KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 8c ust. 10 i art. 10 ust. 5,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Kontrolerzy ruchu lotniczego oraz osoby i organizacje zaangażowane w ich szkolenie, egzaminowanie, kontrolę oraz badania lekarskie i ocenę muszą spełniać stosowne zasadnicze wymagania określone w załączniku Vb do rozporządzenia (WE) nr 216/2008. W szczególności powinni oni być certyfikowani lub licencjonowani po wykazaniu, że spełniają zasadnicze wymagania.

(2) Licencja europejska okazała się skutecznym środkiem uznania i certyfikowania wiedzy i umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego, którzy, jako grupa zawodowa, odgrywają szczególną rolę w zapewnianiu bezpiecznej kontroli ruchu lotniczego. Wprowadzenie ogólnounijnych standardów w zakresie wiedzy i umiejętności ograniczyło niespójności w tej dziedzinie i przyczyniło się tym samym do sprawniejszej organizacji pracy w ramach rozwijającej się obecnie współpracy regionalnej pomiędzy instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej. Utrzymanie i udoskonalenie wspólnego systemu licencjonowania kontrolerów ruchu lotniczego w Unii jest istotnym elementem europejskiego systemu kontroli ruchu lotniczego. Z tych względów należy określić wymagania techniczne i procedury administracyjne związane z licencjonowaniem i certyfikowaniem kontrolerów ruchu lotniczego, które będą odpowiadały najnowszemu stanowi wiedzy.

(3) Zapewnianie służb żeglugi powietrznej wymaga wysoko wykwalifikowanego personelu, w szczególności kontrolerów ruchu lotniczego, których wiedzę i umiejętności potwierdza się w postaci licencji wydanej na podstawie szczegółowych wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu. W uprawnieniu wpisanym do licencji powinien zostać określony rodzaj służby ruchu lotniczego, do której zapewniania uprawniony jest kontroler ruchu lotniczego. Uprawnienia uzupełniające wpisane do licencji powinny odzwierciedlać zarówno określone umiejętności kontrolera jak i wydane przez właściwe organy upoważnienie do zapewniania służb w określonym sektorze, określonej grupie sektorów lub na określonych stanowiskach pracy.

(4) Organy sprawujące nadzór i dokonujące weryfikacji zgodności na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być w wystarczającym stopniu niezależne od kontrolerów ruchu lotniczego przy wydawaniu licencji lub przedłużaniu okresu ważności uprawnień uzupełniających, przy zawieszaniu lub cofaniu licencji, uprawnień, uprawnień uzupełniających lub certyfikatów w przypadkach, gdy warunki niezbędne do ich wydania nie są już spełnione. Organy te powinny być również w wystarczającym stopniu niezależne od instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej i organizacji szkoleniowych. Ponadto organy te powinny wykazywać ciągłą zdolność do skutecznego realizowania swoich zadań. Właściwe organy, na których spoczywa odpowiedzialność określona w niniejszym rozporządzeniu, mogą mieć postać instytucji wyznaczonej(-ych) lub utworzonej(-ych) zgodnie z art. 4 rozporządzenia (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (²). Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego (zwana dalej „Agencją”) powinna działać jako właściwy organ do celów wydawania i wznawiania certyfikatów przyznawanych organizacjom szkolącym kontrolerów ruchu lotniczego znajdującym się poza terytorium państw członkowskich, a także, w stosownych przypadkach, ich personelowi. Pełniąc rolę takiego organu, powinna ona spełniać stosowne wymagania w tym zakresie.

(5) Z uwagi na szczególne cechy ruchu lotniczego w Unii należy wprowadzić i zapewnić skuteczne stosowanie wspólnych standardów w zakresie wiedzy i umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego zatrudnionych przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, w celu zapewnienia zarządzania ruchem lotniczym oraz służb żeglugi powietrznej (ATM/ANS) na powszechny użytek.

(6) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania niniejszego rozporządzenia wobec swojego personelu wojskowego zapewniającego służby na powszechny użytek, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(7) Wśród czynników składających się na przyczyny incydentów i wypadków istotną rolę odgrywa często niska jakość komunikacji. Z tego względu należy określić szczegółowe wymagania dotyczące biegłości językowej, jaką muszą się wykazywać kontrolerzy ruchu lotniczego. Wymagania te oparte są na wymaganiach przyjętych przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) i wprowadzają środki zapewniające egzekwowanie tych uznanych na szczeblu międzynarodowym standardów. W odniesieniu do wymagań dotyczących biegłości językowej stosuje się zasady niedyskryminacji, przejrzystości i proporcjonalności, w celu wspierania swobodnego przepływu pracowników i jednocześnie zapewnienia bezpieczeństwa. Okres ważności uprawnień uzupełniających w zakresie biegłości językowej powinien być proporcjonalny do poziomu biegłości zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

(8) Wspólne zasady dotyczące uzyskiwania i utrzymywania ważności licencji kontrolerów ruchu lotniczego są niezbędne w celu zwiększenia wzajemnego zaufania państw członkowskich do odnośnych systemów w tych państwach. Aby zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa należy zatem wprowadzić jednolite wymagania dotyczące szkoleń, kwalifikacji oraz wiedzy i umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego. Wymagania takie przyczynią się również do zapewnienia bezpiecznych, wysokiej jakości służb kontroli ruchu lotniczego i do uznawania licencji w całej Unii Europejskiej, zwiększając tym samym swobodę przepływu kontrolerów ruchu lotniczego oraz ich dostępność.

(9) Europejska Organizacja ds. Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (Eurocontrol) określiła stosowne standardy dotyczące szkolenia wstępnego, zawarte w specyfikacji dotyczącej podstawowych, jednolitych treści szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego. W celu uwzględnienia postępów naukowych i technicznych oraz ułatwienia przyjęcia jednorodnego podejścia do szkolenia wstępnego, które stanowi kluczowy element w zapewnianiu mobilności kontrolerów ruchu lotniczego, standardy te powinny stać się przepisami prawa unijnego. Należy również określić wymagania dotyczące szkolenia w jednostce i szkolenia uzupełniającego, z uwzględnieniem stosownych zasadniczych wymagań zgodnie z art. 8c rozporządzenia (WE) nr 216/2008. Wobec braku europejskich wymagań dotyczących szkoleń państwa członkowskie mogą nadal opierać się na standardach opracowanych przez ICAO.

(10) We współpracy z grupą ekspertów Eurocontrol opracował wymagania dotyczące oceniania stanu zdrowia kontrolerów ruchu lotniczego, które są już stosowane przez państwa członkowskie razem z wymaganiami zawartymi w załączniku I ICAO. Wymagania te powinny zostać transponowane do prawa unijnego w celu zapewnienia ich jednolitego stosowania we wszystkich państwach członkowskich.

(11) W celu zapewnienia wypełniania przez państwa członkowskie ich zadań i obowiązków w zakresie bezpieczeństwa w sposób prawidłowy i uporządkowany przy użyciu systemu administracji i zarządzania stosowanego przez właściwe organy i organizacje działające w ich imieniu, zgodnie z krajowym programem bezpieczeństwa ICAO, w niniejszym rozporządzeniu należy określić wymaganie, które ma być stosowane przez właściwe organy.

(12) Certyfikacja organizacji szkoleniowych jest jednym z decydujących czynników przyczyniających się do wysokiej jakości szkolenia kontrolerów ruchu lotniczego, a więc także do bezpiecznego zapewniania kontroli ruchu lotniczego. Należy zatem zaostrzyć wymagania w odniesieniu do organizacji szkoleniowych. Należy umożliwić certyfikowanie szkolenia w zależności od rodzaju szkolenia, jako pakietu usług szkoleniowych lub jako pakietu usług szkoleniowych i służb żeglugi powietrznej, z uwzględnieniem szczególnych cech szkolenia oferowanego przez poszczególne organizacje.

(13) Ogólne warunki uzyskiwania licencji w zakresie, w jakim odnoszą się one do wieku i wymogów dotyczących stanu zdrowia, nie powinny mieć zastosowania do posiadaczy obecnych licencji. Licencje i orzeczenia lekarskie wydawane przez państwa członkowskie zgodnie z dyrektywą 2006/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (³) oraz rozporządzeniem Komisji (UE) nr 805/2011 (⁴) należy traktować jako wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, aby zapewnić ciągłość przywilejów wynikających z posiadanych licencji oraz ułatwić wszystkim posiadaczom licencji i właściwym organom dostosowanie się do nowych wymagań.

(14) Ze względu na potrzebę spójności należy dostosować definicję substancji psychotropowej zawartą w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 923/2012 (⁵).

(15) Niniejsze rozporządzenie zostało opracowane na podstawie wcześniejszych osiągnięć i unijnych wymagań prawnych, w związku z tym w celu zapewnienia przejrzystości należy uchylić rozporządzenie (UE) nr 805/2011.

