Komentarz do CIT 2019 - Art. 5

I Uwagi wstępne

1

[Zakres przepisu] Komentowany artykuł dotyczy w rzeczywistości reguł alokowania przychodów i kosztów ze źródła prowadzenia działalności gospodarczej, które samo w sobie nie prowadzi do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych w miejscu uzyskiwania przychodów. Przy tym jest to źródło, w którego powstaniu muszą uczestniczyć co najmniej dwa podmioty, a co najmniej jeden z nich musi być podatnikiem

podatku dochodowego od osób prawnych. Przepis wyróżnia następujące źródła takich przychodów i kosztów:

a) spółki niebędące osobą prawną,

b) wspólna własność,

c) wspólne przedsięwzięcie,

d) wspólne posiadanie lub wspólne użytkowanie rzeczy lub praw majątkowych.

W dziale III komentujący przedstawia podstawowe informacje o wymienionych formach prowadzenia działalności lub uczestniczenia w niej.

II Źródła podmiotowo-przedmiotowe przychodów [art. 5 ust. 1 zd. 1]

2

[Spółki osobowe i umowy wspólnego przedsięwzięcia] Podatnik podatku dochodowego od osób prawnych może być uczestnikiem przedsięwzięć gospodarczych, które same nie tworzą podmiotów opodatkowanych podatkiem dochodowym od osób prawnych - nie są podatnikami w rozumieniu art. 1 ustawy o CIT. Jednakże prowadzenie działalności w tych formach prowadzi do uzyskiwania efektów zarobkowych - uzyskiwania przychodów i ponoszenia kosztów. W zależności od sposobu prowadzenia takiej działalności mogą przybierać one mniej lub bardziej sformalizowane postaci.

III Spółki osobowe

3

Do kategorii spółek niebędących osobą prawną należą spółki inne niż określone w art. 4a pkt 21 ustawy o CIT, tj. spółki cywilne, spółki jawne, spółki komandytowe oraz spółki partnerskie. Od 1 stycznia 2014 r. do tej kategorii nie należy zaliczać spółek komandytowo-akcyjnych, ponieważ stały się one od tej daty samodzielnymi podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych. W przypadku tych ostatnich spółek mamy więc do czynienia z niespójnością ustawową, ponieważ w rozumieniu k.s.h. pozostały one spółkami osobowymi. Tymczasem w rozumieniu ustawy o CIT spółki komandytowo-akcyjne otrzymały cechy podmiotowości podatkowej - stały się podatnikami. W dalszej części działu III komentujący przedstawi najważniejsze postanowienia regulacji prawa handlowego odnoszące się do tych form działalności.