USTAWA
z dnia 20 lipca 2018 r.
Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce
z dnia 20 lipca 2018 r. (Dz.U. z 2018 r., poz. 1668)
t.j. z dnia 20 stycznia 2020 r. (Dz.U. z 2020 r., poz. 85)
t.j. z dnia 16 marca 2021 r. (Dz.U. z 2021 r., poz. 478)
t.j. z dnia 11 marca 2022 r. (Dz.U. z 2022 r., poz. 574)
t.j. z dnia 20 kwietnia 2023 r. (Dz.U. z 2023 r., poz. 742)
t.j. z dnia 24 października 2024 r. (Dz.U. z 2024 r., poz. 1571)
Uznając, że dążenie do poznania prawdy i przekazywanie wiedzy z pokolenia na pokolenie jest szczególnie szlachetną działalnością człowieka, oraz dostrzegając fundamentalną rolę nauki w tworzeniu cywilizacji, określa się zasady funkcjonowania szkolnictwa wyższego oraz prowadzenia działalności naukowej w oparciu o następujące pryncypia:
– obowiązkiem władzy publicznej jest tworzenie optymalnych warunków dla wolności badań naukowych i twórczości artystycznej, wolności nauczania oraz autonomii społeczności akademickiej,
– każdy uczony ponosi odpowiedzialność za jakość i rzetelność prowadzonych badań oraz za wychowanie młodego pokolenia,
– uczelnie oraz inne instytucje badawcze realizują misję o szczególnym znaczeniu dla państwa i narodu: wnoszą kluczowy wkład w innowacyjność gospodarki, przyczyniają się do rozwoju kultury, współkształtują standardy moralne obowiązujące w życiu publicznym.
DZIAŁ I
Przepisy ogólne
Art. 1. [Zakres przedmiotowy] Ustawa określa zasady funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki.
Art. 2. [Misja systemu] Misją systemu szkolnictwa wyższego i nauki jest prowadzenie najwyższej jakości kształcenia oraz działalności naukowej, kształtowanie postaw obywatelskich, a także uczestnictwo w rozwoju społecznym oraz tworzeniu gospodarki opartej na innowacjach.
Art. 3. [Fundamentalne zasady szkolnictwa wyższego i nauki] 1. Podstawą systemu szkolnictwa wyższego i nauki jest wolność nauczania, twórczości artystycznej, badań naukowych i ogłaszania ich wyników oraz autonomia uczelni.
2. System szkolnictwa wyższego i nauki funkcjonuje z poszanowaniem standardów międzynarodowych, zasad etycznych i dobrych praktyk w zakresie kształcenia i działalności naukowej oraz z uwzględnieniem szczególnego znaczenia społecznej odpowiedzialności nauki.
Art. 4. [Podstawowe pojęcia ustawowe] 1. Działalność naukowa obejmuje badania naukowe, prace rozwojowe oraz twórczość artystyczną.
2. Badania naukowe są działalnością obejmującą:
1) badania podstawowe rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne;
2) badania aplikacyjne rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.
3. Prace rozwojowe są działalnością obejmującą nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń.
4. Twórczość artystyczna jest działalnością obejmującą działania twórcze w sztuce, której efektem jest stanowiące wkład w rozwój kultury dzieło artystyczne materialne lub niematerialne, w tym także artystyczne wykonanie.
Art. 5. [Badania naukowe i prace rozwojowe oraz twórczość artystyczna] 1. Badania naukowe i prace rozwojowe prowadzi się w dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych, a twórczość artystyczną – w dziedzinie sztuki i dyscyplinach artystycznych.
2. Kształcenie prowadzi się w dziedzinach nauki i dyscyplinach naukowych lub dziedzinie sztuki i dyscyplinach artystycznych.
3. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia, klasyfikację dziedzin nauki i dyscyplin naukowych oraz dyscyplin artystycznych, mając na uwadze systematykę dziedzin i dyscyplin przyjętą przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), bezpieczeństwo państwa, konieczność dochowania zobowiązań międzynarodowych Rzeczypospolitej Polskiej oraz cele, których realizacji służy klasyfikacja.
4. W przypadku zmian w klasyfikacji określonej w przepisach wydanych na podstawie ust. 3, zwanej dalej „klasyfikacją dziedzin i dyscyplin”, polegających na:
1) wyodrębnieniu nowej dyscypliny naukowej albo artystycznej Rada Doskonałości Naukowej, zwana dalej „RDN”, wskazuje dyscyplinę albo dyscypliny, z których nowa dyscyplina została wyodrębniona;
2) zmianie nazwy dyscypliny naukowej albo artystycznej RDN przyporządkowuje dotychczasową nazwę dyscypliny do nowej nazwy;
3) włączeniu dyscypliny naukowej albo artystycznej do innej dyscypliny albo do innych dyscyplin RDN wskazuje dyscyplinę albo dyscypliny, do których dotychczasowa dyscyplina została włączona.
5. W sprawach, o których mowa w ust. 4, RDN podejmuje uchwałę. Uchwałę zamieszcza się w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej RDN, w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie przepisów wydanych na podstawie ust. 3, na mocy których zmiany w klasyfikacji dziedzin i dyscyplin zostały wprowadzone.
Art. 6. [Polityka naukowa państwa] 1. Rada Ministrów określa politykę naukową państwa.
2. Polityka naukowa państwa jest dokumentem strategicznym wskazującym priorytety w zakresie funkcjonowania systemu szkolnictwa wyższego i nauki i podlega aktualizacji co 5 lat.
3. Realizacja polityki naukowej państwa podlega ewaluacji co 5 lat.
Art. 7. [Zakres systemu szkolnictwa wyższego i nauki] 1. System szkolnictwa wyższego i nauki tworzą:
1) uczelnie;
2) federacje podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, zwane dalej „federacjami”;
3) Polska Akademia Nauk, działająca na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz. U. z 2020 r. poz. 1796), zwana dalej „PAN”;
4) instytuty naukowe PAN, działające na podstawie ustawy, o której mowa w pkt 3, zwane dalej „instytutami PAN”;
5) instytuty badawcze, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o instytutach badawczych (Dz. U. z 2024 r. poz. 534);
6) międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych ustaw działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej „instytutami międzynarodowymi”;
6a) Centrum Łukasiewicz, działające na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz (Dz. U. z 2024 r. poz. 925 i 1089);
6b) instytuty działające w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz, zwane dalej „instytutami Sieci Łukasiewicz”;
7) Polska Akademia Umiejętności, zwana dalej „PAU”;
8) inne podmioty prowadzące głównie działalność naukową w sposób samodzielny i ciągły.
2. Na rzecz systemu szkolnictwa wyższego i nauki działają:
1) Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej, działająca na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2017 r. o Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej (Dz. U. z 2023 r. poz. 843), zwana dalej „NAWA”;
2) Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju (Dz. U. z 2024 r. poz. 1170), zwane dalej „NCBiR”;
3) Narodowe Centrum Nauki, działające na podstawie ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Narodowym Centrum Nauki (Dz. U. z 2023 r. poz. 153), zwane dalej „NCN”;
4) Agencja Badań Medycznych, działająca na podstawie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r. o Agencji Badań Medycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 2064);
5) Akademia Kopernikańska, działająca na podstawie ustawy z dnia 28 kwietnia 2022 r. o Akademii Kopernikańskiej (Dz. U. z 2024 r. poz. 463).
Art. 8. [Stosowanie przepisów ustawy] 1. Przepisów działów II–IV, art. 180, działu VI rozdziału 1 oraz działów VII–IX i XII–XIV nie stosuje się do uczelni i wyższych seminariów duchownych prowadzonych przez kościoły i inne związki wyznaniowe, z wyjątkiem Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II, chyba że ustawa lub umowa między Radą Ministrów a władzami kościoła albo innego związku wyznaniowego stanowią inaczej.
2. Ustawy nie stosuje się do uczelni i filii utworzonych przez uczelnie zagraniczne, z wyjątkiem art. 47.
DZIAŁ II
Szkolnictwo wyższe
Rozdział 1
Uczelnie
Art. 9. [Osobowość prawna i autonomia uczelni] 1. Uczelnia posiada osobowość prawną.
2. Uczelnia jest autonomiczna na zasadach określonych w ustawie.
3. Uczelnia prowadzi studia na co najmniej jednym kierunku.
4. Uczelnia prowadzi działalność w swojej siedzibie, a w przypadku gdy siedziba znajduje się na obszarze związku metropolitalnego – na tym obszarze. Uczelnia może prowadzić działalność poza siedzibą albo tym obszarem – w swojej filii.
5. Organy władzy publicznej mogą podejmować rozstrzygnięcia dotyczące uczelni tylko w przypadkach przewidzianych w ustawach.
Art. 10. [Wspólnota uczelni] 1. Pracownicy uczelni, doktoranci i studenci stanowią wspólnotę uczelni.
2. Członkowi wspólnoty uczelni przysługuje czynne prawo wyborcze w uczelni.
Art. 11. [Podstawowe zadania uczelni] 1. Podstawowymi zadaniami uczelni są:
1) prowadzenie kształcenia na studiach;
2) prowadzenie kształcenia na studiach podyplomowych lub innych form kształcenia;
3) prowadzenie działalności naukowej, świadczenie usług badawczych oraz transfer wiedzy i technologii do gospodarki;
4) prowadzenie kształcenia doktorantów;
5) kształcenie i promowanie kadr uczelni;
6) stwarzanie osobom niepełnosprawnym warunków do pełnego udziału w:
a) procesie przyjmowania na uczelnię w celu odbywania kształcenia,
b) kształceniu,
c) prowadzeniu działalności naukowej;
7) wychowywanie studentów w poczuciu odpowiedzialności za państwo polskie, tradycję narodową, umacnianie zasad demokracji i poszanowanie praw człowieka;
8) stwarzanie warunków do rozwoju kultury fizycznej studentów;
9) upowszechnianie i pomnażanie osiągnięć nauki i kultury, w tym przez gromadzenie i udostępnianie zbiorów bibliotecznych, informacyjnych i archiwalnych;
10) działanie na rzecz społeczności lokalnych i regionalnych.
2. Podstawowym zadaniem uczelni zawodowej jest również prowadzenie kształcenia specjalistycznego.
3. Zadania, o których mowa w ust. 1 pkt 3, 4 i pkt 6 lit. c, nie są podstawowymi zadaniami uczelni zawodowej.
4. Zadaniem uczelni publicznej prowadzącej kształcenie w zakresie nauk medycznych lub nauk o zdrowiu albo w zakresie nauk weterynaryjnych może być także uczestniczenie w sprawowaniu opieki medycznej albo weterynaryjnej w zakresie i formach określonych w przepisach o działalności leczniczej albo przepisach o zakładach leczniczych dla zwierząt.
5. Uczelnia może prowadzić domy studenckie i stołówki studenckie.
Art. 12. [Tworzenie spółek kapitałowych] Uczelnia może prowadzić działalność gospodarczą wyodrębnioną organizacyjnie i finansowo od działalności polegającej na wykonywaniu zadań, o których mowa w art. 11, w zakresie i formach określonych w statucie, w szczególności przez tworzenie spółek kapitałowych.
Art. 13. [Definicje i rodzaje uczelni] 1. Uczelnia jest:
1) uczelnią publiczną, jeżeli jest utworzona przez organ państwa;
2) uczelnią niepubliczną, jeżeli jest utworzona przez osobę fizyczną albo osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego albo państwowa albo samorządowa osoba prawna, zwaną dalej „założycielem”.
2. Uczelnia jest uczelnią akademicką albo zawodową.
Art. 14. [Kategorie naukowe uczelni] 1. Uczelnia jest uczelnią akademicką, jeżeli prowadzi działalność naukową i posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 1 dyscyplinie naukowej albo artystycznej.
2. Uczelnia akademicka prowadzi studia pierwszego stopnia oraz studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.
3. Uczelnia akademicka może prowadzić kształcenie doktorantów.
4. Uczelnia prowadząca kształcenie specjalistyczne, która stała się uczelnią akademicką, prowadzi je na dotychczasowych zasadach, z tym że nie prowadzi przyjęć na to kształcenie.
Art. 15. [Warunki obowiązujące uczelnie zawodowe i akademickie] 1. Uczelnia jest uczelnią zawodową, jeżeli prowadzi kształcenie uwzględniające potrzeby otoczenia społeczno-gospodarczego oraz nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 14 ust. 1.
2. Uczelnia zawodowa nie może prowadzić kształcenia na studiach o profilu ogólnoakademickim, z wyłączeniem studiów przygotowujących do wykonywania zawodów, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 1 i 2, jeżeli przepisy wydane na podstawie art. 68 ust. 3 w zakresie dotyczącym tych studiów określają dla nich profil ogólnoakademicki.
3. Uczelnia zawodowa prowadzi studia pierwszego stopnia.
4. Uczelnia zawodowa może prowadzić:
1) studia drugiego stopnia;
2) jednolite studia magisterskie;
3) kształcenie specjalistyczne.
5. Uczelnia akademicka może złożyć do ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, zwanego dalej „ministrem”, wniosek o zakwalifikowanie jej do grupy uczelni zawodowych.
6. W terminie 30 dni minister, w drodze decyzji administracyjnej, może zakwalifikować uczelnię do grupy uczelni zawodowych.
7. Uczelnia akademicka, która w wyniku ewaluacji jakości działalności naukowej nie spełnia warunku, o którym mowa w art. 14 ust. 1, staje się uczelnią zawodową w dniu, w którym decyzje o przyznaniu tej uczelni kategorii naukowych stały się ostateczne.
8. Uczelnia, która stała się uczelnią zawodową, dostosowuje prowadzone kształcenie na studiach do wymagania określonego w ust. 2, w terminie 12 miesięcy od dnia zaprzestania spełniania warunku, o którym mowa w art. 14 ust. 1, albo doręczenia decyzji o zakwalifikowaniu do grupy uczelni zawodowych.
9. Uczelnia prowadząca kształcenie doktorantów, która stała się uczelnią zawodową, zaprzestaje kształcenia doktorantów z końcem roku akademickiego, w którym zaprzestała spełniać warunek, o którym mowa w art. 14 ust. 1, albo doręczono jej decyzję o zakwalifikowaniu do grupy uczelni zawodowych. Przepisy art. 206 stosuje się.
Art. 16. [Nazwy uczelni] 1. Wyraz „akademia” jest zastrzeżony dla nazwy uczelni akademickiej.
1a. Wyrazy „akademia nauk stosowanych” są zastrzeżone dla nazwy uczelni zawodowej, która spełnia łącznie następujące warunki:
1) funkcjonuje co najmniej 10 lat;
2) liczba studentów kształcących się w uczelni wynosi co najmniej 250, z czego co najmniej 100 studentów kształci się na studiach stacjonarnych;
3) co najmniej 50 % nauczycieli akademickich jest zatrudnionych w tej uczelni jako podstawowym miejscu pracy;
4) prowadzi studia pierwszego lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie na co najmniej 5 kierunkach;
5) prowadzi kształcenie na co najmniej 1 kierunku studiów przygotowujących do wykonywania zawodów, o których mowa w art. 68 ust. 1, lub kierunku studiów kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera;
6) żaden kierunek studiów prowadzonych przez uczelnię nie został oceniony negatywnie w wyniku przeprowadzonej przez Polską Komisję Akredytacyjną, zwaną dalej „PKA”, oceny jakości kształcenia.
2. Wyraz „politechnika” jest zastrzeżony dla nazwy uczelni akademickiej posiadającej kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 2 dyscyplinach w zakresie nauk inżynieryjnych i technicznych.
3. Wyraz „uniwersytet” jest zastrzeżony dla nazwy uczelni akademickiej posiadającej kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 6 dyscyplinach naukowych lub artystycznych, zwanych dalej „dyscyplinami”, zawierających się w co najmniej 3 dziedzinach nauki lub sztuki, zwanych dalej „dziedzinami”.
4. W przypadku uzyskania kategorii naukowej skutkującej koniecznością zmiany nazwy uczelni na zasadach określonych w ust. 1, 2 i 3, uczelnia może posługiwać się nazwą dotychczasową.
5. W przypadku zaprzestania spełniania przez uczelnię używającą w swojej nazwie wyrazów „akademia nauk stosowanych” warunków, o których mowa w ust. 1a, uczelnia może nadal posługiwać się tą nazwą.
6. Zmiana nazwy uczelni niepublicznej na nazwę zawierającą wyrazy zastrzeżone, o których mowa w ust. 1–3, może nastąpić po uzyskaniu zgody ministra wydanej, na wniosek uczelni lub założyciela, w drodze decyzji administracyjnej.
7. Zmiana nazwy niepublicznej uczelni zawodowej na nazwę zawierającą wyrazy „akademia nauk stosowanych” może nastąpić, jeżeli uczelnia spełnia łącznie warunki, o których mowa w ust. 1a, na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 6, oraz spełniała je w zakresie ust. 1a:
1) pkt 2–5 – w okresie 2 lat akademickich,
2) pkt 6 – w okresie 3 lat akademickich
– poprzedzających rok akademicki, w którym złożono wniosek.
8. W przypadku, o którym mowa w ust. 6, weryfikacja spełniania przez uczelnię niepubliczną warunków, o których mowa w ust. 1–3, jest przeprowadzana na podstawie danych zawartych w systemie, o którym mowa w art. 342 ust. 1, z tym że spełnianie warunków, o których mowa w:
1) ust. 1, 2 i 3 – ustala się według stanu na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 6;
2) ust. 1a – ustala się według stanu na dzień złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 6, a w odniesieniu do lat akademickich w okresach wskazanych w ust. 7 – na podstawie danych wprowadzonych do tego systemu w poszczególnych latach.
Art. 17. [Organy uczelni publicznej i niepublicznej] 1. Organami uczelni:
1) publicznej – są rada uczelni, rektor i senat;
2) niepublicznej – są rektor i senat.
2. Statut uczelni może przewidywać również inne organy uczelni.
Art. 18. [Zadania rady uczelni] 1. Do zadań rady uczelni należy:
1) opiniowanie projektu strategii uczelni;
2) opiniowanie projektu statutu;
3) monitorowanie gospodarki finansowej uczelni;
4) monitorowanie zarządzania uczelnią;
5) wskazywanie kandydatów na rektora, po zaopiniowaniu przez senat;
6) opiniowanie sprawozdania z realizacji strategii uczelni;
7) wykonywanie innych zadań określonych w statucie.
2. W ramach monitorowania gospodarki finansowej rada uczelni:
1) opiniuje plan rzeczowo-finansowy;
2) zatwierdza sprawozdanie z wykonania planu rzeczowo-finansowego;
3) zatwierdza sprawozdanie finansowe.
3. W ramach wykonywania zadań rada uczelni może żądać wglądu do dokumentów uczelni.
4. Wykonując czynności związane z zadaniami, o których mowa w ust. 1 i 2, członkowie rady uczelni kierują się dobrem uczelni i działają na jej rzecz.
5. Rada uczelni składa senatowi roczne sprawozdanie z działalności.
Art. 19. [Skład rady uczelni] 1. W skład rady uczelni wchodzi:
1) 6 albo 8 osób powoływanych przez senat;
2) przewodniczący samorządu studenckiego.
2. Osoby spoza wspólnoty uczelni stanowią co najmniej 50 % osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1.
3. W posiedzeniach rady uczelni uczestniczy z głosem doradczym przedstawiciel każdej działającej w uczelni zakładowej organizacji związkowej, o której mowa w art. 251 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych (Dz. U. z 2022 r. poz. 854), będący jej członkiem.
Art. 20. [Warunki spełniane przez członka rady uczelni] 1. Członkiem rady uczelni może być osoba, która:
1) ma pełną zdolność do czynności prawnych;
2) korzysta z pełni praw publicznych;
3) nie była skazana prawomocnym wyrokiem za umyślne przestępstwo lub umyślne przestępstwo skarbowe;
4) nie była karana karą dyscyplinarną;
5) w okresie od dnia 22 lipca 1944 r. do dnia 31 lipca 1990 r. nie pracowała w organach bezpieczeństwa państwa w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów (Dz. U. z 2024 r. poz. 273 i 834), nie pełniła w nich służby ani nie współpracowała z tymi organami;
6) posiada wykształcenie wyższe – w przypadku członków rady uczelni, o których mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1;
7) nie ukończyła 70. roku życia do dnia rozpoczęcia kadencji.
