Na podstawie art. 21 ust. 4 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. - Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 160, poz. 1063) zarządza się, co następuje:

§ 2.[Ustalenia w zakresie kontroli] Ustalenia w zakresie wykonywanej kontroli dewizowej dokonywane są na podstawie dokumentów udostępnianych przez jednostkę kontrolowaną oraz wyjaśnień i oświadczeń składanych przez upoważnionych pracowników tej jednostki.

§ 3.[Wykonywanie kontroli] NBP może wykonywać kontrolę dewizową w:

1) siedzibie jednostki kontrolowanej,

2) siedzibie jednostki organizacyjnej NBP wykonującej kontrolę lub w innych obiektach NBP poza tą siedzibą, zwanych dalej „siedzibą NBP”.

§ 5.[Kontrolerzy] 1. Kontrolerzy będący pracownikami Centrali NBP przeprowadzają kontrolę dewizową na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

2. Kontrolerzy będący pracownikami oddziałów okręgowych NBP oraz Głównego Oddziału Walutowo-Dewizowego w Warszawie, zwanych dalej „oddziałami NBP”, przeprowadzają kontrolę dewizową na terenie działania tych jednostek.

§ 6.[Wykonywanie kontroli dewizowej przez kontrolerów] 1. Kontrolerzy będący pracownikami Centrali NBP wykonują kontrolę dewizową:

1) w centralach banków dokonujących czynności obrotu dewizowego,

2) wobec rezydentów i nierezydentów, którym Prezes NBP albo z jego upoważnienia dyrektor departamentu w Centrali NBP udzielił w imieniu Prezesa NBP zezwoleń dewizowych.

2. Kontrolerzy będący pracownikami Centrali NBP mogą wykonywać kontrolę dewizową w zakresie objętym właściwością miejscową i rzeczową oddziałów NBP.

§ 7.[Wykonywanie kontroli dewizowej przez kontrolerów] Kontrolerzy, będący pracownikami oddziałów NBP, wykonują kontrolę dewizową:

1) w oddziałach banków dokonujących czynności obrotu dewizowego, mających siedzibę na terenie objętym ich właściwością miejscową,

2) wobec rezydentów i nierezydentów, którym dyrektorzy oddziałów NBP udzielili zezwoleń dewizowych, zgodnie z właściwością miejscową,

3) wobec innych niż banki osób prawnych oraz podmiotów nie będących osobami prawnymi, dokonujących skupu i sprzedaży walut obcych i dewiz na podstawie upoważnienia Prezesa NBP, mających siedzibę na terenie objętym ich właściwością miejscową,

4) wobec rezydentów i nierezydentów w zakresie obowiązków, o których mowa w art. 15 ustawy, zgodnie z właściwością miejscową,

5) w zakresie działania Centrali NBP - na podstawie pisemnego zlecenia Prezesa NBP lub upoważnionego przez niego pracownika.

§ 8.[Współpraca z właściwymi organami] Jednostki organizacyjne NBP wykonują kontrolę dewizową współpracując z właściwymi naczelnymi i centralnymi organami administracji rządowej oraz jednostkami organizacyjnymi im podległymi lub przez nie nadzorowanymi, a także organami ścigania, zgodnie z obowiązującymi przepisami.

§ 10.[Czynności kontrolne] Dokonywanie czynności kontrolnych w zakresie, o którym mowa w § 1 pkt 3, polega na ustalaniu, czy rezydenci i nierezydenci dopełnili obowiązku przekazania NBP danych, o których mowa w art. 15 ust. 1, 3 i 4 ustawy.

§ 11.[Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli] 1. Kontrolę dewizową przeprowadza się na podstawie pisemnego upoważnienia do przeprowadzenia kontroli, udzielonego zgodnie z § 4 ust. 4.

2. Upoważnienie, o którym mowa w ust. 1, zawiera imiona i nazwiska kontrolerów, numery ich legitymacji służbowych, określenie jednostki kontrolowanej, zakres kontroli oraz podpis i pieczątkę dyrektora jednostki organizacyjnej NBP wykonującej kontrolę dewizową albo upoważnionego przez niego zastępcy.

§ 12.[Przedmiot kontroli dewizowej] 1. Przedmiotem kontroli dewizowej przeprowadzanej w siedzibie NBP jest dokumentacja dotycząca przedmiotu wykonywanej kontroli, dostarczona przez jednostkę kontrolowaną.

