§ 1.[Nadawanie uprawnień rzeczoznawcy] [1] Uprawnienia rzeczoznawcy są nadawane przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, zwanego dalej „ministrem”, w następujących dziedzinach:

1) archeologia;

2) architektura i budownictwo;

3) urbanistyka;

4) krajobraz kulturowy;

5) malarstwo;

6) grafika;

7) rzeźba, detal architektoniczny i powierzchnie architektoniczne;

8) rzemiosło artystyczne i sztuka użytkowa;

9) instrumenty muzyczne;

10) materiały biblioteczne i archiwalne;

11) dziedzictwo przemysłowe i zabytki techniki;

12) parki, ogrody i cmentarze;

13) zabezpieczenie techniczne zabytków;

14) ocena i wycena zabytków ruchomych.

§ 2.[Wymogi dotyczące kandydata na rzeczoznawcę] 1. Kandydat na rzeczoznawcę powinien:

1) korzystać z pełni praw cywilnych i obywatelskich;

2) posiadać co najmniej 10-letnią praktykę w wykonywaniu zadań w określonej dziedzinie opieki nad zabytkami;

3) posiadać wysoki poziom wiedzy w określonej dziedzinie opieki nad zabytkami;

4) dawać rękojmię należytego wykonywania obowiązków rzeczoznawcy.

2. Spełnianie przez kandydata wymagań określonych w ust. 1 pkt 1 i 2 powinno być potwierdzone odpowiednimi dokumentami.

§ 3.[Wniosek o nadanie uprawnień rzeczoznawcy] 1. Wniosek o nadanie uprawnień rzeczoznawcy, składany przez kandydata na rzeczoznawcę do ministra, za pośrednictwem Generalnego Konserwatora Zabytków, powinien zawierać:

1) imię i nazwisko;

2) datę i miejsce urodzenia;

3) miejsce zamieszkania;

4) adres do korespondencji;

5) informację o wykształceniu;

6) opis praktyki zawodowej;

7) wskazanie miejsca pracy;

8) wskazanie ważniejszych publikacji w zakresie opieki nad zabytkami;

9) wskazanie dziedziny i specjalizacji, w których kandydat ubiega się o nadanie uprawnień rzeczoznawcy;

10) nazwę i adres stowarzyszenia, uczelni lub instytucji kultury rekomendującej kandydata.

2. Do wniosku, o którym mowa w ust. 1, kandydat na rzeczoznawcę dołącza:

1) dokumenty lub ich poświadczone kopie potwierdzające posiadane wykształcenie, stopnie lub tytuły naukowe albo stopnie lub tytuły w zakresie sztuki;

2) dokumenty lub ich poświadczone kopie potwierdzające posiadanie praktyki, o której mowa w § 2 ust. 1 pkt 2;

3) pisemną rekomendację stowarzyszenia, uczelni lub instytucji kultury wyspecjalizowanych w opiece nad zabytkami;

4) oświadczenie o korzystaniu z pełni praw cywilnych i obywatelskich.

3. Generalny Konserwator Zabytków przekazuje ministrowi wniosek, o którym mowa w ust. 1, wraz ze swoim stanowiskiem w sprawie.

4. Przed przekazaniem do ministra wniosku, o którym mowa w ust. 1, Generalny Konserwator Zabytków może zwrócić się do jednego lub kilku wojewódzkich konserwatorów zabytków o wyrażenie opinii o kandydacie na rzeczoznawcę.

§ 4.[Wręczenia aktu nadania uprawnień rzeczoznawcy] 1. Nadanie uprawnień rzeczoznawcy następuje z dniem wręczenia kandydatowi aktu nadania uprawnień rzeczoznawcy.

2. Osoba, której nadano uprawnienia rzeczoznawcy, przed objęciem funkcji składa pisemne przyrzeczenie następującej treści: „Świadomy odpowiedzialności przed prawem przyrzekam uroczyście, że powierzone mi obowiązki rzeczoznawcy ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w zakresie opieki nad zabytkami wykonywać będę z całą sumiennością i bezstronnością, działając dla dobra dziedzictwa kulturowego.”.

§ 5.[Termin zachowania nadanych uprawnień] Rzeczoznawca zachowuje nadane uprawnienia do końca roku kalendarzowego, w którym upłynął okres 3 lat od dnia nadania uprawnień.

