Finanse publiczne. Komentarz do ustawy - art. 216

1

[Dochody] Odnosząc się do regulacji Konstytucji RP, w art. 167 tego aktu wskazano, że jednostkom samorządu terytorialnego zapewnia się udział w dochodach publicznych odpowiednio do przypadających im zadań.

Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są ich dochody własne oraz subwencje ogólne i dotacje celowe z budżetu państwa.

Zmiany w zakresie zadań i kompetencji jednostek samorządu terytorialnego następują wraz z odpowiednimi zmianami w podziale dochodów publicznych, co powinno teoretycznie powodować zmiany w zakresie katalogu dochodów jednostek samorządu terytorialnego.

Na wstępie komentowanego przepisu następuje wprost odesłanie do właściwych przepisów ustawowych określających źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego. Przepis wyraźnie wskazuje, że muszą to być przepisy rangi ustawowej, tj. ustawa o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.

Ustawa ta określa:

● źródła dochodów jednostek samorządu terytorialnego, jakimi są gminy, powiaty i województwa,
● zasady ustalania i gromadzenia tych dochodów,
● zasady ustalania i przekazywania subwencji ogólnej oraz dotacji celowych z budżetu państwa.

Dodatkowo ustawa określa także źródła dochodów związków metropolitalnych oraz zasady ustalania i gromadzenia tych dochodów.

Zgodnie z art. 3 ustawy o dochodach JST, dochodami jednostek samorządu terytorialnego są:

● dochody własne,
● subwencja ogólna,
● dotacje celowe z budżetu państwa.

W rozumieniu ustawy dochodami własnymi jednostek samorządu terytorialnego są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych.

Dochodami jednostek samorządu terytorialnego mogą być także:

1) środki pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi;

2) środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej;

3) inne środki określone w odrębnych przepisach.

Na przykładzie gminy, która zgodnie z art. 164 ust. 1 Konstytucji RP jest podstawową jednostką samorządu terytorialnego, warto wskazać jej podstawowe źródła dochodów własnych, które zostały wymienione w art. 4 ustawy o dochodach JST.