Akt prawny
archiwalny
Wersja archiwalna od 1998-01-03 do 2002-10-05
Wersja archiwalna od 1998-01-03 do 2002-10-05
archiwalny
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia 12 grudnia 1997 r.
w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz opłat za czynności radców prawnych.
Na podstawie art. 16 ust. 2 i 3 oraz art. 29 ust. 2 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 i Nr 25, poz. 187, z 1983 r. Nr 5, poz. 33, z 1986 r. Nr 42, poz. 202, z 1990 r. Nr 36, poz. 206, z 1995 r. Nr 4, poz. 17, z 1996 r. Nr 77, poz. 367 oraz z 1997 r. Nr 28, poz. 153, Nr 75, poz. 471 i Nr 141, poz. 943) oraz na podstawie art. 223 ust, 2 i 225 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. Nr 19, poz. 145, z 1989 r. Nr 33, poz. 175, z 1996 r. Nr 106, poz. 496 i z 1997 r. Nr 75, poz. 471) zarządza się, co następuje:
Rozdział 1
Przepisy ogólne
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) opłaty za czynności adwokackie oraz za czynności radców prawnych przed organami wymiaru sprawiedliwości, stanowiące podstawę do zasądzania przez sądy kosztów zastępstwa prawnego, zwane dalej opłatami (wynagrodzenie adwokata),
2) stawki minimalne opłat, zwane dalej stawkami minimalnymi,
3) zasady ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nie opłaconej pomocy prawnej, udzielonej przez adwokata lub radcę prawnego ustanowionego z urzędu.
§ 2.Stawki minimalne ustala się na podstawie stawek określonych w rozdziałach 2-4.
§ 3.1. Opłaty stanowiące podstawę zasądzenia przez sądy kosztów zastępstwa prawnego nie mogą być wyższe niż czterokrotne stawki minimalne określone w rozdziałach 2-4, niezależnie od wysokości tych opłat ustalonych w umowie między adwokatem lub radcą prawnym a klientem.
2. Sąd może przyznać opłaty wyższe od wskazanych w ust. 1, jeżeli uzasadnia to rodzaj i stopień zawiłości sprawy; nie mogą być one wyższe niż sześciokrotne stawki minimalne.
§ 4.1. Przy ustalaniu w umowie opłaty bierze się pod uwagę rodzaj i stopień zawiłości sprawy oraz wymagany nakład pracy adwokata lub radcy prawnego,
2. W wypadkach szczególnie uzasadnionych, gdy przemawia za tym sytuacja materialna lub rodzinna klienta albo rodzaj sprawy, adwokat lub radca prawny może ustalić stawkę opłaty niższą niż stawka minimalna albo zrezygnować z opłaty w całości.
§ 5.1. Stawki minimalne ustala się od wartości przedmiotu sprawy, a w postępowaniu egzekucyjnym - od wartości egzekwowanego roszczenia, chyba że przepisy rozporządzenia stanowią inaczej.
2. W razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę obliczenia opłat, bierze się pod uwagę wartość zmienioną poczynając od następnej instancji.
§ 6.Wysokość stawek minimalnych w sprawach nie określonych w rozporządzeniu ustala się przyjmując za podstawę stawkę w sprawach o najbardziej zbliżonym rodzaju.
Rozdział 2
Stawki minimalne w sprawach cywilnych, ze stosunku pracy i ubezpieczeń społecznych
§ 7. Stawka minimalna wynosi przy wartości przedmiotu sprawy:
1) do 500 zł - 50 zł,
2) powyżej 500 zł do 1.500 zł - 150 zł,
3) powyżej 1.500 zł do 5.000 zł - 500 zł,
4) powyżej 5.000 zł do 10.000 zł - 1.000 zł,
5) powyżej 10.000 zł do 50.000 zł - 2.000 zł,
6) powyżej 50.000 zł do 200.000 zł - 3.000 zł,
7) powyżej 200.000 zł - 6.000 zł.
