, organizacje i personel mogą stosować w celu wykazania zgodności z przepisami załącznika I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

2. Opracowane przez Agencję AMC nie wprowadzają nowych wymagań ani nie łagodzą wymagań zawartych w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia.

3. Bez uszczerbku dla art. 54 i 55 rozporządzenia (WE) nr 216/2008, jeżeli stosuje się akceptowalne sposoby spełnienia wymagań wydane przez Agencję, stosowne wymagania określone w załączniku I (część 21) do niniejszego rozporządzenia uznaje się za spełnione bez konieczności dalszego wykazywania ich spełnienia.

Artykuł 11

Uchylenie

Rozporządzenie (WE) nr 1702/2003 traci moc.

Odesłania do uchylonego rozporządzenia odczytuje się jako odesłania do niniejszego rozporządzenia zgodnie z tabelą korelacji w załączniku III.

Artykuł 12

Wejście w życie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 3 sierpnia 2012 r.