§ 6.[Cofnięcie uprawnień rzeczoznawcy] Minister cofa uprawnienia rzeczoznawcy:

1) na pisemny wniosek rzeczoznawcy;

2) jeżeli rzeczoznawca przestał spełniać wymagania do pełnienia tej funkcji albo gdy zostanie stwierdzone, że w chwili nadania uprawnień warunkom tym nie odpowiadał i nadal im nie odpowiada;

3) jeżeli rzeczoznawca nie wykonuje należycie obowiązków określonych w § 8 i 9;

4) jeżeli rzeczoznawca pomimo pisemnego upomnienia wydaje oceny lub opinie dla podmiotów innych niż wskazane w art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, w zakresie innym niż określony w art. 59 ust. 3 pkt 1 i 2 tej ustawy, używając tytułu „rzeczoznawca ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w zakresie opieki nad zabytkami”.

§ 7.[Uprawnienia rzeczoznawcy] Rzeczoznawca jest uprawniony do:

1) wydawania ocen i opinii indywidualnie lub jako członek zespołu rzeczoznawców;

2) otrzymania wynagrodzenia z tytułu opracowanej w formie pisemnej oceny lub opinii, na podstawie umowy cywilnoprawnej;

3) uzyskania od właściciela lub posiadacza zabytku pomocy w dostępie do obiektu w zakresie umożliwiającym wydanie oceny lub opinii;

4) uzyskania dostępu do dokumentacji obiektu, zgromadzonej przez właściwe organy.

§ 8.[Obowiązki rzeczoznawcy] Rzeczoznawca jest obowiązany do:

1) wydawania ocen i opinii na wniosek organów, o których mowa w art. 100 ust. 2 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami;

2) przygotowywania ocen i opinii w sposób obiektywny, według najlepszej wiedzy i z należytą starannością;

3) wykonywania czynności rzeczoznawcy wyłącznie w granicach dziedziny określonej w akcie powołania;

4) używania w zakresie swojego działania pieczęci z odciskiem tuszowym w kolorze zielonym o treści: „Rzeczoznawca ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego w zakresie opieki nad zabytkami”, zawierającej dziedzinę oraz imię i nazwisko rzeczoznawcy;

5) przekazania kopii oceny lub opinii Generalnemu Konserwatorowi Zabytków, nie później niż w terminie 30 dni od dnia jej wydania;

6) złożenia Generalnemu Konserwatorowi Zabytków pisemnego rocznego sprawozdania z działalności, w terminie do dnia 31 stycznia roku następnego;

7) niezwłocznego zawiadomienia Generalnego Konserwatora Zabytków o każdej zmianie swego adresu lub o zamierzonej przerwie w wykonywaniu czynności przez okres dłuższy niż 3 miesiące.

§ 9.[Odmowa wydania oceny lub opinii] 1. Rzeczoznawca odmawia wydania oceny lub opinii w sprawie:

1) w której jest stroną albo pozostaje z jedną ze stron w takim stosunku prawnym, że wynik sprawy może mieć wpływ na jego prawa lub obowiązki;

2) w której stroną jest jego małżonek, krewny, powinowaty do drugiego stopnia lub osoba związana z nim z tytułu przysposobienia, opieki lub kurateli;

3) w której był świadkiem lub biegłym albo był lub jest przedstawicielem jednej ze stron, albo w której przedstawicielem strony jest jedna z osób wymienionych w pkt 2;

4) w której brał udział w postępowaniu prowadzonym przez organ niższej instancji, zakończonym wydaniem decyzji;

5) z powodu której wszczęto przeciw niemu dochodzenie służbowe, postępowanie dyscyplinarne lub karne;

6) w której jedną ze stron jest osoba pozostająca wobec niego w stosunku nadrzędności służbowej.

2. Rzeczoznawca odmawia wydania oceny lub opinii w sprawie, także w przypadku istnienia okoliczności innych niż wymienione w ust. 1, które mogą wywołać wątpliwości co do jego bezstronności.

§ 10.[Dane zawarte w ocenie lub opinii] Ocena lub opinia powinna zawierać:

1) imię, nazwisko i adres rzeczoznawcy;

2) datę sporządzenia oceny lub opinii;

3) określenie zleceniodawcy i opiniowanej sprawy;

4) rodzaj obiektu i miejsce jego położenia lub przechowywania;

5) wykaz i opis podjętych czynności;

6) treść oceny lub opinii wraz z podaniem wniosków końcowych;

7) pieczęć i podpis rzeczoznawcy.

§ 11.[Zadania Generalnego Konserwatora Zabytków] Generalny Konserwator Zabytków:

1) gromadzi i rejestruje kopie ocen i opinii oraz sprawozdania przesyłane przez rzeczoznawców;

2) dokonuje okresowej oceny pracy rzeczoznawców, którą przedstawia ministrowi.

§ 12.[Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem ogłoszenia.