(16) Zgodnie z art. 17 ust. 2 lit. b) oraz art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 Agencja udzieliła Komisji pomocy w przygotowaniu środków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

(17) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu utworzonego na podstawie art. 65 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie określa szczegółowe zasady dotyczące:

a) [1] przepisów i procedur wydawania, utrzymywania, zmiany, ograniczania, zawieszania lub cofania licencji kontrolera ruchu lotniczego i praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego oraz powiązanych uprawnień i uprawnień uzupełniających, w tym przepisów i procedur konwersji krajowych licencji kontrolera ruchu lotniczego uzyskanych w trakcie służby wojskowej na unijne licencje kontrolera ruchu lotniczego, a także przywilejów i obowiązków posiadaczy tych licencji, uprawnień i uprawnień uzupełniających;

b) warunków wydawania, ograniczania, zawieszania i cofania orzeczeń lekarskich dla kontrolerów ruchu lotniczego i praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego oraz przywilejów i obowiązków posiadaczy takich orzeczeń;

c) certyfikacji lekarzy orzeczników przeprowadzających badania lotniczo-lekarskie oraz centrów medycyny lotniczej dla kontrolerów ruchu lotniczego i praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego;

d) certyfikacji organizacji szkolących kontrolerów ruchu lotniczego;

e) warunków walidacji, przedłużania ważności, wznawiania i korzystania z takich licencji, uprawnień, uprawnień uzupełniających i certyfikatów.

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

a) [2] praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego i kontrolerów ruchu lotniczego realizujących swoje zadania w ramach zakresu stosowania rozporządzenia (UE) 2018/1139;

b) osób i organizacji zaangażowanych w licencjonowanie, szkolenie, egzaminowanie, kontrolę oraz badania lekarskie i ocenę kandydatów zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 2

Zgodność z wymaganiami i procedurami

1. Praktykanci-kontrolerzy ruchu lotniczego, kontrolerzy ruchu lotniczego oraz osoby zaangażowane w licencjonowanie, szkolenie, egzaminowanie, kontrolę oraz badania lekarskie i ocenę kandydatów, do których odnosi się art. 1 ust. 2 lit. a) i b), posiadają kwalifikacje i uzyskali od właściwego organu, o którym mowa w art. 6, licencję zgodnie z przepisami określonymi w załącznikach I, III i IV.

2. Organizacje, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. b), posiadają kwalifikacje zgodnie z wymaganiami technicznymi i procedurami administracyjnymi określonymi w załącznikach I, III i IV i są certyfikowane przez właściwy organ, o którym mowa w art. 6.

3. Orzekanie o stanie zdrowia osób, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. a) i b), przebiega zgodnie z wymaganiami technicznymi i procedurami administracyjnymi określonymi w załącznikach III i IV.

4. Kontrolerów ruchu lotniczego zatrudnionych przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej w przestrzeni powietrznej terytorium podlegającego postanowieniom Traktatu, których główne miejsce prowadzenia działalności i ewentualnie siedziba statutowa znajdują się poza terytorium, do którego zastosowanie mają postanowienia Traktatu, należy uznać za kontrolerów posiadających licencję wydaną zgodnie z ust. 1, jeżeli spełniają oni obydwa poniższe warunki:

a) posiadają oni licencję kontrolera ruchu lotniczego wydaną przez państwo trzecie zgodnie z załącznikiem I do konwencji chicagowskiej;

b) wykazali na użytek właściwego organu, o którym mowa w art. 6, że zostali przeszkoleni i pomyślnie przeszli egzaminy i procedurę oceny równoważne do egzaminów i procedur wymaganych zgodnie z załącznikiem I część ATCO, podczęść D sekcje 1-4.

Zadania i funkcje przydzielone kontrolerom ruchu lotniczego, o których mowa w pierwszym akapicie, nie powinny wykraczać poza zakres uprawnień przyznanych im w licencji wydanej przez państwo trzecie.

5. Instruktorów prowadzących szkolenia praktyczne oraz osoby oceniające, zatrudnionych przez organizację szkoleniową, która znajduje się poza terytorium państw członkowskich, uznaje się za instruktorów i osoby oceniające posiadających kwalifikacje zgodnie z ust. 1, jeśli spełniają oni obydwa poniższe warunki:

a) posiadają oni licencję kontrolera ruchu lotniczego wydaną przez państwo trzecie zgodnie z załącznikiem I do konwencji chicagowskiej obejmującą uprawnienie i, w stosownym przypadku, uprawnienie uzupełniające odpowiadające uprawnieniu będącemu przedmiotem szkolenia lub oceny, do przeprowadzania których są oni upoważnieni;

b) wykazali na użytek właściwego organu, o którym mowa w art. 6, że zostali przeszkoleni i pomyślnie przeszli egzaminy i procedurę oceny równoważne do egzaminów i procedur wymaganych zgodnie z załącznikiem I część ATCO, podczęść D sekcja 5.

Uprawnienia, o których mowa w pierwszym akapicie, określa się w certyfikacie wydanym przez państwo trzecie i ogranicza do przeprowadzania szkoleń i ocen na rzecz organizacji szkoleniowych, które znajdują się poza terytorium państw członkowskich.

Artykuł 3

Zapewnianie służb kontroli ruchu lotniczego

[3] 1. Służby kontroli ruchu lotniczego są zapewniane wyłącznie przez wykwalifikowanych kontrolerów ruchu lotniczego, którzy uzyskali licencję zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Państwa członkowskie mogą stosować niniejsze rozporządzenie do swego personelu wojskowego wykonującego służbę na użytek powszechny.

Artykuł 4

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) „sytuacja anormalna” oznacza okoliczności, w tym pogorszone warunki, które nie występują zwykle ani powszechnie i na wypadek których kontroler ruchu lotniczego nie uzyskał umiejętności automatycznego reagowania;

2) [4] „akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (AMC)” oznaczają niewiążące standardy przyjęte przez Agencję w celu przedstawienia środków służących zapewnieniu zgodności z rozporządzeniem (UE) 2018/1139 oraz aktami delegowanymi i wykonawczymi do niego;

3) „służba kontroli ruchu lotniczego (ang. air traffic control, ATC)” oznacza służbę zapewnianą w celu:

a) zapobiegania kolizjom:

– statków powietrznych, oraz

– na polu manewrowym – między statkiem powietrznym a przeszkodami; oraz

b) usprawniania i utrzymywania uporządkowanego przepływu ruchu lotniczego;

4) „organ kontroli ruchu lotniczego” jest terminem ogólnym oznaczającym w zależności od przypadku ośrodek kontroli obszaru, organ kontroli zbliżania lub organ kontroli lotniska;

5) [5] „alternatywne sposoby spełnienia wymagań” oznaczają sposoby stanowiące alternatywę dla istniejących akceptowalnych sposobów spełnienia wymagań lub nowe środki służące zapewnieniu zgodności z rozporządzeniem (UE) 2018/1139 oraz aktami delegowanymi i wykonawczymi do niego, w odniesieniu do których Agencja nie przyjęła żadnych powiązanych akceptowalnych sposobów spełnienia wymagań;

6) „ocena” oznacza ocenę praktycznych umiejętności, na podstawie której wydaje się, przedłuża lub wznawia licencję, uprawnienie lub uprawnienie(-a) uzupełniające i która dotyczy sposobu zachowania osoby ocenianej oraz praktycznego stosowania wiedzy i zrozumienia tematyki przez tę osobę;

7) „uprawnienie uzupełniające osoby oceniającej” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, które określa uprawnienia posiadacza licencji do oceny praktycznych umiejętności praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego i kontrolera ruchu lotniczego;

7a) [6] „zaliczenie” oznacza uznanie szkolenia podjętego przez kontrolera ruchu lotniczego podczas służby wojskowej do celów ubiegania się o licencję praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego, która ma być wydana zgodnie z niniejszym rozporządzeniem;

7b) [7] „krajowy raport konwersji” oznacza raport, na podstawie którego wcześniejsze szkolenie kontrolera ruchu lotniczego może zostać zaliczone przez właściwy organ, do którego skierowano wniosek o wydanie licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego;

8) „stres związany z incydentem krytycznym” oznacza wykazywanie przez daną osobę nietypowych lub skrajnych reakcji emocjonalnych, fizycznych lub behawioralnych w wyniku niespodziewanego zdarzenia, wypadku, incydentu lub poważnego incydentu;

9) „sytuacja awaryjna” oznacza poważną i niebezpieczną sytuację wymagającą natychmiastowych działań;

10) „egzamin” oznacza sformalizowany sprawdzian służący ocenie wiedzy danej osoby i zrozumienia przez nią tematyki;

