(1)

Art. 6 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 wymaga, aby wszelka wymiana informacji między organami celnymi oraz między przedsiębiorcami a organami celnymi, a także przechowywanie tych informacji zgodnie z wymogami przepisów prawa celnego odbywało się za pomocą technik elektronicznego przetwarzania danych. W tym celu i zgodnie z art. 6 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 Komisja opracowuje wspólne wymogi dotyczące danych.

(2)

Art. 6 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 952/2013 przewiduje możliwość przyjęcia przez Komisję w wyjątkowych przypadkach decyzji umożliwiających jednemu państwu członkowskiemu lub większej ich liczbie korzystanie z odstępstwa od stosowania technik elektronicznego przetwarzania danych do wymiany i przechowywania informacji, jeżeli takie odstępstwo jest uzasadnione specyficzną sytuacją wnioskującego państwa członkowskiego i jest przyznawane na określony czas.

(3)

Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2019/2151 (2) ustanawia program prac dotyczący rozwoju i wdrażania systemów teleinformatycznych przewidziany w unijnym kodeksie celnym („program prac"). W programie prac wymieniono systemy elektroniczne, które mają zostać opracowane, oraz planowane daty uruchomienia tych systemów. Program ten określa między innymi daty wdrażania krajowego systemu importu i komponentu 2 procedur specjalnych, które obejmują razem procedury celne dla towarów wprowadzanych na obszar celny Unii zgodnie z art. 158, 162, 163, 166, 167, 170-174, 201, 240, 250, 254 i 256 rozporządzenia (UE) nr 952/2013.

(4)

W art. 278 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 952/2013 określono ponadto termin, do którego sposoby inne niż techniki elektronicznego przetwarzania danych można wykorzystywać przejściowo w celu wdrożenia przepisów dotyczących zgłoszenia celnego dotyczącego towarów wprowadzanych na obszar celny Unii.

(5)

Ze względu na znaczenie bezpieczeństwa krajowego systemu importu dla ochrony dochodów oraz zwalczania nieuczciwego i nielegalnego handlu wszystkie państwa członkowskie opracowały już systemy elektroniczne do obsługi zgłoszeń składanych w odniesieniu do towarów przywożonych do UE. Kilka państw członkowskich opracowało również elektroniczne systemy obsługi procedur specjalnych. Takie systemy wymagają dostosowań zgodnie z przepisami rozporządzenia (UE) nr 952/2013 i powiązanych aktów Komisji, w szczególności w odniesieniu do wspólnych wymogów dotyczących danych. Zgodnie z art. 278 ust. 2 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 952/2013 dostosowania te należy zakończyć do 31 grudnia 2022 r.

(6)

Wystąpiły jednak trzy poważne i częściowo nieprzewidziane wydarzenia, które wszystkie mają istotny wpływ na zasoby państw członkowskich i stanowią dla nich dodatkowe wyzwania: pandemia COVID-19 spowodowała znaczne opóźnienia w rozwoju systemów informatycznych w Austrii, Belgii, Czechach, Francji, Grecji, na Malcie, w Niderlandach, Rumunii i Hiszpanii. Wystąpienie Zjednoczonego Królestwa z Unii Europejskiej i spowodowany nim gwałtowny wzrost liczby zgłoszeń celnych zmusiły Belgię, Francję, Litwę, Niderlandy i Hiszpanię do realokacji zasobów i zmiany priorytetów. Konsekwencje finansowe rosyjskiej inwazji na Ukrainę dla działalności w obszarze ceł państw sąsiadujących lub bliskich geograficznie dodatkowo pogorszyły sytuację i wymagały dodatkowych zasobów w Austrii, na Węgrzech i Litwie. W szczególności trudności związane z zamówieniami publicznymi i przetargami, a także kwestie budżetowe i kadrowe, wynikające z wyżej wymienionych okoliczności, wywarły znaczący wpływ na zdolność państw członkowskich do dotrzymania terminów, zgodnie z informacjami przedstawionymi przez Austrię, Cypr, Czechy, Danię, Hiszpanię, Francję, Grecję, Węgry, Litwę, Luksemburg, Maltę, Portugalię, Rumunię i Szwecję.

