history Historia zmian
zamknij

Wersja obowiązująca od 2021-08-15 do 2023-01-01

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej i uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 oraz (WE) nr 485/2008 (1), w szczególności jego art. 8 ust. 1, art. 40, art. 46 ust. 1, art. 46 ust. 2, art. 46 ust. 3, art. 46 ust. 4, art. 53 ust. 3, art. 57 ust.1, art. 66 ust. 3, art. 79 ust. 2, art. 106 ust. 5 i 6 oraz art. 120,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 ustanowiło podstawowe zasady dotyczące między innymi akredytacji agencji płatniczych i jednostek koordynujących, obowiązków agencji płatniczych w odniesieniu do interwencji publicznej, procedur zarządzania finansowego i rozliczania rachunków, zabezpieczeń i stosowania euro. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowych ram prawnych należy przyjąć niektóre przepisy uzupełniające przepisy ustanowione w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 w przedmiotowych dziedzinach. Nowe przepisy powinny zastąpić przepisy rozporządzeń Komisji (WE) nr 883/2006 (2), (WE) nr 884/2006 (3), (WE) nr 885/2006 (4), (WE) nr 1913/2006 (5), (UE) nr 1106/2010 (6) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 282/2012 (7), które opierały się na przepisach rozporządzeń Rady uchylonych rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy uchylić rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012.

(2) Zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 agencje płatnicze powinny być akredytowane przez państwa członkowskie, pod warunkiem że spełniają one minimalne kryteria ustanowione na poziomie Unii. Te kryteria powinny obejmować cztery podstawowe obszary: środowisko wewnętrzne, działania kontrolne, informację i komunikację oraz monitorowanie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę ustanawiania dodatkowych kryteriów akredytacyjnych w celu uwzględnienia, w danym przypadku, specyfiki agencji płatniczej. Ponadto należy ustanowić zasady w odniesieniu do kryteriów akredytacji jednostek koordynujących, o których mowa w art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(3) Środki interwencji publicznej mogą być finansowane jedynie wówczas, gdy określone wydatki są ponoszone przez agencje płatnicze, które zostały wyznaczone przez państwa członkowskie jako odpowiedzialne za pewne zobowiązania w odniesieniu do interwencji publicznej. Wykonanie zadań odnoszących się zwłaszcza do zarządzania i kontroli środków interwencyjnych, z wyjątkiem dokonywania płatności pomocy, może być jednak delegowane zgodnie z art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Zadania te mogą być również wykonywane za pośrednictwem kilku agencji płatniczych. Ponadto należy przewidzieć, że zarządzanie niektórymi środkami przechowywania publicznego może zostać powierzone stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, pozostając odpowiedzialnością agencji płatniczej. W związku z tym należy wyznaczyć zakres odpowiedzialności agencji płatniczych w tej dziedzinie, wyznaczyć ich obowiązki i określić, w jakich okolicznościach i na jakich zasadach można powierzać stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego. W tym przypadku należy również przewidzieć, że zainteresowane jednostki muszą działać w ramach umów, na podstawie ogólnych zobowiązań i zasad, które należy określić.

(4) Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej.

(5) Komisja dokonuje na rzecz państw członkowskich płatności co miesiąc lub w innych regularnych odstępach czasu na podstawie deklaracji wydatków przekazanych przez państwa członkowskie. Komisja powinna jednak uwzględnić dochody otrzymane przez agencje płatnicze na rzecz budżetu unijnego. Należy zatem ustalić warunki, na których dokonuje się niektórych wyrównań między dokonanymi wydatkami a dochodami w ramach EFRG i EFRROW.

(6) W przypadku gdy budżet Unii nie został ostatecznie zatwierdzony na początku nowego roku budżetowego, art. 16 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (8) stanowi, że płatności można dokonywać miesięcznie w poszczególnych rozdziałach do wysokości jednej dwunastej kwoty środków zatwierdzonych w odpowiednim rozdziale na poprzedni rok budżetowy. W celu dokonania sprawiedliwego podziału środków między państwa członkowskie należy przewidzieć, że w tym przypadku płatności miesięczne w ramach EFRG i płatności okresowe w ramach EFRROW są przyznawane zgodnie z wielkością procentową deklaracji wydatków przekazanych przez każde państwo członkowskie oraz że saldo niewypłacone w danym miesiącu zostaje przeniesione w decyzjach Komisji dotyczących płatności miesięcznych lub okresowych realizowanych w terminie późniejszym.

(7) Kursy wymiany walut, które należy zastosować, zależą od tego, czy w sektorowym prawodawstwie rolnym określono termin operacyjny. Aby uniknąć stosowania przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro różnych kursów wymiany walut – z jednej strony, podczas księgowania w walucie innej niż euro dochodów otrzymanych i pomocy przekazanej beneficjentom a z drugiej strony podczas sporządzania przez agencję płatniczą deklaracji wydatków – należy przewidzieć, że zainteresowane państwa członkowskie stosują w odniesieniu do swoich deklaracji wydatków dotyczących EFRG ten sam kurs wymiany walut, który został zastosowany przy otrzymaniu tych dochodów lub dokonywaniu płatności na rzecz beneficjenta. Ponadto, w celu uproszczenia formalności administracyjnych dotyczących zwrotu w odniesieniu do wielu operacji należy przewidzieć jeden kurs wymiany walut podczas księgowania tych zwrotów.

(8) Aby umożliwić Komisji weryfikację wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku, jakim jest skuteczna ochrona interesów finansowych Unii, oraz aby zapewnić skuteczne stosowanie procedury kontroli zgodności rozliczeń przewidzianej w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, należy ustanowić przepisy określające kryteria i metodykę stosowania korekt. Należy zdefiniować różne rodzaje korekt, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz określić zasady, na jakich okoliczności towarzyszące każdemu przypadkowi zostaną uwzględnione przy obliczaniu kwot korekty. Ponadto należy określić zasady przekazywania na rachunek funduszy kwot odzyskanych przez państwa członkowskie od beneficjentów.

(9) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 przewiduje kontrolę dokumentów handlowych jednostek otrzymujących lub dokonujących płatności, odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do systemu finansowania przez EFRG w celu ustalenia, czy transakcje stanowiące część systemu finansowania przez EFRG rzeczywiście zostały przeprowadzone i czy zostały wykonane prawidłowo. Należy wyłączyć z zakresu stosowania tego rozporządzenia te środki, które z uwagi na swój charakter nie mogą być poddawane kontroli ex post w drodze kontroli dokumentów handlowych, jak również środki dotyczące płatności, które albo są uzależnione od obszaru, albo nie są powiązane z dokumentami handlowymi, które można poddać kontroli.

(10) Wiele przepisów zawartych w rozporządzeniach Unii z dziedziny rolnictwa wymaga złożenia zabezpieczenia, aby zagwarantować płatność należnej sumy, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie wypełnione. Doświadczenie wykazało jednak, iż wymóg ten w praktyce jest interpretowany w bardzo rozmaity sposób. Dlatego w celu uniknięcia nierównych warunków konkurencji należy zdefiniować ten wymóg.

(11) Koszty związane ze złożeniem zabezpieczenia poniesione przez stronę je składającą i przez właściwy organ mogą być nieproporcjonalne w stosunku do sumy, której płatność gwarantuje zabezpieczenie, jeżeli suma ta kształtuje się poniżej pewnego limitu. Właściwe organy powinny mieć prawo do odstąpienia od wymogu składania zabezpieczenia z tytułu sumy poniżej tego limitu. Właściwy organ powinien być upoważniony do odstąpienia od wymogu zabezpieczenia, gdy w związku z rodzajem osoby, od której wymagane jest wywiązanie się ze zobowiązań, wymóg ten nie jest konieczny.

(12) Właściwy organ powinien mieć prawo odmowy przyjęcia proponowanego zabezpieczenia, gdy uzna je za niewystarczające.

(13) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zaostrzyło przepisy dotyczące złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania płatności kwoty należnej w przypadku niewywiązania się ze zobowiązania. Te horyzontalne ramy prawne należy uzupełnić o jednolite przepisy dotyczące siły wyższej oraz przepadku i zwolnienia zabezpieczenia. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 376/2008 (9) i rozporządzenie Komisji (WE) nr 612/2009 (10) obejmują przepisy dotyczące zwolnienia i przepadku zabezpieczeń w odniesieniu do systemu pozwoleń na przywóz i wywóz oraz systemu refundacji wywozowych. Nowe zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu należy stosować również w tych dziedzinach. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy skreślić odpowiednie przepisy w rozporządzeniach (WE) nr 376/2008 i (WE) nr 612/2009.

(14) Na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 dokonano rozróżnienia pomiędzy zobowiązaniami pierwotnymi, wtórnymi i podporządkowanymi, przy czym ograniczona liczba rozporządzeń Komisji odnosi się wyłącznie do zobowiązań pierwotnych. Niewywiązanie się ze zobowiązania skutkowało całkowitym lub proporcjonalnym przepadkiem zabezpieczenia złożonego w związku z tym zobowiązaniem zgodnie ze skomplikowaną metodą obliczeniową, która była przyczyną nieporozumień. Zachowując zasadę proporcjonalności, należy wprowadzić uproszczone podejście w odniesieniu do przepadku, które powinno odpowiadać praktycznej sytuacji, w której z danego zobowiązania nie wywiązano się wcale lub nie wywiązano się w terminie, lub nie dostarczono w wyznaczonym terminie dowodu na wywiązanie się z tego zobowiązania.

(15) Wiele przepisów zawartych w prawodawstwie rolnym Unii przewiduje, że złożone zabezpieczenie przepada w przypadku, gdy zagwarantowane zobowiązanie nie zostało wypełnione, nie rozróżniając rodzaju naruszenia. W interesie sprawiedliwości należy dokonać rozróżnienia między konsekwencjami naruszenia poszczególnych zobowiązań. W szczególności, o ile jest to dopuszczalne, w określonych przypadkach należy przewidzieć przepadek tylko części zabezpieczenia.

(16) Nie należy w żadnym razie różnicować konsekwencji niewypełnienia zobowiązania na podstawie wypłacenia lub niewypłacenia zaliczki. Stosownie do powyższego, zabezpieczenia składane z tytułu zaliczek należy objąć oddzielnymi przepisami.

(17) Należy określić terminy operacyjne dla kursów walutowych stosowane do różnych sytuacji, które występują w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego, nie naruszając szczególnych definicji lub odstępstw przewidzianych w danym przypadku przez przepisy dotyczące danego sektora na podstawie kryteriów wskazanych w art. 106 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(18) W odniesieniu do wszystkich cen lub kwot, które mają być określone w ramach handlu z państwami trzecimi, przyjęcie zgłoszenia celnego stanowi termin operacyjny najbardziej odpowiedni do przedmiotowego celu gospodarczego. To samo dotyczy refundacji wywozowych i określania ceny wejścia owoców i warzyw na terytorium Unii, na podstawie której produkty są klasyfikowane we wspólnej taryfie celnej. Należy zatem przyjąć ten termin operacyjny.

(19) W przypadku refundacji produkcyjnych termin operacyjny dla kursu walutowego jest zasadniczo związany z dopełnieniem pewnych szczególnych formalności. W celu harmonizacji przepisów należy przewidzieć, że terminem operacyjnym jest data zgłoszenia, że produkty dotarły do wymaganego miejsca przeznaczenia, jeżeli jest ono wymagane; we wszystkich innych przypadkach terminem operacyjnym jest data zatwierdzenia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

(20) W odniesieniu do pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, obowiązek, którego należy dopełnić, aby otrzymać pomoc, jest terminem operacyjnym, który gwarantuje właściwe wykorzystanie przedmiotowych produktów. Przejęcie produktów przez przedmiotowy podmiot gospodarczy stanowi warunek wstępny, po spełnieniu którego właściwe organy mogą przeprowadzić wymagane kontrole lub inspekcje ksiąg rachunkowych tego podmiotu i zapewnić jednakowe traktowanie akt. Termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być zatem ustalony w powiązaniu z przejęciem produktów.

(21) W odniesieniu do innego rodzaju pomocy dla sektora rolnego sytuacje mogą być bardzo różne. Zawsze jednak taką pomoc przyznaje się na podstawie wniosku i w terminach określonych przepisami. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego na dzień stanowiący ostateczny termin składania wniosków.

(22) W odniesieniu do wsparcia, pomocy i premii udzielanych w ramach systemu dla sektora wina termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być związany, w zależności od sytuacji, z datą rozpoczęcia roku winiarskiego, z przeprowadzeniem pewnych czynności lub z określoną datą. Należy zatem określić dla każdej sytuacji termin operacyjny, który powinien być wzięty pod uwagę.

(23) Sytuacje, które należy uwzględnić do celów ustalenia terminu operacyjnego, są bardzo różne, w zależności od sektora. Termin operacyjny powinien być zatem określony stosownie do charakteru poszczególnych sytuacji i środków objętych tymi sektorami rolnictwa; dotyczy to w szczególności pomocy w sektorze mleka i przetworów mlecznych, programu „Owoce w szkole”, sektora cukru, środków promocyjnych i niektórych środków w ramach sektora owoców i warzyw.

(24) W odniesieniu do kwot o charakterze strukturalnym i środowiskowym, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 (11), oraz kwot zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 (12), których wypłata jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, wysokość kwot ustala się w odniesieniu do roku gospodarczego lub roku kalendarzowego. Cel gospodarczy zostaje więc osiągnięty, jeżeli termin operacyjny dla kursu walutowego jest ustalany dla danego roku. W związku z powyższym termin operacyjny należy ustalić na dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

(25) W przypadku zaliczek i zabezpieczeń kwoty do zapłaty lub kwoty zabezpieczone ustala się w euro zgodnie z sektorowym prawodawstwem rolnym. W związku z tym kurs walutowy mający zastosowanie do tych kwot musi być zbliżony do daty płatności zaliczki lub daty ustanowienia zabezpieczeń. W przypadku stosowania zabezpieczeń ich wysokość musi również umożliwić pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka, których dotyczy to zabezpieczenie. W tych okolicznościach termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być ustalony na podstawie daty ustalenia kwoty zaliczki lub daty wniesienia zabezpieczenia bądź na podstawie daty wypłaty zaliczki lub zabezpieczenia.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1290/2005 (13) Komisja dokonuje automatycznego zwolnienia niewykorzystanej części zobowiązania budżetowego dotyczącej programu rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2007–2013 w końcu drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zmienia tę zasadę, stanowiąc, że automatyczne zwolnienie ma miejsce w końcu trzeciego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Dla zachowania spójności prawa zasada N+2 powinna nadal mieć zastosowanie w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 i należy ustanowić odpowiednie przepisy przejściowe. Podobnie płatności okresowe w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 powinny nadal być uzależnione od przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z priorytetów dla całego okresu objętego danym programem. Ponadto, aby zapewnić spójność zarządzania tymi programami, te przepisy przejściowe powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

AGENCJE PŁATNICZE I INNE ORGANY

Artykuł 1

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. Agencje płatnicze odpowiedzialne za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę, jak określono w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w zakresie dokonywanych przez siebie płatności oraz przekazywania i przechowywania informacji oferują wystarczające gwarancje, że:

a) kwalifikowalność wniosków oraz, w przypadku rozwoju obszarów wiejskich, procedura przyznawania pomocy, jak również zgodność wniosków z przepisami unijnymi podlegają kontroli przed zatwierdzeniem płatności;

b) dokonane płatności podlegają księgowaniu w sposób dokładny i wyczerpujący;

c) przeprowadzane są kontrole przewidziane w prawodawstwie unijnym;

d) wymagane dokumenty są przedkładane w wyznaczonych terminach i w formie przewidzianej w przepisach unijnych;

e) dokumenty są dostępne i przechowywane w sposób zapewniający ich kompletność, ważność i czytelność pomimo upływu czasu, również w przypadku dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów unijnych.

2. Państwa członkowskie akredytują jako agencje płatnicze wydziały lub organy, które spełniają warunki przewidziane w ust. 1. Aby zdobyć akredytację, agencja płatnicza powinna dysponować strukturą administracyjną i systemem wewnętrznej kontroli, które spełniają kryteria określone w załączniku I („kryteria akredytacyjne”) w zakresie:

a) środowiska wewnętrznego;

b) działań kontrolnych;

c) informacji i komunikacji;

d) monitorowania.

Państwa członkowskie mogą ustanowić dodatkowe kryteria w celu uwzględniania wielkości, zakresu odpowiedzialności i innych szczególnych cech agencji płatniczej.

Artykuł 2

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. W przypadku gdy akredytowanych jest więcej niż jedna agencja płatnicza, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dane państwo członkowskie decyduje, w drodze aktu prawnego na szczeblu ministerialnym, o akredytacji jednostki koordynującej, po upewnieniu się, że jej uregulowania administracyjne zapewniają wystarczającą gwarancję, że jednostka ta jest zdolna do realizacji zadań, o których mowa w tym artykule.

2. Aby uzyskać akredytację, jednostka koordynująca musi stosować procedury gwarantujące, że:

a) deklaracje skierowane do Komisji opierają się na informacjach z należycie sprawdzonych źródeł;

b) deklaracje skierowane do Komisji zostały należycie sprawdzone przed ich przekazaniem;

c) istnieje stosowna ścieżka audytu pozwalająca na wsparcie informacji przekazywanych Komisji;

d) zapis informacji otrzymanych i przekazanych jest przechowywany w bezpieczny sposób na papierze albo w formacie elektronicznym.

Artykuł 3

Obowiązki agencji płatniczej w odniesieniu do interwencji publicznej

1. Agencje płatnicze, o których mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zapewniają zarządzanie operacjami i kontrolę operacji związanych ze środkami interwencyjnymi dotyczącymi przechowywania publicznego, za które są odpowiedzialne, na warunkach określonych w załączniku II do niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, określonych przez sektorowe prawodawstwo rolne, w szczególności na podstawie minimalnego odsetka kontroli określonego we wspomnianym załączniku.

Agencje płatnicze mogą delegować swoje kompetencje na rzecz agencji interwencyjnych, które spełniają warunki akredytacji ustanowione w pkt 1.C załącznika I do niniejszego rozporządzenia, bądź działać za pośrednictwem innych agencji płatniczych.

2. Agencje płatnicze lub agencje interwencyjne, bez uszczerbku dla ich ogólnej odpowiedzialności w zakresie przechowywania publicznego, mogą:

a) powierzyć zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego osobom fizycznym lub prawnym zajmującym się przechowywaniem interwencyjnych produktów rolnych („podmioty przechowujące”);

b) delegować osoby fizyczne lub prawne do wykonania niektórych szczególnych zadań określonych w sektorowym prawodawstwie rolnym.

Jeśli agencje płatnicze powierzają zarządzanie podmiotom przechowującym, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), zarządzanie to jest realizowane w ramach umowy o przechowywanie w oparciu o obowiązki i zasady ogólne określone w załączniku III.

3. Obowiązki agencji płatniczych w zakresie przechowywania publicznego są przede wszystkim następujące:

a) prowadzenie ewidencji zapasów i rachunków finansowych dla każdego z produktów podlegających środkowi interwencyjnemu związanemu z przechowywaniem publicznym na podstawie operacji zrealizowanych w okresie od dnia 1 października danego roku do dnia 30 września roku następnego, zwanym dalej „rokiem budżetowym” ;

b) uaktualnianie wykazu podmiotów przechowujących, z którymi agencje płatnicze podpisały umowy przechowywania publicznego. Wykaz ten zawiera wyczerpujące dane umożliwiające dokładną identyfikację wszystkich miejsc przechowywania, ich pojemności, liczby magazynów, chłodni lub silosów, ich planów i schematów;

c) udostępnianie Komisji typowych umów stosowanych przy przechowywaniu publicznym, zasad dotyczących przejmowania produktów, ich przechowywania i wydawania z magazynów podmiotów przechowujących, jak również zasad dotyczących odpowiedzialności tych podmiotów;

d) prowadzenie centralnej skomputeryzowanej ewidencji wszystkich zapasów, obejmującej wszystkie miejsca przechowywania, wszystkie produkty, wszystkie ilości i klasy poszczególnych produktów, z określeniem w każdym przypadku masy (w stosownych przypadkach, masy netto lub brutto) lub objętości;

e) dokonywanie, zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, wszystkich operacji związanych z przechowywaniem, konserwacją, transportem lub transferem produktów podlegających zakupom interwencyjnym, bez uszczerbku dla odpowiedzialności własnej kupujących, innych organizacji płatniczych biorących udział w operacji lub osób upoważnionych w tym względzie;

f) przeprowadzanie w nieregularnych odstępach czasu i bez uprzedzenia w ciągu całego roku kontroli na miejscu w magazynach, w których przechowywane są produkty objęte interwencją. O ile nie zaszkodzi to celowi kontroli, możliwe jest jednak powiadomienie, ściśle ograniczone do minimalnego koniecznego okresu. Tego rodzaju powiadomienie nie wykracza poza 24 godziny, z wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych;

g) przeprowadzanie corocznej inwentaryzacji zgodnie z art. 4.

Jeżeli w danym państwie członkowskim zarządzanie rachunkami dotyczącymi przechowywania publicznego w odniesieniu do jednego lub kilku produktów zapewnione jest przez kilka agencji płatniczych, ewidencja zapasów i rachunki finansowe, o których mowa w lit. a) i d), są konsolidowane na poziomie państwa członkowskiego przed przekazaniem odpowiednich informacji do Komisji.

4. Agencje płatnicze podejmują wszelkie środki, aby zagwarantować:

a) odpowiednie przechowywanie produktów objętych unijnymi środkami interwencji, kontrolując ich jakość co najmniej raz w roku;

b) kompletność zapasów interwencyjnych.

5. Agencje płatnicze informują niezwłocznie Komisję:

a) jeśli wydłużenie okresu przechowywania produktu mogłoby spowodować obniżenie jego jakości;

b) o stratach ilościowych lub obniżeniu jakości produktu na skutek klęsk żywiołowych.

Jeżeli mają zastosowanie sytuacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b, podejmuje odpowiednią decyzję:

a) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. a) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 229 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (14);

b) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. b) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 116 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Agencje płatnicze ponoszą skutki finansowe wynikające ze złego przechowywania produktu podlegającego unijnym środkom interwencyjnym, w szczególności z powodu niedostosowania metod przechowywania. Agencje ponoszą odpowiedzialność finansową w przypadku niedopełnienia swoich zobowiązań lub obowiązków, bez uszczerbku dla możliwości podjęcia działań przeciwko podmiotowi przechowującemu.

7. Agencja płatnicza w sposób ciągły udostępnia przedstawicielom Komisji oraz upoważnionym przez nią osobom, drogą elektroniczną lub w miejscu jej siedziby, rachunki dotyczące przechowywania publicznego oraz wszelkie dokumenty, umowy i pliki utworzone bądź otrzymane w kontekście operacji związanych z interwencją.

Artykuł 4

Inwentaryzacja

1. Agencje płatnicze w trakcie każdego roku budżetowego przeprowadzają inwentaryzację wszystkich produktów podlegających interwencji Unii.

Następnie porównują wyniki tej inwentaryzacji z danymi księgowymi. Księgowanie różnic stwierdzonych w ilościach oraz kwot wynikających z różnic jakościowych stwierdzonych w trakcie kontroli odbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na podstawie art. 46 ust. 6 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Do celów stosowania ust. 1 brakujące ilości wynikające ze standardowych operacji związanych z przechowywaniem publicznym podlegają granicom tolerancji wyznaczonym w załączniku IV i odpowiadają różnicy między zapasem teoretycznym wynikającym z ujęcia księgowego zapasów a zapasem rzeczywistym ustalonym na podstawie inwentaryzacji przewidzianej w ust. 1 lub zapasem wykazanym w księgach jako pozostający po wyczerpaniu zapasu rzeczywistego w magazynie.

ROZDZIAŁ II

ZARZĄDZANIE FINANSOWE

Artykuł 5

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia.

Po przekroczeniu progu 5 % wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone zgodnie z następującymi zasadami:

a) w odniesieniu do wydatków dokonanych w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 10 %;

b) w odniesieniu do wydatków dokonanych w drugim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 25 %;

c) w odniesieniu do wydatków dokonanych w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 45 %;

d) w odniesieniu do wydatków dokonanych w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 70 %;

e) w odniesieniu do wydatków dokonanych w terminie późniejszym niż w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w odniesieniu do płatności bezpośrednich, których kwota jest niższa od pułapu, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (15), stosuje się następujące warunki:

a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 15 października roku N+1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

b) podczas roku budżetowego N+1 płatności bezpośrednie, inne niż płatności przyznawane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (16) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (17), w odniesieniu do lat kalendarzowych N–1 lub wcześniejszych, dokonane po upływie terminu płatności, będą kwalifikowalne do finansowania w ramach EFRG, jedynie gdy całkowita kwota płatności bezpośrednich, które realizowane są w roku budżetowym N+1 – dostosowanych w stosownych przypadkach do kwot przed korektą przewidzianą w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 – nie przekracza pułapu określonego w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 w odniesieniu do roku kalendarzowego N, zgodnie z art. 7 tego rozporządzenia;

c) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a) lub b), zostają zmniejszone o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b).

3a. [1] (uchylony)

4. Komisja stosuje inną skalę od skali przewidzianych w ust. 2 i 3 i/lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia.

Akapitu pierwszego nie stosuje się jednakże w przypadku wydatków przekraczających pułap, o którym mowa w ust. 3 lit. b).

5. [2] Kontrole przestrzegania terminów płatności przeprowadza się jednokrotnie w każdym roku budżetowym w odniesieniu do wydatków dokonywanych do dnia 15 października. W przypadku nieprzestrzegania terminów płatności w odniesieniu do miesięcznych deklaracji wydatków możliwe jest przeprowadzenie dodatkowej kontroli przestrzegania terminów płatności w odniesieniu do wydatków dokonanych do dnia 31 lipca.

Wszelkie przekroczenia terminów płatności są brane pod uwagę najpóźniej w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie zgodności rozliczeń, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 5a

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki dokonane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminu, o którym mowa w art. 75 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekraczają progu 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia płatności okresowych.

Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminu, o którym mowa w art. 75 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przekraczają próg 5 %, wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone w odniesieniu do okresów określonych w art. 22 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 908/201 (20) zgodnie z następującymi zasadami:

a) wydatki dokonane między dniem 1 lipca a dniem 15 października roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 25 %;

b) wydatki dokonane między dniem 16 października a dniem 31 grudnia roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 60 %;

c) wydatki dokonane po dniu 31 grudnia roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 31 grudnia roku N + 1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zmniejszona do 2 %.

4. Jeżeli występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeżeli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienie, Komisja stosuje inne okresy płatności, niż te określone w ust. 2 i 3, lub mniejsze zmniejszenie, bądź też wcale nie stosuje zmniejszenia.

5. Kontrole przestrzegania terminu płatności przeprowadza się raz w każdym roku budżetowym w odniesieniu do wydatków poniesionych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminu płatności są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie rozliczenia zgodności, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

7. [3] Progi i zmniejszenia, o których mowa w ust. 2 i 3, oblicza się oddzielnie w odniesieniu do przydziałów z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, bez dodatkowych zasobów, o których mowa w art. 58a rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, oraz w odniesieniu do tych dodatkowych zasobów.

Artykuł 6

Nieprzestrzeganie najwcześniejszej daty płatności

W odniesieniu do EFRG, jeżeli państwa członkowskie mają prawo wypłacania zaliczek przed najwcześniejszą datą płatności ustaloną w sektorowym prawodawstwie rolnym do określonej maksymalnej kwoty, wszelkie wydatki przekraczające taką maksymalną kwotę uznaje się za wydatki dokonane przed najwcześniejszą datą płatności. Zgodnie z wyjątkami, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wydatki te kwalifikują się jednak do finansowania przez Unię po ich zmniejszeniu o 10 %.

Artykuł 7

Kompensata ze strony agencji płatniczych

1. [4] W związku ze swoją decyzją dotyczącą płatności miesięcznych podjętą zgodnie z art. 18 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, Komisja wypłaca saldo wydatków zadeklarowanych przez każde państwo członkowskie w deklaracji miesięcznej, pomniejszone o kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, włączonych przez wspomniane państwo członkowskie do jego deklaracji wydatków. Kompensatę tę traktuje się jako odpowiednie dochody.

Środki na zobowiązania i środki na płatności wynikające z dochodów przeznaczonych na określony cel są otwarte od chwili przeznaczenia tych dochodów na odpowiednie linie budżetowe.

2. Jeżeli kwoty, o których mowa w art. 43 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostały wstrzymane przed płatnością danej pomocy w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbań, to są one odliczane od odpowiedniej kwoty wydatków.

3. Kwoty wkładów Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) odzyskane od beneficjentów w ramach danego programu rozwoju obszarów wiejskich – w każdym okresie referencyjnym – są odliczane od kwoty do wypłacenia przez EFRROW w deklaracji wydatków za ten okres.

4. Kwoty większe lub mniejsze wynikające, w stosownych przypadkach, z rozliczenia rachunków, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, mogą być ponownie wykorzystane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, dodaje się lub odejmuje od kwoty wkładu EFRROW po sporządzeniu pierwszej deklaracji po decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

5. Pomoc finansowa EFRG stanowi równowartość wydatków obliczonych na podstawie informacji przekazanych przez agencję płatniczą, pomniejszonych o wszelkie dochody wynikające z zastosowania środka interwencyjnego, zatwierdzonych za pomocą wdrożonego przez Komisję systemu informatycznego i ujętych przez agencję płatniczą w deklaracji wydatków.

Artykuł 8

Opóźnione przyjęcie budżetu Unii

1. W odniesieniu do EFRG, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego, płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych przez państwa członkowskie, ustanowione w ramach każdego rozdziału dotyczącego wydatków oraz w ramach limitów ustanowionych w art. 16 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych zwrotów.

2. W odniesieniu do EFRROW, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego:

a) płatności okresowe, o których mowa w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się proporcjonalnie do dostępnych wpływów zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych dla każdego programu rozwoju obszarów wiejskich. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych płatności okresowych;

b) jeśli chodzi o zobowiązania budżetowe, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, pierwsze roczne raty po przyjęciu programów rozwoju obszarów wiejskich są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia tych programów. Po wyczerpaniu odpowiednich zobowiązań, zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rocznych rat są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia programów. Jeżeli środki dostępne na zobowiązania są ograniczone, Komisja może podejmować częściowe roczne zobowiązania w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich. Zobowiązania dotyczące pozostałego salda w odniesieniu do tych programów zostają zaciągnięte dopiero po udostępnieniu dodatkowych środków na zobowiązania.

Artykuł 9

Odroczenie płatności miesięcznych

Po uprzednim zawiadomieniu zainteresowanych państw członkowskich, Komisja może odroczyć płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wypłacane na rzecz państw członkowskich, jeśli informacje, o których mowa w art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) tego rozporządzenia, zostaną dostarczone z opóźnieniem lub zawierają rozbieżności wymagające dodatkowej weryfikacji.

Artykuł 10

Zawieszenie płatności w przypadku spóźnionego przedłożenia informacji

1. Zawieszenie płatności, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku V do niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRG zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 1 grudnia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

3. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRROW zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 stycznia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

Artykuł 11

Kurs walutowy mający zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków

1. Zgodnie z art. 106 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w przypadku EFRG podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują ten sam kurs walutowy, co kurs, który zastosowały w chwili dokonywania płatności na rzecz beneficjentów lub otrzymania dochodów, zgodnie z rozdziałem V i sektorowym prawodawstwem rolnym. W przypadku decyzji dotyczących rozliczania, o których mowa w art. 51 i 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie stosują pierwszy kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny po dacie przyjęcia tej decyzji.

W przypadkach innych niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności w odniesieniu do programów promocyjnych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 3/2008 (21) oraz w odniesieniu do środków promocyjnych w sektorze wina, a także w odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, stosowany kurs walutowy jest przedostatnim kursem walutowym ustalonym przez Europejski Bank Centralny przed miesiącem, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

2. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują – w odniesieniu do każdej operacji płatności lub odzyskania – przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny sprzed miesiąca, w którym operacje zapisuje się w księgach agencji płatniczej.

W odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, mającym zastosowanie kursem walutowym jest przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny przed ostatnim miesiącem okresu, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

ROZDZIAŁ III

ROZLICZENIE RACHUNKÓW I INNE KONTROLE

Artykuł 12

Kryteria i metodyka stosowania korekt w ramach kontroli zgodności rozliczeń

1. Dla celów przyjęcia decyzji zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie kwot, które mają być wyłączone z finansowania unijnego, Komisja dokonuje rozróżnienia pomiędzy kwotami uznanymi za kwoty nienależnie wypłacone lub częściami tych kwot a kwotami ustalonymi w drodze zastosowania korekt ekstrapolowanych lub ryczałtowych.

W celu oceny kwot podlegających wyłączeniu z finansowania unijnego w przypadku stwierdzenia, że wydatki nie zostały poniesione zgodnie z przepisami unijnymi, oraz, w odniesieniu do EFRROW – zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi i krajowymi, Komisja bierze pod uwagę swoje własne ustalenia i informacje udostępnione przez państwa członkowskie w ramach procedury kontroli zgodności rozliczeń przeprowadzonej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Komisja podejmuje decyzję o wyłączeniu w oparciu o zidentyfikowanie kwot nienależnie wypłaconych, wyłącznie jeżeli kwoty te można zidentyfikować przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów. Jeżeli Komisja nie może zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów, państwa członkowskie mogą, w terminie ustalonym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, przedstawić dane dotyczące weryfikacji tych kwot na podstawie kontroli wszystkich indywidualnych przypadków, których dana nieprawidłowość może potencjalnie dotyczyć. Weryfikacja obejmuje wszystkie wydatki poniesione z naruszeniem mających zastosowanie przepisów i obciążające budżet Unii. Przedstawione dane muszą obejmować wszystkie poszczególne kwoty, które są niekwalifikowalne z powodu danej nieprawidłowości.

3. Jeżeli zgodnie z ust. 2 nie można zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych, Komisja może określić kwoty, które mają zostać wyłączone przez zastosowanie korekt ekstrapolowanych. Aby umożliwić Komisji określenie przedmiotowych kwot, państwa członkowskie mogą przedłożyć, w terminie przewidzianym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności obliczeń, obliczenie kwoty podlegającej wyłączeniu z finansowania unijnego poprzez ekstrapolację na podstawie metod statystycznych wyników kontroli przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych przypadków. Próba pochodzi z populacji, w której można w uzasadniony sposób spodziewać się tej samej nieprawidłowości.

4. W celu uwzględnienia wyników obliczeń przedłożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja ma prawo:

a) ocenić metody wykorzystane do obliczenia lub ekstrapolacji, które powinny zostać wyraźnie opisane przez państwa członkowskie;

b) sprawdzić reprezentatywność próby, o której mowa w ust. 3;

c) sprawdzić przedłożone jej treść i wyniki obliczeń lub ekstrapolacji;

d) uzyskać wystarczające i stosowne dowody kontroli dotyczące danych podstawowych.

5. Stosując ust. 3, państwa członkowskie mogą w kontekście swojego audytu przewidzianego w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wykorzystywać dane statystyczne agencji płatniczych dotyczące kontroli, potwierdzone przez jednostkę certyfikującą lub dokonaną przez tę jednostkę ocenę poziomu błędu, pod następującymi warunkami:

a) Komisja jest zadowolona z działań realizowanych przez jednostki certyfikujące zarówno w zakresie strategii audytu, jak i treści, zakresu i jakości rzeczywistych prac audytowych;

b) zakres prac jednostek certyfikujących jest zgodny z zakresem danego postępowania w sprawie kontroli zgodności rozliczeń, w szczególności w odniesieniu do środków lub systemów;

c) kwota wszelkich kar, które należało zastosować, została uwzględniona w ocenach.

6. Jeżeli nie zostały spełnione warunki określenia kwot, które mają zostać wyłączone z finansowania Unii, o których mowa w ust. 2 i 3, lub charakter przypadku sprawia, że nie można określić kwot, które mają zostać wyłączone na podstawie tych ustępów, Komisja stosuje korekty ryczałtowe, uwzględniając charakter i wagę naruszenia oraz własną ocenę ryzyka poniesienia straty finansowej przez Unię.

Poziom korekty ryczałtowej wyznacza się z uwzględnieniem w szczególności rodzaju zidentyfikowanej niezgodności. W tym celu niedociągnięcia ujawnione w ramach kontroli zostają podzielone na odnoszące się do kluczowych i do pomocniczych mechanizmów kontroli, w następujący sposób:

a) kluczowe mechanizmy kontroli to kontrole bezpośrednie i administracyjne niezbędne do ustalenia kwalifikowalności pomocy oraz odnośnego stosowania zmniejszeń i kar;

b) pomocnicze mechanizmy kontroli to wszystkie inne czynności administracyjne niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia wniosków.

Jeżeli w ramach jednej procedury kontroli zgodności rozliczeń ustalone zostaną różne niezgodności, które pojedynczo powodowałyby różne korekty ryczałtowe, stosuje się wyłącznie najwyższy poziom korekty ryczałtowej.

7. Przy ustalaniu poziomu korekt ryczałtowych Komisja może w szczególności wziąć pod uwagę poniższe okoliczności, świadczące o większej wadze nieprawidłowości wskazujących na większe ryzyko straty dla budżetu Unii:

a) co najmniej jeden kluczowy mechanizm kontroli nie jest stosowany lub jest stosowany na tyle nieprawidłowo lub nieregularnie, że uznaje się go za nieefektywny, jeśli chodzi o określanie kwalifikowalności wniosku lub zapobieganie nieprawidłowościom; lub

b) wykryto trzy lub więcej niedociągnięć w odniesieniu do tego samego systemu kontroli; lub

c) dane państwo członkowskie nie stosuje systemu kontroli lub stosowanie takie ma poważne wady oraz istnieją dowody na poważne nieprawidłowości i zaniedbania w przeciwdziałaniu nieprawidłowościom lub oszustwom; lub

d) w odniesieniu do tego państwa członkowskiego została już zastosowana korekta za podobne niedociągnięcia w tym samym sektorze, z zastrzeżeniem zbadania przez Komisję wszelkich środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych już przez dane państwo członkowskie.

8. Jeżeli państwo członkowskie przedstawia obiektywne przesłanki, które nie spełniają warunków określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, z których jednak wynika, że maksymalna strata dla funduszy jest niższa od tej, która wynikałaby z zastosowania stawki zryczałtowanej niższej niż zaproponowana, Komisja stosuje tę niższą stawkę zryczałtowaną, aby określić kwoty, które mają być wyłączone z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

9. Kwoty faktycznie odzyskane od beneficjentów i przekazane na rzecz funduszy przed odpowiednią datą, jaką ustali Komisja w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, odlicza się od kwoty, którą Komisja postanawia wyłączyć z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 13

Obowiązki po zakończeniu procedur odzyskiwania należności

Po zakończeniu procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie:

a) przekazują na rzecz EFRG pięćdziesiąt procent odzyskanych kwot, po odjęciu kosztów odzyskania przewidzianego w art. 55 akapit drugi tego rozporządzenia;

b) przekazują na rzecz EFRROW pięćdziesiąt procent kwot odzyskanych po zamknięciu programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich lub odzyskanych przed zamknięciem takiego programu, które jednak nie mogły być ponownie wykorzystane zgodnie z art. 56 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 14

Kontrola transakcji

System kontroli ustanowiony w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku VI do niniejszego rozporządzenia.

TYTUŁ IV

ZABEZPIECZENIA

SEKCJA 1

Zakres i stosowanie terminów

Artykuł 15

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego przewiduje się zabezpieczenie, bez względu na to, czy użyto w nich konkretnego terminu „zabezpieczenie”.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do zabezpieczeń złożonych w celu zapewnienia płatności ceł przywozowych i wywozowych określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 (22).

Artykuł 16

Terminy stosowane w niniejszym rozdziale

Do celów niniejszego rozdziału:

a) „właściwy organ” jest to strona upoważniona do przyjęcia zabezpieczenia lub strona upoważniona do podjęcia decyzji w myśl odpowiedniego rozporządzenia, czy zabezpieczenie ma być zwolnione, czy też ma ulec przepadkowi;

b) „zabezpieczenie zbiorcze” jest to zabezpieczenie udostępnione właściwemu organowi w celu zapewnienia, że spełnione zostanie więcej niż jedno zobowiązanie.

c) „odpowiednia część kwoty zabezpieczonej” jest to część sumy zabezpieczonej odpowiadająca ilości, dla której naruszono zobowiązanie.

SEKCJA 2

Wymóg złożenia zabezpieczenia

Artykuł 17

Strona odpowiedzialna

Zabezpieczenie jest przekazywane przez stronę lub w imieniu strony odpowiedzialnej za wypłacenie należnej kwoty pieniężnej, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie spełnione.

Artykuł 18

Odstąpienie od wymogu złożenia zabezpieczenia

1. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy strona odpowiedzialna za spełnienie zobowiązania jest:

a) jednostką publiczną odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków organu publicznego;

b) jednostką prywatną pełniącą obowiązki, o których mowa w lit. a), pod nadzorem państwa.

2. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy wartość zabezpieczanej sumy jest mniejsza niż 500 EUR. W takim przypadku zainteresowana strona składa pisemne zobowiązanie, że – jeżeli odpowiednie zobowiązanie nie zostanie spełnione – uiści kwotę równą zabezpieczeniu, od którego odstąpiono.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu wartość zabezpieczenia zostanie tak obliczona, aby obejmować wszystkie istotne zobowiązania powiązane z tą samą operacją.

Artykuł 19

Warunki mające zastosowanie do zabezpieczeń

1. Właściwy organ nie przyjmuje zabezpieczenia, które uważa za nieodpowiednie, niewystarczające albo niezapewniające pokrycia na dostatecznie długi okres lub wymaga jego zamiany.

2. W przypadku zdeponowania gotówki drogą transferu nie jest ona traktowana jako zabezpieczenie, dopóki właściwy organ nie upewni się, że kwota ta znajduje się w jego dyspozycji.

3. Czek na kwotę, której płatność jest zagwarantowana przez instytucję finansową uznaną w tym celu przez państwo członkowskie odpowiednie dla właściwego organu, jest traktowany jak depozyt gotówkowy. Właściwy organ nie musi składać takiego czeku do realizacji, dopóki nie nadejdzie ostateczny termin jego realizacji.

Czek innego rodzaju niż ten, o którym mowa w akapicie pierwszym, stanowi zabezpieczenie jedynie wówczas, gdy właściwy organ stwierdzi, że dysponuje kwotą podaną na czeku.

4. Wszelkie koszty naliczane przez instytucję finansową są ponoszone przez stronę składającą zabezpieczenie

5. Strona składająca zabezpieczenie w postaci depozytu gotówkowego nie otrzymuje żadnych odsetek.

Artykuł 20

Stosowanie euro

1. Zabezpieczenia wyraża się w euro.

2. Jeżeli zabezpieczenie zostanie zatwierdzone w państwie członkowskim nienależącym do strefy euro, kwota zabezpieczenia wyrażona w euro zostaje przeliczona na mającą zastosowanie walutę krajową zgodnie z przepisami rozdziału V. Zobowiązanie odpowiadające zabezpieczeniu i kwota, która mogłaby ewentualnie zostać zatrzymana w przypadku nieprawidłowości lub naruszenia, zostają ustalone w euro.

Artykuł 21

Poręczyciel

1. Poręczyciel posiada miejsce zameldowania lub prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Unii i zgodnie z postanowieniami Traktatu dotyczącymi swobody świadczenia usług jest zatwierdzany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym zabezpieczenie jest składane. Poręczyciel jest związany gwarancją wystawioną na piśmie.

2. Pisemna gwarancja zawiera co najmniej następujące informacje:

a) zobowiązanie lub, w przypadku zabezpieczenia zbiorczego, rodzaje zobowiązań, wypełnienie których gwarantuje ona płatnością odpowiedniej kwoty pieniędzy;

b) maksymalne zobowiązanie finansowe, które poręczyciel akceptuje;

c) potwierdzenie, że poręczyciel podejmuje się solidarnie ze stroną odpowiedzialną za wywiązanie się ze zobowiązań zapłacić, w ciągu 30 dni od żądania ze strony właściwego organu, dowolną kwotę w ramach gwarancji należnej z chwilą powiadomienia o przepadku gwarancji.

3. W przypadku gdy udzielono już pisemnego zabezpieczenia zbiorczego, właściwy organ ustala odpowiednią procedurę, na podstawie której całe zabezpieczenie lub jego część są przypisane określonemu zobowiązaniu.

Artykuł 22

Stosowanie siły wyższej

Każda osoba odpowiedzialna za realizację zobowiązania objętego zabezpieczeniem, utrzymująca, że nieprzestrzeganie zobowiązania spowodowane jest działaniem siły wyższej, udowadnia właściwym organom w sposób je zadowalający, że miało miejsce działanie siły wyższej. Jeżeli właściwy organ uzna działanie siły wyższej, zobowiązanie wygasa wyłącznie do celów zwrotu zabezpieczenia.

SEKCJA 3

Zwrot i przepadek zabezpieczeń innych niż te, o których mowa w sekcji 4

Artykuł 23

Przepadek zabezpieczeń

1. Zobowiązanie, o którym mowa w art. 66 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, jest wymogiem podjęcia lub zaniechania działania, o zasadniczym znaczeniu dla celów rozporządzenia nakładającego ten wymóg.

2. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wypełnione i nie wyznaczono żadnego terminu na jego wypełnienie, zabezpieczenie ulega przepadkowi, kiedy właściwy organ stwierdzi, że zobowiązanie to nie zostało wypełnione.

3. Jeżeli wyznaczono termin na wypełnienie zobowiązania, a zostało ono wypełnione dopiero po tym terminie, zabezpieczenie ulega przepadkowi.

W takim przypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi w wysokości 10 % natychmiast, a do pozostałej kwoty stosuje się dodatkowy odsetek w wysokości:

a) 2 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy przywozu produktów do państwa trzeciego;

b) 5 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy opuszczenia przez produkty obszaru celnego Unii.

4. Jeżeli zobowiązanie zostanie wypełnione w terminie, a dowód jego wypełnienia należy przedstawić w ustalonym terminie, zabezpieczenie dotyczące tego zobowiązania ulega przepadkowi za każdy dzień kalendarzowy przekraczający ten termin, według wzoru 0,2/ustalony termin w dniach i z uwzględnieniem art. 25.

Jeżeli dowód, o którym mowa w akapicie pierwszym, polega na złożeniu wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na przywóz lub wywóz, lub przedstawieniu dowodu, że produkty opuściły obszar celny Unii, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi wynosi 15 %, jeżeli dowód ten zostanie złożony po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym, ale najpóźniej w 730. dniu kalendarzowym po upływie daty ważności pozwolenia. Po upływie 730 dni kalendarzowych pozostała kwota zabezpieczenia ulega przepadkowi w całości.

Jeżeli zobowiązanie określone w akapicie pierwszym dotyczy złożenia wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na wywóz produktów o z góry ustalanej stawce refundacji, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi, wynosi:

a) 10 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 61. a 90. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

b) 50 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 91. a 120. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

c) 70 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 121. a 150. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

d) 80 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 151. a 180. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

e) 100 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone po 180. dniu kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia.

5. Kwota zabezpieczenia ulegająca przepadkowi jest zaokrąglana do pierwszej niższej kwoty wyrażonej w pełnym euro lub stosowanej walucie krajowej.

Artykuł 24

Zwrot zabezpieczeń

1. Po przedstawieniu dowodów – określonych w szczegółowych przepisach unijnych – świadczących, że zobowiązanie zostało wypełnione, lub po częściowym przepadku zabezpieczenia zgodnie z art. 66 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i art. 23 niniejszego rozporządzenia, pozostała kwota zabezpieczenia zostaje niezwłocznie zwrócona.

2. Na żądanie zabezpieczenie jest częściowo zwracane w przypadku dostarczenia stosownego dowodu dotyczącego części ilości produktu, pod warunkiem że część ta nie jest mniejsza niż jakakolwiek minimalna ilość podana w rozporządzeniu wymagającym zabezpieczenia, a w razie braku takiego – jak określono przez państwo członkowskie.

3. W przypadku gdy nie został ustalony termin na przedstawienie dowodu potrzebnego do zwrotu zabezpieczenia, termin ten wynosi 365 dni kalendarzowych, licząc od terminu ustalonego do wypełnienia zobowiązania, dla którego złożono zabezpieczenie. W przypadku nieustalenia takiego terminu – 365 dni kalendarzowych, licząc od dnia, do którego wypełnione zostały wszystkie zobowiązania.

