Art. 1. [Eliminacja wyrobów zawierających azbest] 1. Zakazuje się produkcji wyrobów zawierających azbest.

2. Ilekroć w ustawie jest mowa o azbeście, należy przez to rozumieć następujące włókniste krzemiany:

1) azbest chryzotylowy, nr CAS [1] 12001-29-5;

2) azbest krokidolitowy, nr CAS 12001-28-4;

3) azbest amozytowy (gruenerytowy), nr CAS 12172-73-5;

4) azbest antofilitowy, nr CAS 77536-67-5;

5) azbest tremolitowy, nr CAS 77536-68-6;

6) azbest aktynolitowy, nr CAS 77536-66-4.

3. Na podstawie przepisów załącznika XVII do rozporządzenia (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH), utworzenia Europejskiej Agencji Chemikaliów, zmieniającego dyrektywę 1999/45/WE oraz uchylającego rozporządzenie Rady (EWG) nr 793/93 i rozporządzenie Komisji (WE) nr 1488/94, jak również dyrektywę Rady 76/769/EWG i dyrektywy Komisji 91/155/EWG, 93/67/EWG, 93/105/WE i 2000/21/WE (Dz. Urz. UE L 396 z 30.12.2006, str. 1, z późn. zm.) w zakresie dotyczącym wprowadzania do obrotu i stosowania włókien azbestu i wyrobów zawierających włókna azbestu, dopuszcza się wprowadzanie do obrotu i stosowanie diafragm do istniejących instalacji elektrolitycznych zawierających azbest chryzotylowy oraz stosowanie wałów z azbestu chryzotylowego stosowanych do ciągnienia szkła zainstalowanych lub znajdujących się w użytkowaniu przed dniem 1 stycznia 2005 r., do czasu ich zużycia lub do czasu kiedy będą dostępne substytuty bezazbestowe, w zależności od tego która okoliczność wystąpi wcześniej.

Art. 2. (uchylony)

Art. 3. (uchylony)

Art. 4. [Delegacja] 1. Minister właściwy do spraw gospodarki, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, ministrem właściwym do spraw żeglugi śródlądowej, ministrem właściwym do spraw transportu oraz ministrem właściwym do spraw klimatu, określi, w drodze rozporządzenia, sposoby i warunki bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest.

1a. W rozporządzeniu, o którym mowa w ust. 1, określa się:

1) obowiązki wykonawcy prac polegających na bezpiecznym użytkowaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest;

2) sposoby i warunki bezpiecznego użytkowania oraz usuwania wyrobów zawierających azbest, z uwzględnieniem zabezpieczeń przed przenikaniem azbestu do środowiska;

3) warunki przygotowania do transportu i transportu wyrobów i odpadów zawierających azbest do miejsca ich składowania z uwzględnieniem zabezpieczeń przed przenikaniem azbestu do środowiska;

4) wymagania, jakim powinno odpowiadać oznakowanie wyrobów i odpadów zawierających azbest.

2. Minister właściwy do spraw pracy, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia, określi, w drodze rozporządzenia, w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy:

1) zasady bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest,

2) program szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania wyrobów zawierających azbest

– uwzględniając środki mające na celu eliminowanie lub ograniczania emisji pyłów azbestu i ochrony pracowników przed ich działaniem oraz sposoby pakowania i znakowania materiałów zawierających azbest.

Art. 5. [Odszkodowanie jednorazowe] 1. Pracownikom zatrudnionym w zakładach wymienionych w załącznikach nr 2 i 3 do ustawy, w przypadku stwierdzenia po dniu rozwiązania stosunku pracy choroby zawodowej, jednorazowe odszkodowanie przysługujące od pracodawcy na podstawie przepisów o świadczeniach z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych wypłaca Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

2. Świadczenie, o którym mowa w ust. 1, finansowane jest ze środków budżetu państwa.

3. Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się także do jednorazowych odszkodowań przysługujących członkom rodziny pracownika, o którym mowa w ust. 1, a który zmarł wskutek choroby zawodowej.

Art. 7. [Cel objęcia szczególną opieką zdrowotną] 1. Celem objęcia szczególną opieką zdrowotną pracowników i byłych pracowników zatrudnionych przy produkcji wyrobów zawierających azbest wprowadza się książeczkę badań profilaktycznych dla osoby, która była lub jest zatrudniona w warunkach narażenia zawodowego w zakładach stosujących azbest w procesach technologicznych.

2. Książeczkę wystawia i przekazuje osobom, o których mowa w ust. 1, pracodawca, a w przypadku likwidacji lub upadłości pracodawcy – wojewódzki ośrodek medycyny pracy. Podmiot wystawiający książeczki zobowiązany jest do ich ewidencjonowania.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wzór książeczki, sposób jej wypełniania i aktualizacji, uwzględniając czas zatrudnienia w warunkach narażenia zawodowego na działanie pyłów azbestu oraz szczegółowe parametry tego narażenia.