2. Do członków rad uczelni nie stosuje się przepisów art. 19 ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 125 i 834).
3. Członkostwa w radzie uczelni nie można łączyć z pełnieniem funkcji organu tej lub innej uczelni, członkostwem w radzie innej uczelni ani zatrudnieniem w administracji publicznej.
4. Członkostwo w radzie uczelni wygasa w przypadku śmierci, rezygnacji z członkostwa, niezłożenia oświadczenia, o którym mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 18 października 2006 r. o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944–1990 oraz treści tych dokumentów, zwanego dalej „oświadczeniem lustracyjnym”, informacji, o której mowa w art. 7 ust. 3a tej ustawy, zwanej dalej „informacją lustracyjną”, lub zaprzestania spełniania wymagań określonych w ust. 1.
5. Wygaśnięcie członkostwa w radzie uczelni stwierdza przewodniczący senatu.
5a. Senat może odwołać członka rady uczelni:
1) w przypadku gdy wszczęto przeciwko niemu postępowanie karne z oskarżenia publicznego o przestępstwo umyślne lub postępowanie o umyślne przestępstwo skarbowe;
2) w przypadku gdy zaprzestał spełniania wymagania określonego w ust. 3;
3) na wniosek rady uczelni, w przypadkach innych niż określone w pkt 1 i 2.
6. W przypadku ustania członkostwa w radzie uczelni, senat niezwłocznie powołuje nowego członka na okres do końca kadencji.
Art. 21. [Kadencja rady uczelni] 1. Kadencja rady uczelni trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 stycznia roku następującego po roku, w którym rozpoczęła się kadencja senatu.
2. Ta sama osoba może być członkiem rady uczelni nie więcej niż przez 2 następujące po sobie kadencje. Okresu, o którym mowa w art. 20 ust. 6, nie wlicza się do liczby tych kadencji.
Art. 22. [Przewodniczący rady uczelni] 1. Przewodniczącym rady uczelni jest jej członek pochodzący spoza wspólnoty uczelni, wybrany przez senat.
2. Rada uczelni uchwala regulamin określający tryb jej funkcjonowania.
3. Rada uczelni podejmuje uchwały na posiedzeniach w obecności co najmniej połowy statutowej liczby członków.
3a. Posiedzenia rady uczelni mogą być przeprowadzane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zapewniających w szczególności:
1) transmisję posiedzenia w czasie rzeczywistym między jego uczestnikami,
2) wielostronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której uczestnicy posiedzenia mogą wypowiadać się w jego toku
– z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
4. Członkowi rady uczelni, o którym mowa w art. 19 ust. 1 pkt 1, przysługuje miesięczne wynagrodzenie, którego wysokość nie może przekroczyć 67 % minimalnego miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego dla profesora w uczelni publicznej określonego w przepisach wydanych na podstawie art. 137 ust. 2, zwanego dalej „wynagrodzeniem profesora”. Wysokość wynagrodzenia ustala senat.
Art. 23. [Zadania rektora] 1. Do zadań rektora należą sprawy dotyczące uczelni, z wyjątkiem spraw zastrzeżonych przez ustawę lub statut do kompetencji innych organów uczelni.
2. Do zadań rektora należy w szczególności:
1) reprezentowanie uczelni;
2) zarządzanie uczelnią;
2a) zapewnianie w uczelni poszanowania wolności słowa, nauczania, badań naukowych, ogłaszania ich wyników, a także debaty akademickiej organizowanej przez członków wspólnoty uczelni z zachowaniem zasad pluralizmu światopoglądowego i przepisów porządkowych uczelni;
3) przygotowywanie projektu statutu oraz projektu strategii uczelni;
4) składanie sprawozdania z realizacji strategii uczelni;
5) wykonywanie czynności z zakresu prawa pracy;
6) powoływanie osób do pełnienia funkcji kierowniczych w uczelni i ich odwoływanie;
7) prowadzenie polityki kadrowej w uczelni;
8) tworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu;
9) tworzenie szkół doktorskich;
10) prowadzenie gospodarki finansowej uczelni;
11) zapewnianie wykonywania przepisów obowiązujących w uczelni.
3. Rektor nadaje regulamin organizacyjny, który określa:
1) strukturę organizacyjną uczelni oraz podział zadań w ramach tej struktury;
2) organizację oraz zasady działania administracji uczelni.
4. Od decyzji administracyjnych wydawanych przez rektora służy wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy.
5. Powołanie osoby do pełnienia funkcji kierowniczej, do której zakresu obowiązków należą sprawy studenckie lub sprawy doktorantów, wymaga uzgodnienia odpowiednio z samorządem studenckim lub samorządem doktorantów. Niezajęcie stanowiska przez samorząd w terminie wskazanym w statucie uważa się za wyrażenie zgody.
6. Rektor ponosi odpowiedzialność za swoje działania na zasadach określonych w ustawie oraz w przepisach odrębnych.
Art. 24. [Rektor uczelni - wymagania oraz kompetencje] 1. Rektorem może być osoba, która spełnia wymagania określone w art. 20 ust. 1 pkt 1–6, a w uczelni publicznej – która także posiada co najmniej stopień doktora oraz spełnia wymaganie określone w art. 20 ust. 1 pkt 7. Statut może przewidywać dodatkowe wymagania dla rektora.
2. Rektora uczelni:
1) publicznej – wybiera kolegium elektorów;
2) niepublicznej – powołuje założyciel albo wybiera senat albo inny określony w statucie organ uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2.
3. Wybór rektora jest dokonywany bezwzględną większością głosów.
4. O wynikach wyborów albo powołaniu rektora zawiadamia ministra w przypadku uczelni:
1) publicznej – przewodniczący kolegium elektorów;
2) niepublicznej – założyciel, przewodniczący senatu albo inny organ, który dokonał wyboru.
5. Do wygaśnięcia mandatu rektora stosuje się odpowiednio przepis art. 20 ust. 4.
6. Wygaśnięcie mandatu rektora uczelni:
1) publicznej – stwierdza przewodniczący kolegium elektorów;
2) niepublicznej – stwierdza założyciel.
7. W przypadku wygaśnięcia mandatu rektora, nowego rektora na okres do końca kadencji w uczelni:
1) publicznej – wybiera kolegium elektorów;
2) niepublicznej – powołuje założyciel albo wybiera senat albo inny określony w statucie organ uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2.
8. W okresie od dnia stwierdzenia wygaśnięcia mandatu do dnia wyboru albo powołania rektora obowiązki rektora pełni osoba wskazana w statucie uczelni, a w przypadku braku wskazania takiej osoby najstarszy członek senatu posiadający co najmniej stopień doktora.
9. Pierwszego rektora uczelni:
1) publicznej – powołuje minister na okres roku i nawiązuje z nim stosunek pracy oraz wyznacza termin na zorganizowanie i przeprowadzenie wyborów do senatu;
2) niepublicznej – powołuje założyciel.
10. Osoba wybrana albo powołana do pełnienia funkcji rektora jest zatrudniana w uczelni jako podstawowym miejscu pracy w rozumieniu ustawy nie później niż z dniem rozpoczęcia kadencji. Do zatrudnienia tej osoby nie stosuje się przepisu art. 119 ust. 1.
Art. 25. [Kolegium elektorów] 1. Skład kolegium elektorów w uczelni publicznej oraz tryb wyboru jego członków określa statut, przy czym nie mniej niż 20 % składu stanowią studenci i doktoranci. Liczbę studentów i doktorantów ustala się proporcjonalnie do liczebności obu tych grup w uczelni, z tym że każda z tych grup jest reprezentowana przez co najmniej jednego przedstawiciela.
2. Członkiem kolegium elektorów może być osoba, która spełnia wymagania określone w art. 20 ust. 1 pkt 1–5 i 7.
3. Do członków kolegium elektorów przepisy art. 20 ust. 3 i 4 stosuje się odpowiednio.
4. Tryb wyboru do kolegium elektorów studentów i doktorantów oraz czas trwania ich członkostwa w kolegium elektorów określają odpowiednio regulamin samorządu studenckiego i regulamin samorządu doktorantów.
5. Kadencja kolegium elektorów trwa 4 lata.
Art. 26. [Kadencja rektora uczelni] 1. Kadencja rektora uczelni publicznej trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 września roku, w którym został wybrany.
2. Ta sama osoba może być rektorem uczelni publicznej nie więcej niż przez 2 następujące po sobie kadencje. Okresu, o którym mowa w art. 24 ust. 7 i ust. 9 pkt 1, nie wlicza się do liczby tych kadencji.
3. W przypadku niedokonania wyboru rektora przed dniem, o którym mowa w ust. 1, przepis art. 24 ust. 8 stosuje się odpowiednio.
Art. 27. [Sposób odwołania rektora uczelni] 1. Rektor uczelni publicznej może być odwołany przez kolegium elektorów większością co najmniej 3/4 głosów w obecności co najmniej 2/3 jego statutowego składu.
2. Wniosek o odwołanie rektora uczelni publicznej może być zgłoszony przez senat większością co najmniej 1/2 głosów statutowego składu albo przez radę uczelni.
3. Rektor uczelni niepublicznej może być odwołany przez założyciela.
4. W przypadku odwołania rektora przepis art. 24 ust. 8 stosuje się odpowiednio.
Art. 28. [Zadania senatu] 1. Do zadań senatu należy:
1) uchwalanie statutu;
2) uchwalanie regulaminu studiów;
3) uchwalanie strategii uczelni i zatwierdzanie sprawozdania z jej realizacji;
4) powoływanie i odwoływanie członków rady uczelni;
5) opiniowanie kandydatów na rektora;
6) przeprowadzanie oceny funkcjonowania uczelni;
7) formułowanie rekomendacji dla rady uczelni i rektora w zakresie wykonywanych przez nich zadań;
8) nadawanie stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki;
9) nadawanie tytułu doktora honoris causa;
10) ustalanie warunków, trybu oraz terminu rozpoczęcia i zakończenia rekrutacji na studia i na kształcenie specjalistyczne;
11) ustalanie programów studiów, studiów podyplomowych i kształcenia specjalistycznego;
12) ustalanie programów kształcenia w szkołach doktorskich;
13) określanie sposobu potwierdzania efektów uczenia się;
14) wskazywanie kandydatów do instytucji przedstawicielskich środowiska szkolnictwa wyższego i nauki;
15) wykonywanie zadań związanych z:
a) przypisywaniem poziomów Polskiej Ramy Kwalifikacji, zwanej dalej „PRK”, do kwalifikacji nadawanych po ukończeniu studiów podyplomowych,
b) włączeniem do Zintegrowanego Systemu Kwalifikacji kwalifikacji nadawanych po ukończeniu studiów podyplomowych i innych form kształcenia
– zgodnie z ustawą z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji (Dz. U. z 2020 r. poz. 226 oraz z 2023 r. poz. 2005);
16) wykonywanie innych zadań określonych w statucie.
2. Ustalenie programu studiów wymaga zasięgnięcia opinii samorządu studenckiego. W przypadku bezskutecznego upływu terminu określonego w statucie, wymóg zasięgnięcia opinii uważa się za spełniony.
3. Jeżeli statut uczelni niepublicznej tak stanowi, statut może być nadany przez założyciela albo inny określony w statucie organ uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2.
4. Zadanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 8, może być wykonywane przez inny określony w statucie organ uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2. Statut może określić tylko jeden organ w zakresie danej dyscypliny, a w przypadku uczelni spełniającej warunek, o którym mowa w art. 185 ust. 3 – w zakresie danej dziedziny.
5. Zadanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 11, może być wykonywane przez inny określony w statucie organ uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2, z tym że efekty uczenia się określa senat.
Art. 29. [Skład senatu] 1. W skład senatu wchodzą:
1) w publicznej uczelni akademickiej:
a) profesorowie i profesorowie uczelni, którzy stanowią nie mniej niż 50 % składu senatu,
b) studenci i doktoranci, którzy stanowią nie mniej niż 20 % składu senatu,
c) nauczyciele akademiccy zatrudnieni na stanowiskach innych niż określone w lit. a i pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi, którzy stanowią nie mniej niż 25 % składu senatu;
2) w publicznej uczelni zawodowej:
a) nauczyciele akademiccy posiadający co najmniej stopień doktora, którzy stanowią nie mniej niż 50 % składu senatu,
b) studenci, którzy stanowią nie mniej niż 20 % składu senatu,
c) nauczyciele akademiccy nieposiadający stopnia doktora i pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi, którzy stanowią nie mniej niż 25 % składu senatu;
3) w niepublicznej uczelni akademickiej:
a) nauczyciele akademiccy i pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi,
b) studenci i doktoranci, którzy stanowią nie mniej niż 20 % składu senatu;
4) w niepublicznej uczelni zawodowej:
a) nauczyciele akademiccy i pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi,
b) studenci, którzy stanowią nie mniej niż 20 % składu senatu.
2. Liczbę studentów i doktorantów ustala się proporcjonalnie do liczebności obu tych grup w uczelni, z tym że każda z tych grup jest reprezentowana przez co najmniej jednego przedstawiciela.
3. Osoby należące do grup, o których mowa w ust. 1, wybierają członków senatu ze swojego grona. Kandydata może zgłosić każdy członek wspólnoty uczelni. Wybory są tajne.
4. Członkiem senatu uczelni publicznej może być osoba, która spełnia wymagania określone w art. 20 ust. 1 pkt 1–5 i 7.
5. Do członków senatu uczelni publicznej przepisy art. 20 ust. 4 i 5 stosuje się odpowiednio.
Art. 30. [Kadencja senatu] 1. Kadencja senatu trwa 4 lata i rozpoczyna się w dniu 1 września.
2. W uczelni publicznej ta sama osoba może być członkiem senatu nie więcej niż przez 2 następujące po sobie kadencje.
3. Tryb wyboru do senatu studenta i doktoranta oraz czas trwania jego członkostwa w senacie określa odpowiednio regulamin samorządu studenckiego oraz regulamin samorządu doktorantów.
Art. 31. [Organizacja senatu] 1. Przewodniczącym senatu jest rektor.
2. Senat podejmuje uchwały na posiedzeniach w obecności co najmniej połowy statutowej liczby członków.
2a. Posiedzenia senatu mogą być przeprowadzane przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zapewniających w szczególności:
1) transmisję posiedzenia w czasie rzeczywistym między jego uczestnikami,
2) wielostronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której uczestnicy posiedzenia mogą wypowiadać się w jego toku
– z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
3. W posiedzeniach senatu uczestniczy z głosem doradczym przedstawiciel każdego związku zawodowego działającego w uczelni.
4. W głosowaniach w sprawach, o których mowa w art. 28 ust. 1 pkt 8, biorą udział członkowie senatu, a w przypadku, o którym mowa w art. 28 ust. 4 – członkowie innego określonego w statucie organu uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2, będący profesorami i profesorami uczelni. Uchwały są podejmowane w obecności co najmniej połowy statutowej liczby tych członków.
Art. 32. [Stosowanie przepisów do organów uczelni] 1. Do organów uczelni, o których mowa w art. 17 ust. 2, stosuje się odpowiednio przepisy art. 20 ust. 1 pkt 1–6 oraz ust. 2 i 4, a w przypadku uczelni publicznej – także przepis art. 20 ust. 1 pkt 7. Statut może przewidywać dodatkowe wymagania.
1a. Członkostwa w organie uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2, nie można łączyć z pełnieniem funkcji organu tej albo innej uczelni.
1b. Funkcji organu uczelni, o którym mowa w art. 17 ust. 2, nie można łączyć z pełnieniem funkcji innego organu tej uczelni ani z pełnieniem funkcji organu innej uczelni.
2. Do osób powoływanych do pełnienia funkcji kierowniczych w uczelni, o których mowa w art. 23 ust. 2 pkt 6, stosuje się odpowiednio przepisy art. 20 ust. 1 pkt 1–5 oraz ust. 4.
Art. 33. [Rozstrzygnięcia organów uczelni] Rozstrzygnięcia organów uczelni nie naruszają uprawnień związków zawodowych wynikających z ustaw.
Art. 34. [Zasady organizacji i funkcjonowania uczelni określone w statucie] 1. Statut określa zasady organizacji i funkcjonowania uczelni, w szczególności:
1) sposób powoływania i odwoływania organów uczelni, w tym podmioty uprawnione do wskazywania kandydatów na rektora, oraz sposób organizowania wyborów do organów uczelni;
2) skład rady uczelni oraz senatu;
3) zasady i tryb funkcjonowania rady uczelni, senatu i kolegium elektorów;
4) zasady sprawowania wewnętrznego nadzoru nad aktami wydawanymi przez organy uczelni;
5) typy jednostek organizacyjnych uczelni;
6) funkcje kierownicze w uczelni;
7) zasady powoływania osób do pełnienia funkcji kierowniczych w uczelni i ich odwoływania;
8) tryb nadawania tytułu doktora honoris causa;
9) zasady prowadzenia działalności gospodarczej przez uczelnię;
10) zasady dysponowania mieniem uczelni;
11) tryb nadawania regulaminu organizacyjnego;
12) przepisy porządkowe dotyczące odbywania zgromadzeń.
2. Statut uczelni publicznej uchwala senat bezwzględną większością głosów w obecności co najmniej połowy statutowej liczby członków po zasięgnięciu opinii rady uczelni wyrażonej większością głosów statutowej liczby członków oraz po zasięgnięciu opinii związków zawodowych działających w uczelni. Związki zawodowe przedstawiają opinię w terminie 30 dni od dnia otrzymania projektu statutu. W przypadku bezskutecznego upływu tego terminu, wymóg zasięgnięcia opinii uważa się za spełniony.
3. Statut uczelni niepublicznej wskazuje osobę fizyczną albo osobę prawną inną niż jednostka samorządu terytorialnego albo państwowa albo samorządowa osoba prawna, która staje się założycielem w przypadku jego śmierci albo utraty osobowości prawnej.
4. Statut uczelni niepublicznej określa tryb likwidacji uczelni oraz przeznaczenie składników mienia uczelni po zakończeniu likwidacji.
5. Typami jednostek organizacyjnych uczelni, o których mowa w ust. 1 pkt 5, mogą być w szczególności wydziały, instytuty, katedry, zakłady, centra i kolegia.
Art. 35. [Publiczna uczelnia akademicka] 1. Publiczną uczelnię akademicką tworzy się w drodze ustawy.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, tworzy publiczną uczelnię zawodową lub zmienia jej nazwę.
2a. Zmiana nazwy publicznej uczelni zawodowej na nazwę zawierającą wyrazy „akademia nauk stosowanych” może nastąpić, jeżeli rektor poinformuje ministra o spełnianiu przez uczelnię warunków, o których mowa w art. 16 ust. 1a.
2b. Zmiana nazwy publicznej uczelni zawodowej na nazwę zawierającą wyrazy „akademia nauk stosowanych” może nastąpić, jeżeli uczelnia spełnia łącznie warunki, o których mowa w art. 16 ust. 1a, na dzień przekazania informacji, o której mowa w ust. 2a, oraz spełniała je w zakresie art. 16 ust. 1a:
1) pkt 2–5 – w okresie 2 lat akademickich,
2) pkt 6 – w okresie 3 lat akademickich
– poprzedzających rok akademicki, w którym przekazano informację.
2c. W przypadku, o którym mowa w ust. 2a, weryfikacja spełniania przez uczelnię warunków, o których mowa w art. 16 ust. 1a, jest przeprowadzana na podstawie danych zawartych w systemie, o którym mowa w art. 342 ust. 1, według stanu na dzień przekazania informacji, o której mowa w ust. 2a, a w odniesieniu do lat akademickich w okresach wskazanych w ust. 2b – na podstawie danych wprowadzonych do tego systemu w poszczególnych latach.