§ 8.1. Stawka minimalna wynosi w sprawie:
1) o rozwód i unieważnienie małżeństwa - 300 zł,
2) o stwierdzenie istnienia lub nieistnienia małżeństwa - 200 zł,
3) o przysposobienie - 150 zł,
4) o pozbawienie, ograniczenie, zawieszenie lub przywrócenie władzy rodzicielskiej oraz o odebranie dziecka - 100 zł,
5) o ustalenie ojcostwa, zaprzeczenie ojcostwa, unieważnienie uznania dziecka oraz o rozwiązanie przysposobienia - 200 zł,
6) o ubezwłasnowolnienie - 200 zł,
7) o uznanie za zmarłego lub stwierdzenie zgonu oraz o rozstrzygnięcie co do aktów stanu cywilnego - 150 zł,
8) o rozstrzygnięcie w istotnych sprawach rodziny lub co do zarządu majątkiem wspólnym - 200 zł,
9) o zniesienie wspólności majątkowej między małżonkami - 300 zł,
10) o podział majątku wspólnego między małżonkami - stawkę obliczoną na podstawie § 7 od wartości udziału, a w wypadku zgodnego wniosku małżonków - 50% tej stawki,
11) o alimenty, o nakazanie wypłacenia wynagrodzenia za pracę do rąk drugiego małżonka - 50 zł, z zastrzeżeniem ust. 4.
2. Stawki określone w ust. 1 pkt 1 obejmują również wynagrodzenie od roszczeń majątkowych dochodzonych łącznie, z wyjątkiem roszczeń przewidzianych w art. 58 § 2 i 3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, od których pobiera się także wynagrodzenie określone w ust. 1.
3. Stawki określone w ust. 1 pkt 5 obejmują w sprawach o ustalenie ojcostwa również roszczenia majątkowe strony powodowej.
4. Opłaty, o których mowa w ust. 1 pkt 11, ustala się od wartości przedmiotu sprawy, jeżeli obowiązek zwrotu kosztów obciąża osobę zobowiązaną do alimentów lub małżonka, którego wynagrodzenie za pracę ma być wypłacone do rąk drugiego współmałżonka.
§ 9.Stawka minimalna wynosi za prowadzenie sprawy z zakresu własności, innych praw rzeczowych i prawa o księgach wieczystych w sprawie:
1) o stwierdzenie zasiedzenia własności nieruchomości - 50% stawki obliczonej na podstawie § 7,
2) o rozgraniczenie - 300 zł,
3) dotyczącej służebności - 200 zł,
4) o naruszenie posiadania - 130 zł,
5) o wpis w księdze wieczystej lub złożenie dokumentu do zbioru dokumentów albo o wykreślenie hipoteki - 100 zł,
6) o zniesienie współwłasności - stawkę obliczoną na podstawie § 7 od wartości udziału współwłaściciela zastępowanego przez adwokata lub radcę prawnego, a w wypadku zgodnego wniosku uczestników - 50% tej stawki,
7) związanej z korzystaniem z rzeczy wspólnej lub z zarządem rzeczą wspólną - 200 zł,
8) o usunięcie niezgodności między treścią wpisu w księdze wieczystej a rzeczywistym stanem prawnym - 50% stawki obliczonej na podstawie § 7 od wartości prawa dotkniętego niezgodnością.
§ 10.Stawka minimalna wynosi za prowadzenie sprawy z zakresu prawa spadkowego w sprawie:
1) o zabezpieczenie spadku, dokonanie spisu inwentarza, odrzucenie spadku, ogłoszenie testamentu i nakazanie jego złożenia, zarządu spadku nie objętego i wyjawienie przedmiotów spadkowych - 50 zł,
2) o stwierdzenie nabycia spadku - 50 zł, a jeżeli przedmiotem postępowania jest również ważność testamentu - 300 zł,
3) o dział spadku - stawkę obliczoną na podstawie § 7 od wartości udziału spadkowego uczestnika zastępowanego przez adwokata lub radcę prawnego, a w razie działu na zgodny wniosek uczestników postępowania - 50% tej stawki.
§ 11.Stawka minimalna wynosi w sprawie:
1) o opróżnienie lokalu mieszkalnego - 100 zł,
2) o wydanie nieruchomości - 300 zł,
3) o opróżnienie lokalu użytkowego - stawkę obliczoną na podstawie § 7 od wartości sześciomiesięcznego czynszu.
§ 12.1. Stawka minimalna wynosi w sprawie:
1) o uchylenie uchwały organu spółdzielni - 150 zł.
2) o ochronę dóbr osobistych i ochronę praw autorskich oraz dotyczących wynalazczości - 300 zł,
3) z zakresu postępowania nieprocesowego w sprawie nie wymienionej odrębnie - 100 zł,
4) o uchylenie wyroku sądu polubownego - 1.000 zł,
5) z zakresu postępowania układowego lub upadłościowego - 1.500 zł,
6) o uznanie orzeczenia sądu zagranicznego - 200 zł,
7) egzekucyjnej przy egzekucji z nieruchomości - 50% stawki obliczonej na podstawie § 7, a przy egzekucji innego rodzaju - 25% tej stawki,
8) ze skargi na czynności komornika - 50 zł,
9) rejestracji spółki - 1.000 zł,
10) rejestracji spółdzielni - 1.500 zł,
11) innych rejestracji - 500 zł,
12) zmiany w rejestrze - 300 zł,
13) o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności - 50 zł,
14) o zwolnienie spod zajęcia rzeczy i praw zabezpieczonych w postępowaniu karnym u osoby podejrzanej o popełnienie przestępstwa przeciwko mieniu - 50 zł,
15) o zwrot korzyści uzyskanych kosztem Skarbu Państwa - 50 zł.
