Rozdział 1

Zasady i tryb szkolenia zawodowego

§ 1. [Rodzaje szkoleń zawodowych] 1. W ramach systemu szkolenia zawodowego w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zwanej dalej „ABW”, są organizowane następujące rodzaje szkoleń zawodowych:

1) na pierwszy stopień podoficerski,

2) na pierwszy stopień chorążego,

3) na pierwszy stopień oficerski,

4) specjalistyczne,

5) doskonalenia zawodowego,

6) języków obcych

- zwanych dalej „szkoleniami”.

2. W ramach systemu szkolenia, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusz ABW, zwany dalej „funkcjonariuszem”, może odbywać w okresie służby przygotowawczej staż adaptacyjny, zwany dalej „stażem”.

§ 2. [Jednostki prowadzące szkolenia] 1. Szkolenia organizuje i prowadzi Centralny Ośrodek Szkolenia i Edukacji ABW, zwany dalej „COS”.

2. Szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4-6, mogą być organizowane i prowadzone przez COS lub inną jednostkę organizacyjną ABW, zwaną dalej „jednostką organizacyjną”.

3. Szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4-6, mogą być również organizowane i prowadzone poza ABW.

4. Szef ABW, w szczególnie uzasadnionych przypadkach, może wyrazić zgodę na:

1) szkolenie funkcjonariusza, w formie indywidualnej, organizowane i prowadzone przez COS lub inną jednostkę organizacyjną;

2) szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze organizowane i prowadzone przez COS lub inną jednostkę organizacyjną;

3) szkolenie funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze organizowane i prowadzone poza ABW.

§ 3. [Roczny plan szkoleń] 1. Szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, są prowadzone na podstawie rocznego planu szkoleń.

2. Plan, o którym mowa w ust. 1, jest opracowywany w jednostce organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych, w uzgodnieniu z COS oraz innymi jednostkami organizacyjnymi, i zatwierdzany przez Szefa ABW.

§ 4. [Szczegółowy program szkolenia, ramowy program szkolenia] 1. Szkolenia są prowadzone na podstawie szczegółowych programów szkolenia, które są opracowywane odpowiednio w COS lub jednostce organizacyjnej organizującej i prowadzącej szkolenie.

2. Szczegółowy program szkolenia jest zatwierdzany przez kierownika jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych i powinien zawierać w szczególności:

1) cel szkolenia;

2) przedmioty szkolenia w ramach bloków tematycznych;

3) formę realizacji poszczególnych tematów szkolenia i ich wymiar czasowy;

4) szczegółowy rozkład zajęć szkolenia i ich wymiar czasowy;

5) wskazanie osób prowadzących szkolenie z poszczególnych przedmiotów;

6) formę sprawdzania wiedzy na poszczególnych etapach szkolenia.

3. Szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, są prowadzone również na podstawie ramowych programów szkolenia.

4. Ramowy program szkolenia jest opracowywany w jednostce organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych, w uzgodnieniu z COS oraz innymi właściwymi jednostkami organizacyjnymi, i zatwierdzany przez Szefa ABW.

5. Ramowy program szkolenia powinien zawierać w szczególności:

1) nazwę szkolenia;

2) nazwę jednostki organizacyjnej, organizującej i prowadzącej szkolenie;

3) zasady przeprowadzania egzaminu wstępnego;

4) formę i system prowadzenia szkolenia oraz ogólne zasady jego przebiegu;

5) bloki tematyczne szkolenia;

6) metodykę realizacji bloków tematycznych szkolenia;

7) formę zakończenia szkolenia.

§ 5. [Skierowanie na szkolenie, zwolnienie z wykonywania obowiązków służbowych] 1. Funkcjonariusz jest kierowany na szkolenia rozkazem personalnym kierownika jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych na wniosek kierownika jednostki organizacyjnej, w której funkcjonariusz pełni służbę.