3. Uczelnia publiczna może być utworzona w wyniku połączenia uczelni publicznych, instytutów badawczych lub instytutów PAN.
4. Publiczną uczelnię akademicką włącza się do uczelni publicznej w drodze ustawy.
5. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w porozumieniu z ministrem nadzorującym uczelnię lub instytut badawczy, po zasięgnięciu opinii dyrektora lub rady naukowej instytutu badawczego, w drodze rozporządzenia, włącza publiczną uczelnię zawodową lub instytut badawczy do uczelni publicznej.
6. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, na wniosek Prezesa PAN lub dyrektora instytutu PAN i po zasięgnięciu opinii wydziału właściwego ze względu na specjalność naukową instytutu, włącza do uczelni publicznej instytut PAN.
7. W rozporządzeniu w sprawie utworzenia publicznej uczelni zawodowej określa się:
1) nazwę uczelni;
2) siedzibę uczelni;
3) składniki mienia, w które będzie wyposażona uczelnia.
8. Pierwszy statut nadaje minister.
9. Uczelnia publiczna, do której nastąpiło włączenie innej uczelni publicznej, instytutu badawczego lub instytutu PAN, wstępuje w prawa i obowiązki tej uczelni lub tego instytutu, w tym w prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych.
9a. Wykreślenie z Krajowego Rejestru Sądowego instytutu badawczego włączonego do uczelni publicznej następuje na wniosek rektora tej uczelni.
10. W rozporządzeniu w sprawie włączenia publicznej uczelni zawodowej, instytutu badawczego lub instytutu PAN do uczelni publicznej określa się skutki włączenia, w szczególności:
1) wygaśnięcie kadencji organów kolegialnych i jednoosobowych podmiotu włączanego;
2) przeznaczenie mienia podmiotu włączanego;
3) możliwość prowadzenia studiów utworzonych przez uczelnię włączaną;
4) warunki kontynuacji kształcenia przez studentów uczelni włączanej;
5) warunki kontynuacji stosunków pracy pracowników podmiotu włączanego.
11. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 2, 5 i 6, bierze się pod uwagę potrzeby wynikające z polityki naukowej państwa oraz uwarunkowań społeczno-gospodarczych.
Art. 36. [Likwidacja uczelni publicznej] 1. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, likwiduje publiczną uczelnię zawodową.
2. Likwidacja uczelni publicznej polega na zadysponowaniu składnikami materialnymi i niematerialnymi jej majątku po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli, w szczególności pracowników, studentów i doktorantów, w celu zakończenia jej działalności.
3. Likwidację prowadzi likwidator powołany przez ministra.
4. Likwidatorowi przysługuje wynagrodzenie miesięczne ustalane przez ministra. Wynagrodzenie nie może być wyższe niż wynagrodzenie zasadnicze rektora likwidowanej uczelni za miesiąc poprzedzający dzień postawienia uczelni w stan likwidacji.
5. W okresie likwidacji uczelnia używa nazwy z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”.
6. Likwidator ogłasza postawienie uczelni w stan likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
7. Likwidator, w terminie 3 miesięcy od dnia powołania, przedstawia do zatwierdzenia ministrowi plan przychodów i kosztów związanych z likwidacją.
8. Koszty likwidacji pokrywa się z mienia likwidowanej uczelni, a w przypadku braku wystarczających środków – z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister, na podstawie planu przychodów i kosztów związanych z likwidacją.
9. Postawienie uczelni w stan likwidacji powoduje, że:
1) z dniem powołania likwidator przejmuje kompetencje organów uczelni;
2) z dniem powołania likwidatora wygasa kadencja organów uczelni;
3) uczelnia nie prowadzi przyjęć na studia, studia podyplomowe, kształcenie specjalistyczne i inne formy kształcenia, a także do szkół doktorskich;
4) uczelnia nie nadaje stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki;
5) uczelnia traci prawo do otrzymywania środków finansowych, o których mowa w art. 365 pkt 1 lit. d, pkt 2 lit. e i f, pkt 4–7 i 9;
6) środki finansowe, o których mowa w art. 365 pkt 1 lit. a–c, pkt 2 lit. a–d i pkt 3, są przekazywane uczelni w niezbędnym zakresie.
10. W uczelni postawionej w stan likwidacji:
1) prowadzone kształcenie może być kontynuowane nie dłużej niż do końca roku akademickiego,
2) stosunki pracy nauczycieli akademickich wygasają z końcem roku akademickiego
– w którym postawiono uczelnię w stan likwidacji.
11. Likwidator zapewnia studentom oraz doktorantom możliwość kontynuowania kształcenia; przepisy art. 82 i art. 206 stosuje się odpowiednio.
12. Postępowania w sprawie nadania stopnia naukowego lub stopnia w zakresie sztuki, wszczęte i niezakończone do dnia postawienia uczelni w stan likwidacji, prowadzą podmioty wskazane przez RDN.
13. Likwidator, w terminie 30 dni od dnia zakończenia czynności likwidacyjnych, zawiadamia ministra o zakończeniu likwidacji i przedstawia do zatwierdzenia sprawozdanie z jej przebiegu.
14. Uczelnia traci osobowość prawną z dniem ogłoszenia przez ministra o zakończeniu likwidacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.
15. W rozporządzeniu w sprawie likwidacji uczelni zawodowej określa się:
1) tryb powołania i odwołania likwidatora;
2) tryb likwidacji;
3) sposób wykonywania czynności likwidacyjnych.
16. Wydając rozporządzenie, o którym mowa w ust. 1, bierze się pod uwagę zmiany liczby studentów w kontekście zapotrzebowania społeczno-gospodarczego na kształcenie w danej uczelni, jej sytuację finansową, potrzeby wynikające z polityki naukowej państwa, a także konieczność sprawnego przeprowadzenia likwidacji.
17. W przypadku likwidacji uczelni jej mienie, po spłaceniu zobowiązań, staje się mieniem Skarbu Państwa albo mieniem jednostki samorządu terytorialnego – odpowiednio do źródła pochodzenia tego mienia. O przeznaczeniu mienia Skarbu Państwa decyduje minister.
18. W przypadku likwidacji uczelni likwidator przekazuje dokumentację przebiegu studiów i dokumentację kształcenia w szkole doktorskiej na przechowanie podmiotowi wykonującemu działalność, o której mowa w art. 51a ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2020 r. poz. 164), zapewniając na ten cel środki finansowe. Do przechowywania dokumentacji stosuje się przepisy tej ustawy.
Art. 37. [Ewidencja uczelni niepublicznych] 1. Uczelnia niepubliczna nabywa osobowość prawną z chwilą jej wpisu do ewidencji uczelni niepublicznych, zwanej dalej „ewidencją”.
2. Ewidencję prowadzi minister w systemie, o którym mowa w art. 342 ust. 1.
3. Ewidencja obejmuje:
1) numer wpisu do ewidencji;
2) datę wpisu;
3) imię, nazwisko i miejsce zamieszkania albo nazwę, numer z Krajowego Rejestru Sądowego lub innego właściwego rejestru i adres założyciela;
4) nazwę i adres uczelni;
5) imię i nazwisko oraz datę rozpoczęcia i zakończenia kadencji rektora;
6) informację o postawieniu uczelni w stan likwidacji;
7) datę wykreślenia z ewidencji.
4. Uczelnia niepubliczna albo założyciel, w terminie 14 dni, zawiadamia ministra o zmianie danych, o których mowa w ust. 3 pkt 3–5.
5. Minister dokonuje wpisu w ewidencji na wniosek uczelni niepublicznej lub założyciela albo z urzędu.
6. Wpisem w ewidencji jest wpis uczelni niepublicznej do ewidencji, zmiana wpisu w ewidencji oraz wykreślenie uczelni niepublicznej z ewidencji.
7. Wpis w ewidencji i odmowa wpisu następuje w drodze decyzji administracyjnej, z wyłączeniem wpisu danych, o których mowa w ust. 3 pkt 4, 5 i 6.
8. Wpis polega na wprowadzeniu do systemu danych zawartych w ostatecznej decyzji.
9. Ewidencja jest jawna.
Art. 38. [Wniosek o wpis uczelni niepublicznej do ewidencji oraz wniosek o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu] 1. Założyciel występuje z wnioskiem o wpis uczelni niepublicznej do ewidencji oraz wnioskiem o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu.
2. Uzasadnienie wniosku o wpis do ewidencji zawiera strategię uczelni. Do wniosku dołącza się projekt statutu uczelni oraz sporządzone w formie aktu notarialnego oświadczenie założyciela o utworzeniu uczelni niepublicznej zawierające:
1) imię, nazwisko i adres zamieszkania albo nazwę, numer z Krajowego Rejestru Sądowego lub innego właściwego rejestru i adres założyciela;
2) nazwę uczelni;
3) adres uczelni;
4) wielkość środków finansowych, które założyciel zobowiązuje się przekazać uczelni na jej funkcjonowanie;
5) wykaz i wartość rzeczy przekazanych uczelni na własność oraz termin ich przekazania;
6) sposób finansowania uczelni.
3. Środki finansowe, o których mowa w ust. 2 pkt 4, nie mogą być mniejsze niż 3 000 000 zł. Przekazanie środków na rachunek bankowy uczelni następuje nie później niż 30 dni od dnia wpisu do ewidencji.
Art. 39. [Decyzja administracyjna Polskiej Komisji Akredytacyjnej wpisująca uczelnię niepubliczną do ewidencji] 1. Minister, po zasięgnięciu opinii PKA, w drodze decyzji administracyjnej, wpisuje uczelnię niepubliczną do ewidencji.
2. PKA może zwracać się do założyciela o udzielenie wyjaśnień i informacji oraz przeprowadzać wizytacje.
3. Wpis do ewidencji jest ważny przez okres 6 lat.
4. W decyzji o wpisie do ewidencji określa się:
1) imię, nazwisko i adres zamieszkania albo nazwę, numer z Krajowego Rejestru Sądowego lub innego właściwego rejestru i adres założyciela;
2) nazwę i adres uczelni.
5. Decyzja o wpisie do ewidencji jest wydawana wraz z pozwoleniem na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu.
Art. 40. [Odmowa wpisu uczelni niepublicznej do ewidencji] 1. Minister, w drodze decyzji administracyjnej, odmawia wpisu uczelni niepublicznej do ewidencji, jeżeli:
1) założyciel został wpisany do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego;
2) założyciel posiada wymagalne zobowiązania wobec Skarbu Państwa;
3) założyciel został skazany prawomocnym wyrokiem za przestępstwo umyślne lub umyślne przestępstwo skarbowe – w przypadku gdy jest osobą fizyczną;
4) założyciel został postawiony w stan likwidacji albo upadłości – w przypadku gdy jest osobą prawną;
5) w stosunku do którejkolwiek z osób umocowanych do reprezentacji założyciela będącego osobą prawną zachodzi przynajmniej jedna z przesłanek określonych w pkt 1–3;
6) projekt statutu jest niezgodny z przepisami prawa;
7) PKA wydała negatywną opinię w sprawie wpisu do ewidencji lub w sprawie pozwolenia na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu.
2. W przypadkach, o których mowa w ust. 1 pkt 1–6, minister wydaje decyzję bez zasięgania opinii PKA.
Art. 41. [Termin składania wniosku o przedłużenie ważności wpisu uczelni niepublicznej do ewidencji] 1. Założyciel składa wniosek o przedłużenie ważności wpisu uczelni niepublicznej do ewidencji nie wcześniej niż 12 miesięcy i nie później niż 6 miesięcy przed upływem jego ważności.
2. W przypadku niezłożenia wniosku w terminie określonym w ust. 1, minister wszczyna postępowanie w sprawie likwidacji uczelni w trybie określonym w art. 430.
3. Minister, po zasięgnięciu opinii PKA, w drodze decyzji administracyjnej, przedłuża ważność wpisu do ewidencji.
4. Minister, w drodze decyzji administracyjnej, odmawia przedłużenia ważności wpisu do ewidencji, jeżeli:
1) uczelnia lub założyciel rażąco narusza przepisy prawa;
2) PKA wydała negatywną ocenę jakości kształcenia na co najmniej połowie prowadzonych przez uczelnię kierunków studiów;
3) zaistniała jedna z przesłanek, określonych w art. 40 ust. 1 pkt 1–5.
5. Ważność wpisu do ewidencji przedłuża się na czas nieokreślony.
Art. 42. [Założyciel uczelni niepublicznej] 1. Założyciel, w terminie 30 dni od dnia wpisu uczelni niepublicznej do ewidencji:
1) powołuje pierwszego rektora;
2) nadaje pierwszy statut.
2. Założyciel może rozstrzygać w sprawach dotyczących uczelni tylko w przypadkach określonych w ustawie lub statucie.
3. W przypadku śmierci założyciela albo utraty osobowości prawnej przez założyciela, podmiot, o którym mowa w art. 34 ust. 3, staje się założycielem.
Art. 43. [Połączenie uczelni] 1. Uczelnia niepubliczna może połączyć się z inną uczelnią niepubliczną, tworząc nową uczelnię niepubliczną.
2. Wniosek o wpis do ewidencji nowej uczelni niepublicznej składają rektorzy oraz założyciele łączonych uczelni.
3. Z chwilą wpisu do ewidencji nowej uczelni niepublicznej następuje wykreślenie łączonych uczelni.
4. Do wniosku o wpis do ewidencji nowej uczelni niepublicznej stosuje się odpowiednio przepisy art. 38 ust. 2.
5. Nowa uczelnia niepubliczna wstępuje w ogół praw i obowiązków łączonych uczelni, w tym w prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych.
Art. 44. [Włączenie uczelni niepublicznej do innej uczelni niepublicznej] 1. Uczelnia niepubliczna może być włączona do innej uczelni niepublicznej.
2. Włączenie uczelni niepublicznej do innej uczelni niepublicznej następuje z dniem wykreślenia włączanej uczelni niepublicznej z ewidencji.
3. Wniosek o wykreślenie z ewidencji uczelni niepublicznej włączanej do innej uczelni niepublicznej składają rektorzy oraz założyciele tych uczelni.
4. Uczelnia niepubliczna, do której nastąpiło włączenie innej uczelni niepublicznej, wstępuje w prawa i obowiązki tej uczelni, w tym w prawa i obowiązki wynikające z decyzji administracyjnych.
Art. 45. [Zgoda na likwidację uczelni niepublicznej] 1. Założyciel może zlikwidować uczelnię niepubliczną po uzyskaniu zgody wydanej przez ministra w drodze decyzji administracyjnej.
2. Warunkiem wydania zgody jest zapewnienie studentom oraz doktorantom możliwości kontynuowania kształcenia; przepisy art. 82 i art. 206 stosuje się odpowiednio.
3. W terminie 3 miesięcy od dnia doręczenia zgody założyciel składa ministrowi akt potwierdzający postawienie uczelni w stan likwidacji.
4. Uczelnia zostaje postawiona w stan likwidacji z dniem wskazanym w akcie, o którym mowa w ust. 3. Z tym dniem:
1) założyciel przejmuje kompetencje organów uczelni;
2) wygasa kadencja organów uczelni;
3) uczelnia nie prowadzi przyjęć na studia, studia podyplomowe, kształcenie specjalistyczne i inne formy kształcenia, a także do szkół doktorskich;
4) uczelnia nie nadaje stopni naukowych i stopni w zakresie sztuki; przepis art. 36 ust. 11 stosuje się odpowiednio;
5) uczelnia traci prawo do otrzymywania środków finansowych, o których mowa w art. 365 pkt 2, 6, 7 i 9;
6) środki finansowe, o których mowa w art. 365 pkt 3, są przekazywane uczelni w niezbędnym zakresie.
5. W uczelni postawionej w stan likwidacji:
1) prowadzone kształcenie może być kontynuowane nie dłużej niż do końca roku akademickiego,
2) stosunki pracy nauczycieli akademickich wygasają z końcem roku akademickiego
– w którym postawiono uczelnię w stan likwidacji.
6. Uczelnia postawiona w stan likwidacji używa nazwy z dodaniem oznaczenia „w likwidacji”.
7. Minister dokonuje zmiany wpisu w ewidencji przez dodanie do nazwy uczelni oznaczenia „w likwidacji”.
8. W przypadku niezłożenia aktu, o którym mowa w ust. 3, w terminie określonym w tym przepisie, wykonanie obowiązku postawienia uczelni w stan likwidacji następuje w sposób określony w przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2023 r. poz. 2505 i 2760 oraz z 2024 r. poz. 858, 859 i 1222).
Art. 46. [Likwidacja uczelni niepublicznej] 1. Likwidacja uczelni niepublicznej ma na celu zakończenie jej działalności.
2. Likwidację prowadzi założyciel.
3. Założyciel przystępuje do likwidacji nie później niż w terminie 30 dni od dnia postawienia uczelni w stan likwidacji.
4. Założyciel niezwłocznie zawiadamia ministra o przystąpieniu do likwidacji.
5. W przypadku nieprzystąpienia przez założyciela do likwidacji w terminie określonym w ust. 3 lub nieprowadzenia likwidacji, wykonanie obowiązku przystąpienia do likwidacji, jej prowadzenia lub zakończenia następuje w sposób określony w przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.
6. Założyciel niezwłocznie zawiadamia ministra o zakończeniu likwidacji.
7. Minister, w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania zawiadomienia, o którym mowa w ust. 6, w drodze decyzji administracyjnej, wykreśla uczelnię z ewidencji.
8. Z dniem wykreślenia z ewidencji uczelnia traci osobowość prawną.
9. Przepis art. 36 ust. 17 stosuje się odpowiednio do mienia przekazanego uczelni w trybie art. 423 ust. 1.
10. Koszty likwidacji uczelni są pokrywane z jej majątku, z pierwszeństwem przed roszczeniami wierzycieli.
11. W przypadku gdy koszty likwidacji uczelni przekraczają wartość jej majątku, koszty likwidacji są pokrywane z majątku założyciela.
12. W przypadku likwidacji uczelni założyciel przekazuje dokumentację przebiegu studiów, dokumentację kształcenia w szkole doktorskiej oraz dokumentację osobową i płacową na przechowanie podmiotowi wykonującemu działalność, o której mowa w art. 51a ust. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach, zapewniając na ten cel środki finansowe. Do przechowywania dokumentacji stosuje się przepisy tej ustawy.
13. Materiały archiwalne uczelni są przekazywane przez założyciela w trybie przepisów ustawy z dnia 14 lipca 1983 r. o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach.
Art. 47. [Filie uczelni zagranicznych] Uczelnia zagraniczna może tworzyć uczelnie lub filie z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Utworzenie uczelni lub filii wymaga:
1) pozwolenia ministra, wydanego po zasięgnięciu opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych i PKA;
2) pozytywnej oceny agencji oceniającej jakość kształcenia uznawanej przez władze państwa, w którym ma siedzibę ta uczelnia, albo agencji zarejestrowanej w Europejskim Rejestrze Instytucji Działających na rzecz Zapewniania Jakości w Szkolnictwie Wyższym (EQAR) lub agencji innego państwa, której oceny są uznawane przez PKA.
Art. 48. [Niestosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego] Do postępowań w sprawach, o których mowa w art. 16 ust. 6, art. 37 ust. 7, art. 41 ust. 3, art. 45 ust. 1, art. 46 ust. 7 i art. 47 pkt 1, nie stosuje się przepisów art. 35–37, art. 79a oraz art. 96a–96n ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2024 r. poz. 572), zwanej dalej „Kpa”.
Art. 49. [Warunki zapewniane przez uczelnię] 1. Uczelnia zapewnia warunki, w tym infrastrukturę, niezbędne do realizacji zadań, o których mowa w art. 11.
2. W uczelni działa system biblioteczno-informacyjny, którego podstawę stanowi biblioteka. Uczelnia może przetwarzać określone w jej statucie dane osobowe osób korzystających z tego systemu.
3. W uczelni działa archiwum.
4. W uczelni może działać akademickie biuro karier, o którym mowa w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz. U. z 2024 r. poz. 475, 742, 858, 863 i 1089).
