(1)

Ze względu na pandemię COVID-19 oraz środki, jakie wprowadziły państwa członkowskie w odpowiedzi na nią, we wszystkich państwach członkowskich wystąpiły nadzwyczajne trudności administracyjne w odniesieniu do planowania i wykonywania w wymaganym terminie wymaganej liczby kontroli na miejscu. Trudności te mogą spowodować opóźnienie w kontrolach, a co za tym idzie - w wypłacaniu pomocy. Jednocześnie rolnicy są narażeni na zakłócenia gospodarcze spowodowane pandemią i borykają się z trudnościami finansowymi oraz problemami z płynnością finansową.

(2)

Ze względu na bezprecedensowy charakter tych okoliczności Komisja przyjęła rozporządzenia wykonawcze Komisji (UE) 2020/532 (4) i (UE) 2021/725 (5), aby złagodzić te trudności poprzez ustanowienie odstępstw od różnych rozporządzeń wykonawczych mających zastosowanie w dziedzinie wspólnej polityki rolnej w odniesieniu do niektórych kontroli administracyjnych i kontroli na miejscu, jeśli chodzi o ich termin i liczbę. Biorąc pod uwagę, że trudności wynikające z trwania pandemii COVID-19 w 2022 r. przedłużają się, należy przewidzieć podobne środki również w 2022 r.

(3)

W rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) nr 809/2014 (6) ustanowiono między innymi przepisy dotyczące terminów kontroli na miejscu oraz wskaźników kontroli dla niektórych kontroli na miejscu w ramach systemu zintegrowanego, w tym w odniesieniu do systemów pomocy związanej z produkcją zwierzęcą. Ponadto rozporządzenie to zawiera przepisy dotyczące kontroli na miejscu odnoszących się do kryteriów kwalifikowalności, zobowiązań i innych obowiązków w odniesieniu do wniosków o przyznanie pomocy związanej z produkcją zwierząt gospodarskich i wniosków o płatność w ramach środków wsparcia związanych z produkcją zwierzęcą, wskaźników kontroli dotyczących środków rozwoju obszarów wiejskich niezwiązanych z obszarem ani produkcją zwierzęcą oraz minimalnych wskaźników kontroli odnoszących się do zasady wzajemnej zgodności.

(4)

W art. 24 ust. 4, art. 48 ust. 5, art. 49 ust. 1, art. 52 ust. 1, art. 60 ust. 2 i art. 71 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 809/2014 ustanowiono określone przepisy, których właściwy organ ma przestrzegać w celu przeprowadzania kontroli administracyjnych lub kontroli na miejscu. Ze względu na okoliczności spowodowane pandemią COVID-19 należy zachęcać do przeprowadzania tych kontroli z wykorzystaniem teledetekcji i nowych technologii, takich jak systemy bezzałogowych statków powietrznych, zdjęcia geotagowane, odbiorniki globalnego systemu nawigacji satelitarnej (GNSS) połączone z europejskim systemem wspomagania satelitarnego (EGNOS) i Galileo, dane zbierane przez satelity Sentinel programu Copernicus, oraz do wykorzystywania innych odpowiednich dokumentów jako dowodów w celu sprawdzenia zgodności z kryteriami kwalifikowalności, zobowiązaniami lub innymi obowiązkami w odniesieniu do danego systemu pomocy lub środka wsparcia, a także zgodności z wymogami i normami mającymi znaczenie dla zasady wzajemnej zgodności.

(5)

Art. 26 ust. 4 i art. 42 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 809/2014 zawierają przepisy dotyczące kontroli na miejscu w celu sprawdzenia, czy spełnione są wszystkie kryteria kwalifikowalności, zobowiązania i inne obowiązki i czy kontrole te obejmują wszystkie zwierzęta, w odniesieniu do których złożono wnioski o przyznanie pomocy lub wnioski o płatność w ramach systemów pomocy związanej z produkcją zwierzęcą lub środków wsparcia związanych z produkcją zwierzęcą, które mają być poddane kontroli. W świetle obecnej sytuacji należy przewidzieć, że jeżeli państwa członkowskie nie mają możliwości przeprowadzenia tych kontroli na miejscu zgodnie ze wspomnianymi przepisami, a alternatywne dowody nie są dostępne, mogą one podjąć decyzję o przeprowadzaniu tych kontroli w odniesieniu do roku składania wniosków 2022 lub roku kalendarzowego 2022 w dowolnym momencie roku, o ile kontrole te nadal umożliwiają sprawdzanie warunków kwalifikowalności.