2. Funkcjonariusz, na czas trwania szkolenia, jest zwolniony z wykonywania obowiązków służbowych w jednostce organizacyjnej, w której pełni służbę.

§ 6. [Szkolenie na pierwszy stopień podoficerski] 1. Szkolenie na pierwszy stopień podoficerski jest jednocześnie obowiązkowym szkoleniem podstawowym dla funkcjonariusza przyjętego do służby w ABW, niezależnie od stażu służby lub pracy poza ABW.

2. Funkcjonariusz jest kierowany na szkolenie, o którym mowa w ust. 1, bezpośrednio po przyjęciu do służby w ABW.

3. Terminy szkolenia, o którym mowa w ust. 1, wynikają z terminów przyjęć do służby w ABW ustalanych na dany rok kalendarzowy przez Szefa ABW.

§ 7. [Skierowanie na staż, program i ocena stażu] 1. Funkcjonariusz jest kierowany do odbycia stażu przez kierownika jednostki organizacyjnej, w której pełni służbę.

2. Funkcjonariusz odbywa staż pod nadzorem opiekuna stażu, którego wyznacza kierownik jednostki organizacyjnej, w której odbywany jest staż.

3. Staż jest odbywany zgodnie z programem ustalonym przez kierownika jednostki organizacyjnej i polega na kształceniu oraz doskonaleniu umiejętności zawodowych funkcjonariusza będącego w służbie przygotowawczej niezbędnych do wykonywania zadań służbowych.

4. Oceny stażu dokonuje opiekun stażu. Ocenę stażu uwzględnia się w okresowym opiniowaniu służbowym dokonywanym w okresie służby przygotowawczej, w trybie i na zasadach określonych w przepisach w sprawie opiniowania służbowego funkcjonariuszy ABW.

§ 8. [Szkolenie na pierwszy stopień chorążego] 1. Szkolenie na pierwszy stopień chorążego stanowi kontynuację oraz rozszerzenie treści programowych szkolenia na pierwszy stopień podoficerski i ma na celu podwyższenie kwalifikacji zawodowych funkcjonariusza mającego pełnić służbę w korpusie chorążych.

2. Na szkolenie, o którym mowa w ust. 1, można skierować funkcjonariusza, który spełnia następujące warunki:

1) ukończył szkolenie na pierwszy stopień podoficerski;

2) posiada staż służby w ABW określony przez Szefa ABW;

3) uzyskał pozytywną opinię służbową;

4) pełni służbę na stanowisku, z którym związany jest stopień chorążego.

§ 9. [Szkolenie na pierwszy stopień oficerski] 1. Szkolenie na pierwszy stopień oficerski stanowi rozszerzenie treści programowych dotychczasowego szkolenia funkcjonariusza i służy pogłębianiu jego wiedzy oraz umiejętności zawodowych koniecznych do należytego wykonywania zadań służbowych w korpusie oficerów.

2. Na szkolenie, o którym mowa w ust. 1, można skierować funkcjonariusza, który spełnia następujące warunki:

1) ukończył szkolenie na pierwszy stopień podoficerski;

2) posiada staż służby w ABW określony przez Szefa ABW;

3) posiada wyższe wykształcenie;

4) uzyskał pozytywną opinię służbową;

5) pełni służbę na stanowisku, z którym związany jest stopień oficerski.

3. Szkolenie, o którym mowa w ust. 1, odbywa się w ramach:

1) kursu oficerskiego dla funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze, dochodzeniowo-śledcze oraz analityczno-informacyjne;

2) kursu oficerskiego dla funkcjonariuszy niewykonujących czynności, o których mowa w pkt 1.

§ 10. [Szkolenie specjalistyczne] 1. Szkolenie specjalistyczne jest szkoleniem przygotowującym funkcjonariusza do służby na stanowisku wymagającym kwalifikacji specjalistycznych, a w szczególności związanej z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz analityczno-informacyjnych.