11) [8] „materiały zawierające wytyczne” oznaczają niewiążące materiały opracowane przez Agencję, które pomagają przedstawić znaczenie aktów delegowanych lub wykonawczych i które stosuje się w celu wsparcia stosowania rozporządzenia (UE) 2018/1139 oraz aktów delegowanych i wykonawczych do niego;

12) „oznaczenie lokalizacji ICAO” oznacza czteroliterowy kod utworzony zgodnie z zasadami określonymi przez ICAO w najnowszej zaktualizowanej wersji podręcznika „DOC 7910” i przypisany do miejsca usytuowania stałej stacji lotniczej;

13) „uprawnienie uzupełniające w zakresie biegłości językowej” oznacza wpis w licencji stanowiący jej część i określający biegłość językową posiadacza;

14) „licencja” oznacza dokument wystawiony oraz zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, uprawniający jego prawowitego posiadacza do korzystania z przywilejów wynikających z uprawnień i uprawnień uzupełniających;

14a) [9] „wpis do licencji” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, które określa szczególne kwalifikacje posiadacza licencji. Jest to termin ogólny stosowany do opisania dokonania wpisu uprawnień uzupełniających instruktora szkolenia operacyjnego, instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego, osoby oceniającej oraz uprawnienia uzupełniającego w zakresie biegłości językowej;

15) „szkolenie operacyjne” oznacza etap szkolenia w jednostce, podczas którego wcześniej uzyskana wiedza na temat czynności rutynowych i umiejętności związanych z pracą jest stosowana w praktyce pod nadzorem wykwalifikowanego instruktora szkolenia operacyjnego w rzeczywistych sytuacjach w ruchu;

16) „uzupełniające uprawnienie instruktora szkolenia operacyjnego” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się uprawnienia do prowadzenia szkolenia operacyjnego i szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego;

17) „trenażer specjalizowany (ang. part-task trainer, PTT)” oznacza szkoleniowe urządzenie symulacji ruchu lotniczego służące do szkolenia w zakresie określonych i wybranych zadań operacyjnych bez konieczności wykonania przez osobę uczącą się wszystkich zadań, które są zwykle związane z pełnym środowiskiem operacyjnym;

18) „docelowe wyniki” oznaczają jasno i jednoznacznie określone wyniki, których osiągnięcia oczekuje się od osoby podejmującej szkolenie, warunki, na jakich wyniki te są osiągane, oraz standardy, które musi spełniać osoba podejmująca szkolenie;

19) „czasowa niezdolność” oznacza tymczasowy stan uniemożliwiający posiadaczowi licencji korzystanie z przywilejów wynikających z posiadanej licencji w okresie ważności uprawnień, uprawnień uzupełniających i orzeczenia lekarskiego;

20) „substancja psychoaktywna” oznacza alkohol, opioidy, pochodne konopi indyjskich, środki uspokajające i nasenne, kokainę, inne stymulatory psychiczne, halucynogenne i lotne rozpuszczalniki, z wyłączeniem kofeiny i tytoniu;

20a) [10] „uprawnienie” oznacza upoważnienie wpisane do licencji lub związane z nią i stanowiące jej część, określające specjalne warunki, przywileje lub ograniczenia odnoszące się do takiej licencji;

21) „uprawnienie uzupełniające” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się szczególne warunki, przywileje lub ograniczenia odnoszące się do stosownego uprawnienia;

22) „wznowienie” oznacza czynność administracyjną podejmowaną po wygaśnięciu uprawnienia, uprawnienia uzupełniającego lub certyfikatu, która polega na wznowieniu przywilejów wynikających z uprawnienia, uprawnienia uzupełniającego lub certyfikatu na kolejny, określony okres, pod warunkiem spełnienia określonych wymagań;

23) „przedłużenie” oznacza czynność administracyjną podejmowaną w okresie ważności uprawnienia, uprawnienia uzupełniającego lub certyfikatu, która umożliwia posiadaczowi dalsze korzystanie z przywilejów wynikających z uprawnień, uprawnień uzupełniających lub certyfikatu przez kolejny określony okres, pod warunkiem spełnienia określonych wymagań;

24) „sektor” oznacza część obszaru kontroli lub rejonu bądź górnego rejonu informacji powietrznej;

25) „symulator” oznacza szkoleniowe urządzenie symulacji ruchu lotniczego, które przedstawia istotne cechy prawdziwego środowiska operacyjnego i odtwarza warunki operacyjne, w których osoba podejmująca szkolenie może bezpośrednio ćwiczyć wykonywanie zadań w czasie rzeczywistym;

26) „szkoleniowe urządzenie symulacji ruchu lotniczego” oznacza urządzenie dowolnego rodzaju, w tym symulatory i trenażery specjalizowane, służące do symulacji warunków operacyjnych;

27) „uprawnienie uzupełniające instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się uprawnienia do prowadzenia szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego;

28) „kurs szkoleniowy” oznacza szkolenie teoretyczne lub praktyczne przygotowane w zorganizowanych ramach i mające określony czas trwania;

29) „organizacja szkoleniowa” oznacza organizację, która uzyskała certyfikat właściwego organu uprawniający do prowadzenia jednego lub kilku rodzajów szkoleń;

30) „uprawnienie uzupełniające w jednostce” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się oznaczenie lokalizacji ICAO oraz sektor, grupę sektorów lub stanowiska pracy, których dotyczą uprawnienia posiadacza licencji;

31) „walidacja” oznacza proces, w wyniku którego na podstawie pomyślnego ukończenia kursu kwalifikującego do nadania uprawnienia uzupełniającego w jednostce związanego z uprawnieniem lub uprawnieniem uzupełniającym posiadacz może rozpocząć korzystanie z przywilejów wynikających z tego uprawnienia lub uprawnienia uzupełniającego.

Artykuł 5

Właściwy organ

1. Państwa członkowskie powołują lub ustanawiają co najmniej jeden właściwy organ odpowiedzialny za certyfikację i sprawowanie nadzoru nad osobami i organizacjami podlegającymi niniejszemu rozporządzeniu.

2. W ramach funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej lub w przypadku zapewniania służb transgranicznych właściwe organy wyznacza się w porozumieniu z zainteresowanymi państwami członkowskimi.

3. Jeżeli państwo członkowskie powołuje lub ustanawia więcej niż jeden właściwy organ, zakresy kompetencji poszczególnych właściwych organów muszą być w stosownych przypadkach jasno określone w odniesieniu do odpowiedzialności i obszaru geograficznego. Działania tych organów muszą być skoordynowane, tak aby zapewniały one skuteczny nadzór nad wszystkimi osobami i organizacjami podlegającymi niniejszemu rozporządzeniu w zakresie ich odnośnych kompetencji.

4. Właściwy organ (właściwe organy) jest (są) niezależny(-e) od instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej i organizacji szkoleniowych. Niezależność ta osiągana jest poprzez odpowiednie rozdzielenie, co najmniej na poziomie funkcjonalnym, właściwych organów z jednej strony, i instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej oraz organizacji szkoleniowych z drugiej strony. Właściwe organy wykonują swe uprawnienia w sposób bezstronny i przejrzysty.

Wymaganie zawarte w pierwszym akapicie ma zastosowanie również do Agencji, w przypadku gdy pełni ona funkcję właściwego organu zgodnie z art. 6 ust. 2 lit. b) i art. 3 lit. a) ppkt (ii).

5. Państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy dysponowały zdolnością niezbędną do prowadzenia działań certyfikacyjnych i nadzorczych przewidzianych w ich programach certyfikacji i nadzoru, w tym wystarczającymi zasobami, by spełnić wymagania określone w załączniku II (część ATCO.AR). Państwa członkowskie korzystają w szczególności z ocen sporządzonych przez właściwe organy zgodnie z załącznikiem II pkt ATCO.AR.A.005 lit. a) w celu wykazania, że dysponują one odpowiednią zdolnością.

6. W odniesieniu do personelu właściwych organów wykonującego działania nadzorcze i certyfikacyjne na podstawie niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie zapewniają, by nie występował bezpośredni lub pośredni konflikt interesów, w szczególności związany z więzami rodzinnymi lub interesami finansowymi personelu, którego to dotyczy.

7. Właściwy organ (właściwe organy) powołany(-e) lub ustanowiony(-e) przez państwo członkowskie do celów rozporządzenia (UE) nr 805/2011 uznaje się za właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia, chyba że zainteresowane państwo członkowskie określiło inaczej. W takim przypadku państwa członkowskie powiadamiają Agencję o nazwie (nazwach) i adresie (adresach) właściwego organu (właściwych organów), który(-e) został(-y) przez nie powołany(-e) lub ustanowiony(-e) w zastosowaniu niniejszego artykułu, jak również o wszelkich zmianach w tym zakresie.

Artykuł 6

Właściwy organ do celów załączników I, III i IV

1. Do celów załącznika I za właściwy organ uznaje się organ (organy) powołany(-e) lub ustanowiony(-e) przez państwo członkowskie, do którego(-ych) dana osoba występuje o wydanie licencji.

2. Do celów załącznika III oraz nadzoru nad zgodnością z wymaganiami dotyczącymi instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej określonymi w załączniku I właściwy organ to:

a) organ powołany lub ustanowiony przez państwo członkowskie jako organ właściwy w sprawach nadzoru w głównym miejscu prowadzenia przez wnioskodawcę działalności lub w miejscu ewentualnej siedziby statutowej wnioskodawcy, chyba że w dwustronnej lub wielostronnej umowie między państwami członkowskimi lub ich właściwymi organami postanowiono inaczej;

b) Agencja, jeśli główne miejsce prowadzenia działalności wnioskodawcy lub jego ewentualna siedziba statutowa znajdują się poza terytorium państw członkowskich.

3. Do celów załącznika IV właściwy organ to:

a) w przypadku centrów medycyny lotniczej:

(i) organ wyznaczony przez państwo członkowskie, na terytorium którego znajduje się główne miejsce prowadzenia działalności centrum medycyny lotniczej;

(ii) Agencja, jeśli centrum medycyny lotniczej mieści się w państwie trzecim;

b) w przypadku lekarzy orzeczników przeprowadzających badania lotniczo-lekarskie:

(i) organ wyznaczony przez państwo członkowskie, na terytorium którego znajduje się główne miejsce prowadzenia praktyki przez lekarza orzecznika przeprowadzającego badania lotniczo-lekarskie;

(ii) jeśli główne miejsce prowadzenia praktyki przez lekarza orzecznika przeprowadzającego badania lotniczo-lekarskie znajduje się w państwie trzecim, organ wyznaczony przez państwo członkowskie, do którego wnioskodawca występuje o wydanie certyfikatu.

Artykuł 7

Przepisy przejściowe

[11] 1. Licencje, uprawnienia i uprawnienia uzupełniające wydane zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi na podstawie dyrektywy 2006/23/WE oraz licencje, uprawnienia i uprawnienia uzupełniające wydane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 805/2011 uznaje się za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Posiadacze uprawnienia kontroli lotniska wizualnej (ADV), którzy nie posiadają uprawnienia kontroli lotniska instrumentalnej (ADI), są nadal upoważnieni do zapewniania służby kontroli ruchu lotniczego dla ruchu lotniskowego na lotnisku, które nie ma opublikowanych żadnych procedur podejścia lub odlotu według wskazań przyrządów, pod warunkiem że uprawnienie uzupełniające w jednostce powiązane z uprawnieniem ADV jest nadal ważne.

Artykuł 8

Zmiany w uprawnieniach i uprawnieniach uzupełniających

[12] 1. Właściwy organ zmienia nazwę uprawnienia kontroli lotniska instrumentalnej (ADI) wystawionego przed 4 sierpnia 2024 r. na uprawnienie kontroli lotniska (ADC) nie później niż 4 sierpnia 2027 r. w sposób określony przez właściwy organ.

2. Właściwe organy nie wydają licencji zawierających uprawnienie kontroli lotniska wizualnej (ADV) po 4 sierpnia 2024 r., z wyjątkiem licencji dla kontrolerów ruchu lotniczego, o których mowa w art. 7 ust. 2.

3. Właściwe organy nie wydają licencji zawierających uprawnienia uzupełniające kontroli startów i lądowań (AIR), kontroli ruchu naziemnego (GMC), kontroli lotniska (TWR), dozorowania ruchu naziemnego (GMS), kontroli za pomocą radaru (RAD) i kontroli rejonu kontrolowanego lotniska (TCL) po 4 sierpnia 2024 r.

4. Przywileje wynikające z uprawnień uzupełniających kontroli startów i lądowań (AIR), kontroli ruchu naziemnego (GMC) i kontroli lotniska (TWR) wydanych przed 4 sierpnia 2024 r. stają się częścią przywilejów wynikających z uprawnienia kontroli lotniska (ADC). Jeżeli korzystanie z przywilejów posiadacza jest ograniczone wyłącznie do kontroli startów i lądowań lub kontroli naziemnej, należy to wskazać w uprawnieniu uzupełniającym w jednostce zgodnie z załącznikiem I ATCO.B.020 lit. d) w chwili zmiany nazwy uprawnienia kontroli lotniska instrumentalnej (ADI) na uprawnienie kontroli lotniska (ADC) zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu.

5. Przywileje wynikające z uprawnienia uzupełniającego dozorowania ruchu naziemnego (GMS) wydane przed 4 sierpnia 2024 r. stają się częścią przywilejów wynikających z uprawnienia uzupełniającego w jednostce powiązanego z uprawnieniem kontroli lotniska.

6. Właściwe organy zmieniają nazwę uprawnienia uzupełniającego kontroli za pomocą radaru (RAD) wydanego przed 4 sierpnia 2024 r. na uprawnienie uzupełniające kontroli lotniska dozorowanej (SUR) w chwili zmiany nazwy uprawnienia kontroli lotniska instrumentalnej (ADI) na uprawnienie kontroli lotniska (ADC) zgodnie z ust. 1 niniejszego artykułu.

7. Przywileje wynikające z uprawnienia uzupełniającego kontroli rejonu kontrolowanego lotniska (TCL) wydane przed 4 sierpnia 2024 r. stają się częścią przywilejów wynikających z uprawnienia uzupełniającego w jednostce powiązanego z uprawnieniem kontroli zbliżania dozorowanej (APS) lub uprawnieniem kontroli obszaru dozorowanej (ACS).

Artykuł 8a

Konwersja krajowych licencji wojskowego kontrolera ruchu lotniczego na licencje praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego

[13] 1. Posiadacz krajowej licencji wojskowego kontrolera ruchu lotniczego wydanej przez państwo członkowskie może wystąpić o konwersję tej licencji na licencję praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego, o której mowa w ATCO.B.001. Wnioski o konwersję licencji należy składać do właściwego organu państwa członkowskiego, w którego siłach zbrojnych służył wnioskodawca.

2. Właściwy organ, który otrzymał wniosek, o którym mowa w ust. 1, przyznaje wnioskodawcy zaliczenie w celu wykazania zgodności z odpowiednimi wymaganiami określonymi w załączniku I (część ATCO) zgodnie z krajowym raportem konwersji ustanowionym przez właściwy organ danego państwa członkowskiego.

3. Właściwy organ państwa członkowskiego przekazuje Agencji krajowy raport konwersji, który:

a) zawiera opis krajowych wymogów, na podstawie których wydaje się licencje wojskowego kontrolera ruchu lotniczego w tym państwie członkowskim;

b) zawiera opis zakresu przywilejów wynikających z posiadania licencji wojskowego kontrolera ruchu lotniczego, o których mowa w lit. a);

c) zawiera wskazanie, które wymagania określone w załączniku I (część ATCO) mają zostać zaliczone;

d) zawiera wskazanie dodatkowych szkoleń, w tym wymaganych egzaminów i ocen, które mają przejść wnioskodawcy; wymagane egzaminy i oceny przeprowadza organizacja szkoleniowa spełniająca wymagania określone w załączniku III (część ATCO.OR) i posiadająca certyfikat uprawniający do prowadzenia szkolenia wstępnego do celów wydawania licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego zgodnie z niniejszym rozporządzeniem;

e) zawiera oświadczenie potwierdzające, że spełnienie przez wnioskodawcę wymagań dotyczących szkoleń, egzaminów i ocen opisanych w krajowym raporcie konwersji można uznać za równoważne pomyślnemu ukończeniu szkolenia wstępnego wymaganego na podstawie niniejszego rozporządzenia do celów wydania licencji praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego;

f) zawiera kopie całej stosownej dokumentacji uzupełniającej, w tym kopie odpowiednich krajowych wymogów i procedur, w której wykazano, w jaki sposób właściwy organ państwa członkowskiego określił elementy wymienione w lit. a)–e) powyżej.

Artykuł 9

Zmiany w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 923/2012

Artykuł 2 pkt 104 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 923/2012 otrzymuje brzmienie:

„104) »substancja psychotropowa« oznacza alkohol, opioidy, pochodne konopi indyjskich, środki uspokajające i nasenne, kokainę, inne stymulatory psychiczne, halucynogenne i lotne rozpuszczalniki, wyłączając kofeinę i tytoń;”.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (UE) nr 805/2011.

Artykuł 11

Wejście w życie i stosowanie

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Rozporządzenie stosuje się od dnia 30 czerwca 2015 r.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie mogą zdecydować o niestosowaniu całości lub części przepisów zawartych w załącznikach I–IV przed dniem 31 grudnia 2016 r.

Jeśli państwo członkowskie korzysta z tej możliwości, powiadamia o tym Komisję i Agencję najpóźniej do dnia 1 lipca 2015 r. W powiadomieniu tym podaje się zakres odstępstwa lub odstępstw oraz program wdrażania uwzględniający przewidywane działania i ich harmonogram. W takim przypadku stosuje się nadal odpowiednie przepisy rozporządzenia (UE) nr 805/2011.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 20 lutego 2015 r.

KOMISJA EUROPEJSKA,

uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,

uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 216/2008 z dnia 20 lutego 2008 r. w sprawie wspólnych zasad w zakresie lotnictwa cywilnego i utworzenia Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego oraz uchylające dyrektywę Rady 91/670/EWG, rozporządzenie (WE) nr 1592/2002 i dyrektywę 2004/36/WE (¹), w szczególności jego art. 8c ust. 10 i art. 10 ust. 5,

a także mając na uwadze, co następuje:

(1) Kontrolerzy ruchu lotniczego oraz osoby i organizacje zaangażowane w ich szkolenie, egzaminowanie, kontrolę oraz badania lekarskie i ocenę muszą spełniać stosowne zasadnicze wymagania określone w załączniku Vb do rozporządzenia (WE) nr 216/2008. W szczególności powinni oni być certyfikowani lub licencjonowani po wykazaniu, że spełniają zasadnicze wymagania.

(2) Licencja europejska okazała się skutecznym środkiem uznania i certyfikowania wiedzy i umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego, którzy, jako grupa zawodowa, odgrywają szczególną rolę w zapewnianiu bezpiecznej kontroli ruchu lotniczego. Wprowadzenie ogólnounijnych standardów w zakresie wiedzy i umiejętności ograniczyło niespójności w tej dziedzinie i przyczyniło się tym samym do sprawniejszej organizacji pracy w ramach rozwijającej się obecnie współpracy regionalnej pomiędzy instytucjami zapewniającymi służby żeglugi powietrznej. Utrzymanie i udoskonalenie wspólnego systemu licencjonowania kontrolerów ruchu lotniczego w Unii jest istotnym elementem europejskiego systemu kontroli ruchu lotniczego. Z tych względów należy określić wymagania techniczne i procedury administracyjne związane z licencjonowaniem i certyfikowaniem kontrolerów ruchu lotniczego, które będą odpowiadały najnowszemu stanowi wiedzy.

(3) Zapewnianie służb żeglugi powietrznej wymaga wysoko wykwalifikowanego personelu, w szczególności kontrolerów ruchu lotniczego, których wiedzę i umiejętności potwierdza się w postaci licencji wydanej na podstawie szczegółowych wymagań określonych w niniejszym rozporządzeniu. W uprawnieniu wpisanym do licencji powinien zostać określony rodzaj służby ruchu lotniczego, do której zapewniania uprawniony jest kontroler ruchu lotniczego. Uprawnienia uzupełniające wpisane do licencji powinny odzwierciedlać zarówno określone umiejętności kontrolera jak i wydane przez właściwe organy upoważnienie do zapewniania służb w określonym sektorze, określonej grupie sektorów lub na określonych stanowiskach pracy.

(4) Organy sprawujące nadzór i dokonujące weryfikacji zgodności na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być w wystarczającym stopniu niezależne od kontrolerów ruchu lotniczego przy wydawaniu licencji lub przedłużaniu okresu ważności uprawnień uzupełniających, przy zawieszaniu lub cofaniu licencji, uprawnień, uprawnień uzupełniających lub certyfikatów w przypadkach, gdy warunki niezbędne do ich wydania nie są już spełnione. Organy te powinny być również w wystarczającym stopniu niezależne od instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej i organizacji szkoleniowych. Ponadto organy te powinny wykazywać ciągłą zdolność do skutecznego realizowania swoich zadań. Właściwe organy, na których spoczywa odpowiedzialność określona w niniejszym rozporządzeniu, mogą mieć postać instytucji wyznaczonej(-ych) lub utworzonej(-ych) zgodnie z art. 4 rozporządzenia (WE) nr 549/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (²). Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego (zwana dalej „Agencją”) powinna działać jako właściwy organ do celów wydawania i wznawiania certyfikatów przyznawanych organizacjom szkolącym kontrolerów ruchu lotniczego znajdującym się poza terytorium państw członkowskich, a także, w stosownych przypadkach, ich personelowi. Pełniąc rolę takiego organu, powinna ona spełniać stosowne wymagania w tym zakresie.

(5) Z uwagi na szczególne cechy ruchu lotniczego w Unii należy wprowadzić i zapewnić skuteczne stosowanie wspólnych standardów w zakresie wiedzy i umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego zatrudnionych przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, w celu zapewnienia zarządzania ruchem lotniczym oraz służb żeglugi powietrznej (ATM/ANS) na powszechny użytek.

(6) Państwa członkowskie powinny mieć możliwość stosowania niniejszego rozporządzenia wobec swojego personelu wojskowego zapewniającego służby na powszechny użytek, o którym mowa w art. 1 ust. 2 lit. c) rozporządzenia (WE) nr 216/2008.

(7) Wśród czynników składających się na przyczyny incydentów i wypadków istotną rolę odgrywa często niska jakość komunikacji. Z tego względu należy określić szczegółowe wymagania dotyczące biegłości językowej, jaką muszą się wykazywać kontrolerzy ruchu lotniczego. Wymagania te oparte są na wymaganiach przyjętych przez Organizację Międzynarodowego Lotnictwa Cywilnego (ICAO) i wprowadzają środki zapewniające egzekwowanie tych uznanych na szczeblu międzynarodowym standardów. W odniesieniu do wymagań dotyczących biegłości językowej stosuje się zasady niedyskryminacji, przejrzystości i proporcjonalności, w celu wspierania swobodnego przepływu pracowników i jednocześnie zapewnienia bezpieczeństwa. Okres ważności uprawnień uzupełniających w zakresie biegłości językowej powinien być proporcjonalny do poziomu biegłości zgodnie z przepisami niniejszego rozporządzenia.

(8) Wspólne zasady dotyczące uzyskiwania i utrzymywania ważności licencji kontrolerów ruchu lotniczego są niezbędne w celu zwiększenia wzajemnego zaufania państw członkowskich do odnośnych systemów w tych państwach. Aby zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa należy zatem wprowadzić jednolite wymagania dotyczące szkoleń, kwalifikacji oraz wiedzy i umiejętności kontrolerów ruchu lotniczego. Wymagania takie przyczynią się również do zapewnienia bezpiecznych, wysokiej jakości służb kontroli ruchu lotniczego i do uznawania licencji w całej Unii Europejskiej, zwiększając tym samym swobodę przepływu kontrolerów ruchu lotniczego oraz ich dostępność.

(9) Europejska Organizacja ds. Bezpieczeństwa Żeglugi Powietrznej (Eurocontrol) określiła stosowne standardy dotyczące szkolenia wstępnego, zawarte w specyfikacji dotyczącej podstawowych, jednolitych treści szkolenia wstępnego kontrolerów ruchu lotniczego. W celu uwzględnienia postępów naukowych i technicznych oraz ułatwienia przyjęcia jednorodnego podejścia do szkolenia wstępnego, które stanowi kluczowy element w zapewnianiu mobilności kontrolerów ruchu lotniczego, standardy te powinny stać się przepisami prawa unijnego. Należy również określić wymagania dotyczące szkolenia w jednostce i szkolenia uzupełniającego, z uwzględnieniem stosownych zasadniczych wymagań zgodnie z art. 8c rozporządzenia (WE) nr 216/2008. Wobec braku europejskich wymagań dotyczących szkoleń państwa członkowskie mogą nadal opierać się na standardach opracowanych przez ICAO.

(10) We współpracy z grupą ekspertów Eurocontrol opracował wymagania dotyczące oceniania stanu zdrowia kontrolerów ruchu lotniczego, które są już stosowane przez państwa członkowskie razem z wymaganiami zawartymi w załączniku I ICAO. Wymagania te powinny zostać transponowane do prawa unijnego w celu zapewnienia ich jednolitego stosowania we wszystkich państwach członkowskich.

(11) W celu zapewnienia wypełniania przez państwa członkowskie ich zadań i obowiązków w zakresie bezpieczeństwa w sposób prawidłowy i uporządkowany przy użyciu systemu administracji i zarządzania stosowanego przez właściwe organy i organizacje działające w ich imieniu, zgodnie z krajowym programem bezpieczeństwa ICAO, w niniejszym rozporządzeniu należy określić wymaganie, które ma być stosowane przez właściwe organy.