Termin ustanowiony w akapicie pierwszym nie przekracza 1 095 dni kalendarzowych, licząc od momentu przypisania zabezpieczenia do określonego zobowiązania.

Artykuł 25

Progi

1. Łączna kwota podlegająca przepadkowi nie przekracza 100 % odpowiedniej części zabezpieczonej kwoty.

2. Właściwy organ może zaniechać wymogu przepadku kwoty o wartości niższej niż 100 EUR, pod warunkiem że dla porównywalnych przypadków istnieją podobne krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

SEKCJA 4

Zabezpieczenia w odniesieniu do zaliczek

Artykuł 26

Zakres stosowania

Przepisy niniejszej sekcji obowiązują we wszystkich przypadkach, w których szczególne przepisy Unii przewidują, że pewna kwota może być wypłacona zaliczkowo przed wypełnieniem zobowiązania do uzyskania pomocy lub zaliczki.

Artykuł 27

Zwrot zabezpieczeń

1. Zabezpieczenie jest zwracane:

a) gdy ustalone zostało ostateczne nabycie praw do kwoty przyznanej jako zaliczka;

b) lub gdy przyznana kwota zwiększona o dodatek przewidziany w przepisach szczególnych Unii została spłacona.

2. Gdy upłynie termin okazania ostatecznego nabycia praw do przyznanej kwoty a dowód nabycia praw nie został przedstawiony, właściwy organ niezwłocznie przystępuje do procedury przepadku zabezpieczenia.

Jeżeli jednak przepisy Unii przewidują taką możliwość, dowód może zostać przedstawiony nawet po upływie tego terminu w zamian za częściową wypłatę zabezpieczenia.

TYTUŁ V

STOSOWANIE EURO

Artykuł 28

Refundacje wywozowe i handel z państwami trzecimi

1. W przypadku kwot dotyczących przywozu i w przypadku podatków wywozowych, które to kwoty i podatki są ustalone w euro w prawodawstwie Unii dotyczącym wspólnej polityki rolnej i są stosowane przez państwa członkowskie w walutach krajowych, kurs przeliczeniowy jest równy współczynnikowi stosowanemu na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92.

2. W przypadku refundacji wywozowych ustalanych w euro oraz cen i kwot wyrażonych w euro w prawodawstwie rolnym Unii w odniesieniu do handlu z państwami trzecimi terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data przyjęcia zgłoszenia celnego.

3. Do celów obliczania standardowej wartości owoców i warzyw w przywozie, o której mowa w art. 136 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 543/2011 (23), aby określić cenę wejścia, o której mowa w art. 137 ust. 1 tego rozporządzenia, terminem operacyjnym dla kursu walutowego w odniesieniu do cen reprezentatywnych zastosowanych do obliczenia tej wartości standardowej oraz kwoty redukcji określonej w art. 134 ust. 3 tego rozporządzenia jest dzień, do którego odnoszą się ceny reprezentatywne.

Artykuł 29

Refundacje produkcyjne i szczególne rodzaje pomocy

1. W przypadku refundacji produkcyjnych określonych w euro przez prawodawstwo Unii terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data powiadomienia o dotarciu produktów do miejsca przeznaczenia, wymaganego przez przedmiotowe prawodawstwo. W przypadku gdy miejsce przeznaczenia nie jest wymagane, terminem operacyjnym jest data przyjęcia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

2. W przypadku pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest, bez uszczerbku dla art. 30–33, pierwsze działanie, które zapewnia, po przejęciu produktów przez dany podmiot gospodarczy, stosowne wykorzystanie przedmiotowych produktów oraz które stanowi warunek przyznania pomocy.

3. W przypadku pomocy na rzecz prywatnego przechowywania terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, za który przyznawana jest pomoc związaną z tą samą umową.

4. W przypadku pomocy innej niż pomoc, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu oraz w art. 30 i 31, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania wniosków.

Artykuł 30

Sektor wina

1. Terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym przyznano wsparcie na rzecz:

a) określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 restrukturyzacji i przekształcania winnic;

b) ustanowienia funduszy wspólnego inwestowania, o których mowa w art. 48 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) ustanowienia ubezpieczenia zbiorów, o którym mowa w art. 49 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. W przypadku wsparcia wypłacanego dla dobrowolnej lub obowiązkowej destylacji produktów ubocznych powstających podczas produkcji wina, o której mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym dany produkt uboczny został dostarczony.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w art. 50 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz innowacji w sektorze wina, o których mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

4. W przypadku operacji zbierania zielonych plonów, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień przeprowadzenia operacji zbierania zielonych plonów.

Artykuł 31

Kwoty i płatności w sektorze mleka i przetworów mlecznych

1. W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie niektórych przetworów mlecznych uczniom, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 657/2008 (24), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, do którego odnosi się wniosek o pomoc, o którym mowa w art. 11 tego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do płatności opłaty wyrównawczej, o której mowa w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 595/2004 (25), dla 12-miesięcznego okresu w rozumieniu części II tytuł I rozdział III rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (26), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 kwietnia następujący po danym okresie.

3. W przypadku kosztów transportu, o których mowa w art. 30 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1272/2009 (27), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień otrzymania przez właściwy organ ważnej oferty.

Artykuł 32

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu „Owoce w szkole”

W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 (28), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający okres, o którym mowa w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia.

Artykuł 32a

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu dla szkół

W odniesieniu do pomocy przyznanej na wdrożenie programu dla szkół, o którym mowa w części II tytuł I rozdział II sekcja 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający dany rok szkolny.

Artykuł 33

Cena minimalna buraków, opłata za przekroczenie kwoty krajowej i opłata produkcyjna w sektorze cukru

W przypadku opłaty produkcyjnej dotyczącej cukru, ceny minimalnej buraków i opłaty z tytułu nadwyżek, o których mowa odpowiednio w art. 128, 135 i 142 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 października roku gospodarczego, względem którego są stosowane lub wypłacane odnośne ceny i kwoty.

Artykuł 34

Kwoty o charakterze strukturalnym lub środowiskowym oraz ogólne koszty programów operacyjnych

1. W przypadku kwot, o których mowa w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 oraz kwot dotyczących środków zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1698/2005, których wypłata na rzecz beneficjentów jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

Jeżeli jednak, zgodnie z przepisami Unii, wypłata kwot, o których mowa w akapicie pierwszym, została rozłożona na szereg lat, terminem operacyjnym dla kursu walutowego dla każdej raty rocznej jest dzień 1 stycznia roku, za który wypłacana jest dana rata.

2. W odniesieniu do sum, o których mowa w pkt 2 lit. a) załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 543/2011, przeznaczonych na pokrycie kosztów ogólnych szczególnie związanych z funduszami lub programami operacyjnymi, o których mowa w art. 32 i 33 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, do którego odnoszą się te koszty ogólne.

Artykuł 35

Kwoty związane z upoważnieniem do przyznania krajowej pomocy finansowej organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw oraz częściowy zwrot tej krajowej pomocy finansowej

1. W przypadku wniosku o zatwierdzenie współfinansowania krajowego, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym jest termin złożenia wniosku do Komisji zgodnie z art. 92 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

2. W przypadku zwrotu przez Unię krajowej pomocy finansowej zgodnie z art. 95 rozporządzenia (UE) nr 543/2011 terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin złożenia przez organizacje producentów wniosków o pomoc do właściwych organów państw członkowskich zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

Artykuł 36

Inne kwoty i ceny

W odniesieniu do cen lub kwot innych niż te, o których mowa w art. 28–35, lub kwot związanych z tymi cenami, wyrażonych w euro w prawodawstwie Unii lub wyrażonych w euro w ramach procedury przetargowej, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień wystąpienia jednego z następujących zdarzeń prawnych:

a) w przypadku zakupów, data otrzymania ważnej oferty;

b) w przypadku sprzedaży, data otrzymania ważnej oferty;

c) w przypadku wycofania produktów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym odbywa się operacja wycofania;

d) w przypadku niezbierania plonów i zbierania zielonych plonów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym ma miejsce niezbieranie plonów i zbieranie zielonych plonów;

e) w przypadku kosztów transportu, przetwarzania lub przechowywania publicznego oraz w przypadku kwot przyznawanych na badania jako część procedury przetargowej, ostatni dzień składania ofert;

f) w przypadku rejestracji cen, kwot lub ofert przetargowych na rynku, dzień, za który została zarejestrowana cena, kwota lub oferta przetargowa;

g) w przypadku sankcji związanych z nieprzestrzeganiem prawodawstwa rolnego, data aktu, w którym właściwy organ ustala fakty;

h) w przypadku obrotów lub kwot związanych z wielkością produkcji, początek okresu referencyjnego określonego w prawodawstwie rolnym.

Artykuł 37

Wypłata zaliczek

W przypadku zaliczek terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny mający zastosowanie do ceny lub kwoty, do których odnosi się zaliczka, o ile przedmiotowy termin miał miejsce do momentu wypłaty zaliczki lub, w innych przypadkach, data określenia zaliczki w euro lub, jeżeli nie miało to miejsca, data wypłaty zaliczki. Termin operacyjny dla kursu walutowego ma zastosowanie do zaliczek bez uszczerbku dla stosowania terminu operacyjnego dla tej ceny lub kwoty w odniesieniu do przedmiotowej pełnej ceny lub kwoty.

Artykuł 38

Zabezpieczenia

W przypadku zabezpieczeń terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data wniesienia zabezpieczenia.

Stosuje się jednak następujące wyjątki:

a) w przypadku zabezpieczeń związanych z zaliczkami terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny określony dla kwoty zaliczki, jeżeli termin ten miał miejsce przed wypłatą zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń związanych ze składaniem ofert przetargowych terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień złożenia oferty;

c) w przypadku zabezpieczeń związanych z realizacją przetargów terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania ofert.

Artykuł 39

Kontrola transakcji

Kwoty wyrażone w euro podawane w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 przelicza się w razie potrzeby na waluty krajowe, stosując kurs walutowy obowiązujący pierwszego dnia roboczego roku rozpoczęcia okresu kontroli, opublikowany w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 40

Określenie kursu walutowego

W przypadku gdy termin operacyjny jest ustalony na mocy prawodawstwa Unii, kursem walutowym, który należy zastosować, jest ostatni kurs wyznaczony przez Europejski Bank Centralny (EBC) przed pierwszym dniem miesiąca, w którym miał miejsce termin operacyjny.

Jednakże w następujących przypadkach należy zastosować następujący kurs walutowy:

a) w przypadkach, o których mowa w art. 28 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w których terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest przyjęcie zgłoszenia celnego, kurs określony w art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

b) w przypadku wydatków interwencyjnych w ramach publicznego przechowywania, kurs wynikający z zastosowania art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 906/2014 (29);

c) w przypadku ceny minimalnej buraków, o której mowa w art. 33 niniejszego rozporządzenia, średni kurs ustalony przez Europejski Bank Centralny (EBC) w ostatnim miesiącu przed terminem operacyjnym.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 41

Przepisy przejściowe

1. W przypadku gdy agencja płatnicza, która została akredytowana zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1290/2005, przyjmuje odpowiedzialność za wydatki, za które wcześniej nie była odpowiedzialna, akredytacji w odniesieniu do nowego zakresu odpowiedzialności dokonuje się najpóźniej do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Środki wymienione w załączniku do rozporządzenia (UE) nr 1106/2010 nie podlegają systemowi kontroli ustanowionemu w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 do celów kontroli w odniesieniu do wydatków przed rokiem budżetowym 2014.

3. W przypadku specjalnego prawnego odniesienia do zobowiązań pierwotnych, wtórnych lub podporządkowanych, o których mowa w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 282/2012, zastosowanie mają przepisy art. 23 ust. 2, 3 i 4 niniejszego rozporządzenia.

4. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005:

a) przepisy art. 38 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych niewykorzystanych do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. W art. 38 tego rozporządzenia odniesienia do roku N+3 traktuje się jak odniesienia do roku N+2;

b) płatności okresowe dokonane przez Komisję są uzależnione, jak określa to art. 36 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 od spełnienia wymogu przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z działań dla całego okresu objętego danym programem;

c) dla celu stosowania art. 37 i 38 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, ostateczną datą kwalifkowalności wydatków jest data określona w art. 71 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.

5. W celu stosowania art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w przypadkach zgłoszonych lub przypadkach, które mają być zgłoszone Komisji, w odniesieniu do lat finansowych 2013 i 2014, o których mowa w art. 6 lit. h) rozporządzenia (WE) nr 885/2006, ma nadal zastosowanie rok budżetowy pierwszego ustalenia nieprawidłowości w rozumieniu art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005. W przypadkach, w których pierwsze ustalenie administracyjne lub sądowe nieprawidłowości nie nastąpiło przed dniem 16 października 2014 r. mają zastosowanie przepisy art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

W odniesieniu do EFRROW dla celów rozliczania rachunków zgodnie z art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zastosowanie mają przepisy art. 54 ust. 2 tego rozporządzenia, począwszy od rozliczenia rachunków za rok budżetowy 2014.

Artykuł 42

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 376/2008

Skreśla się art. 34 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 376/2008.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 612/2009

Skreśla się art. 47 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 612/2009.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 44

Uchylenie

Rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012 tracą moc.

Zastosowanie ma jednak co następuje:

a) przepisy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych na mocy tego rozporządzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia;

b) art. 4 rozporządzenia (WE) nr 883/2006 stosuje się nadal do wydatków poniesionych do dnia 15 października 2014 r.;

c) art. 11 i rozdział III rozporządzenia (WE) nr 885/2006 stosuje się nadal do dnia 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 45

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 41 ust. 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.

[1] Art. 5 ust. 3a uchylony przez art. 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

[2] Art. 5 ust. 5 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

[3] Art. 5a ust. 7 dodany przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

[4] Art. 7 ust. 1 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

Wersja obowiązująca od 2021-08-15 do 2023-01-01

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej i uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 oraz (WE) nr 485/2008 (1), w szczególności jego art. 8 ust. 1, art. 40, art. 46 ust. 1, art. 46 ust. 2, art. 46 ust. 3, art. 46 ust. 4, art. 53 ust. 3, art. 57 ust.1, art. 66 ust. 3, art. 79 ust. 2, art. 106 ust. 5 i 6 oraz art. 120,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 ustanowiło podstawowe zasady dotyczące między innymi akredytacji agencji płatniczych i jednostek koordynujących, obowiązków agencji płatniczych w odniesieniu do interwencji publicznej, procedur zarządzania finansowego i rozliczania rachunków, zabezpieczeń i stosowania euro. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowych ram prawnych należy przyjąć niektóre przepisy uzupełniające przepisy ustanowione w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 w przedmiotowych dziedzinach. Nowe przepisy powinny zastąpić przepisy rozporządzeń Komisji (WE) nr 883/2006 (2), (WE) nr 884/2006 (3), (WE) nr 885/2006 (4), (WE) nr 1913/2006 (5), (UE) nr 1106/2010 (6) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 282/2012 (7), które opierały się na przepisach rozporządzeń Rady uchylonych rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy uchylić rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012.

(2) Zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 agencje płatnicze powinny być akredytowane przez państwa członkowskie, pod warunkiem że spełniają one minimalne kryteria ustanowione na poziomie Unii. Te kryteria powinny obejmować cztery podstawowe obszary: środowisko wewnętrzne, działania kontrolne, informację i komunikację oraz monitorowanie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę ustanawiania dodatkowych kryteriów akredytacyjnych w celu uwzględnienia, w danym przypadku, specyfiki agencji płatniczej. Ponadto należy ustanowić zasady w odniesieniu do kryteriów akredytacji jednostek koordynujących, o których mowa w art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(3) Środki interwencji publicznej mogą być finansowane jedynie wówczas, gdy określone wydatki są ponoszone przez agencje płatnicze, które zostały wyznaczone przez państwa członkowskie jako odpowiedzialne za pewne zobowiązania w odniesieniu do interwencji publicznej. Wykonanie zadań odnoszących się zwłaszcza do zarządzania i kontroli środków interwencyjnych, z wyjątkiem dokonywania płatności pomocy, może być jednak delegowane zgodnie z art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Zadania te mogą być również wykonywane za pośrednictwem kilku agencji płatniczych. Ponadto należy przewidzieć, że zarządzanie niektórymi środkami przechowywania publicznego może zostać powierzone stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, pozostając odpowiedzialnością agencji płatniczej. W związku z tym należy wyznaczyć zakres odpowiedzialności agencji płatniczych w tej dziedzinie, wyznaczyć ich obowiązki i określić, w jakich okolicznościach i na jakich zasadach można powierzać stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego. W tym przypadku należy również przewidzieć, że zainteresowane jednostki muszą działać w ramach umów, na podstawie ogólnych zobowiązań i zasad, które należy określić.

(4) Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej.

(5) Komisja dokonuje na rzecz państw członkowskich płatności co miesiąc lub w innych regularnych odstępach czasu na podstawie deklaracji wydatków przekazanych przez państwa członkowskie. Komisja powinna jednak uwzględnić dochody otrzymane przez agencje płatnicze na rzecz budżetu unijnego. Należy zatem ustalić warunki, na których dokonuje się niektórych wyrównań między dokonanymi wydatkami a dochodami w ramach EFRG i EFRROW.

(6) W przypadku gdy budżet Unii nie został ostatecznie zatwierdzony na początku nowego roku budżetowego, art. 16 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (8) stanowi, że płatności można dokonywać miesięcznie w poszczególnych rozdziałach do wysokości jednej dwunastej kwoty środków zatwierdzonych w odpowiednim rozdziale na poprzedni rok budżetowy. W celu dokonania sprawiedliwego podziału środków między państwa członkowskie należy przewidzieć, że w tym przypadku płatności miesięczne w ramach EFRG i płatności okresowe w ramach EFRROW są przyznawane zgodnie z wielkością procentową deklaracji wydatków przekazanych przez każde państwo członkowskie oraz że saldo niewypłacone w danym miesiącu zostaje przeniesione w decyzjach Komisji dotyczących płatności miesięcznych lub okresowych realizowanych w terminie późniejszym.

(7) Kursy wymiany walut, które należy zastosować, zależą od tego, czy w sektorowym prawodawstwie rolnym określono termin operacyjny. Aby uniknąć stosowania przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro różnych kursów wymiany walut – z jednej strony, podczas księgowania w walucie innej niż euro dochodów otrzymanych i pomocy przekazanej beneficjentom a z drugiej strony podczas sporządzania przez agencję płatniczą deklaracji wydatków – należy przewidzieć, że zainteresowane państwa członkowskie stosują w odniesieniu do swoich deklaracji wydatków dotyczących EFRG ten sam kurs wymiany walut, który został zastosowany przy otrzymaniu tych dochodów lub dokonywaniu płatności na rzecz beneficjenta. Ponadto, w celu uproszczenia formalności administracyjnych dotyczących zwrotu w odniesieniu do wielu operacji należy przewidzieć jeden kurs wymiany walut podczas księgowania tych zwrotów.

(8) Aby umożliwić Komisji weryfikację wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku, jakim jest skuteczna ochrona interesów finansowych Unii, oraz aby zapewnić skuteczne stosowanie procedury kontroli zgodności rozliczeń przewidzianej w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, należy ustanowić przepisy określające kryteria i metodykę stosowania korekt. Należy zdefiniować różne rodzaje korekt, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz określić zasady, na jakich okoliczności towarzyszące każdemu przypadkowi zostaną uwzględnione przy obliczaniu kwot korekty. Ponadto należy określić zasady przekazywania na rachunek funduszy kwot odzyskanych przez państwa członkowskie od beneficjentów.

(9) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 przewiduje kontrolę dokumentów handlowych jednostek otrzymujących lub dokonujących płatności, odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do systemu finansowania przez EFRG w celu ustalenia, czy transakcje stanowiące część systemu finansowania przez EFRG rzeczywiście zostały przeprowadzone i czy zostały wykonane prawidłowo. Należy wyłączyć z zakresu stosowania tego rozporządzenia te środki, które z uwagi na swój charakter nie mogą być poddawane kontroli ex post w drodze kontroli dokumentów handlowych, jak również środki dotyczące płatności, które albo są uzależnione od obszaru, albo nie są powiązane z dokumentami handlowymi, które można poddać kontroli.

(10) Wiele przepisów zawartych w rozporządzeniach Unii z dziedziny rolnictwa wymaga złożenia zabezpieczenia, aby zagwarantować płatność należnej sumy, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie wypełnione. Doświadczenie wykazało jednak, iż wymóg ten w praktyce jest interpretowany w bardzo rozmaity sposób. Dlatego w celu uniknięcia nierównych warunków konkurencji należy zdefiniować ten wymóg.

(11) Koszty związane ze złożeniem zabezpieczenia poniesione przez stronę je składającą i przez właściwy organ mogą być nieproporcjonalne w stosunku do sumy, której płatność gwarantuje zabezpieczenie, jeżeli suma ta kształtuje się poniżej pewnego limitu. Właściwe organy powinny mieć prawo do odstąpienia od wymogu składania zabezpieczenia z tytułu sumy poniżej tego limitu. Właściwy organ powinien być upoważniony do odstąpienia od wymogu zabezpieczenia, gdy w związku z rodzajem osoby, od której wymagane jest wywiązanie się ze zobowiązań, wymóg ten nie jest konieczny.

(12) Właściwy organ powinien mieć prawo odmowy przyjęcia proponowanego zabezpieczenia, gdy uzna je za niewystarczające.

(13) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zaostrzyło przepisy dotyczące złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania płatności kwoty należnej w przypadku niewywiązania się ze zobowiązania. Te horyzontalne ramy prawne należy uzupełnić o jednolite przepisy dotyczące siły wyższej oraz przepadku i zwolnienia zabezpieczenia. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 376/2008 (9) i rozporządzenie Komisji (WE) nr 612/2009 (10) obejmują przepisy dotyczące zwolnienia i przepadku zabezpieczeń w odniesieniu do systemu pozwoleń na przywóz i wywóz oraz systemu refundacji wywozowych. Nowe zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu należy stosować również w tych dziedzinach. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy skreślić odpowiednie przepisy w rozporządzeniach (WE) nr 376/2008 i (WE) nr 612/2009.

(14) Na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 dokonano rozróżnienia pomiędzy zobowiązaniami pierwotnymi, wtórnymi i podporządkowanymi, przy czym ograniczona liczba rozporządzeń Komisji odnosi się wyłącznie do zobowiązań pierwotnych. Niewywiązanie się ze zobowiązania skutkowało całkowitym lub proporcjonalnym przepadkiem zabezpieczenia złożonego w związku z tym zobowiązaniem zgodnie ze skomplikowaną metodą obliczeniową, która była przyczyną nieporozumień. Zachowując zasadę proporcjonalności, należy wprowadzić uproszczone podejście w odniesieniu do przepadku, które powinno odpowiadać praktycznej sytuacji, w której z danego zobowiązania nie wywiązano się wcale lub nie wywiązano się w terminie, lub nie dostarczono w wyznaczonym terminie dowodu na wywiązanie się z tego zobowiązania.

(15) Wiele przepisów zawartych w prawodawstwie rolnym Unii przewiduje, że złożone zabezpieczenie przepada w przypadku, gdy zagwarantowane zobowiązanie nie zostało wypełnione, nie rozróżniając rodzaju naruszenia. W interesie sprawiedliwości należy dokonać rozróżnienia między konsekwencjami naruszenia poszczególnych zobowiązań. W szczególności, o ile jest to dopuszczalne, w określonych przypadkach należy przewidzieć przepadek tylko części zabezpieczenia.

(16) Nie należy w żadnym razie różnicować konsekwencji niewypełnienia zobowiązania na podstawie wypłacenia lub niewypłacenia zaliczki. Stosownie do powyższego, zabezpieczenia składane z tytułu zaliczek należy objąć oddzielnymi przepisami.

(17) Należy określić terminy operacyjne dla kursów walutowych stosowane do różnych sytuacji, które występują w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego, nie naruszając szczególnych definicji lub odstępstw przewidzianych w danym przypadku przez przepisy dotyczące danego sektora na podstawie kryteriów wskazanych w art. 106 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(18) W odniesieniu do wszystkich cen lub kwot, które mają być określone w ramach handlu z państwami trzecimi, przyjęcie zgłoszenia celnego stanowi termin operacyjny najbardziej odpowiedni do przedmiotowego celu gospodarczego. To samo dotyczy refundacji wywozowych i określania ceny wejścia owoców i warzyw na terytorium Unii, na podstawie której produkty są klasyfikowane we wspólnej taryfie celnej. Należy zatem przyjąć ten termin operacyjny.

(19) W przypadku refundacji produkcyjnych termin operacyjny dla kursu walutowego jest zasadniczo związany z dopełnieniem pewnych szczególnych formalności. W celu harmonizacji przepisów należy przewidzieć, że terminem operacyjnym jest data zgłoszenia, że produkty dotarły do wymaganego miejsca przeznaczenia, jeżeli jest ono wymagane; we wszystkich innych przypadkach terminem operacyjnym jest data zatwierdzenia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

(20) W odniesieniu do pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, obowiązek, którego należy dopełnić, aby otrzymać pomoc, jest terminem operacyjnym, który gwarantuje właściwe wykorzystanie przedmiotowych produktów. Przejęcie produktów przez przedmiotowy podmiot gospodarczy stanowi warunek wstępny, po spełnieniu którego właściwe organy mogą przeprowadzić wymagane kontrole lub inspekcje ksiąg rachunkowych tego podmiotu i zapewnić jednakowe traktowanie akt. Termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być zatem ustalony w powiązaniu z przejęciem produktów.

(21) W odniesieniu do innego rodzaju pomocy dla sektora rolnego sytuacje mogą być bardzo różne. Zawsze jednak taką pomoc przyznaje się na podstawie wniosku i w terminach określonych przepisami. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego na dzień stanowiący ostateczny termin składania wniosków.

(22) W odniesieniu do wsparcia, pomocy i premii udzielanych w ramach systemu dla sektora wina termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być związany, w zależności od sytuacji, z datą rozpoczęcia roku winiarskiego, z przeprowadzeniem pewnych czynności lub z określoną datą. Należy zatem określić dla każdej sytuacji termin operacyjny, który powinien być wzięty pod uwagę.

(23) Sytuacje, które należy uwzględnić do celów ustalenia terminu operacyjnego, są bardzo różne, w zależności od sektora. Termin operacyjny powinien być zatem określony stosownie do charakteru poszczególnych sytuacji i środków objętych tymi sektorami rolnictwa; dotyczy to w szczególności pomocy w sektorze mleka i przetworów mlecznych, programu „Owoce w szkole”, sektora cukru, środków promocyjnych i niektórych środków w ramach sektora owoców i warzyw.

(24) W odniesieniu do kwot o charakterze strukturalnym i środowiskowym, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 (11), oraz kwot zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 (12), których wypłata jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, wysokość kwot ustala się w odniesieniu do roku gospodarczego lub roku kalendarzowego. Cel gospodarczy zostaje więc osiągnięty, jeżeli termin operacyjny dla kursu walutowego jest ustalany dla danego roku. W związku z powyższym termin operacyjny należy ustalić na dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

(25) W przypadku zaliczek i zabezpieczeń kwoty do zapłaty lub kwoty zabezpieczone ustala się w euro zgodnie z sektorowym prawodawstwem rolnym. W związku z tym kurs walutowy mający zastosowanie do tych kwot musi być zbliżony do daty płatności zaliczki lub daty ustanowienia zabezpieczeń. W przypadku stosowania zabezpieczeń ich wysokość musi również umożliwić pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka, których dotyczy to zabezpieczenie. W tych okolicznościach termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być ustalony na podstawie daty ustalenia kwoty zaliczki lub daty wniesienia zabezpieczenia bądź na podstawie daty wypłaty zaliczki lub zabezpieczenia.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1290/2005 (13) Komisja dokonuje automatycznego zwolnienia niewykorzystanej części zobowiązania budżetowego dotyczącej programu rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2007–2013 w końcu drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zmienia tę zasadę, stanowiąc, że automatyczne zwolnienie ma miejsce w końcu trzeciego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Dla zachowania spójności prawa zasada N+2 powinna nadal mieć zastosowanie w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 i należy ustanowić odpowiednie przepisy przejściowe. Podobnie płatności okresowe w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 powinny nadal być uzależnione od przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z priorytetów dla całego okresu objętego danym programem. Ponadto, aby zapewnić spójność zarządzania tymi programami, te przepisy przejściowe powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

AGENCJE PŁATNICZE I INNE ORGANY

Artykuł 1

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. Agencje płatnicze odpowiedzialne za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę, jak określono w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w zakresie dokonywanych przez siebie płatności oraz przekazywania i przechowywania informacji oferują wystarczające gwarancje, że:

a) kwalifikowalność wniosków oraz, w przypadku rozwoju obszarów wiejskich, procedura przyznawania pomocy, jak również zgodność wniosków z przepisami unijnymi podlegają kontroli przed zatwierdzeniem płatności;

b) dokonane płatności podlegają księgowaniu w sposób dokładny i wyczerpujący;

c) przeprowadzane są kontrole przewidziane w prawodawstwie unijnym;

d) wymagane dokumenty są przedkładane w wyznaczonych terminach i w formie przewidzianej w przepisach unijnych;

e) dokumenty są dostępne i przechowywane w sposób zapewniający ich kompletność, ważność i czytelność pomimo upływu czasu, również w przypadku dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów unijnych.

2. Państwa członkowskie akredytują jako agencje płatnicze wydziały lub organy, które spełniają warunki przewidziane w ust. 1. Aby zdobyć akredytację, agencja płatnicza powinna dysponować strukturą administracyjną i systemem wewnętrznej kontroli, które spełniają kryteria określone w załączniku I („kryteria akredytacyjne”) w zakresie:

a) środowiska wewnętrznego;

b) działań kontrolnych;

c) informacji i komunikacji;

d) monitorowania.

Państwa członkowskie mogą ustanowić dodatkowe kryteria w celu uwzględniania wielkości, zakresu odpowiedzialności i innych szczególnych cech agencji płatniczej.

Artykuł 2

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. W przypadku gdy akredytowanych jest więcej niż jedna agencja płatnicza, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dane państwo członkowskie decyduje, w drodze aktu prawnego na szczeblu ministerialnym, o akredytacji jednostki koordynującej, po upewnieniu się, że jej uregulowania administracyjne zapewniają wystarczającą gwarancję, że jednostka ta jest zdolna do realizacji zadań, o których mowa w tym artykule.

2. Aby uzyskać akredytację, jednostka koordynująca musi stosować procedury gwarantujące, że:

a) deklaracje skierowane do Komisji opierają się na informacjach z należycie sprawdzonych źródeł;

b) deklaracje skierowane do Komisji zostały należycie sprawdzone przed ich przekazaniem;

c) istnieje stosowna ścieżka audytu pozwalająca na wsparcie informacji przekazywanych Komisji;

d) zapis informacji otrzymanych i przekazanych jest przechowywany w bezpieczny sposób na papierze albo w formacie elektronicznym.

Artykuł 3

Obowiązki agencji płatniczej w odniesieniu do interwencji publicznej

1. Agencje płatnicze, o których mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zapewniają zarządzanie operacjami i kontrolę operacji związanych ze środkami interwencyjnymi dotyczącymi przechowywania publicznego, za które są odpowiedzialne, na warunkach określonych w załączniku II do niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, określonych przez sektorowe prawodawstwo rolne, w szczególności na podstawie minimalnego odsetka kontroli określonego we wspomnianym załączniku.

Agencje płatnicze mogą delegować swoje kompetencje na rzecz agencji interwencyjnych, które spełniają warunki akredytacji ustanowione w pkt 1.C załącznika I do niniejszego rozporządzenia, bądź działać za pośrednictwem innych agencji płatniczych.

2. Agencje płatnicze lub agencje interwencyjne, bez uszczerbku dla ich ogólnej odpowiedzialności w zakresie przechowywania publicznego, mogą:

a) powierzyć zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego osobom fizycznym lub prawnym zajmującym się przechowywaniem interwencyjnych produktów rolnych („podmioty przechowujące”);

b) delegować osoby fizyczne lub prawne do wykonania niektórych szczególnych zadań określonych w sektorowym prawodawstwie rolnym.

Jeśli agencje płatnicze powierzają zarządzanie podmiotom przechowującym, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), zarządzanie to jest realizowane w ramach umowy o przechowywanie w oparciu o obowiązki i zasady ogólne określone w załączniku III.

3. Obowiązki agencji płatniczych w zakresie przechowywania publicznego są przede wszystkim następujące:

a) prowadzenie ewidencji zapasów i rachunków finansowych dla każdego z produktów podlegających środkowi interwencyjnemu związanemu z przechowywaniem publicznym na podstawie operacji zrealizowanych w okresie od dnia 1 października danego roku do dnia 30 września roku następnego, zwanym dalej „rokiem budżetowym” ;

b) uaktualnianie wykazu podmiotów przechowujących, z którymi agencje płatnicze podpisały umowy przechowywania publicznego. Wykaz ten zawiera wyczerpujące dane umożliwiające dokładną identyfikację wszystkich miejsc przechowywania, ich pojemności, liczby magazynów, chłodni lub silosów, ich planów i schematów;

c) udostępnianie Komisji typowych umów stosowanych przy przechowywaniu publicznym, zasad dotyczących przejmowania produktów, ich przechowywania i wydawania z magazynów podmiotów przechowujących, jak również zasad dotyczących odpowiedzialności tych podmiotów;

d) prowadzenie centralnej skomputeryzowanej ewidencji wszystkich zapasów, obejmującej wszystkie miejsca przechowywania, wszystkie produkty, wszystkie ilości i klasy poszczególnych produktów, z określeniem w każdym przypadku masy (w stosownych przypadkach, masy netto lub brutto) lub objętości;

e) dokonywanie, zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, wszystkich operacji związanych z przechowywaniem, konserwacją, transportem lub transferem produktów podlegających zakupom interwencyjnym, bez uszczerbku dla odpowiedzialności własnej kupujących, innych organizacji płatniczych biorących udział w operacji lub osób upoważnionych w tym względzie;

f) przeprowadzanie w nieregularnych odstępach czasu i bez uprzedzenia w ciągu całego roku kontroli na miejscu w magazynach, w których przechowywane są produkty objęte interwencją. O ile nie zaszkodzi to celowi kontroli, możliwe jest jednak powiadomienie, ściśle ograniczone do minimalnego koniecznego okresu. Tego rodzaju powiadomienie nie wykracza poza 24 godziny, z wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych;

g) przeprowadzanie corocznej inwentaryzacji zgodnie z art. 4.

Jeżeli w danym państwie członkowskim zarządzanie rachunkami dotyczącymi przechowywania publicznego w odniesieniu do jednego lub kilku produktów zapewnione jest przez kilka agencji płatniczych, ewidencja zapasów i rachunki finansowe, o których mowa w lit. a) i d), są konsolidowane na poziomie państwa członkowskiego przed przekazaniem odpowiednich informacji do Komisji.

4. Agencje płatnicze podejmują wszelkie środki, aby zagwarantować:

a) odpowiednie przechowywanie produktów objętych unijnymi środkami interwencji, kontrolując ich jakość co najmniej raz w roku;

b) kompletność zapasów interwencyjnych.

5. Agencje płatnicze informują niezwłocznie Komisję:

a) jeśli wydłużenie okresu przechowywania produktu mogłoby spowodować obniżenie jego jakości;

b) o stratach ilościowych lub obniżeniu jakości produktu na skutek klęsk żywiołowych.

Jeżeli mają zastosowanie sytuacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b, podejmuje odpowiednią decyzję:

a) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. a) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 229 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (14);

b) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. b) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 116 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Agencje płatnicze ponoszą skutki finansowe wynikające ze złego przechowywania produktu podlegającego unijnym środkom interwencyjnym, w szczególności z powodu niedostosowania metod przechowywania. Agencje ponoszą odpowiedzialność finansową w przypadku niedopełnienia swoich zobowiązań lub obowiązków, bez uszczerbku dla możliwości podjęcia działań przeciwko podmiotowi przechowującemu.

7. Agencja płatnicza w sposób ciągły udostępnia przedstawicielom Komisji oraz upoważnionym przez nią osobom, drogą elektroniczną lub w miejscu jej siedziby, rachunki dotyczące przechowywania publicznego oraz wszelkie dokumenty, umowy i pliki utworzone bądź otrzymane w kontekście operacji związanych z interwencją.

Artykuł 4

Inwentaryzacja

1. Agencje płatnicze w trakcie każdego roku budżetowego przeprowadzają inwentaryzację wszystkich produktów podlegających interwencji Unii.

Następnie porównują wyniki tej inwentaryzacji z danymi księgowymi. Księgowanie różnic stwierdzonych w ilościach oraz kwot wynikających z różnic jakościowych stwierdzonych w trakcie kontroli odbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na podstawie art. 46 ust. 6 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Do celów stosowania ust. 1 brakujące ilości wynikające ze standardowych operacji związanych z przechowywaniem publicznym podlegają granicom tolerancji wyznaczonym w załączniku IV i odpowiadają różnicy między zapasem teoretycznym wynikającym z ujęcia księgowego zapasów a zapasem rzeczywistym ustalonym na podstawie inwentaryzacji przewidzianej w ust. 1 lub zapasem wykazanym w księgach jako pozostający po wyczerpaniu zapasu rzeczywistego w magazynie.

ROZDZIAŁ II

ZARZĄDZANIE FINANSOWE

Artykuł 5

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia.

Po przekroczeniu progu 5 % wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone zgodnie z następującymi zasadami:

a) w odniesieniu do wydatków dokonanych w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 10 %;

b) w odniesieniu do wydatków dokonanych w drugim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 25 %;

c) w odniesieniu do wydatków dokonanych w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 45 %;

d) w odniesieniu do wydatków dokonanych w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 70 %;

e) w odniesieniu do wydatków dokonanych w terminie późniejszym niż w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w odniesieniu do płatności bezpośrednich, których kwota jest niższa od pułapu, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (15), stosuje się następujące warunki:

a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 15 października roku N+1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

b) podczas roku budżetowego N+1 płatności bezpośrednie, inne niż płatności przyznawane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (16) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (17), w odniesieniu do lat kalendarzowych N–1 lub wcześniejszych, dokonane po upływie terminu płatności, będą kwalifikowalne do finansowania w ramach EFRG, jedynie gdy całkowita kwota płatności bezpośrednich, które realizowane są w roku budżetowym N+1 – dostosowanych w stosownych przypadkach do kwot przed korektą przewidzianą w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 – nie przekracza pułapu określonego w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 w odniesieniu do roku kalendarzowego N, zgodnie z art. 7 tego rozporządzenia;

c) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a) lub b), zostają zmniejszone o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b).

3a. [1] (uchylony)

4. Komisja stosuje inną skalę od skali przewidzianych w ust. 2 i 3 i/lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia.

Akapitu pierwszego nie stosuje się jednakże w przypadku wydatków przekraczających pułap, o którym mowa w ust. 3 lit. b).

5. [2] Kontrole przestrzegania terminów płatności przeprowadza się jednokrotnie w każdym roku budżetowym w odniesieniu do wydatków dokonywanych do dnia 15 października. W przypadku nieprzestrzegania terminów płatności w odniesieniu do miesięcznych deklaracji wydatków możliwe jest przeprowadzenie dodatkowej kontroli przestrzegania terminów płatności w odniesieniu do wydatków dokonanych do dnia 31 lipca.

Wszelkie przekroczenia terminów płatności są brane pod uwagę najpóźniej w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie zgodności rozliczeń, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 5a

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki dokonane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminu, o którym mowa w art. 75 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekraczają progu 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia płatności okresowych.

Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminu, o którym mowa w art. 75 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przekraczają próg 5 %, wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone w odniesieniu do okresów określonych w art. 22 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 908/201 (20) zgodnie z następującymi zasadami:

a) wydatki dokonane między dniem 1 lipca a dniem 15 października roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 25 %;

b) wydatki dokonane między dniem 16 października a dniem 31 grudnia roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 60 %;

c) wydatki dokonane po dniu 31 grudnia roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 31 grudnia roku N + 1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zmniejszona do 2 %.

4. Jeżeli występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeżeli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienie, Komisja stosuje inne okresy płatności, niż te określone w ust. 2 i 3, lub mniejsze zmniejszenie, bądź też wcale nie stosuje zmniejszenia.

5. Kontrole przestrzegania terminu płatności przeprowadza się raz w każdym roku budżetowym w odniesieniu do wydatków poniesionych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminu płatności są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie rozliczenia zgodności, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

7. [3] Progi i zmniejszenia, o których mowa w ust. 2 i 3, oblicza się oddzielnie w odniesieniu do przydziałów z Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich, bez dodatkowych zasobów, o których mowa w art. 58a rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, oraz w odniesieniu do tych dodatkowych zasobów.

Artykuł 6

Nieprzestrzeganie najwcześniejszej daty płatności

W odniesieniu do EFRG, jeżeli państwa członkowskie mają prawo wypłacania zaliczek przed najwcześniejszą datą płatności ustaloną w sektorowym prawodawstwie rolnym do określonej maksymalnej kwoty, wszelkie wydatki przekraczające taką maksymalną kwotę uznaje się za wydatki dokonane przed najwcześniejszą datą płatności. Zgodnie z wyjątkami, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wydatki te kwalifikują się jednak do finansowania przez Unię po ich zmniejszeniu o 10 %.

Artykuł 7

Kompensata ze strony agencji płatniczych

1. [4] W związku ze swoją decyzją dotyczącą płatności miesięcznych podjętą zgodnie z art. 18 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, Komisja wypłaca saldo wydatków zadeklarowanych przez każde państwo członkowskie w deklaracji miesięcznej, pomniejszone o kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, włączonych przez wspomniane państwo członkowskie do jego deklaracji wydatków. Kompensatę tę traktuje się jako odpowiednie dochody.

Środki na zobowiązania i środki na płatności wynikające z dochodów przeznaczonych na określony cel są otwarte od chwili przeznaczenia tych dochodów na odpowiednie linie budżetowe.

2. Jeżeli kwoty, o których mowa w art. 43 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostały wstrzymane przed płatnością danej pomocy w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbań, to są one odliczane od odpowiedniej kwoty wydatków.

3. Kwoty wkładów Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) odzyskane od beneficjentów w ramach danego programu rozwoju obszarów wiejskich – w każdym okresie referencyjnym – są odliczane od kwoty do wypłacenia przez EFRROW w deklaracji wydatków za ten okres.

4. Kwoty większe lub mniejsze wynikające, w stosownych przypadkach, z rozliczenia rachunków, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, mogą być ponownie wykorzystane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, dodaje się lub odejmuje od kwoty wkładu EFRROW po sporządzeniu pierwszej deklaracji po decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

5. Pomoc finansowa EFRG stanowi równowartość wydatków obliczonych na podstawie informacji przekazanych przez agencję płatniczą, pomniejszonych o wszelkie dochody wynikające z zastosowania środka interwencyjnego, zatwierdzonych za pomocą wdrożonego przez Komisję systemu informatycznego i ujętych przez agencję płatniczą w deklaracji wydatków.

Artykuł 8

Opóźnione przyjęcie budżetu Unii

1. W odniesieniu do EFRG, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego, płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych przez państwa członkowskie, ustanowione w ramach każdego rozdziału dotyczącego wydatków oraz w ramach limitów ustanowionych w art. 16 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych zwrotów.

2. W odniesieniu do EFRROW, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego:

a) płatności okresowe, o których mowa w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się proporcjonalnie do dostępnych wpływów zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych dla każdego programu rozwoju obszarów wiejskich. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych płatności okresowych;

b) jeśli chodzi o zobowiązania budżetowe, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, pierwsze roczne raty po przyjęciu programów rozwoju obszarów wiejskich są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia tych programów. Po wyczerpaniu odpowiednich zobowiązań, zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rocznych rat są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia programów. Jeżeli środki dostępne na zobowiązania są ograniczone, Komisja może podejmować częściowe roczne zobowiązania w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich. Zobowiązania dotyczące pozostałego salda w odniesieniu do tych programów zostają zaciągnięte dopiero po udostępnieniu dodatkowych środków na zobowiązania.

Artykuł 9

Odroczenie płatności miesięcznych

Po uprzednim zawiadomieniu zainteresowanych państw członkowskich, Komisja może odroczyć płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wypłacane na rzecz państw członkowskich, jeśli informacje, o których mowa w art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) tego rozporządzenia, zostaną dostarczone z opóźnieniem lub zawierają rozbieżności wymagające dodatkowej weryfikacji.

Artykuł 10

Zawieszenie płatności w przypadku spóźnionego przedłożenia informacji

1. Zawieszenie płatności, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku V do niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRG zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 1 grudnia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

3. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRROW zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 stycznia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

Artykuł 11

Kurs walutowy mający zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków

1. Zgodnie z art. 106 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w przypadku EFRG podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują ten sam kurs walutowy, co kurs, który zastosowały w chwili dokonywania płatności na rzecz beneficjentów lub otrzymania dochodów, zgodnie z rozdziałem V i sektorowym prawodawstwem rolnym. W przypadku decyzji dotyczących rozliczania, o których mowa w art. 51 i 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie stosują pierwszy kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny po dacie przyjęcia tej decyzji.

W przypadkach innych niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności w odniesieniu do programów promocyjnych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 3/2008 (21) oraz w odniesieniu do środków promocyjnych w sektorze wina, a także w odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, stosowany kurs walutowy jest przedostatnim kursem walutowym ustalonym przez Europejski Bank Centralny przed miesiącem, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

2. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują – w odniesieniu do każdej operacji płatności lub odzyskania – przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny sprzed miesiąca, w którym operacje zapisuje się w księgach agencji płatniczej.

W odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, mającym zastosowanie kursem walutowym jest przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny przed ostatnim miesiącem okresu, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

ROZDZIAŁ III

ROZLICZENIE RACHUNKÓW I INNE KONTROLE

Artykuł 12

Kryteria i metodyka stosowania korekt w ramach kontroli zgodności rozliczeń

1. Dla celów przyjęcia decyzji zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie kwot, które mają być wyłączone z finansowania unijnego, Komisja dokonuje rozróżnienia pomiędzy kwotami uznanymi za kwoty nienależnie wypłacone lub częściami tych kwot a kwotami ustalonymi w drodze zastosowania korekt ekstrapolowanych lub ryczałtowych.

W celu oceny kwot podlegających wyłączeniu z finansowania unijnego w przypadku stwierdzenia, że wydatki nie zostały poniesione zgodnie z przepisami unijnymi, oraz, w odniesieniu do EFRROW – zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi i krajowymi, Komisja bierze pod uwagę swoje własne ustalenia i informacje udostępnione przez państwa członkowskie w ramach procedury kontroli zgodności rozliczeń przeprowadzonej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Komisja podejmuje decyzję o wyłączeniu w oparciu o zidentyfikowanie kwot nienależnie wypłaconych, wyłącznie jeżeli kwoty te można zidentyfikować przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów. Jeżeli Komisja nie może zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów, państwa członkowskie mogą, w terminie ustalonym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, przedstawić dane dotyczące weryfikacji tych kwot na podstawie kontroli wszystkich indywidualnych przypadków, których dana nieprawidłowość może potencjalnie dotyczyć. Weryfikacja obejmuje wszystkie wydatki poniesione z naruszeniem mających zastosowanie przepisów i obciążające budżet Unii. Przedstawione dane muszą obejmować wszystkie poszczególne kwoty, które są niekwalifikowalne z powodu danej nieprawidłowości.

3. Jeżeli zgodnie z ust. 2 nie można zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych, Komisja może określić kwoty, które mają zostać wyłączone przez zastosowanie korekt ekstrapolowanych. Aby umożliwić Komisji określenie przedmiotowych kwot, państwa członkowskie mogą przedłożyć, w terminie przewidzianym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności obliczeń, obliczenie kwoty podlegającej wyłączeniu z finansowania unijnego poprzez ekstrapolację na podstawie metod statystycznych wyników kontroli przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych przypadków. Próba pochodzi z populacji, w której można w uzasadniony sposób spodziewać się tej samej nieprawidłowości.