2. Na szkolenie, o którym mowa w ust. 1, można skierować funkcjonariusza, który spełnia następujące warunki:

1) ukończył szkolenie na pierwszy stopień podoficerski;

2) posiada staż służby w ABW określony przez Szefa ABW;

3) uzyskał pozytywną opinię służbową;

4) pełni służbę na stanowisku wymagającym kwalifikacji specjalistycznych.

3. Funkcjonariusza wykonującego czynności operacyjno-rozpoznawcze można skierować na szkolenie specjalistyczne, które może być jednocześnie szkoleniem na pierwszy stopień chorążego.

§ 11. [Szkolenie doskonalenia zawodowego oraz języków obcych] 1. Szkolenia doskonalenia zawodowego oraz języków obcych mają na celu doskonalenie wiedzy i umiejętności zawodowych funkcjonariusza, w tym umiejętności posługiwania się językami obcymi.

2. Na szkolenia, o których mowa w ust. 1, można skierować funkcjonariusza, jeżeli:

1) pełni służbę na stanowisku wymagającym dodatkowych kwalifikacji zawodowych;

2) szkolenie jest zgodne z planami kadrowymi jednostki organizacyjnej.

§ 12. [Egzaminy wstępne na szkolenia] 1. Na szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2-6, przeprowadza się egzamin wstępny, gdy przewiduje to program szkolenia.

2. Kierownik jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych pisemnie informuje kierowników jednostek organizacyjnych o terminie, zasadach oraz warunkach przeprowadzenia egzaminu wstępnego, rodzaju i planowanym terminie szkolenia oraz systemie jego prowadzenia.

3. Informację, o której mowa w ust. 2, kierownik jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych przesyła w terminie 30 dni przed planowanym terminem rozpoczęcia egzaminu wstępnego.

4. Egzamin, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza komisja powoływana przez kierownika jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych, w uzgodnieniu z kierownikiem jednostki organizacyjnej organizującej i prowadzącej szkolenie.

5. W przypadku uzyskania oceny niedostatecznej z egzaminu, o którym mowa w ust. 1, funkcjonariusz może ponownie przystąpić do egzaminu wstępnego na szkolenie po upływie roku.

§ 13. [Forma szkolenia] 1. Szkolenie organizowane przez COS jest prowadzone w formie szkolenia grupowego, jako szkolenie stacjonarne lub zaoczne.

2. Funkcjonariusz skierowany na szkolenie, zwany dalej „słuchaczem”, może odbywać szkolenie w systemie skoszarowanym, jeżeli przewiduje to program szkolenia i jest to niezbędne do prawidłowej jego realizacji.

3. Szkolenie na pierwszy stopień podoficerski jest prowadzone w formie szkolenia grupowego, jako szkolenie stacjonarne w systemie skoszarowanym.

§ 14. [Ocena słuchacza] 1. W trakcie szkoleń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, słuchacz podlega ocenie, która obejmuje:

1) postępy w nauce;

2) nabyte umiejętności praktyczne;

3) umiejętność współżycia i współdziałania w grupie;

4) umiejętność działania w stresie;

5) przestrzeganie dyscypliny służbowej.

2. W ocenie słuchacza, o której mowa w ust. 1, uwzględnia się również opinię osób, o których mowa w § 4 ust. 2 pkt 5.

3. Po zakończeniu szkoleń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 1-3, jednostka organizacyjna organizująca i prowadząca szkolenie przesyła odpowiednio do jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych oraz do jednostki organizacyjnej, w której słuchacz pełni służbę, ocenę, o której mowa w ust. 1.

4. Ocenę, o której mowa w ust. 1, uwzględnia się w opinii służbowej sporządzanej w trybie i na zasadach określonych w przepisach w sprawie opiniowania służbowego funkcjonariuszy ABW.

§ 15.[Rodzaje ocen] Postępy słuchacza w nauce sprawdza się przez dokonywanie ocen bieżących i okresowych.