(12) Certyfikacja organizacji szkoleniowych jest jednym z decydujących czynników przyczyniających się do wysokiej jakości szkolenia kontrolerów ruchu lotniczego, a więc także do bezpiecznego zapewniania kontroli ruchu lotniczego. Należy zatem zaostrzyć wymagania w odniesieniu do organizacji szkoleniowych. Należy umożliwić certyfikowanie szkolenia w zależności od rodzaju szkolenia, jako pakietu usług szkoleniowych lub jako pakietu usług szkoleniowych i służb żeglugi powietrznej, z uwzględnieniem szczególnych cech szkolenia oferowanego przez poszczególne organizacje.

(13) Ogólne warunki uzyskiwania licencji w zakresie, w jakim odnoszą się one do wieku i wymogów dotyczących stanu zdrowia, nie powinny mieć zastosowania do posiadaczy obecnych licencji. Licencje i orzeczenia lekarskie wydawane przez państwa członkowskie zgodnie z dyrektywą 2006/23/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (³) oraz rozporządzeniem Komisji (UE) nr 805/2011 (⁴) należy traktować jako wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, aby zapewnić ciągłość przywilejów wynikających z posiadanych licencji oraz ułatwić wszystkim posiadaczom licencji i właściwym organom dostosowanie się do nowych wymagań.

(14) Ze względu na potrzebę spójności należy dostosować definicję substancji psychotropowej zawartą w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 923/2012 (⁵).

(15) Niniejsze rozporządzenie zostało opracowane na podstawie wcześniejszych osiągnięć i unijnych wymagań prawnych, w związku z tym w celu zapewnienia przejrzystości należy uchylić rozporządzenie (UE) nr 805/2011.

(16) Zgodnie z art. 17 ust. 2 lit. b) oraz art. 19 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 Agencja udzieliła Komisji pomocy w przygotowaniu środków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu.

(17) Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią komitetu utworzonego na podstawie art. 65 rozporządzenia (WE) nr 216/2008,

PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:

Artykuł 1

Przedmiot i zakres stosowania

1. Niniejsze rozporządzenie określa szczegółowe zasady dotyczące:

a) warunków wydawania, zawieszania i cofania licencji kontrolerów ruchu lotniczego i praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego, powiązanych uprawnień i uprawnień uzupełniających oraz przywilejów i obowiązków posiadaczy licencji;

b) warunków wydawania, ograniczania, zawieszania i cofania orzeczeń lekarskich dla kontrolerów ruchu lotniczego i praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego oraz przywilejów i obowiązków posiadaczy takich orzeczeń;

c) certyfikacji lekarzy orzeczników przeprowadzających badania lotniczo-lekarskie oraz centrów medycyny lotniczej dla kontrolerów ruchu lotniczego i praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego;

d) certyfikacji organizacji szkolących kontrolerów ruchu lotniczego;

e) warunków walidacji, przedłużania ważności, wznawiania i korzystania z takich licencji, uprawnień, uprawnień uzupełniających i certyfikatów.

2. Niniejsze rozporządzenie stosuje się do:

a) praktykantów-kontrolerów ruchu lotniczego i kontrolerów ruchu lotniczego realizujących swoje zadania w ramach zakresu stosowania rozporządzenia (WE) nr 216/2008;

b) osób i organizacji zaangażowanych w licencjonowanie, szkolenie, egzaminowanie, kontrolę oraz badania lekarskie i ocenę kandydatów zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 2

Zgodność z wymaganiami i procedurami

1. Praktykanci-kontrolerzy ruchu lotniczego, kontrolerzy ruchu lotniczego oraz osoby zaangażowane w licencjonowanie, szkolenie, egzaminowanie, kontrolę oraz badania lekarskie i ocenę kandydatów, do których odnosi się art. 1 ust. 2 lit. a) i b), posiadają kwalifikacje i uzyskali od właściwego organu, o którym mowa w art. 6, licencję zgodnie z przepisami określonymi w załącznikach I, III i IV.

2. Organizacje, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. b), posiadają kwalifikacje zgodnie z wymaganiami technicznymi i procedurami administracyjnymi określonymi w załącznikach I, III i IV i są certyfikowane przez właściwy organ, o którym mowa w art. 6.

3. Orzekanie o stanie zdrowia osób, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. a) i b), przebiega zgodnie z wymaganiami technicznymi i procedurami administracyjnymi określonymi w załącznikach III i IV.

4. Kontrolerów ruchu lotniczego zatrudnionych przez instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej w przestrzeni powietrznej terytorium podlegającego postanowieniom Traktatu, których główne miejsce prowadzenia działalności i ewentualnie siedziba statutowa znajdują się poza terytorium, do którego zastosowanie mają postanowienia Traktatu, należy uznać za kontrolerów posiadających licencję wydaną zgodnie z ust. 1, jeżeli spełniają oni obydwa poniższe warunki:

a) posiadają oni licencję kontrolera ruchu lotniczego wydaną przez państwo trzecie zgodnie z załącznikiem I do konwencji chicagowskiej;

b) wykazali na użytek właściwego organu, o którym mowa w art. 6, że zostali przeszkoleni i pomyślnie przeszli egzaminy i procedurę oceny równoważne do egzaminów i procedur wymaganych zgodnie z załącznikiem I część ATCO, podczęść D sekcje 1-4.

Zadania i funkcje przydzielone kontrolerom ruchu lotniczego, o których mowa w pierwszym akapicie, nie powinny wykraczać poza zakres uprawnień przyznanych im w licencji wydanej przez państwo trzecie.

5. Instruktorów prowadzących szkolenia praktyczne oraz osoby oceniające, zatrudnionych przez organizację szkoleniową, która znajduje się poza terytorium państw członkowskich, uznaje się za instruktorów i osoby oceniające posiadających kwalifikacje zgodnie z ust. 1, jeśli spełniają oni obydwa poniższe warunki:

a) posiadają oni licencję kontrolera ruchu lotniczego wydaną przez państwo trzecie zgodnie z załącznikiem I do konwencji chicagowskiej obejmującą uprawnienie i, w stosownym przypadku, uprawnienie uzupełniające odpowiadające uprawnieniu będącemu przedmiotem szkolenia lub oceny, do przeprowadzania których są oni upoważnieni;

b) wykazali na użytek właściwego organu, o którym mowa w art. 6, że zostali przeszkoleni i pomyślnie przeszli egzaminy i procedurę oceny równoważne do egzaminów i procedur wymaganych zgodnie z załącznikiem I część ATCO, podczęść D sekcja 5.

Uprawnienia, o których mowa w pierwszym akapicie, określa się w certyfikacie wydanym przez państwo trzecie i ogranicza do przeprowadzania szkoleń i ocen na rzecz organizacji szkoleniowych, które znajdują się poza terytorium państw członkowskich.

Artykuł 3

Zapewnianie służb kontroli ruchu lotniczego

1. Służby kontroli ruchu lotniczego są zapewniane wyłącznie przez wykwalifikowanych kontrolerów ruchu lotniczego, którzy uzyskali licencję zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Z zastrzeżeniem art. 1 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 216/2008 państwa członkowskie w możliwie najszerszym zakresie zapewniają, aby służby zapewniane lub udostępniane przez personel wojskowy na powszechny użytek, o których mowa w art. 1 ust. 2 lit. c) wspomnianego rozporządzenia, gwarantowały poziom bezpieczeństwa odpowiadający co najmniej poziomowi określonemu w zasadniczych wymaganiach zawartych w załączniku Vb do wspomnianego rozporządzenia.

3. Państwa członkowskie mogą stosować niniejsze rozporządzenie do swego personelu wojskowego wykonującego służbę na użytek powszechny.