(6)

Szereg obowiązków wynikających z rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do zasady wzajemnej zgodności oraz rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1307/2013 (7) w odniesieniu do systemów pomocy związanej z produkcją zwierzęcą i środków wsparcia opiera się na konkretnych i zróżnicowanych terminach ich spełnienia i w związku z tym wymagają one kontroli na miejscu w przedmiotowych ramach. Środki wprowadzone przez państwa członkowskie w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 wpływają na możliwość przeprowadzenia wymaganych kontroli na miejscu w sposób dokładny i w terminie odpowiadającym tym obowiązkom. Niektórych rodzajów kontroli nie da się przeprowadzić przy użyciu nowych technologii zamiast wizyt w gospodarstwach. W związku z tym w odniesieniu do niektórych kontroli, które należy przeprowadzić w 2022 r., konieczne jest wprowadzenie odstępstwa od art. 30-33, art. 40a, art. 50, art. 52 i art. 68 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 809/2014 i zmniejszenie minimalnego wskaźnika kontroli na miejscu w porównaniu z normalnymi wskaźnikami kontroli przewidzianymi odpowiednio w ramach systemów pomocy obszarowej i pomocy związanej z produkcją zwierzęcą i w środkach wsparcia, w ramach środków rozwoju obszarów wiejskich nieobjętych zintegrowanym systemem zarządzania i kontroli oraz z tytułu obowiązków wynikających zasady wzajemnej zgodności.

(7)

Aby utrzymać prewencyjny skutek kontroli, w odniesieniu do roku składania wniosków 2022 należy utrzymać obowiązek, o którym mowa w art. 35, art. 50 ust. 5 i art. 68 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 809/2014, dotyczący zwiększenia wskaźników kontroli ze względu na istotne niezgodności wykryte podczas kontroli przeprowadzonych w poprzednim roku. Istotne niezgodności stwierdzone podczas kontroli na miejscu w 2021 r. powinny oznaczać konieczność zwiększenia poziomu kontroli na miejscu za rok 2022. W związku z tym państwa członkowskie, które poprzez zastosowanie art. 35 lub art. 50 ust. 5 lub art. 68 ust. 4 powyższego rozporządzenia są zobowiązane do zwiększenia wskaźnika kontroli w roku składania wniosków 2022 i do podjęcia decyzji o zastosowaniu obniżonych wskaźników kontroli przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu, powinny, oprócz obniżenia wskaźników kontroli określonego w niniejszym rozporządzeniu, zastosować również wspomniane zwiększenie wskaźnika kontroli.

(8)

W rozporządzeniach wykonawczych Komisji (UE) nr 180/2014 (8) i (UE) nr 181/2014 (9) przewiduje się wskaźniki kontroli w odniesieniu do kontroli szczególnych środków w dziedzinie rolnictwa na rzecz regionów najbardziej oddalonych w Unii i dla mniejszych wysp Morza Egejskiego. Biorąc pod uwagę środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19, które dotyczą również najbardziej oddalonych regionów Unii i mniejszych wysp Morza Egejskiego, należy wprowadzić odstępstwo od tych rozporządzeń poprzez rozszerzenie możliwości stosowania nowych technologii jako alternatywnego źródła dowodów w odniesieniu do kontroli oraz poprzez dostosowanie wskaźników kontroli na miejscu w roku 2022. Niemniej jednak w celu utrzymania prewencyjnego skutku kontroli na podstawie rozporządzeń wykonawczych (UE) nr 180/2014 i (UE) nr 181/2014 należy utrzymać obowiązek zwiększenia wskaźnika kontroli zgodnie z art. 59 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. W związku z tym państwa członkowskie, które zgodnie z art. 59 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013 są zobowiązane do zwiększenia wskaźnika kontroli w roku składania wniosków 2022 i do podjęcia decyzji w sprawie obniżonych wskaźników kontroli przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu, powinny, oprócz wspomnianego obniżenia wskaźników kontroli, zastosować również to zwiększenie wskaźnika kontroli.