§ 16. [Rodzaje sprawdzianów] Ocena bieżących postępów słuchacza w nauce jest prowadzona w formie sprawdzianu:

1) ustnego lub pisemnego;

2) umiejętności praktycznych.

§ 17. [Ocena okresowa postępów słuchacza] 1. Ocena okresowa postępów słuchacza w nauce następuje po zakończeniu realizacji:

1) przedmiotu;

2) bloku tematycznego;

3) części szkolenia.

2. Ocena okresowa postępów słuchacza w nauce jest prowadzona w formie zaliczenia lub egzaminu z poszczególnych przedmiotów przewidzianych programem szkolenia, zwanego dalej „egzaminem cząstkowym”.

§ 18.[Osoby prowadzące sprawdziany, zaliczenia i egzaminy cząstkowe] Sprawdziany, zaliczenia oraz egzaminy cząstkowe z przedmiotów objętych programem szkolenia przeprowadzają osoby, o których mowa w § 4 ust. 2 pkt 5.

§ 19. [Skala ocen, końcowa ocena szkolenia] 1. Do oceny postępów słuchacza w nauce stosuje się następującą skalę ocen:

1) 5 - bardzo dobry (bdb);

2) 4 - dobry (db);

3) 3 - dostateczny (dst);

4) 2 - niedostateczny (ndst).

2. Uzyskanie oceny niedostatecznej z zaliczenia lub egzaminu cząstkowego, przewidzianych programem szkolenia, skutkuje niedopuszczeniem słuchacza do egzaminu kończącego szkolenie, zwanego dalej „egzaminem końcowym”.

3. Słuchacz, który nie uzyskał zaliczenia lub nie zdał egzaminu cząstkowego w terminie przewidzianym programem szkolenia, ma prawo do jednego poprawkowego zaliczenia lub egzaminu cząstkowego, w terminie wyznaczonym przez osobę, o której mowa w § 4 ust. 2 pkt 5.

4. Z ocen otrzymanych z zaliczenia, egzaminu cząstkowego oraz egzaminu końcowego jest wyliczana średnia arytmetyczna, na podstawie której ustala się ocenę końcową szkolenia, według następującej skali ocen:

1) od 4,51 do 5,00 - bardzo dobry (5);

2) od 3,51 do 4,50 - dobry (4);

3) od 2,51 do 3,50 - dostateczny (3);

4) od 2,00 do 2,50 - niedostateczny (2).

§ 20. [Usunięcie ze szkolenia, nieukończenie przez słuchacza szkolenia] 1. Słuchacza można usunąć ze szkolenia organizowanego i prowadzonego przez COS lub inną jednostkę organizacyjną, w szczególności:

1) za brak postępów w nauce stwierdzonych ocenami niedostatecznymi, uzyskiwanymi przez słuchacza ze sprawdzianu lub zaliczenia z poszczególnych przedmiotów przewidzianych programem szkolenia;

2) jeżeli, bez usprawiedliwienia, nie przystąpił w wyznaczonym terminie do sprawdzianu, zaliczenia albo egzaminu cząstkowego;

3) w przypadku opuszczenia, bez usprawiedliwienia, co najmniej jednego dnia szkolenia;

4) za rażące naruszenie dyscypliny służbowej.

2. Rozkaz personalny o usunięciu słuchacza ze szkolenia wydaje kierownik jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych na uzasadniony wniosek podmiotu organizującego lub prowadzącego szkolenie.

3. Ponowne skierowanie słuchacza na szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2-6, może nastąpić nie wcześniej niż po upływie roku od daty usunięcia lub nieukończenia przez słuchacza szkolenia.

4. Usunięcie lub nieukończenie przez słuchacza szkolenia, o którym mowa w § 1 ust. 1 pkt 1, może stanowić podstawę do sporządzenia opinii służbowej o nieprzydatności do służby, w trybie i na zasadach określonych w przepisach w sprawie opiniowania służbowego funkcjonariuszy ABW.