2. Stawka określona w ust. 1 pkt 1 i 2 nie obejmuje opłat od roszczeń majątkowych dochodzonych łącznie.
§ 13.Jeżeli został wydany nakaz zapłaty, a nie doszło do rozprawy, stawka minimalna, o której mowa w § 7, ulega obniżeniu w postępowaniu nakazowym o 50%, a w postępowaniu upominawczym o 70%,
§ 14.1. Stawka minimalna wynosi w sprawach z zakresu prawa pracy:
1) o nawiązanie umowy o pracę, o uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, o przywrócenie do pracy lub o ustalenie sposobu ustania stosunku pracy - 50 zł,
2) o wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż wymienione w pkt 4 - 75% stawki obliczonej na podstawie 5 7 od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy,
3) o inne roszczenia niemajątkowe - 50 zł,
4) o ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty - 100 zł,
5) o świadczenie odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej - 50% stawki obliczonej na podstawie § 7 od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy.
2. Stawka minimalna wynosi 50 zł w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego.
§ 15.1. Stawka za prowadzenie sprawy w postępowaniu apelacyjnym wynosi:
1) przed sądem wojewódzkim - 50% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat lub radca prawny - 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 50 zł,
2) przed sądem apelacyjnym - 75% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat lub radca prawny - 100% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 100 zł.
2. Stawka za prowadzenie sprawy w postępowaniu zażaleniowym wynosi:
1) przed sądem wojewódzkim - 25% stawki minimalnej, a jeżeli w pierwszej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat lub radca prawny - 50% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 50 zł,
2) przed sądem apelacyjnym lub przed Sądem Najwyższym - 50% stawki minimalnej, a jeżeli w poprzedniej instancji sprawy nie prowadził ten sam adwokat lub radca prawny - 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 100 zł.
3. Stawka za prowadzenie sprawy z zakresu prawa pracy przed sądem apelacyjnym wynosi 100% odpowiedniej stawki wymienionej w § 14.
4. Stawka w postępowaniu kasacyjnym wynosi:
1) za sporządzenie i wniesienie kasacji oraz udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym - 75% stawki minimalnej, a jeżeli w drugiej instancji nie prowadził sprawy ten sam adwokat lub radca prawny - 100% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 100 zł,
2) za sporządzenie i wniesienie kasacji - 50% stawki minimalnej, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam adwokat lub radca prawny - 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 100 zł,
3) za udział w rozprawie przed Sądem Najwyższym - 50% stawki minimalnej, a jeżeli nie prowadził sprawy w drugiej instancji ten sam adwokat lub radca prawny, nie sporządzał i nie wniósł kasacji - 75% stawki minimalnej, w obu wypadkach nie mniej niż 100 zł.
5. Stawka minimalna w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym wynosi:
1) za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej oraz za stawiennictwo na rozprawie - 200 zł,
2) za sporządzenie i wniesienie skargi konstytucyjnej - 100 zł.
Rozdział 3
Stawki minimalne w sprawach karnych
§ 16. 1. Stawka minimalne wynosi:
1) w sprawie objętej dochodzeniem - 150 zł,
2) w sprawie objętej śledztwem - 250 zł.
2. Stawka minimalna za obronę wynosi:
1) przed sądem rejonowym w postępowaniu szczególnym - 300 zł,
2) przed sądem rejonowym w postępowaniu zwyczajnym lub przed wojskowym sądem garnizonowym - 350 zł,
3) przed sądem wojewódzkim jako drugą instancją lub przed wojskowym sądem okręgowym jako drugą instancją - 350 zł,
4) przed sądem wojewódzkim jako pierwszą instancją lub przed wojskowym sądem okręgowym jako pierwszą instancją oraz przed sądem apelacyjnym - 500 zł,
5) przed Sądem Najwyższym - 500 zł.
3. Stawka minimalna wynosi za sporządzenie i wniesienie kasacji:
1) w sprawie, w której w pierwszej instancji orzeczenie wydał sąd rejonowy lub wojskowy sąd garnizonowy - 300 zł,
2) w sprawie, w której w pierwszej instancji orzeczenie wydał sąd wojewódzki lub wojskowy sąd okręgowy - 500 zł.
4. Stawka minimalna wynosi za czynności w sprawie o wznowienie postępowania oraz w sprawie o podjęcie postępowania warunkowo umorzonego - 300 zł.
5. Stawka minimalna wynosi za obronę w sprawie o wydanie wyroku łącznego - 100 zł.
6. Stawka minimalna wynosi za prowadzenie sprawy o odszkodowanie za niesłuszne skazanie, aresztowanie lub zatrzymanie, w tym sprawy wynikającej z przepisów o uznanie za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego - 100 zł. Przepisu § 7 nie stosuje się.
7. Przepisy ust. 1-5 stosuje się odpowiednio do opłat za czynności w postępowaniu karnym pełnomocnika powoda cywilnego, pełnomocnika pokrzywdzonego, pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego lub oskarżyciela prywatnego.
§ 17.Stawka minimalna wynosi za obronę przed sądem w postępowaniu wykonawczym:
1) w sprawie o odroczenie lub przerwę w wykonywaniu kary - 150 zł,
2) w sprawie o wykonanie warunkowo zawieszonej kary - 150 zł,
3) w sprawie o warunkowe przedterminowe zwolnienie lub odwołanie takiego zwolnienia - 100 zł,
4) za czynności związane z wykonywaniem kary ograniczenia wolności oraz wykonywaniem środków zabezpieczających - 100 zł,
5) za prowadzenie sprawy o zatarcie skazania - 100 zł,
6) za prowadzenie sprawy o ułaskawienie - 200 zł,
7) za pozostałe czynności w postępowaniu wykonawczym - 200 zł.
§ 18.W sprawach, w których rozprawa trwa dłużej niż jeden dzień, stawka minimalna ulega podwyższeniu za każdy następny dzień o 20%.
§ 19.Za obronę kilku osób lub reprezentowanie kilku osób pobiera się opłatę od każdej z tych osób.
Rozdział 4
Stawki minimalne w sprawach przed Naczelnym Sądem Administracyjnym
§ 20. Stawka minimalna wynosi:
1) w sprawie dotyczącej należności pieniężnych albo praw majątkowych, której wartość została określona przez organ administracji państwowej lub jest oczywista - stawkę obliczoną na podstawie § 7, a w innej sprawie - 200 zł.
2) w sprawie o przeciwdziałanie praktykom monopolistycznym - 300 zł.
Rozdział 5
Koszty nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata lub radcę prawnego ustanowionego z urzędu, ponoszone przez Skarb Państwa
§ 21. Koszty nie opłaconej pomocy prawnej ponoszone przez Skarb Państwa, z zastrzeżeniem § 25, obejmują:
1) opłatę w wysokości nie wyższej niż dwukrotna stawka minimalna określona w rozdziałach 2-4 oraz
2) niezbędne, udokumentowane wydatki adwokata lub radcy prawnego.
§ 22.Wniosek o przyznanie kosztów nie opłaconej pomocy prawnej powinien zawierać oświadczenie, że opłaty nie zostały zapłacone w całości lub w części.
§ 23.W sprawie cywilnej, w której kosztami procesu został obciążony przeciwnik procesowy strony korzystającej z pomocy udzielonej przez adwokata lub radcę prawnego ustanowionego z urzędu, koszty, o których mowa w § 21, sąd przyznaje po wykazaniu bezskuteczności ich egzekucji.
Rozdział 6
Przepisy przejściowe i końcowe
§ 24. 1. W sprawach będących w toku przed dniem wejścia wżycie rozporządzenia stosuje się aż do zakończenia sprawy w danej instancji przepisy dotychczasowe.
2. W sprawach, w których wniosek o zaopatrzenie tytułu egzekucyjnego w klauzulę wykonalności wpłynął przed wejściem w życie rozporządzenia, stosuje się przepisy dotychczasowe.
§ 25.Do dnia 31 grudnia 1998 r. koszty nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata lub radcę prawnego ustanowionego z urzędu, ponoszone przez Skarb Państwa, wynoszą 40% stawki minimalnej.
§ 26.Tracą moc:
1) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 4 czerwca 1992 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w postępowaniu przed organami wymiaru sprawiedliwości (Dz. U. Nr 48, poz. 220, z 1994 r. Nr 119, poz. 578 i z 1995 r. Nr 153, poz. 786),
2) rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 sierpnia 1983 r. w sprawie zasad ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nie opłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 51, poz. 230).
§ 27.Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Minister Sprawiedliwości: H. Suchocka