(9)

Art. 24 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2017/892 (10) stanowi, że państwa członkowskie przeprowadzają kontrolę, w tym kontrolę na miejscu, w zakresie kryteriów uznania mających zastosowanie do organizacji producentów i zrzeszeń organizacji producentów w sektorze owoców i warzyw. Ze względu na środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 kontrole na miejscu dotyczące kryteriów uznania nie powinny mieć zastosowania w 2022 r.

(10)

W art. 27 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2017/892 ustalono próbę do celów corocznych kontroli na miejscu na poziomie przynajmniej 30 % łącznej wnioskowanej pomocy. Ze względu na środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 państwa członkowskie mogą nie być w stanie spełnić tych wymogów i w związku z tym powinny mieć możliwość zastosowania niższego odsetka tych kontroli w roku 2022.

(11)

Art. 27 ust. 7 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2017/892 przewiduje również, że działania realizowane w indywidualnych gospodarstwach członków organizacji producentów objętych próbą, o której mowa w art. 27 ust. 2 powyższego rozporządzenia, są przedmiotem przynajmniej jednej wizytacji mającej na celu sprawdzenie przeprowadzania działań. Ze względu na środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 państwa członkowskie mogą nie być w stanie spełnić tych wymogów i w związku z tym w 2022 r. nie powinny podlegać wymogom dotyczącym częstotliwości wizytacji w indywidualnych gospodarstwach członków organizacji producentów.

(12)

Art. 29 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2017/892 stanowi, że kontrole pierwszego szczebla operacji wycofania obejmują 100 % ilości produktów wycofanych z rynku, z wyjątkiem produktów przeznaczonych do bezpłatnej dystrybucji, w odniesieniu do których na podstawie art. 29 ust. 3 tego rozporządzenia państwa członkowskie mogą poddawać kontroli mniejszy odsetek, ale nie mniej niż 10 % danej ilości w ciągu roku gospodarczego dla danej organizacji producentów. Ze względu na środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 państwa członkowskie mogą nie być w stanie spełnić tego wymogu i powinny mieć możliwość kontroli w 2022 r. mniejszego odsetka, ale nie mniej niż 10 % danej ilości w ciągu roku gospodarczego dla danej organizacji producentów, również w odniesieniu do wszystkich innych produktów wycofanych, niezależnie od ich zamierzonego przeznaczenia.

(13)

Art. 30 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2017/892 stanowi, że każda kontrola obejmuje próbę stanowiącą przynajmniej 5 % ilości wycofanych podczas danego roku gospodarczego przez daną organizację producentów. Ze względu na środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 państwa członkowskie mogą nie być w stanie spełnić tego wymogu i powinny mieć możliwość stosowania w 2022 r. prób stanowiących przynajmniej 3 % ilości wycofanych podczas roku gospodarczego 2020 przez daną organizację producentów.

(14)

Ze względu na środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19, w 2022 r. państwa członkowskie nadal będą miały fizyczne trudności, jeśli chodzi o przeprowadzanie kontroli na miejscu w odniesieniu do rocznych wniosków o przyznanie pomocy, kontroli pierwszego i drugiego szczebla operacji wycofania oraz kontroli zielonych zbiorów i niezbierania plonów, jak określono w art. 27 ust. 2 i 7, art. 29 ust. 2, art. 30 ust. 3 i art. 31 ust. 1 i 2 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2017/892. W związku z tym państwom członkowskim należy zezwolić na określenie kontroli, które są równoważne z kontrolami na miejscu, takich jak zdjęcia geotagowane, opatrzone datą fotografie, opatrzone datą sprawozdania z nadzoru z wykorzystaniem dronów, kontrole administracyjne lub wideokonferencje z beneficjentami.