Art. 7a. [Uprawnienia pracowników] 1. Pracownicy zakładów wymienionych w załączniku nr 4 do ustawy, zatrudnieni w tych zakładach w dniu 28 września 1997 r. lub przed tą datą, są uprawnieni do:

1) okresowych badań lekarskich, o których mowa w art. 229 § 5 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy;

2) bezpłatnego zaopatrzenia w leki związane z chorobami wywołanymi pracą przy azbeście;

3) korzystania raz w roku z leczenia uzdrowiskowego oraz zwolnienia z odpłatności związanej z leczeniem uzdrowiskowym, o której mowa w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.

2. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, finansowane są ze środków budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw zdrowia.

3. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, warunki, które muszą spełniać podmioty uprawnione do przeprowadzania okresowych badań lekarskich, o których mowa w ust. 1 pkt 1, sposób sprawowania nadzoru nad ich przeprowadzaniem, tryb i zakres tych badań lekarskich, ich częstotliwość oraz sposób dokumentowania, uwzględniając zasady profilaktycznej opieki zdrowotnej nad pracownikami zatrudnionymi w warunkach narażenia na działanie czynników rakotwórczych i pyłów zwłókniających.

4. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia, wykaz leków, o których mowa w ust. 1 pkt 2, sposób realizacji recept oraz tryb rozliczania przez instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego [5] z budżetem państwa kosztów tych leków, uwzględniając strukturę chorób i stosowane w leczeniu tych chorób leki.

5. Minister właściwy do spraw zdrowia określi, w drodze rozporządzenia:

1) tryb kierowania na leczenie uzdrowiskowe, o którym mowa w ust. 1 pkt 3,

2) tryb rozliczania przez instytucje powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego z budżetem państwa kosztów z tytułu odpłatności, o której mowa w ust. 1 pkt 3

– uwzględniając podmioty kompetentne pod względem merytorycznym i formalnoprawnym do wystawiania skierowań i kwalifikowania na leczenie uzdrowiskowe.

6. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 2 i 3, przysługują również pracownikom zatrudnionym w zakładach, które, zgodnie z art. 1 ust. 3, produkują wyroby zawierające azbest.

Art. 7b. [Przepisy karne] 1. Kto wbrew przepisom ustawy wprowadza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej azbest lub wyroby zawierające azbest, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.

2. Tej samej karze podlega, kto produkuje wyroby zawierające azbest lub dokonuje obrotu azbestem lub wyrobami zawierającymi azbest.

Art. 8. [Wejście w życie] Ustawa wchodzi w życie po upływie 30 dni od dnia ogłoszenia.

Załączniki do ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r.

Załącznik nr 1

(uchylony)

Załącznik nr 2

WYKAZ ZAKŁADÓW, KTÓRE PRODUKUJĄ WYROBY ZAWIERAJĄCE AZBEST

1. „Eternit” Polsko-Austriacka Spółka z o.o. w Szczucinie

2. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „Izopol” Spółka Akcyjna w Trzemesznie

3. Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Wierzbicy k. Radomia

4. Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Ogrodzieńcu.

Załącznik nr 3

WYKAZ ZAKŁADÓW, KTÓRE ZAPRZESTAŁY PRODUKCJI WYROBÓW ZAWIERAJĄCYCH AZBEST

1. „Fabryka Okładzin Ciernych” Spółka Akcyjna w Markach k. Warszawy,

2. Przedsiębiorstwo Państwowe „Gambit” w Lubawce,

3. Wytwórnia Uszczelek „Morpak” Spółka z o.o. w Gdańsku,

4. Fabryka Odzieży i Tkanin Żaroodpornych „Izo-term” w Gryfowie Śląskim,

5. Zakłady Wyrobów Uszczelniających i Termoizolacyjnych „Polonit” Spółka z o.o. w Łodzi,

6. Zakłady Uszczelnień i Wyrobów Azbestowych „Polonit” w likwidacji w Łodzi,

7. Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Małkini,

8. Pruszkowskie Zakłady Materiałów Izolacyjnych w Pruszkowie,

9. Lubelskie Zakłady Eternitu w Lublinie,

10. Lubelskie Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe Ceramiki Budowlanej w Niemcach z siedzibą w Lublinie,

11. Zakład Produkcji Płytek Azbestowo-Cementowych w Końskowoli,

12. Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Jarocinie,

13. Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych „COBRPIB” w Katowicach,

14. Zakład Materiałów Hydroizolacyjnych „COBRPIB” w Pruszkowie,

15. Fabryka Płyt Filtracyjnych „Filtr” w Pilchowicach,

16. Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Szczucinie.