(7)

Te szczególne okoliczności spowodowały znaczne opóźnienia w rozwoju systemów informatycznych i uniemożliwiły organom celnym zakończenie do 31 grudnia 2022 r. wdrażania środków wdrażających krajowy system importu i komponent 2 procedur specjalnych. W związku z tym 21 kwietnia 2022 r. Austria, 3 maja 2022 r. Cypr, 3 maja 2022 r. Litwa, 6 maja 2022 r. Hiszpania, 25 maja 2022 r. Rumunia, 26 maja 2022 r. Czechy, 3 czerwca 2022 r. Grecja, 7 czerwca 2022 r. Francja, 7 czerwca 2022 r. Portugalia, 24 czerwca 2022 r. Belgia, 24 czerwca 2022 r. Szwecja, 29 czerwca 2022 r. Dania, 4 lipca 2022 r. Niderlandy, 13 lipca 2022 r. Malta, 22 lipca 2022 r. Luksemburg i 7 października 2022 r. Węgry zwróciły się o korzystanie ze sposobów wymiany i przechowywania informacji innych niż techniki elektronicznego przetwarzania danych zgodnie z art. 6 ust. 4 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 952/2013. Zgodnie z art. 6 ust. 4 akapit trzeci odstępstwa takie nie będą miały wpływu na wymianę informacji między korzystającym z niego państwem członkowskim a innymi państwami członkowskimi ani na wymianę i przechowywanie informacji w innych państwach członkowskich zgodnie z przepisami prawa celnego.

(8)

Należy zatem zezwolić tym państwom członkowskim na dalsze korzystanie przez ograniczony okres z ich istniejących systemów informatycznych zgodnie z wymogami dotyczącymi danych określonymi w załączniku 9 do rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2016/341 (3), jak przewidziano w art. 2 ust. 4 lit. g) akapit pierwszy rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2015/2446 (4).

(9)

W wyniku odstępstwa organy celne mają być uprawnione do dalszego przekazywania Komisji danych na potrzeby nadzoru nad dopuszczaniem do obrotu towarów zgodnie z art. 55 ust. 6 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2015/2447 (5).

(10)

Austria, Belgia, Cypr, Czechy, Dania, Francja, Grecja, Węgry, Litwa, Luksemburg, Malta, Niderlandy, Portugalia, Rumunia, Hiszpania i Szwecja mają powiadamiać Komisję o postępach w rozwijaniu krajowego systemu importu i komponentu 2 procedur specjalnych w ramach procesu sprawozdawczości z postępów określonego w art. 278a rozporządzenia (UE) nr 952/2013. Należy zapewnić przekazywanie i wymianę informacji dotyczących planowania na szczeblu krajowym, jak określono w art. 4 decyzji wykonawczej (UE) 2019/2151.

(11)

Krajowy system importu i komponent 2 procedur specjalnych są kluczowymi elementami środowiska informatycznego organów celnych państw członkowskich ze względu na ich wzajemne powiązania z różnymi innymi aplikacjami krajowymi, kluczową rolę krajowego systemu importu m.in. w poborze dochodów i egzekwowaniu prawa na szczeblu UE oraz krajowych zakazów i ograniczeń w związku z przywozem towarów. Ze względu na złożoność krajowego systemu importu i komponentu 2 procedur specjalnych zmiany niezbędne do dostosowania do wymogów UKC mają również wpływ na powiązane lub zależne systemy informatyczne. Okres obowiązywania odstępstwa powinien zatem zostać ograniczony do niezbędnego minimum. Biorąc pod uwagę wpływ wyjątkowych okoliczności, które spowodowały opóźnienia w państwach członkowskich w rozwoju systemów informatycznych krajowego systemu importu i komponentu 2 procedur specjalnych w państwach członkowskich oraz obecny stan tych zmian w państwach członkowskich, odstępstwo powinno obowiązywać nie dłużej niż do 31 grudnia 2023 r.,