(15)

W związku ze środkami wprowadzonymi w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 państwa członkowskie będą nadal miały fizyczne trudności, jeśli chodzi o przeprowadzanie w 2022 r. systematycznych i opartych na próbie kontroli na miejscu w odniesieniu do operacji objętych wsparciem na podstawie art. 45-52 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 (11). W związku z tym w roku budżetowym 2022 należy również utrzymać odstępstwo od art. 32 ust. 1 i art. 42 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2016/1150 (12), wprowadzone w odniesieniu do lat budżetowych 2020 i 2021, aby umożliwić państwom członkowskim określenie kontroli, które są równoważne systematycznym kontrolom na miejscu - takich jak opatrzone datą fotografie, opatrzone datą sprawozdania z nadzoru z wykorzystaniem dronów, kontrole administracyjne lub wideokonferencje z beneficjentami - i które gwarantują przestrzeganie przepisów dotyczących programów wsparcia w sektorze wina przed dokonaniem płatności.

(16)

Będzie również fizycznie trudne, aby państwa członkowskie w odniesieniu do roku budżetowego 2022 przeprowadziły, w terminie określonym w art. 43 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2016/1150, systematyczne kontrole na miejscu w odniesieniu do operacji zielonych zbiorów objętych wsparciem na podstawie art. 47 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013. W związku z tym należy wprowadzić odstępstwo w celu odroczenia zakończenia kontroli do dnia 15 września 2022 r.

(17)

W art. 27 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2018/274 (13) określono liczbę próbek świeżych winogron, które należy pobrać z winnic w okresie, w którym na przedmiotowej działce odbywa się zbiór, w celu utworzenia analitycznej bazy danych izotopowych, o której mowa w art. 39 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2018/273 (14). W przypadkach, w których środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 nadal uniemożliwiają państwom członkowskim przeprowadzenie takich kontroli, państwa członkowskie powinny mieć możliwość odstąpienia od minimalnej liczby próbek.

(18)

Art. 31 ust. 2 lit. b) rozporządzenia wykonawczego (UE) 2018/274 stanowi, że państwa członkowskie przeprowadzają coroczne kontrole na miejscu przynajmniej 5 % wszystkich plantatorów winorośli określonych w rejestrze winnic. Ponieważ środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 nadal utrudniają fizyczne przeprowadzanie takich kontroli w kilku państwach członkowskich produkujących wino, odsetek ten powinien zostać zmniejszony w odniesieniu do roku 2022. Z tego samego powodu państwa członkowskie powinny mieć w 2022 r. możliwość czasowego zawieszenia systematycznych kontroli na miejscu, o których mowa w art. 31 ust. 2 lit. c) wspomnianego rozporządzenia i które mają być przeprowadzane na obszarach uprawy winorośli, które nie są ujęte w dokumentacji plantatora winorośli.

(19)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) nr 615/2014 (15) w odniesieniu do programów prac wspierających sektory oliwy z oliwek i oliwek stołowych zawiera przepisy dotyczące kontroli na miejscu w celu sprawdzenia, czy spełnione są warunki przyznania finansowania unijnego. Środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 mogą prowadzić do powstania trudności w przeprowadzaniu tych kontroli zgodnie z wymogami art. 6 wymienionego rozporządzenia. Należy zatem zapewnić państwom członkowskim elastyczność i umożliwić zastąpienie kontroli na miejscu w roku kalendarzowym 2022 kontrolami alternatywnymi.

(20)

Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2015/1368 (16) dotyczące pomocy w sektorze pszczelarskim zawiera przepisy dotyczące monitorowania i kontroli odpowiedniego wdrażania krajowych programów pszczelarskich, faktycznie poniesionych wydatków i prawidłowej liczby uli deklarowanej przez pszczelarzy. Zgodnie z art. 8 ust. 3 tego rozporządzenia państwa członkowskie mają zapewnić, by kontroli na miejscu podlegało co najmniej 5 % wnioskodawców ubiegających się o pomoc w ramach ich programów pszczelarskich. Środki wprowadzone w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19 mogą prowadzić do trudności w przeprowadzeniu liczby kontroli na miejscu koniecznych do osiągnięcia tego progu. Należy zatem zapewnić państwom członkowskim elastyczność, umożliwiając odstępstwo od tego wymogu. Takie odstępstwo nie powinno jednak prowadzić do zwiększenia ryzyka nienależnych płatności. W związku z tym każde obniżenie liczby kontroli na miejscu powinno być w jak największym stopniu zastąpione kontrolami alternatywnymi.