5. Usunięcie lub nieukończenie przez słuchacza szkoleń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2-6, może stanowić podstawę do sporządzenia opinii służbowej o nieprzydatności na zajmowanym stanowisku służbowym albo o niewywiązywaniu się z obowiązków służbowych na zajmowanym stanowisku służbowym, w trybie i na zasadach określonych w przepisach w sprawie opiniowania służbowego funkcjonariuszy ABW.

§ 21. [Egzamin końcowy szkolenia na pierwszy stopień podoficerski] 1. Szkolenie na pierwszy stopień podoficerski kończy się egzaminem końcowym, który jest jednocześnie egzaminem na pierwszy stopień w korpusie podoficerów. Przepisy § 29-32 stosuje się odpowiednio.

2. Egzamin końcowy szkolenia, o którym mowa w ust. 1, przeprowadza komisja egzaminacyjna powoływana przez dyrektora COS.

3. Nadzór nad organizacją i prawidłowym przebiegiem egzaminu na pierwszy stopień podoficerski sprawuje kierownik jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych.

§ 22. [Egzaminy końcowe szkoleń specjalistycznych, doskonalenia zawodowego i języków obcych] 1. Szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4-6, kończą się egzaminem końcowym, gdy przewiduje to program szkolenia. Przepisy § 29-32 stosuje się odpowiednio.

2. Egzamin końcowy szkoleń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4 i 5, przeprowadza komisja egzaminacyjna powoływana odpowiednio przez dyrektora COS lub kierownika jednostki organizacyjnej, w której szkolenie jest organizowane i prowadzone.

3. Nadzór nad organizacją i prawidłowym przebiegiem egzaminu, o którym mowa w ust. 1, sprawuje kierownik jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych.

4. Egzamin końcowy szkoleń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4-6, organizowanych i prowadzonych poza ABW, przeprowadza podmiot prowadzący szkolenie.

Rozdział 2

Zakres tematyczny szkoleń

§ 23. [Tematyka szkolenia na pierwszy stopień podoficerski] Tematyka szkolenia na pierwszy stopień podoficerski obejmuje:

1) zadania ABW oraz zasady ich realizacji;

2) strukturę organizacyjną i zakres uprawnień ABW;

3) podstawy ochrony informacji niejawnych i bezpieczeństwo działania ABW;

4) pragmatykę służbową funkcjonariusza;

5) historię polskich służb specjalnych;

6) wykorzystanie informatyki w służbie w ABW;

7) organizację i technikę pracy biurowej;

8) szkolenie strzeleckie;

9) zasady stosowania środków przymusu bezpośredniego oraz zajęcia sportowe.

§ 24. [Tematyka szkolenia na pierwszy stopień chorążego] Tematyka szkolenia na pierwszy stopień chorążego obejmuje utrwalanie wiedzy nabytej w trakcie szkolenia na pierwszy stopień podoficerski oraz:

1) realizację zadań służbowych w ABW;

2) zagadnienia z zakresu ochrony informacji niejawnych;

3) zasady gospodarki materiałowo-finansowej w ABW;

4) podstawy psychologii;

5) elementy doskonalenia strzeleckiego oraz zajęcia sportowe.

§ 25. [Tematyka szkolenia na pierwszy stopień oficerski] Tematyka szkolenia na pierwszy stopień oficerski obejmuje:

1) zagadnienia związane z wykonywaniem czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz analityczno-informacyjnych;

2) elementy z zakresu efektywnego stosowania systemu ochrony informacji niejawnych i bezpieczeństwa działania ABW;

3) zagadnienia związane z wykonywaniem funkcji służby ochrony państwa i krajowej władzy bezpieczeństwa;

4) psychologiczne aspekty służby w ABW;

5) wybrane zagadnienia z problematyki prawnej;

6) podstawy organizacji i zarządzania;

7) doskonalenie strzeleckie oraz zajęcia sportowe.

§ 26.[Tematyka szkolenia specjalistycznego i doskonalenia zawodowego] Tematyka szkoleń, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 4 i 5, jest uzależniona od potrzeb szkoleniowych jednostek organizacyjnych.