Artykuł 4

Definicje

Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:

1) „sytuacja anormalna” oznacza okoliczności, w tym pogorszone warunki, które nie występują zwykle ani powszechnie i na wypadek których kontroler ruchu lotniczego nie uzyskał umiejętności automatycznego reagowania;

2) „akceptowalne sposoby spełnienia wymagań (ang. acceptable means of compliance, AMC)” oznaczają niewiążące standardy przyjęte przez Agencję w celu przedstawienia środków służących zapewnieniu zgodności z rozporządzeniem (WE) nr 216/2008 i przepisami wykonawczymi do niego;

3) „służba kontroli ruchu lotniczego (ang. air traffic control, ATC)” oznacza służbę zapewnianą w celu:

a) zapobiegania kolizjom:

– statków powietrznych, oraz

– na polu manewrowym – między statkiem powietrznym a przeszkodami; oraz

b) usprawniania i utrzymywania uporządkowanego przepływu ruchu lotniczego;

4) „organ kontroli ruchu lotniczego” jest terminem ogólnym oznaczającym w zależności od przypadku ośrodek kontroli obszaru, organ kontroli zbliżania lub organ kontroli lotniska;

5) „alternatywne sposoby spełnienia wymagań” oznaczają sposoby stanowiące alternatywę dla istniejących akceptowalnych sposobów spełnienia wymagań lub nowe środki służące zapewnieniu zgodności z rozporządzeniem (WE) nr 216/2008 i przepisami wykonawczymi do niego, w odniesieniu do których Agencja nie przyjęła żadnych powiązanych akceptowalnych sposobów spełnienia wymagań;

6) „ocena” oznacza ocenę praktycznych umiejętności, na podstawie której wydaje się, przedłuża lub wznawia licencję, uprawnienie lub uprawnienie(-a) uzupełniające i która dotyczy sposobu zachowania osoby ocenianej oraz praktycznego stosowania wiedzy i zrozumienia tematyki przez tę osobę;

7) „uprawnienie uzupełniające osoby oceniającej” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, które określa uprawnienia posiadacza licencji do oceny praktycznych umiejętności praktykanta-kontrolera ruchu lotniczego i kontrolera ruchu lotniczego;

8) „stres związany z incydentem krytycznym” oznacza wykazywanie przez daną osobę nietypowych lub skrajnych reakcji emocjonalnych, fizycznych lub behawioralnych w wyniku niespodziewanego zdarzenia, wypadku, incydentu lub poważnego incydentu;

9) „sytuacja awaryjna” oznacza poważną i niebezpieczną sytuację wymagającą natychmiastowych działań;

10) „egzamin” oznacza sformalizowany sprawdzian służący ocenie wiedzy danej osoby i zrozumienia przez nią tematyki;

11) „materiały zawierające wytyczne” oznaczają niewiążące materiały opracowane przez Agencję, które pomagają przedstawić znaczenie wymagania lub specyfikacji i które stosuje się w celu wsparcia interpretacji rozporządzenia (WE) nr 216/2008, przepisów wykonawczych do niego i akceptowalnych sposobów spełnienia wymagań;

12) „oznaczenie lokalizacji ICAO” oznacza czteroliterowy kod utworzony zgodnie z zasadami określonymi przez ICAO w najnowszej zaktualizowanej wersji podręcznika „DOC 7910” i przypisany do miejsca usytuowania stałej stacji lotniczej;

13) „uprawnienie uzupełniające w zakresie biegłości językowej” oznacza wpis w licencji stanowiący jej część i określający biegłość językową posiadacza;

14) „licencja” oznacza dokument wystawiony oraz zatwierdzony zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, uprawniający jego prawowitego posiadacza do korzystania z przywilejów wynikających z uprawnień i uprawnień uzupełniających;

15) „szkolenie operacyjne” oznacza etap szkolenia w jednostce, podczas którego wcześniej uzyskana wiedza na temat czynności rutynowych i umiejętności związanych z pracą jest stosowana w praktyce pod nadzorem wykwalifikowanego instruktora szkolenia operacyjnego w rzeczywistych sytuacjach w ruchu;

16) „uzupełniające uprawnienie instruktora szkolenia operacyjnego” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się uprawnienia do prowadzenia szkolenia operacyjnego i szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego;

17) „trenażer specjalizowany (ang. part-task trainer, PTT)” oznacza szkoleniowe urządzenie symulacji ruchu lotniczego służące do szkolenia w zakresie określonych i wybranych zadań operacyjnych bez konieczności wykonania przez osobę uczącą się wszystkich zadań, które są zwykle związane z pełnym środowiskiem operacyjnym;

18) „docelowe wyniki” oznaczają jasno i jednoznacznie określone wyniki, których osiągnięcia oczekuje się od osoby podejmującej szkolenie, warunki, na jakich wyniki te są osiągane, oraz standardy, które musi spełniać osoba podejmująca szkolenie;

19) „czasowa niezdolność” oznacza tymczasowy stan uniemożliwiający posiadaczowi licencji korzystanie z przywilejów wynikających z posiadanej licencji w okresie ważności uprawnień, uprawnień uzupełniających i orzeczenia lekarskiego;

20) „substancja psychoaktywna” oznacza alkohol, opioidy, pochodne konopi indyjskich, środki uspokajające i nasenne, kokainę, inne stymulatory psychiczne, halucynogenne i lotne rozpuszczalniki, z wyłączeniem kofeiny i tytoniu;

21) „uprawnienie uzupełniające” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się szczególne warunki, przywileje lub ograniczenia odnoszące się do stosownego uprawnienia;

22) „wznowienie” oznacza czynność administracyjną podejmowaną po wygaśnięciu uprawnienia, uprawnienia uzupełniającego lub certyfikatu, która polega na wznowieniu przywilejów wynikających z uprawnienia, uprawnienia uzupełniającego lub certyfikatu na kolejny, określony okres, pod warunkiem spełnienia określonych wymagań;

23) „przedłużenie” oznacza czynność administracyjną podejmowaną w okresie ważności uprawnienia, uprawnienia uzupełniającego lub certyfikatu, która umożliwia posiadaczowi dalsze korzystanie z przywilejów wynikających z uprawnień, uprawnień uzupełniających lub certyfikatu przez kolejny określony okres, pod warunkiem spełnienia określonych wymagań;

24) „sektor” oznacza część obszaru kontroli lub rejonu bądź górnego rejonu informacji powietrznej;

25) „symulator” oznacza szkoleniowe urządzenie symulacji ruchu lotniczego, które przedstawia istotne cechy prawdziwego środowiska operacyjnego i odtwarza warunki operacyjne, w których osoba podejmująca szkolenie może bezpośrednio ćwiczyć wykonywanie zadań w czasie rzeczywistym;

26) „szkoleniowe urządzenie symulacji ruchu lotniczego” oznacza urządzenie dowolnego rodzaju, w tym symulatory i trenażery specjalizowane, służące do symulacji warunków operacyjnych;

27) „uprawnienie uzupełniające instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się uprawnienia do prowadzenia szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego;

28) „kurs szkoleniowy” oznacza szkolenie teoretyczne lub praktyczne przygotowane w zorganizowanych ramach i mające określony czas trwania;

29) „organizacja szkoleniowa” oznacza organizację, która uzyskała certyfikat właściwego organu uprawniający do prowadzenia jednego lub kilku rodzajów szkoleń;

30) „uprawnienie uzupełniające w jednostce” oznacza upoważnienie wpisane do licencji i stanowiące jej część, w którym określa się oznaczenie lokalizacji ICAO oraz sektor, grupę sektorów lub stanowiska pracy, których dotyczą uprawnienia posiadacza licencji;

31) „walidacja” oznacza proces, w wyniku którego na podstawie pomyślnego ukończenia kursu kwalifikującego do nadania uprawnienia uzupełniającego w jednostce związanego z uprawnieniem lub uprawnieniem uzupełniającym posiadacz może rozpocząć korzystanie z przywilejów wynikających z tego uprawnienia lub uprawnienia uzupełniającego.

Artykuł 5

Właściwy organ

1. Państwa członkowskie powołują lub ustanawiają co najmniej jeden właściwy organ odpowiedzialny za certyfikację i sprawowanie nadzoru nad osobami i organizacjami podlegającymi niniejszemu rozporządzeniu.

2. W ramach funkcjonalnego bloku przestrzeni powietrznej lub w przypadku zapewniania służb transgranicznych właściwe organy wyznacza się w porozumieniu z zainteresowanymi państwami członkowskimi.

3. Jeżeli państwo członkowskie powołuje lub ustanawia więcej niż jeden właściwy organ, zakresy kompetencji poszczególnych właściwych organów muszą być w stosownych przypadkach jasno określone w odniesieniu do odpowiedzialności i obszaru geograficznego. Działania tych organów muszą być skoordynowane, tak aby zapewniały one skuteczny nadzór nad wszystkimi osobami i organizacjami podlegającymi niniejszemu rozporządzeniu w zakresie ich odnośnych kompetencji.

4. Właściwy organ (właściwe organy) jest (są) niezależny(-e) od instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej i organizacji szkoleniowych. Niezależność ta osiągana jest poprzez odpowiednie rozdzielenie, co najmniej na poziomie funkcjonalnym, właściwych organów z jednej strony, i instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej oraz organizacji szkoleniowych z drugiej strony. Właściwe organy wykonują swe uprawnienia w sposób bezstronny i przejrzysty.

Wymaganie zawarte w pierwszym akapicie ma zastosowanie również do Agencji, w przypadku gdy pełni ona funkcję właściwego organu zgodnie z art. 6 ust. 2 lit. b) i art. 3 lit. a) ppkt (ii).