(21)

Ze względu na wcześniejsze opcje elastyczności, które w ciągu ostatnich dwóch lat zaproponowano państwom członkowskim w odniesieniu do zwiększenia wskaźników kontroli, istotne jest przywrócenie pierwotnej zasady, która ma znaczący efekt odstraszający, oraz wyjaśnienie, który rok należy uwzględnić przy określaniu wzrostu wskaźnika kontroli zgodnie z art. 35, art. 50 ust. 5 i art. 68 ust. 4 rozporządzenia wykonawczego (UE) nr 809/2014 oraz art. 59 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1306/2013. Ze względu na ewentualne zmiany wprowadzone przez państwa członkowskie w ich procedurach kontroli w następstwie wykrycia niezgodności, stosowanie mechanizmów naprawczych odnoszących się do niezgodności ujawnionych podczas kontroli dotyczących roku składania wniosków 2019 uznaje się za niewłaściwe, dlatego należy uwzględnić ostatni rok. Należy zatem zmienić art. 3, 5 i 6 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2021/725.

(22)

Odstępstwa od rozporządzeń wykonawczych (UE) nr 809/2014, (UE) nr 180/2014, (UE) nr 181/2014, (UE) 2017/892, (UE) 2016/1150, (UE) 2018/274, (UE) nr 615/2014 i (UE) 2015/1368 przewidziane w niniejszym rozporządzeniu powinny pozwolić państwom członkowskim na uniknięcie opóźnień w stosowaniu środków kontroli i w rozpatrywaniu wniosków o przyznanie pomocy, a tym samym na uniknięcie opóźnień w płatnościach na rzecz beneficjentów za rok 2022. Odstępstwa takie nie mogą jednak zakłócać należytego zarządzania finansami ani stać w sprzeczności z wymogiem dotyczącym wystarczającego poziomu ufności. W związku z powyższym państwa członkowskie stosujące wspomniane odstępstwa są odpowiedzialne za wprowadzenie wszelkich niezbędnych środków w celu zapewnienia, by zapobiegano nadpłatom oraz by wszczynano odzyskiwanie nienależnych kwot. Ponadto stosowanie wspomnianych odstępstw powinno być objęte deklaracją zarządczą, o której mowa w art. 7 ust. 3 akapit pierwszy lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1306/2013, w odniesieniu do lat budżetowych 2022 i 2023.

(23)

W celu zagwarantowania łatwego wdrażania środków przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu, które są niezbędne, aby państwa członkowskie organizowały kampanie kontrolne z poszanowaniem środków wprowadzonych w celu przeciwdziałania pandemii COVID-19, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie w dniu jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej i stosować się z mocą wsteczną, aby państwa członkowskie mogły wprowadzić planowane zmiany na początku odpowiednich kampanii kontrolnych: środki określone w rozdziałach I i II oraz w rozdziale III sekcja 3 i 4 powinny mieć zastosowanie od dnia 1 stycznia 2022 r., co odpowiada rokowi składania wniosków w ramach zintegrowanego systemu zarządzania i kontroli lub rokowi kalendarzowemu w odniesieniu do środków wsparcia rozwoju obszarów wiejskich innych niż obszarowe i związane z produkcją zwierzęcą oraz w odniesieniu do środków w sektorze wina; środki określone w rozdziale III sekcje 1 i 2 powinny mieć zastosowanie od dnia 16 października 2021 r., co odpowiada rokowi budżetowemu, a środki określone w rozdziale III sekcja 5 powinny mieć zastosowanie od dnia 1 sierpnia 2021 r., co odpowiada rokowi pszczelarskiemu.

(24)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Funduszy Rolniczych, Komitetu ds. Płatności Bezpośrednich, Komitetu ds. Rozwoju Obszarów Wiejskich oraz Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych,