Komentarz do VAT 2018 - Art. 41

I. Uwagi wstępne

1

[Trzy grupy przepisów] Na komentowany artykuł składają się trzy grupy przepisów. Są to :

1) przepisy określające wysokość stawek podatku oraz - w przypadku stawek obniżonych - zakres i warunki ich stosowania (zob. art. 41 ust. 1-13 ustawy o VAT),

2) przepisy przejściowe stosowane w okresach zmian w wysokości opodatkowania (zob. art. 41 ust. 14a-14h ustawy o VAT),

3) upoważnienia ministra właściwego do spraw finansów publicznych do wydawania przepisów wykonawczych.

2

[Zmiany dokonane z dniem 19 stycznia 2018 r.] Z dniem 19 stycznia 2018 r. wprowadzone zostały zmiany w treści załącznika nr 3 do ustawy o VAT. Zmiany te spowodowały ograniczenie zakresu stosowania obniżonej stawki 8%. Więcej na ten temat - zob. tezę 12.

II. Stawki podatku

3

[Faktycznie obowiązujące stawki] Przepisy art. 41 ustawy o VAT wymieniają cztery stawki podatku - 22%, 7%, 5% oraz 0%. Tylko dwie ostatnie z tych stawek faktycznie obowiązują. Stawka 22% przejściowo została bowiem podwyższona do 23% (na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy o VAT), zaś stawka 7% przejściowo została podwyższona do 8% (na podstawie art. 146a pkt 2 ustawy o VAT). Zatem faktycznie obowiązujące stawki to obecnie 23% (stawka podstawowa), 8%, 5% oraz 0%.

4

[Tymczasowe podwyższenie stawek] Stawki 23% oraz 8% miały obowiązywać tylko do końca 2013 r. (zob. art. 146a ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do końca 2013 r.). Pod koniec 2013 r. ustawodawca postanowił jednak przedłużyć ich stosowanie o trzy lata, a więc do końca 2016 r., zaś pod koniec 2016 r. - do końca 2018 r. (zob. również komentarz do art. 146a ustawy o VAT). Najprawdopodobniej - jak wynika z zapowiedzi rządowych - przed końcem 2018 r. nastąpi kolejne przedłużenie okresu stosowania stawek podwyższonych.

5

Stawki 8%, 5% oraz 0% są stawkami preferencyjnymi. W efekcie, to na podatniku ciąży obowiązek wykazania, że czynności, które wykonał, mogą korzystać z preferencyjnej stawki VAT. Jak orzekł NSA w wyroku z 3 października 2014 r. (sygn. I FSK 1495/13):