Art. 50. [Obowiązki rektora] 1. Rektor dba o utrzymanie porządku i bezpieczeństwa na terenie uczelni.
2. Teren uczelni określa rektor w porozumieniu z właściwym organem samorządu terytorialnego.
3. Służby państwowe odpowiedzialne za utrzymanie porządku publicznego i bezpieczeństwa wewnętrznego mogą wkroczyć na teren uczelni:
1) na wezwanie rektora;
2) bez wezwania rektora – w przypadku bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego lub klęski żywiołowej.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 3 pkt 2, służby niezwłocznie zawiadamiają rektora o wkroczeniu na teren uczelni.
5. Rektor może zawrzeć porozumienie z właściwym organem służby określające inne przypadki związane z utrzymaniem porządku i bezpieczeństwa uzasadniające przebywanie tej służby na terenie uczelni.
6. Służby są obowiązane opuścić teren uczelni niezwłocznie po ustaniu przyczyn, które uzasadniały ich wkroczenie na teren uczelni, lub na żądanie rektora.
7. Rektor niezwłocznie informuje o wystąpieniu okoliczności uniemożliwiających prawidłowe funkcjonowanie uczelni, stanowiących zagrożenie bezpieczeństwa ludzi lub mienia w znacznych rozmiarach:
1) organy właściwe w sprawach bezpieczeństwa, ochrony ludności i zarządzania kryzysowego;
2) ministra.
Art. 51. [Bezpieczeństwo i higiena warunków pracy i kształcenia] 1. Rektor zapewnia bezpieczne i higieniczne warunki pracy i kształcenia w szczególności przez udostępnienie odpowiedniej infrastruktury oraz prowadzenie szkoleń.
2. Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy określi, w drodze rozporządzenia, sposób zapewnienia w uczelni warunków, o których mowa w ust. 1, mając na uwadze specyfikę działalności uczelni oraz standardy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.
Art. 51a. [Czasowe ograniczenie lub zawieszenie funkcjonowanie uczelni] W przypadkach uzasadnionych nadzwyczajnymi okolicznościami zagrażającymi życiu lub zdrowiu członków wspólnoty uczelni minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki, w drodze rozporządzenia, może czasowo ograniczyć lub czasowo zawiesić funkcjonowanie uczelni na obszarze kraju lub jego części, uwzględniając stopień zagrożenia na danym obszarze.
Art. 51b. [Ograniczenie lub zawieszenie funkcjonowania uczelni] 1. Jeżeli w okresie ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania uczelni:
1) senat uczelni nie może wykonywać swoich zadań, rektor może wydawać zarządzenia w sprawach należących do kompetencji senatu, jeżeli jest to niezbędne dla zapewnienia ciągłości funkcjonowania uczelni;
2) rektor i osoba wyznaczona lub upoważniona do jego zastępowania nie mogą wykonywać swoich zadań, wykonuje je członek wspólnoty danej uczelni, wskazany przez ministra nadzorującego tę uczelnię.
2. Zarządzenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1, podlegają zatwierdzeniu przez senat uczelni na najbliższym posiedzeniu.
3. W okresie ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania uczelni zapomoga, o której mowa w art. 86 ust. 1 pkt 3, jest przyznawana przez rektora. Przepisów Kpa i art. 92 ust. 2 nie stosuje się.
4. W przypadku ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania uczelni, w okresie tego ograniczenia lub zawieszenia oraz przez 60 dni po jego zakończeniu, legitymacje studenckie i legitymacje służbowe nauczycieli akademickich są ważne, bez konieczności potwierdzania ich ważności. Przepis stosuje się również do legitymacji, które utraciły ważność w okresie 30 dni poprzedzających ograniczenie lub zawieszenie funkcjonowania uczelni.
5. W okresie ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania uczelni:
1) nie przeprowadza się ocen okresowych nauczycieli akademickich;
2) nie kieruje się nauczycieli akademickich na badania okresowe, o których mowa w art. 229 § 2 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2023 r. poz. 1465 oraz z 2024 r. poz. 878 i 1222) oraz na badania w celu wydania orzeczenia o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia, o którym mowa w art. 131 ust. 5.
6. W przypadku ograniczenia lub zawieszenia funkcjonowania uczelni wymiar praktyk zawodowych przewidzianych w programie studiów o profilu praktycznym może zostać ustalony na poziomie niższym niż określony w art. 67 ust. 5. Senat dokonuje zmian w programie studiów, w tym ustala wymiar praktyk zawodowych, mając na względzie konieczność zapewnienia wysokiej jakości kształcenia i umożliwienia osiągnięcia efektów uczenia się określonych w programie studiów.
Art. 52. [Prawo organizowania zgromadzeń] 1. Członkowie wspólnoty uczelni mają prawo organizowania zgromadzeń na terenie uczelni. Zorganizowanie zgromadzenia w lokalu uczelni wymaga zgody rektora.
2. O zamiarze zorganizowania zgromadzenia organizatorzy zawiadamiają rektora co najmniej na 24 godziny przed rozpoczęciem zgromadzenia. W przypadkach uzasadnionych nagłością sprawy rektor może przyjąć zawiadomienie złożone w krótszym terminie.
3. Rektor odmawia udzielenia zgody, o której mowa w ust. 1, lub zakazuje zgromadzenia, jeżeli jego cel lub program naruszają przepisy prawa.
4. Rektor może delegować na zgromadzenie swego przedstawiciela.
5. Organizatorzy zgromadzeń odpowiadają przed organami uczelni za ich przebieg.
6. Rektor albo jego przedstawiciel, po uprzedzeniu organizatorów, rozwiązuje zgromadzenie, jeżeli przebiega ono z naruszeniem przepisów prawa.
Rozdział 2
Prowadzenie studiów
Art. 53. [Prowadzenie kształcenia na studiach na określonym kierunku, poziomie i profilu] 1. Uczelnia prowadzi kształcenie na studiach na określonym kierunku, poziomie i profilu. Uczelnia przyporządkowuje kierunek do co najmniej 1 dyscypliny.
2. W przypadku przyporządkowania kierunku studiów do więcej niż 1 dyscypliny, wskazuje się dyscyplinę wiodącą, w ramach której będzie uzyskiwana ponad połowa efektów uczenia się.
3. Utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu wymaga pozwolenia ministra. Przepisów art. 10, art. 35–37, art. 79a, art. 81 oraz art. 96a–96n Kpa nie stosuje się.
4. Uczelnia, która w dyscyplinie, o której mowa w ust. 1, albo dyscyplinie wiodącej posiada kategorię naukową:
1) B – może uzyskać pozwolenie na utworzenie studiów na kierunku przyporządkowanym do tej dyscypliny oraz na określonym poziomie i profilu;
2) C albo nie posiada kategorii naukowej – może uzyskać pozwolenie na utworzenie studiów na kierunku przyporządkowanym do tej dyscypliny oraz na określonym poziomie i profilu praktycznym.
5. (uchylony)
5a. (uchylony)
5b. (uchylony)
5c. (uchylony)
5d. (uchylony)
6. Pozwolenie na utworzenie studiów na kierunkach lekarskim lub lekarsko-dentystycznym może uzyskać:
1) uczelnia akademicka, która według stanu na dzień złożenia wniosku:
a) posiada kategorię naukową A+, A albo B+ w dyscyplinie nauki medyczne lub w dyscyplinie nauki o zdrowiu lub
b) posiada kategorię naukową A+ albo A w co najmniej 3 dyscyplinach;
2) uczelnia, która według stanu na dzień złożenia wniosku prowadzi studia na co najmniej jednym kierunku przygotowującym do wykonywania zawodu, o którym mowa w art. 68 ust. 1 pkt 1–8, i:
a) posiada kategorię naukową w dyscyplinie nauki medyczne lub w dyscyplinie nauki o zdrowiu lub
b) zatrudnia co najmniej 12 nauczycieli akademickich prowadzących działalność naukową w dyscyplinie nauki medyczne lub dyscyplinie nauki o zdrowiu, dla których uczelnia jest podstawowym miejscem pracy.
6a. Do utworzenia studiów na kierunkach lekarskim lub lekarsko-dentystycznym nie stosuje się przepisów ust. 7–9.
7. Pozwolenia nie wymaga utworzenie studiów na kierunku przyporządkowanym do dyscypliny, o której mowa w ust. 1, albo dyscypliny wiodącej:
1) w której uczelnia posiada kategorię naukową A+, A albo B+;
2) zawierającej się w dziedzinie, o której mowa w art. 243 ust. 7.
8. Uczelnia akademicka może utworzyć studia na kierunku, którego program określa efekty uczenia się w ramach dyscyplin, w których uczelnia posiada kategorię naukową A+, A albo B+, zawierających się w co najmniej 3 dziedzinach. Przepisu ust. 2 nie stosuje się.
8a. Uczelnia akademicka może utworzyć z inną uczelnią akademicką studia wspólne interdyscyplinarne na kierunku przyporządkowanym do co najmniej dwóch dyscyplin, jeżeli uczelnie te posiadają kategorię naukową A+, A albo B+ we wszystkich dyscyplinach, do których w programie tych studiów przyporządkowano co najmniej 20 % efektów uczenia się, przy czym każda z uczelni w co najmniej jednej z tych dyscyplin. Przepisu ust. 2 nie stosuje się.
9. Uczelnia akademicka może utworzyć jednolite studia magisterskie na kierunku przyporządkowanym do dyscypliny, o której mowa w ust. 1, albo dyscypliny wiodącej, w której posiada kategorię naukową A+ albo A, lub dyscypliny zawierającej się w dziedzinie, o której mowa w art. 243 ust. 7, z tym że w przypadku studiów przygotowujących do wykonywania zawodów, o których mowa w art. 68 ust. 1 – jeżeli możliwość kształcenia na tym poziomie wynika z przepisów wydanych na podstawie art. 68 ust. 3. Przepisów wydanych na podstawie art. 81 w zakresie, o którym mowa w art. 81 pkt 2, nie stosuje się.
10. Uczelnia, która utworzyła studia na określonym kierunku, poziomie i profilu albo uzyskała pozwolenie na ich utworzenie, nie może utworzyć ani ubiegać się o pozwolenie na utworzenie studiów na kierunku, poziomie i profilu o tej samej nazwie lub których programy określają takie same efekty uczenia się, przyporządkowane do tej samej dyscypliny. Ograniczenie to nie dotyczy ubiegania się o pozwolenie na utworzenie studiów w filii.
Art. 54. [Wniosek o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu] 1. Uczelnia występuje z wnioskiem o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu. Wniosek składa się nie później niż 6 miesięcy przed planowanym rozpoczęciem prowadzenia studiów.
2. Minister wydaje pozwolenie po zasięgnięciu opinii:
1) PKA w sprawie spełnienia warunków prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu oraz związku studiów ze strategią uczelni;
2) ministra nadzorującego uczelnię;
3) ministra właściwego do spraw zdrowia – w przypadku studiów na kierunkach lekarskim, lekarsko-dentystycznym i farmacja.
3. Minister wydaje pozwolenie, jeżeli uczelnia spełnia wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 81.
4. Pozwolenie na utworzenie studiów na kierunkach pielęgniarstwo lub położnictwo na określonym poziomie może być wydane uczelni posiadającej akredytację udzieloną na podstawie art. 59 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej (Dz. U. z 2024 r. poz. 814 i 854).
Art. 55. [Odmowa wydania pozwolenia na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu] 1. Minister odmawia wydania pozwolenia na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu, bez zasięgania opinii, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 1, jeżeli:
1) według stanu na dzień złożenia wniosku:
a) rektor nie wprowadził do systemu, o którym mowa w art. 342 ust. 1, danych, o których mowa w art. 343 ust. 1, art. 344 ust. 1 lub art. 345 ust. 1,
b) uczelnia posiada zaległości podatkowe, z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne, innych danin publicznych lub została wpisana do rejestru dłużników niewypłacalnych Krajowego Rejestru Sądowego,
c) uczelnia została postawiona w stan likwidacji,
d) uczelnia posiada wymagalne zobowiązania wobec Skarbu Państwa z tytułu subwencji dla podmiotów systemu szkolnictwa wyższego i nauki, o której mowa w art. 112 ust. 1 pkt 3a ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1270, z późn. zm.), zwanej dalej „subwencją”, lub dotacji,
e) uczelnia publiczna jest objęta programem naprawczym, o którym mowa w art. 418 ust. 1, i brak jest ekonomicznego uzasadnienia dla wydania pozwolenia lub
f) uczelnia nie realizuje wniosków lub zaleceń sporządzonych w wyniku kontroli, o której mowa w art. 427 ust. 1;
2) w okresie 2 lat przed złożeniem wniosku o wydanie pozwolenia minister cofnął uczelni pozwolenie na utworzenie studiów na kierunku przyporządkowanym do tej samej dyscypliny.
2. Minister może odmówić wydania pozwolenia, bez zasięgania opinii, o której mowa w art. 54 ust. 2 pkt 1, jeżeli według stanu na dzień złożenia wniosku kształcenie na studiach na danym kierunku nie odpowiada potrzebom społeczno-gospodarczym.
Art. 56. [Uprawnienie ministra do cofnięcia pozwolenia na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu] 1. Minister może cofnąć pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu, jeżeli na tych studiach:
1) PKA wydała negatywną ocenę jakości kształcenia;
2) nie rozpoczęto prowadzenia kształcenia w okresie 2 lat od dnia wydania pozwolenia;
3) nie przyjęto w drodze rekrutacji żadnego studenta przez 2 następujące po sobie lata akademickie;
4) uczelnia nie spełnia warunków do ich prowadzenia albo przestała spełniać warunki, o których mowa w art. 53 ust. 4 pkt 1 lub ust. 6;
5) minister właściwy do spraw zdrowia odmówił akredytacji albo cofnął akredytację udzieloną na podstawie art. 59 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o zawodach pielęgniarki i położnej.
2. Minister właściwy do spraw zdrowia zawiadamia ministra oraz PKA o nieudzieleniu albo cofnięciu akredytacji udzielonej na podstawie art. 59 ustawy, o której mowa w ust. 1 pkt 5.
3. W przypadku cofnięcia pozwolenia na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu, uczelnia zaprzestaje prowadzenia tych studiów, z tym że kształcenie może być kontynuowane do końca semestru, w którym decyzja stała się ostateczna. Jeżeli do końca semestru pozostało mniej niż 3 miesiące, uczelnia zaprzestaje prowadzenia studiów z końcem kolejnego semestru.
Art. 57. [Wymagalność pozwolenia ministra na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu poza siedzibą] 1. Utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu poza siedzibą wymaga uzyskania pozwolenia ministra. Przepisy art. 54 i art. 55 stosuje się odpowiednio.
2. Utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu za granicą wymaga pozwolenia ministra, wydanego po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra właściwego do spraw zagranicznych. Przepisy art. 54 i art. 55 stosuje się odpowiednio.
Art. 58. [Niestosowanie przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego] Do postępowań w sprawach, o których mowa w art. 57, nie stosuje się przepisów art. 35–37 oraz art. 96a–96n Kpa, a w przypadku postępowań w sprawach, o których mowa w art. 56 ust. 1, nie stosuje się tych przepisów oraz art. 79a Kpa.
Art. 59. [Indywidualne studia międzydziedzinowe] 1. Uczelnia akademicka posiadająca kategorię naukową A+ albo A w co najmniej 4 dyscyplinach zawierających się w co najmniej 2 dziedzinach może prowadzić indywidualne studia międzydziedzinowe.
2. Indywidualne studia międzydziedzinowe są sposobem organizacji studiów umożliwiającym uzyskanie dyplomu ukończenia studiów na więcej niż 1 kierunku.
Art. 60. [Studia prowadzone wspólnie z inną uczelnią] 1. Uczelnia może prowadzić studia wspólne z inną uczelnią, instytutem PAN, instytutem badawczym, instytutem międzynarodowym, zagraniczną uczelnią lub instytucją naukową. Zasady współpracy przy prowadzeniu studiów wspólnych określa umowa zawarta w formie pisemnej, w której w szczególności ustala się podmiot lub podmioty właściwe w zakresie:
1) przeprowadzania rekrutacji;
2) wprowadzania danych do systemu, o którym mowa w art. 342 ust. 1, i otrzymywania środków finansowych na kształcenie studentów na studiach stacjonarnych;
3) wydawania dyplomów.
2. Uczelnia może prowadzić studia wspólne, jeżeli:
1) utworzyła studia na podstawie art. 53 ust. 7 albo
2) uzyskała pozwolenie na utworzenie studiów
– na kierunku, który ma być prowadzony wspólnie.
3. W przypadku prowadzenia studiów wspólnych z zagraniczną uczelnią lub instytucją naukową przez uczelnię, która utworzyła studia na podstawie art. 53 ust. 7, nie stosuje się przepisów art. 73 ust. 2 oraz przepisów wydanych na podstawie art. 81 w zakresie, o którym mowa w art. 81 pkt 1.
4. Absolwent studiów wspólnych może otrzymać dyplom wspólny, spełniający wymagania określone w przepisach wydanych na podstawie art. 81 w zakresie, o którym mowa w art. 81 pkt 9.
Art. 60a. [Prowadzenie studiów z udziałem zagranicznej uczelni] 1. Uczelnie akademickie mogą prowadzić studia, o których mowa w art. 53 ust. 8a, z udziałem zagranicznej uczelni. Przepisów art. 73 ust. 2 oraz przepisów wydanych na podstawie art. 81 w zakresie, o którym mowa w art. 81 pkt 1, nie stosuje się.
2. Do prowadzenia studiów, o których mowa w art. 53 ust. 8a, stosuje się przepisy art. 60 ust. 1 zdanie drugie i ust. 4.
Art. 61. [Studia prowadzone we współpracy] 1. Uczelnia może prowadzić studia we współpracy z organem nadającym uprawnienie do wykonywania zawodu, organem przeprowadzającym postępowanie egzaminacyjne w ramach uzyskiwania uprawnień do wykonywania zawodu, organem samorządu zawodowego, organizacją gospodarczą lub organem rejestrowym. Zasady współpracy przy prowadzeniu studiów określa umowa zawarta w formie pisemnej.
2. Umowa może określać udział podmiotu, o którym mowa w ust. 1, w opracowaniu programu studiów oraz sposób realizacji praktyk zawodowych.
Art. 62. [Studia dualne] Uczelnia może prowadzić studia dualne, które są studiami o profilu praktycznym prowadzonymi z udziałem pracodawcy. Organizację studiów określa umowa zawarta w formie pisemnej.
Art. 63. [Forma prowadzenia studiów] 1. Studia są prowadzone w formie:
1) studiów stacjonarnych, w ramach których co najmniej połowa punktów ECTS objętych programem studiów jest uzyskiwana w ramach zajęć z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia i studentów;
2) studiów niestacjonarnych wskazanych w uchwale senatu, w ramach których mniej niż połowa punktów ECTS objętych programem studiów może być uzyskiwana z bezpośrednim udziałem nauczycieli akademickich lub innych osób prowadzących zajęcia i studentów.
2. Zajęcia na studiach stacjonarnych są prowadzone odrębnie od zajęć na studiach niestacjonarnych.
3. W uczelni publicznej liczba studentów studiujących na studiach stacjonarnych nie może być mniejsza od liczby studentów studiujących na studiach niestacjonarnych.
Art. 64. [Poziomy i profile prowadzenia studiów] 1. Studia są prowadzone na poziomie:
1) studiów pierwszego stopnia;
2) studiów drugiego stopnia;
3) jednolitych studiów magisterskich.
2. Studia są prowadzone na profilu:
1) praktycznym, na którym ponad połowa punktów ECTS jest przypisana zajęciom kształtującym umiejętności praktyczne;
2) ogólnoakademickim, na którym ponad połowa punktów ECTS jest przypisana zajęciom związanym z prowadzoną w uczelni działalnością naukową.
Art. 65. [Czas trwania studiów] 1. Studia stacjonarne pierwszego stopnia trwają co najmniej 6 semestrów, a jeżeli program studiów obejmuje efekty uczenia się umożliwiające uzyskanie kompetencji inżynierskich – co najmniej 7 semestrów.