5. Państwa członkowskie zapewniają, by właściwe organy dysponowały zdolnością niezbędną do prowadzenia działań certyfikacyjnych i nadzorczych przewidzianych w ich programach certyfikacji i nadzoru, w tym wystarczającymi zasobami, by spełnić wymagania określone w załączniku II (część ATCO.AR). Państwa członkowskie korzystają w szczególności z ocen sporządzonych przez właściwe organy zgodnie z załącznikiem II pkt ATCO.AR.A.005 lit. a) w celu wykazania, że dysponują one odpowiednią zdolnością.

6. W odniesieniu do personelu właściwych organów wykonującego działania nadzorcze i certyfikacyjne na podstawie niniejszego rozporządzenia państwa członkowskie zapewniają, by nie występował bezpośredni lub pośredni konflikt interesów, w szczególności związany z więzami rodzinnymi lub interesami finansowymi personelu, którego to dotyczy.

7. Właściwy organ (właściwe organy) powołany(-e) lub ustanowiony(-e) przez państwo członkowskie do celów rozporządzenia (UE) nr 805/2011 uznaje się za właściwy organ do celów niniejszego rozporządzenia, chyba że zainteresowane państwo członkowskie określiło inaczej. W takim przypadku państwa członkowskie powiadamiają Agencję o nazwie (nazwach) i adresie (adresach) właściwego organu (właściwych organów), który(-e) został(-y) przez nie powołany(-e) lub ustanowiony(-e) w zastosowaniu niniejszego artykułu, jak również o wszelkich zmianach w tym zakresie.

Artykuł 6

Właściwy organ do celów załączników I, III i IV

1. Do celów załącznika I za właściwy organ uznaje się organ (organy) powołany(-e) lub ustanowiony(-e) przez państwo członkowskie, do którego(-ych) dana osoba występuje o wydanie licencji.

2. Do celów załącznika III oraz nadzoru nad zgodnością z wymaganiami dotyczącymi instytucji zapewniających służby żeglugi powietrznej określonymi w załączniku I właściwy organ to:

a) organ powołany lub ustanowiony przez państwo członkowskie jako organ właściwy w sprawach nadzoru w głównym miejscu prowadzenia przez wnioskodawcę działalności lub w miejscu ewentualnej siedziby statutowej wnioskodawcy, chyba że w dwustronnej lub wielostronnej umowie między państwami członkowskimi lub ich właściwymi organami postanowiono inaczej;

b) Agencja, jeśli główne miejsce prowadzenia działalności wnioskodawcy lub jego ewentualna siedziba statutowa znajdują się poza terytorium państw członkowskich.

3. Do celów załącznika IV właściwy organ to:

a) w przypadku centrów medycyny lotniczej:

(i) organ wyznaczony przez państwo członkowskie, na terytorium którego znajduje się główne miejsce prowadzenia działalności centrum medycyny lotniczej;

(ii) Agencja, jeśli centrum medycyny lotniczej mieści się w państwie trzecim;

b) w przypadku lekarzy orzeczników przeprowadzających badania lotniczo-lekarskie:

(i) organ wyznaczony przez państwo członkowskie, na terytorium którego znajduje się główne miejsce prowadzenia praktyki przez lekarza orzecznika przeprowadzającego badania lotniczo-lekarskie;

(ii) jeśli główne miejsce prowadzenia praktyki przez lekarza orzecznika przeprowadzającego badania lotniczo-lekarskie znajduje się w państwie trzecim, organ wyznaczony przez państwo członkowskie, do którego wnioskodawca występuje o wydanie certyfikatu.

Artykuł 7

Przepisy przejściowe

1. Licencje, uprawnienia i uprawnienia uzupełniające wydane zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi na podstawie dyrektywy 2006/23/WE oraz licencje, uprawnienia i uprawnienia uzupełniające wydane zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 805/2011 uznaje się za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

2. Uprawnienie kontroli obszaru proceduralnej (ang. Area Control Procedural, ACP) wraz z uprawnieniem uzupełniającym kontroli oceanicznej (ang. Oceanic Control, OCN), wydane na podstawie przepisów krajowych opartych na art. 31 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 805/2011, uznaje się za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

3. Orzeczenia lekarskie i certyfikaty dla organizacji szkoleniowych, lekarzy orzeczników przeprowadzających badania lotniczo-lekarskie i centrów medycyny lotniczej, zatwierdzenia programów utrzymania poziomu wiedzy i umiejętności w jednostce oraz planów szkoleń, wydane zgodnie z odpowiednimi przepisami krajowymi na podstawie dyrektywy 2006/23/WE oraz zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 805/2011, uznaje się za wydane zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

Artykuł 8

Zastępowanie licencji oraz dostosowanie przywilejów, kursów szkoleniowych i programów utrzymania poziomu wiedzy i umiejętności w jednostce

1. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. państwa członkowskie zastępują licencje, o których mowa w art. 7 ust. 1, licencjami, których format jest zgodny z formatem określonym w dodatku 1 w załączniku II do niniejszego rozporządzenia.

2. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. państwa członkowskie zastępują certyfikaty dla organizacji szkolących kontrolerów ruchu lotniczego, o których mowa w art. 7 ust. 3, certyfikatami, których format jest zgodny z formatem określonym w dodatku 2 w załączniku II do niniejszego rozporządzenia.

3. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. państwa członkowskie zastępują certyfikaty dla lekarzy orzeczników przeprowadzających badania lotniczo-lekarskie i certyfikaty dla centrów medycyny lotniczej, o których mowa w art. 7 ust. 3, certyfikatami, których format jest zgodny z formatem określonym w dodatkach 3 i 4 w załączniku II do niniejszego rozporządzenia.

4. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. przywileje egzaminatorów i osób oceniających pełniących te funkcje w ramach szkolenia wstępnego zgodnie z art. 20 rozporządzenia (UE) nr 805/2011 oraz przywileje wykwalifikowanych egzaminatorów i wykwalifikowanych osób oceniających pełniących te funkcje w ramach szkolenia w jednostce oraz szkolenia uzupełniającego i zatwierdzonych przez właściwy organ zgodnie z art. 24 rozporządzenia (UE) nr 805/2011 przekształca się w stosownych przypadkach w przywileje wynikające z uprawnienia uzupełniającego osoby oceniającej zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

5. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. właściwe organy mogą w stosownych przypadkach przekształcić przywileje krajowych instruktorów szkolenia na symulatorach lub szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego w przywileje wynikające z uprawnienia uzupełniającego instruktora szkolenia na szkoleniowych urządzeniach symulacji ruchu lotniczego, zgodnie z niniejszym rozporządzeniem.

6. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej dostosowują swoje programy utrzymania poziomu wiedzy i umiejętności w jednostce, tak aby programy te były zgodne z wymaganiami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

7. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2015 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 31 grudnia 2016 r. organizacje szkolące kontrolerów ruchu lotniczego dostosowują swoje plany szkoleń, tak aby plany te były zgodne z wymaganiami określonymi w niniejszym rozporządzeniu.

8. Świadectwa ukończenia kursów szkoleniowych, które zaczęły się przed datą, od której stosuje się niniejsze rozporządzenie, zgodnie z rozporządzeniem (UE) nr 805/2011, akceptuje się do celów wydawania stosownych licencji, uprawnień i uprawnień uzupełniających zgodnie z niniejszym rozporządzeniem, pod warunkiem że szkolenie i ocena zostały zakończone najpóźniej do dnia 30 czerwca 2016 r. lub – w przypadku państwa członkowskiego korzystającego z odstępstwa przewidzianego w art. 11 ust. 2 – do dnia 30 czerwca 2017 r.

Artykuł 9

Zmiany w rozporządzeniu wykonawczym (UE) nr 923/2012

Artykuł 2 pkt 104 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 923/2012 otrzymuje brzmienie:

„104) »substancja psychotropowa« oznacza alkohol, opioidy, pochodne konopi indyjskich, środki uspokajające i nasenne, kokainę, inne stymulatory psychiczne, halucynogenne i lotne rozpuszczalniki, wyłączając kofeinę i tytoń;”.

Artykuł 10

Uchylenie

Uchyla się rozporządzenie (UE) nr 805/2011.

Artykuł 11

Wejście w życie i stosowanie

1. Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

Rozporządzenie stosuje się od dnia 30 czerwca 2015 r.

2. W drodze odstępstwa od ust. 1 państwa członkowskie mogą zdecydować o niestosowaniu całości lub części przepisów zawartych w załącznikach I–IV przed dniem 31 grudnia 2016 r.

Jeśli państwo członkowskie korzysta z tej możliwości, powiadamia o tym Komisję i Agencję najpóźniej do dnia 1 lipca 2015 r. W powiadomieniu tym podaje się zakres odstępstwa lub odstępstw oraz program wdrażania uwzględniający przewidywane działania i ich harmonogram. W takim przypadku stosuje się nadal odpowiednie przepisy rozporządzenia (UE) nr 805/2011.

Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.

Sporządzono w Brukseli dnia 20 lutego 2015 r.