Załącznik nr 4

WYKAZ ZAKŁADÓW, KTÓRE STOSOWAŁY AZBEST W PRODUKCJI I KTÓRYCH PRACOWNICY SĄ UPRAWNIENI DO ŚWIADCZEŃ OKREŚLONYCH W ART. 7A UST. 1 USTAWY

1. Fabryka Okładzin Ciernych „FOMAR ROULUNDS” S.A. w Markach k. Warszawy (poprzednia nazwa – Fabryka Okładzin Ciernych „POLMO”) wraz z kooperantami.

2. Przedsiębiorstwo Państwowe „GAMBIT” Zakład Pracy Chronionej w Lubawce (poprzednia nazwa – Zakład Wyrobów Azbestowych „GAMBIT” w Lubawce).

3. Wytwórnia Uszczelek „MORPAK” Sp. z o.o. w Gdańsku.

4. Fabryka Odzieży i Tkanin Żaroodpornych „IZO-TERM” w Gryfowie Śląskim (poprzednia nazwa – Dolnośląskie Zakłady Uszczelnień i Wyrobów Azbestowych „AZBESTOLIT” w Gryfowie Śląskim).

5. Zakłady Wyrobów Uszczelniających i Termoizolacyjnych POLONIT Sp. z o.o. w Łodzi (poprzednie nazwy: Zakłady Uszczelnień i Wyrobów Azbestowych AZBEST, Zakłady Uszczelnień Azbestowych POLONIT).

6. Mazowieckie Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Małkini (poprzednia nazwa: Zakład Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Małkini).

7. Pruszkowskie Zakłady Materiałów Izolacyjnych w Pruszkowie.

8. Lubelskie Zakłady Eternitu w Lublinie.

9. Zakład Produkcji Płytek Cementowo-Azbestowych w Końskowoli k. Puław.

10. Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej „IZOLACJA” w Jarocinie.

11. Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych „COBRPIB” w Katowicach.

12. Centralny Ośrodek Badawczo-Rozwojowy Przemysłu Izolacji Budowlanej w Katowicach Oddział w Pruszkowie.

13. BEMA Fabryka Płyt Filtracyjnych i Tektury w Pilchowicach (poprzednia nazwa – Fabryka Płyt Filtracyjnych „FILTR” w Pilchowicach).

14. „Dachy Szczucińskie” Sp. z o.o. w Szczucinie (poprzednie nazwy: Zakład Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Szczucinie, Przedsiębiorstwo Materiałów Budowlanych „IZOLACJA”, „ETERNIT” Polsko-Austriacka Spółka z o.o.).

15. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowo-Usługowe „IZOPOL” S.A. w Trzemesznie.

16. Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej „IZOLACJA” w Ogrodzieńcu (poprzednia nazwa – Zawierciańskie Zakłady Eternitu w Ogrodzieńcu).

17. Fabryka Styropianu i Wyrobów Pokryciowych „Izolacja” PP w Wierzbicy k. Radomia (poprzednie nazwy: Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Wierzbicy, „Izolacja Wierzbica” Fabryka Styropianu i Wyrobów Pokryciowych PP).

18. „POLIFARB – CIESZYN” S.A. we Wrocławiu (poprzednia nazwa – „POLIFARB” Wrocławska Fabryka Farb i Lakierów).

19. PPHU HAMEX we Wrocławiu (poprzednia nazwa – Wyrób Okładzin Hamulcowych i Renowacja Korków).

20. Kombinat Budowlany we Włocławku.

21. Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna w Parczewie.

22. Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Wdrożeniowe „Polinova” Sp. z o.o. w Katowicach – Zakład w Trzebini (poprzednie nazwy: Zjednoczone Fabryki Portland Cementu „Firlej” w Górce, Chrzanowskie Zakłady Eternitu w Trzebini-Sierszy, Zakłady Wyrobów Azbestowo-Cementowych w Szczucinie, Przedsiębiorstwo Materiałów Izolacji Budowlanej „Izolacja” w Ogrodzieńcu – Zakład w Trzebini).

23. Metsa Tissue S.A. w Konstancinie-Jeziornie (poprzednia nazwa – Warszawskie Zakłady Papiernicze).

24. Zakłady Chemiczne i Tworzyw Sztucznych Boryszew S.A. w Sochaczewie (poprzednia nazwa – Zakłady Chemiczne „Boryszew”).

25. KONIMPEX Sp. z o.o. Konin, Oddział w Sokółce (poprzednia nazwa – Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe KONIMPEX Sp. z o.o. w Koninie, Oddział w Sokółce).

26. Wytwórnia Materiałów Izolacyjnych Azbestowo-Cementowych S.C. w Żelechach, gm. Piątnica.

27. Wytwórnia Uszczelek „PZL MORPAK” Zakład w Łapinie.

28. PILKINGTON POLSKA w Sandomierzu (poprzednia nazwa – Huta Szkła Okiennego „Sandomierz”).