2. Dyrektor jednostki organizacyjnej NBP wykonującej kontrolę dewizową lub upoważniony przez niego zastępca może wystąpić z pismem do kierownika jednostki kontrolowanej z żądaniem przesłania do siedziby NBP, we wskazanym terminie, określonych dokumentów lub wyjaśnień.

3. Pismo, o którym mowa w ust. 2, powinno zawierać określenie jednostki kontrolowanej, zakres kontroli, określenie żądanych dokumentów lub wyjaśnień oraz termin ich dostarczenia do siedziby NBP, a także podpis i pieczątkę dyrektora jednostki organizacyjnej wykonującej kontrolę dewizową lub upoważnionego przez niego zastępcy.

§ 13.[Wykonywanie kontroli] Kontrola dewizowa przeprowadzana w siedzibie jednostki kontrolowanej wykonywana jest przez co najmniej dwóch kontrolerów jednocześnie.

§ 14.[Wyłączenie z wykonywania czynności z zakresu kontroli] 1. Kontroler nie może wykonywać czynności z zakresu kontroli dewizowej, jeżeli jej wyniki mogą wpływać na jego prawa lub obowiązki albo na prawa lub obowiązki jego małżonka, krewnych, powinowatych albo osób związanych z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli.

2. O przyczynach powodujących wyłączenie z wykonywania czynności z zakresu kontroli dewizowej kontroler zawiadamia dyrektora jednostki organizacyjnej NBP przeprowadzającej kontrolę dewizową, który podejmuje decyzję o wyłączeniu.

§ 15.[Czas przeprowadzania kontroli] Kontrolę dewizową przeprowadza się w dniach i w godzinach pracy obowiązujących w jednostce kontrolowanej.

§ 16.[Obowiązki kierownika jednostki kontrolowanej] 1. Kierownik jednostki kontrolowanej obowiązany jest zapewnić kontrolerom warunki niezbędne do sprawnego przeprowadzenia kontroli dewizowej, a w szczególności, w miarę możliwości, oddzielne pomieszczenie i miejsce do przechowywania badanych dokumentów.

2. Kierownik jednostki kontrolowanej obowiązany jest dołożyć wszelkich starań do zapewnienia niezwłocznego przedstawienia kontrolerom żądanych dokumentów oraz wyjaśnień.

§ 17.[Zawieszenie kontroli] 1. W przypadku konieczności zawieszenia kontroli dewizowej, kontrolerzy przekazują kierownikowi jednostki kontrolowanej pisemną informację o przyczynach zawieszenia kontroli, w której wyznacza się termin i warunki jej ponownego podjęcia.

2. Informację, o której mowa w ust. 1, podpisują kierownik jednostki kontrolowanej oraz kontrolerzy.

§ 18.[Sprawdzanie książki kontroli] 1. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych w siedzibie jednostki kontrolowanej kontrolerzy sprawdzają książkę kontroli, prowadzoną w tej jednostce, w celu ustalenia, czy i kiedy przedmiot kontroli był objęty kontrolą przez inne organy kontroli.

2. W przypadku stwierdzenia, że przedmiot kontroli był badany przez inne organy kontroli, kontrolerzy rozstrzygają, czy wynik tej kontroli może stanowić podstawę do odstąpienia od kontroli dewizowej lub zostać zaliczony do jej ustaleń.

3. W przypadku uznania, że ustalenia kontroli mogą stanowić podstawę do odstąpienia od kontroli dewizowej lub zaliczenia ich do ustaleń kontroli dewizowej, kontrolerzy obowiązani są uczynić stosowny zapis w protokole kontroli.

§ 19.[Obowiązki osób odpowiedzialnych w kontrolowanych jednostkach] Osoby odpowiedzialne w kontrolowanych jednostkach za sprawy dotyczące przedmiotu kontroli dewizowej obowiązane są na żądanie kontrolerów dostarczać wymagane dokumenty, sporządzać zestawienia i obliczenia oraz udzielać wyjaśnień.

§ 20.[Dokumenty] Dokumenty sporządzane przez jednostkę kontrolowaną na potrzeby kontroli dewizowej powinny być opatrzone stosownymi pieczątkami oraz podpisane przez osoby upoważnione do ich sporządzenia.

§ 21.[Informacja o nieprawidłowościach] Kontrolerzy informują kierownika jednostki kontrolowanej o istotnych nieprawidłowościach stwierdzonych w toku kontroli dewizowej, wskazując na celowość niezwłocznego przeciwdziałania stwierdzonym nieprawidłowościom.