2. Studia stacjonarne drugiego stopnia trwają od 3 do 5 semestrów.
3. Stacjonarne jednolite studia magisterskie trwają od 9 do 12 semestrów.
4. Studia niestacjonarne mogą trwać dłużej niż odpowiednie studia stacjonarne.
Art. 66. [Czas trwania roku akademickiego] Rok akademicki trwa od dnia 1 października do dnia 30 września i dzieli się na 2 semestry. Statut uczelni może przewidywać szczegółowy podział roku akademickiego w ramach semestrów.
Art. 67. [Program studiów] 1. Studia są prowadzone na określonym kierunku, poziomie i profilu na podstawie programu studiów, który określa:
1) efekty uczenia się, o których mowa w ustawie z dnia 22 grudnia 2015 r. o Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji, z uwzględnieniem uniwersalnych charakterystyk pierwszego stopnia określonych w tej ustawie oraz charakterystyk drugiego stopnia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 7 ust. 3 tej ustawy;
2) opis procesu prowadzącego do uzyskania efektów uczenia się;
3) liczbę punktów ECTS przypisanych do zajęć.
2. Punkty ECTS stanowią miarę średniego nakładu pracy studenta niezbędnego do uzyskania efektów uczenia się.
3. Punkt ECTS odpowiada 25–30 godzinom pracy studenta obejmującym zajęcia organizowane przez uczelnię oraz jego indywidualną pracę związaną z tymi zajęciami.
4. Jeżeli pozwala na to specyfika kształcenia na studiach na określonym kierunku, część efektów uczenia się objętych programem studiów może być uzyskana w ramach zajęć prowadzonych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość przy wykorzystaniu infrastruktury i oprogramowania zapewniających synchroniczną i asynchroniczną interakcję między studentami i osobami prowadzącymi zajęcia.
5. Program studiów o profilu praktycznym przewiduje praktyki zawodowe w wymiarze co najmniej:
1) 6 miesięcy – w przypadku studiów pierwszego stopnia i jednolitych studiów magisterskich;
2) 3 miesięcy – w przypadku studiów drugiego stopnia.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się do programów studiów przygotowujących do wykonywania zawodów, o których mowa w art. 68 ust. 1.
7. W przypadkach i na warunkach określonych w regulaminie studiów uczelnia, na wniosek studenta, może zaliczyć na poczet praktyki zawodowej czynności wykonywane przez niego w szczególności w ramach zatrudnienia, stażu lub wolontariatu, jeżeli umożliwiły one uzyskanie efektów uczenia się określonych w programie studiów dla praktyk zawodowych.
Art. 68. [Standardy kształcenia] 1. W programach studiów przygotowujących do wykonywania zawodów:
1) lekarza,
2) lekarza dentysty,
3) farmaceuty,
4) pielęgniarki,
5) położnej,
6) diagnosty laboratoryjnego,
7) fizjoterapeuty,
8) ratownika medycznego,
9) lekarza weterynarii,
10) architekta,
11) nauczyciela
– uwzględnia się standardy kształcenia.
2. Standard kształcenia jest zbiorem reguł i wymagań w zakresie kształcenia dotyczących sposobu organizacji kształcenia, osób prowadzących to kształcenie, ogólnych i szczegółowych efektów uczenia się, a także sposobu weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się.
3. Standardy kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodów, o których mowa w ust. 1:
1) pkt 1–8 – określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw zdrowia,
2) pkt 9 – określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw rolnictwa,
3) pkt 10 – określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa,
4) pkt 11 – określi, w drodze rozporządzenia, minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw oświaty i wychowania
– mając na uwadze konieczność zapewnienia wysokiej jakości kształcenia i właściwego doboru efektów uczenia się w celu odpowiedniego przygotowania do wykonywania zawodu z uwzględnieniem jego specyfiki, a w przypadku kształcenia przygotowującego do wykonywania zawodu nauczyciela – również czas trwania i właściwy dobór efektów uczenia się na studiach podyplomowych.
Art. 69. [Przyjęcie na studia] 1. Przyjęcie na studia następuje przez:
1) rekrutację;
2) potwierdzenie efektów uczenia się;
3) przeniesienie z innej uczelni lub uczelni zagranicznej.
2. Na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie może być przyjęta osoba, która posiada:
1) świadectwo dojrzałości albo świadectwo dojrzałości i zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów, o których mowa w przepisach o systemie oświaty;
2) świadectwo dojrzałości i dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, o których mowa w przepisach o systemie oświaty;
2a) świadectwo dojrzałości i dyplom zawodowy w zawodzie nauczanym na poziomie technika, o których mowa w przepisach o systemie oświaty;
3) świadectwo dojrzałości i zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów oraz dyplom potwierdzający kwalifikacje zawodowe w zawodzie nauczanym na poziomie technika, o których mowa w przepisach o systemie oświaty;
3a) świadectwo dojrzałości i zaświadczenie o wynikach egzaminu maturalnego z poszczególnych przedmiotów oraz dyplom zawodowy w zawodzie nauczanym na poziomie technika, o których mowa w przepisach o systemie oświaty;
4) świadectwo lub inny dokument uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za dokument uprawniający do ubiegania się o przyjęcie na studia zgodnie z art. 93 ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2024 r. poz. 750 i 854);
5) świadectwo i inny dokument lub dyplom, o których mowa w art. 93 ust. 1 ustawy, o której mowa w pkt 4;
6) świadectwo lub dyplom uznany w Rzeczypospolitej Polskiej za dokument uprawniający do ubiegania się o przyjęcie na studia zgodnie z umową bilateralną o wzajemnym uznawaniu wykształcenia;
7) świadectwo lub inny dokument uznany za równorzędny polskiemu świadectwu dojrzałości na podstawie przepisów obowiązujących do dnia 31 marca 2015 r.
3. Na studia drugiego stopnia może być przyjęta osoba, która posiada dyplom ukończenia studiów.
4. Przypisanie studenta do określonego kierunku studiów może nastąpić nie później niż od drugiego roku studiów.
Art. 70. [Rekrutacja] 1. Uczelnia ustala warunki, tryb oraz termin rozpoczęcia i zakończenia rekrutacji oraz sposób jej przeprowadzenia. Uchwała senatu jest udostępniana nie później niż do dnia 30 czerwca roku poprzedzającego rok akademicki, w którym ma się odbyć rekrutacja, a w przypadku utworzenia uczelni lub studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu – niezwłocznie.
2. Uczelnia uwzględnia możliwość przeprowadzania rekrutacji uzupełniającej dla osób, które ubiegały się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie na danym kierunku studiów na rok akademicki, na który jest przeprowadzana rekrutacja, oraz których wynik egzaminu maturalnego z danego przedmiotu lub przedmiotów został podwyższony w wyniku weryfikacji sumy punktów lub odwołania, o których mowa w art. 44zzz ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty.
3. Podstawą przyjęcia na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie są wyniki:
1) egzaminu dojrzałości;
2) egzaminu maturalnego;
3) egzaminu dojrzałości lub egzaminu maturalnego i egzaminu lub egzaminów potwierdzających kwalifikacje w zawodzie;
4) egzaminu dojrzałości lub egzaminu maturalnego i egzaminu lub egzaminów zawodowych.
Uczelnia ustala, jakie wyniki stanowią podstawę przyjęcia na studia, i podaje do wiadomości publicznej w terminie, o którym mowa w ust. 1.
4. Uczelnia może przeprowadzić dodatkowo egzaminy wstępne tylko w przypadku konieczności sprawdzenia uzdolnień artystycznych, sprawności fizycznej lub szczególnych predyspozycji do podejmowania studiów niesprawdzanych w trybie egzaminu maturalnego, egzaminu zawodowego albo egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie. Egzaminy te nie mogą dotyczyć przedmiotów objętych egzaminem maturalnym lub kwalifikacji objętej egzaminem zawodowym lub egzaminem potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie. Informacje o przeprowadzeniu egzaminów wstępnych i ich zakresie uczelnia podaje do wiadomości publicznej w terminie, o którym mowa w ust. 1. Wyniki egzaminu wstępnego sprawdzającego uzdolnienia artystyczne lub sprawność fizyczną mogą stanowić do 100 % łącznego wyniku możliwego do uzyskania przez kandydata w toku rekrutacji.
4a. Uczelnia może przeprowadzić egzaminy wstępne dla osób ubiegających się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie na podstawie świadectwa, dyplomu lub innego dokumentu, o którym mowa w art. 69 ust. 2 pkt 4–7, w przypadku konieczności sprawdzenia uzdolnień artystycznych, sprawności fizycznej lub szczególnych predyspozycji do podejmowania studiów lub w zakresie nieobjętym wynikami egzaminu zagranicznego lub wynikami kształcenia ujętymi na tym świadectwie, dyplomie lub dokumencie. Informacje o przeprowadzeniu egzaminów wstępnych i ich zakresie uczelnia podaje do wiadomości publicznej w terminie, o którym mowa w ust. 1. Wyniki egzaminu wstępnego sprawdzającego uzdolnienia artystyczne lub sprawność fizyczną mogą stanowić do 100 % łącznego wyniku możliwego do uzyskania przez kandydata w toku rekrutacji.
5. Przepisy ust. 3 stosuje się odpowiednio do wyników egzaminu zagranicznego lub wyników kształcenia, potwierdzonych świadectwem, dyplomem lub innym dokumentem, o którym mowa w art. 69 ust. 2 pkt 4–7.
6. Uczelnia publiczna:
1) określa zasady przyjmowania na studia laureatów oraz finalistów olimpiad stopnia centralnego,
2) może określić zasady przyjmowania na studia laureatów konkursów międzynarodowych oraz ogólnopolskich
– i podaje je do wiadomości publicznej w terminie, o którym mowa w ust. 1, z wyprzedzeniem co najmniej 4 lat.
Art. 71. [Potwierdzenie efektów uczenia się] 1. Uczelnia może potwierdzić efekty uczenia się uzyskane w procesie uczenia się poza systemem studiów osobom ubiegającym się o przyjęcie na studia na określonym kierunku, poziomie i profilu, jeżeli posiada:
1) pozytywną ocenę jakości kształcenia na tych studiach albo
2) kategorię naukową A+, A albo B+ w zakresie dyscypliny, o której mowa w art. 53 ust. 1, albo dyscypliny wiodącej, do której przyporządkowany jest ten kierunek.
2. Efekty uczenia się są potwierdzane w zakresie odpowiadającym efektom uczenia się określonym w programie studiów.
3. Efekty uczenia się nie są potwierdzane dla programów studiów, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 1–10.
4. Efekty uczenia się mogą zostać potwierdzone osobie posiadającej:
1) dokumenty, o których mowa w art. 69 ust. 2, i co najmniej 5 lat doświadczenia zawodowego – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie;
2) kwalifikację pełną na poziomie 5 PRK albo kwalifikację nadaną w ramach zagranicznego systemu szkolnictwa wyższego odpowiadającą poziomowi 5 europejskich ram kwalifikacji, o których mowa w załączniku II do zalecenia Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie ustanowienia europejskich ram kwalifikacji dla uczenia się przez całe życie (Dz. Urz. UE C 111 z 06.05.2008, str. 1) – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia pierwszego stopnia lub jednolite studia magisterskie;
3) kwalifikację pełną na poziomie 6 PRK i co najmniej 3 lata doświadczenia zawodowego po ukończeniu studiów pierwszego stopnia – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na studia drugiego stopnia;
4) kwalifikację pełną na poziomie 7 PRK i co najmniej 2 lata doświadczenia zawodowego po ukończeniu studiów drugiego stopnia albo jednolitych studiów magisterskich – w przypadku ubiegania się o przyjęcie na kolejne studia pierwszego stopnia lub drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie.
5. W wyniku potwierdzenia efektów uczenia się można zaliczyć nie więcej niż 50 % punktów ECTS przypisanych do zajęć objętych programem studiów.
6. O kolejności przyjęcia na studia decyduje wynik potwierdzenia efektów uczenia się.
7. Liczba studentów, którzy zostali przyjęci na studia na podstawie potwierdzenia efektów uczenia się, nie może być większa niż 20 % ogólnej liczby studentów na danym kierunku, poziomie i profilu.
Art. 72. [Postępowanie w sprawie przyjęcia na studia] 1. Postępowanie w sprawie przyjęcia na studia może prowadzić komisja.
2. Przyjęcie na studia następuje w drodze wpisu na listę studentów.
3. Odmowa przyjęcia na studia następuje w drodze decyzji administracyjnej. W przypadku, o którym mowa w ust. 1, decyzję podpisuje przewodniczący komisji.
4. Od decyzji komisji przysługuje odwołanie do rektora.
5. Wyniki postępowania w sprawie przyjęcia na studia są jawne.
Art. 73. [Zajęcia prowadzone przez nauczycieli akademickich oraz przez inne osoby posiadające kompetencje i doświadczenie] 1. Zajęcia są prowadzone przez nauczycieli akademickich zatrudnionych w danej uczelni posiadających kompetencje i doświadczenie pozwalające na prawidłową realizację zajęć oraz przez inne osoby, które posiadają takie kompetencje i doświadczenie.
2. W ramach programu studiów o profilu:
1) praktycznym – co najmniej 50 % godzin zajęć prowadzonych jest przez nauczycieli akademickich zatrudnionych w tej uczelni jako podstawowym miejscu pracy;
2) ogólnoakademickim – co najmniej 75 % godzin zajęć prowadzonych jest przez nauczycieli akademickich zatrudnionych w tej uczelni jako podstawowym miejscu pracy.
3. Wykłady w uczelni są otwarte, jeżeli jej statut nie stanowi inaczej.
Art. 74. [Dokumentacja przebiegu studiów] 1. Uczelnia dokumentuje przebieg studiów.
2. Dokumentację przebiegu studiów stanowią:
1) album studentów;
2) teczki akt osobowych studentów;
3) księga dyplomów.
3. Dokumentacja przebiegu studiów może być prowadzona w postaci elektronicznej.
4. Uczelnia wydaje studentowi legitymację studencką.
4a. Uczelnia, w której student zagranicznej uczelni odbywa część studiów, wydaje temu studentowi, na jego wniosek, legitymację studencką.
5. Uczelnia może wydać studentowi indeks.
Art. 75. [Regulamin studiów] 1. Organizację studiów oraz związane z nimi prawa i obowiązki studenta określa regulamin studiów.
2. Regulamin studiów jest uchwalany co najmniej na 5 miesięcy przed rozpoczęciem roku akademickiego.
3. Regulamin studiów wymaga uzgodnienia z samorządem studenckim. Jeżeli w ciągu 3 miesięcy od uchwalenia regulaminu senat i samorząd studencki nie dojdą do porozumienia w sprawie jego treści, regulamin wchodzi w życie na mocy ponownej uchwały senatu podjętej większością co najmniej 2/3 głosów jego statutowego składu.
4. Regulamin studiów wchodzi w życie z początkiem roku akademickiego.
5. Do zmiany regulaminu studiów stosuje się odpowiednio przepisy ust. 2–4.
Art. 76. [Warunki ukończenia studiów i uzyskania dyplomu] 1. Warunkiem ukończenia studiów i uzyskania dyplomu ukończenia studiów jest:
1) uzyskanie efektów uczenia się określonych w programie studiów, którym przypisano co najmniej:
a) 180 punktów ECTS – w przypadku studiów pierwszego stopnia,
b) 90 punktów ECTS – w przypadku studiów drugiego stopnia,
c) 300 punktów ECTS – w przypadku jednolitych studiów magisterskich trwających 9 albo 10 semestrów,
d) 360 punktów ECTS – w przypadku jednolitych studiów magisterskich trwających 11 albo 12 semestrów;
2) złożenie egzaminu dyplomowego;
3) pozytywna ocena pracy dyplomowej – w przypadku studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich, a w przypadku studiów pierwszego stopnia, o ile przewiduje to program studiów.
2. Praca dyplomowa jest samodzielnym opracowaniem zagadnienia naukowego, artystycznego lub praktycznego albo dokonaniem technicznym lub artystycznym, prezentującym ogólną wiedzę i umiejętności studenta związane ze studiami na danym kierunku, poziomie i profilu oraz umiejętności samodzielnego analizowania i wnioskowania.
3. W przypadku studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich praca dyplomowa jest przygotowywana pod kierunkiem osoby, która posiada co najmniej stopień doktora.
4. Jeżeli praca dyplomowa jest pracą pisemną, uczelnia sprawdza ją przed egzaminem dyplomowym z wykorzystaniem Jednolitego Systemu Antyplagiatowego, o którym mowa w art. 351 ust. 1.
5. Recenzje pracy dyplomowej są jawne.
6. Przepisu ust. 5 nie stosuje się w przypadku pracy dyplomowej, której przedmiot jest objęty tajemnicą prawnie chronioną.
7. Datą ukończenia studiów jest data złożenia egzaminu dyplomowego, w przypadku studiów na kierunkach lekarskim, lekarsko-dentystycznym i weterynaria – data złożenia ostatniego wymaganego programem studiów egzaminu, a w przypadku studiów na kierunkach farmacja i fizjoterapia – data zaliczenia ostatniej wymaganej programem studiów praktyki.
Art. 76a. [Weryfikacja osiągniętych efektów uczenia się przy użyciu środków komunikacji elektronicznej] 1. Uczelnia może zorganizować weryfikację osiągniętych efektów uczenia się określonych w programie studiów, w szczególności przeprowadzać zaliczenia i egzaminy kończące określone zajęcia, poza siedzibą uczelni lub poza jej filią przy użyciu środków komunikacji elektronicznej.
2. Egzamin dyplomowy może być przeprowadzony poza siedzibą uczelni lub poza jej filią przy użyciu środków komunikacji elektronicznej, zapewniających w szczególności:
1) transmisję egzaminu dyplomowego w czasie rzeczywistym między jego uczestnikami,
2) wielostronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której uczestnicy egzaminu dyplomowego mogą wypowiadać się w jego toku
– z zachowaniem niezbędnych zasad bezpieczeństwa.
3. Zasady weryfikacji osiągniętych efektów uczenia się w sposób, o którym mowa w ust. 1, oraz przeprowadzania egzaminu dyplomowego w sposób, o którym mowa w ust. 2, uczelnia udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej na swojej stronie podmiotowej.
Art. 77. [Absolwent studiów] 1. Absolwent studiów otrzymuje dyplom ukończenia studiów na określonym kierunku i profilu potwierdzający wykształcenie wyższe oraz tytuł zawodowy:
1) licencjata, inżyniera albo równorzędny potwierdzający wykształcenie wyższe na tym samym poziomie – w przypadku studiów pierwszego stopnia;
2) magistra, magistra inżyniera albo równorzędny potwierdzający wykształcenie wyższe na tym samym poziomie – w przypadku studiów drugiego stopnia i jednolitych studiów magisterskich.
2. Uczelnia wydaje absolwentowi, w terminie 30 dni od dnia ukończenia studiów, dyplom ukończenia studiów wraz z suplementem do dyplomu oraz ich 2 odpisy, w tym na wniosek studenta złożony do dnia ukończenia studiów:
1) odpis dyplomu w języku angielskim, francuskim, hiszpańskim, niemieckim, rosyjskim albo w innym języku obcym, w którym było prowadzone kształcenie na tych studiach;
2) odpis suplementu do dyplomu w języku angielskim albo w innym języku obcym, w którym było prowadzone kształcenie na tych studiach.
2a. Uczelnia wydaje, na wniosek studenta lub absolwenta, dodatkowy odpis dyplomu ukończenia studiów lub odpis suplementu do dyplomu, w języku polskim lub w języku obcym, o którym mowa w ust. 2.
3. Wzór dyplomu zatwierdza senat.
4. W przypadku zaistnienia przyczyn:
1) wznowienia postępowania administracyjnego w sprawie nadania tytułu zawodowego – organem właściwym do wznowienia postępowania jest rektor;
2) stwierdzenia nieważności dyplomu – organem właściwym do stwierdzenia nieważności jest rektor.