4. W celu uwzględnienia wyników obliczeń przedłożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja ma prawo:

a) ocenić metody wykorzystane do obliczenia lub ekstrapolacji, które powinny zostać wyraźnie opisane przez państwa członkowskie;

b) sprawdzić reprezentatywność próby, o której mowa w ust. 3;

c) sprawdzić przedłożone jej treść i wyniki obliczeń lub ekstrapolacji;

d) uzyskać wystarczające i stosowne dowody kontroli dotyczące danych podstawowych.

5. Stosując ust. 3, państwa członkowskie mogą w kontekście swojego audytu przewidzianego w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wykorzystywać dane statystyczne agencji płatniczych dotyczące kontroli, potwierdzone przez jednostkę certyfikującą lub dokonaną przez tę jednostkę ocenę poziomu błędu, pod następującymi warunkami:

a) Komisja jest zadowolona z działań realizowanych przez jednostki certyfikujące zarówno w zakresie strategii audytu, jak i treści, zakresu i jakości rzeczywistych prac audytowych;

b) zakres prac jednostek certyfikujących jest zgodny z zakresem danego postępowania w sprawie kontroli zgodności rozliczeń, w szczególności w odniesieniu do środków lub systemów;

c) kwota wszelkich kar, które należało zastosować, została uwzględniona w ocenach.

6. Jeżeli nie zostały spełnione warunki określenia kwot, które mają zostać wyłączone z finansowania Unii, o których mowa w ust. 2 i 3, lub charakter przypadku sprawia, że nie można określić kwot, które mają zostać wyłączone na podstawie tych ustępów, Komisja stosuje korekty ryczałtowe, uwzględniając charakter i wagę naruszenia oraz własną ocenę ryzyka poniesienia straty finansowej przez Unię.

Poziom korekty ryczałtowej wyznacza się z uwzględnieniem w szczególności rodzaju zidentyfikowanej niezgodności. W tym celu niedociągnięcia ujawnione w ramach kontroli zostają podzielone na odnoszące się do kluczowych i do pomocniczych mechanizmów kontroli, w następujący sposób:

a) kluczowe mechanizmy kontroli to kontrole bezpośrednie i administracyjne niezbędne do ustalenia kwalifikowalności pomocy oraz odnośnego stosowania zmniejszeń i kar;

b) pomocnicze mechanizmy kontroli to wszystkie inne czynności administracyjne niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia wniosków.

Jeżeli w ramach jednej procedury kontroli zgodności rozliczeń ustalone zostaną różne niezgodności, które pojedynczo powodowałyby różne korekty ryczałtowe, stosuje się wyłącznie najwyższy poziom korekty ryczałtowej.

7. Przy ustalaniu poziomu korekt ryczałtowych Komisja może w szczególności wziąć pod uwagę poniższe okoliczności, świadczące o większej wadze nieprawidłowości wskazujących na większe ryzyko straty dla budżetu Unii:

a) co najmniej jeden kluczowy mechanizm kontroli nie jest stosowany lub jest stosowany na tyle nieprawidłowo lub nieregularnie, że uznaje się go za nieefektywny, jeśli chodzi o określanie kwalifikowalności wniosku lub zapobieganie nieprawidłowościom; lub

b) wykryto trzy lub więcej niedociągnięć w odniesieniu do tego samego systemu kontroli; lub

c) dane państwo członkowskie nie stosuje systemu kontroli lub stosowanie takie ma poważne wady oraz istnieją dowody na poważne nieprawidłowości i zaniedbania w przeciwdziałaniu nieprawidłowościom lub oszustwom; lub

d) w odniesieniu do tego państwa członkowskiego została już zastosowana korekta za podobne niedociągnięcia w tym samym sektorze, z zastrzeżeniem zbadania przez Komisję wszelkich środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych już przez dane państwo członkowskie.

8. Jeżeli państwo członkowskie przedstawia obiektywne przesłanki, które nie spełniają warunków określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, z których jednak wynika, że maksymalna strata dla funduszy jest niższa od tej, która wynikałaby z zastosowania stawki zryczałtowanej niższej niż zaproponowana, Komisja stosuje tę niższą stawkę zryczałtowaną, aby określić kwoty, które mają być wyłączone z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

9. Kwoty faktycznie odzyskane od beneficjentów i przekazane na rzecz funduszy przed odpowiednią datą, jaką ustali Komisja w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, odlicza się od kwoty, którą Komisja postanawia wyłączyć z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 13

Obowiązki po zakończeniu procedur odzyskiwania należności

Po zakończeniu procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie:

a) przekazują na rzecz EFRG pięćdziesiąt procent odzyskanych kwot, po odjęciu kosztów odzyskania przewidzianego w art. 55 akapit drugi tego rozporządzenia;

b) przekazują na rzecz EFRROW pięćdziesiąt procent kwot odzyskanych po zamknięciu programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich lub odzyskanych przed zamknięciem takiego programu, które jednak nie mogły być ponownie wykorzystane zgodnie z art. 56 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 14

Kontrola transakcji

System kontroli ustanowiony w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku VI do niniejszego rozporządzenia.

TYTUŁ IV

ZABEZPIECZENIA

SEKCJA 1

Zakres i stosowanie terminów

Artykuł 15

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego przewiduje się zabezpieczenie, bez względu na to, czy użyto w nich konkretnego terminu „zabezpieczenie”.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do zabezpieczeń złożonych w celu zapewnienia płatności ceł przywozowych i wywozowych określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 (22).

Artykuł 16

Terminy stosowane w niniejszym rozdziale

Do celów niniejszego rozdziału:

a) „właściwy organ” jest to strona upoważniona do przyjęcia zabezpieczenia lub strona upoważniona do podjęcia decyzji w myśl odpowiedniego rozporządzenia, czy zabezpieczenie ma być zwolnione, czy też ma ulec przepadkowi;

b) „zabezpieczenie zbiorcze” jest to zabezpieczenie udostępnione właściwemu organowi w celu zapewnienia, że spełnione zostanie więcej niż jedno zobowiązanie.

c) „odpowiednia część kwoty zabezpieczonej” jest to część sumy zabezpieczonej odpowiadająca ilości, dla której naruszono zobowiązanie.

SEKCJA 2

Wymóg złożenia zabezpieczenia

Artykuł 17

Strona odpowiedzialna

Zabezpieczenie jest przekazywane przez stronę lub w imieniu strony odpowiedzialnej za wypłacenie należnej kwoty pieniężnej, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie spełnione.

Artykuł 18

Odstąpienie od wymogu złożenia zabezpieczenia

1. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy strona odpowiedzialna za spełnienie zobowiązania jest:

a) jednostką publiczną odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków organu publicznego;

b) jednostką prywatną pełniącą obowiązki, o których mowa w lit. a), pod nadzorem państwa.

2. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy wartość zabezpieczanej sumy jest mniejsza niż 500 EUR. W takim przypadku zainteresowana strona składa pisemne zobowiązanie, że – jeżeli odpowiednie zobowiązanie nie zostanie spełnione – uiści kwotę równą zabezpieczeniu, od którego odstąpiono.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu wartość zabezpieczenia zostanie tak obliczona, aby obejmować wszystkie istotne zobowiązania powiązane z tą samą operacją.

Artykuł 19

Warunki mające zastosowanie do zabezpieczeń

1. Właściwy organ nie przyjmuje zabezpieczenia, które uważa za nieodpowiednie, niewystarczające albo niezapewniające pokrycia na dostatecznie długi okres lub wymaga jego zamiany.

2. W przypadku zdeponowania gotówki drogą transferu nie jest ona traktowana jako zabezpieczenie, dopóki właściwy organ nie upewni się, że kwota ta znajduje się w jego dyspozycji.

3. Czek na kwotę, której płatność jest zagwarantowana przez instytucję finansową uznaną w tym celu przez państwo członkowskie odpowiednie dla właściwego organu, jest traktowany jak depozyt gotówkowy. Właściwy organ nie musi składać takiego czeku do realizacji, dopóki nie nadejdzie ostateczny termin jego realizacji.

Czek innego rodzaju niż ten, o którym mowa w akapicie pierwszym, stanowi zabezpieczenie jedynie wówczas, gdy właściwy organ stwierdzi, że dysponuje kwotą podaną na czeku.

4. Wszelkie koszty naliczane przez instytucję finansową są ponoszone przez stronę składającą zabezpieczenie

5. Strona składająca zabezpieczenie w postaci depozytu gotówkowego nie otrzymuje żadnych odsetek.

Artykuł 20

Stosowanie euro

1. Zabezpieczenia wyraża się w euro.

2. Jeżeli zabezpieczenie zostanie zatwierdzone w państwie członkowskim nienależącym do strefy euro, kwota zabezpieczenia wyrażona w euro zostaje przeliczona na mającą zastosowanie walutę krajową zgodnie z przepisami rozdziału V. Zobowiązanie odpowiadające zabezpieczeniu i kwota, która mogłaby ewentualnie zostać zatrzymana w przypadku nieprawidłowości lub naruszenia, zostają ustalone w euro.

Artykuł 21

Poręczyciel

1. Poręczyciel posiada miejsce zameldowania lub prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Unii i zgodnie z postanowieniami Traktatu dotyczącymi swobody świadczenia usług jest zatwierdzany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym zabezpieczenie jest składane. Poręczyciel jest związany gwarancją wystawioną na piśmie.

2. Pisemna gwarancja zawiera co najmniej następujące informacje:

a) zobowiązanie lub, w przypadku zabezpieczenia zbiorczego, rodzaje zobowiązań, wypełnienie których gwarantuje ona płatnością odpowiedniej kwoty pieniędzy;

b) maksymalne zobowiązanie finansowe, które poręczyciel akceptuje;

c) potwierdzenie, że poręczyciel podejmuje się solidarnie ze stroną odpowiedzialną za wywiązanie się ze zobowiązań zapłacić, w ciągu 30 dni od żądania ze strony właściwego organu, dowolną kwotę w ramach gwarancji należnej z chwilą powiadomienia o przepadku gwarancji.

3. W przypadku gdy udzielono już pisemnego zabezpieczenia zbiorczego, właściwy organ ustala odpowiednią procedurę, na podstawie której całe zabezpieczenie lub jego część są przypisane określonemu zobowiązaniu.

Artykuł 22

Stosowanie siły wyższej

Każda osoba odpowiedzialna za realizację zobowiązania objętego zabezpieczeniem, utrzymująca, że nieprzestrzeganie zobowiązania spowodowane jest działaniem siły wyższej, udowadnia właściwym organom w sposób je zadowalający, że miało miejsce działanie siły wyższej. Jeżeli właściwy organ uzna działanie siły wyższej, zobowiązanie wygasa wyłącznie do celów zwrotu zabezpieczenia.

SEKCJA 3

Zwrot i przepadek zabezpieczeń innych niż te, o których mowa w sekcji 4

Artykuł 23

Przepadek zabezpieczeń

1. Zobowiązanie, o którym mowa w art. 66 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, jest wymogiem podjęcia lub zaniechania działania, o zasadniczym znaczeniu dla celów rozporządzenia nakładającego ten wymóg.

2. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wypełnione i nie wyznaczono żadnego terminu na jego wypełnienie, zabezpieczenie ulega przepadkowi, kiedy właściwy organ stwierdzi, że zobowiązanie to nie zostało wypełnione.

3. Jeżeli wyznaczono termin na wypełnienie zobowiązania, a zostało ono wypełnione dopiero po tym terminie, zabezpieczenie ulega przepadkowi.

W takim przypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi w wysokości 10 % natychmiast, a do pozostałej kwoty stosuje się dodatkowy odsetek w wysokości:

a) 2 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy przywozu produktów do państwa trzeciego;

b) 5 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy opuszczenia przez produkty obszaru celnego Unii.

4. Jeżeli zobowiązanie zostanie wypełnione w terminie, a dowód jego wypełnienia należy przedstawić w ustalonym terminie, zabezpieczenie dotyczące tego zobowiązania ulega przepadkowi za każdy dzień kalendarzowy przekraczający ten termin, według wzoru 0,2/ustalony termin w dniach i z uwzględnieniem art. 25.

Jeżeli dowód, o którym mowa w akapicie pierwszym, polega na złożeniu wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na przywóz lub wywóz, lub przedstawieniu dowodu, że produkty opuściły obszar celny Unii, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi wynosi 15 %, jeżeli dowód ten zostanie złożony po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym, ale najpóźniej w 730. dniu kalendarzowym po upływie daty ważności pozwolenia. Po upływie 730 dni kalendarzowych pozostała kwota zabezpieczenia ulega przepadkowi w całości.

Jeżeli zobowiązanie określone w akapicie pierwszym dotyczy złożenia wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na wywóz produktów o z góry ustalanej stawce refundacji, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi, wynosi:

a) 10 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 61. a 90. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

b) 50 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 91. a 120. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

c) 70 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 121. a 150. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

d) 80 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 151. a 180. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

e) 100 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone po 180. dniu kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia.

5. Kwota zabezpieczenia ulegająca przepadkowi jest zaokrąglana do pierwszej niższej kwoty wyrażonej w pełnym euro lub stosowanej walucie krajowej.

Artykuł 24

Zwrot zabezpieczeń

1. Po przedstawieniu dowodów – określonych w szczegółowych przepisach unijnych – świadczących, że zobowiązanie zostało wypełnione, lub po częściowym przepadku zabezpieczenia zgodnie z art. 66 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i art. 23 niniejszego rozporządzenia, pozostała kwota zabezpieczenia zostaje niezwłocznie zwrócona.

2. Na żądanie zabezpieczenie jest częściowo zwracane w przypadku dostarczenia stosownego dowodu dotyczącego części ilości produktu, pod warunkiem że część ta nie jest mniejsza niż jakakolwiek minimalna ilość podana w rozporządzeniu wymagającym zabezpieczenia, a w razie braku takiego – jak określono przez państwo członkowskie.

3. W przypadku gdy nie został ustalony termin na przedstawienie dowodu potrzebnego do zwrotu zabezpieczenia, termin ten wynosi 365 dni kalendarzowych, licząc od terminu ustalonego do wypełnienia zobowiązania, dla którego złożono zabezpieczenie. W przypadku nieustalenia takiego terminu – 365 dni kalendarzowych, licząc od dnia, do którego wypełnione zostały wszystkie zobowiązania.

Termin ustanowiony w akapicie pierwszym nie przekracza 1 095 dni kalendarzowych, licząc od momentu przypisania zabezpieczenia do określonego zobowiązania.

Artykuł 25

Progi

1. Łączna kwota podlegająca przepadkowi nie przekracza 100 % odpowiedniej części zabezpieczonej kwoty.

2. Właściwy organ może zaniechać wymogu przepadku kwoty o wartości niższej niż 100 EUR, pod warunkiem że dla porównywalnych przypadków istnieją podobne krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

SEKCJA 4

Zabezpieczenia w odniesieniu do zaliczek

Artykuł 26

Zakres stosowania

Przepisy niniejszej sekcji obowiązują we wszystkich przypadkach, w których szczególne przepisy Unii przewidują, że pewna kwota może być wypłacona zaliczkowo przed wypełnieniem zobowiązania do uzyskania pomocy lub zaliczki.

Artykuł 27

Zwrot zabezpieczeń

1. Zabezpieczenie jest zwracane:

a) gdy ustalone zostało ostateczne nabycie praw do kwoty przyznanej jako zaliczka;

b) lub gdy przyznana kwota zwiększona o dodatek przewidziany w przepisach szczególnych Unii została spłacona.

2. Gdy upłynie termin okazania ostatecznego nabycia praw do przyznanej kwoty a dowód nabycia praw nie został przedstawiony, właściwy organ niezwłocznie przystępuje do procedury przepadku zabezpieczenia.

Jeżeli jednak przepisy Unii przewidują taką możliwość, dowód może zostać przedstawiony nawet po upływie tego terminu w zamian za częściową wypłatę zabezpieczenia.

TYTUŁ V

STOSOWANIE EURO

Artykuł 28

Refundacje wywozowe i handel z państwami trzecimi

1. W przypadku kwot dotyczących przywozu i w przypadku podatków wywozowych, które to kwoty i podatki są ustalone w euro w prawodawstwie Unii dotyczącym wspólnej polityki rolnej i są stosowane przez państwa członkowskie w walutach krajowych, kurs przeliczeniowy jest równy współczynnikowi stosowanemu na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92.

2. W przypadku refundacji wywozowych ustalanych w euro oraz cen i kwot wyrażonych w euro w prawodawstwie rolnym Unii w odniesieniu do handlu z państwami trzecimi terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data przyjęcia zgłoszenia celnego.

3. Do celów obliczania standardowej wartości owoców i warzyw w przywozie, o której mowa w art. 136 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 543/2011 (23), aby określić cenę wejścia, o której mowa w art. 137 ust. 1 tego rozporządzenia, terminem operacyjnym dla kursu walutowego w odniesieniu do cen reprezentatywnych zastosowanych do obliczenia tej wartości standardowej oraz kwoty redukcji określonej w art. 134 ust. 3 tego rozporządzenia jest dzień, do którego odnoszą się ceny reprezentatywne.

Artykuł 29

Refundacje produkcyjne i szczególne rodzaje pomocy

1. W przypadku refundacji produkcyjnych określonych w euro przez prawodawstwo Unii terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data powiadomienia o dotarciu produktów do miejsca przeznaczenia, wymaganego przez przedmiotowe prawodawstwo. W przypadku gdy miejsce przeznaczenia nie jest wymagane, terminem operacyjnym jest data przyjęcia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

2. W przypadku pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest, bez uszczerbku dla art. 30–33, pierwsze działanie, które zapewnia, po przejęciu produktów przez dany podmiot gospodarczy, stosowne wykorzystanie przedmiotowych produktów oraz które stanowi warunek przyznania pomocy.

3. W przypadku pomocy na rzecz prywatnego przechowywania terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, za który przyznawana jest pomoc związaną z tą samą umową.

4. W przypadku pomocy innej niż pomoc, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu oraz w art. 30 i 31, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania wniosków.

Artykuł 30

Sektor wina

1. Terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym przyznano wsparcie na rzecz:

a) określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 restrukturyzacji i przekształcania winnic;

b) ustanowienia funduszy wspólnego inwestowania, o których mowa w art. 48 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) ustanowienia ubezpieczenia zbiorów, o którym mowa w art. 49 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. W przypadku wsparcia wypłacanego dla dobrowolnej lub obowiązkowej destylacji produktów ubocznych powstających podczas produkcji wina, o której mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym dany produkt uboczny został dostarczony.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w art. 50 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz innowacji w sektorze wina, o których mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

4. W przypadku operacji zbierania zielonych plonów, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień przeprowadzenia operacji zbierania zielonych plonów.

Artykuł 31

Kwoty i płatności w sektorze mleka i przetworów mlecznych

1. W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie niektórych przetworów mlecznych uczniom, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 657/2008 (24), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, do którego odnosi się wniosek o pomoc, o którym mowa w art. 11 tego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do płatności opłaty wyrównawczej, o której mowa w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 595/2004 (25), dla 12-miesięcznego okresu w rozumieniu części II tytuł I rozdział III rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (26), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 kwietnia następujący po danym okresie.

3. W przypadku kosztów transportu, o których mowa w art. 30 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1272/2009 (27), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień otrzymania przez właściwy organ ważnej oferty.

Artykuł 32

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu „Owoce w szkole”

W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 (28), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający okres, o którym mowa w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia.

Artykuł 32a

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu dla szkół

W odniesieniu do pomocy przyznanej na wdrożenie programu dla szkół, o którym mowa w części II tytuł I rozdział II sekcja 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający dany rok szkolny.

Artykuł 33

Cena minimalna buraków, opłata za przekroczenie kwoty krajowej i opłata produkcyjna w sektorze cukru

W przypadku opłaty produkcyjnej dotyczącej cukru, ceny minimalnej buraków i opłaty z tytułu nadwyżek, o których mowa odpowiednio w art. 128, 135 i 142 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 października roku gospodarczego, względem którego są stosowane lub wypłacane odnośne ceny i kwoty.

Artykuł 34

Kwoty o charakterze strukturalnym lub środowiskowym oraz ogólne koszty programów operacyjnych

1. W przypadku kwot, o których mowa w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 oraz kwot dotyczących środków zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1698/2005, których wypłata na rzecz beneficjentów jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

Jeżeli jednak, zgodnie z przepisami Unii, wypłata kwot, o których mowa w akapicie pierwszym, została rozłożona na szereg lat, terminem operacyjnym dla kursu walutowego dla każdej raty rocznej jest dzień 1 stycznia roku, za który wypłacana jest dana rata.

2. W odniesieniu do sum, o których mowa w pkt 2 lit. a) załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 543/2011, przeznaczonych na pokrycie kosztów ogólnych szczególnie związanych z funduszami lub programami operacyjnymi, o których mowa w art. 32 i 33 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, do którego odnoszą się te koszty ogólne.

Artykuł 35

Kwoty związane z upoważnieniem do przyznania krajowej pomocy finansowej organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw oraz częściowy zwrot tej krajowej pomocy finansowej

1. W przypadku wniosku o zatwierdzenie współfinansowania krajowego, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym jest termin złożenia wniosku do Komisji zgodnie z art. 92 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

2. W przypadku zwrotu przez Unię krajowej pomocy finansowej zgodnie z art. 95 rozporządzenia (UE) nr 543/2011 terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin złożenia przez organizacje producentów wniosków o pomoc do właściwych organów państw członkowskich zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

Artykuł 36

Inne kwoty i ceny

W odniesieniu do cen lub kwot innych niż te, o których mowa w art. 28–35, lub kwot związanych z tymi cenami, wyrażonych w euro w prawodawstwie Unii lub wyrażonych w euro w ramach procedury przetargowej, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień wystąpienia jednego z następujących zdarzeń prawnych:

a) w przypadku zakupów, data otrzymania ważnej oferty;

b) w przypadku sprzedaży, data otrzymania ważnej oferty;

c) w przypadku wycofania produktów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym odbywa się operacja wycofania;

d) w przypadku niezbierania plonów i zbierania zielonych plonów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym ma miejsce niezbieranie plonów i zbieranie zielonych plonów;

e) w przypadku kosztów transportu, przetwarzania lub przechowywania publicznego oraz w przypadku kwot przyznawanych na badania jako część procedury przetargowej, ostatni dzień składania ofert;

f) w przypadku rejestracji cen, kwot lub ofert przetargowych na rynku, dzień, za który została zarejestrowana cena, kwota lub oferta przetargowa;

g) w przypadku sankcji związanych z nieprzestrzeganiem prawodawstwa rolnego, data aktu, w którym właściwy organ ustala fakty;

h) w przypadku obrotów lub kwot związanych z wielkością produkcji, początek okresu referencyjnego określonego w prawodawstwie rolnym.

Artykuł 37

Wypłata zaliczek

W przypadku zaliczek terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny mający zastosowanie do ceny lub kwoty, do których odnosi się zaliczka, o ile przedmiotowy termin miał miejsce do momentu wypłaty zaliczki lub, w innych przypadkach, data określenia zaliczki w euro lub, jeżeli nie miało to miejsca, data wypłaty zaliczki. Termin operacyjny dla kursu walutowego ma zastosowanie do zaliczek bez uszczerbku dla stosowania terminu operacyjnego dla tej ceny lub kwoty w odniesieniu do przedmiotowej pełnej ceny lub kwoty.

Artykuł 38

Zabezpieczenia

W przypadku zabezpieczeń terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data wniesienia zabezpieczenia.

Stosuje się jednak następujące wyjątki:

a) w przypadku zabezpieczeń związanych z zaliczkami terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny określony dla kwoty zaliczki, jeżeli termin ten miał miejsce przed wypłatą zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń związanych ze składaniem ofert przetargowych terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień złożenia oferty;

c) w przypadku zabezpieczeń związanych z realizacją przetargów terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania ofert.

Artykuł 39

Kontrola transakcji

Kwoty wyrażone w euro podawane w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 przelicza się w razie potrzeby na waluty krajowe, stosując kurs walutowy obowiązujący pierwszego dnia roboczego roku rozpoczęcia okresu kontroli, opublikowany w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 40

Określenie kursu walutowego

W przypadku gdy termin operacyjny jest ustalony na mocy prawodawstwa Unii, kursem walutowym, który należy zastosować, jest ostatni kurs wyznaczony przez Europejski Bank Centralny (EBC) przed pierwszym dniem miesiąca, w którym miał miejsce termin operacyjny.

Jednakże w następujących przypadkach należy zastosować następujący kurs walutowy:

a) w przypadkach, o których mowa w art. 28 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w których terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest przyjęcie zgłoszenia celnego, kurs określony w art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

b) w przypadku wydatków interwencyjnych w ramach publicznego przechowywania, kurs wynikający z zastosowania art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 906/2014 (29);

c) w przypadku ceny minimalnej buraków, o której mowa w art. 33 niniejszego rozporządzenia, średni kurs ustalony przez Europejski Bank Centralny (EBC) w ostatnim miesiącu przed terminem operacyjnym.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 41

Przepisy przejściowe

1. W przypadku gdy agencja płatnicza, która została akredytowana zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1290/2005, przyjmuje odpowiedzialność za wydatki, za które wcześniej nie była odpowiedzialna, akredytacji w odniesieniu do nowego zakresu odpowiedzialności dokonuje się najpóźniej do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Środki wymienione w załączniku do rozporządzenia (UE) nr 1106/2010 nie podlegają systemowi kontroli ustanowionemu w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 do celów kontroli w odniesieniu do wydatków przed rokiem budżetowym 2014.

3. W przypadku specjalnego prawnego odniesienia do zobowiązań pierwotnych, wtórnych lub podporządkowanych, o których mowa w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 282/2012, zastosowanie mają przepisy art. 23 ust. 2, 3 i 4 niniejszego rozporządzenia.

4. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005:

a) przepisy art. 38 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych niewykorzystanych do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. W art. 38 tego rozporządzenia odniesienia do roku N+3 traktuje się jak odniesienia do roku N+2;

b) płatności okresowe dokonane przez Komisję są uzależnione, jak określa to art. 36 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 od spełnienia wymogu przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z działań dla całego okresu objętego danym programem;

c) dla celu stosowania art. 37 i 38 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, ostateczną datą kwalifkowalności wydatków jest data określona w art. 71 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.

5. W celu stosowania art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w przypadkach zgłoszonych lub przypadkach, które mają być zgłoszone Komisji, w odniesieniu do lat finansowych 2013 i 2014, o których mowa w art. 6 lit. h) rozporządzenia (WE) nr 885/2006, ma nadal zastosowanie rok budżetowy pierwszego ustalenia nieprawidłowości w rozumieniu art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005. W przypadkach, w których pierwsze ustalenie administracyjne lub sądowe nieprawidłowości nie nastąpiło przed dniem 16 października 2014 r. mają zastosowanie przepisy art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

W odniesieniu do EFRROW dla celów rozliczania rachunków zgodnie z art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zastosowanie mają przepisy art. 54 ust. 2 tego rozporządzenia, począwszy od rozliczenia rachunków za rok budżetowy 2014.

Artykuł 42

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 376/2008

Skreśla się art. 34 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 376/2008.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 612/2009

Skreśla się art. 47 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 612/2009.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 44

Uchylenie

Rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012 tracą moc.

Zastosowanie ma jednak co następuje:

a) przepisy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych na mocy tego rozporządzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia;

b) art. 4 rozporządzenia (WE) nr 883/2006 stosuje się nadal do wydatków poniesionych do dnia 15 października 2014 r.;

c) art. 11 i rozdział III rozporządzenia (WE) nr 885/2006 stosuje się nadal do dnia 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 45

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 41 ust. 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.

[1] Art. 5 ust. 3a uchylony przez art. 1 pkt 1 lit. a) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

[2] Art. 5 ust. 5 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 lit. b) rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

[3] Art. 5a ust. 7 dodany przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

[4] Art. 7 ust. 1 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2021/1336 z dnia 2 czerwca 2021 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do zarządzania finansami (Dz.Urz.UE L 289 z 12.08.2021, str. 6). Zmiana weszła w życie 15 sierpnia 2021 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2018-07-30 do 2021-08-14

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej i uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 oraz (WE) nr 485/2008 (1), w szczególności jego art. 8 ust. 1, art. 40, art. 46 ust. 1, art. 46 ust. 2, art. 46 ust. 3, art. 46 ust. 4, art. 53 ust. 3, art. 57 ust.1, art. 66 ust. 3, art. 79 ust. 2, art. 106 ust. 5 i 6 oraz art. 120,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 ustanowiło podstawowe zasady dotyczące między innymi akredytacji agencji płatniczych i jednostek koordynujących, obowiązków agencji płatniczych w odniesieniu do interwencji publicznej, procedur zarządzania finansowego i rozliczania rachunków, zabezpieczeń i stosowania euro. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowych ram prawnych należy przyjąć niektóre przepisy uzupełniające przepisy ustanowione w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 w przedmiotowych dziedzinach. Nowe przepisy powinny zastąpić przepisy rozporządzeń Komisji (WE) nr 883/2006 (2), (WE) nr 884/2006 (3), (WE) nr 885/2006 (4), (WE) nr 1913/2006 (5), (UE) nr 1106/2010 (6) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 282/2012 (7), które opierały się na przepisach rozporządzeń Rady uchylonych rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy uchylić rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012.

(2) Zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 agencje płatnicze powinny być akredytowane przez państwa członkowskie, pod warunkiem że spełniają one minimalne kryteria ustanowione na poziomie Unii. Te kryteria powinny obejmować cztery podstawowe obszary: środowisko wewnętrzne, działania kontrolne, informację i komunikację oraz monitorowanie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę ustanawiania dodatkowych kryteriów akredytacyjnych w celu uwzględnienia, w danym przypadku, specyfiki agencji płatniczej. Ponadto należy ustanowić zasady w odniesieniu do kryteriów akredytacji jednostek koordynujących, o których mowa w art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(3) Środki interwencji publicznej mogą być finansowane jedynie wówczas, gdy określone wydatki są ponoszone przez agencje płatnicze, które zostały wyznaczone przez państwa członkowskie jako odpowiedzialne za pewne zobowiązania w odniesieniu do interwencji publicznej. Wykonanie zadań odnoszących się zwłaszcza do zarządzania i kontroli środków interwencyjnych, z wyjątkiem dokonywania płatności pomocy, może być jednak delegowane zgodnie z art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Zadania te mogą być również wykonywane za pośrednictwem kilku agencji płatniczych. Ponadto należy przewidzieć, że zarządzanie niektórymi środkami przechowywania publicznego może zostać powierzone stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, pozostając odpowiedzialnością agencji płatniczej. W związku z tym należy wyznaczyć zakres odpowiedzialności agencji płatniczych w tej dziedzinie, wyznaczyć ich obowiązki i określić, w jakich okolicznościach i na jakich zasadach można powierzać stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego. W tym przypadku należy również przewidzieć, że zainteresowane jednostki muszą działać w ramach umów, na podstawie ogólnych zobowiązań i zasad, które należy określić.

(4) Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej.

(5) Komisja dokonuje na rzecz państw członkowskich płatności co miesiąc lub w innych regularnych odstępach czasu na podstawie deklaracji wydatków przekazanych przez państwa członkowskie. Komisja powinna jednak uwzględnić dochody otrzymane przez agencje płatnicze na rzecz budżetu unijnego. Należy zatem ustalić warunki, na których dokonuje się niektórych wyrównań między dokonanymi wydatkami a dochodami w ramach EFRG i EFRROW.

(6) W przypadku gdy budżet Unii nie został ostatecznie zatwierdzony na początku nowego roku budżetowego, art. 16 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (8) stanowi, że płatności można dokonywać miesięcznie w poszczególnych rozdziałach do wysokości jednej dwunastej kwoty środków zatwierdzonych w odpowiednim rozdziale na poprzedni rok budżetowy. W celu dokonania sprawiedliwego podziału środków między państwa członkowskie należy przewidzieć, że w tym przypadku płatności miesięczne w ramach EFRG i płatności okresowe w ramach EFRROW są przyznawane zgodnie z wielkością procentową deklaracji wydatków przekazanych przez każde państwo członkowskie oraz że saldo niewypłacone w danym miesiącu zostaje przeniesione w decyzjach Komisji dotyczących płatności miesięcznych lub okresowych realizowanych w terminie późniejszym.

(7) Kursy wymiany walut, które należy zastosować, zależą od tego, czy w sektorowym prawodawstwie rolnym określono termin operacyjny. Aby uniknąć stosowania przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro różnych kursów wymiany walut – z jednej strony, podczas księgowania w walucie innej niż euro dochodów otrzymanych i pomocy przekazanej beneficjentom a z drugiej strony podczas sporządzania przez agencję płatniczą deklaracji wydatków – należy przewidzieć, że zainteresowane państwa członkowskie stosują w odniesieniu do swoich deklaracji wydatków dotyczących EFRG ten sam kurs wymiany walut, który został zastosowany przy otrzymaniu tych dochodów lub dokonywaniu płatności na rzecz beneficjenta. Ponadto, w celu uproszczenia formalności administracyjnych dotyczących zwrotu w odniesieniu do wielu operacji należy przewidzieć jeden kurs wymiany walut podczas księgowania tych zwrotów.

(8) Aby umożliwić Komisji weryfikację wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku, jakim jest skuteczna ochrona interesów finansowych Unii, oraz aby zapewnić skuteczne stosowanie procedury kontroli zgodności rozliczeń przewidzianej w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, należy ustanowić przepisy określające kryteria i metodykę stosowania korekt. Należy zdefiniować różne rodzaje korekt, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz określić zasady, na jakich okoliczności towarzyszące każdemu przypadkowi zostaną uwzględnione przy obliczaniu kwot korekty. Ponadto należy określić zasady przekazywania na rachunek funduszy kwot odzyskanych przez państwa członkowskie od beneficjentów.

(9) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 przewiduje kontrolę dokumentów handlowych jednostek otrzymujących lub dokonujących płatności, odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do systemu finansowania przez EFRG w celu ustalenia, czy transakcje stanowiące część systemu finansowania przez EFRG rzeczywiście zostały przeprowadzone i czy zostały wykonane prawidłowo. Należy wyłączyć z zakresu stosowania tego rozporządzenia te środki, które z uwagi na swój charakter nie mogą być poddawane kontroli ex post w drodze kontroli dokumentów handlowych, jak również środki dotyczące płatności, które albo są uzależnione od obszaru, albo nie są powiązane z dokumentami handlowymi, które można poddać kontroli.

(10) Wiele przepisów zawartych w rozporządzeniach Unii z dziedziny rolnictwa wymaga złożenia zabezpieczenia, aby zagwarantować płatność należnej sumy, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie wypełnione. Doświadczenie wykazało jednak, iż wymóg ten w praktyce jest interpretowany w bardzo rozmaity sposób. Dlatego w celu uniknięcia nierównych warunków konkurencji należy zdefiniować ten wymóg.

(11) Koszty związane ze złożeniem zabezpieczenia poniesione przez stronę je składającą i przez właściwy organ mogą być nieproporcjonalne w stosunku do sumy, której płatność gwarantuje zabezpieczenie, jeżeli suma ta kształtuje się poniżej pewnego limitu. Właściwe organy powinny mieć prawo do odstąpienia od wymogu składania zabezpieczenia z tytułu sumy poniżej tego limitu. Właściwy organ powinien być upoważniony do odstąpienia od wymogu zabezpieczenia, gdy w związku z rodzajem osoby, od której wymagane jest wywiązanie się ze zobowiązań, wymóg ten nie jest konieczny.

(12) Właściwy organ powinien mieć prawo odmowy przyjęcia proponowanego zabezpieczenia, gdy uzna je za niewystarczające.

(13) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zaostrzyło przepisy dotyczące złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania płatności kwoty należnej w przypadku niewywiązania się ze zobowiązania. Te horyzontalne ramy prawne należy uzupełnić o jednolite przepisy dotyczące siły wyższej oraz przepadku i zwolnienia zabezpieczenia. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 376/2008 (9) i rozporządzenie Komisji (WE) nr 612/2009 (10) obejmują przepisy dotyczące zwolnienia i przepadku zabezpieczeń w odniesieniu do systemu pozwoleń na przywóz i wywóz oraz systemu refundacji wywozowych. Nowe zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu należy stosować również w tych dziedzinach. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy skreślić odpowiednie przepisy w rozporządzeniach (WE) nr 376/2008 i (WE) nr 612/2009.

(14) Na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 dokonano rozróżnienia pomiędzy zobowiązaniami pierwotnymi, wtórnymi i podporządkowanymi, przy czym ograniczona liczba rozporządzeń Komisji odnosi się wyłącznie do zobowiązań pierwotnych. Niewywiązanie się ze zobowiązania skutkowało całkowitym lub proporcjonalnym przepadkiem zabezpieczenia złożonego w związku z tym zobowiązaniem zgodnie ze skomplikowaną metodą obliczeniową, która była przyczyną nieporozumień. Zachowując zasadę proporcjonalności, należy wprowadzić uproszczone podejście w odniesieniu do przepadku, które powinno odpowiadać praktycznej sytuacji, w której z danego zobowiązania nie wywiązano się wcale lub nie wywiązano się w terminie, lub nie dostarczono w wyznaczonym terminie dowodu na wywiązanie się z tego zobowiązania.

(15) Wiele przepisów zawartych w prawodawstwie rolnym Unii przewiduje, że złożone zabezpieczenie przepada w przypadku, gdy zagwarantowane zobowiązanie nie zostało wypełnione, nie rozróżniając rodzaju naruszenia. W interesie sprawiedliwości należy dokonać rozróżnienia między konsekwencjami naruszenia poszczególnych zobowiązań. W szczególności, o ile jest to dopuszczalne, w określonych przypadkach należy przewidzieć przepadek tylko części zabezpieczenia.

(16) Nie należy w żadnym razie różnicować konsekwencji niewypełnienia zobowiązania na podstawie wypłacenia lub niewypłacenia zaliczki. Stosownie do powyższego, zabezpieczenia składane z tytułu zaliczek należy objąć oddzielnymi przepisami.

(17) Należy określić terminy operacyjne dla kursów walutowych stosowane do różnych sytuacji, które występują w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego, nie naruszając szczególnych definicji lub odstępstw przewidzianych w danym przypadku przez przepisy dotyczące danego sektora na podstawie kryteriów wskazanych w art. 106 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(18) W odniesieniu do wszystkich cen lub kwot, które mają być określone w ramach handlu z państwami trzecimi, przyjęcie zgłoszenia celnego stanowi termin operacyjny najbardziej odpowiedni do przedmiotowego celu gospodarczego. To samo dotyczy refundacji wywozowych i określania ceny wejścia owoców i warzyw na terytorium Unii, na podstawie której produkty są klasyfikowane we wspólnej taryfie celnej. Należy zatem przyjąć ten termin operacyjny.

(19) W przypadku refundacji produkcyjnych termin operacyjny dla kursu walutowego jest zasadniczo związany z dopełnieniem pewnych szczególnych formalności. W celu harmonizacji przepisów należy przewidzieć, że terminem operacyjnym jest data zgłoszenia, że produkty dotarły do wymaganego miejsca przeznaczenia, jeżeli jest ono wymagane; we wszystkich innych przypadkach terminem operacyjnym jest data zatwierdzenia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

(20) W odniesieniu do pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, obowiązek, którego należy dopełnić, aby otrzymać pomoc, jest terminem operacyjnym, który gwarantuje właściwe wykorzystanie przedmiotowych produktów. Przejęcie produktów przez przedmiotowy podmiot gospodarczy stanowi warunek wstępny, po spełnieniu którego właściwe organy mogą przeprowadzić wymagane kontrole lub inspekcje ksiąg rachunkowych tego podmiotu i zapewnić jednakowe traktowanie akt. Termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być zatem ustalony w powiązaniu z przejęciem produktów.

(21) W odniesieniu do innego rodzaju pomocy dla sektora rolnego sytuacje mogą być bardzo różne. Zawsze jednak taką pomoc przyznaje się na podstawie wniosku i w terminach określonych przepisami. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego na dzień stanowiący ostateczny termin składania wniosków.

(22) W odniesieniu do wsparcia, pomocy i premii udzielanych w ramach systemu dla sektora wina termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być związany, w zależności od sytuacji, z datą rozpoczęcia roku winiarskiego, z przeprowadzeniem pewnych czynności lub z określoną datą. Należy zatem określić dla każdej sytuacji termin operacyjny, który powinien być wzięty pod uwagę.

(23) Sytuacje, które należy uwzględnić do celów ustalenia terminu operacyjnego, są bardzo różne, w zależności od sektora. Termin operacyjny powinien być zatem określony stosownie do charakteru poszczególnych sytuacji i środków objętych tymi sektorami rolnictwa; dotyczy to w szczególności pomocy w sektorze mleka i przetworów mlecznych, programu „Owoce w szkole”, sektora cukru, środków promocyjnych i niektórych środków w ramach sektora owoców i warzyw.

(24) W odniesieniu do kwot o charakterze strukturalnym i środowiskowym, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 (11), oraz kwot zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 (12), których wypłata jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, wysokość kwot ustala się w odniesieniu do roku gospodarczego lub roku kalendarzowego. Cel gospodarczy zostaje więc osiągnięty, jeżeli termin operacyjny dla kursu walutowego jest ustalany dla danego roku. W związku z powyższym termin operacyjny należy ustalić na dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

(25) W przypadku zaliczek i zabezpieczeń kwoty do zapłaty lub kwoty zabezpieczone ustala się w euro zgodnie z sektorowym prawodawstwem rolnym. W związku z tym kurs walutowy mający zastosowanie do tych kwot musi być zbliżony do daty płatności zaliczki lub daty ustanowienia zabezpieczeń. W przypadku stosowania zabezpieczeń ich wysokość musi również umożliwić pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka, których dotyczy to zabezpieczenie. W tych okolicznościach termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być ustalony na podstawie daty ustalenia kwoty zaliczki lub daty wniesienia zabezpieczenia bądź na podstawie daty wypłaty zaliczki lub zabezpieczenia.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1290/2005 (13) Komisja dokonuje automatycznego zwolnienia niewykorzystanej części zobowiązania budżetowego dotyczącej programu rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2007–2013 w końcu drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zmienia tę zasadę, stanowiąc, że automatyczne zwolnienie ma miejsce w końcu trzeciego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Dla zachowania spójności prawa zasada N+2 powinna nadal mieć zastosowanie w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 i należy ustanowić odpowiednie przepisy przejściowe. Podobnie płatności okresowe w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 powinny nadal być uzależnione od przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z priorytetów dla całego okresu objętego danym programem. Ponadto, aby zapewnić spójność zarządzania tymi programami, te przepisy przejściowe powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

AGENCJE PŁATNICZE I INNE ORGANY

Artykuł 1

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. Agencje płatnicze odpowiedzialne za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę, jak określono w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w zakresie dokonywanych przez siebie płatności oraz przekazywania i przechowywania informacji oferują wystarczające gwarancje, że:

a) kwalifikowalność wniosków oraz, w przypadku rozwoju obszarów wiejskich, procedura przyznawania pomocy, jak również zgodność wniosków z przepisami unijnymi podlegają kontroli przed zatwierdzeniem płatności;

b) dokonane płatności podlegają księgowaniu w sposób dokładny i wyczerpujący;

c) przeprowadzane są kontrole przewidziane w prawodawstwie unijnym;

d) wymagane dokumenty są przedkładane w wyznaczonych terminach i w formie przewidzianej w przepisach unijnych;

e) dokumenty są dostępne i przechowywane w sposób zapewniający ich kompletność, ważność i czytelność pomimo upływu czasu, również w przypadku dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów unijnych.

2. Państwa członkowskie akredytują jako agencje płatnicze wydziały lub organy, które spełniają warunki przewidziane w ust. 1. Aby zdobyć akredytację, agencja płatnicza powinna dysponować strukturą administracyjną i systemem wewnętrznej kontroli, które spełniają kryteria określone w załączniku I („kryteria akredytacyjne”) w zakresie:

a) środowiska wewnętrznego;

b) działań kontrolnych;

c) informacji i komunikacji;

d) monitorowania.

Państwa członkowskie mogą ustanowić dodatkowe kryteria w celu uwzględniania wielkości, zakresu odpowiedzialności i innych szczególnych cech agencji płatniczej.

Artykuł 2

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. W przypadku gdy akredytowanych jest więcej niż jedna agencja płatnicza, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dane państwo członkowskie decyduje, w drodze aktu prawnego na szczeblu ministerialnym, o akredytacji jednostki koordynującej, po upewnieniu się, że jej uregulowania administracyjne zapewniają wystarczającą gwarancję, że jednostka ta jest zdolna do realizacji zadań, o których mowa w tym artykule.

2. Aby uzyskać akredytację, jednostka koordynująca musi stosować procedury gwarantujące, że:

a) deklaracje skierowane do Komisji opierają się na informacjach z należycie sprawdzonych źródeł;

b) deklaracje skierowane do Komisji zostały należycie sprawdzone przed ich przekazaniem;

c) istnieje stosowna ścieżka audytu pozwalająca na wsparcie informacji przekazywanych Komisji;

d) zapis informacji otrzymanych i przekazanych jest przechowywany w bezpieczny sposób na papierze albo w formacie elektronicznym.

Artykuł 3

Obowiązki agencji płatniczej w odniesieniu do interwencji publicznej

1. Agencje płatnicze, o których mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zapewniają zarządzanie operacjami i kontrolę operacji związanych ze środkami interwencyjnymi dotyczącymi przechowywania publicznego, za które są odpowiedzialne, na warunkach określonych w załączniku II do niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, określonych przez sektorowe prawodawstwo rolne, w szczególności na podstawie minimalnego odsetka kontroli określonego we wspomnianym załączniku.

Agencje płatnicze mogą delegować swoje kompetencje na rzecz agencji interwencyjnych, które spełniają warunki akredytacji ustanowione w pkt 1.C załącznika I do niniejszego rozporządzenia, bądź działać za pośrednictwem innych agencji płatniczych.

2. Agencje płatnicze lub agencje interwencyjne, bez uszczerbku dla ich ogólnej odpowiedzialności w zakresie przechowywania publicznego, mogą:

a) powierzyć zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego osobom fizycznym lub prawnym zajmującym się przechowywaniem interwencyjnych produktów rolnych („podmioty przechowujące”);

b) delegować osoby fizyczne lub prawne do wykonania niektórych szczególnych zadań określonych w sektorowym prawodawstwie rolnym.

Jeśli agencje płatnicze powierzają zarządzanie podmiotom przechowującym, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), zarządzanie to jest realizowane w ramach umowy o przechowywanie w oparciu o obowiązki i zasady ogólne określone w załączniku III.

3. Obowiązki agencji płatniczych w zakresie przechowywania publicznego są przede wszystkim następujące:

a) prowadzenie ewidencji zapasów i rachunków finansowych dla każdego z produktów podlegających środkowi interwencyjnemu związanemu z przechowywaniem publicznym na podstawie operacji zrealizowanych w okresie od dnia 1 października danego roku do dnia 30 września roku następnego, zwanym dalej „rokiem budżetowym” ;

b) uaktualnianie wykazu podmiotów przechowujących, z którymi agencje płatnicze podpisały umowy przechowywania publicznego. Wykaz ten zawiera wyczerpujące dane umożliwiające dokładną identyfikację wszystkich miejsc przechowywania, ich pojemności, liczby magazynów, chłodni lub silosów, ich planów i schematów;

c) udostępnianie Komisji typowych umów stosowanych przy przechowywaniu publicznym, zasad dotyczących przejmowania produktów, ich przechowywania i wydawania z magazynów podmiotów przechowujących, jak również zasad dotyczących odpowiedzialności tych podmiotów;

d) prowadzenie centralnej skomputeryzowanej ewidencji wszystkich zapasów, obejmującej wszystkie miejsca przechowywania, wszystkie produkty, wszystkie ilości i klasy poszczególnych produktów, z określeniem w każdym przypadku masy (w stosownych przypadkach, masy netto lub brutto) lub objętości;

e) dokonywanie, zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, wszystkich operacji związanych z przechowywaniem, konserwacją, transportem lub transferem produktów podlegających zakupom interwencyjnym, bez uszczerbku dla odpowiedzialności własnej kupujących, innych organizacji płatniczych biorących udział w operacji lub osób upoważnionych w tym względzie;

f) przeprowadzanie w nieregularnych odstępach czasu i bez uprzedzenia w ciągu całego roku kontroli na miejscu w magazynach, w których przechowywane są produkty objęte interwencją. O ile nie zaszkodzi to celowi kontroli, możliwe jest jednak powiadomienie, ściśle ograniczone do minimalnego koniecznego okresu. Tego rodzaju powiadomienie nie wykracza poza 24 godziny, z wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych;

g) przeprowadzanie corocznej inwentaryzacji zgodnie z art. 4.

