(1)

W rozporządzeniu Komisji (WE) nr 1881/2006 (2) określono najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych, w tym arsenu nieorganicznego w określonych środkach spożywczych.

(2)

Arsen jest wszechobecnym metaloidem występującym w niskich stężeniach w skałach, glebie i naturalnych wodach gruntowych. Ponadto działalność antropogeniczna przyczyniła się również do zwiększenia poziomu arsenu w środowisku na skutek emisji przemysłowych (górnictwo, wytop metali nieżelaznych i spalanie paliw kopalnych), a także stosowania arsenu w nawozach, środkach do konserwacji drewna, środkach owadobójczych lub herbicydach. Chociaż narażenie przez skórę i przez drogi oddechowe jest możliwe, głównymi drogami narażenia na arsen są żywność i woda pitna.

(3)

12 października 2009 r. panel naukowy ds. zanieczyszczeń w łańcuchu żywnościowym („panel CONTAM") Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności („Urząd") przyjął opinię dotyczącą arsenu w żywności (3). W opinii tej panel CONTAM stwierdził, że tymczasowe tolerowane tygodniowe pobranie (PTWI) na poziomie 15 μg/kg masy ciała, ustanowione przez Wspólny Komitet Ekspertów FAO/WHO ds. Dodatków do Żywności (JECFA), nie jest już właściwe, ponieważ dane wykazały, że arsen nieorganiczny powoduje raka płuc, pęcherza moczowego i skóry, oraz że zgłoszono szereg niekorzystnych skutków przy narażeniach niższych niż te, które zostały poddane przeglądowi przez JECFA.

(4)

Panel CONTAM określił zakres wartości najniższej dawki wyznaczającej (BMDL01) pomiędzy 0,3 a 8 μg/kg masy ciała na dzień w odniesieniu do nowotworów płuc, skóry i pęcherza oraz uszkodzeń skóry. W opinii naukowej panel CONTAM stwierdził, że szacowane narażenie z dietą na arsen nieorganiczny konsumentów w Europie spożywających przeciętne i duże ilości znajduje się w zakresie wskazanych wartości BMDL01, w związku z czym nie można wykluczyć możliwości wystąpienia ryzyka dla niektórych konsumentów.

(5)

W opinii naukowej zidentyfikowano konsumentów dużych ilości ryżu w Europie, takich jak pewne grupy etniczne oraz dzieci w wieku poniżej trzech lat, jako tych, których w największym stopniu dotyczy narażenie z dietą na arsen nieorganiczny. Narażenie z dietą na arsen nieorganiczny u dzieci poniżej trzeciego roku życia, w tym ze środków spożywczych na bazie ryżu, oszacowano na ok. 2 do 3 razy wyższe niż u dorosłych.

(6)

W sprawozdaniu naukowym z 2014 r. (4) na temat narażenia z dietą na arsen nieorganiczny w populacji europejskiej Urząd wskazał produkty na bazie ziaren jako główny czynnik narażenia, a ryż, mleko i przetwory mleczne jako istotne czynniki. Niejednorodność danych dotyczących spożycia żywności, konwersja arsenu całkowitego na arsen nieorganiczny oraz postępowanie z danymi cenzurowanymi lewostronnie przyczyniają się jednak do znacznej niepewności w ocenie narażenia.

(7)

W świetle tych informacji w rozporządzeniu Komisji (UE) 2015/1006 (5) określono najwyższe dopuszczalne poziomy obecności arsenu nieorganicznego wyłącznie w ryżu i produktach na bazie ryżu, a zgodnie z zaleceniem Komisji (UE) 2015/1381 (6) państwa członkowskie zostały wezwane do monitorowania w latach 2016, 2017 i 2018 obecności arsenu w żywności, najlepiej poprzez określenie zawartości arsenu nieorganicznego i całkowitego oraz, w miarę możliwości, innych odpowiednich rodzajów arsenu w wielu różnych rodzajach żywności.

(8)

W sprawozdaniu naukowym z 2021 r. (7) Urząd ocenił przewlekłe narażenie z dietą na arsen nieorganiczny, biorąc pod uwagę najnowsze dane dotyczące występowania arsenu nieorganicznego w żywności. Urząd stwierdził, że w różnych grupach wiekowych głównymi czynnikami narażenia z dietą na arsen nieorganiczny są ryż, produkty na bazie ryżu, ziarna i produkty na bazie ziaren niezawierające ryżu oraz woda pitna. Urząd stwierdził ponadto, że określone środki spożywcze przeznaczone dla młodych ludzi (np. żywność na bazie zbóż dla niemowląt i małych dzieci oraz herbatniki, sucharki i ciastka dla dzieci, preparaty do początkowego żywienia niemowląt, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, żywność specjalnego przeznaczenia medycznego przeznaczona dla niemowląt i małych dzieci oraz preparaty dla małych dzieci, żywność dla niemowląt i soki owocowe) są istotnym czynnikiem narażenia z dietą na arsen nieorganiczny w tej grupie populacji.

(9)

Obecne średnie wartości narażenia na arsen w żywności i wartości dla 95. centyla nadal mieszczą się w zakresie wartości BMDL01 określonych w opinii naukowej panelu CONTAM z 2009 r. Należy zatem ustanowić nowe najwyższe dopuszczalne poziomy dla towarów przyczyniających się do narażenia na arsen oraz obniżyć obecne najwyższe dopuszczalne poziomy, w miarę możliwości na podstawie danych o występowaniu.

(10)

Zgodnie z Kodeksem Żywnościowym najwyższy dopuszczalny poziom arsenu całkowitego w soli wynosi 0,5 mg/kg (8). Należy ustanowić ten sam najwyższy dopuszczalny poziom w prawodawstwie Unii.

(11)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (WE) nr 1881/2006.

(12)

Biorąc pod uwagę, że niektóre środki spożywcze objęte niniejszym rozporządzeniem mają długi okres trwałości, środki spożywcze, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone do obrotu przed datą rozpoczęcia stosowania niniejszego rozporządzenia, powinny móc pozostać w obrocie.

(13)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,