5. W przypadku gdy w pracy dyplomowej stanowiącej podstawę nadania tytułu zawodowego osoba ubiegająca się o ten tytuł przypisała sobie autorstwo istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu lub ustalenia naukowego, rektor, w drodze decyzji administracyjnej, stwierdza nieważność dyplomu.
Art. 78. [Uwierzytelnienie dokumentów w związku z przebiegiem lub ukończeniem studiów] 1. Dokumenty wydawane w związku z przebiegiem lub ukończeniem studiów, przeznaczone do obrotu prawnego z zagranicą, są uwierzytelniane na wniosek zainteresowanego.
2. Uwierzytelnienie polega na poświadczeniu autentyczności podpisu i funkcji osoby podpisującej dokument lub tożsamości pieczęci urzędowej uczelni, którą jest opatrzony ten dokument.
3. Dyrektor NAWA uwierzytelnia:
1) dyplomy ukończenia studiów oraz suplementy do dyplomów;
2) odpisy dokumentów, o których mowa w pkt 1, w tym odpisy w języku obcym;
3) duplikaty dokumentów, o których mowa w pkt 1;
4) zaświadczenia o ukończeniu studiów.
4. Dokumenty inne niż wymienione w ust. 3 uwierzytelnia uczelnia, która je wydała, a w przypadku konieczności spełnienia wymagań określonych przez inne państwo lub w innych uzasadnionych przypadkach – dyrektor NAWA.
5. Za uwierzytelnienie pobiera się opłatę.
Art. 79. [Opłaty za usługi edukacyjne] 1. Uczelnia publiczna może pobierać opłaty za usługi edukacyjne związane z:
1) kształceniem na studiach niestacjonarnych;
2) powtarzaniem określonych zajęć na studiach stacjonarnych z powodu niezadowalających wyników w nauce;
3) kształceniem na studiach w języku obcym;
4) prowadzeniem zajęć nieobjętych programem studiów;
5) kształceniem cudzoziemców na studiach stacjonarnych w języku polskim.
2. Uczelnia publiczna może pobierać opłaty również za:
1) przeprowadzenie rekrutacji;
2) przeprowadzenie potwierdzania efektów uczenia się;
3) wydanie indeksu i legitymacji studenckiej oraz duplikatów tych dokumentów;
4) wydanie dodatkowego odpisu dyplomu ukończenia studiów lub odpisu suplementu do dyplomu w języku obcym, o którym mowa w art. 77 ust. 2;
5) wydanie duplikatu dyplomu ukończenia studiów i suplementu do dyplomu;
6) korzystanie z domów studenckich i stołówek studenckich.
3. Uczelnia publiczna ustala warunki i tryb zwalniania z opłat, o których mowa w ust. 1 i 2.
Art. 80. [Wysokość opłat] 1. W uczelni wysokość opłat za usługi edukacyjne nie może przekraczać kosztów niezbędnych do utworzenia i prowadzenia studiów oraz przygotowania i wdrażania strategii uczelni.
2. Uczelnia przed rozpoczęciem rekrutacji ustala opłaty pobierane od studentów oraz ich wysokość. Ustalenie opłat wymaga zasięgnięcia opinii samorządu studenckiego.
3. Do czasu ukończenia studiów przez osoby przyjęte na studia na dany rok akademicki uczelnia nie może wprowadzić dla nich nowych opłat, a zwiększenia wysokości opłat, o których mowa w ust. 2, może dokonać raz w roku akademickim i nie więcej niż o wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w poprzednim roku kalendarzowym, ogłoszony przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 1251, 1429 i 1672 oraz z 2024 r. poz. 834, 858 i 1243), łącznie nie więcej niż o 30 % wysokości tych opłat. Nie dotyczy to zwiększania wysokości opłat za prowadzenie zajęć nieobjętych programem studiów oraz za korzystanie z domów studenckich i stołówek studenckich.
4. Wysokość opłaty za przeprowadzenie potwierdzania efektów uczenia się nie może przekroczyć jego kosztów o więcej niż 20 %.
5. Informację o wysokości opłat, o których mowa w ust. 2, uczelnia niezwłocznie udostępnia w Biuletynie Informacji Publicznej, zwanym dalej „BIP”, na swojej stronie podmiotowej.
6. Uczelnia nie pobiera opłat za czynności związane z weryfikacją efektów uczenia się określonych w programie studiów oraz za wydanie dokumentów związanych z przebiegiem studiów innych niż określone w art. 79 ust. 2 pkt 3–5.
Art. 81. [Delegacja] Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki określi, w drodze rozporządzenia:
1) wymagania dotyczące programu studiów,
2) kierunki studiów prowadzone jako jednolite studia magisterskie,
3) zakres informacji zawartych we wniosku o pozwolenie na utworzenie studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu, dokumenty dołączane do wniosku oraz sposób składania wniosku,
4) wymagania dotyczące prowadzenia zajęć z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość oraz maksymalną liczbę punktów ECTS, jaka może być uzyskana w ramach tego kształcenia,
5) sposób prowadzenia dokumentacji przebiegu studiów, sporządzania duplikatów i odpisów dokumentów oraz dokonywania sprostowań i zmian danych osobowych w dokumentach,
6) wzór legitymacji studenckiej oraz sposób wydawania legitymacji i potwierdzania jej ważności,
7) sposób postępowania z dokumentacją przebiegu studiów w przypadku likwidacji uczelni,
8) sposób uwierzytelniania dokumentów, o których mowa w art. 78 ust. 1, przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą,
9) niezbędne elementy dyplomu ukończenia studiów i dyplomu wspólnego,
10) wzór suplementu do dyplomu,
11) tytuły zawodowe równorzędne tytułom licencjata i inżyniera oraz tytułom magistra i magistra inżyniera,
12) wysokość i sposób pobierania opłat za uwierzytelnianie dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą, za wydanie indeksu i legitymacji studenckiej oraz za wydanie duplikatów tych dokumentów, a także za wydanie odpisów w językach obcych dyplomu ukończenia studiów i suplementu do dyplomu lub duplikatu dyplomu ukończenia studiów i suplementu do dyplomu,
13) wysokość opłaty za przeprowadzenie rekrutacji
– mając na uwadze konieczność zapewnienia wysokiej jakości kształcenia, właściwego przebiegu kształcenia, doboru efektów uczenia się i sposobów ich weryfikacji z zachowaniem spójności procesu ich uzyskiwania, racjonalnej organizacji kształcenia umożliwiającej najbardziej skuteczne uzyskanie efektów uczenia się szczególnie istotnych z punktu widzenia przygotowania zawodowego absolwentów, prawidłowości i rzetelności dokumentowania przebiegu studiów, adekwatności wysokości opłat do kosztów, potrzebę poświadczenia statusu studenta, a także tradycyjne nazewnictwo w zakresie tytułów zawodowych i szczególne znaczenie dokumentów przeznaczonych do obrotu prawnego z zagranicą.
Art. 82. [Obowiązek zapewnienia studentom możliwości kontynuowania nauki w przypadku zaprzestania prowadzenia studiów] W przypadku zaprzestania prowadzenia studiów na określonym kierunku, poziomie i profilu uczelnia zapewnia studentom możliwość kontynuowania studiów na tym samym poziomie i profilu oraz takim samym albo innym kierunku studiów związanym z dyscypliną, do której był przyporządkowany dotychczas prowadzony kierunek.
Rozdział 3
Prawa i obowiązki studentów
Art. 83. [Złożenie ślubowania] Osoba przyjęta na studia rozpoczyna studia i nabywa prawa studenta z chwilą złożenia ślubowania.
Art. 84. [Szkolenie w zakresie praw i obowiązków studenta] 1. Student ma prawo do przeszkolenia w zakresie praw i obowiązków studenta.
2. Szkolenia prowadzi samorząd studencki we współpracy z Parlamentem Studentów Rzeczypospolitej Polskiej, zwanym dalej „PSRP”, który zapewnia przedstawicielom samorządów studenckich przygotowanie do prowadzenia szkoleń oraz podejmuje działania promocyjne dotyczące praw i obowiązków studenta.
Art. 85. [Katalog uprawnień studenta] 1. Student ma prawo do:
1) przenoszenia i uznawania punktów ECTS,
2) odbywania studiów według indywidualnej organizacji studiów,
3) usprawiedliwiania nieobecności na zajęciach, urlopów od zajęć oraz urlopów od zajęć z możliwością przystąpienia do weryfikacji uzyskanych efektów uczenia się określonych w programie studiów,
4) zmiany kierunku studiów,
5) przeniesienia na studia stacjonarne albo niestacjonarne,
6) przystąpienia do egzaminu komisyjnego przy udziale wskazanego przez niego obserwatora,
7) powtarzania określonych zajęć z powodu niezadowalających wyników w nauce
– na zasadach określonych w regulaminie studiów.
2. Studentce w ciąży i studentowi będącemu rodzicem nie można odmówić zgody na:
1) odbywanie studiów na określonym kierunku i poziomie według indywidualnej organizacji studiów do czasu ich ukończenia – w przypadku studiów stacjonarnych;
2) urlop, o którym mowa w ust. 1 pkt 3.
3. Student będący rodzicem składa wniosek o urlop, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, w okresie 1 roku od dnia urodzenia dziecka.
4. Urlopu, o którym mowa w ust. 1 pkt 3, dla:
1) studentki w ciąży udziela się na okres do dnia urodzenia dziecka,
2) studenta będącego rodzicem udziela się na okres do 1 roku
– z tym że jeżeli koniec urlopu przypada w trakcie semestru, urlop może być przedłużony do końca tego semestru.
Art. 86. [Stypendia i inne świadczenia] 1. Student może ubiegać się o:
1) stypendium socjalne;
2) stypendium dla osób niepełnosprawnych;
3) zapomogę;
4) stypendium rektora;
5) stypendium finansowane przez jednostkę samorządu terytorialnego;
6) stypendium za wyniki w nauce lub w sporcie finansowane przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną.
2. Przyznanie świadczenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 1–4, oraz odmowa jego przyznania następują w drodze decyzji administracyjnej.
3. Na wniosek samorządu studenckiego świadczenia, o których mowa w ust. 1 pkt 1–4, są przyznawane przez komisję stypendialną i odwoławczą komisję stypendialną. Większość członków komisji stanowią studenci. Decyzję podpisuje przewodniczący komisji albo upoważniony przez niego wiceprzewodniczący komisji.
4. Rektor, w drodze decyzji administracyjnej, uchyla decyzję komisji stypendialnej lub odwoławczej komisji stypendialnej niezgodną z przepisami prawa.
Art. 87. [Prawo do ubiegania się o świadczenia socjalne] 1. Stypendium socjalne może otrzymać student znajdujący się w trudnej sytuacji materialnej.
2. Wysokość miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie studenta uprawniająca do ubiegania się o stypendium socjalne nie przekracza 45 % minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego od dnia 1 stycznia roku poprzedzającego rok akademicki, na który przyznawane jest stypendium socjalne, na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz. U. z 2020 r. poz. 2207 oraz z 2023 r. poz. 1667).
3. W szczególnie uzasadnionych przypadkach student może otrzymać stypendium socjalne w zwiększonej wysokości.
Art. 88. [Ustalanie wysokości miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie studenta ubiegającego się o stypendium socjalne] 1. Wysokość miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie studenta ubiegającego się o stypendium socjalne ustala się na zasadach określonych w ustawie z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, z tym że przy jej ustalaniu:
1) uwzględnia się dochody osiągane przez:
a) studenta,
b) małżonka studenta,
c) rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych studenta,
d) będące na utrzymaniu osób, o których mowa w lit. a–c, dzieci niepełnoletnie, dzieci pobierające naukę do 26. roku życia, a jeżeli 26. rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich ukończenia, oraz dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek;
2) nie uwzględnia się:
a) świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1, art. 359 ust. 1 i art. 420 ust. 1,
b) stypendiów otrzymywanych przez uczniów, studentów i doktorantów w ramach:
– funduszy strukturalnych Unii Europejskiej,
– niepodlegających zwrotowi środków pochodzących z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA),
– umów międzynarodowych lub programów wykonawczych, sporządzanych do tych umów, albo międzynarodowych programów stypendialnych,
c) świadczeń pomocy materialnej otrzymywanych przez uczniów na podstawie przepisów o systemie oświaty,
d) stypendiów o charakterze socjalnym przyznawanych przez podmioty, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 40b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 226, 232, 854, 858, 859 i 863).
2. Student, który nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych, może ubiegać się o stypendium socjalne bez wykazywania dochodów osiąganych przez te osoby oraz będące na ich utrzymaniu dzieci niepełnoletnie, dzieci pobierające naukę do 26. roku życia, a jeżeli 26. rok życia przypada w ostatnim roku studiów, do ich ukończenia, oraz dzieci niepełnosprawne bez względu na wiek, jeżeli spełnia jeden z następujących warunków:
1) ukończył 26. rok życia;
2) pozostaje w związku małżeńskim;
3) ma na utrzymaniu dzieci, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. d;
4) osiągnął pełnoletność, przebywając w pieczy zastępczej;
5) posiada stałe źródło dochodów i jego przeciętny miesięczny dochód w poprzednim roku podatkowym oraz w roku bieżącym w miesiącach poprzedzających miesiąc złożenia oświadczenia, o którym mowa w ust. 3, jest wyższy lub równy 40 % minimalnego wynagrodzenia za pracę ustalonego od dnia 1 stycznia roku poprzedzającego rok akademicki, na który przyznawane jest stypendium socjalne, na podstawie ustawy z dnia 10 października 2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę.
3. Student, o którym mowa w ust. 2, składa oświadczenie, że nie prowadzi wspólnego gospodarstwa domowego z żadnym z rodziców, opiekunów prawnych lub faktycznych.
4. Rektor, komisja stypendialna albo odwoławcza komisja stypendialna odmawia przyznania stypendium socjalnego studentowi, którego miesięczny dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kwoty określonej w art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej, jeżeli do wniosku o przyznanie stypendium socjalnego nie dołączy wydanego przez ośrodek pomocy społecznej albo przez centrum usług społecznych zaświadczenia o korzystaniu w roku złożenia tego wniosku ze świadczeń z pomocy społecznej przez niego lub przez członków jego rodziny.
5. W przypadku gdy student, o którym mowa w ust. 4, lub członkowie jego rodziny nie korzystają ze świadczeń z pomocy społecznej, rektor, komisja stypendialna albo odwoławcza komisja stypendialna może przyznać temu studentowi stypendium socjalne, jeżeli udokumentował źródła utrzymania rodziny.
Art. 89. [Warunki uzyskania stypendium dla osób niepełnosprawnych] Stypendium dla osób niepełnosprawnych może otrzymać student posiadający orzeczenie o niepełnosprawności, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności albo orzeczenie, o którym mowa w art. 5 oraz art. 62 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 44, 858, 1089 i 1165).
Art. 90. [Warunki uzyskania zapomogi] Zapomogę może otrzymać student, który znalazł się przejściowo w trudnej sytuacji życiowej.
Art. 91. [Stypendium rektora] 1. Stypendium rektora może otrzymać student, który uzyskał wyróżniające wyniki w nauce, osiągnięcia naukowe lub artystyczne, lub osiągnięcia sportowe we współzawodnictwie co najmniej na poziomie krajowym.
2. Stypendium rektora otrzymuje student przyjęty na pierwszy rok studiów w roku złożenia egzaminu maturalnego, który jest:
1) laureatem olimpiady międzynarodowej albo laureatem lub finalistą olimpiady stopnia centralnego, o których mowa w przepisach o systemie oświaty;
2) medalistą co najmniej współzawodnictwa sportowego o tytuł Mistrza Polski w danym sporcie, o którym mowa w przepisach o sporcie.
3. Stypendium rektora przyznaje się nie więcej niż 10 % studentów na określonym kierunku studiów. Jeżeli liczba studentów jest mniejsza niż 10, stypendium rektora może być przyznane 1 studentowi. Studentów, o których mowa w ust. 2, nie uwzględnia się przy ustalaniu liczby studentów otrzymujących stypendium rektora, o której mowa w zdaniu pierwszym.
Art. 92. [Warunki i okres wypłacania stypendiów] 1. Stypendia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, są przyznawane na semestr lub na rok akademicki i wypłacane co miesiąc przez okres do 10 miesięcy, a gdy kształcenie trwa semestr – przez okres do 5 miesięcy.
2. Zapomoga może być przyznana nie częściej niż 2 razy w roku akademickim.
3. Łączna miesięczna kwota stypendiów, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1 i 4, dla studenta nie może być wyższa niż 38 % wynagrodzenia profesora.
Art. 93. [Świadczenia przyznawane studentom kilku kierunków] 1. Świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4 i art. 359 ust. 1, przysługują na studiach pierwszego stopnia, studiach drugiego stopnia i jednolitych studiach magisterskich.
2. Student kształcący się równocześnie na kilku kierunkach studiów może otrzymywać świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4 i art. 359 ust. 1, tylko na jednym, wskazanym przez niego kierunku.
3. Świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4 i art. 359 ust. 1, nie przysługują studentowi posiadającemu tytuł zawodowy:
1) magistra, magistra inżyniera albo równorzędny;
2) licencjata, inżyniera albo równorzędny, jeżeli ponownie podejmuje studia pierwszego stopnia.
4. Łączny okres, przez który przysługują świadczenia, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4 i art. 359 ust. 1, wynosi 12 semestrów, bez względu na ich pobieranie przez studenta, z zastrzeżeniem że w ramach tego okresu świadczenia przysługują na studiach:
1) pierwszego stopnia – nie dłużej niż przez 9 semestrów;
2) drugiego stopnia – nie dłużej niż przez 7 semestrów.
5. Łączny okres, o którym mowa w ust. 4, jest dłuższy o 2 semestry w przypadku, gdy student podjął jednolite studia magisterskie, których czas trwania określony w przepisach prawa wynosi 11 albo 12 semestrów.
6. Do okresu, o którym mowa w ust. 4 i 5, wlicza się wszystkie rozpoczęte przez studenta semestry na studiach, o których mowa w ust. 1, w tym semestry przypadające w okresie korzystania z urlopów, o których mowa w art. 85 ust. 1 pkt 3, z wyjątkiem semestrów na kolejnych studiach pierwszego stopnia rozpoczętych lub kontynuowanych po uzyskaniu pierwszego tytułu zawodowego licencjata, inżyniera albo równorzędnego. W przypadku kształcenia się na kilku kierunkach studiów semestry odbywane równocześnie traktuje się jako jeden semestr.
7. W przypadku gdy niepełnosprawność powstała w trakcie studiów lub po uzyskaniu tytułu zawodowego, świadczenie, o którym mowa w art. 86 ust. 1 pkt 2, przysługuje przez dodatkowy okres 12 semestrów. Przepisy ust. 4 i 6 stosuje się odpowiednio.
8. Przepisy ust. 1–7 stosuje się odpowiednio do studentów, którzy kształcili się lub uzyskali tytuły zawodowe za granicą.
Art. 94. [Obowiązek niezwłocznego powiadomienia o wystąpieniu okoliczności powodującej utratę prawa do świadczenia] 1. Student ubiegający się o świadczenie, o którym mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1, 2 i 4, albo otrzymujący takie świadczenie niezwłocznie powiadamia uczelnię o wystąpieniu okoliczności powodującej utratę prawa do świadczenia na podstawie art. 93 ust. 3–8.
2. Decyzja o przyznaniu świadczenia, o którym mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4, wygasa z ostatnim dniem miesiąca, w którym student utracił prawo do świadczenia z powodu uzyskania tytułu zawodowego, o którym mowa w art. 93 ust. 3 i 8, został skreślony z listy studentów na kierunku studiów, na którym otrzymywał świadczenie, albo upłynął okres, o którym mowa w art. 93 ust. 4, 5 i 7.