Rozdział 3

Składanie egzaminów na pierwszy stopień w korpusie chorążych lub oficerów

§ 27. [Egzamin końcowy szkolenia chorążych i szkolenia oficerskiego] 1. Szkolenia, o których mowa w § 1 ust. 1 pkt 2 i 3, kończą się egzaminem końcowym.

2. Egzamin końcowy szkolenia chorążych jest jednocześnie egzaminem na pierwszy stopień w korpusie chorążych.

3. Egzamin końcowy szkolenia specjalistycznego funkcjonariuszy wykonujących czynności operacyjno-rozpoznawcze może być jednocześnie egzaminem na pierwszy stopień w korpusie chorążych.

4. Egzamin końcowy szkolenia oficerskiego jest jednocześnie egzaminem na pierwszy stopień w korpusie oficerskim.

§ 28. [Komisja egzaminacyjna, nadzór nad przebiegiem egzaminu] 1. Egzamin, o którym mowa w § 27 ust. 1, przeprowadza komisja egzaminacyjna powoływana przez Szefa ABW.

2. Nadzór nad organizacją i prawidłowym przebiegiem egzaminu, o którym mowa w ust. 1, sprawuje kierownik jednostki organizacyjnej właściwej w sprawach osobowych.

§ 29. [Forma egzaminu] 1. Egzamin końcowy odbywa się w formie ustnej lub sprawdzianu pisemnego.

2. Jeżeli program szkolenia przewiduje nabycie umiejętności praktycznych, egzamin końcowy obejmuje sprawdzian z wykonania tych czynności.

3. Słuchacz przystępuje do egzaminu końcowego, jeżeli uzyskał wszystkie zaliczenia i zdał egzaminy cząstkowe przewidziane programem szkolenia.

4. Jeżeli program szkolenia nie przewiduje w jego trakcie zaliczeń i egzaminów cząstkowych, to ogólny wynik szkolenia uzyskany przez słuchacza odpowiada wynikowi egzaminu końcowego.

§ 30.[Egzamin w innym terminie] Słuchacz, który z uzasadnionych przyczyn nie przystąpił do egzaminu końcowego, ma prawo do egzaminu w innym terminie wyznaczonym przez przewodniczącego komisji egzaminacyjnej.

§ 31. [Egzamin poprawkowy] 1. W przypadku uzyskania oceny niedostatecznej z egzaminu końcowego słuchacz ma prawo do jednego egzaminu poprawkowego, którego termin wyznacza przewodniczący komisji egzaminacyjnej. Przepis § 32 stosuje się odpowiednio.

2. Termin egzaminu, o którym mowa w ust. 1, powinien zostać wyznaczony po upływie 14 dni, nie później jednak niż przed upływem 30 dni, od dnia egzaminu końcowego.

§ 32. [Protokół z przeprowadzonego egzaminu] Z przeprowadzonego egzaminu końcowego sporządza się protokół, który jest podpisywany przez wszystkich członków komisji egzaminacyjnej. Protokół powinien zawierać w szczególności:

1) stopień, imię i nazwisko słuchacza;

2) przydział służbowy słuchacza;

3) datę egzaminu końcowego;

4) nazwę szkolenia;

5) skład komisji egzaminacyjnej, w tym wskazanie przewodniczącego komisji;

6) końcową ocenę szkolenia, o której mowa w § 19 ust. 4.

Rozdział 4

Przepisy przejściowe i końcowe

§ 33.[Przepis przejściowy] Szkolenie funkcjonariusza rozpoczęte przed dniem wejścia w życie rozporządzenia prowadzi się i kończy na podstawie dotychczas obowiązujących przepisów.

§ 34.[Przepisy uchylone] Traci moc rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 maja 2003 r. w sprawie zasad i trybu szkolenia zawodowego funkcjonariuszy Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego (Dz. U. poz. 822).

§ 35. [Wejście w życie] Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.