Jeżeli w danym państwie członkowskim zarządzanie rachunkami dotyczącymi przechowywania publicznego w odniesieniu do jednego lub kilku produktów zapewnione jest przez kilka agencji płatniczych, ewidencja zapasów i rachunki finansowe, o których mowa w lit. a) i d), są konsolidowane na poziomie państwa członkowskiego przed przekazaniem odpowiednich informacji do Komisji.

4. Agencje płatnicze podejmują wszelkie środki, aby zagwarantować:

a) odpowiednie przechowywanie produktów objętych unijnymi środkami interwencji, kontrolując ich jakość co najmniej raz w roku;

b) kompletność zapasów interwencyjnych.

5. Agencje płatnicze informują niezwłocznie Komisję:

a) jeśli wydłużenie okresu przechowywania produktu mogłoby spowodować obniżenie jego jakości;

b) o stratach ilościowych lub obniżeniu jakości produktu na skutek klęsk żywiołowych.

Jeżeli mają zastosowanie sytuacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b, podejmuje odpowiednią decyzję:

a) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. a) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 229 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (14);

b) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. b) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 116 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Agencje płatnicze ponoszą skutki finansowe wynikające ze złego przechowywania produktu podlegającego unijnym środkom interwencyjnym, w szczególności z powodu niedostosowania metod przechowywania. Agencje ponoszą odpowiedzialność finansową w przypadku niedopełnienia swoich zobowiązań lub obowiązków, bez uszczerbku dla możliwości podjęcia działań przeciwko podmiotowi przechowującemu.

7. Agencja płatnicza w sposób ciągły udostępnia przedstawicielom Komisji oraz upoważnionym przez nią osobom, drogą elektroniczną lub w miejscu jej siedziby, rachunki dotyczące przechowywania publicznego oraz wszelkie dokumenty, umowy i pliki utworzone bądź otrzymane w kontekście operacji związanych z interwencją.

Artykuł 4

Inwentaryzacja

1. Agencje płatnicze w trakcie każdego roku budżetowego przeprowadzają inwentaryzację wszystkich produktów podlegających interwencji Unii.

Następnie porównują wyniki tej inwentaryzacji z danymi księgowymi. Księgowanie różnic stwierdzonych w ilościach oraz kwot wynikających z różnic jakościowych stwierdzonych w trakcie kontroli odbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na podstawie art. 46 ust. 6 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Do celów stosowania ust. 1 brakujące ilości wynikające ze standardowych operacji związanych z przechowywaniem publicznym podlegają granicom tolerancji wyznaczonym w załączniku IV i odpowiadają różnicy między zapasem teoretycznym wynikającym z ujęcia księgowego zapasów a zapasem rzeczywistym ustalonym na podstawie inwentaryzacji przewidzianej w ust. 1 lub zapasem wykazanym w księgach jako pozostający po wyczerpaniu zapasu rzeczywistego w magazynie.

ROZDZIAŁ II

ZARZĄDZANIE FINANSOWE

Artykuł 5

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji

[1] 1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia.

Po przekroczeniu progu 5 % wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone zgodnie z następującymi zasadami:

a) w odniesieniu do wydatków dokonanych w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 10 %;

b) w odniesieniu do wydatków dokonanych w drugim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 25 %;

c) w odniesieniu do wydatków dokonanych w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 45 %;

d) w odniesieniu do wydatków dokonanych w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 70 %;

e) w odniesieniu do wydatków dokonanych w terminie późniejszym niż w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w odniesieniu do płatności bezpośrednich, których kwota jest niższa od pułapu, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (15), stosuje się następujące warunki:

a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 15 października roku N+1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

b) podczas roku budżetowego N+1 płatności bezpośrednie, inne niż płatności przyznawane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (16) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (17), w odniesieniu do lat kalendarzowych N–1 lub wcześniejszych, dokonane po upływie terminu płatności, będą kwalifikowalne do finansowania w ramach EFRG, jedynie gdy całkowita kwota płatności bezpośrednich, które realizowane są w roku budżetowym N+1 – dostosowanych w stosownych przypadkach do kwot przed korektą przewidzianą w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 – nie przekracza pułapu określonego w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 w odniesieniu do roku kalendarzowego N, zgodnie z art. 7 tego rozporządzenia;

c) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a) lub b), zostają zmniejszone o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b).

3a. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w roku budżetowym 2015 w odniesieniu do płatności bezpośrednich wymienionych w załączniku I do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 stosuje się następujące warunki:

(a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 najpóźniej w dniu 15 października roku 2015, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

(b) w przypadku państw członkowskich stosujących system płatności jednolitych zgodnie z rozdziałem 3 tytułu III rozporządzenia (WE) nr 73/2009, płatności bezpośrednie inne niż płatności określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (18) oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (19) w odniesieniu do roku kalendarzowego 2013 lub lat wcześniejszych, zrealizowane po terminie płatności, będą kwalifikowały się do finansowania w ramach EFRG, tylko jeśli całkowita kwota płatności bezpośrednich zrealizowanych w roku budżetowym 2015, w odpowiednich przypadkach dostosowanych do kwot przed korektą przewidzianą w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 73/2009 lub w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekracza pułapu określonego w załączniku VIII do rozporządzenia (WE) nr 73/2009 w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 i biorąc pod uwagę kwoty wynikające z zastosowania art. 136b rozporządzenia (WE) nr 73/2009 w odniesieniu do roku 2014, jak określono w załączniku VIIIa do tego rozporządzenia;

(c) w przypadku państw członkowskich stosujących system jednolitej płatności obszarowej ustanowiony w art. 122 rozporządzenia (WE) nr 73/2009, płatności bezpośrednie w odniesieniu do roku kalendarzowego 2013 lub lat wcześniejszych dokonane po upływie terminu płatności będą kwalifikowały się do finansowania w ramach EFRG, tylko jeśli całkowita kwota płatności bezpośrednich zrealizowanych w roku budżetowym 2015, w odpowiednich przypadkach dostosowanych do kwot przed korektą przewidzianą w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 73/2009 lub w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekracza sumy indywidualnych pułapów ustanowionych dla płatności bezpośrednich w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 dla danego państwa członkowskiego;

(d) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a), b) lub c), redukuje się o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b) lub c).

4. Komisja stosuje inną skalę od skali przewidzianych w ust. 2 i 3 i/lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia.

Akapitu pierwszego nie stosuje się jednakże w przypadku wydatków przekraczających pułap, o którym mowa w ust. 3 lit. b).

5. Kontrole przestrzegania terminów płatności, w odniesieniu do płatności miesięcznych, przeprowadza się dwukrotnie w każdym roku budżetowym:

a) dla wydatków dokonywanych do dnia 31 lipca;

b) dla wydatków dokonywanych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminów w sierpniu, wrześniu oraz październiku są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie zgodności rozliczeń, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 5a

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności w odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich

1. [2] W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki dokonane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminu, o którym mowa w art. 75 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekraczają progu 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia płatności okresowych.

Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminu, o którym mowa w art. 75 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przekraczają próg 5 %, wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone w odniesieniu do okresów określonych w art. 22 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 908/201 (20) zgodnie z następującymi zasadami:

a) wydatki dokonane między dniem 1 lipca a dniem 15 października roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 25 %;

b) wydatki dokonane między dniem 16 października a dniem 31 grudnia roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 60 %;

c) wydatki dokonane po dniu 31 grudnia roku, w którym upłynął termin płatności, zostają zmniejszone o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 31 grudnia roku N + 1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zmniejszona do 2 %.

4. Jeżeli występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeżeli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienie, Komisja stosuje inne okresy płatności, niż te określone w ust. 2 i 3, lub mniejsze zmniejszenie, bądź też wcale nie stosuje zmniejszenia.

5. Kontrole przestrzegania terminu płatności przeprowadza się raz w każdym roku budżetowym w odniesieniu do wydatków poniesionych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminu płatności są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie rozliczenia zgodności, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 6

Nieprzestrzeganie najwcześniejszej daty płatności

W odniesieniu do EFRG, jeżeli państwa członkowskie mają prawo wypłacania zaliczek przed najwcześniejszą datą płatności ustaloną w sektorowym prawodawstwie rolnym do określonej maksymalnej kwoty, wszelkie wydatki przekraczające taką maksymalną kwotę uznaje się za wydatki dokonane przed najwcześniejszą datą płatności. Zgodnie z wyjątkami, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wydatki te kwalifikują się jednak do finansowania przez Unię po ich zmniejszeniu o 10 %.

Artykuł 7

Kompensata ze strony agencji płatniczych

1. W związku ze swoją decyzją dotyczącą płatności miesięcznych podjętą zgodnie z art. 18 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, Komisja wypłaca saldo wydatków zadeklarowanych przez każde państwo członkowskie, pomniejszone o kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, włączonych przez wspomniane państwo członkowskie do tej samej deklaracji wydatków. Kompensatę tę traktuje się jako odpowiednie dochody.

Środki na zobowiązania i środki na płatności wynikające z dochodów przeznaczonych na określony cel są otwarte od chwili przeznaczenia tych dochodów na odpowiednie linie budżetowe. Dochody przeznacza się w chwili księgowania dochodów przeznaczonych na określony cel, w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania oświadczeń przekazanych przez państwa członkowskie, zgodnie z zasadami określonymi w art. 43 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Jeżeli kwoty, o których mowa w art. 43 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostały wstrzymane przed płatnością danej pomocy w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbań, to są one odliczane od odpowiedniej kwoty wydatków.

3. Kwoty wkładów Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) odzyskane od beneficjentów w ramach danego programu rozwoju obszarów wiejskich – w każdym okresie referencyjnym – są odliczane od kwoty do wypłacenia przez EFRROW w deklaracji wydatków za ten okres.

4. Kwoty większe lub mniejsze wynikające, w stosownych przypadkach, z rozliczenia rachunków, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, mogą być ponownie wykorzystane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, dodaje się lub odejmuje od kwoty wkładu EFRROW po sporządzeniu pierwszej deklaracji po decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

5. Pomoc finansowa EFRG stanowi równowartość wydatków obliczonych na podstawie informacji przekazanych przez agencję płatniczą, pomniejszonych o wszelkie dochody wynikające z zastosowania środka interwencyjnego, zatwierdzonych za pomocą wdrożonego przez Komisję systemu informatycznego i ujętych przez agencję płatniczą w deklaracji wydatków.

Artykuł 8

Opóźnione przyjęcie budżetu Unii

1. W odniesieniu do EFRG, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego, płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych przez państwa członkowskie, ustanowione w ramach każdego rozdziału dotyczącego wydatków oraz w ramach limitów ustanowionych w art. 16 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych zwrotów.

2. W odniesieniu do EFRROW, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego:

a) płatności okresowe, o których mowa w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się proporcjonalnie do dostępnych wpływów zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych dla każdego programu rozwoju obszarów wiejskich. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych płatności okresowych;

b) jeśli chodzi o zobowiązania budżetowe, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, pierwsze roczne raty po przyjęciu programów rozwoju obszarów wiejskich są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia tych programów. Po wyczerpaniu odpowiednich zobowiązań, zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rocznych rat są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia programów. Jeżeli środki dostępne na zobowiązania są ograniczone, Komisja może podejmować częściowe roczne zobowiązania w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich. Zobowiązania dotyczące pozostałego salda w odniesieniu do tych programów zostają zaciągnięte dopiero po udostępnieniu dodatkowych środków na zobowiązania.

Artykuł 9

Odroczenie płatności miesięcznych

Po uprzednim zawiadomieniu zainteresowanych państw członkowskich, Komisja może odroczyć płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wypłacane na rzecz państw członkowskich, jeśli informacje, o których mowa w art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) tego rozporządzenia, zostaną dostarczone z opóźnieniem lub zawierają rozbieżności wymagające dodatkowej weryfikacji.

Artykuł 10

Zawieszenie płatności w przypadku spóźnionego przedłożenia informacji

1. Zawieszenie płatności, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku V do niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRG zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 1 grudnia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

3. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRROW zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 stycznia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

Artykuł 11

Kurs walutowy mający zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków

1. Zgodnie z art. 106 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w przypadku EFRG podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują ten sam kurs walutowy, co kurs, który zastosowały w chwili dokonywania płatności na rzecz beneficjentów lub otrzymania dochodów, zgodnie z rozdziałem V i sektorowym prawodawstwem rolnym. W przypadku decyzji dotyczących rozliczania, o których mowa w art. 51 i 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie stosują pierwszy kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny po dacie przyjęcia tej decyzji.

W przypadkach innych niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności w odniesieniu do programów promocyjnych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 3/2008 (21) oraz w odniesieniu do środków promocyjnych w sektorze wina, a także w odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, stosowany kurs walutowy jest przedostatnim kursem walutowym ustalonym przez Europejski Bank Centralny przed miesiącem, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

2. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują – w odniesieniu do każdej operacji płatności lub odzyskania – przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny sprzed miesiąca, w którym operacje zapisuje się w księgach agencji płatniczej.

W odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, mającym zastosowanie kursem walutowym jest przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny przed ostatnim miesiącem okresu, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel. [3]

ROZDZIAŁ III

ROZLICZENIE RACHUNKÓW I INNE KONTROLE

Artykuł 12

Kryteria i metodyka stosowania korekt w ramach kontroli zgodności rozliczeń

1. Dla celów przyjęcia decyzji zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie kwot, które mają być wyłączone z finansowania unijnego, Komisja dokonuje rozróżnienia pomiędzy kwotami uznanymi za kwoty nienależnie wypłacone lub częściami tych kwot a kwotami ustalonymi w drodze zastosowania korekt ekstrapolowanych lub ryczałtowych.

W celu oceny kwot podlegających wyłączeniu z finansowania unijnego w przypadku stwierdzenia, że wydatki nie zostały poniesione zgodnie z przepisami unijnymi, oraz, w odniesieniu do EFRROW – zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi i krajowymi, Komisja bierze pod uwagę swoje własne ustalenia i informacje udostępnione przez państwa członkowskie w ramach procedury kontroli zgodności rozliczeń przeprowadzonej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Komisja podejmuje decyzję o wyłączeniu w oparciu o zidentyfikowanie kwot nienależnie wypłaconych, wyłącznie jeżeli kwoty te można zidentyfikować przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów. Jeżeli Komisja nie może zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów, państwa członkowskie mogą, w terminie ustalonym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, przedstawić dane dotyczące weryfikacji tych kwot na podstawie kontroli wszystkich indywidualnych przypadków, których dana nieprawidłowość może potencjalnie dotyczyć. Weryfikacja obejmuje wszystkie wydatki poniesione z naruszeniem mających zastosowanie przepisów i obciążające budżet Unii. Przedstawione dane muszą obejmować wszystkie poszczególne kwoty, które są niekwalifikowalne z powodu danej nieprawidłowości.

3. Jeżeli zgodnie z ust. 2 nie można zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych, Komisja może określić kwoty, które mają zostać wyłączone przez zastosowanie korekt ekstrapolowanych. Aby umożliwić Komisji określenie przedmiotowych kwot, państwa członkowskie mogą przedłożyć, w terminie przewidzianym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności obliczeń, obliczenie kwoty podlegającej wyłączeniu z finansowania unijnego poprzez ekstrapolację na podstawie metod statystycznych wyników kontroli przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych przypadków. Próba pochodzi z populacji, w której można w uzasadniony sposób spodziewać się tej samej nieprawidłowości.

4. W celu uwzględnienia wyników obliczeń przedłożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja ma prawo:

a) ocenić metody wykorzystane do obliczenia lub ekstrapolacji, które powinny zostać wyraźnie opisane przez państwa członkowskie;

b) sprawdzić reprezentatywność próby, o której mowa w ust. 3;

c) sprawdzić przedłożone jej treść i wyniki obliczeń lub ekstrapolacji;

d) uzyskać wystarczające i stosowne dowody kontroli dotyczące danych podstawowych.

5. Stosując ust. 3, państwa członkowskie mogą w kontekście swojego audytu przewidzianego w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wykorzystywać dane statystyczne agencji płatniczych dotyczące kontroli, potwierdzone przez jednostkę certyfikującą lub dokonaną przez tę jednostkę ocenę poziomu błędu, pod następującymi warunkami:

a) Komisja jest zadowolona z działań realizowanych przez jednostki certyfikujące zarówno w zakresie strategii audytu, jak i treści, zakresu i jakości rzeczywistych prac audytowych;

b) zakres prac jednostek certyfikujących jest zgodny z zakresem danego postępowania w sprawie kontroli zgodności rozliczeń, w szczególności w odniesieniu do środków lub systemów;

c) kwota wszelkich kar, które należało zastosować, została uwzględniona w ocenach.

6. Jeżeli nie zostały spełnione warunki określenia kwot, które mają zostać wyłączone z finansowania Unii, o których mowa w ust. 2 i 3, lub charakter przypadku sprawia, że nie można określić kwot, które mają zostać wyłączone na podstawie tych ustępów, Komisja stosuje korekty ryczałtowe, uwzględniając charakter i wagę naruszenia oraz własną ocenę ryzyka poniesienia straty finansowej przez Unię.

Poziom korekty ryczałtowej wyznacza się z uwzględnieniem w szczególności rodzaju zidentyfikowanej niezgodności. W tym celu niedociągnięcia ujawnione w ramach kontroli zostają podzielone na odnoszące się do kluczowych i do pomocniczych mechanizmów kontroli, w następujący sposób:

a) kluczowe mechanizmy kontroli to kontrole bezpośrednie i administracyjne niezbędne do ustalenia kwalifikowalności pomocy oraz odnośnego stosowania zmniejszeń i kar;

b) pomocnicze mechanizmy kontroli to wszystkie inne czynności administracyjne niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia wniosków.

Jeżeli w ramach jednej procedury kontroli zgodności rozliczeń ustalone zostaną różne niezgodności, które pojedynczo powodowałyby różne korekty ryczałtowe, stosuje się wyłącznie najwyższy poziom korekty ryczałtowej.

7. Przy ustalaniu poziomu korekt ryczałtowych Komisja może w szczególności wziąć pod uwagę poniższe okoliczności, świadczące o większej wadze nieprawidłowości wskazujących na większe ryzyko straty dla budżetu Unii:

a) co najmniej jeden kluczowy mechanizm kontroli nie jest stosowany lub jest stosowany na tyle nieprawidłowo lub nieregularnie, że uznaje się go za nieefektywny, jeśli chodzi o określanie kwalifikowalności wniosku lub zapobieganie nieprawidłowościom; lub

b) wykryto trzy lub więcej niedociągnięć w odniesieniu do tego samego systemu kontroli; lub

c) dane państwo członkowskie nie stosuje systemu kontroli lub stosowanie takie ma poważne wady oraz istnieją dowody na poważne nieprawidłowości i zaniedbania w przeciwdziałaniu nieprawidłowościom lub oszustwom; lub

d) w odniesieniu do tego państwa członkowskiego została już zastosowana korekta za podobne niedociągnięcia w tym samym sektorze, z zastrzeżeniem zbadania przez Komisję wszelkich środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych już przez dane państwo członkowskie.

8. Jeżeli państwo członkowskie przedstawia obiektywne przesłanki, które nie spełniają warunków określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, z których jednak wynika, że maksymalna strata dla funduszy jest niższa od tej, która wynikałaby z zastosowania stawki zryczałtowanej niższej niż zaproponowana, Komisja stosuje tę niższą stawkę zryczałtowaną, aby określić kwoty, które mają być wyłączone z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

9. Kwoty faktycznie odzyskane od beneficjentów i przekazane na rzecz funduszy przed odpowiednią datą, jaką ustali Komisja w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, odlicza się od kwoty, którą Komisja postanawia wyłączyć z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 13

Obowiązki po zakończeniu procedur odzyskiwania należności

Po zakończeniu procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie:

a) przekazują na rzecz EFRG pięćdziesiąt procent odzyskanych kwot, po odjęciu kosztów odzyskania przewidzianego w art. 55 akapit drugi tego rozporządzenia;

b) przekazują na rzecz EFRROW pięćdziesiąt procent kwot odzyskanych po zamknięciu programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich lub odzyskanych przed zamknięciem takiego programu, które jednak nie mogły być ponownie wykorzystane zgodnie z art. 56 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 14

Kontrola transakcji

System kontroli ustanowiony w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku VI do niniejszego rozporządzenia.

TYTUŁ IV

ZABEZPIECZENIA

SEKCJA 1

Zakres i stosowanie terminów

Artykuł 15

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego przewiduje się zabezpieczenie, bez względu na to, czy użyto w nich konkretnego terminu „zabezpieczenie”.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do zabezpieczeń złożonych w celu zapewnienia płatności ceł przywozowych i wywozowych określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 (22).

Artykuł 16

Terminy stosowane w niniejszym rozdziale

Do celów niniejszego rozdziału:

a) „właściwy organ” jest to strona upoważniona do przyjęcia zabezpieczenia lub strona upoważniona do podjęcia decyzji w myśl odpowiedniego rozporządzenia, czy zabezpieczenie ma być zwolnione, czy też ma ulec przepadkowi;

b) „zabezpieczenie zbiorcze” jest to zabezpieczenie udostępnione właściwemu organowi w celu zapewnienia, że spełnione zostanie więcej niż jedno zobowiązanie.

c) „odpowiednia część kwoty zabezpieczonej” jest to część sumy zabezpieczonej odpowiadająca ilości, dla której naruszono zobowiązanie.

SEKCJA 2

Wymóg złożenia zabezpieczenia

Artykuł 17

Strona odpowiedzialna

Zabezpieczenie jest przekazywane przez stronę lub w imieniu strony odpowiedzialnej za wypłacenie należnej kwoty pieniężnej, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie spełnione.

Artykuł 18

Odstąpienie od wymogu złożenia zabezpieczenia

1. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy strona odpowiedzialna za spełnienie zobowiązania jest:

a) jednostką publiczną odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków organu publicznego;

b) jednostką prywatną pełniącą obowiązki, o których mowa w lit. a), pod nadzorem państwa.

2. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy wartość zabezpieczanej sumy jest mniejsza niż 500 EUR. W takim przypadku zainteresowana strona składa pisemne zobowiązanie, że – jeżeli odpowiednie zobowiązanie nie zostanie spełnione – uiści kwotę równą zabezpieczeniu, od którego odstąpiono.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu wartość zabezpieczenia zostanie tak obliczona, aby obejmować wszystkie istotne zobowiązania powiązane z tą samą operacją.

Artykuł 19

Warunki mające zastosowanie do zabezpieczeń

1. Właściwy organ nie przyjmuje zabezpieczenia, które uważa za nieodpowiednie, niewystarczające albo niezapewniające pokrycia na dostatecznie długi okres lub wymaga jego zamiany.

2. W przypadku zdeponowania gotówki drogą transferu nie jest ona traktowana jako zabezpieczenie, dopóki właściwy organ nie upewni się, że kwota ta znajduje się w jego dyspozycji.

3. Czek na kwotę, której płatność jest zagwarantowana przez instytucję finansową uznaną w tym celu przez państwo członkowskie odpowiednie dla właściwego organu, jest traktowany jak depozyt gotówkowy. Właściwy organ nie musi składać takiego czeku do realizacji, dopóki nie nadejdzie ostateczny termin jego realizacji.

Czek innego rodzaju niż ten, o którym mowa w akapicie pierwszym, stanowi zabezpieczenie jedynie wówczas, gdy właściwy organ stwierdzi, że dysponuje kwotą podaną na czeku.

4. Wszelkie koszty naliczane przez instytucję finansową są ponoszone przez stronę składającą zabezpieczenie

5. Strona składająca zabezpieczenie w postaci depozytu gotówkowego nie otrzymuje żadnych odsetek.

Artykuł 20

Stosowanie euro

1. Zabezpieczenia wyraża się w euro.

2. Jeżeli zabezpieczenie zostanie zatwierdzone w państwie członkowskim nienależącym do strefy euro, kwota zabezpieczenia wyrażona w euro zostaje przeliczona na mającą zastosowanie walutę krajową zgodnie z przepisami rozdziału V. Zobowiązanie odpowiadające zabezpieczeniu i kwota, która mogłaby ewentualnie zostać zatrzymana w przypadku nieprawidłowości lub naruszenia, zostają ustalone w euro.

Artykuł 21

Poręczyciel

1. Poręczyciel posiada miejsce zameldowania lub prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Unii i zgodnie z postanowieniami Traktatu dotyczącymi swobody świadczenia usług jest zatwierdzany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym zabezpieczenie jest składane. Poręczyciel jest związany gwarancją wystawioną na piśmie.

2. Pisemna gwarancja zawiera co najmniej następujące informacje:

a) zobowiązanie lub, w przypadku zabezpieczenia zbiorczego, rodzaje zobowiązań, wypełnienie których gwarantuje ona płatnością odpowiedniej kwoty pieniędzy;

b) maksymalne zobowiązanie finansowe, które poręczyciel akceptuje;

c) potwierdzenie, że poręczyciel podejmuje się solidarnie ze stroną odpowiedzialną za wywiązanie się ze zobowiązań zapłacić, w ciągu 30 dni od żądania ze strony właściwego organu, dowolną kwotę w ramach gwarancji należnej z chwilą powiadomienia o przepadku gwarancji.

3. W przypadku gdy udzielono już pisemnego zabezpieczenia zbiorczego, właściwy organ ustala odpowiednią procedurę, na podstawie której całe zabezpieczenie lub jego część są przypisane określonemu zobowiązaniu.

Artykuł 22

Stosowanie siły wyższej

Każda osoba odpowiedzialna za realizację zobowiązania objętego zabezpieczeniem, utrzymująca, że nieprzestrzeganie zobowiązania spowodowane jest działaniem siły wyższej, udowadnia właściwym organom w sposób je zadowalający, że miało miejsce działanie siły wyższej. Jeżeli właściwy organ uzna działanie siły wyższej, zobowiązanie wygasa wyłącznie do celów zwrotu zabezpieczenia.

SEKCJA 3

Zwrot i przepadek zabezpieczeń innych niż te, o których mowa w sekcji 4

Artykuł 23

Przepadek zabezpieczeń

1. Zobowiązanie, o którym mowa w art. 66 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, jest wymogiem podjęcia lub zaniechania działania, o zasadniczym znaczeniu dla celów rozporządzenia nakładającego ten wymóg.

2. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wypełnione i nie wyznaczono żadnego terminu na jego wypełnienie, zabezpieczenie ulega przepadkowi, kiedy właściwy organ stwierdzi, że zobowiązanie to nie zostało wypełnione.

3. Jeżeli wyznaczono termin na wypełnienie zobowiązania, a zostało ono wypełnione dopiero po tym terminie, zabezpieczenie ulega przepadkowi.

W takim przypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi w wysokości 10 % natychmiast, a do pozostałej kwoty stosuje się dodatkowy odsetek w wysokości:

a) 2 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy przywozu produktów do państwa trzeciego;

b) 5 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy opuszczenia przez produkty obszaru celnego Unii.

4. Jeżeli zobowiązanie zostanie wypełnione w terminie, a dowód jego wypełnienia należy przedstawić w ustalonym terminie, zabezpieczenie dotyczące tego zobowiązania ulega przepadkowi za każdy dzień kalendarzowy przekraczający ten termin, według wzoru 0,2/ustalony termin w dniach i z uwzględnieniem art. 25.

Jeżeli dowód, o którym mowa w akapicie pierwszym, polega na złożeniu wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na przywóz lub wywóz, lub przedstawieniu dowodu, że produkty opuściły obszar celny Unii, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi wynosi 15 %, jeżeli dowód ten zostanie złożony po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym, ale najpóźniej w 730. dniu kalendarzowym po upływie daty ważności pozwolenia. Po upływie 730 dni kalendarzowych pozostała kwota zabezpieczenia ulega przepadkowi w całości.

Jeżeli zobowiązanie określone w akapicie pierwszym dotyczy złożenia wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na wywóz produktów o z góry ustalanej stawce refundacji, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi, wynosi:

a) 10 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 61. a 90. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

b) 50 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 91. a 120. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

c) 70 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 121. a 150. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

d) 80 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 151. a 180. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

e) 100 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone po 180. dniu kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia.

5. Kwota zabezpieczenia ulegająca przepadkowi jest zaokrąglana do pierwszej niższej kwoty wyrażonej w pełnym euro lub stosowanej walucie krajowej.

Artykuł 24

Zwrot zabezpieczeń

1. Po przedstawieniu dowodów – określonych w szczegółowych przepisach unijnych – świadczących, że zobowiązanie zostało wypełnione, lub po częściowym przepadku zabezpieczenia zgodnie z art. 66 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i art. 23 niniejszego rozporządzenia, pozostała kwota zabezpieczenia zostaje niezwłocznie zwrócona.

2. Na żądanie zabezpieczenie jest częściowo zwracane w przypadku dostarczenia stosownego dowodu dotyczącego części ilości produktu, pod warunkiem że część ta nie jest mniejsza niż jakakolwiek minimalna ilość podana w rozporządzeniu wymagającym zabezpieczenia, a w razie braku takiego – jak określono przez państwo członkowskie.

3. W przypadku gdy nie został ustalony termin na przedstawienie dowodu potrzebnego do zwrotu zabezpieczenia, termin ten wynosi 365 dni kalendarzowych, licząc od terminu ustalonego do wypełnienia zobowiązania, dla którego złożono zabezpieczenie. W przypadku nieustalenia takiego terminu – 365 dni kalendarzowych, licząc od dnia, do którego wypełnione zostały wszystkie zobowiązania.

Termin ustanowiony w akapicie pierwszym nie przekracza 1 095 dni kalendarzowych, licząc od momentu przypisania zabezpieczenia do określonego zobowiązania.

Artykuł 25

Progi

1. Łączna kwota podlegająca przepadkowi nie przekracza 100 % odpowiedniej części zabezpieczonej kwoty.

2. Właściwy organ może zaniechać wymogu przepadku kwoty o wartości niższej niż 100 EUR, pod warunkiem że dla porównywalnych przypadków istnieją podobne krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

SEKCJA 4

Zabezpieczenia w odniesieniu do zaliczek

Artykuł 26

Zakres stosowania

Przepisy niniejszej sekcji obowiązują we wszystkich przypadkach, w których szczególne przepisy Unii przewidują, że pewna kwota może być wypłacona zaliczkowo przed wypełnieniem zobowiązania do uzyskania pomocy lub zaliczki.

Artykuł 27

Zwrot zabezpieczeń

1. Zabezpieczenie jest zwracane:

a) gdy ustalone zostało ostateczne nabycie praw do kwoty przyznanej jako zaliczka;

b) lub gdy przyznana kwota zwiększona o dodatek przewidziany w przepisach szczególnych Unii została spłacona.

2. Gdy upłynie termin okazania ostatecznego nabycia praw do przyznanej kwoty a dowód nabycia praw nie został przedstawiony, właściwy organ niezwłocznie przystępuje do procedury przepadku zabezpieczenia.

Jeżeli jednak przepisy Unii przewidują taką możliwość, dowód może zostać przedstawiony nawet po upływie tego terminu w zamian za częściową wypłatę zabezpieczenia.

TYTUŁ V

STOSOWANIE EURO

Artykuł 28

Refundacje wywozowe i handel z państwami trzecimi

1. W przypadku kwot dotyczących przywozu i w przypadku podatków wywozowych, które to kwoty i podatki są ustalone w euro w prawodawstwie Unii dotyczącym wspólnej polityki rolnej i są stosowane przez państwa członkowskie w walutach krajowych, kurs przeliczeniowy jest równy współczynnikowi stosowanemu na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92.

2. W przypadku refundacji wywozowych ustalanych w euro oraz cen i kwot wyrażonych w euro w prawodawstwie rolnym Unii w odniesieniu do handlu z państwami trzecimi terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data przyjęcia zgłoszenia celnego.

3. Do celów obliczania standardowej wartości owoców i warzyw w przywozie, o której mowa w art. 136 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 543/2011 (23), aby określić cenę wejścia, o której mowa w art. 137 ust. 1 tego rozporządzenia, terminem operacyjnym dla kursu walutowego w odniesieniu do cen reprezentatywnych zastosowanych do obliczenia tej wartości standardowej oraz kwoty redukcji określonej w art. 134 ust. 3 tego rozporządzenia jest dzień, do którego odnoszą się ceny reprezentatywne.

Artykuł 29

Refundacje produkcyjne i szczególne rodzaje pomocy

1. W przypadku refundacji produkcyjnych określonych w euro przez prawodawstwo Unii terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data powiadomienia o dotarciu produktów do miejsca przeznaczenia, wymaganego przez przedmiotowe prawodawstwo. W przypadku gdy miejsce przeznaczenia nie jest wymagane, terminem operacyjnym jest data przyjęcia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

2. W przypadku pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest, bez uszczerbku dla art. 30–33, pierwsze działanie, które zapewnia, po przejęciu produktów przez dany podmiot gospodarczy, stosowne wykorzystanie przedmiotowych produktów oraz które stanowi warunek przyznania pomocy.

3. W przypadku pomocy na rzecz prywatnego przechowywania terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, za który przyznawana jest pomoc związaną z tą samą umową.

4. W przypadku pomocy innej niż pomoc, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu oraz w art. 30 i 31, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania wniosków.

Artykuł 30

Sektor wina

1. Terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym przyznano wsparcie na rzecz:

a) określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 restrukturyzacji i przekształcania winnic;

b) ustanowienia funduszy wspólnego inwestowania, o których mowa w art. 48 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) ustanowienia ubezpieczenia zbiorów, o którym mowa w art. 49 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. W przypadku wsparcia wypłacanego dla dobrowolnej lub obowiązkowej destylacji produktów ubocznych powstających podczas produkcji wina, o której mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym dany produkt uboczny został dostarczony.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w art. 50 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz innowacji w sektorze wina, o których mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

4. W przypadku operacji zbierania zielonych plonów, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień przeprowadzenia operacji zbierania zielonych plonów.

Artykuł 31

Kwoty i płatności w sektorze mleka i przetworów mlecznych

1. W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie niektórych przetworów mlecznych uczniom, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 657/2008 (24), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, do którego odnosi się wniosek o pomoc, o którym mowa w art. 11 tego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do płatności opłaty wyrównawczej, o której mowa w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 595/2004 (25), dla 12-miesięcznego okresu w rozumieniu części II tytuł I rozdział III rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (26), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 kwietnia następujący po danym okresie.

3. W przypadku kosztów transportu, o których mowa w art. 30 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1272/2009 (27), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień otrzymania przez właściwy organ ważnej oferty.

Artykuł 32

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu „Owoce w szkole”

W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 (28), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający okres, o którym mowa w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia.

Artykuł 32a

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu dla szkół

W odniesieniu do pomocy przyznanej na wdrożenie programu dla szkół, o którym mowa w części II tytuł I rozdział II sekcja 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający dany rok szkolny.

Artykuł 33

Cena minimalna buraków, opłata za przekroczenie kwoty krajowej i opłata produkcyjna w sektorze cukru

W przypadku opłaty produkcyjnej dotyczącej cukru, ceny minimalnej buraków i opłaty z tytułu nadwyżek, o których mowa odpowiednio w art. 128, 135 i 142 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 października roku gospodarczego, względem którego są stosowane lub wypłacane odnośne ceny i kwoty.

Artykuł 34

Kwoty o charakterze strukturalnym lub środowiskowym oraz ogólne koszty programów operacyjnych

1. W przypadku kwot, o których mowa w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 oraz kwot dotyczących środków zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1698/2005, których wypłata na rzecz beneficjentów jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

Jeżeli jednak, zgodnie z przepisami Unii, wypłata kwot, o których mowa w akapicie pierwszym, została rozłożona na szereg lat, terminem operacyjnym dla kursu walutowego dla każdej raty rocznej jest dzień 1 stycznia roku, za który wypłacana jest dana rata.

2. W odniesieniu do sum, o których mowa w pkt 2 lit. a) załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 543/2011, przeznaczonych na pokrycie kosztów ogólnych szczególnie związanych z funduszami lub programami operacyjnymi, o których mowa w art. 32 i 33 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, do którego odnoszą się te koszty ogólne.

Artykuł 35

Kwoty związane z upoważnieniem do przyznania krajowej pomocy finansowej organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw oraz częściowy zwrot tej krajowej pomocy finansowej

1. W przypadku wniosku o zatwierdzenie współfinansowania krajowego, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym jest termin złożenia wniosku do Komisji zgodnie z art. 92 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

2. W przypadku zwrotu przez Unię krajowej pomocy finansowej zgodnie z art. 95 rozporządzenia (UE) nr 543/2011 terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin złożenia przez organizacje producentów wniosków o pomoc do właściwych organów państw członkowskich zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

Artykuł 36

Inne kwoty i ceny

W odniesieniu do cen lub kwot innych niż te, o których mowa w art. 28–35, lub kwot związanych z tymi cenami, wyrażonych w euro w prawodawstwie Unii lub wyrażonych w euro w ramach procedury przetargowej, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień wystąpienia jednego z następujących zdarzeń prawnych:

a) w przypadku zakupów, data otrzymania ważnej oferty;

b) w przypadku sprzedaży, data otrzymania ważnej oferty;

c) w przypadku wycofania produktów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym odbywa się operacja wycofania;

d) w przypadku niezbierania plonów i zbierania zielonych plonów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym ma miejsce niezbieranie plonów i zbieranie zielonych plonów;

e) w przypadku kosztów transportu, przetwarzania lub przechowywania publicznego oraz w przypadku kwot przyznawanych na badania jako część procedury przetargowej, ostatni dzień składania ofert;

f) w przypadku rejestracji cen, kwot lub ofert przetargowych na rynku, dzień, za który została zarejestrowana cena, kwota lub oferta przetargowa;

g) w przypadku sankcji związanych z nieprzestrzeganiem prawodawstwa rolnego, data aktu, w którym właściwy organ ustala fakty;

h) w przypadku obrotów lub kwot związanych z wielkością produkcji, początek okresu referencyjnego określonego w prawodawstwie rolnym.

Artykuł 37

Wypłata zaliczek

W przypadku zaliczek terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny mający zastosowanie do ceny lub kwoty, do których odnosi się zaliczka, o ile przedmiotowy termin miał miejsce do momentu wypłaty zaliczki lub, w innych przypadkach, data określenia zaliczki w euro lub, jeżeli nie miało to miejsca, data wypłaty zaliczki. Termin operacyjny dla kursu walutowego ma zastosowanie do zaliczek bez uszczerbku dla stosowania terminu operacyjnego dla tej ceny lub kwoty w odniesieniu do przedmiotowej pełnej ceny lub kwoty.

Artykuł 38

Zabezpieczenia

W przypadku zabezpieczeń terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data wniesienia zabezpieczenia.

Stosuje się jednak następujące wyjątki:

a) w przypadku zabezpieczeń związanych z zaliczkami terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny określony dla kwoty zaliczki, jeżeli termin ten miał miejsce przed wypłatą zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń związanych ze składaniem ofert przetargowych terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień złożenia oferty;

c) w przypadku zabezpieczeń związanych z realizacją przetargów terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania ofert.

Artykuł 39

Kontrola transakcji

Kwoty wyrażone w euro podawane w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 przelicza się w razie potrzeby na waluty krajowe, stosując kurs walutowy obowiązujący pierwszego dnia roboczego roku rozpoczęcia okresu kontroli, opublikowany w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 40

Określenie kursu walutowego

W przypadku gdy termin operacyjny jest ustalony na mocy prawodawstwa Unii, kursem walutowym, który należy zastosować, jest ostatni kurs wyznaczony przez Europejski Bank Centralny (EBC) przed pierwszym dniem miesiąca, w którym miał miejsce termin operacyjny.

Jednakże w następujących przypadkach należy zastosować następujący kurs walutowy:

a) w przypadkach, o których mowa w art. 28 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w których terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest przyjęcie zgłoszenia celnego, kurs określony w art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

b) w przypadku wydatków interwencyjnych w ramach publicznego przechowywania, kurs wynikający z zastosowania art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 906/2014 (29);

c) w przypadku ceny minimalnej buraków, o której mowa w art. 33 niniejszego rozporządzenia, średni kurs ustalony przez Europejski Bank Centralny (EBC) w ostatnim miesiącu przed terminem operacyjnym.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 41

Przepisy przejściowe

1. W przypadku gdy agencja płatnicza, która została akredytowana zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1290/2005, przyjmuje odpowiedzialność za wydatki, za które wcześniej nie była odpowiedzialna, akredytacji w odniesieniu do nowego zakresu odpowiedzialności dokonuje się najpóźniej do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Środki wymienione w załączniku do rozporządzenia (UE) nr 1106/2010 nie podlegają systemowi kontroli ustanowionemu w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 do celów kontroli w odniesieniu do wydatków przed rokiem budżetowym 2014.

3. W przypadku specjalnego prawnego odniesienia do zobowiązań pierwotnych, wtórnych lub podporządkowanych, o których mowa w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 282/2012, zastosowanie mają przepisy art. 23 ust. 2, 3 i 4 niniejszego rozporządzenia.

4. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005:

a) przepisy art. 38 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych niewykorzystanych do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. W art. 38 tego rozporządzenia odniesienia do roku N+3 traktuje się jak odniesienia do roku N+2;

b) płatności okresowe dokonane przez Komisję są uzależnione, jak określa to art. 36 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 od spełnienia wymogu przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z działań dla całego okresu objętego danym programem;

c) dla celu stosowania art. 37 i 38 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, ostateczną datą kwalifkowalności wydatków jest data określona w art. 71 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.

5. W celu stosowania art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w przypadkach zgłoszonych lub przypadkach, które mają być zgłoszone Komisji, w odniesieniu do lat finansowych 2013 i 2014, o których mowa w art. 6 lit. h) rozporządzenia (WE) nr 885/2006, ma nadal zastosowanie rok budżetowy pierwszego ustalenia nieprawidłowości w rozumieniu art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005. W przypadkach, w których pierwsze ustalenie administracyjne lub sądowe nieprawidłowości nie nastąpiło przed dniem 16 października 2014 r. mają zastosowanie przepisy art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

W odniesieniu do EFRROW dla celów rozliczania rachunków zgodnie z art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zastosowanie mają przepisy art. 54 ust. 2 tego rozporządzenia, począwszy od rozliczenia rachunków za rok budżetowy 2014.

Artykuł 42

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 376/2008

Skreśla się art. 34 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 376/2008.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 612/2009

Skreśla się art. 47 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 612/2009.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 44

Uchylenie

Rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012 tracą moc.

Zastosowanie ma jednak co następuje:

a) przepisy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych na mocy tego rozporządzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia;

b) art. 4 rozporządzenia (WE) nr 883/2006 stosuje się nadal do wydatków poniesionych do dnia 15 października 2014 r.;

c) art. 11 i rozdział III rozporządzenia (WE) nr 885/2006 stosuje się nadal do dnia 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 45

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 41 ust. 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.

[1] Tytuł art. 5 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/967 z dnia 26 kwietnia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do nieprzestrzegania terminów płatności oraz w odniesieniu do kursu walutowego mającego zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków (Dz.Urz.UE L 174 z 10.07.2018, str. 2). Zmiana weszła w życie 30 lipca 2018 r.

[2] Art. 5a dodany przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/967 z dnia 26 kwietnia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do nieprzestrzegania terminów płatności oraz w odniesieniu do kursu walutowego mającego zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków (Dz.Urz.UE L 174 z 10.07.2018, str. 2). Zmiana weszła w życie 30 lipca 2018 r.

[3] Art. 11 ust. 2 dodany przez art. 1 pkt 3 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/967 z dnia 26 kwietnia 2018 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 w odniesieniu do nieprzestrzegania terminów płatności oraz w odniesieniu do kursu walutowego mającego zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków (Dz.Urz.UE L 174 z 10.07.2018, str. 2). Zmiana weszła w życie 30 lipca 2018 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2017-01-13 do 2018-07-29

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej i uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 oraz (WE) nr 485/2008 (1), w szczególności jego art. 8 ust. 1, art. 40, art. 46 ust. 1, art. 46 ust. 2, art. 46 ust. 3, art. 46 ust. 4, art. 53 ust. 3, art. 57 ust.1, art. 66 ust. 3, art. 79 ust. 2, art. 106 ust. 5 i 6 oraz art. 120,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 ustanowiło podstawowe zasady dotyczące między innymi akredytacji agencji płatniczych i jednostek koordynujących, obowiązków agencji płatniczych w odniesieniu do interwencji publicznej, procedur zarządzania finansowego i rozliczania rachunków, zabezpieczeń i stosowania euro. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowych ram prawnych należy przyjąć niektóre przepisy uzupełniające przepisy ustanowione w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 w przedmiotowych dziedzinach. Nowe przepisy powinny zastąpić przepisy rozporządzeń Komisji (WE) nr 883/2006 (2), (WE) nr 884/2006 (3), (WE) nr 885/2006 (4), (WE) nr 1913/2006 (5), (UE) nr 1106/2010 (6) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 282/2012 (7), które opierały się na przepisach rozporządzeń Rady uchylonych rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy uchylić rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012.

(2) Zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 agencje płatnicze powinny być akredytowane przez państwa członkowskie, pod warunkiem że spełniają one minimalne kryteria ustanowione na poziomie Unii. Te kryteria powinny obejmować cztery podstawowe obszary: środowisko wewnętrzne, działania kontrolne, informację i komunikację oraz monitorowanie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę ustanawiania dodatkowych kryteriów akredytacyjnych w celu uwzględnienia, w danym przypadku, specyfiki agencji płatniczej. Ponadto należy ustanowić zasady w odniesieniu do kryteriów akredytacji jednostek koordynujących, o których mowa w art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(3) Środki interwencji publicznej mogą być finansowane jedynie wówczas, gdy określone wydatki są ponoszone przez agencje płatnicze, które zostały wyznaczone przez państwa członkowskie jako odpowiedzialne za pewne zobowiązania w odniesieniu do interwencji publicznej. Wykonanie zadań odnoszących się zwłaszcza do zarządzania i kontroli środków interwencyjnych, z wyjątkiem dokonywania płatności pomocy, może być jednak delegowane zgodnie z art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Zadania te mogą być również wykonywane za pośrednictwem kilku agencji płatniczych. Ponadto należy przewidzieć, że zarządzanie niektórymi środkami przechowywania publicznego może zostać powierzone stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, pozostając odpowiedzialnością agencji płatniczej. W związku z tym należy wyznaczyć zakres odpowiedzialności agencji płatniczych w tej dziedzinie, wyznaczyć ich obowiązki i określić, w jakich okolicznościach i na jakich zasadach można powierzać stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego. W tym przypadku należy również przewidzieć, że zainteresowane jednostki muszą działać w ramach umów, na podstawie ogólnych zobowiązań i zasad, które należy określić.

(4) Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej.

(5) Komisja dokonuje na rzecz państw członkowskich płatności co miesiąc lub w innych regularnych odstępach czasu na podstawie deklaracji wydatków przekazanych przez państwa członkowskie. Komisja powinna jednak uwzględnić dochody otrzymane przez agencje płatnicze na rzecz budżetu unijnego. Należy zatem ustalić warunki, na których dokonuje się niektórych wyrównań między dokonanymi wydatkami a dochodami w ramach EFRG i EFRROW.

(6) W przypadku gdy budżet Unii nie został ostatecznie zatwierdzony na początku nowego roku budżetowego, art. 16 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (8) stanowi, że płatności można dokonywać miesięcznie w poszczególnych rozdziałach do wysokości jednej dwunastej kwoty środków zatwierdzonych w odpowiednim rozdziale na poprzedni rok budżetowy. W celu dokonania sprawiedliwego podziału środków między państwa członkowskie należy przewidzieć, że w tym przypadku płatności miesięczne w ramach EFRG i płatności okresowe w ramach EFRROW są przyznawane zgodnie z wielkością procentową deklaracji wydatków przekazanych przez każde państwo członkowskie oraz że saldo niewypłacone w danym miesiącu zostaje przeniesione w decyzjach Komisji dotyczących płatności miesięcznych lub okresowych realizowanych w terminie późniejszym.

(7) Kursy wymiany walut, które należy zastosować, zależą od tego, czy w sektorowym prawodawstwie rolnym określono termin operacyjny. Aby uniknąć stosowania przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro różnych kursów wymiany walut – z jednej strony, podczas księgowania w walucie innej niż euro dochodów otrzymanych i pomocy przekazanej beneficjentom a z drugiej strony podczas sporządzania przez agencję płatniczą deklaracji wydatków – należy przewidzieć, że zainteresowane państwa członkowskie stosują w odniesieniu do swoich deklaracji wydatków dotyczących EFRG ten sam kurs wymiany walut, który został zastosowany przy otrzymaniu tych dochodów lub dokonywaniu płatności na rzecz beneficjenta. Ponadto, w celu uproszczenia formalności administracyjnych dotyczących zwrotu w odniesieniu do wielu operacji należy przewidzieć jeden kurs wymiany walut podczas księgowania tych zwrotów.

(8) Aby umożliwić Komisji weryfikację wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku, jakim jest skuteczna ochrona interesów finansowych Unii, oraz aby zapewnić skuteczne stosowanie procedury kontroli zgodności rozliczeń przewidzianej w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, należy ustanowić przepisy określające kryteria i metodykę stosowania korekt. Należy zdefiniować różne rodzaje korekt, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz określić zasady, na jakich okoliczności towarzyszące każdemu przypadkowi zostaną uwzględnione przy obliczaniu kwot korekty. Ponadto należy określić zasady przekazywania na rachunek funduszy kwot odzyskanych przez państwa członkowskie od beneficjentów.

(9) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 przewiduje kontrolę dokumentów handlowych jednostek otrzymujących lub dokonujących płatności, odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do systemu finansowania przez EFRG w celu ustalenia, czy transakcje stanowiące część systemu finansowania przez EFRG rzeczywiście zostały przeprowadzone i czy zostały wykonane prawidłowo. Należy wyłączyć z zakresu stosowania tego rozporządzenia te środki, które z uwagi na swój charakter nie mogą być poddawane kontroli ex post w drodze kontroli dokumentów handlowych, jak również środki dotyczące płatności, które albo są uzależnione od obszaru, albo nie są powiązane z dokumentami handlowymi, które można poddać kontroli.

(10) Wiele przepisów zawartych w rozporządzeniach Unii z dziedziny rolnictwa wymaga złożenia zabezpieczenia, aby zagwarantować płatność należnej sumy, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie wypełnione. Doświadczenie wykazało jednak, iż wymóg ten w praktyce jest interpretowany w bardzo rozmaity sposób. Dlatego w celu uniknięcia nierównych warunków konkurencji należy zdefiniować ten wymóg.

(11) Koszty związane ze złożeniem zabezpieczenia poniesione przez stronę je składającą i przez właściwy organ mogą być nieproporcjonalne w stosunku do sumy, której płatność gwarantuje zabezpieczenie, jeżeli suma ta kształtuje się poniżej pewnego limitu. Właściwe organy powinny mieć prawo do odstąpienia od wymogu składania zabezpieczenia z tytułu sumy poniżej tego limitu. Właściwy organ powinien być upoważniony do odstąpienia od wymogu zabezpieczenia, gdy w związku z rodzajem osoby, od której wymagane jest wywiązanie się ze zobowiązań, wymóg ten nie jest konieczny.

(12) Właściwy organ powinien mieć prawo odmowy przyjęcia proponowanego zabezpieczenia, gdy uzna je za niewystarczające.

(13) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zaostrzyło przepisy dotyczące złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania płatności kwoty należnej w przypadku niewywiązania się ze zobowiązania. Te horyzontalne ramy prawne należy uzupełnić o jednolite przepisy dotyczące siły wyższej oraz przepadku i zwolnienia zabezpieczenia. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 376/2008 (9) i rozporządzenie Komisji (WE) nr 612/2009 (10) obejmują przepisy dotyczące zwolnienia i przepadku zabezpieczeń w odniesieniu do systemu pozwoleń na przywóz i wywóz oraz systemu refundacji wywozowych. Nowe zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu należy stosować również w tych dziedzinach. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy skreślić odpowiednie przepisy w rozporządzeniach (WE) nr 376/2008 i (WE) nr 612/2009.

(14) Na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 dokonano rozróżnienia pomiędzy zobowiązaniami pierwotnymi, wtórnymi i podporządkowanymi, przy czym ograniczona liczba rozporządzeń Komisji odnosi się wyłącznie do zobowiązań pierwotnych. Niewywiązanie się ze zobowiązania skutkowało całkowitym lub proporcjonalnym przepadkiem zabezpieczenia złożonego w związku z tym zobowiązaniem zgodnie ze skomplikowaną metodą obliczeniową, która była przyczyną nieporozumień. Zachowując zasadę proporcjonalności, należy wprowadzić uproszczone podejście w odniesieniu do przepadku, które powinno odpowiadać praktycznej sytuacji, w której z danego zobowiązania nie wywiązano się wcale lub nie wywiązano się w terminie, lub nie dostarczono w wyznaczonym terminie dowodu na wywiązanie się z tego zobowiązania.

(15) Wiele przepisów zawartych w prawodawstwie rolnym Unii przewiduje, że złożone zabezpieczenie przepada w przypadku, gdy zagwarantowane zobowiązanie nie zostało wypełnione, nie rozróżniając rodzaju naruszenia. W interesie sprawiedliwości należy dokonać rozróżnienia między konsekwencjami naruszenia poszczególnych zobowiązań. W szczególności, o ile jest to dopuszczalne, w określonych przypadkach należy przewidzieć przepadek tylko części zabezpieczenia.

(16) Nie należy w żadnym razie różnicować konsekwencji niewypełnienia zobowiązania na podstawie wypłacenia lub niewypłacenia zaliczki. Stosownie do powyższego, zabezpieczenia składane z tytułu zaliczek należy objąć oddzielnymi przepisami.

(17) Należy określić terminy operacyjne dla kursów walutowych stosowane do różnych sytuacji, które występują w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego, nie naruszając szczególnych definicji lub odstępstw przewidzianych w danym przypadku przez przepisy dotyczące danego sektora na podstawie kryteriów wskazanych w art. 106 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(18) W odniesieniu do wszystkich cen lub kwot, które mają być określone w ramach handlu z państwami trzecimi, przyjęcie zgłoszenia celnego stanowi termin operacyjny najbardziej odpowiedni do przedmiotowego celu gospodarczego. To samo dotyczy refundacji wywozowych i określania ceny wejścia owoców i warzyw na terytorium Unii, na podstawie której produkty są klasyfikowane we wspólnej taryfie celnej. Należy zatem przyjąć ten termin operacyjny.

(19) W przypadku refundacji produkcyjnych termin operacyjny dla kursu walutowego jest zasadniczo związany z dopełnieniem pewnych szczególnych formalności. W celu harmonizacji przepisów należy przewidzieć, że terminem operacyjnym jest data zgłoszenia, że produkty dotarły do wymaganego miejsca przeznaczenia, jeżeli jest ono wymagane; we wszystkich innych przypadkach terminem operacyjnym jest data zatwierdzenia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

(20) W odniesieniu do pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, obowiązek, którego należy dopełnić, aby otrzymać pomoc, jest terminem operacyjnym, który gwarantuje właściwe wykorzystanie przedmiotowych produktów. Przejęcie produktów przez przedmiotowy podmiot gospodarczy stanowi warunek wstępny, po spełnieniu którego właściwe organy mogą przeprowadzić wymagane kontrole lub inspekcje ksiąg rachunkowych tego podmiotu i zapewnić jednakowe traktowanie akt. Termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być zatem ustalony w powiązaniu z przejęciem produktów.

(21) W odniesieniu do innego rodzaju pomocy dla sektora rolnego sytuacje mogą być bardzo różne. Zawsze jednak taką pomoc przyznaje się na podstawie wniosku i w terminach określonych przepisami. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego na dzień stanowiący ostateczny termin składania wniosków.

(22) W odniesieniu do wsparcia, pomocy i premii udzielanych w ramach systemu dla sektora wina termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być związany, w zależności od sytuacji, z datą rozpoczęcia roku winiarskiego, z przeprowadzeniem pewnych czynności lub z określoną datą. Należy zatem określić dla każdej sytuacji termin operacyjny, który powinien być wzięty pod uwagę.

(23) Sytuacje, które należy uwzględnić do celów ustalenia terminu operacyjnego, są bardzo różne, w zależności od sektora. Termin operacyjny powinien być zatem określony stosownie do charakteru poszczególnych sytuacji i środków objętych tymi sektorami rolnictwa; dotyczy to w szczególności pomocy w sektorze mleka i przetworów mlecznych, programu „Owoce w szkole”, sektora cukru, środków promocyjnych i niektórych środków w ramach sektora owoców i warzyw.

(24) W odniesieniu do kwot o charakterze strukturalnym i środowiskowym, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 (11), oraz kwot zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 (12), których wypłata jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, wysokość kwot ustala się w odniesieniu do roku gospodarczego lub roku kalendarzowego. Cel gospodarczy zostaje więc osiągnięty, jeżeli termin operacyjny dla kursu walutowego jest ustalany dla danego roku. W związku z powyższym termin operacyjny należy ustalić na dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

(25) W przypadku zaliczek i zabezpieczeń kwoty do zapłaty lub kwoty zabezpieczone ustala się w euro zgodnie z sektorowym prawodawstwem rolnym. W związku z tym kurs walutowy mający zastosowanie do tych kwot musi być zbliżony do daty płatności zaliczki lub daty ustanowienia zabezpieczeń. W przypadku stosowania zabezpieczeń ich wysokość musi również umożliwić pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka, których dotyczy to zabezpieczenie. W tych okolicznościach termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być ustalony na podstawie daty ustalenia kwoty zaliczki lub daty wniesienia zabezpieczenia bądź na podstawie daty wypłaty zaliczki lub zabezpieczenia.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1290/2005 (13) Komisja dokonuje automatycznego zwolnienia niewykorzystanej części zobowiązania budżetowego dotyczącej programu rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2007–2013 w końcu drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zmienia tę zasadę, stanowiąc, że automatyczne zwolnienie ma miejsce w końcu trzeciego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Dla zachowania spójności prawa zasada N+2 powinna nadal mieć zastosowanie w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 i należy ustanowić odpowiednie przepisy przejściowe. Podobnie płatności okresowe w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 powinny nadal być uzależnione od przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z priorytetów dla całego okresu objętego danym programem. Ponadto, aby zapewnić spójność zarządzania tymi programami, te przepisy przejściowe powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

AGENCJE PŁATNICZE I INNE ORGANY

Artykuł 1

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. Agencje płatnicze odpowiedzialne za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę, jak określono w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w zakresie dokonywanych przez siebie płatności oraz przekazywania i przechowywania informacji oferują wystarczające gwarancje, że:

a) kwalifikowalność wniosków oraz, w przypadku rozwoju obszarów wiejskich, procedura przyznawania pomocy, jak również zgodność wniosków z przepisami unijnymi podlegają kontroli przed zatwierdzeniem płatności;

b) dokonane płatności podlegają księgowaniu w sposób dokładny i wyczerpujący;

c) przeprowadzane są kontrole przewidziane w prawodawstwie unijnym;

d) wymagane dokumenty są przedkładane w wyznaczonych terminach i w formie przewidzianej w przepisach unijnych;

e) dokumenty są dostępne i przechowywane w sposób zapewniający ich kompletność, ważność i czytelność pomimo upływu czasu, również w przypadku dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów unijnych.

2. Państwa członkowskie akredytują jako agencje płatnicze wydziały lub organy, które spełniają warunki przewidziane w ust. 1. Aby zdobyć akredytację, agencja płatnicza powinna dysponować strukturą administracyjną i systemem wewnętrznej kontroli, które spełniają kryteria określone w załączniku I („kryteria akredytacyjne”) w zakresie:

a) środowiska wewnętrznego;

b) działań kontrolnych;

c) informacji i komunikacji;

d) monitorowania.

Państwa członkowskie mogą ustanowić dodatkowe kryteria w celu uwzględniania wielkości, zakresu odpowiedzialności i innych szczególnych cech agencji płatniczej.

Artykuł 2

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. W przypadku gdy akredytowanych jest więcej niż jedna agencja płatnicza, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dane państwo członkowskie decyduje, w drodze aktu prawnego na szczeblu ministerialnym, o akredytacji jednostki koordynującej, po upewnieniu się, że jej uregulowania administracyjne zapewniają wystarczającą gwarancję, że jednostka ta jest zdolna do realizacji zadań, o których mowa w tym artykule.

2. Aby uzyskać akredytację, jednostka koordynująca musi stosować procedury gwarantujące, że:

a) deklaracje skierowane do Komisji opierają się na informacjach z należycie sprawdzonych źródeł;

b) deklaracje skierowane do Komisji zostały należycie sprawdzone przed ich przekazaniem;

c) istnieje stosowna ścieżka audytu pozwalająca na wsparcie informacji przekazywanych Komisji;

d) zapis informacji otrzymanych i przekazanych jest przechowywany w bezpieczny sposób na papierze albo w formacie elektronicznym.

Artykuł 3

Obowiązki agencji płatniczej w odniesieniu do interwencji publicznej

1. Agencje płatnicze, o których mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zapewniają zarządzanie operacjami i kontrolę operacji związanych ze środkami interwencyjnymi dotyczącymi przechowywania publicznego, za które są odpowiedzialne, na warunkach określonych w załączniku II do niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, określonych przez sektorowe prawodawstwo rolne, w szczególności na podstawie minimalnego odsetka kontroli określonego we wspomnianym załączniku.

Agencje płatnicze mogą delegować swoje kompetencje na rzecz agencji interwencyjnych, które spełniają warunki akredytacji ustanowione w pkt 1.C załącznika I do niniejszego rozporządzenia, bądź działać za pośrednictwem innych agencji płatniczych.

2. Agencje płatnicze lub agencje interwencyjne, bez uszczerbku dla ich ogólnej odpowiedzialności w zakresie przechowywania publicznego, mogą:

a) powierzyć zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego osobom fizycznym lub prawnym zajmującym się przechowywaniem interwencyjnych produktów rolnych („podmioty przechowujące”);

b) delegować osoby fizyczne lub prawne do wykonania niektórych szczególnych zadań określonych w sektorowym prawodawstwie rolnym.

Jeśli agencje płatnicze powierzają zarządzanie podmiotom przechowującym, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), zarządzanie to jest realizowane w ramach umowy o przechowywanie w oparciu o obowiązki i zasady ogólne określone w załączniku III.

3. Obowiązki agencji płatniczych w zakresie przechowywania publicznego są przede wszystkim następujące:

a) prowadzenie ewidencji zapasów i rachunków finansowych dla każdego z produktów podlegających środkowi interwencyjnemu związanemu z przechowywaniem publicznym na podstawie operacji zrealizowanych w okresie od dnia 1 października danego roku do dnia 30 września roku następnego, zwanym dalej „rokiem budżetowym” ;

b) uaktualnianie wykazu podmiotów przechowujących, z którymi agencje płatnicze podpisały umowy przechowywania publicznego. Wykaz ten zawiera wyczerpujące dane umożliwiające dokładną identyfikację wszystkich miejsc przechowywania, ich pojemności, liczby magazynów, chłodni lub silosów, ich planów i schematów;

c) udostępnianie Komisji typowych umów stosowanych przy przechowywaniu publicznym, zasad dotyczących przejmowania produktów, ich przechowywania i wydawania z magazynów podmiotów przechowujących, jak również zasad dotyczących odpowiedzialności tych podmiotów;

d) prowadzenie centralnej skomputeryzowanej ewidencji wszystkich zapasów, obejmującej wszystkie miejsca przechowywania, wszystkie produkty, wszystkie ilości i klasy poszczególnych produktów, z określeniem w każdym przypadku masy (w stosownych przypadkach, masy netto lub brutto) lub objętości;

e) dokonywanie, zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, wszystkich operacji związanych z przechowywaniem, konserwacją, transportem lub transferem produktów podlegających zakupom interwencyjnym, bez uszczerbku dla odpowiedzialności własnej kupujących, innych organizacji płatniczych biorących udział w operacji lub osób upoważnionych w tym względzie;

f) przeprowadzanie w nieregularnych odstępach czasu i bez uprzedzenia w ciągu całego roku kontroli na miejscu w magazynach, w których przechowywane są produkty objęte interwencją. O ile nie zaszkodzi to celowi kontroli, możliwe jest jednak powiadomienie, ściśle ograniczone do minimalnego koniecznego okresu. Tego rodzaju powiadomienie nie wykracza poza 24 godziny, z wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych;

g) przeprowadzanie corocznej inwentaryzacji zgodnie z art. 4.

Jeżeli w danym państwie członkowskim zarządzanie rachunkami dotyczącymi przechowywania publicznego w odniesieniu do jednego lub kilku produktów zapewnione jest przez kilka agencji płatniczych, ewidencja zapasów i rachunki finansowe, o których mowa w lit. a) i d), są konsolidowane na poziomie państwa członkowskiego przed przekazaniem odpowiednich informacji do Komisji.

4. Agencje płatnicze podejmują wszelkie środki, aby zagwarantować:

a) odpowiednie przechowywanie produktów objętych unijnymi środkami interwencji, kontrolując ich jakość co najmniej raz w roku;

b) kompletność zapasów interwencyjnych.

5. Agencje płatnicze informują niezwłocznie Komisję:

a) jeśli wydłużenie okresu przechowywania produktu mogłoby spowodować obniżenie jego jakości;

b) o stratach ilościowych lub obniżeniu jakości produktu na skutek klęsk żywiołowych.

Jeżeli mają zastosowanie sytuacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b, podejmuje odpowiednią decyzję:

a) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. a) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 229 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (14);

b) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. b) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 116 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Agencje płatnicze ponoszą skutki finansowe wynikające ze złego przechowywania produktu podlegającego unijnym środkom interwencyjnym, w szczególności z powodu niedostosowania metod przechowywania. Agencje ponoszą odpowiedzialność finansową w przypadku niedopełnienia swoich zobowiązań lub obowiązków, bez uszczerbku dla możliwości podjęcia działań przeciwko podmiotowi przechowującemu.

7. Agencja płatnicza w sposób ciągły udostępnia przedstawicielom Komisji oraz upoważnionym przez nią osobom, drogą elektroniczną lub w miejscu jej siedziby, rachunki dotyczące przechowywania publicznego oraz wszelkie dokumenty, umowy i pliki utworzone bądź otrzymane w kontekście operacji związanych z interwencją.

Artykuł 4

Inwentaryzacja

1. Agencje płatnicze w trakcie każdego roku budżetowego przeprowadzają inwentaryzację wszystkich produktów podlegających interwencji Unii.

Następnie porównują wyniki tej inwentaryzacji z danymi księgowymi. Księgowanie różnic stwierdzonych w ilościach oraz kwot wynikających z różnic jakościowych stwierdzonych w trakcie kontroli odbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na podstawie art. 46 ust. 6 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Do celów stosowania ust. 1 brakujące ilości wynikające ze standardowych operacji związanych z przechowywaniem publicznym podlegają granicom tolerancji wyznaczonym w załączniku IV i odpowiadają różnicy między zapasem teoretycznym wynikającym z ujęcia księgowego zapasów a zapasem rzeczywistym ustalonym na podstawie inwentaryzacji przewidzianej w ust. 1 lub zapasem wykazanym w księgach jako pozostający po wyczerpaniu zapasu rzeczywistego w magazynie.

ROZDZIAŁ II

ZARZĄDZANIE FINANSOWE

Artykuł 5

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia.

Po przekroczeniu progu 5 % wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone zgodnie z następującymi zasadami:

a) w odniesieniu do wydatków dokonanych w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 10 %;

b) w odniesieniu do wydatków dokonanych w drugim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 25 %;

c) w odniesieniu do wydatków dokonanych w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 45 %;

d) w odniesieniu do wydatków dokonanych w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 70 %;

e) w odniesieniu do wydatków dokonanych w terminie późniejszym niż w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w odniesieniu do płatności bezpośrednich, których kwota jest niższa od pułapu, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (15), stosuje się następujące warunki:

a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 15 października roku N+1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

b) podczas roku budżetowego N+1 płatności bezpośrednie, inne niż płatności przyznawane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (16) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (17), w odniesieniu do lat kalendarzowych N–1 lub wcześniejszych, dokonane po upływie terminu płatności, będą kwalifikowalne do finansowania w ramach EFRG, jedynie gdy całkowita kwota płatności bezpośrednich, które realizowane są w roku budżetowym N+1 – dostosowanych w stosownych przypadkach do kwot przed korektą przewidzianą w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 – nie przekracza pułapu określonego w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 w odniesieniu do roku kalendarzowego N, zgodnie z art. 7 tego rozporządzenia;

c) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a) lub b), zostają zmniejszone o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b).

3a. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w roku budżetowym 2015 w odniesieniu do płatności bezpośrednich wymienionych w załączniku I do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 stosuje się następujące warunki:

(a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 najpóźniej w dniu 15 października roku 2015, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

(b) w przypadku państw członkowskich stosujących system płatności jednolitych zgodnie z rozdziałem 3 tytułu III rozporządzenia (WE) nr 73/2009, płatności bezpośrednie inne niż płatności określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (18) oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (19) w odniesieniu do roku kalendarzowego 2013 lub lat wcześniejszych, zrealizowane po terminie płatności, będą kwalifikowały się do finansowania w ramach EFRG, tylko jeśli całkowita kwota płatności bezpośrednich zrealizowanych w roku budżetowym 2015, w odpowiednich przypadkach dostosowanych do kwot przed korektą przewidzianą w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 73/2009 lub w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekracza pułapu określonego w załączniku VIII do rozporządzenia (WE) nr 73/2009 w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 i biorąc pod uwagę kwoty wynikające z zastosowania art. 136b rozporządzenia (WE) nr 73/2009 w odniesieniu do roku 2014, jak określono w załączniku VIIIa do tego rozporządzenia;

(c) w przypadku państw członkowskich stosujących system jednolitej płatności obszarowej ustanowiony w art. 122 rozporządzenia (WE) nr 73/2009, płatności bezpośrednie w odniesieniu do roku kalendarzowego 2013 lub lat wcześniejszych dokonane po upływie terminu płatności będą kwalifikowały się do finansowania w ramach EFRG, tylko jeśli całkowita kwota płatności bezpośrednich zrealizowanych w roku budżetowym 2015, w odpowiednich przypadkach dostosowanych do kwot przed korektą przewidzianą w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 73/2009 lub w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekracza sumy indywidualnych pułapów ustanowionych dla płatności bezpośrednich w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 dla danego państwa członkowskiego;

(d) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a), b) lub c), redukuje się o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b) lub c).

4. Komisja stosuje inną skalę od skali przewidzianych w ust. 2 i 3 i/lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia.

Akapitu pierwszego nie stosuje się jednakże w przypadku wydatków przekraczających pułap, o którym mowa w ust. 3 lit. b).

5. Kontrole przestrzegania terminów płatności, w odniesieniu do płatności miesięcznych, przeprowadza się dwukrotnie w każdym roku budżetowym:

a) dla wydatków dokonywanych do dnia 31 lipca;

b) dla wydatków dokonywanych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminów w sierpniu, wrześniu oraz październiku są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie zgodności rozliczeń, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 6

Nieprzestrzeganie najwcześniejszej daty płatności

W odniesieniu do EFRG, jeżeli państwa członkowskie mają prawo wypłacania zaliczek przed najwcześniejszą datą płatności ustaloną w sektorowym prawodawstwie rolnym do określonej maksymalnej kwoty, wszelkie wydatki przekraczające taką maksymalną kwotę uznaje się za wydatki dokonane przed najwcześniejszą datą płatności. Zgodnie z wyjątkami, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wydatki te kwalifikują się jednak do finansowania przez Unię po ich zmniejszeniu o 10 %.

Artykuł 7

Kompensata ze strony agencji płatniczych

1. W związku ze swoją decyzją dotyczącą płatności miesięcznych podjętą zgodnie z art. 18 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, Komisja wypłaca saldo wydatków zadeklarowanych przez każde państwo członkowskie, pomniejszone o kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, włączonych przez wspomniane państwo członkowskie do tej samej deklaracji wydatków. Kompensatę tę traktuje się jako odpowiednie dochody.

Środki na zobowiązania i środki na płatności wynikające z dochodów przeznaczonych na określony cel są otwarte od chwili przeznaczenia tych dochodów na odpowiednie linie budżetowe. Dochody przeznacza się w chwili księgowania dochodów przeznaczonych na określony cel, w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania oświadczeń przekazanych przez państwa członkowskie, zgodnie z zasadami określonymi w art. 43 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Jeżeli kwoty, o których mowa w art. 43 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostały wstrzymane przed płatnością danej pomocy w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbań, to są one odliczane od odpowiedniej kwoty wydatków.

3. Kwoty wkładów Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) odzyskane od beneficjentów w ramach danego programu rozwoju obszarów wiejskich – w każdym okresie referencyjnym – są odliczane od kwoty do wypłacenia przez EFRROW w deklaracji wydatków za ten okres.

4. Kwoty większe lub mniejsze wynikające, w stosownych przypadkach, z rozliczenia rachunków, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, mogą być ponownie wykorzystane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, dodaje się lub odejmuje od kwoty wkładu EFRROW po sporządzeniu pierwszej deklaracji po decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

5. Pomoc finansowa EFRG stanowi równowartość wydatków obliczonych na podstawie informacji przekazanych przez agencję płatniczą, pomniejszonych o wszelkie dochody wynikające z zastosowania środka interwencyjnego, zatwierdzonych za pomocą wdrożonego przez Komisję systemu informatycznego i ujętych przez agencję płatniczą w deklaracji wydatków.

Artykuł 8

Opóźnione przyjęcie budżetu Unii

1. W odniesieniu do EFRG, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego, płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych przez państwa członkowskie, ustanowione w ramach każdego rozdziału dotyczącego wydatków oraz w ramach limitów ustanowionych w art. 16 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych zwrotów.

2. W odniesieniu do EFRROW, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego:

a) płatności okresowe, o których mowa w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się proporcjonalnie do dostępnych wpływów zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych dla każdego programu rozwoju obszarów wiejskich. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych płatności okresowych;

b) jeśli chodzi o zobowiązania budżetowe, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, pierwsze roczne raty po przyjęciu programów rozwoju obszarów wiejskich są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia tych programów. Po wyczerpaniu odpowiednich zobowiązań, zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rocznych rat są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia programów. Jeżeli środki dostępne na zobowiązania są ograniczone, Komisja może podejmować częściowe roczne zobowiązania w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich. Zobowiązania dotyczące pozostałego salda w odniesieniu do tych programów zostają zaciągnięte dopiero po udostępnieniu dodatkowych środków na zobowiązania.

Artykuł 9

Odroczenie płatności miesięcznych

Po uprzednim zawiadomieniu zainteresowanych państw członkowskich, Komisja może odroczyć płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wypłacane na rzecz państw członkowskich, jeśli informacje, o których mowa w art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) tego rozporządzenia, zostaną dostarczone z opóźnieniem lub zawierają rozbieżności wymagające dodatkowej weryfikacji.

Artykuł 10

Zawieszenie płatności w przypadku spóźnionego przedłożenia informacji

1. Zawieszenie płatności, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku V do niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRG zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 1 grudnia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

3. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRROW zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 stycznia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

Artykuł 11

Kurs walutowy mający zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków

1. Zgodnie z art. 106 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w przypadku EFRG podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują ten sam kurs walutowy, co kurs, który zastosowały w chwili dokonywania płatności na rzecz beneficjentów lub otrzymania dochodów, zgodnie z rozdziałem V i sektorowym prawodawstwem rolnym. W przypadku decyzji dotyczących rozliczania, o których mowa w art. 51 i 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie stosują pierwszy kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny po dacie przyjęcia tej decyzji.

W przypadkach innych niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności w odniesieniu do programów promocyjnych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 3/2008 (20) oraz w odniesieniu do środków promocyjnych w sektorze wina, a także w odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, stosowany kurs walutowy jest przedostatnim kursem walutowym ustalonym przez Europejski Bank Centralny przed miesiącem, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

2. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują – w odniesieniu do każdej operacji płatności lub odzyskania – przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny sprzed miesiąca, w którym operacje zapisuje się w księgach agencji płatniczej.

ROZDZIAŁ III

ROZLICZENIE RACHUNKÓW I INNE KONTROLE

Artykuł 12

Kryteria i metodyka stosowania korekt w ramach kontroli zgodności rozliczeń

1. Dla celów przyjęcia decyzji zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie kwot, które mają być wyłączone z finansowania unijnego, Komisja dokonuje rozróżnienia pomiędzy kwotami uznanymi za kwoty nienależnie wypłacone lub częściami tych kwot a kwotami ustalonymi w drodze zastosowania korekt ekstrapolowanych lub ryczałtowych.

W celu oceny kwot podlegających wyłączeniu z finansowania unijnego w przypadku stwierdzenia, że wydatki nie zostały poniesione zgodnie z przepisami unijnymi, oraz, w odniesieniu do EFRROW – zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi i krajowymi, Komisja bierze pod uwagę swoje własne ustalenia i informacje udostępnione przez państwa członkowskie w ramach procedury kontroli zgodności rozliczeń przeprowadzonej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Komisja podejmuje decyzję o wyłączeniu w oparciu o zidentyfikowanie kwot nienależnie wypłaconych, wyłącznie jeżeli kwoty te można zidentyfikować przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów. Jeżeli Komisja nie może zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów, państwa członkowskie mogą, w terminie ustalonym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, przedstawić dane dotyczące weryfikacji tych kwot na podstawie kontroli wszystkich indywidualnych przypadków, których dana nieprawidłowość może potencjalnie dotyczyć. Weryfikacja obejmuje wszystkie wydatki poniesione z naruszeniem mających zastosowanie przepisów i obciążające budżet Unii. Przedstawione dane muszą obejmować wszystkie poszczególne kwoty, które są niekwalifikowalne z powodu danej nieprawidłowości.

3. Jeżeli zgodnie z ust. 2 nie można zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych, Komisja może określić kwoty, które mają zostać wyłączone przez zastosowanie korekt ekstrapolowanych. Aby umożliwić Komisji określenie przedmiotowych kwot, państwa członkowskie mogą przedłożyć, w terminie przewidzianym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności obliczeń, obliczenie kwoty podlegającej wyłączeniu z finansowania unijnego poprzez ekstrapolację na podstawie metod statystycznych wyników kontroli przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych przypadków. Próba pochodzi z populacji, w której można w uzasadniony sposób spodziewać się tej samej nieprawidłowości.

4. W celu uwzględnienia wyników obliczeń przedłożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja ma prawo:

a) ocenić metody wykorzystane do obliczenia lub ekstrapolacji, które powinny zostać wyraźnie opisane przez państwa członkowskie;

b) sprawdzić reprezentatywność próby, o której mowa w ust. 3;

c) sprawdzić przedłożone jej treść i wyniki obliczeń lub ekstrapolacji;

d) uzyskać wystarczające i stosowne dowody kontroli dotyczące danych podstawowych.

5. Stosując ust. 3, państwa członkowskie mogą w kontekście swojego audytu przewidzianego w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wykorzystywać dane statystyczne agencji płatniczych dotyczące kontroli, potwierdzone przez jednostkę certyfikującą lub dokonaną przez tę jednostkę ocenę poziomu błędu, pod następującymi warunkami:

a) Komisja jest zadowolona z działań realizowanych przez jednostki certyfikujące zarówno w zakresie strategii audytu, jak i treści, zakresu i jakości rzeczywistych prac audytowych;

b) zakres prac jednostek certyfikujących jest zgodny z zakresem danego postępowania w sprawie kontroli zgodności rozliczeń, w szczególności w odniesieniu do środków lub systemów;

c) kwota wszelkich kar, które należało zastosować, została uwzględniona w ocenach.

6. Jeżeli nie zostały spełnione warunki określenia kwot, które mają zostać wyłączone z finansowania Unii, o których mowa w ust. 2 i 3, lub charakter przypadku sprawia, że nie można określić kwot, które mają zostać wyłączone na podstawie tych ustępów, Komisja stosuje korekty ryczałtowe, uwzględniając charakter i wagę naruszenia oraz własną ocenę ryzyka poniesienia straty finansowej przez Unię.

Poziom korekty ryczałtowej wyznacza się z uwzględnieniem w szczególności rodzaju zidentyfikowanej niezgodności. W tym celu niedociągnięcia ujawnione w ramach kontroli zostają podzielone na odnoszące się do kluczowych i do pomocniczych mechanizmów kontroli, w następujący sposób:

a) kluczowe mechanizmy kontroli to kontrole bezpośrednie i administracyjne niezbędne do ustalenia kwalifikowalności pomocy oraz odnośnego stosowania zmniejszeń i kar;

b) pomocnicze mechanizmy kontroli to wszystkie inne czynności administracyjne niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia wniosków.

Jeżeli w ramach jednej procedury kontroli zgodności rozliczeń ustalone zostaną różne niezgodności, które pojedynczo powodowałyby różne korekty ryczałtowe, stosuje się wyłącznie najwyższy poziom korekty ryczałtowej.

7. Przy ustalaniu poziomu korekt ryczałtowych Komisja może w szczególności wziąć pod uwagę poniższe okoliczności, świadczące o większej wadze nieprawidłowości wskazujących na większe ryzyko straty dla budżetu Unii:

a) co najmniej jeden kluczowy mechanizm kontroli nie jest stosowany lub jest stosowany na tyle nieprawidłowo lub nieregularnie, że uznaje się go za nieefektywny, jeśli chodzi o określanie kwalifikowalności wniosku lub zapobieganie nieprawidłowościom; lub

b) wykryto trzy lub więcej niedociągnięć w odniesieniu do tego samego systemu kontroli; lub

c) dane państwo członkowskie nie stosuje systemu kontroli lub stosowanie takie ma poważne wady oraz istnieją dowody na poważne nieprawidłowości i zaniedbania w przeciwdziałaniu nieprawidłowościom lub oszustwom; lub

d) w odniesieniu do tego państwa członkowskiego została już zastosowana korekta za podobne niedociągnięcia w tym samym sektorze, z zastrzeżeniem zbadania przez Komisję wszelkich środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych już przez dane państwo członkowskie.

8. Jeżeli państwo członkowskie przedstawia obiektywne przesłanki, które nie spełniają warunków określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, z których jednak wynika, że maksymalna strata dla funduszy jest niższa od tej, która wynikałaby z zastosowania stawki zryczałtowanej niższej niż zaproponowana, Komisja stosuje tę niższą stawkę zryczałtowaną, aby określić kwoty, które mają być wyłączone z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

9. Kwoty faktycznie odzyskane od beneficjentów i przekazane na rzecz funduszy przed odpowiednią datą, jaką ustali Komisja w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, odlicza się od kwoty, którą Komisja postanawia wyłączyć z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 13

Obowiązki po zakończeniu procedur odzyskiwania należności

Po zakończeniu procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie:

a) przekazują na rzecz EFRG pięćdziesiąt procent odzyskanych kwot, po odjęciu kosztów odzyskania przewidzianego w art. 55 akapit drugi tego rozporządzenia;

b) przekazują na rzecz EFRROW pięćdziesiąt procent kwot odzyskanych po zamknięciu programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich lub odzyskanych przed zamknięciem takiego programu, które jednak nie mogły być ponownie wykorzystane zgodnie z art. 56 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 14

Kontrola transakcji

System kontroli ustanowiony w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku VI do niniejszego rozporządzenia.

TYTUŁ IV

ZABEZPIECZENIA

SEKCJA 1

Zakres i stosowanie terminów

Artykuł 15

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego przewiduje się zabezpieczenie, bez względu na to, czy użyto w nich konkretnego terminu „zabezpieczenie”.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do zabezpieczeń złożonych w celu zapewnienia płatności ceł przywozowych i wywozowych określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 (21).

Artykuł 16

Terminy stosowane w niniejszym rozdziale

Do celów niniejszego rozdziału:

a) „właściwy organ” jest to strona upoważniona do przyjęcia zabezpieczenia lub strona upoważniona do podjęcia decyzji w myśl odpowiedniego rozporządzenia, czy zabezpieczenie ma być zwolnione, czy też ma ulec przepadkowi;

b) „zabezpieczenie zbiorcze” jest to zabezpieczenie udostępnione właściwemu organowi w celu zapewnienia, że spełnione zostanie więcej niż jedno zobowiązanie.

c) „odpowiednia część kwoty zabezpieczonej” jest to część sumy zabezpieczonej odpowiadająca ilości, dla której naruszono zobowiązanie.

SEKCJA 2

Wymóg złożenia zabezpieczenia

Artykuł 17

Strona odpowiedzialna

Zabezpieczenie jest przekazywane przez stronę lub w imieniu strony odpowiedzialnej za wypłacenie należnej kwoty pieniężnej, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie spełnione.

Artykuł 18

Odstąpienie od wymogu złożenia zabezpieczenia

1. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy strona odpowiedzialna za spełnienie zobowiązania jest:

a) jednostką publiczną odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków organu publicznego;

b) jednostką prywatną pełniącą obowiązki, o których mowa w lit. a), pod nadzorem państwa.

2. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy wartość zabezpieczanej sumy jest mniejsza niż 500 EUR. W takim przypadku zainteresowana strona składa pisemne zobowiązanie, że – jeżeli odpowiednie zobowiązanie nie zostanie spełnione – uiści kwotę równą zabezpieczeniu, od którego odstąpiono.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu wartość zabezpieczenia zostanie tak obliczona, aby obejmować wszystkie istotne zobowiązania powiązane z tą samą operacją.

Artykuł 19

Warunki mające zastosowanie do zabezpieczeń

1. Właściwy organ nie przyjmuje zabezpieczenia, które uważa za nieodpowiednie, niewystarczające albo niezapewniające pokrycia na dostatecznie długi okres lub wymaga jego zamiany.

2. W przypadku zdeponowania gotówki drogą transferu nie jest ona traktowana jako zabezpieczenie, dopóki właściwy organ nie upewni się, że kwota ta znajduje się w jego dyspozycji.

3. Czek na kwotę, której płatność jest zagwarantowana przez instytucję finansową uznaną w tym celu przez państwo członkowskie odpowiednie dla właściwego organu, jest traktowany jak depozyt gotówkowy. Właściwy organ nie musi składać takiego czeku do realizacji, dopóki nie nadejdzie ostateczny termin jego realizacji.

Czek innego rodzaju niż ten, o którym mowa w akapicie pierwszym, stanowi zabezpieczenie jedynie wówczas, gdy właściwy organ stwierdzi, że dysponuje kwotą podaną na czeku.

4. Wszelkie koszty naliczane przez instytucję finansową są ponoszone przez stronę składającą zabezpieczenie

5. Strona składająca zabezpieczenie w postaci depozytu gotówkowego nie otrzymuje żadnych odsetek.

Artykuł 20

Stosowanie euro

1. Zabezpieczenia wyraża się w euro.

2. Jeżeli zabezpieczenie zostanie zatwierdzone w państwie członkowskim nienależącym do strefy euro, kwota zabezpieczenia wyrażona w euro zostaje przeliczona na mającą zastosowanie walutę krajową zgodnie z przepisami rozdziału V. Zobowiązanie odpowiadające zabezpieczeniu i kwota, która mogłaby ewentualnie zostać zatrzymana w przypadku nieprawidłowości lub naruszenia, zostają ustalone w euro.

Artykuł 21

Poręczyciel

1. Poręczyciel posiada miejsce zameldowania lub prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Unii i zgodnie z postanowieniami Traktatu dotyczącymi swobody świadczenia usług jest zatwierdzany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym zabezpieczenie jest składane. Poręczyciel jest związany gwarancją wystawioną na piśmie.

2. Pisemna gwarancja zawiera co najmniej następujące informacje:

a) zobowiązanie lub, w przypadku zabezpieczenia zbiorczego, rodzaje zobowiązań, wypełnienie których gwarantuje ona płatnością odpowiedniej kwoty pieniędzy;

b) maksymalne zobowiązanie finansowe, które poręczyciel akceptuje;

c) potwierdzenie, że poręczyciel podejmuje się solidarnie ze stroną odpowiedzialną za wywiązanie się ze zobowiązań zapłacić, w ciągu 30 dni od żądania ze strony właściwego organu, dowolną kwotę w ramach gwarancji należnej z chwilą powiadomienia o przepadku gwarancji.

3. W przypadku gdy udzielono już pisemnego zabezpieczenia zbiorczego, właściwy organ ustala odpowiednią procedurę, na podstawie której całe zabezpieczenie lub jego część są przypisane określonemu zobowiązaniu.

Artykuł 22

Stosowanie siły wyższej

Każda osoba odpowiedzialna za realizację zobowiązania objętego zabezpieczeniem, utrzymująca, że nieprzestrzeganie zobowiązania spowodowane jest działaniem siły wyższej, udowadnia właściwym organom w sposób je zadowalający, że miało miejsce działanie siły wyższej. Jeżeli właściwy organ uzna działanie siły wyższej, zobowiązanie wygasa wyłącznie do celów zwrotu zabezpieczenia.

SEKCJA 3

Zwrot i przepadek zabezpieczeń innych niż te, o których mowa w sekcji 4

Artykuł 23

Przepadek zabezpieczeń

1. Zobowiązanie, o którym mowa w art. 66 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, jest wymogiem podjęcia lub zaniechania działania, o zasadniczym znaczeniu dla celów rozporządzenia nakładającego ten wymóg.

2. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wypełnione i nie wyznaczono żadnego terminu na jego wypełnienie, zabezpieczenie ulega przepadkowi, kiedy właściwy organ stwierdzi, że zobowiązanie to nie zostało wypełnione.

3. Jeżeli wyznaczono termin na wypełnienie zobowiązania, a zostało ono wypełnione dopiero po tym terminie, zabezpieczenie ulega przepadkowi.

W takim przypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi w wysokości 10 % natychmiast, a do pozostałej kwoty stosuje się dodatkowy odsetek w wysokości:

a) 2 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy przywozu produktów do państwa trzeciego;

b) 5 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy opuszczenia przez produkty obszaru celnego Unii.

4. Jeżeli zobowiązanie zostanie wypełnione w terminie, a dowód jego wypełnienia należy przedstawić w ustalonym terminie, zabezpieczenie dotyczące tego zobowiązania ulega przepadkowi za każdy dzień kalendarzowy przekraczający ten termin, według wzoru 0,2/ustalony termin w dniach i z uwzględnieniem art. 25.

Jeżeli dowód, o którym mowa w akapicie pierwszym, polega na złożeniu wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na przywóz lub wywóz, lub przedstawieniu dowodu, że produkty opuściły obszar celny Unii, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi wynosi 15 %, jeżeli dowód ten zostanie złożony po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym, ale najpóźniej w 730. dniu kalendarzowym po upływie daty ważności pozwolenia. Po upływie 730 dni kalendarzowych pozostała kwota zabezpieczenia ulega przepadkowi w całości.

Jeżeli zobowiązanie określone w akapicie pierwszym dotyczy złożenia wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na wywóz produktów o z góry ustalanej stawce refundacji, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi, wynosi:

a) 10 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 61. a 90. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

b) 50 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 91. a 120. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

c) 70 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 121. a 150. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

d) 80 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 151. a 180. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

e) 100 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone po 180. dniu kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia.

5. Kwota zabezpieczenia ulegająca przepadkowi jest zaokrąglana do pierwszej niższej kwoty wyrażonej w pełnym euro lub stosowanej walucie krajowej.

Artykuł 24

Zwrot zabezpieczeń

1. Po przedstawieniu dowodów – określonych w szczegółowych przepisach unijnych – świadczących, że zobowiązanie zostało wypełnione, lub po częściowym przepadku zabezpieczenia zgodnie z art. 66 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i art. 23 niniejszego rozporządzenia, pozostała kwota zabezpieczenia zostaje niezwłocznie zwrócona.

2. Na żądanie zabezpieczenie jest częściowo zwracane w przypadku dostarczenia stosownego dowodu dotyczącego części ilości produktu, pod warunkiem że część ta nie jest mniejsza niż jakakolwiek minimalna ilość podana w rozporządzeniu wymagającym zabezpieczenia, a w razie braku takiego – jak określono przez państwo członkowskie.

3. W przypadku gdy nie został ustalony termin na przedstawienie dowodu potrzebnego do zwrotu zabezpieczenia, termin ten wynosi 365 dni kalendarzowych, licząc od terminu ustalonego do wypełnienia zobowiązania, dla którego złożono zabezpieczenie. W przypadku nieustalenia takiego terminu – 365 dni kalendarzowych, licząc od dnia, do którego wypełnione zostały wszystkie zobowiązania.

Termin ustanowiony w akapicie pierwszym nie przekracza 1 095 dni kalendarzowych, licząc od momentu przypisania zabezpieczenia do określonego zobowiązania.

Artykuł 25

Progi

1. Łączna kwota podlegająca przepadkowi nie przekracza 100 % odpowiedniej części zabezpieczonej kwoty.

2. Właściwy organ może zaniechać wymogu przepadku kwoty o wartości niższej niż 100 EUR, pod warunkiem że dla porównywalnych przypadków istnieją podobne krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

SEKCJA 4

Zabezpieczenia w odniesieniu do zaliczek

Artykuł 26

Zakres stosowania

Przepisy niniejszej sekcji obowiązują we wszystkich przypadkach, w których szczególne przepisy Unii przewidują, że pewna kwota może być wypłacona zaliczkowo przed wypełnieniem zobowiązania do uzyskania pomocy lub zaliczki.

Artykuł 27

Zwrot zabezpieczeń

1. Zabezpieczenie jest zwracane:

a) gdy ustalone zostało ostateczne nabycie praw do kwoty przyznanej jako zaliczka;

b) lub gdy przyznana kwota zwiększona o dodatek przewidziany w przepisach szczególnych Unii została spłacona.

2. Gdy upłynie termin okazania ostatecznego nabycia praw do przyznanej kwoty a dowód nabycia praw nie został przedstawiony, właściwy organ niezwłocznie przystępuje do procedury przepadku zabezpieczenia.

Jeżeli jednak przepisy Unii przewidują taką możliwość, dowód może zostać przedstawiony nawet po upływie tego terminu w zamian za częściową wypłatę zabezpieczenia.

TYTUŁ V

STOSOWANIE EURO

Artykuł 28

Refundacje wywozowe i handel z państwami trzecimi

1. W przypadku kwot dotyczących przywozu i w przypadku podatków wywozowych, które to kwoty i podatki są ustalone w euro w prawodawstwie Unii dotyczącym wspólnej polityki rolnej i są stosowane przez państwa członkowskie w walutach krajowych, kurs przeliczeniowy jest równy współczynnikowi stosowanemu na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92.

2. W przypadku refundacji wywozowych ustalanych w euro oraz cen i kwot wyrażonych w euro w prawodawstwie rolnym Unii w odniesieniu do handlu z państwami trzecimi terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data przyjęcia zgłoszenia celnego.

3. Do celów obliczania standardowej wartości owoców i warzyw w przywozie, o której mowa w art. 136 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 543/2011 (22), aby określić cenę wejścia, o której mowa w art. 137 ust. 1 tego rozporządzenia, terminem operacyjnym dla kursu walutowego w odniesieniu do cen reprezentatywnych zastosowanych do obliczenia tej wartości standardowej oraz kwoty redukcji określonej w art. 134 ust. 3 tego rozporządzenia jest dzień, do którego odnoszą się ceny reprezentatywne.

Artykuł 29

Refundacje produkcyjne i szczególne rodzaje pomocy

1. W przypadku refundacji produkcyjnych określonych w euro przez prawodawstwo Unii terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data powiadomienia o dotarciu produktów do miejsca przeznaczenia, wymaganego przez przedmiotowe prawodawstwo. W przypadku gdy miejsce przeznaczenia nie jest wymagane, terminem operacyjnym jest data przyjęcia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

2. W przypadku pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest, bez uszczerbku dla art. 30–33, pierwsze działanie, które zapewnia, po przejęciu produktów przez dany podmiot gospodarczy, stosowne wykorzystanie przedmiotowych produktów oraz które stanowi warunek przyznania pomocy.

3. W przypadku pomocy na rzecz prywatnego przechowywania terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, za który przyznawana jest pomoc związaną z tą samą umową.

4. W przypadku pomocy innej niż pomoc, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu oraz w art. 30 i 31, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania wniosków.

Artykuł 30

Sektor wina

1. Terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym przyznano wsparcie na rzecz:

a) określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 restrukturyzacji i przekształcania winnic;

b) ustanowienia funduszy wspólnego inwestowania, o których mowa w art. 48 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) ustanowienia ubezpieczenia zbiorów, o którym mowa w art. 49 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. W przypadku wsparcia wypłacanego dla dobrowolnej lub obowiązkowej destylacji produktów ubocznych powstających podczas produkcji wina, o której mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym dany produkt uboczny został dostarczony.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w art. 50 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz innowacji w sektorze wina, o których mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

4. W przypadku operacji zbierania zielonych plonów, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień przeprowadzenia operacji zbierania zielonych plonów.

Artykuł 31

Kwoty i płatności w sektorze mleka i przetworów mlecznych

1. W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie niektórych przetworów mlecznych uczniom, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 657/2008 (23), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, do którego odnosi się wniosek o pomoc, o którym mowa w art. 11 tego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do płatności opłaty wyrównawczej, o której mowa w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 595/2004 (24), dla 12-miesięcznego okresu w rozumieniu części II tytuł I rozdział III rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (25), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 kwietnia następujący po danym okresie.

3. W przypadku kosztów transportu, o których mowa w art. 30 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1272/2009 (26), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień otrzymania przez właściwy organ ważnej oferty.

Artykuł 32

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu „Owoce w szkole”

W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 (27), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający okres, o którym mowa w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia.

Artykuł 32a

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu dla szkół

[1] W odniesieniu do pomocy przyznanej na wdrożenie programu dla szkół, o którym mowa w części II tytuł I rozdział II sekcja 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający dany rok szkolny.

Artykuł 33

Cena minimalna buraków, opłata za przekroczenie kwoty krajowej i opłata produkcyjna w sektorze cukru

W przypadku opłaty produkcyjnej dotyczącej cukru, ceny minimalnej buraków i opłaty z tytułu nadwyżek, o których mowa odpowiednio w art. 128, 135 i 142 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 października roku gospodarczego, względem którego są stosowane lub wypłacane odnośne ceny i kwoty.

Artykuł 34

Kwoty o charakterze strukturalnym lub środowiskowym oraz ogólne koszty programów operacyjnych

1. W przypadku kwot, o których mowa w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 oraz kwot dotyczących środków zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1698/2005, których wypłata na rzecz beneficjentów jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

Jeżeli jednak, zgodnie z przepisami Unii, wypłata kwot, o których mowa w akapicie pierwszym, została rozłożona na szereg lat, terminem operacyjnym dla kursu walutowego dla każdej raty rocznej jest dzień 1 stycznia roku, za który wypłacana jest dana rata.

2. W odniesieniu do sum, o których mowa w pkt 2 lit. a) załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 543/2011, przeznaczonych na pokrycie kosztów ogólnych szczególnie związanych z funduszami lub programami operacyjnymi, o których mowa w art. 32 i 33 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, do którego odnoszą się te koszty ogólne.

Artykuł 35

Kwoty związane z upoważnieniem do przyznania krajowej pomocy finansowej organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw oraz częściowy zwrot tej krajowej pomocy finansowej

1. W przypadku wniosku o zatwierdzenie współfinansowania krajowego, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym jest termin złożenia wniosku do Komisji zgodnie z art. 92 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

2. W przypadku zwrotu przez Unię krajowej pomocy finansowej zgodnie z art. 95 rozporządzenia (UE) nr 543/2011 terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin złożenia przez organizacje producentów wniosków o pomoc do właściwych organów państw członkowskich zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

Artykuł 36

Inne kwoty i ceny

W odniesieniu do cen lub kwot innych niż te, o których mowa w art. 28–35, lub kwot związanych z tymi cenami, wyrażonych w euro w prawodawstwie Unii lub wyrażonych w euro w ramach procedury przetargowej, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień wystąpienia jednego z następujących zdarzeń prawnych:

a) w przypadku zakupów, data otrzymania ważnej oferty;

b) w przypadku sprzedaży, data otrzymania ważnej oferty;

c) w przypadku wycofania produktów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym odbywa się operacja wycofania;

d) w przypadku niezbierania plonów i zbierania zielonych plonów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym ma miejsce niezbieranie plonów i zbieranie zielonych plonów;

e) w przypadku kosztów transportu, przetwarzania lub przechowywania publicznego oraz w przypadku kwot przyznawanych na badania jako część procedury przetargowej, ostatni dzień składania ofert;

f) w przypadku rejestracji cen, kwot lub ofert przetargowych na rynku, dzień, za który została zarejestrowana cena, kwota lub oferta przetargowa;

g) w przypadku sankcji związanych z nieprzestrzeganiem prawodawstwa rolnego, data aktu, w którym właściwy organ ustala fakty;

h) w przypadku obrotów lub kwot związanych z wielkością produkcji, początek okresu referencyjnego określonego w prawodawstwie rolnym.

Artykuł 37

Wypłata zaliczek

W przypadku zaliczek terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny mający zastosowanie do ceny lub kwoty, do których odnosi się zaliczka, o ile przedmiotowy termin miał miejsce do momentu wypłaty zaliczki lub, w innych przypadkach, data określenia zaliczki w euro lub, jeżeli nie miało to miejsca, data wypłaty zaliczki. Termin operacyjny dla kursu walutowego ma zastosowanie do zaliczek bez uszczerbku dla stosowania terminu operacyjnego dla tej ceny lub kwoty w odniesieniu do przedmiotowej pełnej ceny lub kwoty.

Artykuł 38

Zabezpieczenia

W przypadku zabezpieczeń terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data wniesienia zabezpieczenia.

Stosuje się jednak następujące wyjątki:

a) w przypadku zabezpieczeń związanych z zaliczkami terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny określony dla kwoty zaliczki, jeżeli termin ten miał miejsce przed wypłatą zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń związanych ze składaniem ofert przetargowych terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień złożenia oferty;

c) w przypadku zabezpieczeń związanych z realizacją przetargów terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania ofert.

Artykuł 39

Kontrola transakcji

Kwoty wyrażone w euro podawane w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 przelicza się w razie potrzeby na waluty krajowe, stosując kurs walutowy obowiązujący pierwszego dnia roboczego roku rozpoczęcia okresu kontroli, opublikowany w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 40

Określenie kursu walutowego

W przypadku gdy termin operacyjny jest ustalony na mocy prawodawstwa Unii, kursem walutowym, który należy zastosować, jest ostatni kurs wyznaczony przez Europejski Bank Centralny (EBC) przed pierwszym dniem miesiąca, w którym miał miejsce termin operacyjny.

Jednakże w następujących przypadkach należy zastosować następujący kurs walutowy:

a) w przypadkach, o których mowa w art. 28 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w których terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest przyjęcie zgłoszenia celnego, kurs określony w art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

b) w przypadku wydatków interwencyjnych w ramach publicznego przechowywania, kurs wynikający z zastosowania art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 906/2014 (28);

c) w przypadku ceny minimalnej buraków, o której mowa w art. 33 niniejszego rozporządzenia, średni kurs ustalony przez Europejski Bank Centralny (EBC) w ostatnim miesiącu przed terminem operacyjnym.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 41

Przepisy przejściowe

1. W przypadku gdy agencja płatnicza, która została akredytowana zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1290/2005, przyjmuje odpowiedzialność za wydatki, za które wcześniej nie była odpowiedzialna, akredytacji w odniesieniu do nowego zakresu odpowiedzialności dokonuje się najpóźniej do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Środki wymienione w załączniku do rozporządzenia (UE) nr 1106/2010 nie podlegają systemowi kontroli ustanowionemu w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 do celów kontroli w odniesieniu do wydatków przed rokiem budżetowym 2014.

3. W przypadku specjalnego prawnego odniesienia do zobowiązań pierwotnych, wtórnych lub podporządkowanych, o których mowa w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 282/2012, zastosowanie mają przepisy art. 23 ust. 2, 3 i 4 niniejszego rozporządzenia.

4. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005:

a) przepisy art. 38 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych niewykorzystanych do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. W art. 38 tego rozporządzenia odniesienia do roku N+3 traktuje się jak odniesienia do roku N+2;

b) płatności okresowe dokonane przez Komisję są uzależnione, jak określa to art. 36 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 od spełnienia wymogu przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z działań dla całego okresu objętego danym programem;

c) dla celu stosowania art. 37 i 38 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, ostateczną datą kwalifkowalności wydatków jest data określona w art. 71 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.

5. W celu stosowania art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w przypadkach zgłoszonych lub przypadkach, które mają być zgłoszone Komisji, w odniesieniu do lat finansowych 2013 i 2014, o których mowa w art. 6 lit. h) rozporządzenia (WE) nr 885/2006, ma nadal zastosowanie rok budżetowy pierwszego ustalenia nieprawidłowości w rozumieniu art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005. W przypadkach, w których pierwsze ustalenie administracyjne lub sądowe nieprawidłowości nie nastąpiło przed dniem 16 października 2014 r. mają zastosowanie przepisy art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

W odniesieniu do EFRROW dla celów rozliczania rachunków zgodnie z art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zastosowanie mają przepisy art. 54 ust. 2 tego rozporządzenia, począwszy od rozliczenia rachunków za rok budżetowy 2014.

Artykuł 42

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 376/2008

Skreśla się art. 34 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 376/2008.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 612/2009

Skreśla się art. 47 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 612/2009.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 44

Uchylenie

Rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012 tracą moc.

Zastosowanie ma jednak co następuje:

a) przepisy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych na mocy tego rozporządzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia;

b) art. 4 rozporządzenia (WE) nr 883/2006 stosuje się nadal do wydatków poniesionych do dnia 15 października 2014 r.;

c) art. 11 i rozdział III rozporządzenia (WE) nr 885/2006 stosuje się nadal do dnia 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 45

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 41 ust. 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.

[1] Art. 32a dodany przez art. 13 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2017/40 z dnia 3 listopada 2016 r. uzupełniającego rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do pomocy unijnej na dostarczanie owoców i warzyw, bananów oraz mleka do placówek oświatowych oraz zmieniającego rozporządzenie delegowanego Komisji (UE) nr 907/2014 (Dz.Urz.UE L 5 z 10.01.2017, str. 11). Zmiana weszła w życie 13 stycznia 2017 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2015-02-10 do 2017-01-12

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej i uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 oraz (WE) nr 485/2008 (1), w szczególności jego art. 8 ust. 1, art. 40, art. 46 ust. 1, art. 46 ust. 2, art. 46 ust. 3, art. 46 ust. 4, art. 53 ust. 3, art. 57 ust.1, art. 66 ust. 3, art. 79 ust. 2, art. 106 ust. 5 i 6 oraz art. 120,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 ustanowiło podstawowe zasady dotyczące między innymi akredytacji agencji płatniczych i jednostek koordynujących, obowiązków agencji płatniczych w odniesieniu do interwencji publicznej, procedur zarządzania finansowego i rozliczania rachunków, zabezpieczeń i stosowania euro. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowych ram prawnych należy przyjąć niektóre przepisy uzupełniające przepisy ustanowione w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 w przedmiotowych dziedzinach. Nowe przepisy powinny zastąpić przepisy rozporządzeń Komisji (WE) nr 883/2006 (2), (WE) nr 884/2006 (3), (WE) nr 885/2006 (4), (WE) nr 1913/2006 (5), (UE) nr 1106/2010 (6) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 282/2012 (7), które opierały się na przepisach rozporządzeń Rady uchylonych rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy uchylić rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012.

(2) Zgodnie z art. 7 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 agencje płatnicze powinny być akredytowane przez państwa członkowskie, pod warunkiem że spełniają one minimalne kryteria ustanowione na poziomie Unii. Te kryteria powinny obejmować cztery podstawowe obszary: środowisko wewnętrzne, działania kontrolne, informację i komunikację oraz monitorowanie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę ustanawiania dodatkowych kryteriów akredytacyjnych w celu uwzględnienia, w danym przypadku, specyfiki agencji płatniczej. Ponadto należy ustanowić zasady w odniesieniu do kryteriów akredytacji jednostek koordynujących, o których mowa w art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(3) Środki interwencji publicznej mogą być finansowane jedynie wówczas, gdy określone wydatki są ponoszone przez agencje płatnicze, które zostały wyznaczone przez państwa członkowskie jako odpowiedzialne za pewne zobowiązania w odniesieniu do interwencji publicznej. Wykonanie zadań odnoszących się zwłaszcza do zarządzania i kontroli środków interwencyjnych, z wyjątkiem dokonywania płatności pomocy, może być jednak delegowane zgodnie z art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Zadania te mogą być również wykonywane za pośrednictwem kilku agencji płatniczych. Ponadto należy przewidzieć, że zarządzanie niektórymi środkami przechowywania publicznego może zostać powierzone stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, pozostając odpowiedzialnością agencji płatniczej. W związku z tym należy wyznaczyć zakres odpowiedzialności agencji płatniczych w tej dziedzinie, wyznaczyć ich obowiązki i określić, w jakich okolicznościach i na jakich zasadach można powierzać stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego. W tym przypadku należy również przewidzieć, że zainteresowane jednostki muszą działać w ramach umów, na podstawie ogólnych zobowiązań i zasad, które należy określić.

(4) Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej.

(5) Komisja dokonuje na rzecz państw członkowskich płatności co miesiąc lub w innych regularnych odstępach czasu na podstawie deklaracji wydatków przekazanych przez państwa członkowskie. Komisja powinna jednak uwzględnić dochody otrzymane przez agencje płatnicze na rzecz budżetu unijnego. Należy zatem ustalić warunki, na których dokonuje się niektórych wyrównań między dokonanymi wydatkami a dochodami w ramach EFRG i EFRROW.

(6) W przypadku gdy budżet Unii nie został ostatecznie zatwierdzony na początku nowego roku budżetowego, art. 16 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (8) stanowi, że płatności można dokonywać miesięcznie w poszczególnych rozdziałach do wysokości jednej dwunastej kwoty środków zatwierdzonych w odpowiednim rozdziale na poprzedni rok budżetowy. W celu dokonania sprawiedliwego podziału środków między państwa członkowskie należy przewidzieć, że w tym przypadku płatności miesięczne w ramach EFRG i płatności okresowe w ramach EFRROW są przyznawane zgodnie z wielkością procentową deklaracji wydatków przekazanych przez każde państwo członkowskie oraz że saldo niewypłacone w danym miesiącu zostaje przeniesione w decyzjach Komisji dotyczących płatności miesięcznych lub okresowych realizowanych w terminie późniejszym.

(7) Kursy wymiany walut, które należy zastosować, zależą od tego, czy w sektorowym prawodawstwie rolnym określono termin operacyjny. Aby uniknąć stosowania przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro różnych kursów wymiany walut – z jednej strony, podczas księgowania w walucie innej niż euro dochodów otrzymanych i pomocy przekazanej beneficjentom a z drugiej strony podczas sporządzania przez agencję płatniczą deklaracji wydatków – należy przewidzieć, że zainteresowane państwa członkowskie stosują w odniesieniu do swoich deklaracji wydatków dotyczących EFRG ten sam kurs wymiany walut, który został zastosowany przy otrzymaniu tych dochodów lub dokonywaniu płatności na rzecz beneficjenta. Ponadto, w celu uproszczenia formalności administracyjnych dotyczących zwrotu w odniesieniu do wielu operacji należy przewidzieć jeden kurs wymiany walut podczas księgowania tych zwrotów.

(8) Aby umożliwić Komisji weryfikację wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku, jakim jest skuteczna ochrona interesów finansowych Unii, oraz aby zapewnić skuteczne stosowanie procedury kontroli zgodności rozliczeń przewidzianej w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, należy ustanowić przepisy określające kryteria i metodykę stosowania korekt. Należy zdefiniować różne rodzaje korekt, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz określić zasady, na jakich okoliczności towarzyszące każdemu przypadkowi zostaną uwzględnione przy obliczaniu kwot korekty. Ponadto należy określić zasady przekazywania na rachunek funduszy kwot odzyskanych przez państwa członkowskie od beneficjentów.

(9) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 przewiduje kontrolę dokumentów handlowych jednostek otrzymujących lub dokonujących płatności, odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do systemu finansowania przez EFRG w celu ustalenia, czy transakcje stanowiące część systemu finansowania przez EFRG rzeczywiście zostały przeprowadzone i czy zostały wykonane prawidłowo. Należy wyłączyć z zakresu stosowania tego rozporządzenia te środki, które z uwagi na swój charakter nie mogą być poddawane kontroli ex post w drodze kontroli dokumentów handlowych, jak również środki dotyczące płatności, które albo są uzależnione od obszaru, albo nie są powiązane z dokumentami handlowymi, które można poddać kontroli.

(10) Wiele przepisów zawartych w rozporządzeniach Unii z dziedziny rolnictwa wymaga złożenia zabezpieczenia, aby zagwarantować płatność należnej sumy, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie wypełnione. Doświadczenie wykazało jednak, iż wymóg ten w praktyce jest interpretowany w bardzo rozmaity sposób. Dlatego w celu uniknięcia nierównych warunków konkurencji należy zdefiniować ten wymóg.

(11) Koszty związane ze złożeniem zabezpieczenia poniesione przez stronę je składającą i przez właściwy organ mogą być nieproporcjonalne w stosunku do sumy, której płatność gwarantuje zabezpieczenie, jeżeli suma ta kształtuje się poniżej pewnego limitu. Właściwe organy powinny mieć prawo do odstąpienia od wymogu składania zabezpieczenia z tytułu sumy poniżej tego limitu. Właściwy organ powinien być upoważniony do odstąpienia od wymogu zabezpieczenia, gdy w związku z rodzajem osoby, od której wymagane jest wywiązanie się ze zobowiązań, wymóg ten nie jest konieczny.

(12) Właściwy organ powinien mieć prawo odmowy przyjęcia proponowanego zabezpieczenia, gdy uzna je za niewystarczające.

(13) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zaostrzyło przepisy dotyczące złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania płatności kwoty należnej w przypadku niewywiązania się ze zobowiązania. Te horyzontalne ramy prawne należy uzupełnić o jednolite przepisy dotyczące siły wyższej oraz przepadku i zwolnienia zabezpieczenia. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 376/2008 (9) i rozporządzenie Komisji (WE) nr 612/2009 (10) obejmują przepisy dotyczące zwolnienia i przepadku zabezpieczeń w odniesieniu do systemu pozwoleń na przywóz i wywóz oraz systemu refundacji wywozowych. Nowe zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu należy stosować również w tych dziedzinach. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy skreślić odpowiednie przepisy w rozporządzeniach (WE) nr 376/2008 i (WE) nr 612/2009.

(14) Na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 dokonano rozróżnienia pomiędzy zobowiązaniami pierwotnymi, wtórnymi i podporządkowanymi, przy czym ograniczona liczba rozporządzeń Komisji odnosi się wyłącznie do zobowiązań pierwotnych. Niewywiązanie się ze zobowiązania skutkowało całkowitym lub proporcjonalnym przepadkiem zabezpieczenia złożonego w związku z tym zobowiązaniem zgodnie ze skomplikowaną metodą obliczeniową, która była przyczyną nieporozumień. Zachowując zasadę proporcjonalności, należy wprowadzić uproszczone podejście w odniesieniu do przepadku, które powinno odpowiadać praktycznej sytuacji, w której z danego zobowiązania nie wywiązano się wcale lub nie wywiązano się w terminie, lub nie dostarczono w wyznaczonym terminie dowodu na wywiązanie się z tego zobowiązania.

(15) Wiele przepisów zawartych w prawodawstwie rolnym Unii przewiduje, że złożone zabezpieczenie przepada w przypadku, gdy zagwarantowane zobowiązanie nie zostało wypełnione, nie rozróżniając rodzaju naruszenia. W interesie sprawiedliwości należy dokonać rozróżnienia między konsekwencjami naruszenia poszczególnych zobowiązań. W szczególności, o ile jest to dopuszczalne, w określonych przypadkach należy przewidzieć przepadek tylko części zabezpieczenia.

(16) Nie należy w żadnym razie różnicować konsekwencji niewypełnienia zobowiązania na podstawie wypłacenia lub niewypłacenia zaliczki. Stosownie do powyższego, zabezpieczenia składane z tytułu zaliczek należy objąć oddzielnymi przepisami.

(17) Należy określić terminy operacyjne dla kursów walutowych stosowane do różnych sytuacji, które występują w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego, nie naruszając szczególnych definicji lub odstępstw przewidzianych w danym przypadku przez przepisy dotyczące danego sektora na podstawie kryteriów wskazanych w art. 106 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(18) W odniesieniu do wszystkich cen lub kwot, które mają być określone w ramach handlu z państwami trzecimi, przyjęcie zgłoszenia celnego stanowi termin operacyjny najbardziej odpowiedni do przedmiotowego celu gospodarczego. To samo dotyczy refundacji wywozowych i określania ceny wejścia owoców i warzyw na terytorium Unii, na podstawie której produkty są klasyfikowane we wspólnej taryfie celnej. Należy zatem przyjąć ten termin operacyjny.

(19) W przypadku refundacji produkcyjnych termin operacyjny dla kursu walutowego jest zasadniczo związany z dopełnieniem pewnych szczególnych formalności. W celu harmonizacji przepisów należy przewidzieć, że terminem operacyjnym jest data zgłoszenia, że produkty dotarły do wymaganego miejsca przeznaczenia, jeżeli jest ono wymagane; we wszystkich innych przypadkach terminem operacyjnym jest data zatwierdzenia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

(20) W odniesieniu do pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, obowiązek, którego należy dopełnić, aby otrzymać pomoc, jest terminem operacyjnym, który gwarantuje właściwe wykorzystanie przedmiotowych produktów. Przejęcie produktów przez przedmiotowy podmiot gospodarczy stanowi warunek wstępny, po spełnieniu którego właściwe organy mogą przeprowadzić wymagane kontrole lub inspekcje ksiąg rachunkowych tego podmiotu i zapewnić jednakowe traktowanie akt. Termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być zatem ustalony w powiązaniu z przejęciem produktów.

(21) W odniesieniu do innego rodzaju pomocy dla sektora rolnego sytuacje mogą być bardzo różne. Zawsze jednak taką pomoc przyznaje się na podstawie wniosku i w terminach określonych przepisami. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego na dzień stanowiący ostateczny termin składania wniosków.

(22) W odniesieniu do wsparcia, pomocy i premii udzielanych w ramach systemu dla sektora wina termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być związany, w zależności od sytuacji, z datą rozpoczęcia roku winiarskiego, z przeprowadzeniem pewnych czynności lub z określoną datą. Należy zatem określić dla każdej sytuacji termin operacyjny, który powinien być wzięty pod uwagę.

(23) Sytuacje, które należy uwzględnić do celów ustalenia terminu operacyjnego, są bardzo różne, w zależności od sektora. Termin operacyjny powinien być zatem określony stosownie do charakteru poszczególnych sytuacji i środków objętych tymi sektorami rolnictwa; dotyczy to w szczególności pomocy w sektorze mleka i przetworów mlecznych, programu „Owoce w szkole”, sektora cukru, środków promocyjnych i niektórych środków w ramach sektora owoców i warzyw.

(24) W odniesieniu do kwot o charakterze strukturalnym i środowiskowym, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 (11), oraz kwot zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 (12), których wypłata jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, wysokość kwot ustala się w odniesieniu do roku gospodarczego lub roku kalendarzowego. Cel gospodarczy zostaje więc osiągnięty, jeżeli termin operacyjny dla kursu walutowego jest ustalany dla danego roku. W związku z powyższym termin operacyjny należy ustalić na dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

(25) W przypadku zaliczek i zabezpieczeń kwoty do zapłaty lub kwoty zabezpieczone ustala się w euro zgodnie z sektorowym prawodawstwem rolnym. W związku z tym kurs walutowy mający zastosowanie do tych kwot musi być zbliżony do daty płatności zaliczki lub daty ustanowienia zabezpieczeń. W przypadku stosowania zabezpieczeń ich wysokość musi również umożliwić pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka, których dotyczy to zabezpieczenie. W tych okolicznościach termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być ustalony na podstawie daty ustalenia kwoty zaliczki lub daty wniesienia zabezpieczenia bądź na podstawie daty wypłaty zaliczki lub zabezpieczenia.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1290/2005 (13) Komisja dokonuje automatycznego zwolnienia niewykorzystanej części zobowiązania budżetowego dotyczącej programu rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2007–2013 w końcu drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zmienia tę zasadę, stanowiąc, że automatyczne zwolnienie ma miejsce w końcu trzeciego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Dla zachowania spójności prawa zasada N+2 powinna nadal mieć zastosowanie w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 i należy ustanowić odpowiednie przepisy przejściowe. Podobnie płatności okresowe w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 powinny nadal być uzależnione od przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z priorytetów dla całego okresu objętego danym programem. Ponadto, aby zapewnić spójność zarządzania tymi programami, te przepisy przejściowe powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014 r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

AGENCJE PŁATNICZE I INNE ORGANY

Artykuł 1

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. Agencje płatnicze odpowiedzialne za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę, jak określono w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w zakresie dokonywanych przez siebie płatności oraz przekazywania i przechowywania informacji oferują wystarczające gwarancje, że:

a) kwalifikowalność wniosków oraz, w przypadku rozwoju obszarów wiejskich, procedura przyznawania pomocy, jak również zgodność wniosków z przepisami unijnymi podlegają kontroli przed zatwierdzeniem płatności;

b) dokonane płatności podlegają księgowaniu w sposób dokładny i wyczerpujący;

c) przeprowadzane są kontrole przewidziane w prawodawstwie unijnym;

d) wymagane dokumenty są przedkładane w wyznaczonych terminach i w formie przewidzianej w przepisach unijnych;

e) dokumenty są dostępne i przechowywane w sposób zapewniający ich kompletność, ważność i czytelność pomimo upływu czasu, również w przypadku dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów unijnych.

2. Państwa członkowskie akredytują jako agencje płatnicze wydziały lub organy, które spełniają warunki przewidziane w ust. 1. Aby zdobyć akredytację, agencja płatnicza powinna dysponować strukturą administracyjną i systemem wewnętrznej kontroli, które spełniają kryteria określone w załączniku I („kryteria akredytacyjne”) w zakresie:

a) środowiska wewnętrznego;

b) działań kontrolnych;

c) informacji i komunikacji;

d) monitorowania.

Państwa członkowskie mogą ustanowić dodatkowe kryteria w celu uwzględniania wielkości, zakresu odpowiedzialności i innych szczególnych cech agencji płatniczej.

Artykuł 2

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1. W przypadku gdy akredytowanych jest więcej niż jedna agencja płatnicza, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dane państwo członkowskie decyduje, w drodze aktu prawnego na szczeblu ministerialnym, o akredytacji jednostki koordynującej, po upewnieniu się, że jej uregulowania administracyjne zapewniają wystarczającą gwarancję, że jednostka ta jest zdolna do realizacji zadań, o których mowa w tym artykule.

2. Aby uzyskać akredytację, jednostka koordynująca musi stosować procedury gwarantujące, że:

a) deklaracje skierowane do Komisji opierają się na informacjach z należycie sprawdzonych źródeł;

b) deklaracje skierowane do Komisji zostały należycie sprawdzone przed ich przekazaniem;

c) istnieje stosowna ścieżka audytu pozwalająca na wsparcie informacji przekazywanych Komisji;

d) zapis informacji otrzymanych i przekazanych jest przechowywany w bezpieczny sposób na papierze albo w formacie elektronicznym.

Artykuł 3

Obowiązki agencji płatniczej w odniesieniu do interwencji publicznej

1. Agencje płatnicze, o których mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zapewniają zarządzanie operacjami i kontrolę operacji związanych ze środkami interwencyjnymi dotyczącymi przechowywania publicznego, za które są odpowiedzialne, na warunkach określonych w załączniku II do niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, określonych przez sektorowe prawodawstwo rolne, w szczególności na podstawie minimalnego odsetka kontroli określonego we wspomnianym załączniku.

Agencje płatnicze mogą delegować swoje kompetencje na rzecz agencji interwencyjnych, które spełniają warunki akredytacji ustanowione w pkt 1.C załącznika I do niniejszego rozporządzenia, bądź działać za pośrednictwem innych agencji płatniczych.

2. Agencje płatnicze lub agencje interwencyjne, bez uszczerbku dla ich ogólnej odpowiedzialności w zakresie przechowywania publicznego, mogą:

a) powierzyć zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego osobom fizycznym lub prawnym zajmującym się przechowywaniem interwencyjnych produktów rolnych („podmioty przechowujące”);

b) delegować osoby fizyczne lub prawne do wykonania niektórych szczególnych zadań określonych w sektorowym prawodawstwie rolnym.

Jeśli agencje płatnicze powierzają zarządzanie podmiotom przechowującym, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), zarządzanie to jest realizowane w ramach umowy o przechowywanie w oparciu o obowiązki i zasady ogólne określone w załączniku III.

3. Obowiązki agencji płatniczych w zakresie przechowywania publicznego są przede wszystkim następujące:

a) prowadzenie ewidencji zapasów i rachunków finansowych dla każdego z produktów podlegających środkowi interwencyjnemu związanemu z przechowywaniem publicznym na podstawie operacji zrealizowanych w okresie od dnia 1 października danego roku do dnia 30 września roku następnego, zwanym dalej „rokiem budżetowym” ;

b) uaktualnianie wykazu podmiotów przechowujących, z którymi agencje płatnicze podpisały umowy przechowywania publicznego. Wykaz ten zawiera wyczerpujące dane umożliwiające dokładną identyfikację wszystkich miejsc przechowywania, ich pojemności, liczby magazynów, chłodni lub silosów, ich planów i schematów;

c) udostępnianie Komisji typowych umów stosowanych przy przechowywaniu publicznym, zasad dotyczących przejmowania produktów, ich przechowywania i wydawania z magazynów podmiotów przechowujących, jak również zasad dotyczących odpowiedzialności tych podmiotów;

d) prowadzenie centralnej skomputeryzowanej ewidencji wszystkich zapasów, obejmującej wszystkie miejsca przechowywania, wszystkie produkty, wszystkie ilości i klasy poszczególnych produktów, z określeniem w każdym przypadku masy (w stosownych przypadkach, masy netto lub brutto) lub objętości;

e) dokonywanie, zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, wszystkich operacji związanych z przechowywaniem, konserwacją, transportem lub transferem produktów podlegających zakupom interwencyjnym, bez uszczerbku dla odpowiedzialności własnej kupujących, innych organizacji płatniczych biorących udział w operacji lub osób upoważnionych w tym względzie;

f) przeprowadzanie w nieregularnych odstępach czasu i bez uprzedzenia w ciągu całego roku kontroli na miejscu w magazynach, w których przechowywane są produkty objęte interwencją. O ile nie zaszkodzi to celowi kontroli, możliwe jest jednak powiadomienie, ściśle ograniczone do minimalnego koniecznego okresu. Tego rodzaju powiadomienie nie wykracza poza 24 godziny, z wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych;

g) przeprowadzanie corocznej inwentaryzacji zgodnie z art. 4.

Jeżeli w danym państwie członkowskim zarządzanie rachunkami dotyczącymi przechowywania publicznego w odniesieniu do jednego lub kilku produktów zapewnione jest przez kilka agencji płatniczych, ewidencja zapasów i rachunki finansowe, o których mowa w lit. a) i d), są konsolidowane na poziomie państwa członkowskiego przed przekazaniem odpowiednich informacji do Komisji.

4. Agencje płatnicze podejmują wszelkie środki, aby zagwarantować:

a) odpowiednie przechowywanie produktów objętych unijnymi środkami interwencji, kontrolując ich jakość co najmniej raz w roku;

b) kompletność zapasów interwencyjnych.

5. Agencje płatnicze informują niezwłocznie Komisję:

a) jeśli wydłużenie okresu przechowywania produktu mogłoby spowodować obniżenie jego jakości;

b) o stratach ilościowych lub obniżeniu jakości produktu na skutek klęsk żywiołowych.

Jeżeli mają zastosowanie sytuacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b, podejmuje odpowiednią decyzję:

a) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. a) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 229 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (14);

b) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. b) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 116 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Agencje płatnicze ponoszą skutki finansowe wynikające ze złego przechowywania produktu podlegającego unijnym środkom interwencyjnym, w szczególności z powodu niedostosowania metod przechowywania. Agencje ponoszą odpowiedzialność finansową w przypadku niedopełnienia swoich zobowiązań lub obowiązków, bez uszczerbku dla możliwości podjęcia działań przeciwko podmiotowi przechowującemu.

7. Agencja płatnicza w sposób ciągły udostępnia przedstawicielom Komisji oraz upoważnionym przez nią osobom, drogą elektroniczną lub w miejscu jej siedziby, rachunki dotyczące przechowywania publicznego oraz wszelkie dokumenty, umowy i pliki utworzone bądź otrzymane w kontekście operacji związanych z interwencją.

Artykuł 4

Inwentaryzacja

1. Agencje płatnicze w trakcie każdego roku budżetowego przeprowadzają inwentaryzację wszystkich produktów podlegających interwencji Unii.

Następnie porównują wyniki tej inwentaryzacji z danymi księgowymi. Księgowanie różnic stwierdzonych w ilościach oraz kwot wynikających z różnic jakościowych stwierdzonych w trakcie kontroli odbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na podstawie art. 46 ust. 6 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Do celów stosowania ust. 1 brakujące ilości wynikające ze standardowych operacji związanych z przechowywaniem publicznym podlegają granicom tolerancji wyznaczonym w załączniku IV i odpowiadają różnicy między zapasem teoretycznym wynikającym z ujęcia księgowego zapasów a zapasem rzeczywistym ustalonym na podstawie inwentaryzacji przewidzianej w ust. 1 lub zapasem wykazanym w księgach jako pozostający po wyczerpaniu zapasu rzeczywistego w magazynie.

ROZDZIAŁ II

ZARZĄDZANIE FINANSOWE

Artykuł 5

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2. Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 5 % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia.

Po przekroczeniu progu 5 % wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone zgodnie z następującymi zasadami:

a) w odniesieniu do wydatków dokonanych w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 10 %;

b) w odniesieniu do wydatków dokonanych w drugim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 25 %;

c) w odniesieniu do wydatków dokonanych w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 45 %;

d) w odniesieniu do wydatków dokonanych w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 70 %;

e) w odniesieniu do wydatków dokonanych w terminie późniejszym niż w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w odniesieniu do płatności bezpośrednich, których kwota jest niższa od pułapu, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (15), stosuje się następujące warunki:

a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 15 października roku N+1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

b) podczas roku budżetowego N+1 płatności bezpośrednie, inne niż płatności przyznawane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (16) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (17), w odniesieniu do lat kalendarzowych N–1 lub wcześniejszych, dokonane po upływie terminu płatności, będą kwalifikowalne do finansowania w ramach EFRG, jedynie gdy całkowita kwota płatności bezpośrednich, które realizowane są w roku budżetowym N+1 – dostosowanych w stosownych przypadkach do kwot przed korektą przewidzianą w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 – nie przekracza pułapu określonego w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 w odniesieniu do roku kalendarzowego N, zgodnie z art. 7 tego rozporządzenia;

c) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a) lub b), zostają zmniejszone o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b).

3a. [1] Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w roku budżetowym 2015 w odniesieniu do płatności bezpośrednich wymienionych w załączniku I do rozporządzenia Rady (WE) nr 73/2009 stosuje się następujące warunki:

(a) w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 najpóźniej w dniu 15 października roku 2015, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

(b) w przypadku państw członkowskich stosujących system płatności jednolitych zgodnie z rozdziałem 3 tytułu III rozporządzenia (WE) nr 73/2009, płatności bezpośrednie inne niż płatności określone w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (18) oraz w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (19) w odniesieniu do roku kalendarzowego 2013 lub lat wcześniejszych, zrealizowane po terminie płatności, będą kwalifikowały się do finansowania w ramach EFRG, tylko jeśli całkowita kwota płatności bezpośrednich zrealizowanych w roku budżetowym 2015, w odpowiednich przypadkach dostosowanych do kwot przed korektą przewidzianą w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 73/2009 lub w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekracza pułapu określonego w załączniku VIII do rozporządzenia (WE) nr 73/2009 w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 i biorąc pod uwagę kwoty wynikające z zastosowania art. 136b rozporządzenia (WE) nr 73/2009 w odniesieniu do roku 2014, jak określono w załączniku VIIIa do tego rozporządzenia;

(c) w przypadku państw członkowskich stosujących system jednolitej płatności obszarowej ustanowiony w art. 122 rozporządzenia (WE) nr 73/2009, płatności bezpośrednie w odniesieniu do roku kalendarzowego 2013 lub lat wcześniejszych dokonane po upływie terminu płatności będą kwalifikowały się do finansowania w ramach EFRG, tylko jeśli całkowita kwota płatności bezpośrednich zrealizowanych w roku budżetowym 2015, w odpowiednich przypadkach dostosowanych do kwot przed korektą przewidzianą w art. 11 rozporządzenia (WE) nr 73/2009 lub w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie przekracza sumy indywidualnych pułapów ustanowionych dla płatności bezpośrednich w odniesieniu do roku kalendarzowego 2014 dla danego państwa członkowskiego;

(d) wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a), b) lub c), redukuje się o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art. 26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b) lub c).

4. Komisja stosuje inną skalę od skali przewidzianych w ust. 2 i 3 i/lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia.

Akapitu pierwszego nie stosuje się jednakże w przypadku wydatków przekraczających pułap, o którym mowa w ust. 3 lit. b).

5. Kontrole przestrzegania terminów płatności, w odniesieniu do płatności miesięcznych, przeprowadza się dwukrotnie w każdym roku budżetowym:

a) dla wydatków dokonywanych do dnia 31 lipca;

b) dla wydatków dokonywanych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminów w sierpniu, wrześniu oraz październiku są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie zgodności rozliczeń, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 6

Nieprzestrzeganie najwcześniejszej daty płatności

W odniesieniu do EFRG, jeżeli państwa członkowskie mają prawo wypłacania zaliczek przed najwcześniejszą datą płatności ustaloną w sektorowym prawodawstwie rolnym do określonej maksymalnej kwoty, wszelkie wydatki przekraczające taką maksymalną kwotę uznaje się za wydatki dokonane przed najwcześniejszą datą płatności. Zgodnie z wyjątkami, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wydatki te kwalifikują się jednak do finansowania przez Unię po ich zmniejszeniu o 10 %.

Artykuł 7

Kompensata ze strony agencji płatniczych

1. W związku ze swoją decyzją dotyczącą płatności miesięcznych podjętą zgodnie z art. 18 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, Komisja wypłaca saldo wydatków zadeklarowanych przez każde państwo członkowskie, pomniejszone o kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, włączonych przez wspomniane państwo członkowskie do tej samej deklaracji wydatków. Kompensatę tę traktuje się jako odpowiednie dochody.

Środki na zobowiązania i środki na płatności wynikające z dochodów przeznaczonych na określony cel są otwarte od chwili przeznaczenia tych dochodów na odpowiednie linie budżetowe. Dochody przeznacza się w chwili księgowania dochodów przeznaczonych na określony cel, w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania oświadczeń przekazanych przez państwa członkowskie, zgodnie z zasadami określonymi w art. 43 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Jeżeli kwoty, o których mowa w art. 43 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostały wstrzymane przed płatnością danej pomocy w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbań, to są one odliczane od odpowiedniej kwoty wydatków.

3. Kwoty wkładów Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) odzyskane od beneficjentów w ramach danego programu rozwoju obszarów wiejskich – w każdym okresie referencyjnym – są odliczane od kwoty do wypłacenia przez EFRROW w deklaracji wydatków za ten okres.

4. Kwoty większe lub mniejsze wynikające, w stosownych przypadkach, z rozliczenia rachunków, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, mogą być ponownie wykorzystane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, dodaje się lub odejmuje od kwoty wkładu EFRROW po sporządzeniu pierwszej deklaracji po decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

5. Pomoc finansowa EFRG stanowi równowartość wydatków obliczonych na podstawie informacji przekazanych przez agencję płatniczą, pomniejszonych o wszelkie dochody wynikające z zastosowania środka interwencyjnego, zatwierdzonych za pomocą wdrożonego przez Komisję systemu informatycznego i ujętych przez agencję płatniczą w deklaracji wydatków.

Artykuł 8

Opóźnione przyjęcie budżetu Unii

1. W odniesieniu do EFRG, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego, płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych przez państwa członkowskie, ustanowione w ramach każdego rozdziału dotyczącego wydatków oraz w ramach limitów ustanowionych w art. 16 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych zwrotów.

2. W odniesieniu do EFRROW, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego:

a) płatności okresowe, o których mowa w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się proporcjonalnie do dostępnych wpływów zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych dla każdego programu rozwoju obszarów wiejskich. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych płatności okresowych;

b) jeśli chodzi o zobowiązania budżetowe, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, pierwsze roczne raty po przyjęciu programów rozwoju obszarów wiejskich są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia tych programów. Po wyczerpaniu odpowiednich zobowiązań, zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rocznych rat są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia programów. Jeżeli środki dostępne na zobowiązania są ograniczone, Komisja może podejmować częściowe roczne zobowiązania w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich. Zobowiązania dotyczące pozostałego salda w odniesieniu do tych programów zostają zaciągnięte dopiero po udostępnieniu dodatkowych środków na zobowiązania.

Artykuł 9

Odroczenie płatności miesięcznych

Po uprzednim zawiadomieniu zainteresowanych państw członkowskich, Komisja może odroczyć płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wypłacane na rzecz państw członkowskich, jeśli informacje, o których mowa w art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) tego rozporządzenia, zostaną dostarczone z opóźnieniem lub zawierają rozbieżności wymagające dodatkowej weryfikacji.

Artykuł 10

Zawieszenie płatności w przypadku spóźnionego przedłożenia informacji

1. Zawieszenie płatności, o którym mowa w art. 42 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku V do niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRG zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 1 grudnia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

3. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRROW zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 stycznia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

Artykuł 11

Kurs walutowy mający zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków

1. Zgodnie z art. 106 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w przypadku EFRG podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują ten sam kurs walutowy, co kurs, który zastosowały w chwili dokonywania płatności na rzecz beneficjentów lub otrzymania dochodów, zgodnie z rozdziałem V i sektorowym prawodawstwem rolnym. W przypadku decyzji dotyczących rozliczania, o których mowa w art. 51 i 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie stosują pierwszy kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny po dacie przyjęcia tej decyzji.

W przypadkach innych niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności w odniesieniu do programów promocyjnych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 3/2008 (20) oraz w odniesieniu do środków promocyjnych w sektorze wina, a także w odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, stosowany kurs walutowy jest przedostatnim kursem walutowym ustalonym przez Europejski Bank Centralny przed miesiącem, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

2. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują – w odniesieniu do każdej operacji płatności lub odzyskania – przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny sprzed miesiąca, w którym operacje zapisuje się w księgach agencji płatniczej.

ROZDZIAŁ III

ROZLICZENIE RACHUNKÓW I INNE KONTROLE

Artykuł 12

Kryteria i metodyka stosowania korekt w ramach kontroli zgodności rozliczeń

1. Dla celów przyjęcia decyzji zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie kwot, które mają być wyłączone z finansowania unijnego, Komisja dokonuje rozróżnienia pomiędzy kwotami uznanymi za kwoty nienależnie wypłacone lub częściami tych kwot a kwotami ustalonymi w drodze zastosowania korekt ekstrapolowanych lub ryczałtowych.

W celu oceny kwot podlegających wyłączeniu z finansowania unijnego w przypadku stwierdzenia, że wydatki nie zostały poniesione zgodnie z przepisami unijnymi, oraz, w odniesieniu do EFRROW – zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi i krajowymi, Komisja bierze pod uwagę swoje własne ustalenia i informacje udostępnione przez państwa członkowskie w ramach procedury kontroli zgodności rozliczeń przeprowadzonej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Komisja podejmuje decyzję o wyłączeniu w oparciu o zidentyfikowanie kwot nienależnie wypłaconych, wyłącznie jeżeli kwoty te można zidentyfikować przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów. Jeżeli Komisja nie może zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów, państwa członkowskie mogą, w terminie ustalonym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, przedstawić dane dotyczące weryfikacji tych kwot na podstawie kontroli wszystkich indywidualnych przypadków, których dana nieprawidłowość może potencjalnie dotyczyć. Weryfikacja obejmuje wszystkie wydatki poniesione z naruszeniem mających zastosowanie przepisów i obciążające budżet Unii. Przedstawione dane muszą obejmować wszystkie poszczególne kwoty, które są niekwalifikowalne z powodu danej nieprawidłowości.

3. Jeżeli zgodnie z ust. 2 nie można zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych, Komisja może określić kwoty, które mają zostać wyłączone przez zastosowanie korekt ekstrapolowanych. Aby umożliwić Komisji określenie przedmiotowych kwot, państwa członkowskie mogą przedłożyć, w terminie przewidzianym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności obliczeń, obliczenie kwoty podlegającej wyłączeniu z finansowania unijnego poprzez ekstrapolację na podstawie metod statystycznych wyników kontroli przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych przypadków. Próba pochodzi z populacji, w której można w uzasadniony sposób spodziewać się tej samej nieprawidłowości.

4. W celu uwzględnienia wyników obliczeń przedłożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w ust. 2 i 3, Komisja ma prawo:

a) ocenić metody wykorzystane do obliczenia lub ekstrapolacji, które powinny zostać wyraźnie opisane przez państwa członkowskie;

b) sprawdzić reprezentatywność próby, o której mowa w ust. 3;

c) sprawdzić przedłożone jej treść i wyniki obliczeń lub ekstrapolacji;

d) uzyskać wystarczające i stosowne dowody kontroli dotyczące danych podstawowych.

5. Stosując ust. 3, państwa członkowskie mogą w kontekście swojego audytu przewidzianego w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wykorzystywać dane statystyczne agencji płatniczych dotyczące kontroli, potwierdzone przez jednostkę certyfikującą lub dokonaną przez tę jednostkę ocenę poziomu błędu, pod następującymi warunkami:

a) Komisja jest zadowolona z działań realizowanych przez jednostki certyfikujące zarówno w zakresie strategii audytu, jak i treści, zakresu i jakości rzeczywistych prac audytowych;

b) zakres prac jednostek certyfikujących jest zgodny z zakresem danego postępowania w sprawie kontroli zgodności rozliczeń, w szczególności w odniesieniu do środków lub systemów;

c) kwota wszelkich kar, które należało zastosować, została uwzględniona w ocenach.

6. Jeżeli nie zostały spełnione warunki określenia kwot, które mają zostać wyłączone z finansowania Unii, o których mowa w ust. 2 i 3, lub charakter przypadku sprawia, że nie można określić kwot, które mają zostać wyłączone na podstawie tych ustępów, Komisja stosuje korekty ryczałtowe, uwzględniając charakter i wagę naruszenia oraz własną ocenę ryzyka poniesienia straty finansowej przez Unię.

Poziom korekty ryczałtowej wyznacza się z uwzględnieniem w szczególności rodzaju zidentyfikowanej niezgodności. W tym celu niedociągnięcia ujawnione w ramach kontroli zostają podzielone na odnoszące się do kluczowych i do pomocniczych mechanizmów kontroli, w następujący sposób:

a) kluczowe mechanizmy kontroli to kontrole bezpośrednie i administracyjne niezbędne do ustalenia kwalifikowalności pomocy oraz odnośnego stosowania zmniejszeń i kar;

b) pomocnicze mechanizmy kontroli to wszystkie inne czynności administracyjne niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia wniosków.

Jeżeli w ramach jednej procedury kontroli zgodności rozliczeń ustalone zostaną różne niezgodności, które pojedynczo powodowałyby różne korekty ryczałtowe, stosuje się wyłącznie najwyższy poziom korekty ryczałtowej.

7. Przy ustalaniu poziomu korekt ryczałtowych Komisja może w szczególności wziąć pod uwagę poniższe okoliczności, świadczące o większej wadze nieprawidłowości wskazujących na większe ryzyko straty dla budżetu Unii:

a) co najmniej jeden kluczowy mechanizm kontroli nie jest stosowany lub jest stosowany na tyle nieprawidłowo lub nieregularnie, że uznaje się go za nieefektywny, jeśli chodzi o określanie kwalifikowalności wniosku lub zapobieganie nieprawidłowościom; lub

b) wykryto trzy lub więcej niedociągnięć w odniesieniu do tego samego systemu kontroli; lub

c) dane państwo członkowskie nie stosuje systemu kontroli lub stosowanie takie ma poważne wady oraz istnieją dowody na poważne nieprawidłowości i zaniedbania w przeciwdziałaniu nieprawidłowościom lub oszustwom; lub

d) w odniesieniu do tego państwa członkowskiego została już zastosowana korekta za podobne niedociągnięcia w tym samym sektorze, z zastrzeżeniem zbadania przez Komisję wszelkich środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych już przez dane państwo członkowskie.

8. [2] Jeżeli państwo członkowskie przedstawia obiektywne przesłanki, które nie spełniają warunków określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, z których jednak wynika, że maksymalna strata dla funduszy jest niższa od tej, która wynikałaby z zastosowania stawki zryczałtowanej niższej niż zaproponowana, Komisja stosuje tę niższą stawkę zryczałtowaną, aby określić kwoty, które mają być wyłączone z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

9. Kwoty faktycznie odzyskane od beneficjentów i przekazane na rzecz funduszy przed odpowiednią datą, jaką ustali Komisja w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, odlicza się od kwoty, którą Komisja postanawia wyłączyć z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 13

Obowiązki po zakończeniu procedur odzyskiwania należności

Po zakończeniu procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie:

a) przekazują na rzecz EFRG pięćdziesiąt procent odzyskanych kwot, po odjęciu kosztów odzyskania przewidzianego w art. 55 akapit drugi tego rozporządzenia;

b) przekazują na rzecz EFRROW pięćdziesiąt procent kwot odzyskanych po zamknięciu programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich lub odzyskanych przed zamknięciem takiego programu, które jednak nie mogły być ponownie wykorzystane zgodnie z art. 56 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 14

Kontrola transakcji

System kontroli ustanowiony w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku VI do niniejszego rozporządzenia.

TYTUŁ IV

ZABEZPIECZENIA

SEKCJA 1

Zakres i stosowanie terminów

Artykuł 15

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego przewiduje się zabezpieczenie, bez względu na to, czy użyto w nich konkretnego terminu „zabezpieczenie”.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do zabezpieczeń złożonych w celu zapewnienia płatności ceł przywozowych i wywozowych określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 (21).

Artykuł 16

Terminy stosowane w niniejszym rozdziale

Do celów niniejszego rozdziału:

a) „właściwy organ” jest to strona upoważniona do przyjęcia zabezpieczenia lub strona upoważniona do podjęcia decyzji w myśl odpowiedniego rozporządzenia, czy zabezpieczenie ma być zwolnione, czy też ma ulec przepadkowi;

b) „zabezpieczenie zbiorcze” jest to zabezpieczenie udostępnione właściwemu organowi w celu zapewnienia, że spełnione zostanie więcej niż jedno zobowiązanie.

c) „odpowiednia część kwoty zabezpieczonej” jest to część sumy zabezpieczonej odpowiadająca ilości, dla której naruszono zobowiązanie.

SEKCJA 2

Wymóg złożenia zabezpieczenia

Artykuł 17

Strona odpowiedzialna

Zabezpieczenie jest przekazywane przez stronę lub w imieniu strony odpowiedzialnej za wypłacenie należnej kwoty pieniężnej, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie spełnione.

Artykuł 18

Odstąpienie od wymogu złożenia zabezpieczenia

1. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy strona odpowiedzialna za spełnienie zobowiązania jest:

a) jednostką publiczną odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków organu publicznego;

b) jednostką prywatną pełniącą obowiązki, o których mowa w lit. a), pod nadzorem państwa.

2. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy wartość zabezpieczanej sumy jest mniejsza niż 500 EUR. W takim przypadku zainteresowana strona składa pisemne zobowiązanie, że – jeżeli odpowiednie zobowiązanie nie zostanie spełnione – uiści kwotę równą zabezpieczeniu, od którego odstąpiono.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu wartość zabezpieczenia zostanie tak obliczona, aby obejmować wszystkie istotne zobowiązania powiązane z tą samą operacją.

Artykuł 19

Warunki mające zastosowanie do zabezpieczeń

1. Właściwy organ nie przyjmuje zabezpieczenia, które uważa za nieodpowiednie, niewystarczające albo niezapewniające pokrycia na dostatecznie długi okres lub wymaga jego zamiany.

2. W przypadku zdeponowania gotówki drogą transferu nie jest ona traktowana jako zabezpieczenie, dopóki właściwy organ nie upewni się, że kwota ta znajduje się w jego dyspozycji.

3. Czek na kwotę, której płatność jest zagwarantowana przez instytucję finansową uznaną w tym celu przez państwo członkowskie odpowiednie dla właściwego organu, jest traktowany jak depozyt gotówkowy. Właściwy organ nie musi składać takiego czeku do realizacji, dopóki nie nadejdzie ostateczny termin jego realizacji.

Czek innego rodzaju niż ten, o którym mowa w akapicie pierwszym, stanowi zabezpieczenie jedynie wówczas, gdy właściwy organ stwierdzi, że dysponuje kwotą podaną na czeku.

4. Wszelkie koszty naliczane przez instytucję finansową są ponoszone przez stronę składającą zabezpieczenie

5. Strona składająca zabezpieczenie w postaci depozytu gotówkowego nie otrzymuje żadnych odsetek.

Artykuł 20

Stosowanie euro

1. Zabezpieczenia wyraża się w euro.

2. Jeżeli zabezpieczenie zostanie zatwierdzone w państwie członkowskim nienależącym do strefy euro, kwota zabezpieczenia wyrażona w euro zostaje przeliczona na mającą zastosowanie walutę krajową zgodnie z przepisami rozdziału V. Zobowiązanie odpowiadające zabezpieczeniu i kwota, która mogłaby ewentualnie zostać zatrzymana w przypadku nieprawidłowości lub naruszenia, zostają ustalone w euro.

Artykuł 21

Poręczyciel

1. Poręczyciel posiada miejsce zameldowania lub prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Unii i zgodnie z postanowieniami Traktatu dotyczącymi swobody świadczenia usług jest zatwierdzany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym zabezpieczenie jest składane. Poręczyciel jest związany gwarancją wystawioną na piśmie.

2. Pisemna gwarancja zawiera co najmniej następujące informacje:

a) zobowiązanie lub, w przypadku zabezpieczenia zbiorczego, rodzaje zobowiązań, wypełnienie których gwarantuje ona płatnością odpowiedniej kwoty pieniędzy;

b) maksymalne zobowiązanie finansowe, które poręczyciel akceptuje;

c) potwierdzenie, że poręczyciel podejmuje się solidarnie ze stroną odpowiedzialną za wywiązanie się ze zobowiązań zapłacić, w ciągu 30 dni od żądania ze strony właściwego organu, dowolną kwotę w ramach gwarancji należnej z chwilą powiadomienia o przepadku gwarancji.

3. W przypadku gdy udzielono już pisemnego zabezpieczenia zbiorczego, właściwy organ ustala odpowiednią procedurę, na podstawie której całe zabezpieczenie lub jego część są przypisane określonemu zobowiązaniu.

Artykuł 22

Stosowanie siły wyższej

Każda osoba odpowiedzialna za realizację zobowiązania objętego zabezpieczeniem, utrzymująca, że nieprzestrzeganie zobowiązania spowodowane jest działaniem siły wyższej, udowadnia właściwym organom w sposób je zadowalający, że miało miejsce działanie siły wyższej. Jeżeli właściwy organ uzna działanie siły wyższej, zobowiązanie wygasa wyłącznie do celów zwrotu zabezpieczenia.

SEKCJA 3

Zwrot i przepadek zabezpieczeń innych niż te, o których mowa w sekcji 4

Artykuł 23

Przepadek zabezpieczeń

1. Zobowiązanie, o którym mowa w art. 66 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, jest wymogiem podjęcia lub zaniechania działania, o zasadniczym znaczeniu dla celów rozporządzenia nakładającego ten wymóg.

2. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wypełnione i nie wyznaczono żadnego terminu na jego wypełnienie, zabezpieczenie ulega przepadkowi, kiedy właściwy organ stwierdzi, że zobowiązanie to nie zostało wypełnione.

3. Jeżeli wyznaczono termin na wypełnienie zobowiązania, a zostało ono wypełnione dopiero po tym terminie, zabezpieczenie ulega przepadkowi.

W takim przypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi w wysokości 10 % natychmiast, a do pozostałej kwoty stosuje się dodatkowy odsetek w wysokości:

a) 2 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy przywozu produktów do państwa trzeciego;

b) 5 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy opuszczenia przez produkty obszaru celnego Unii.

4. Jeżeli zobowiązanie zostanie wypełnione w terminie, a dowód jego wypełnienia należy przedstawić w ustalonym terminie, zabezpieczenie dotyczące tego zobowiązania ulega przepadkowi za każdy dzień kalendarzowy przekraczający ten termin, według wzoru 0,2/ustalony termin w dniach i z uwzględnieniem art. 25.

Jeżeli dowód, o którym mowa w akapicie pierwszym, polega na złożeniu wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na przywóz lub wywóz, lub przedstawieniu dowodu, że produkty opuściły obszar celny Unii, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi wynosi 15 %, jeżeli dowód ten zostanie złożony po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym, ale najpóźniej w 730. dniu kalendarzowym po upływie daty ważności pozwolenia. Po upływie 730 dni kalendarzowych pozostała kwota zabezpieczenia ulega przepadkowi w całości.

Jeżeli zobowiązanie określone w akapicie pierwszym dotyczy złożenia wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na wywóz produktów o z góry ustalanej stawce refundacji, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi, wynosi:

a) 10 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 61. a 90. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

b) 50 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 91. a 120. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

c) 70 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 121. a 150. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

d) 80 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 151. a 180. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

e) 100 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone po 180. dniu kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia.

5. Kwota zabezpieczenia ulegająca przepadkowi jest zaokrąglana do pierwszej niższej kwoty wyrażonej w pełnym euro lub stosowanej walucie krajowej.

Artykuł 24

Zwrot zabezpieczeń

1. Po przedstawieniu dowodów – określonych w szczegółowych przepisach unijnych – świadczących, że zobowiązanie zostało wypełnione, lub po częściowym przepadku zabezpieczenia zgodnie z art. 66 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i art. 23 niniejszego rozporządzenia, pozostała kwota zabezpieczenia zostaje niezwłocznie zwrócona.

2. Na żądanie zabezpieczenie jest częściowo zwracane w przypadku dostarczenia stosownego dowodu dotyczącego części ilości produktu, pod warunkiem że część ta nie jest mniejsza niż jakakolwiek minimalna ilość podana w rozporządzeniu wymagającym zabezpieczenia, a w razie braku takiego – jak określono przez państwo członkowskie.

3. W przypadku gdy nie został ustalony termin na przedstawienie dowodu potrzebnego do zwrotu zabezpieczenia, termin ten wynosi 365 dni kalendarzowych, licząc od terminu ustalonego do wypełnienia zobowiązania, dla którego złożono zabezpieczenie. W przypadku nieustalenia takiego terminu – 365 dni kalendarzowych, licząc od dnia, do którego wypełnione zostały wszystkie zobowiązania.

Termin ustanowiony w akapicie pierwszym nie przekracza 1 095 dni kalendarzowych, licząc od momentu przypisania zabezpieczenia do określonego zobowiązania.

Artykuł 25

Progi

1. Łączna kwota podlegająca przepadkowi nie przekracza 100 % odpowiedniej części zabezpieczonej kwoty.

2. Właściwy organ może zaniechać wymogu przepadku kwoty o wartości niższej niż 100 EUR, pod warunkiem że dla porównywalnych przypadków istnieją podobne krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

SEKCJA 4

Zabezpieczenia w odniesieniu do zaliczek

Artykuł 26

Zakres stosowania

Przepisy niniejszej sekcji obowiązują we wszystkich przypadkach, w których szczególne przepisy Unii przewidują, że pewna kwota może być wypłacona zaliczkowo przed wypełnieniem zobowiązania do uzyskania pomocy lub zaliczki.

Artykuł 27

Zwrot zabezpieczeń

1. Zabezpieczenie jest zwracane:

a) gdy ustalone zostało ostateczne nabycie praw do kwoty przyznanej jako zaliczka;

b) lub gdy przyznana kwota zwiększona o dodatek przewidziany w przepisach szczególnych Unii została spłacona.

2. Gdy upłynie termin okazania ostatecznego nabycia praw do przyznanej kwoty a dowód nabycia praw nie został przedstawiony, właściwy organ niezwłocznie przystępuje do procedury przepadku zabezpieczenia.

Jeżeli jednak przepisy Unii przewidują taką możliwość, dowód może zostać przedstawiony nawet po upływie tego terminu w zamian za częściową wypłatę zabezpieczenia.

TYTUŁ V

STOSOWANIE EURO

Artykuł 28

Refundacje wywozowe i handel z państwami trzecimi

1. W przypadku kwot dotyczących przywozu i w przypadku podatków wywozowych, które to kwoty i podatki są ustalone w euro w prawodawstwie Unii dotyczącym wspólnej polityki rolnej i są stosowane przez państwa członkowskie w walutach krajowych, kurs przeliczeniowy jest równy współczynnikowi stosowanemu na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92.

2. W przypadku refundacji wywozowych ustalanych w euro oraz cen i kwot wyrażonych w euro w prawodawstwie rolnym Unii w odniesieniu do handlu z państwami trzecimi terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data przyjęcia zgłoszenia celnego.

3. Do celów obliczania standardowej wartości owoców i warzyw w przywozie, o której mowa w art. 136 ust. 1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 543/2011 (22), aby określić cenę wejścia, o której mowa w art. 137 ust. 1 tego rozporządzenia, terminem operacyjnym dla kursu walutowego w odniesieniu do cen reprezentatywnych zastosowanych do obliczenia tej wartości standardowej oraz kwoty redukcji określonej w art. 134 ust. 3 tego rozporządzenia jest dzień, do którego odnoszą się ceny reprezentatywne.

Artykuł 29

Refundacje produkcyjne i szczególne rodzaje pomocy

1. W przypadku refundacji produkcyjnych określonych w euro przez prawodawstwo Unii terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data powiadomienia o dotarciu produktów do miejsca przeznaczenia, wymaganego przez przedmiotowe prawodawstwo. W przypadku gdy miejsce przeznaczenia nie jest wymagane, terminem operacyjnym jest data przyjęcia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

2. W przypadku pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest, bez uszczerbku dla art. 30–33, pierwsze działanie, które zapewnia, po przejęciu produktów przez dany podmiot gospodarczy, stosowne wykorzystanie przedmiotowych produktów oraz które stanowi warunek przyznania pomocy.

3. W przypadku pomocy na rzecz prywatnego przechowywania terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, za który przyznawana jest pomoc związaną z tą samą umową.

4. W przypadku pomocy innej niż pomoc, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu oraz w art. 30 i 31, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania wniosków.

Artykuł 30

Sektor wina

1. Terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym przyznano wsparcie na rzecz:

a) określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 restrukturyzacji i przekształcania winnic;

b) ustanowienia funduszy wspólnego inwestowania, o których mowa w art. 48 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) ustanowienia ubezpieczenia zbiorów, o którym mowa w art. 49 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. W przypadku wsparcia wypłacanego dla dobrowolnej lub obowiązkowej destylacji produktów ubocznych powstających podczas produkcji wina, o której mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym dany produkt uboczny został dostarczony.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w art. 50 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz innowacji w sektorze wina, o których mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

4. W przypadku operacji zbierania zielonych plonów, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień przeprowadzenia operacji zbierania zielonych plonów.

Artykuł 31

Kwoty i płatności w sektorze mleka i przetworów mlecznych

1. W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie niektórych przetworów mlecznych uczniom, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 657/2008 (23), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, do którego odnosi się wniosek o pomoc, o którym mowa w art. 11 tego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do płatności opłaty wyrównawczej, o której mowa w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 595/2004 (24), dla 12-miesięcznego okresu w rozumieniu części II tytuł I rozdział III rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (25), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 kwietnia następujący po danym okresie.

3. W przypadku kosztów transportu, o których mowa w art. 30 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1272/2009 (26), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień otrzymania przez właściwy organ ważnej oferty.

Artykuł 32

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu „Owoce w szkole”

W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 (27), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający okres, o którym mowa w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia.

Artykuł 33

Cena minimalna buraków, opłata za przekroczenie kwoty krajowej i opłata produkcyjna w sektorze cukru

W przypadku opłaty produkcyjnej dotyczącej cukru, ceny minimalnej buraków i opłaty z tytułu nadwyżek, o których mowa odpowiednio w art. 128, 135 i 142 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 października roku gospodarczego, względem którego są stosowane lub wypłacane odnośne ceny i kwoty.

Artykuł 34

Kwoty o charakterze strukturalnym lub środowiskowym oraz ogólne koszty programów operacyjnych

1. W przypadku kwot, o których mowa w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 oraz kwot dotyczących środków zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1698/2005, których wypłata na rzecz beneficjentów jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

Jeżeli jednak, zgodnie z przepisami Unii, wypłata kwot, o których mowa w akapicie pierwszym, została rozłożona na szereg lat, terminem operacyjnym dla kursu walutowego dla każdej raty rocznej jest dzień 1 stycznia roku, za który wypłacana jest dana rata.

2. W odniesieniu do sum, o których mowa w pkt 2 lit. a) załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 543/2011, przeznaczonych na pokrycie kosztów ogólnych szczególnie związanych z funduszami lub programami operacyjnymi, o których mowa w art. 32 i 33 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, do którego odnoszą się te koszty ogólne.

Artykuł 35

Kwoty związane z upoważnieniem do przyznania krajowej pomocy finansowej organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw oraz częściowy zwrot tej krajowej pomocy finansowej

1. W przypadku wniosku o zatwierdzenie współfinansowania krajowego, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym jest termin złożenia wniosku do Komisji zgodnie z art. 92 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

2. W przypadku zwrotu przez Unię krajowej pomocy finansowej zgodnie z art. 95 rozporządzenia (UE) nr 543/2011 terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin złożenia przez organizacje producentów wniosków o pomoc do właściwych organów państw członkowskich zgodnie z art. 69 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

Artykuł 36

Inne kwoty i ceny

W odniesieniu do cen lub kwot innych niż te, o których mowa w art. 28–35, lub kwot związanych z tymi cenami, wyrażonych w euro w prawodawstwie Unii lub wyrażonych w euro w ramach procedury przetargowej, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień wystąpienia jednego z następujących zdarzeń prawnych:

a) w przypadku zakupów, data otrzymania ważnej oferty;

b) w przypadku sprzedaży, data otrzymania ważnej oferty;

c) w przypadku wycofania produktów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym odbywa się operacja wycofania;

d) w przypadku niezbierania plonów i zbierania zielonych plonów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym ma miejsce niezbieranie plonów i zbieranie zielonych plonów;

e) w przypadku kosztów transportu, przetwarzania lub przechowywania publicznego oraz w przypadku kwot przyznawanych na badania jako część procedury przetargowej, ostatni dzień składania ofert;

f) w przypadku rejestracji cen, kwot lub ofert przetargowych na rynku, dzień, za który została zarejestrowana cena, kwota lub oferta przetargowa;

g) w przypadku sankcji związanych z nieprzestrzeganiem prawodawstwa rolnego, data aktu, w którym właściwy organ ustala fakty;

h) w przypadku obrotów lub kwot związanych z wielkością produkcji, początek okresu referencyjnego określonego w prawodawstwie rolnym.

Artykuł 37

Wypłata zaliczek

W przypadku zaliczek terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny mający zastosowanie do ceny lub kwoty, do których odnosi się zaliczka, o ile przedmiotowy termin miał miejsce do momentu wypłaty zaliczki lub, w innych przypadkach, data określenia zaliczki w euro lub, jeżeli nie miało to miejsca, data wypłaty zaliczki. Termin operacyjny dla kursu walutowego ma zastosowanie do zaliczek bez uszczerbku dla stosowania terminu operacyjnego dla tej ceny lub kwoty w odniesieniu do przedmiotowej pełnej ceny lub kwoty.

Artykuł 38

Zabezpieczenia

W przypadku zabezpieczeń terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data wniesienia zabezpieczenia.

Stosuje się jednak następujące wyjątki:

a) w przypadku zabezpieczeń związanych z zaliczkami terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny określony dla kwoty zaliczki, jeżeli termin ten miał miejsce przed wypłatą zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń związanych ze składaniem ofert przetargowych terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień złożenia oferty;

c) w przypadku zabezpieczeń związanych z realizacją przetargów terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania ofert.

Artykuł 39

Kontrola transakcji

Kwoty wyrażone w euro podawane w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 przelicza się w razie potrzeby na waluty krajowe, stosując kurs walutowy obowiązujący pierwszego dnia roboczego roku rozpoczęcia okresu kontroli, opublikowany w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 40

Określenie kursu walutowego

W przypadku gdy termin operacyjny jest ustalony na mocy prawodawstwa Unii, kursem walutowym, który należy zastosować, jest ostatni kurs wyznaczony przez Europejski Bank Centralny (EBC) przed pierwszym dniem miesiąca, w którym miał miejsce termin operacyjny.

Jednakże w następujących przypadkach należy zastosować następujący kurs walutowy:

a) w przypadkach, o których mowa w art. 28 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w których terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest przyjęcie zgłoszenia celnego, kurs określony w art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

b) w przypadku wydatków interwencyjnych w ramach publicznego przechowywania, kurs wynikający z zastosowania art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 906/2014 (28);

c) w przypadku ceny minimalnej buraków, o której mowa w art. 33 niniejszego rozporządzenia, średni kurs ustalony przez Europejski Bank Centralny (EBC) w ostatnim miesiącu przed terminem operacyjnym.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 41

Przepisy przejściowe

1. W przypadku gdy agencja płatnicza, która została akredytowana zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1290/2005, przyjmuje odpowiedzialność za wydatki, za które wcześniej nie była odpowiedzialna, akredytacji w odniesieniu do nowego zakresu odpowiedzialności dokonuje się najpóźniej do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Środki wymienione w załączniku do rozporządzenia (UE) nr 1106/2010 nie podlegają systemowi kontroli ustanowionemu w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 do celów kontroli w odniesieniu do wydatków przed rokiem budżetowym 2014.

3. W przypadku specjalnego prawnego odniesienia do zobowiązań pierwotnych, wtórnych lub podporządkowanych, o których mowa w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 282/2012, zastosowanie mają przepisy art. 23 ust. 2, 3 i 4 niniejszego rozporządzenia.

4. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005:

a) przepisy art. 38 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych niewykorzystanych do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. W art. 38 tego rozporządzenia odniesienia do roku N+3 traktuje się jak odniesienia do roku N+2;

b) płatności okresowe dokonane przez Komisję są uzależnione, jak określa to art. 36 ust. 3 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 od spełnienia wymogu przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z działań dla całego okresu objętego danym programem;

c) dla celu stosowania art. 37 i 38 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, ostateczną datą kwalifkowalności wydatków jest data określona w art. 71 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.

5. W celu stosowania art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w przypadkach zgłoszonych lub przypadkach, które mają być zgłoszone Komisji, w odniesieniu do lat finansowych 2013 i 2014, o których mowa w art. 6 lit. h) rozporządzenia (WE) nr 885/2006, ma nadal zastosowanie rok budżetowy pierwszego ustalenia nieprawidłowości w rozumieniu art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005. W przypadkach, w których pierwsze ustalenie administracyjne lub sądowe nieprawidłowości nie nastąpiło przed dniem 16 października 2014 r. mają zastosowanie przepisy art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

W odniesieniu do EFRROW dla celów rozliczania rachunków zgodnie z art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zastosowanie mają przepisy art. 54 ust. 2 tego rozporządzenia, począwszy od rozliczenia rachunków za rok budżetowy 2014.

Artykuł 42

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 376/2008

Skreśla się art. 34 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 376/2008.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 612/2009

Skreśla się art. 47 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 612/2009.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 44

Uchylenie

Rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012 tracą moc.

Zastosowanie ma jednak co następuje:

a) przepisy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych na mocy tego rozporządzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia;

b) art. 4 rozporządzenia (WE) nr 883/2006 stosuje się nadal do wydatków poniesionych do dnia 15 października 2014 r.;

c) art. 11 i rozdział III rozporządzenia (WE) nr 885/2006 stosuje się nadal do dnia 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 45

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 41 ust. 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.

[1] Art. 5 ust. 3a dodany przez art. 1 pkt 1 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/160 z dnia 28 listopada 2014 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro (Dz.Urz.UE L 27 z 03.02.2015, str. 7). Zmiana weszła w życie 10 lutego 2015 r.

[2] Art. 12 ust. 8 w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/160 z dnia 28 listopada 2014 r. zmieniającego rozporządzenie delegowane (UE) nr 907/2014 uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro (Dz.Urz.UE L 27 z 03.02.2015, str. 7). Zmiana weszła w życie 10 lutego 2015 r.

Wersja archiwalna obowiązująca od 2014-09-04 do 2015-02-09

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej i uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 352/78, (WE) nr 165/94, (WE) nr 2799/98, (WE) nr 814/2000, (WE) nr 1290/2005 oraz (WE) nr 485/2008 (1), w szczególności jego art. 8 ust. 1, art. 40, art. 46 ust. 1, art.  46 ust. 2, art. 46 ust. 3, art. 46 ust. 4, art.  53 ust. 3, art. 57 ust.1, art. 66 ust. 3, art.  79 ust. 2, art. 106 ust. 5 i 6 oraz art. 120,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1)  Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 ustanowiło podstawowe zasady dotyczące między innymi akredytacji agencji płatniczych i jednostek koordynujących, obowiązków agencji płatniczych w odniesieniu do interwencji publicznej, procedur zarządzania finansowego i rozliczania rachunków, zabezpieczeń i stosowania euro. Aby zapewnić sprawne funkcjonowanie nowych ram prawnych należy przyjąć niektóre przepisy uzupełniające przepisy ustanowione w rozporządzeniu (UE) nr 1306/2013 w przedmiotowych dziedzinach. Nowe przepisy powinny zastąpić przepisy rozporządzeń Komisji (WE) nr 883/2006 (2), (WE) nr 884/2006 (3), (WE) nr 885/2006 (4), (WE) nr 1913/2006 (5), (UE) nr 1106/2010 (6) i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 282/2012 (7), które opierały się na przepisach rozporządzeń Rady uchylonych rozporządzeniem (UE) nr 1306/2013. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy uchylić rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012.

(2) Zgodnie z art.  7 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 agencje płatnicze powinny być akredytowane przez państwa członkowskie, pod warunkiem że spełniają one minimalne kryteria ustanowione na poziomie Unii. Te kryteria powinny obejmować cztery podstawowe obszary: środowisko wewnętrzne, działania kontrolne, informację i komunikację oraz monitorowanie. Państwa członkowskie powinny mieć swobodę ustanawiania dodatkowych kryteriów akredytacyjnych w celu uwzględnienia, w danym przypadku, specyfiki agencji płatniczej. Ponadto należy ustanowić zasady w odniesieniu do kryteriów akredytacji jednostek koordynujących, o których mowa w art.  7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(3) Środki interwencji publicznej mogą być finansowane jedynie wówczas, gdy określone wydatki są ponoszone przez agencje płatnicze, które zostały wyznaczone przez państwa członkowskie jako odpowiedzialne za pewne zobowiązania w odniesieniu do interwencji publicznej. Wykonanie zadań odnoszących się zwłaszcza do zarządzania i kontroli środków interwencyjnych, z wyjątkiem dokonywania płatności pomocy, może być jednak delegowane zgodnie z art. 7 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Zadania te mogą być również wykonywane za pośrednictwem kilku agencji płatniczych. Ponadto należy przewidzieć, że zarządzanie niektórymi środkami przechowywania publicznego może zostać powierzone stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, pozostając odpowiedzialnością agencji płatniczej. W związku z tym należy wyznaczyć zakres odpowiedzialności agencji płatniczych w tej dziedzinie, wyznaczyć ich obowiązki i określić, w jakich okolicznościach i na jakich zasadach można powierzać stronom trzecim, będącym jednostkami państwowymi lub prywatnymi, zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego. W tym przypadku należy również przewidzieć, że zainteresowane jednostki muszą działać w ramach umów, na podstawie ogólnych zobowiązań i zasad, które należy określić.

(4)  Przepisy Unii w zakresie rolnictwa przewidują w ramach Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOGR) terminy wypłacania pomocy na rzecz beneficjentów, które muszą być przestrzegane przez państwa członkowskie. Płatności dokonane po upływie tych terminów muszą być traktowane jako wydatki niekwalifikowalne, a zatem nie mogą być zwracane przez Komisję zgodnie z art. 40 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Analiza płatności pomocy wypłacanych z opóźnieniem przez państwa członkowskie wykazała, że szereg z nich jest wynikiem dodatkowych kontroli przeprowadzanych przez państwa członkowskie w związku z postępowaniami procesowymi, odwołaniami i innymi krajowymi sporami prawnymi. Zgodnie z zasadą proporcjonalności należy określić stały margines związany z wydatkami, w ramach którego w takich przypadkach nie będą stosowane zmniejszenia miesięcznych płatności. Ponadto, po przekroczeniu tego marginesu, aby dostosować jednak konsekwencje finansowe proporcjonalnie do stwierdzonego opóźnienia płatności, należy przewidzieć zastosowanie przez Komisję proporcjonalnego zmniejszania płatności unijnych w zależności od wielkości stwierdzonego opóźnienia. Płatności pomocy realizowanych przed najwcześniejszym możliwym terminem określonym w prawodawstwie rolnym Unii nie można uzasadnić z tych samych powodów, co w przypadku płatności realizowanych po najpóźniejszym możliwym terminie. Z tego względu nie należy przewidywać proporcjonalnego zmniejszania tych zrealizowanych przed terminem płatności. Należy jednak uwzględnić sytuację wyjątkową, w której prawodawstwo rolne Unii przewiduje wypłatę zaliczki do pewnej określonej kwoty maksymalnej.

(5) Komisja dokonuje na rzecz państw członkowskich płatności co miesiąc lub w innych regularnych odstępach czasu na podstawie deklaracji wydatków przekazanych przez państwa członkowskie. Komisja powinna jednak uwzględnić dochody otrzymane przez agencje płatnicze na rzecz budżetu unijnego. Należy zatem ustalić warunki, na których dokonuje się niektórych wyrównań między dokonanymi wydatkami a dochodami w ramach EFRG i EFRROW.

(6)  W przypadku gdy budżet Unii nie został ostatecznie zatwierdzony na początku nowego roku budżetowego, art. 16 ust. 2 akapit trzeci rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 966/2012 (8) stanowi, że płatności można dokonywać miesięcznie w poszczególnych rozdziałach do wysokości jednej dwunastej kwoty środków zatwierdzonych w odpowiednim rozdziale na poprzedni rok budżetowy. W celu dokonania sprawiedliwego podziału środków między państwa członkowskie należy przewidzieć, że w tym przypadku płatności miesięczne w ramach EFRG i płatności okresowe w ramach EFRROW są przyznawane zgodnie z wielkością procentową deklaracji wydatków przekazanych przez każde państwo członkowskie oraz że saldo niewypłacone w danym miesiącu zostaje przeniesione w decyzjach Komisji dotyczących płatności miesięcznych lub okresowych realizowanych w terminie późniejszym.

(7) Kursy wymiany walut, które należy zastosować, zależą od tego, czy w sektorowym prawodawstwie rolnym określono termin operacyjny. Aby uniknąć stosowania przez państwa członkowskie nienależące do strefy euro różnych kursów wymiany walut – z jednej strony, podczas księgowania w walucie innej niż euro dochodów otrzymanych i pomocy przekazanej beneficjentom a z drugiej strony podczas sporządzania przez agencję płatniczą deklaracji wydatków – należy przewidzieć, że zainteresowane państwa członkowskie stosują w odniesieniu do swoich deklaracji wydatków dotyczących EFRG ten sam kurs wymiany walut, który został zastosowany przy otrzymaniu tych dochodów lub dokonywaniu płatności na rzecz beneficjenta. Ponadto, w celu uproszczenia formalności administracyjnych dotyczących zwrotu w odniesieniu do wielu operacji należy przewidzieć jeden kurs wymiany walut podczas księgowania tych zwrotów.

(8)  Aby umożliwić Komisji weryfikację wywiązywania się przez państwa członkowskie z obowiązku, jakim jest skuteczna ochrona interesów finansowych Unii, oraz aby zapewnić skuteczne stosowanie procedury kontroli zgodności rozliczeń przewidzianej w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, należy ustanowić przepisy określające kryteria i metodykę stosowania korekt. Należy zdefiniować różne rodzaje korekt, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, oraz określić zasady, na jakich okoliczności towarzyszące każdemu przypadkowi zostaną uwzględnione przy obliczaniu kwot korekty. Ponadto należy określić zasady przekazywania na rachunek funduszy kwot odzyskanych przez państwa członkowskie od beneficjentów.

(9) Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 przewiduje kontrolę dokumentów handlowych jednostek otrzymujących lub dokonujących płatności, odnoszących się bezpośrednio lub pośrednio do systemu finansowania przez EFRG w celu ustalenia, czy transakcje stanowiące część systemu finansowania przez EFRG rzeczywiście zostały przeprowadzone i czy zostały wykonane prawidłowo. Należy wyłączyć z zakresu stosowania tego rozporządzenia te środki, które z uwagi na swój charakter nie mogą być poddawane kontroli ex post w drodze kontroli dokumentów handlowych, jak również środki dotyczące płatności, które albo są uzależnione od obszaru, albo nie są powiązane z dokumentami handlowymi, które można poddać kontroli.

(10) Wiele przepisów zawartych w rozporządzeniach Unii z dziedziny rolnictwa wymaga złożenia zabezpieczenia, aby zagwarantować płatność należnej sumy, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie wypełnione. Doświadczenie wykazało jednak, iż wymóg ten w praktyce jest interpretowany w bardzo rozmaity sposób. Dlatego w celu uniknięcia nierównych warunków konkurencji należy zdefiniować ten wymóg.

(11) Koszty związane ze złożeniem zabezpieczenia poniesione przez stronę je składającą i przez właściwy organ mogą być nieproporcjonalne w stosunku do sumy, której płatność gwarantuje zabezpieczenie, jeżeli suma ta kształtuje się poniżej pewnego limitu. Właściwe organy powinny mieć prawo do odstąpienia od wymogu składania zabezpieczenia z tytułu sumy poniżej tego limitu. Właściwy organ powinien być upoważniony do odstąpienia od wymogu zabezpieczenia, gdy w związku z rodzajem osoby, od której wymagane jest wywiązanie się ze zobowiązań, wymóg ten nie jest konieczny.

(12) Właściwy organ powinien mieć prawo odmowy przyjęcia proponowanego zabezpieczenia, gdy uzna je za niewystarczające.

(13)  Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zaostrzyło przepisy dotyczące złożenia zabezpieczenia w celu zagwarantowania płatności kwoty należnej w przypadku niewywiązania się ze zobowiązania. Te horyzontalne ramy prawne należy uzupełnić o jednolite przepisy dotyczące siły wyższej oraz przepadku i zwolnienia zabezpieczenia. Rozporządzenie Komisji (WE) nr 376/2008 (9) i rozporządzenie Komisji (WE) nr 612/2009 (10) obejmują przepisy dotyczące zwolnienia i przepadku zabezpieczeń w odniesieniu do systemu pozwoleń na przywóz i wywóz oraz systemu refundacji wywozowych. Nowe zasady ustanowione w niniejszym rozporządzeniu należy stosować również w tych dziedzinach. Z uwagi na przejrzystość i pewność prawa należy skreślić odpowiednie przepisy w rozporządzeniach (WE) nr 376/2008 i (WE) nr 612/2009.

(14) Na mocy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 dokonano rozróżnienia pomiędzy zobowiązaniami pierwotnymi, wtórnymi i podporządkowanymi, przy czym ograniczona liczba rozporządzeń Komisji odnosi się wyłącznie do zobowiązań pierwotnych. Niewywiązanie się ze zobowiązania skutkowało całkowitym lub proporcjonalnym przepadkiem zabezpieczenia złożonego w związku z tym zobowiązaniem zgodnie ze skomplikowaną metodą obliczeniową, która była przyczyną nieporozumień. Zachowując zasadę proporcjonalności, należy wprowadzić uproszczone podejście w odniesieniu do przepadku, które powinno odpowiadać praktycznej sytuacji, w której z danego zobowiązania nie wywiązano się wcale lub nie wywiązano się w terminie, lub nie dostarczono w wyznaczonym terminie dowodu na wywiązanie się z tego zobowiązania.

(15)  Wiele przepisów zawartych w prawodawstwie rolnym Unii przewiduje, że złożone zabezpieczenie przepada w przypadku, gdy zagwarantowane zobowiązanie nie zostało wypełnione, nie rozróżniając rodzaju naruszenia. W interesie sprawiedliwości należy dokonać rozróżnienia między konsekwencjami naruszenia poszczególnych zobowiązań. W szczególności, o ile jest to dopuszczalne, w określonych przypadkach należy przewidzieć przepadek tylko części zabezpieczenia.

(16) Nie należy w żadnym razie różnicować konsekwencji niewypełnienia zobowiązania na podstawie wypłacenia lub niewypłacenia zaliczki. Stosownie do powyższego, zabezpieczenia składane z tytułu zaliczek należy objąć oddzielnymi przepisami.

(17) Należy określić terminy operacyjne dla kursów walutowych stosowane do różnych sytuacji, które występują w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego, nie naruszając szczególnych definicji lub odstępstw przewidzianych w danym przypadku przez przepisy dotyczące danego sektora na podstawie kryteriów wskazanych w art.  106 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

(18) W odniesieniu do wszystkich cen lub kwot, które mają być określone w ramach handlu z państwami trzecimi, przyjęcie zgłoszenia celnego stanowi termin operacyjny najbardziej odpowiedni do przedmiotowego celu gospodarczego. To samo dotyczy refundacji wywozowych i określania ceny wejścia owoców i warzyw na terytorium Unii, na podstawie której produkty są klasyfikowane we wspólnej taryfie celnej. Należy zatem przyjąć ten termin operacyjny.

(19)  W przypadku refundacji produkcyjnych termin operacyjny dla kursu walutowego jest zasadniczo związany z dopełnieniem pewnych szczególnych formalności. W celu harmonizacji przepisów należy przewidzieć, że terminem operacyjnym jest data zgłoszenia, że produkty dotarły do wymaganego miejsca przeznaczenia, jeżeli jest ono wymagane; we wszystkich innych przypadkach terminem operacyjnym jest data zatwierdzenia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

(20) W odniesieniu do pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, obowiązek, którego należy dopełnić, aby otrzymać pomoc, jest terminem operacyjnym, który gwarantuje właściwe wykorzystanie przedmiotowych produktów. Przejęcie produktów przez przedmiotowy podmiot gospodarczy stanowi warunek wstępny, po spełnieniu którego właściwe organy mogą przeprowadzić wymagane kontrole lub inspekcje ksiąg rachunkowych tego podmiotu i zapewnić jednakowe traktowanie akt. Termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być zatem ustalony w powiązaniu z przejęciem produktów.

(21)  W odniesieniu do innego rodzaju pomocy dla sektora rolnego sytuacje mogą być bardzo różne. Zawsze jednak taką pomoc przyznaje się na podstawie wniosku i w terminach określonych przepisami. Należy zatem ustalić termin operacyjny dla kursu walutowego na dzień stanowiący ostateczny termin składania wniosków.

(22) W odniesieniu do wsparcia, pomocy i premii udzielanych w ramach systemu dla sektora wina termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być związany, w zależności od sytuacji, z datą rozpoczęcia roku winiarskiego, z przeprowadzeniem pewnych czynności lub z określoną datą. Należy zatem określić dla każdej sytuacji termin operacyjny, który powinien być wzięty pod uwagę.

(23) Sytuacje, które należy uwzględnić do celów ustalenia terminu operacyjnego, są bardzo różne, w zależności od sektora. Termin operacyjny powinien być zatem określony stosownie do charakteru poszczególnych sytuacji i środków objętych tymi sektorami rolnictwa; dotyczy to w szczególności pomocy w sektorze mleka i przetworów mlecznych, programu „Owoce w szkole”, sektora cukru, środków promocyjnych i niektórych środków w ramach sektora owoców i warzyw.

(24) W odniesieniu do kwot o charakterze strukturalnym i środowiskowym, o których mowa w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1305/2013 (11), oraz kwot zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1698/2005 (12), których wypłata jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, wysokość kwot ustala się w odniesieniu do roku gospodarczego lub roku kalendarzowego. Cel gospodarczy zostaje więc osiągnięty, jeżeli termin operacyjny dla kursu walutowego jest ustalany dla danego roku. W związku z powyższym termin operacyjny należy ustalić na dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

(25)  W przypadku zaliczek i zabezpieczeń kwoty do zapłaty lub kwoty zabezpieczone ustala się w euro zgodnie z sektorowym prawodawstwem rolnym. W związku z tym kurs walutowy mający zastosowanie do tych kwot musi być zbliżony do daty płatności zaliczki lub daty ustanowienia zabezpieczeń. W przypadku stosowania zabezpieczeń ich wysokość musi również umożliwić pokrycie wszystkich rodzajów ryzyka, których dotyczy to zabezpieczenie. W tych okolicznościach termin operacyjny dla kursu walutowego powinien być ustalony na podstawie daty ustalenia kwoty zaliczki lub daty wniesienia zabezpieczenia bądź na podstawie daty wypłaty zaliczki lub zabezpieczenia.

(26) Zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 1290/2005 (13) Komisja dokonuje automatycznego zwolnienia niewykorzystanej części zobowiązania budżetowego dotyczącej programu rozwoju obszarów wiejskich w okresie 2007–2013 w końcu drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 zmienia tę zasadę, stanowiąc, że automatyczne zwolnienie ma miejsce w końcu trzeciego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. Dla zachowania spójności prawa zasada N+2 powinna nadal mieć zastosowanie w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 i należy ustanowić odpowiednie przepisy przejściowe. Podobnie płatności okresowe w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich za okres 2007– 2013 powinny nadal być uzależnione od przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z priorytetów dla całego okresu objętego danym programem. Ponadto, aby zapewnić spójność zarządzania tymi programami, te przepisy przejściowe powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2014  r.,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

ROZDZIAŁ I

AGENCJE PŁATNICZE I INNE ORGANY

Artykuł 1

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1.  Agencje płatnicze odpowiedzialne za zarządzanie wydatkami i ich kontrolę, jak określono w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w zakresie dokonywanych przez siebie płatności oraz przekazywania i przechowywania informacji oferują wystarczające gwarancje, że:

a)  kwalifikowalność wniosków oraz, w przypadku rozwoju obszarów wiejskich, procedura przyznawania pomocy, jak również zgodność wniosków z przepisami unijnymi podlegają kontroli przed zatwierdzeniem płatności;

b)  dokonane płatności podlegają księgowaniu w sposób dokładny i wyczerpujący;

c) przeprowadzane są kontrole przewidziane w prawodawstwie unijnym;

d) wymagane dokumenty są przedkładane w wyznaczonych terminach i w formie przewidzianej w przepisach unijnych;

e) dokumenty są dostępne i przechowywane w sposób zapewniający ich kompletność, ważność i czytelność pomimo upływu czasu, również w przypadku dokumentów elektronicznych w rozumieniu przepisów unijnych.

2.  Państwa członkowskie akredytują jako agencje płatnicze wydziały lub organy, które spełniają warunki przewidziane w ust. 1. Aby zdobyć akredytację, agencja płatnicza powinna dysponować strukturą administracyjną i systemem wewnętrznej kontroli, które spełniają kryteria określone w załączniku I („kryteria akredytacyjne”) w zakresie:

a)  środowiska wewnętrznego;

b) działań kontrolnych;

c) informacji i komunikacji;

d)  monitorowania.

Państwa członkowskie mogą ustanowić dodatkowe kryteria w celu uwzględniania wielkości, zakresu odpowiedzialności i innych szczególnych cech agencji płatniczej.

Artykuł 2

Warunki akredytacji agencji płatniczych

1.  W przypadku gdy akredytowanych jest więcej niż jedna agencja płatnicza, zgodnie z art. 7 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 dane państwo członkowskie decyduje, w drodze aktu prawnego na szczeblu ministerialnym, o akredytacji jednostki koordynującej, po upewnieniu się, że jej uregulowania administracyjne zapewniają wystarczającą gwarancję, że jednostka ta jest zdolna do realizacji zadań, o których mowa w tym artykule.

2.  Aby uzyskać akredytację, jednostka koordynująca musi stosować procedury gwarantujące, że:

a) deklaracje skierowane do Komisji opierają się na informacjach z należycie sprawdzonych źródeł;

b)  deklaracje skierowane do Komisji zostały należycie sprawdzone przed ich przekazaniem;

c) istnieje stosowna ścieżka audytu pozwalająca na wsparcie informacji przekazywanych Komisji;

d)  zapis informacji otrzymanych i przekazanych jest przechowywany w bezpieczny sposób na papierze albo w formacie elektronicznym.

Artykuł 3

Obowiązki agencji płatniczej w odniesieniu do interwencji publicznej

1. Agencje płatnicze, o których mowa w art. 7 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zapewniają zarządzanie operacjami i kontrolę operacji związanych ze środkami interwencyjnymi dotyczącymi przechowywania publicznego, za które są odpowiedzialne, na warunkach określonych w załączniku II do niniejszego rozporządzenia oraz, w stosownych przypadkach, określonych przez sektorowe prawodawstwo rolne, w szczególności na podstawie minimalnego odsetka kontroli określonego we wspomnianym załączniku.

Agencje płatnicze mogą delegować swoje kompetencje na rzecz agencji interwencyjnych, które spełniają warunki akredytacji ustanowione w pkt 1.C załącznika I do niniejszego rozporządzenia, bądź działać za pośrednictwem innych agencji płatniczych.

2. Agencje płatnicze lub agencje interwencyjne, bez uszczerbku dla ich ogólnej odpowiedzialności w zakresie przechowywania publicznego, mogą:

a)  powierzyć zarządzanie określonymi środkami przechowywania publicznego osobom fizycznym lub prawnym zajmującym się przechowywaniem interwencyjnych produktów rolnych („podmioty przechowujące”);

b)  delegować osoby fizyczne lub prawne do wykonania niektórych szczególnych zadań określonych w sektorowym prawodawstwie rolnym.

Jeśli agencje płatnicze powierzają zarządzanie podmiotom przechowującym, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a), zarządzanie to jest realizowane w ramach umowy o przechowywanie w oparciu o obowiązki i zasady ogólne określone w załączniku III.

3. Obowiązki agencji płatniczych w zakresie przechowywania publicznego są przede wszystkim następujące:

a)  prowadzenie ewidencji zapasów i rachunków finansowych dla każdego z produktów podlegających środkowi interwencyjnemu związanemu z przechowywaniem publicznym na podstawie operacji zrealizowanych w okresie od dnia 1 października danego roku do dnia 30 września roku następnego, zwanym dalej „rokiem budżetowym” ;

b) uaktualnianie wykazu podmiotów przechowujących, z którymi agencje płatnicze podpisały umowy przechowywania publicznego. Wykaz ten zawiera wyczerpujące dane umożliwiające dokładną identyfikację wszystkich miejsc przechowywania, ich pojemności, liczby magazynów, chłodni lub silosów, ich planów i schematów;

c) udostępnianie Komisji typowych umów stosowanych przy przechowywaniu publicznym, zasad dotyczących przejmowania produktów, ich przechowywania i wydawania z magazynów podmiotów przechowujących, jak również zasad dotyczących odpowiedzialności tych podmiotów;

d) prowadzenie centralnej skomputeryzowanej ewidencji wszystkich zapasów, obejmującej wszystkie miejsca przechowywania, wszystkie produkty, wszystkie ilości i klasy poszczególnych produktów, z określeniem w każdym przypadku masy (w stosownych przypadkach, masy netto lub brutto) lub objętości;

e) dokonywanie, zgodnie z przepisami unijnymi i krajowymi, wszystkich operacji związanych z przechowywaniem, konserwacją, transportem lub transferem produktów podlegających zakupom interwencyjnym, bez uszczerbku dla odpowiedzialności własnej kupujących, innych organizacji płatniczych biorących udział w operacji lub osób upoważnionych w tym względzie;

f) przeprowadzanie w nieregularnych odstępach czasu i bez uprzedzenia w ciągu całego roku kontroli na miejscu w magazynach, w których przechowywane są produkty objęte interwencją. O ile nie zaszkodzi to celowi kontroli, możliwe jest jednak powiadomienie, ściśle ograniczone do minimalnego koniecznego okresu. Tego rodzaju powiadomienie nie wykracza poza 24 godziny, z wyjątkiem przypadków należycie uzasadnionych;

g) przeprowadzanie corocznej inwentaryzacji zgodnie z art. 4.