Art. 95. [Regulamin świadczeń dla studentów] 1. Regulamin świadczeń dla studentów określa:
1) wysokość świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4, lub sposób jej ustalania;
2) szczegółowe kryteria i tryb przyznawania świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4, oraz zakwaterowania i wyżywienia, o których mowa w art. 104, oraz sposób wypłacania świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4;
3) sposób dokumentowania sytuacji materialnej studenta;
4) tryb powoływania oraz skład komisji stypendialnej i odwoławczej komisji stypendialnej.
2. Regulamin świadczeń dla studentów ustala rektor w porozumieniu z samorządem studenckim. W nowo utworzonej uczelni regulamin ustala na okres roku rektor.
Art. 96. [Stypendium przyznawane przez jednostkę samorządu terytorialnego] 1. Stypendium może być przyznane studentowi przez jednostkę samorządu terytorialnego.
2. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego określa:
1) rodzaj stypendium;
2) kryteria i sposób przyznawania stypendium;
3) maksymalną wysokość stypendium, o którą może ubiegać się student;
4) warunki wypłacania stypendium.
3. Organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego może również określić warunki zwrotu stypendium i odstąpienia od żądania jego zwrotu.
Art. 97. [Stypendium za wyniki w nauce lub w sporcie] 1. Stypendium za wyniki w nauce lub w sporcie może być przyznane studentowi przez osobę fizyczną lub osobę prawną niebędącą państwową ani samorządową osobą prawną.
2. Na wniosek osoby przyznającej stypendium, o której mowa w ust. 1, minister zatwierdza zasady jego przyznawania.
Art. 98. [Kredyt studencki] 1. Student, który nie ukończył 30. roku życia oraz którego przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie z roku poprzedzającego rok złożenia wniosku jest niższy lub równy kwocie określonej na podstawie ust. 4, może otrzymać kredyt studencki. Wysokość dochodu ustala się zgodnie z art. 88.
2. Kredyt studencki jest udzielany przez bank lub spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową, zwane dalej „instytucją kredytującą”, które zawarły z Bankiem Gospodarstwa Krajowego, zwanym dalej „BGK”, umowę określającą zasady korzystania ze środków Funduszu Kredytów Studenckich.
2a. Spłata kredytu studenckiego ze środków Funduszu Kredytów Studenckich może zostać objęta poręczeniem BGK udzielonym na podstawie ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2024 r. poz. 291) lub innych niż BGK osób prawnych uprawnionych do udzielania poręczeń lub gwarancji w ramach powierzonych im zadań publicznych lub w zakresie wykonywanej przez nie działalności gospodarczej, do 100 % kwoty kapitału kredytu wraz z odsetkami.
3. Kredyt studencki nie jest kredytem w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim (Dz. U. z 2023 r. poz. 1028, 1285, 1394 i 1723 oraz z 2024 r. poz. 653).
4. Minister ogłasza w BIP na swojej stronie podmiotowej wysokość miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie osoby ubiegającej się o kredyt studencki uprawniającą do otrzymania kredytu studenckiego w danym roku akademickim.
Art. 99. [Częstotliwość udzielania kredytów studenckich] 1. Kredyt studencki jest udzielany na okres studiów tylko raz, nie dłużej niż na 6 lat.
2. Na tym samym poziomie studiów kredyt studencki jest udzielany raz.
3. Jeżeli w okresie 2 lat od ukończenia studiów pierwszego stopnia student rozpocznie studia drugiego stopnia lub jednolite studia magisterskie, kredyt studencki może być wypłacany na tych studiach bez konieczności ponownego składania wniosku o kredyt, przy czym łączny okres otrzymywania kredytu studenckiego nie może przekroczyć 6 lat.
Art. 100. [Sposób wypłacania kredytów studenckich zgodnie z regulaminem studiów] 1. Kredyt studencki jest wypłacany w miesięcznych transzach przez okres do 10 miesięcy roku akademickiego, z wyłączeniem okresów urlopów od zajęć lub innych przerw udzielonych zgodnie z regulaminem studiów.
2. Instytucja kredytująca zaprzestaje wypłaty miesięcznych transz kredytu studenckiego w przypadku:
1) skreślenia z listy studentów;
2) urlopu od zajęć w uczelni lub innej przerwy zgodnej z regulaminem studiów;
3) zawieszenia w prawach studenta;
4) ukończenia studiów;
5) ujawnienia zatajonych istotnych informacji mających wpływ na udzielenie kredytu studenckiego lub jego wysokość.
3. Kredytobiorca niezwłocznie powiadamia instytucję kredytującą o okolicznościach, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 5, instytucja kredytująca wypowiada umowę kredytu studenckiego i żąda jego spłaty z dniem upływu terminu wypowiedzenia.
Art. 101. [Spłata kredytu studenckiego] 1. Spłata kredytu studenckiego jest dokonywana w równych miesięcznych ratach i rozpoczyna się po upływie 2 lat od ukończenia studiów, chyba że kredytobiorca wystąpił z wnioskiem o wcześniejsze rozpoczęcie spłaty.
2. Liczba rat stanowi dwukrotność liczby wypłaconych transz kredytu studenckiego, chyba że kredytobiorca wystąpił z wnioskiem o zmniejszenie liczby rat.
3. Wysokość oprocentowania kredytu studenckiego jest równa sumie marży instytucji kredytującej oraz 1,2 stopy redyskontowej weksli Narodowego Banku Polskiego.
3a. Marża instytucji kredytującej jest stała w okresie kredytowania i wynosi nie więcej niż 2 punkty procentowe.
4. Wysokość oprocentowania kredytu studenckiego spłacanego przez kredytobiorcę wynosi:
1) 0,5 wysokości oprocentowania kredytu studenckiego ustalonej zgodnie z ust. 3;
2) 0,75 wysokości oprocentowania kredytu studenckiego ustalonej zgodnie z ust. 3 – w przypadku gdy kredytobiorca nie ukończył studiów lub upłynął okres spłaty ustalony zgodnie z ust. 2.
5. W przypadku gdy informacje, na podstawie których udzielono kredytu studenckiego, zawieszono jego spłatę lub go umorzono, okazały się nieprawdziwe, kredytobiorca spłaca kredyt wraz z odsetkami nienależnie wypłaconymi ze środków Funduszu Kredytów Studenckich.
6. Na wniosek kredytobiorcy wysokość miesięcznej raty może być zmniejszona do 20 % jego średniego miesięcznego dochodu.
Art. 102. [Wniosek kredytobiorcy o zawieszenie kredytu studenckiego] 1. Na wniosek kredytobiorcy w przypadku trudnej sytuacji życiowej spłata kredytu studenckiego wraz z odsetkami może być zawieszona na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy.
2. Kredyt studencki może być umorzony:
1) częściowo – w przypadku:
a) wyróżniającego wyniku ukończenia studiów przez kredytobiorcę,
b) szczególnie trudnej sytuacji życiowej kredytobiorcy;
2) w całości – w przypadku:
a) trwałej utraty przez kredytobiorcę zdolności do spłaty zobowiązań,
b) braku prawnych możliwości dochodzenia roszczeń od kredytobiorcy,
c) śmierci kredytobiorcy.
3. Kredyt studencki może być umorzony przez:
1) instytucję kredytującą – w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a oraz pkt 2 lit. b i c;
2) ministra – w przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 1 lit. b oraz pkt 2 lit. a.
4. Jeżeli odzyskanie wierzytelności powstałej z tytułu poręczenia spłaty kredytu studenckiego udzielonego w ramach Funduszu Kredytów Studenckich nie jest możliwe, poręczyciel może umorzyć tę wierzytelność w całości albo w części.
Art. 103. [Delegacja] Minister właściwy do spraw szkolnictwa wyższego i nauki w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) sposób ustalania wysokości miesięcznego dochodu na osobę w rodzinie osoby ubiegającej się o kredyt studencki uprawniającej do otrzymania kredytu studenckiego,
2) tryb składania wniosków o kredyt studencki,
3) zakres informacji zawartych we wniosku o kredyt studencki oraz dokumenty dołączane do wniosku,
4) niezbędne elementy umowy kredytu studenckiego,
5) termin zawarcia umowy kredytu studenckiego,
6) wysokość miesięcznych transz kredytu studenckiego,
7) szczegółowe warunki i tryb zawieszania spłaty i umarzania kredytu studenckiego,
8) warunki i tryb rozliczeń z tytułu pokrywania odsetek należnych instytucjom kredytującym od kredytów studenckich
– mając na uwadze potrzebę zapewnienia przyznawania i wypłaty kredytów studenckich w sposób sprawny i terminowy, należyty poziom ochrony kredytobiorcy, a także uwarunkowania socjalno-bytowe studentów i absolwentów.
Art. 103a. [Kredyt na pokrycie opłat za usługi edukacyjne] 1. Student odbywający studia na kierunku lekarskim w języku polskim na warunkach odpłatności może ubiegać się o kredyt na pokrycie opłat za usługi edukacyjne na tych studiach, zwany dalej „kredytem na studia medyczne”. Z kredytu na studia medyczne nie są finansowane opłaty za usługi edukacyjne, o których mowa w art. 79 ust. 1 pkt 2–5 i ust. 2.
2. Kredyt na studia medyczne jest udzielany na wniosek studenta przez bank, który zawarł z BGK umowę określającą zasady korzystania ze środków Funduszu Kredytowania Studiów Medycznych, zwanego dalej „FKSM”.
3. Wniosek, o którym mowa w ust. 2, zawiera:
1) dane osobowe wnioskodawcy:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) datę i miejsce urodzenia,
c) numer PESEL, a w przypadku jego braku – numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które go wydało,
d) obywatelstwo,
e) adres do korespondencji, a także, jeżeli posiada, numer telefonu i adres poczty elektronicznej;
2) wskazanie wnioskowanej wysokości kredytu na studia medyczne;
3) oświadczenie wnioskodawcy o tym, że w okresie odbywanych studiów nie korzystał i nie korzysta z innego kredytu na studia medyczne.
4. Wnioskowana wysokość kredytu na studia medyczne nie może być wyższa niż maksymalna wysokość kredytu na studia medyczne, o której mowa w ust. 11.
5. Oświadczenie, o którym mowa w ust. 3 pkt 3, zawiera klauzulę o treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia.”. Klauzula ta zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń.
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 2, dołącza się zaświadczenie wydane przez rektora potwierdzające, że wnioskodawca jest studentem, oraz numer rachunku bankowego uczelni, o którym mowa w art. 103b ust. 1.
7. Zaświadczenie, o którym mowa w ust. 6, zawiera:
1) dane osobowe wnioskodawcy:
a) imię (imiona) i nazwisko,
b) numer PESEL, a w przypadku jego braku – numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz nazwę państwa, które go wydało,
c) datę i miejsce urodzenia;
2) dane dotyczące studiów:
a) nazwę uczelni,
b) nazwę kierunku i formę studiów,
c) język, w którym odbywa się kształcenie,
d) warunki finansowe odbywania kształcenia,
e) rok i semestr studiów,
f) planowany termin ukończenia studiów;
3) numer rachunku bankowego uczelni, o którym mowa w art. 103b ust. 1.
8. W celu weryfikacji wydanych zaświadczeń, o których mowa w ust. 6, uczelnia prowadzi ewidencję tych zaświadczeń, obejmującą numer zaświadczenia, datę jego wystawienia oraz dane, o których mowa w ust. 7 pkt 1 lit. a i c. Dane zawarte w ewidencji przechowuje się przez okres 15 lat od momentu ich wprowadzenia do ewidencji.
9. Spłata kredytu na studia medyczne ze środków FKSM może zostać objęta poręczeniem BGK udzielonym na podstawie ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne lub innych niż BGK osób prawnych uprawnionych do udzielania poręczeń lub gwarancji w ramach powierzonych im zadań publicznych lub w zakresie wykonywanej przez nie działalności gospodarczej, do 100 % kwoty kapitału kredytu wraz z odsetkami.
10. Rektorzy uczelni, w których są prowadzone studia, o których mowa w ust. 1, przekazują ministrowi właściwemu do spraw zdrowia, przed rozpoczęciem rekrutacji na te studia, nie później jednak niż do dnia 31 marca roku, w którym rozpoczynają się te studia, informację o planowanej wysokości opłat za usługi edukacyjne w całym okresie tych studiów.
11. Minister właściwy do spraw zdrowia, w terminie 60 dni od dnia przekazania przez rektorów informacji, o której mowa w ust. 10, ustala i ogłasza, w drodze obwieszczenia, w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”, maksymalną wysokość kredytu na studia medyczne za cały okres studiów w przeliczeniu na 1 semestr.
12. Kredyt na studia medyczne jest udzielany kredytobiorcy na okres studiów tylko raz, nie dłużej niż na 6 lat.
13. Do okresu, o którym mowa w ust. 12, nie wlicza się okresów zawieszenia wypłaty semestralnych transz kredytu w przypadku zaistnienia okoliczności, o których mowa w art. 103b ust. 3.
14. Kredyt na studia medyczne nie jest kredytem w rozumieniu ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim.
Art. 103b. [Wypłata kredytu na studia medyczne] 1. Bank dokonuje wypłaty kredytu na studia medyczne na wskazany w umowie kredytu na studia medyczne rachunek bankowy uczelni, w której kredytobiorca odbywa kształcenie. Wypłata kredytu na studia medyczne jest dokonywana w równych transzach semestralnych w terminie wskazanym w umowie kredytu na studia medyczne, nie dłuższym niż 60 dni od dnia rozpoczęcia danego semestru studiów.
2. Bank zaprzestaje wypłaty semestralnych transz kredytu na studia medyczne w przypadku:
1) skreślenia kredytobiorcy z listy studentów;
2) zmiany przez kredytobiorcę studiów na studia w języku obcym lub studia nieodpłatne;
3) zmiany przez kredytobiorcę kierunku studiów;
4) ukończenia przez kredytobiorcę studiów;
5) powzięcia informacji o poświadczeniu przez kredytobiorcę nieprawdy w umowie, o której mowa w ust. 1, w zakresie dotyczącym danych osobowych zawartych we wniosku, o którym mowa w art. 103a ust. 3, lub poświadczenia nieprawdy w zakresie informacji, o których mowa w pkt 1–4 lub ust. 3.
3. Bank zawiesza wypłatę semestralnych transz kredytu na studia medyczne w przypadku:
1) powtarzania przez kredytobiorcę semestru albo roku akademickiego;
2) korzystania przez kredytobiorcę z urlopu od zajęć w uczelni lub innej przerwy zgodnej z regulaminem studiów;
3) zawieszenia kredytobiorcy w prawach studenta.
4. Kredytobiorca powiadamia bank o zaistnieniu okoliczności, o których mowa w ust. 2 pkt 1–4 lub ust. 3, w terminie 30 dni od dnia zaistnienia tych okoliczności, w formie określonej w umowie, o której mowa w ust. 1.
5. W przypadku ustania przyczyn powodujących zawieszenie wypłaty transz kredytu na studia medyczne wypłata semestralnych transz kredytu na studia medyczne zostaje wznowiona po potwierdzeniu przez kredytobiorcę kontynuowania studiów, o których mowa w art. 103a ust. 1, w kolejnym semestrze lub roku akademickim.
6. W przypadku pobrania transzy semestralnej kredytu na studia medyczne nienależnie w wyniku działania albo zaniechania podczas weryfikacji statusu studenta, uczelnia zwraca na rachunek banku środki w wysokości tej transzy, w terminie 14 dni od dnia stwierdzenia przez bank lub uczelnię, że transza została pobrana nienależnie.
7. Bank w terminie 7 dni od dnia otrzymania środków, o których mowa w ust. 6, zwraca na rachunek FKSM odsetki wypłacone ze środków FKSM.
8. W przypadku braku potwierdzenia przez kredytobiorcę kontynuowania studiów, o których mowa w art. 103a ust. 1, w terminie do końca miesiąca następującego po zakończeniu danego semestru, bank wzywa kredytobiorcę do przekazania potwierdzenia kontynuowania studiów lub udzielenia informacji, o której mowa w ust. 4, w terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, z pouczeniem, że nieprzekazanie potwierdzenia lub nieudzielenie informacji w tym terminie spowoduje wypowiedzenie umowy kredytu na studia medyczne przez bank oraz będzie skutkować żądaniem jego spłaty z dniem upływu terminu wypowiedzenia.
9. Bank wypowiada umowę kredytu na studia medyczne i żąda jego spłaty z dniem upływu terminu wypowiedzenia w przypadku powzięcia informacji o zaistnieniu okoliczności, o których mowa w ust. 2 pkt 1–3, lub niedopełnienia przez kredytobiorcę obowiązku, o którym mowa w ust. 8, w wyznaczonym terminie.
10. W uzasadnionych przypadkach bank może zwrócić się do rektora z wnioskiem o udzielenie niezbędnych informacji w zakresie przyczyn zawieszenia wypłaty semestralnych transz kredytu na studia medyczne, o których mowa w ust. 3, oraz ich ustania. Rektor udziela odpowiedzi niezwłocznie, jednak nie później niż w terminie 14 dni od dnia otrzymania wniosku.
Art. 103c. [Spłata kredytu na studia medyczne] 1. W przypadku niespełniania warunków, o których mowa w art. 103d ust. 1, spłata kredytu na studia medyczne jest dokonywana w równych miesięcznych ratach i rozpoczyna się w miesiącu następującym po upływie 12 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów, chyba że kredytobiorca wystąpił do banku z wnioskiem o wcześniejsze rozpoczęcie spłaty kredytu na studia medyczne albo wydłużenie okresu spłaty, zgodnie z ust. 8 i 9.
2. Bank informuje kredytobiorcę w formie określonej w umowie kredytu na studia medyczne, nie później niż na 60 dni przed dniem rozpoczęcia spłaty kredytu na studia medyczne, o nadchodzącym terminie rozpoczęcia jego spłaty.
3. Okres spłaty kredytu na studia medyczne wynosi 12 lat, chyba że kredytobiorca wystąpi z wnioskiem o zmniejszenie liczby rat.
4. Wysokość oprocentowania kredytu na studia medyczne jest równa sumie marży banku oraz 1,2 stopy redyskontowej weksli Narodowego Banku Polskiego.
5. Marża banku jest stała w okresie kredytowania i wynosi nie więcej niż 2 punkty procentowe.
6. Wysokość oprocentowania kredytu na studia medyczne spłacanego przez kredytobiorcę wynosi:
1) 0,5 wysokości oprocentowania kredytu na studia medyczne ustalonej zgodnie z ust. 4;
2) wysokość oprocentowania kredytu na studia medyczne ustaloną zgodnie z ust. 4 – w przypadku gdy kredytobiorca nie ukończył studiów lub upłynął okres spłaty ustalony zgodnie z ust. 3, 8 lub 9.
7. W przypadku gdy informacje zawarte we wniosku, o którym mowa w art. 103a ust. 3, lub informacje, na podstawie których zawieszono spłatę kredytu na studia medyczne albo go umorzono, okazały się nieprawdziwe, bank żąda od kredytobiorcy zwrotu wypłaconych transz kredytu na studia medyczne wraz z odsetkami, ustalonymi zgodnie z ust. 4, wyznaczając termin 30 dni na dokonanie zwrotu. Bank zwraca, na rachunek FKSM, odsetki wypłacone ze środków FKSM oraz kwotę wypłaconą ze środków FKSM w przypadku umorzenia, o którym mowa w art. 103d ust. 1–3, w terminie 7 dni licząc od dnia zwrotu przez kredytobiorcę wypłaconych transz kredytu na studia medyczne wraz z odsetkami.
8. Na wniosek kredytobiorcy wysokość miesięcznej raty może być zmniejszona przez bank do 20 % jego średniego miesięcznego dochodu. Zmniejszenie wysokości raty powoduje wydłużenie okresu spłaty ustalonego zgodnie z ust. 3.
9. Na wniosek kredytobiorcy spłata kredytu na studia medyczne może zostać zawieszona przez bank na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy, jeżeli kredytobiorca znalazł się w trudnej sytuacji życiowej. Zawieszenie spłaty kredytu na studia medyczne powoduje wydłużenie okresu spłaty ustalonego zgodnie z ust. 3.