§ 22.[Wpis o przeprowadzeniu kontroli] Kontrolerzy obowiązani są do dokonania wpisu o przeprowadzeniu kontroli dewizowej w książce kontroli prowadzonej przez jednostkę kontrolowaną.

§ 24.[Protokół lub sprawozdanie z kontroli] 1. Z kontroli dewizowej przeprowadzonej w siedzibie jednostki kontrolowanej sporządza się protokół.

2. Z kontroli dewizowej przeprowadzonej w siedzibie NBP sporządza się sprawozdanie.

§ 25.[Protokół] Protokół, po jego odczytaniu, podpisują kierownik jednostki kontrolowanej albo upoważniona przez niego osoba oraz kontrolerzy, parafując każdą stronę protokołu; protokół powinien zawierać pieczątkę właściwej jednostki organizacyjnej NBP oraz pieczątki osób podpisujących protokół, z podaniem imienia, nazwiska i stanowiska służbowego.

§ 26.[Odmowa podpisania protokołu] 1. W przypadku odmowy podpisania protokołu kierownik jednostki kontrolowanej obowiązany jest złożyć pisemne wyjaśnienie przyczyn tej odmowy.

2. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, protokół podpisują kontrolerzy, czyniąc wzmiankę o odmowie podpisania protokołu i dołączając do protokołu wyjaśnienie o przyczynach odmowy jego podpisania.

§ 27.[Zalecenia pokontrolne] Odmowa podpisania protokołu przez kierownika kontrolowanej jednostki albo upoważnioną przez niego osobę nie stanowi przeszkody do sporządzania i przekazania zaleceń pokontrolnych, a protokół dołącza się do zaleceń pokontrolnych.

§ 28.[Składanie dodatkowych wyjaśnień] 1. Kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo do składania dodatkowych wyjaśnień do ustaleń zawartych w treści protokołu, w terminie 7 dni od dnia jego podpisania.

2. Wyjaśnienia, o których mowa w ust. 1, dołączane są do protokołu.

§ 29.[Sprawozdanie z kontroli] 1. Sprawozdanie z przeprowadzonej kontroli podpisuje sporządzający je kontroler.

2. W przypadku stwierdzenia nieprawidłowości w trakcie kontroli dewizowej przeprowadzanej w siedzibie NBP, jeden egzemplarz sprawozdania przekazuje się jednostce kontrolowanej.

3. Kierownikowi jednostki kontrolowanej przysługuje prawo ustosunkowania się do ustaleń zawartych w sprawozdaniu w terminie 14 dni od dnia jego doręczenia.

§ 30.[Powiadomienie właściwych organów] W przypadku stwierdzenia w toku kontroli popełnienia wykroczeń lub przestępstw dewizowych, jednostka organizacyjna NBP, wykonująca kontrolę dewizową, powiadamia właściwe organy zgodnie z obowiązującymi przepisami.

§ 31.[Uchylenie zezwolenia dewizowego] W przypadku stwierdzenia w toku kontroli dewizowej rażącego naruszenia przepisów prawa lub warunków udzielonego przez NBP zezwolenia dewizowego, kontrolujący występują do dyrektora jednostki organizacyjnej NBP, wydającej zezwolenie, o jego uchylenie.

§ 32.[Uchylenie upoważnienia] W przypadku stwierdzenia w toku kontroli dewizowej, że czynności obrotu dewizowego są wykonywane przez bank lub inną niż bank osobę prawną albo podmiot nie będący osobą prawną, o których mowa w § 1 pkt 2, bez stosownego upoważnienia lub z rażącym naruszeniem przepisów prawa albo warunków udzielonego upoważnienia, upoważniony pracownik w Centrali NBP występuje do Prezesa NBP o zakazanie dokonywania przez nie określonych czynności albo o uchylenie w całości lub w części udzielonego upoważnienia.

§ 34.[Informacja o podjętych działaniach] Kierownik jednostki kontrolowanej obowiązany jest w terminie 30 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych poinformować w formie pisemnej jednostkę organizacyjną NBP, wykonującą kontrolę dewizową, o działaniach podjętych w celu wykonania zaleceń pokontrolnych.

§ 35.[Stosowanie przepisów rozporządzenia] Do postępowania pokontrolnego przepisy § 30-32 stosuje się odpowiednio.