Jeżeli w danym państwie członkowskim zarządzanie rachunkami dotyczącymi przechowywania publicznego w odniesieniu do jednego lub kilku produktów zapewnione jest przez kilka agencji płatniczych, ewidencja zapasów i rachunki finansowe, o których mowa w lit. a) i d), są konsolidowane na poziomie państwa członkowskiego przed przekazaniem odpowiednich informacji do Komisji.

4. Agencje płatnicze podejmują wszelkie środki, aby zagwarantować:

a) odpowiednie przechowywanie produktów objętych unijnymi środkami interwencji, kontrolując ich jakość co najmniej raz w roku;

b) kompletność zapasów interwencyjnych.

5. Agencje płatnicze informują niezwłocznie Komisję:

a)  jeśli wydłużenie okresu przechowywania produktu mogłoby spowodować obniżenie jego jakości;

b) o stratach ilościowych lub obniżeniu jakości produktu na skutek klęsk żywiołowych.

Jeżeli mają zastosowanie sytuacje, o których mowa w akapicie pierwszym lit. a) i b, podejmuje odpowiednią decyzję:

a) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. a) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 229 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (14);

b) w odniesieniu do sytuacji określonych w akapicie pierwszym lit. b) – zgodnie z procedurą sprawdzającą określoną w art. 116 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Agencje płatnicze ponoszą skutki finansowe wynikające ze złego przechowywania produktu podlegającego unijnym środkom interwencyjnym, w szczególności z powodu niedostosowania metod przechowywania. Agencje ponoszą odpowiedzialność finansową w przypadku niedopełnienia swoich zobowiązań lub obowiązków, bez uszczerbku dla możliwości podjęcia działań przeciwko podmiotowi przechowującemu.

7. Agencja płatnicza w sposób ciągły udostępnia przedstawicielom Komisji oraz upoważnionym przez nią osobom, drogą elektroniczną lub w miejscu jej siedziby, rachunki dotyczące przechowywania publicznego oraz wszelkie dokumenty, umowy i pliki utworzone bądź otrzymane w kontekście operacji związanych z interwencją.

Artykuł 4

Inwentaryzacja

1. Agencje płatnicze w trakcie każdego roku budżetowego przeprowadzają inwentaryzację wszystkich produktów podlegających interwencji Unii.

Następnie porównują wyniki tej inwentaryzacji z danymi księgowymi. Księgowanie różnic stwierdzonych w ilościach oraz kwot wynikających z różnic jakościowych stwierdzonych w trakcie kontroli odbywa się zgodnie z przepisami przyjętymi na podstawie art. 46 ust. 6 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Do celów stosowania ust. 1 brakujące ilości wynikające ze standardowych operacji związanych z przechowywaniem publicznym podlegają granicom tolerancji wyznaczonym w załączniku IV i odpowiadają różnicy między zapasem teoretycznym wynikającym z ujęcia księgowego zapasów a zapasem rzeczywistym ustalonym na podstawie inwentaryzacji przewidzianej w ust.  1 lub zapasem wykazanym w księgach jako pozostający po wyczerpaniu zapasu rzeczywistego w magazynie.

ROZDZIAŁ II

ZARZĄDZANIE FINANSOWE

Artykuł 5

Nieprzestrzeganie najpóźniejszej daty płatności

1. W odniesieniu do Europejskiego Funduszu Rolniczego Gwarancji (EFRG) zgodnie z przypadkami wyjątkowymi, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 oraz zgodnie z zasadą proporcjonalności wydatki zrealizowane po upływie terminu płatności kwalifikują się do finansowania unijnego na warunkach określonych w ust. 2–6 niniejszego artykułu.

2.  Jeżeli wydatki dokonane po upływie terminów są równe lub mniejsze od 5  % wydatków dokonanych w terminie, nie stosuje się zmniejszenia.

Po przekroczeniu progu 5 % wszystkie kolejne wydatki dokonane z opóźnieniem zostają zmniejszone zgodnie z następującymi zasadami:

a) w odniesieniu do wydatków dokonanych w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 10 %;

b) w odniesieniu do wydatków dokonanych w drugim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 25 %;

c) w odniesieniu do wydatków dokonanych w trzecim miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 45 %;

d)  w odniesieniu do wydatków dokonanych w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 70 %;

e) w odniesieniu do wydatków dokonanych w terminie późniejszym niż w czwartym miesiącu następującym po miesiącu, w którym upłynął termin płatności, wydatki zostają zredukowane o 100 %.

3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 2 w odniesieniu do płatności bezpośrednich, których kwota jest niższa od pułapu, o którym mowa w art.  7 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (15), stosuje się następujące warunki:

a)  w przypadku gdy próg, o którym mowa w ust. 2 akapit pierwszy, nie został w pełni wykorzystany w odniesieniu do płatności dokonanych w odniesieniu do roku kalendarzowego N najpóźniej w dniu 15 października roku N+1, a pozostała część tego progu wynosi ponad 2 %, zostaje ona zredukowana do 2 %;

b) podczas roku budżetowego N+1 płatności bezpośrednie, inne niż płatności przyznawane na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 (16) oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 229/2013 (17), w odniesieniu do lat kalendarzowych N–1 lub wcześniejszych, dokonane po upływie terminu płatności, będą kwalifikowalne do finansowania w ramach EFRG, jedynie gdy całkowita kwota płatności bezpośrednich, które realizowane są w roku budżetowym N+1 – dostosowanych w stosownych przypadkach do kwot przed korektą przewidzianą w art. 26 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 – nie przekracza pułapu określonego w załączniku III do rozporządzenia (UE) nr 1307/2013 w odniesieniu do roku kalendarzowego N, zgodnie z art. 7 tego rozporządzenia;

c)  wydatki przekraczające pułapy, o których mowa w lit. a) lub b), zostają zmniejszone o 100 %.

Kwoty zwrotów, o których mowa w art.  26 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie są brane pod uwagę przy weryfikacji przestrzegania warunku określonego w niniejszym ustępie akapit pierwszy lit. b).

4. Komisja stosuje inną skalę od skali przewidzianych w ust. 2 i 3 i/lub niższą redukcję lub brak redukcji, o ile występują szczególne warunki w zarządzaniu przy niektórych środkach lub jeśli państwa członkowskie przedstawią należyte uzasadnienia.

Akapitu pierwszego nie stosuje się jednakże w przypadku wydatków przekraczających pułap, o którym mowa w ust. 3 lit. b).

5. Kontrole przestrzegania terminów płatności, w odniesieniu do płatności miesięcznych, przeprowadza się dwukrotnie w każdym roku budżetowym:

a)  dla wydatków dokonywanych do dnia 31 lipca;

b) dla wydatków dokonywanych do dnia 15 października.

Wszelkie przekroczenia terminów w sierpniu, wrześniu oraz październiku są brane pod uwagę w decyzji w sprawie rozliczenia rachunków, o której mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

6. Zmniejszenia, o których mowa w niniejszym artykule, stosuje się bez uszczerbku dla późniejszych decyzji w sprawie zgodności rozliczeń, o których mowa w art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 6

Nieprzestrzeganie najwcześniejszej daty płatności

W odniesieniu do EFRG, jeżeli państwa członkowskie mają prawo wypłacania zaliczek przed najwcześniejszą datą płatności ustaloną w sektorowym prawodawstwie rolnym do określonej maksymalnej kwoty, wszelkie wydatki przekraczające taką maksymalną kwotę uznaje się za wydatki dokonane przed najwcześniejszą datą płatności. Zgodnie z wyjątkami, o których mowa w art. 40 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wydatki te kwalifikują się jednak do finansowania przez Unię po ich zmniejszeniu o 10 %.

Artykuł 7

Kompensata ze strony agencji płatniczych

1. W związku ze swoją decyzją dotyczącą płatności miesięcznych podjętą zgodnie z art. 18 ust.  3 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, Komisja wypłaca saldo wydatków zadeklarowanych przez każde państwo członkowskie, pomniejszone o kwotę dochodów przeznaczonych na określony cel, włączonych przez wspomniane państwo członkowskie do tej samej deklaracji wydatków. Kompensatę tę traktuje się jako odpowiednie dochody.

Środki na zobowiązania i środki na płatności wynikające z dochodów przeznaczonych na określony cel są otwarte od chwili przeznaczenia tych dochodów na odpowiednie linie budżetowe. Dochody przeznacza się w chwili księgowania dochodów przeznaczonych na określony cel, w ciągu dwóch miesięcy od otrzymania oświadczeń przekazanych przez państwa członkowskie, zgodnie z zasadami określonymi w art. 43 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Jeżeli kwoty, o których mowa w art.  43 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, zostały wstrzymane przed płatnością danej pomocy w wyniku nieprawidłowości lub zaniedbań, to są one odliczane od odpowiedniej kwoty wydatków.

3. Kwoty wkładów Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) odzyskane od beneficjentów w ramach danego programu rozwoju obszarów wiejskich – w każdym okresie referencyjnym – są odliczane od kwoty do wypłacenia przez EFRROW w deklaracji wydatków za ten okres.

4. Kwoty większe lub mniejsze wynikające, w stosownych przypadkach, z rozliczenia rachunków, o którym mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, mogą być ponownie wykorzystane w ramach programu rozwoju obszarów wiejskich, dodaje się lub odejmuje od kwoty wkładu EFRROW po sporządzeniu pierwszej deklaracji po decyzji w sprawie rozliczenia rachunków.

5.  Pomoc finansowa EFRG stanowi równowartość wydatków obliczonych na podstawie informacji przekazanych przez agencję płatniczą, pomniejszonych o wszelkie dochody wynikające z zastosowania środka interwencyjnego, zatwierdzonych za pomocą wdrożonego przez Komisję systemu informatycznego i ujętych przez agencję płatniczą w deklaracji wydatków.

Artykuł 8

Opóźnione przyjęcie budżetu Unii

1. W odniesieniu do EFRG, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego, płatności miesięczne, o których mowa w art.  18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych przez państwa członkowskie, ustanowione w ramach każdego rozdziału dotyczącego wydatków oraz w ramach limitów ustanowionych w art. 16 rozporządzenia (UE, Euratom) nr 966/2012. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych zwrotów.

2. W odniesieniu do EFRROW, jeżeli budżet Unii nie zostanie przyjęty na początku roku budżetowego:

a) płatności okresowe, o których mowa w art. 36 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, przyznaje się proporcjonalnie do dostępnych wpływów zgodnie z wartością procentową deklaracji wydatków złożonych dla każdego programu rozwoju obszarów wiejskich. Komisja bierze pod uwagę kwoty niezwrócone państwom członkowskim w chwili podejmowania decyzji dotyczących późniejszych płatności okresowych;

b) jeśli chodzi o zobowiązania budżetowe, o których mowa w art. 33 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, pierwsze roczne raty po przyjęciu programów rozwoju obszarów wiejskich są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia tych programów. Po wyczerpaniu odpowiednich zobowiązań, zobowiązania budżetowe odnoszące się do kolejnych rocznych rat są realizowane zgodnie z kolejnością przyjęcia programów. Jeżeli środki dostępne na zobowiązania są ograniczone, Komisja może podejmować częściowe roczne zobowiązania w odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich. Zobowiązania dotyczące pozostałego salda w odniesieniu do tych programów zostają zaciągnięte dopiero po udostępnieniu dodatkowych środków na zobowiązania.

Artykuł 9

Odroczenie płatności miesięcznych

Po uprzednim zawiadomieniu zainteresowanych państw członkowskich, Komisja może odroczyć płatności miesięczne, o których mowa w art. 18 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, wypłacane na rzecz państw członkowskich, jeśli informacje, o których mowa w art. 102 ust. 1 lit. c) ppkt (i) i (ii) tego rozporządzenia, zostaną dostarczone z opóźnieniem lub zawierają rozbieżności wymagające dodatkowej weryfikacji.

Artykuł 10

Zawieszenie płatności w przypadku spóźnionego przedłożenia informacji

1. Zawieszenie płatności, o którym mowa w art.  42 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku V do niniejszego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRG zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b)  jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 1 grudnia – 1,5  % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

3. W odniesieniu do wydatków w ramach EFRROW zastosowanie mają następujące zakresy zawieszenia płatności:

a)  jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 października – 1 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji;

b) jeśli wyniki kontroli nie zostały przesłane do dnia 15 stycznia – 1,5 % wydatków, w odniesieniu do których nie przesłano na czas odpowiednich informacji.

Artykuł 11

Kurs walutowy mający zastosowanie przy sporządzaniu deklaracji wydatków

1. Zgodnie z art.  106 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w przypadku EFRG podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują ten sam kurs walutowy, co kurs, który zastosowały w chwili dokonywania płatności na rzecz beneficjentów lub otrzymania dochodów, zgodnie z rozdziałem V i sektorowym prawodawstwem rolnym. W przypadku decyzji dotyczących rozliczania, o których mowa w art. 51 i 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie stosują pierwszy kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny po dacie przyjęcia tej decyzji.

W przypadkach innych niż te, o których mowa w akapicie pierwszym, w szczególności w odniesieniu do programów promocyjnych zatwierdzonych zgodnie z rozporządzeniem Rady (WE) nr 3/2008 (18) oraz w odniesieniu do środków promocyjnych w sektorze wina, a także w odniesieniu do operacji, dla których termin operacyjny nie został określony w sektorowym prawodawstwie rolnym, stosowany kurs walutowy jest przedostatnim kursem walutowym ustalonym przez Europejski Bank Centralny przed miesiącem, za który deklaruje się wydatki lub dochody przeznaczone na określony cel.

2. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, podczas sporządzania deklaracji wydatków państwa członkowskie nienależące do strefy euro stosują – w odniesieniu do każdej operacji płatności lub odzyskania – przedostatni kurs walutowy ustalony przez Europejski Bank Centralny sprzed miesiąca, w którym operacje zapisuje się w księgach agencji płatniczej.

ROZDZIAŁ III

ROZLICZENIE RACHUNKÓW I INNE KONTROLE

Artykuł 12

Kryteria i metodyka stosowania korekt w ramach kontroli zgodności rozliczeń

1. Dla celów przyjęcia decyzji zgodnie z art. 52 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w sprawie kwot, które mają być wyłączone z finansowania unijnego, Komisja dokonuje rozróżnienia pomiędzy kwotami uznanymi za kwoty nienależnie wypłacone lub częściami tych kwot a kwotami ustalonymi w drodze zastosowania korekt ekstrapolowanych lub ryczałtowych.

W celu oceny kwot podlegających wyłączeniu z finansowania unijnego w przypadku stwierdzenia, że wydatki nie zostały poniesione zgodnie z przepisami unijnymi, oraz, w odniesieniu do EFRROW – zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami unijnymi i krajowymi, Komisja bierze pod uwagę swoje własne ustalenia i informacje udostępnione przez państwa członkowskie w ramach procedury kontroli zgodności rozliczeń przeprowadzonej zgodnie z art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

2. Komisja podejmuje decyzję o wyłączeniu w oparciu o zidentyfikowanie kwot nienależnie wypłaconych, wyłącznie jeżeli kwoty te można zidentyfikować przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów. Jeżeli Komisja nie może zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych przy zastosowaniu proporcjonalnych nakładów, państwa członkowskie mogą, w terminie ustalonym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, przedstawić dane dotyczące weryfikacji tych kwot na podstawie kontroli wszystkich indywidualnych przypadków, których dana nieprawidłowość może potencjalnie dotyczyć. Weryfikacja obejmuje wszystkie wydatki poniesione z naruszeniem mających zastosowanie przepisów i obciążające budżet Unii. Przedstawione dane muszą obejmować wszystkie poszczególne kwoty, które są niekwalifikowalne z powodu danej nieprawidłowości.

3. Jeżeli zgodnie z ust. 2 nie można zidentyfikować kwot nienależnie wypłaconych, Komisja może określić kwoty, które mają zostać wyłączone przez zastosowanie korekt ekstrapolowanych. Aby umożliwić Komisji określenie przedmiotowych kwot, państwa członkowskie mogą przedłożyć, w terminie przewidzianym przez Komisję w trakcie procedury kontroli zgodności obliczeń, obliczenie kwoty podlegającej wyłączeniu z finansowania unijnego poprzez ekstrapolację na podstawie metod statystycznych wyników kontroli przeprowadzonych na reprezentatywnej próbie tych przypadków. Próba pochodzi z populacji, w której można w uzasadniony sposób spodziewać się tej samej nieprawidłowości.

4. W celu uwzględnienia wyników obliczeń przedłożonych przez państwa członkowskie, o których mowa w ust.  2 i 3, Komisja ma prawo:

a) ocenić metody wykorzystane do obliczenia lub ekstrapolacji, które powinny zostać wyraźnie opisane przez państwa członkowskie;

b) sprawdzić reprezentatywność próby, o której mowa w ust. 3;

c) sprawdzić przedłożone jej treść i wyniki obliczeń lub ekstrapolacji;

d)  uzyskać wystarczające i stosowne dowody kontroli dotyczące danych podstawowych.

5. Stosując ust. 3, państwa członkowskie mogą w kontekście swojego audytu przewidzianego w art. 9 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 wykorzystywać dane statystyczne agencji płatniczych dotyczące kontroli, potwierdzone przez jednostkę certyfikującą lub dokonaną przez tę jednostkę ocenę poziomu błędu, pod następującymi warunkami:

a)  Komisja jest zadowolona z działań realizowanych przez jednostki certyfikujące zarówno w zakresie strategii audytu, jak i treści, zakresu i jakości rzeczywistych prac audytowych;

b) zakres prac jednostek certyfikujących jest zgodny z zakresem danego postępowania w sprawie kontroli zgodności rozliczeń, w szczególności w odniesieniu do środków lub systemów;

c) kwota wszelkich kar, które należało zastosować, została uwzględniona w ocenach.

6. Jeżeli nie zostały spełnione warunki określenia kwot, które mają zostać wyłączone z finansowania Unii, o których mowa w ust. 2 i 3, lub charakter przypadku sprawia, że nie można określić kwot, które mają zostać wyłączone na podstawie tych ustępów, Komisja stosuje korekty ryczałtowe, uwzględniając charakter i wagę naruszenia oraz własną ocenę ryzyka poniesienia straty finansowej przez Unię.

Poziom korekty ryczałtowej wyznacza się z uwzględnieniem w szczególności rodzaju zidentyfikowanej niezgodności. W tym celu niedociągnięcia ujawnione w ramach kontroli zostają podzielone na odnoszące się do kluczowych i do pomocniczych mechanizmów kontroli, w następujący sposób:

a) kluczowe mechanizmy kontroli to kontrole bezpośrednie i administracyjne niezbędne do ustalenia kwalifikowalności pomocy oraz odnośnego stosowania zmniejszeń i kar;

b) pomocnicze mechanizmy kontroli to wszystkie inne czynności administracyjne niezbędne do prawidłowego rozpatrzenia wniosków.

Jeżeli w ramach jednej procedury kontroli zgodności rozliczeń ustalone zostaną różne niezgodności, które pojedynczo powodowałyby różne korekty ryczałtowe, stosuje się wyłącznie najwyższy poziom korekty ryczałtowej.

7. Przy ustalaniu poziomu korekt ryczałtowych Komisja może w szczególności wziąć pod uwagę poniższe okoliczności, świadczące o większej wadze nieprawidłowości wskazujących na większe ryzyko straty dla budżetu Unii:

a) co najmniej jeden kluczowy mechanizm kontroli nie jest stosowany lub jest stosowany na tyle nieprawidłowo lub nieregularnie, że uznaje się go za nieefektywny, jeśli chodzi o określanie kwalifikowalności wniosku lub zapobieganie nieprawidłowościom; lub

b) wykryto trzy lub więcej niedociągnięć w odniesieniu do tego samego systemu kontroli; lub

c) dane państwo członkowskie nie stosuje systemu kontroli lub stosowanie takie ma poważne wady oraz istnieją dowody na poważne nieprawidłowości i zaniedbania w przeciwdziałaniu nieprawidłowościom lub oszustwom; lub

d) w odniesieniu do tego państwa członkowskiego została już zastosowana korekta za podobne niedociągnięcia w tym samym sektorze, z zastrzeżeniem zbadania przez Komisję wszelkich środków naprawczych lub kompensacyjnych podjętych już przez dane państwo członkowskie.

8.  Jeżeli państwo członkowskie przedstawia pewne obiektywne elementy, które nie spełniają warunków określonych w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu, z których jednak wynika, że maksymalna strata funduszy jest ograniczona do kwoty niższej od tej, która wynikałaby z zastosowania niższej stawki zryczałtowanej niż zaproponowana, Komisja stosuje tę niższą stawkę zryczałtowaną, aby określić kwoty, które mają być wyłączone z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

9.  Kwoty faktycznie odzyskane od beneficjentów i przekazane na rzecz funduszy przed odpowiednią datą, jaką ustali Komisja w trakcie procedury kontroli zgodności rozliczeń, odlicza się od kwoty, którą Komisja postanawia wyłączyć z finansowania unijnego na podstawie art. 52 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 13

Obowiązki po zakończeniu procedur odzyskiwania należności

Po zakończeniu procedur odzyskiwania należności, o których mowa w art. 54 ust. 2 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, państwa członkowskie:

a)  przekazują na rzecz EFRG pięćdziesiąt procent odzyskanych kwot, po odjęciu kosztów odzyskania przewidzianego w art. 55 akapit drugi tego rozporządzenia;

b) przekazują na rzecz EFRROW pięćdziesiąt procent kwot odzyskanych po zamknięciu programu dotyczącego rozwoju obszarów wiejskich lub odzyskanych przed zamknięciem takiego programu, które jednak nie mogły być ponownie wykorzystane zgodnie z art. 56 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

Artykuł 14

Kontrola transakcji

System kontroli ustanowiony w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 nie ma zastosowania do środków wymienionych w załączniku VI do niniejszego rozporządzenia.

TYTUŁ IV

ZABEZPIECZENIA

SEKCJA 1

Zakres i stosowanie terminów

Artykuł 15

Zakres

Niniejszy rozdział ma zastosowanie we wszystkich przypadkach, w których w ramach sektorowego prawodawstwa rolnego przewiduje się zabezpieczenie, bez względu na to, czy użyto w nich konkretnego terminu „zabezpieczenie”.

Niniejsze rozporządzenie nie ma zastosowania do zabezpieczeń złożonych w celu zapewnienia płatności ceł przywozowych i wywozowych określonych w rozporządzeniu Rady (EWG) nr 2913/92 (19).

Artykuł 16

Terminy stosowane w niniejszym rozdziale

Do celów niniejszego rozdziału:

a) „właściwy organ” jest to strona upoważniona do przyjęcia zabezpieczenia lub strona upoważniona do podjęcia decyzji w myśl odpowiedniego rozporządzenia, czy zabezpieczenie ma być zwolnione, czy też ma ulec przepadkowi;

b) „zabezpieczenie zbiorcze” jest to zabezpieczenie udostępnione właściwemu organowi w celu zapewnienia, że spełnione zostanie więcej niż jedno zobowiązanie.

c) „odpowiednia część kwoty zabezpieczonej” jest to część sumy zabezpieczonej odpowiadająca ilości, dla której naruszono zobowiązanie.

SEKCJA 2

Wymóg złożenia zabezpieczenia

Artykuł 17

Strona odpowiedzialna

Zabezpieczenie jest przekazywane przez stronę lub w imieniu strony odpowiedzialnej za wypłacenie należnej kwoty pieniężnej, w przypadku gdy zobowiązanie nie zostanie spełnione.

Artykuł 18

Odstąpienie od wymogu złożenia zabezpieczenia

1. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy strona odpowiedzialna za spełnienie zobowiązania jest:

a)  jednostką publiczną odpowiedzialną za wykonywanie obowiązków organu publicznego;

b) jednostką prywatną pełniącą obowiązki, o których mowa w lit. a), pod nadzorem państwa.

2. Właściwy organ może odstąpić od wymogu złożenia zabezpieczenia, gdy wartość zabezpieczanej sumy jest mniejsza niż 500 EUR. W takim przypadku zainteresowana strona składa pisemne zobowiązanie, że – jeżeli odpowiednie zobowiązanie nie zostanie spełnione – uiści kwotę równą zabezpieczeniu, od którego odstąpiono.

Przy stosowaniu pierwszego akapitu wartość zabezpieczenia zostanie tak obliczona, aby obejmować wszystkie istotne zobowiązania powiązane z tą samą operacją.

Artykuł 19

Warunki mające zastosowanie do zabezpieczeń

1.  Właściwy organ nie przyjmuje zabezpieczenia, które uważa za nieodpowiednie, niewystarczające albo niezapewniające pokrycia na dostatecznie długi okres lub wymaga jego zamiany.

2. W przypadku zdeponowania gotówki drogą transferu nie jest ona traktowana jako zabezpieczenie, dopóki właściwy organ nie upewni się, że kwota ta znajduje się w jego dyspozycji.

3.  Czek na kwotę, której płatność jest zagwarantowana przez instytucję finansową uznaną w tym celu przez państwo członkowskie odpowiednie dla właściwego organu, jest traktowany jak depozyt gotówkowy. Właściwy organ nie musi składać takiego czeku do realizacji, dopóki nie nadejdzie ostateczny termin jego realizacji.

Czek innego rodzaju niż ten, o którym mowa w akapicie pierwszym, stanowi zabezpieczenie jedynie wówczas, gdy właściwy organ stwierdzi, że dysponuje kwotą podaną na czeku.

4. Wszelkie koszty naliczane przez instytucję finansową są ponoszone przez stronę składającą zabezpieczenie

5. Strona składająca zabezpieczenie w postaci depozytu gotówkowego nie otrzymuje żadnych odsetek.

Artykuł 20

Stosowanie euro

1. Zabezpieczenia wyraża się w euro.

2. Jeżeli zabezpieczenie zostanie zatwierdzone w państwie członkowskim nienależącym do strefy euro, kwota zabezpieczenia wyrażona w euro zostaje przeliczona na mającą zastosowanie walutę krajową zgodnie z przepisami rozdziału V. Zobowiązanie odpowiadające zabezpieczeniu i kwota, która mogłaby ewentualnie zostać zatrzymana w przypadku nieprawidłowości lub naruszenia, zostają ustalone w euro.

Artykuł 21

Poręczyciel

1. Poręczyciel posiada miejsce zameldowania lub prowadzi działalność gospodarczą na terytorium Unii i zgodnie z postanowieniami Traktatu dotyczącymi swobody świadczenia usług jest zatwierdzany przez właściwy organ państwa członkowskiego, w którym zabezpieczenie jest składane. Poręczyciel jest związany gwarancją wystawioną na piśmie.

2. Pisemna gwarancja zawiera co najmniej następujące informacje:

a) zobowiązanie lub, w przypadku zabezpieczenia zbiorczego, rodzaje zobowiązań, wypełnienie których gwarantuje ona płatnością odpowiedniej kwoty pieniędzy;

b)  maksymalne zobowiązanie finansowe, które poręczyciel akceptuje;

c) potwierdzenie, że poręczyciel podejmuje się solidarnie ze stroną odpowiedzialną za wywiązanie się ze zobowiązań zapłacić, w ciągu 30 dni od żądania ze strony właściwego organu, dowolną kwotę w ramach gwarancji należnej z chwilą powiadomienia o przepadku gwarancji.

3. W przypadku gdy udzielono już pisemnego zabezpieczenia zbiorczego, właściwy organ ustala odpowiednią procedurę, na podstawie której całe zabezpieczenie lub jego część są przypisane określonemu zobowiązaniu.

Artykuł 22

Stosowanie siły wyższej

Każda osoba odpowiedzialna za realizację zobowiązania objętego zabezpieczeniem, utrzymująca, że nieprzestrzeganie zobowiązania spowodowane jest działaniem siły wyższej, udowadnia właściwym organom w sposób je zadowalający, że miało miejsce działanie siły wyższej. Jeżeli właściwy organ uzna działanie siły wyższej, zobowiązanie wygasa wyłącznie do celów zwrotu zabezpieczenia.

SEKCJA 3

Zwrot i przepadek zabezpieczeń innych niż te, o których mowa w sekcji 4

Artykuł 23

Przepadek zabezpieczeń

1. Zobowiązanie, o którym mowa w art. 66 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, jest wymogiem podjęcia lub zaniechania działania, o zasadniczym znaczeniu dla celów rozporządzenia nakładającego ten wymóg.

2. Jeżeli zobowiązanie nie zostanie wypełnione i nie wyznaczono żadnego terminu na jego wypełnienie, zabezpieczenie ulega przepadkowi, kiedy właściwy organ stwierdzi, że zobowiązanie to nie zostało wypełnione.

3. Jeżeli wyznaczono termin na wypełnienie zobowiązania, a zostało ono wypełnione dopiero po tym terminie, zabezpieczenie ulega przepadkowi.

W takim przypadku zabezpieczenie ulega przepadkowi w wysokości 10 % natychmiast, a do pozostałej kwoty stosuje się dodatkowy odsetek w wysokości:

a) 2 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy przywozu produktów do państwa trzeciego;

b) 5 % za każdy kalendarzowy dzień przekroczenia terminu, jeżeli zobowiązanie dotyczy opuszczenia przez produkty obszaru celnego Unii.

4. Jeżeli zobowiązanie zostanie wypełnione w terminie, a dowód jego wypełnienia należy przedstawić w ustalonym terminie, zabezpieczenie dotyczące tego zobowiązania ulega przepadkowi za każdy dzień kalendarzowy przekraczający ten termin, według wzoru 0,2/ustalony termin w dniach i z uwzględnieniem art. 25.

Jeżeli dowód, o którym mowa w akapicie pierwszym, polega na złożeniu wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na przywóz lub wywóz, lub przedstawieniu dowodu, że produkty opuściły obszar celny Unii, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi wynosi 15 %, jeżeli dowód ten zostanie złożony po terminie, o którym mowa w akapicie pierwszym, ale najpóźniej w 730. dniu kalendarzowym po upływie daty ważności pozwolenia. Po upływie 730 dni kalendarzowych pozostała kwota zabezpieczenia ulega przepadkowi w całości.

Jeżeli zobowiązanie określone w akapicie pierwszym dotyczy złożenia wykorzystanego lub wygasłego pozwolenia na wywóz produktów o z góry ustalanej stawce refundacji, kwota zabezpieczenia, która ma podlegać przepadkowi, wynosi:

a) 10  %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 61. a 90. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

b) 50 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 91. a 120. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

c) 70 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 121. a 150. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

d) 80 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone między 151. a 180. dniem kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia;

e)  100 %, jeżeli pozwolenie zostanie złożone po 180. dniu kalendarzowym od daty upływu ważności pozwolenia.

5. Kwota zabezpieczenia ulegająca przepadkowi jest zaokrąglana do pierwszej niższej kwoty wyrażonej w pełnym euro lub stosowanej walucie krajowej.

Artykuł 24

Zwrot zabezpieczeń

1.  Po przedstawieniu dowodów – określonych w szczegółowych przepisach unijnych – świadczących, że zobowiązanie zostało wypełnione, lub po częściowym przepadku zabezpieczenia zgodnie z art. 66 ust.  2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 i art. 23 niniejszego rozporządzenia, pozostała kwota zabezpieczenia zostaje niezwłocznie zwrócona.

2.  Na żądanie zabezpieczenie jest częściowo zwracane w przypadku dostarczenia stosownego dowodu dotyczącego części ilości produktu, pod warunkiem że część ta nie jest mniejsza niż jakakolwiek minimalna ilość podana w rozporządzeniu wymagającym zabezpieczenia, a w razie braku takiego – jak określono przez państwo członkowskie.

3. W przypadku gdy nie został ustalony termin na przedstawienie dowodu potrzebnego do zwrotu zabezpieczenia, termin ten wynosi 365 dni kalendarzowych, licząc od terminu ustalonego do wypełnienia zobowiązania, dla którego złożono zabezpieczenie. W przypadku nieustalenia takiego terminu – 365 dni kalendarzowych, licząc od dnia, do którego wypełnione zostały wszystkie zobowiązania.

Termin ustanowiony w akapicie pierwszym nie przekracza 1 095 dni kalendarzowych, licząc od momentu przypisania zabezpieczenia do określonego zobowiązania.

Artykuł 25

Progi

1. Łączna kwota podlegająca przepadkowi nie przekracza 100  % odpowiedniej części zabezpieczonej kwoty.

2. Właściwy organ może zaniechać wymogu przepadku kwoty o wartości niższej niż 100 EUR, pod warunkiem że dla porównywalnych przypadków istnieją podobne krajowe przepisy ustawowe, wykonawcze i administracyjne.

SEKCJA 4

Zabezpieczenia w odniesieniu do zaliczek

Artykuł 26

Zakres stosowania

Przepisy niniejszej sekcji obowiązują we wszystkich przypadkach, w których szczególne przepisy Unii przewidują, że pewna kwota może być wypłacona zaliczkowo przed wypełnieniem zobowiązania do uzyskania pomocy lub zaliczki.

Artykuł 27

Zwrot zabezpieczeń

1.  Zabezpieczenie jest zwracane:

a) gdy ustalone zostało ostateczne nabycie praw do kwoty przyznanej jako zaliczka;

b)  lub gdy przyznana kwota zwiększona o dodatek przewidziany w przepisach szczególnych Unii została spłacona.

2. Gdy upłynie termin okazania ostatecznego nabycia praw do przyznanej kwoty a dowód nabycia praw nie został przedstawiony, właściwy organ niezwłocznie przystępuje do procedury przepadku zabezpieczenia.

Jeżeli jednak przepisy Unii przewidują taką możliwość, dowód może zostać przedstawiony nawet po upływie tego terminu w zamian za częściową wypłatę zabezpieczenia.

TYTUŁ V

STOSOWANIE EURO

Artykuł 28

Refundacje wywozowe i handel z państwami trzecimi

1. W przypadku kwot dotyczących przywozu i w przypadku podatków wywozowych, które to kwoty i podatki są ustalone w euro w prawodawstwie Unii dotyczącym wspólnej polityki rolnej i są stosowane przez państwa członkowskie w walutach krajowych, kurs przeliczeniowy jest równy współczynnikowi stosowanemu na podstawie art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92.

2. W przypadku refundacji wywozowych ustalanych w euro oraz cen i kwot wyrażonych w euro w prawodawstwie rolnym Unii w odniesieniu do handlu z państwami trzecimi terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data przyjęcia zgłoszenia celnego.

3. Do celów obliczania standardowej wartości owoców i warzyw w przywozie, o której mowa w art. 136 ust.  1 rozporządzenia Komisji (UE) nr 543/2011 (20), aby określić cenę wejścia, o której mowa w art. 137 ust. 1 tego rozporządzenia, terminem operacyjnym dla kursu walutowego w odniesieniu do cen reprezentatywnych zastosowanych do obliczenia tej wartości standardowej oraz kwoty redukcji określonej w art. 134 ust. 3 tego rozporządzenia jest dzień, do którego odnoszą się ceny reprezentatywne.

Artykuł 29

Refundacje produkcyjne i szczególne rodzaje pomocy

1. W przypadku refundacji produkcyjnych określonych w euro przez prawodawstwo Unii terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data powiadomienia o dotarciu produktów do miejsca przeznaczenia, wymaganego przez przedmiotowe prawodawstwo. W przypadku gdy miejsce przeznaczenia nie jest wymagane, terminem operacyjnym jest data przyjęcia wniosku o wypłatę refundacji przez agencję płatniczą.

2. W przypadku pomocy przyznawanej w zależności od ilości produktów wprowadzanych do obrotu lub przeznaczonych do wykorzystania w szczególny sposób, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest, bez uszczerbku dla art. 30–33, pierwsze działanie, które zapewnia, po przejęciu produktów przez dany podmiot gospodarczy, stosowne wykorzystanie przedmiotowych produktów oraz które stanowi warunek przyznania pomocy.

3. W przypadku pomocy na rzecz prywatnego przechowywania terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, za który przyznawana jest pomoc związaną z tą samą umową.

4. W przypadku pomocy innej niż pomoc, o której mowa w ust. 2 i 3 niniejszego artykułu oraz w art. 30 i 31, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania wniosków.

Artykuł 30

Sektor wina

1. Terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym przyznano wsparcie na rzecz:

a) określonych w art. 46 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 restrukturyzacji i przekształcania winnic;

b) ustanowienia funduszy wspólnego inwestowania, o których mowa w art. 48 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013;

c) ustanowienia ubezpieczenia zbiorów, o którym mowa w art. 49 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.

2. W przypadku wsparcia wypłacanego dla dobrowolnej lub obowiązkowej destylacji produktów ubocznych powstających podczas produkcji wina, o której mowa w art.  52 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień roku winiarskiego, w którym dany produkt uboczny został dostarczony.

3. W przypadku inwestycji, o których mowa w art.  50 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz innowacji w sektorze wina, o których mowa w art. 51 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

4. W przypadku operacji zbierania zielonych plonów, o których mowa w art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień przeprowadzenia operacji zbierania zielonych plonów.

Artykuł 31

Kwoty i płatności w sektorze mleka i przetworów mlecznych

1. W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie niektórych przetworów mlecznych uczniom, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 657/2008 (21), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest pierwszy dzień okresu, do którego odnosi się wniosek o pomoc, o którym mowa w art. 11 tego rozporządzenia.

2. W odniesieniu do płatności opłaty wyrównawczej, o której mowa w art. 1 rozporządzenia (WE) nr 595/2004 (22), dla 12-miesięcznego okresu w rozumieniu części II tytuł I rozdział III rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 (23), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 kwietnia następujący po danym okresie.

3. W przypadku kosztów transportu, o których mowa w art. 30 ust. 3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 1272/2009 (24), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień otrzymania przez właściwy organ ważnej oferty.

Artykuł 32

Kwoty i płatności pomocy związane z wdrażaniem programu „Owoce w szkole”

W przypadku pomocy przyznawanej na dostarczanie dzieciom świeżych i przetworzonych owoców i warzyw oraz produktów z bananów, o której mowa w art. 1 rozporządzenia Komisji (WE) nr 288/2009 (25), terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia poprzedzający okres, o którym mowa w art. 4 ust. 1 tego rozporządzenia.

Artykuł 33

Cena minimalna buraków, opłata za przekroczenie kwoty krajowej i opłata produkcyjna w sektorze cukru

W przypadku opłaty produkcyjnej dotyczącej cukru, ceny minimalnej buraków i opłaty z tytułu nadwyżek, o których mowa odpowiednio w art. 128, 135 i 142 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 października roku gospodarczego, względem którego są stosowane lub wypłacane odnośne ceny i kwoty.

Artykuł 34

Kwoty o charakterze strukturalnym lub środowiskowym oraz ogólne koszty programów operacyjnych

1.  W przypadku kwot, o których mowa w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1305/2013 oraz kwot dotyczących środków zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (WE) nr 1698/2005, których wypłata na rzecz beneficjentów jest uwzględniona w programach rozwoju obszarów wiejskich zatwierdzonych na mocy rozporządzenia (UE) nr 1305/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, w którym podjęto decyzję o przyznaniu pomocy.

Jeżeli jednak, zgodnie z przepisami Unii, wypłata kwot, o których mowa w akapicie pierwszym, została rozłożona na szereg lat, terminem operacyjnym dla kursu walutowego dla każdej raty rocznej jest dzień 1 stycznia roku, za który wypłacana jest dana rata.

2. W odniesieniu do sum, o których mowa w pkt 2 lit. a) załącznika IX do rozporządzenia (UE) nr 543/2011, przeznaczonych na pokrycie kosztów ogólnych szczególnie związanych z funduszami lub programami operacyjnymi, o których mowa w art. 32 i 33 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień 1 stycznia roku, do którego odnoszą się te koszty ogólne.

Artykuł 35

Kwoty związane z upoważnieniem do przyznania krajowej pomocy finansowej organizacjom producentów w sektorze owoców i warzyw oraz częściowy zwrot tej krajowej pomocy finansowej

1. W przypadku wniosku o zatwierdzenie współfinansowania krajowego, o którym mowa w art. 35 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, terminem operacyjnym jest termin złożenia wniosku do Komisji zgodnie z art. 92 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

2.  W przypadku zwrotu przez Unię krajowej pomocy finansowej zgodnie z art.  95 rozporządzenia (UE) nr 543/2011 terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin złożenia przez organizacje producentów wniosków o pomoc do właściwych organów państw członkowskich zgodnie z art. 69 ust.  1 rozporządzenia (UE) nr 543/2011.

Artykuł 36

Inne kwoty i ceny

W odniesieniu do cen lub kwot innych niż te, o których mowa w art. 28–35, lub kwot związanych z tymi cenami, wyrażonych w euro w prawodawstwie Unii lub wyrażonych w euro w ramach procedury przetargowej, terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień wystąpienia jednego z następujących zdarzeń prawnych:

a)  w przypadku zakupów, data otrzymania ważnej oferty;

b) w przypadku sprzedaży, data otrzymania ważnej oferty;

c) w przypadku wycofania produktów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym odbywa się operacja wycofania;

d) w przypadku niezbierania plonów i zbierania zielonych plonów w sektorze owoców i warzyw, dzień, w którym ma miejsce niezbieranie plonów i zbieranie zielonych plonów;

e) w przypadku kosztów transportu, przetwarzania lub przechowywania publicznego oraz w przypadku kwot przyznawanych na badania jako część procedury przetargowej, ostatni dzień składania ofert;

f) w przypadku rejestracji cen, kwot lub ofert przetargowych na rynku, dzień, za który została zarejestrowana cena, kwota lub oferta przetargowa;

g) w przypadku sankcji związanych z nieprzestrzeganiem prawodawstwa rolnego, data aktu, w którym właściwy organ ustala fakty;

h) w przypadku obrotów lub kwot związanych z wielkością produkcji, początek okresu referencyjnego określonego w prawodawstwie rolnym.

Artykuł 37

Wypłata zaliczek

W przypadku zaliczek terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny mający zastosowanie do ceny lub kwoty, do których odnosi się zaliczka, o ile przedmiotowy termin miał miejsce do momentu wypłaty zaliczki lub, w innych przypadkach, data określenia zaliczki w euro lub, jeżeli nie miało to miejsca, data wypłaty zaliczki. Termin operacyjny dla kursu walutowego ma zastosowanie do zaliczek bez uszczerbku dla stosowania terminu operacyjnego dla tej ceny lub kwoty w odniesieniu do przedmiotowej pełnej ceny lub kwoty.

Artykuł 38

Zabezpieczenia

W przypadku zabezpieczeń terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest data wniesienia zabezpieczenia.

Stosuje się jednak następujące wyjątki:

a)  w przypadku zabezpieczeń związanych z zaliczkami terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest termin operacyjny określony dla kwoty zaliczki, jeżeli termin ten miał miejsce przed wypłatą zabezpieczenia;

b) w przypadku zabezpieczeń związanych ze składaniem ofert przetargowych terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest dzień złożenia oferty;

c)  w przypadku zabezpieczeń związanych z realizacją przetargów terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest ostateczny termin składania ofert.

Artykuł 39

Kontrola transakcji

Kwoty wyrażone w euro podawane w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 przelicza się w razie potrzeby na waluty krajowe, stosując kurs walutowy obowiązujący pierwszego dnia roboczego roku rozpoczęcia okresu kontroli, opublikowany w serii C Dziennika Urzędowego Unii Europejskiej.

Artykuł 40

Określenie kursu walutowego

W przypadku gdy termin operacyjny jest ustalony na mocy prawodawstwa Unii, kursem walutowym, który należy zastosować, jest ostatni kurs wyznaczony przez Europejski Bank Centralny (EBC) przed pierwszym dniem miesiąca, w którym miał miejsce termin operacyjny.

Jednakże w następujących przypadkach należy zastosować następujący kurs walutowy:

a) w przypadkach, o których mowa w art. 28 ust. 2 niniejszego rozporządzenia, w których terminem operacyjnym dla kursu walutowego jest przyjęcie zgłoszenia celnego, kurs określony w art. 18 ust. 1 rozporządzenia (EWG) nr 2913/92;

b) w przypadku wydatków interwencyjnych w ramach publicznego przechowywania, kurs wynikający z zastosowania art.  3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) nr 906/2014 (26);

c) w przypadku ceny minimalnej buraków, o której mowa w art. 33 niniejszego rozporządzenia, średni kurs ustalony przez Europejski Bank Centralny (EBC) w ostatnim miesiącu przed terminem operacyjnym.

ROZDZIAŁ VI

PRZEPISY KOŃCOWE

Artykuł 41

Przepisy przejściowe

1. W przypadku gdy agencja płatnicza, która została akredytowana zgodnie z rozporządzeniem (WE) nr 1290/2005, przyjmuje odpowiedzialność za wydatki, za które wcześniej nie była odpowiedzialna, akredytacji w odniesieniu do nowego zakresu odpowiedzialności dokonuje się najpóźniej do dnia 1 stycznia 2015 r.

2. Środki wymienione w załączniku do rozporządzenia (UE) nr 1106/2010 nie podlegają systemowi kontroli ustanowionemu w tytule V rozdział III rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 do celów kontroli w odniesieniu do wydatków przed rokiem budżetowym 2014.

3. W przypadku specjalnego prawnego odniesienia do zobowiązań pierwotnych, wtórnych lub podporządkowanych, o których mowa w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 282/2012, zastosowanie mają przepisy art. 23 ust. 2, 3 i 4 niniejszego rozporządzenia.

4. W odniesieniu do programów rozwoju obszarów wiejskich, o których mowa w art. 15 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005:

a)  przepisy art. 38 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 mają zastosowanie do zobowiązań budżetowych niewykorzystanych do dnia 31 grudnia drugiego roku następującego po roku, w którym podjęto zobowiązanie budżetowe. W art. 38 tego rozporządzenia odniesienia do roku N+3 traktuje się jak odniesienia do roku N+2;

b) płatności okresowe dokonane przez Komisję są uzależnione, jak określa to art. 36 ust.  3 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 od spełnienia wymogu przestrzegania całkowitej kwoty wkładu EFRROW przyznanej dla każdego z działań dla całego okresu objętego danym programem;

c) dla celu stosowania art. 37 i 38 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, ostateczną datą kwalifkowalności wydatków jest data określona w art. 71 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 1698/2005.

5. W celu stosowania art. 54 ust.  1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w przypadkach zgłoszonych lub przypadkach, które mają być zgłoszone Komisji, w odniesieniu do lat finansowych 2013 i 2014, o których mowa w art. 6 lit. h) rozporządzenia (WE) nr 885/2006, ma nadal zastosowanie rok budżetowy pierwszego ustalenia nieprawidłowości w rozumieniu art. 35 rozporządzenia Rady (WE) nr 1290/2005. W przypadkach, w których pierwsze ustalenie administracyjne lub sądowe nieprawidłowości nie nastąpiło przed dniem 16 października 2014 r. mają zastosowanie przepisy art. 54 ust. 1 i 2 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013.

W odniesieniu do EFRROW dla celów rozliczania rachunków zgodnie z art.  51 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 zastosowanie mają przepisy art.  54 ust. 2 tego rozporządzenia, począwszy od rozliczenia rachunków za rok budżetowy 2014.

Artykuł 42

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 376/2008

Skreśla się art. 34 ust. 6 i 7 rozporządzenia (WE) nr 376/2008.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 43

Zmiany w rozporządzeniu (WE) nr 612/2009

Skreśla się art. 47 ust.  3 rozporządzenia Komisji (WE) nr 612/2009.

Przepisy te jednak stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych zgodnie z tym rozporządzeniem przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia.

Artykuł 44

Uchylenie

Rozporządzenia (WE) nr 883/2006, (WE) nr 884/2006, (WE) nr 885/2006, (WE) nr 1913/2006, (UE) nr 1106/2010 i rozporządzenie wykonawcze (UE) nr 282/2012 tracą moc.

Zastosowanie ma jednak co następuje:

a)  przepisy rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 282/2012 stosuje się nadal w odniesieniu do zabezpieczeń skutecznie złożonych na mocy tego rozporządzenia przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia;

b) art.  4 rozporządzenia (WE) nr 883/2006 stosuje się nadal do wydatków poniesionych do dnia 15 października 2014 r.;

c) art. 11 i rozdział III rozporządzenia (WE) nr 885/2006 stosuje się nadal do dnia 31 grudnia 2014 r.

Artykuł 45

Wejście w życie i stosowanie

Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie siódmego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Artykuł 41 ust. 4 stosuje się od dnia 1 stycznia 2014 r.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 11 marca 2014 r.