10. Kredytobiorca do wniosku, o którym mowa w ust. 9, dołącza dokumenty potwierdzające wystąpienie okoliczności, które spowodowały jego trudną sytuację życiową.
11. Okresy zawieszenia spłaty kredytu na studia medyczne sumują się, przy czym ich łączny okres nie może być dłuższy niż określony w ust. 9.
Art. 103d. [Umorzenie kredytu na studia medyczne] 1. Kredyt na studia medyczne umarza się w całości, w przypadku gdy kredytobiorca po ukończeniu studiów:
1) wykonywał zawód lekarza na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w ramach praktyki zawodowej lub w podmiocie leczniczym udzielających świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, przez 10 lat w okresie 12 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów, w łącznym wymiarze czasu pracy odpowiadającym co najmniej równoważnikowi jednego etatu oraz
2) w okresie, o którym mowa w pkt 1, uzyskał tytuł specjalisty w dziedzinie medycyny uznanej za priorytetową w dniu rozpoczęcia przez niego szkolenia specjalizacyjnego, w rozumieniu przepisów wydanych na podstawie art. 16g ust. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. z 2024 r. poz. 1287).
2. Kredyt na studia medyczne może być także umorzony:
1) częściowo – w przypadku:
a) szczególnie trudnej sytuacji życiowej kredytobiorcy lub
b) gdy kredytobiorca kontynuuje szkolenie specjalizacyjne, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, ale w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, nie ukończył tego szkolenia lub nie uzyskał tytułu specjalisty z przyczyn od niego niezależnych;
2) w całości – w przypadku:
a) trwałej utraty przez kredytobiorcę zdolności do spłaty zobowiązań lub
b) braku prawnych możliwości dochodzenia roszczeń od kredytobiorcy, lub
c) śmierci kredytobiorcy.
3. Kredyt na studia medyczne może być umorzony także przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli:
1) okres wykonywania zawodu lekarza, na zasadach określonych w ust. 1 pkt 1, wynosi co najmniej:
a) 5 lat, w okresie 7 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów, oraz kredytobiorca ukończył 2. rok szkolenia specjalizacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 – okres umorzenia wynosi, w zależności od okresu sfinansowanego z kredytu na studia medyczne, 1 albo 2 semestry,
b) 6 lat, w okresie 8 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów, oraz kredytobiorca ukończył 2. rok szkolenia specjalizacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 – okres umorzenia wynosi, w zależności od okresu sfinansowanego z kredytu na studia medyczne, 3 albo 4 semestry,
c) 7 lat, w okresie 9 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów, oraz kredytobiorca ukończył 3. rok szkolenia specjalizacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 – okres umorzenia wynosi, w zależności od okresu sfinansowanego z kredytu na studia medyczne, 5 albo 6 semestrów,
d) 8 lat, w okresie 10 kolejnych lat liczonych od dnia ukończenia studiów, oraz kredytobiorca ukończył 4. rok szkolenia specjalizacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 – okres umorzenia wynosi, w zależności od okresu sfinansowanego z kredytu na studia medyczne, 7 albo 8 semestrów,
e) 9 lat, w okresie kolejnych 11 lat liczonych od dnia ukończenia studiów, oraz kredytobiorca ukończył 4. rok szkolenia specjalizacyjnego, o którym mowa w ust. 1 pkt 2 – okres umorzenia wynosi, w zależności od okresu sfinansowanego z kredytu na studia medyczne, od 9 do 11 semestrów oraz
2) kredytobiorca kontynuuje szkolenie specjalizacyjne, o którym mowa w ust. 1 pkt 2, na kolejnym roku albo ukończył to szkolenie.
4. Decyzję w sprawie umorzenia kredytu na studia medyczne podejmuje:
1) bank – w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 2 lit. b i c, w terminie 14 dni odpowiednio od dnia stwierdzenia wyczerpania środków prawnych dochodzenia roszczeń albo od dnia otrzymania aktu zgonu, albo
2) minister właściwy do spraw zdrowia – w przypadkach, o których mowa w ust. 1, ust. 2 pkt 1 i pkt 2 lit. a oraz ust. 3, w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku, o którym mowa w ust. 5, wraz z dokumentacją.
5. W przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 lub pkt 2 lit. a oraz ust. 3, kredyt na studia medyczne może zostać umorzony na wniosek kredytobiorcy złożony nie wcześniej niż 30 dni przed dniem rozpoczęcia spłaty kredytu na studia medyczne.
6. Umorzeniu kredytu na studia medyczne podlega należność pozostała do spłaty na dzień umorzenia.
7. Jeżeli odzyskanie wierzytelności powstałej z tytułu poręczenia spłaty kredytu na studia medyczne udzielonego w ramach FKSM nie jest możliwe, poręczyciel może umorzyć tę wierzytelność w całości albo w części.
Art. 103e. [Informacje dotyczące zawartych umów kredytu] BGK przekazuje ministrowi właściwemu do spraw zdrowia informacje dotyczące zawartych umów kredytu na studia medyczne.
Art. 103f. [Delegacja] Minister właściwy do spraw zdrowia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia:
1) terminy i sposób składania wniosków o kredyt na studia medyczne,
2) terminy przekazywania i zakres informacji, o których mowa w art. 103e,
3) termin zawarcia umowy kredytu na studia medyczne,
4) niezbędne elementy umowy kredytu na studia medyczne,
5) tryb wypłaty i spłaty kredytu na studia medyczne,
6) sposób umarzania kredytu na studia medyczne przez ministra właściwego do spraw zdrowia,
7) wzór wniosku o umorzenie kredytu na studia medyczne przez ministra właściwego do spraw zdrowia,
8) sposób dokonywania rozliczeń z tytułu pokrywania odsetek należnych bankom
– mając na uwadze potrzebę zapewnienia właściwych środków na pokrycie opłat za usługi edukacyjne na studiach na kierunku lekarskim, przekazywania transz semestralnych kredytu na studia medyczne w sposób sprawny i terminowy, należytego poziomu ochrony kredytobiorcy, a także możliwie szerokiego dostępu do kształcenia na kierunku lekarskim.
Art. 104. [Uprawnienie studenta do ubiegania się o zakwaterowanie] Student może ubiegać się o:
1) zakwaterowanie w domu studenckim uczelni lub wyżywienie w stołówce studenckiej uczelni;
2) zakwaterowanie małżonka lub dziecka w domu studenckim uczelni.
Art. 105. [Ulga w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej] Osobie legitymującej się legitymacją studencką przysługuje prawo do korzystania z 50 % ulgi w opłatach za przejazdy publicznymi środkami komunikacji miejskiej.
Art. 106. [Akcja protestacyjna lub strajk] 1. W przypadku zaistnienia w uczelni sporu zbiorowego dotyczącego istotnych spraw studentów, może w niej zostać przeprowadzona akcja protestacyjna lub strajk.
2. Akcję protestacyjną lub strajk może podjąć samorząd studencki, PSRP lub stowarzyszenie o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszające wyłącznie studentów.
3. Uchwałę o akcji protestacyjnej i jej formie podejmuje bezwzględną większością głosów organ samorządu studenckiego, PSRP lub stowarzyszenia, o którym mowa w ust. 2. O uchwale właściwy organ zawiadamia rektora nie później niż 3 dni przed rozpoczęciem akcji protestacyjnej.
4. W ramach akcji protestacyjnej są prowadzone negocjacje z rektorem.
5. W przypadku gdy akcja protestacyjna nie doprowadziła do rozwiązania sporu, może być podjęty strajk studencki polegający na powstrzymywaniu się od udziału w zajęciach z możliwością pozostania w uczelni.
6. Udział w akcji protestacyjnej lub strajku jest dobrowolny i nie stanowi naruszenia obowiązków studenta.
7. Podmiot, o którym mowa w ust. 2, zapewnia taki przebieg akcji protestacyjnej lub strajku, aby nie zagrażały zdrowiu lub życiu ludzkiemu, mieniu uczelni lub innych osób ani nie naruszały praw pracowników uczelni, a także studentów niebiorących w nich udziału.
Art. 107. [Obowiązki studenta] 1. Student jest obowiązany postępować zgodnie z treścią ślubowania i przepisami obowiązującymi w uczelni.
2. Student jest obowiązany w szczególności do:
1) uczestniczenia w zajęciach zgodnie z regulaminem studiów;
2) składania egzaminów, odbywania praktyk zawodowych i spełniania innych wymagań przewidzianych w programie studiów.
Art. 108. [Skreślenie z listy studentów] 1. Studenta skreśla się z listy studentów w przypadku:
1) niepodjęcia studiów;
2) rezygnacji ze studiów;
3) niezłożenia w terminie pracy dyplomowej lub egzaminu dyplomowego;
4) ukarania karą dyscyplinarną wydalenia z uczelni.
2. Student może być skreślony z listy studentów w przypadku:
1) stwierdzenia braku udziału w obowiązkowych zajęciach;
2) stwierdzenia braku postępów w nauce;
3) nieuzyskania zaliczenia semestru lub roku w określonym terminie;
4) niewniesienia opłat związanych z odbywaniem studiów.
3. Skreślenie z listy studentów następuje w drodze decyzji administracyjnej.
Art. 109. [Zachowanie praw studenta po ukończeniu studiów pierwszego stopnia] Osoba, która ukończyła studia pierwszego stopnia, zachowuje prawa studenta do dnia 31 października roku, w którym ukończyła te studia, z wyłączeniem prawa do świadczeń, o których mowa w art. 86 ust. 1 pkt 1–4.
Rozdział 4
Samorząd studencki i organizacje studenckie
Art. 110. [Samorząd studencki] 1. Studenci w uczelni tworzą samorząd studencki.
2. Samorząd studencki działa przez swoje organy, w tym:
1) przewodniczącego;
2) organ uchwałodawczy.
3. Samorząd studencki jest wyłącznym reprezentantem ogółu studentów uczelni.
4. Samorząd studencki prowadzi w uczelni działalność w zakresie spraw studenckich, w tym socjalno-bytowych i kulturalnych.
5. Samorząd studencki decyduje w sprawach rozdziału środków finansowych przeznaczonych przez uczelnię na sprawy studenckie. Samorząd studencki sporządza sprawozdanie z rozdziału środków finansowych i rozliczenie tych środków nie rzadziej niż raz w roku akademickim i udostępnia je w BIP na stronie podmiotowej uczelni.
6. Organ uchwałodawczy samorządu studenckiego uchwala regulamin określający organizację i sposób działania samorządu oraz sposób powoływania przedstawicieli do organów uczelni, a w przypadku uczelni publicznej także do kolegium elektorów.
7. Regulamin wchodzi w życie po stwierdzeniu przez rektora jego zgodności z ustawą i statutem uczelni w terminie 30 dni od dnia jego przekazania. Pierwszy regulamin samorządu studenckiego w nowo utworzonej uczelni uchwala senat.
8. Rektor uchyla wydawane przez samorząd studencki akty niezgodne z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, statutem uczelni, regulaminem studiów lub regulaminem samorządu. Na rozstrzygnięcie w sprawie uchylenia aktu służy, w terminie 30 dni od dnia jego doręczenia, skarga do sądu administracyjnego. Przepisy o zaskarżaniu do sądu administracyjnego decyzji administracyjnych stosuje się odpowiednio.
9. Uczelnia zapewnia warunki niezbędne do funkcjonowania samorządu studenckiego, w tym infrastrukturę i środki finansowe, którymi samorząd studencki dysponuje w ramach swojej działalności.
Art. 111. [Uprawnienie do zrzeszania się w uczelnianych organizacjach studenckich] 1. Studenci mają prawo zrzeszania się w uczelnianych organizacjach studenckich.
2. O powstaniu uczelnianej organizacji studenckiej jej organ niezwłocznie informuje rektora.
3. Rektor uchyla akt organu uczelnianej organizacji studenckiej niezgodny z przepisami prawa powszechnie obowiązującego, statutem uczelni, regulaminem studiów lub regulaminem tej organizacji. Przepisy art. 110 ust. 8 zdanie drugie i trzecie stosuje się.
4. Rektor, w drodze decyzji administracyjnej, rozwiązuje uczelnianą organizację studencką, która rażąco lub uporczywie narusza przepisy prawa powszechnie obowiązującego, statut uczelni, regulamin studiów lub regulamin tej organizacji.
5. Uczelnia może przeznaczać środki na realizację działań:
1) uczelnianych organizacji studenckich;
2) działających w uczelni stowarzyszeń zrzeszających wyłącznie studentów lub studentów, doktorantów i pracowników uczelni;
3) Akademickiego Związku Sportowego i jego klubów uczelnianych utworzonych w uczelni za zgodą rektora.
6. Podmioty, o których mowa w ust. 5, przeznaczają otrzymane środki wyłącznie na działania obejmujące studentów, doktorantów lub pracowników uczelni.
7. Podmioty, o których mowa w ust. 5, przedstawiają uczelni sprawozdanie z wykorzystania środków otrzymanych w danym roku akademickim.
Rozdział 5
Pracownicy uczelni
Art. 112. [Pracownicy uczelni] Pracownikami uczelni są nauczyciele akademiccy oraz pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi.
Art. 113. [Nauczyciel akademicki] Nauczycielem akademickim może być osoba, która:
1) posiada kwalifikacje określone w ustawie i statucie;
2) nie została ukarana karą dyscyplinarną, o której mowa w art. 276 ust. 1 pkt 7 i 8;
3) spełnia wymagania, o których mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1–3.
Art. 114. [Zatrudnianie nauczycieli akademickich] Nauczycieli akademickich zatrudnia się w grupach pracowników:
1) dydaktycznych;
2) badawczych;
3) badawczo-dydaktycznych.
Art. 115. [Podstawowe obowiązki nauczyciela akademickiego] 1. Do podstawowych obowiązków nauczyciela akademickiego będącego pracownikiem:
1) dydaktycznym – należy kształcenie i wychowywanie studentów lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów;
2) badawczym – należy prowadzenie działalności naukowej lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów;
3) badawczo-dydaktycznym – należy prowadzenie działalności naukowej, kształcenie i wychowywanie studentów lub uczestniczenie w kształceniu doktorantów.
2. Nauczyciel akademicki jest obowiązany do uczestniczenia w pracach organizacyjnych na rzecz uczelni oraz stałego podnoszenia kompetencji zawodowych.
Art. 116. [Rodzaje stanowisk nauczycieli akademickich] 1. Nauczyciela akademickiego zatrudnia się na stanowisku:
1) profesora;
2) profesora uczelni;
3) adiunkta;
4) asystenta.
2. Na stanowisku:
1) profesora – może być zatrudniona osoba posiadająca tytuł profesora;
2) profesora uczelni – może być zatrudniona osoba posiadająca co najmniej stopień doktora oraz znaczące osiągnięcia:
a) dydaktyczne lub zawodowe – w przypadku pracowników dydaktycznych,
b) naukowe lub artystyczne – w przypadku pracowników badawczych,
c) naukowe, artystyczne lub dydaktyczne – w przypadku pracowników badawczo-dydaktycznych;
3) adiunkta – może być zatrudniona osoba posiadająca co najmniej stopień doktora;
4) asystenta – może być zatrudniona osoba posiadająca tytuł zawodowy magistra, magistra inżyniera albo równorzędny.
2a. Przy zatrudnianiu na stanowisku, o którym mowa w ust. 1, osoby, która uzyskała za granicą stopień naukowy, stopień w zakresie sztuki lub tytuł zawodowy, który nie został uznany za równoważny z odpowiednim polskim stopniem lub tytułem, można odstąpić od określonych w ust. 2 wymagań w zakresie posiadania tytułu profesora, stopnia doktora lub tytułu zawodowego magistra, magistra inżyniera albo równorzędnego, jeżeli zatrudniana osoba posiada znaczące osiągnięcia naukowe, artystyczne lub dydaktyczne.
3. Osobę posiadającą tytuł profesora zatrudnia się na stanowisku profesora.
4. Statut uczelni może określać:
1) również inne stanowiska dla nauczycieli akademickich niż określone w ust. 1 oraz wymagania kwalifikacyjne niezbędne do ich zajmowania;
2) dodatkowe wymagania kwalifikacyjne niezbędne do zajmowania stanowisk, o których mowa w ust. 1, dla poszczególnych grup pracowników; wymagania te nie mogą dotyczyć posiadania lub obowiązku uzyskania stopnia doktora, stopnia doktora habilitowanego lub tytułu profesora.
5. Szczegółowy zakres obowiązków nauczyciela akademickiego ustala rektor.
6. Obowiązki nauczyciela akademickiego mogą być wykonywane również poza uczelnią na zasadach oraz w jednostkach określonych w regulaminie pracy.
7. Wykonywanie obowiązków nauczyciela akademickiego stanowi działalność twórczą o indywidualnym charakterze, o której mowa w art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2509 oraz z 2024 r. poz. 1222 i 1254).
Art. 117. [Zatrudnienie nauczyciela akademickiego na podstawie umowy o pracę] 1. Nawiązanie stosunku pracy z pracownikiem uczelni następuje na podstawie umowy o pracę.
2. Pierwsza umowa o pracę z nauczycielem akademickim w danej uczelni jest zawierana na czas:
1) nieokreślony albo
2) określony na okres do 4 lat.
3. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, po uzyskaniu przez nauczyciela akademickiego pozytywnej oceny, o której mowa w art. 128, może być zawarta umowa o pracę na czas nieokreślony bez przeprowadzenia konkursu, o którym mowa w art. 119.
4. W przypadku, o którym mowa w ust. 2 pkt 2, oraz w przypadku zatrudnienia na czas określony nauczycieli akademickich:
1) dla których uczelnia nie jest podstawowym miejscem pracy,
2) którzy pobierają świadczenie emerytalne
– przepisów art. 251 § 1–3 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy nie stosuje się.
Art. 118. [Stosunek bezpośredniej podległości służbowej] 1. W uczelni nie może powstać stosunek bezpośredniej podległości służbowej między małżonkami oraz osobami:
1) prowadzącymi wspólne gospodarstwo domowe;
2) pozostającymi ze sobą w stosunku pokrewieństwa, powinowactwa do drugiego stopnia albo w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się do rektorów.
Art. 119. [Otwarty konkursu na nauczyciela akademickiego] 1. Nawiązanie z nauczycielem akademickim pierwszego stosunku pracy w danej uczelni publicznej, na czas nieokreślony lub określony dłuższy niż 3 miesiące, w wymiarze przekraczającym połowę pełnego wymiaru czasu pracy, następuje po przeprowadzeniu otwartego konkursu. Tryb i warunki przeprowadzania konkursu określa statut.
2. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku zatrudnienia nauczyciela akademickiego:
1) skierowanego do pracy w uczelni na podstawie umowy zawartej z Centrum Łukasiewicz, instytutem Sieci Łukasiewicz albo zagraniczną instytucją naukową;
2) będącego beneficjentem przedsięwzięcia, programu lub konkursu ogłoszonego przez NAWA, NCBiR, NCN lub międzynarodowego konkursu na realizację projektu badawczego;
3) na czas realizacji projektu badawczego lub dydaktycznego finansowanego:
a) ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej,
b) przez inny podmiot przyznający grant.
3. Informację o konkursie oraz jego wyniku wraz z uzasadnieniem udostępnia się w BIP na stronach podmiotowych uczelni, ministra oraz ministra nadzorującego uczelnię w terminie 30 dni odpowiednio przed konkursem i po jego zakończeniu.
4. Informację o konkursie udostępnia się także w języku angielskim na stronach internetowych Komisji Europejskiej w europejskim portalu dla mobilnych naukowców, przeznaczonym do publikacji ofert pracy dla naukowców, w terminie 30 dni przed konkursem.
Art. 120. [Umowa o pracę nauczyciela akademickiego] 1. W umowie o pracę z nauczycielem akademickim wskazuje się, czy uczelnia jest podstawowym miejscem pracy.
2. Warunkiem wskazania uczelni jako podstawowego miejsca pracy jest zatrudnienie w niej w pełnym wymiarze czasu pracy. Nauczyciel akademicki może mieć jednocześnie tylko jedno podstawowe miejsce pracy.