(1)

Zgodnie z art. 11 rozporządzenia (WE) nr 549/2004 państwa członkowskie mają obowiązek sporządzić - na szczeblu krajowym albo na szczeblu funkcjonalnych bloków przestrzeni powietrznej (FAB) - plany zawierające docelowe parametry skuteczności działania, na każdy okres odniesienia w ramach systemu skuteczności działania i opłat dla służb żeglugi powietrznej i funkcji sieciowych. Plany te mają obejmować lokalne docelowe parametry skuteczności działania, które są zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na dany okres odniesienia.

(2)

Ogólnounijne docelowe parametry skuteczności działania na czwarty okres odniesienia (2025-2029) zostały określone w decyzji wykonawczej Komisji (UE) 2024/1688 (4).

(3)

Wszystkie państwa członkowskie sporządziły i przyjęły projekty planów skuteczności działania na czwarty okres odniesienia, które do dnia 1 października 2024 r. zostały przedłożone Komisji celem oceny. Po sprawdzeniu kompletności projektów planów skuteczności działania Komisja zwróciła się do państw członkowskich o przesłanie zaktualizowanych projektów planów skuteczności działania do dnia 15 listopada 2024 r.

(4)

Ocena Komisji przedstawiona w niniejszej decyzji opiera się na zaktualizowanym projekcie planu skuteczności działania na czwarty okres odniesienia przedłożonym przez Hiszpanię („projekt planu skuteczności działania”).

(5)

Organ weryfikujący skuteczność działania, którego rolą jest wspomaganie Komisji przy wdrażaniu systemu skuteczności działania, przekazał jej sprawozdanie zawierające sugestie dotyczące oceny projektów planów skuteczności działania.

(6)

Zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317 Komisja oceniła zgodność lokalnych docelowych parametrów skuteczności działania zawartych w projekcie planu skuteczności działania na podstawie kryteriów określonych w pkt 1 załącznika IV do tego rozporządzenia wykonawczego i przy uwzględnieniu uwarunkowań lokalnych, w stosownych przypadkach.

(7)

Komisja uzupełniła swoją ocenę projektu planu skuteczności działania o przegląd elementów określonych w pkt 2 załącznika IV do tego rozporządzenia wykonawczego. Jeżeli chodzi o pkt 2.1 lit. d) ppkt (vii) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że w ramach tego przeglądu nie przeprowadziła szczegółowej analizy metody zastosowanej przez Hiszpanię do podziału kosztów między służbami trasowymi i terminalowymi w czwartym okresie odniesienia. Na obecnym etapie Komisja nie wyciągnęła zatem żadnych wniosków dotyczących zgodności tej metody alokacji kosztów z art. 15 ust. 2 lit. e) i f) rozporządzenia (WE) nr 550/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady (5) oraz z art. 22 ust. 5 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317.

(8)

Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania oceniono zgodnie z pkt 1.1 załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317.

(9)

Docelowe parametry skuteczności działania w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa zaproponowane przez Hiszpanię w odniesieniu do skuteczności zarządzania bezpieczeństwem, w podziale na cele zarządzania bezpieczeństwem i ze wskazaniem poziomu wdrożenia, są następujące:

(10)

Komisja stwierdziła, że docelowe parametry skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa zaproponowane przez Hiszpanię dla instytucji zapewniającej służby żeglugi powietrznej, ENAIRE, są równe ogólnounijnym docelowym parametrom w zakresie bezpieczeństwa na każdy rok kalendarzowy od roku 2025 do roku 2029 dla każdego celu zarządzania bezpieczeństwem, z wyjątkiem celu „zarządzanie ryzykiem w zakresie bezpieczeństwa”, w przypadku którego osiągnięcie ogólnounijnego docelowego parametru zaplanowano na 2029 r.

(11)

Komisja zauważa, że w projekcie planu skuteczności działania określono środki dla ENAIRE służące osiągnięciu lokalnych docelowych parametrów w zakresie bezpieczeństwa, takie jak prowadzenie badań opinii w zakresie kultury bezpieczeństwa, wymiana danych dotyczących bezpieczeństwa z odpowiednimi zainteresowanymi stronami oraz udział w międzynarodowych grupach roboczych ds. bezpieczeństwa operacyjnego.

(12)

Docelowe parametry w zakresie bezpieczeństwa zaproponowane przez Hiszpanię dla instytucji zapewniających terminalowe służby żeglugi powietrznej w ramach projektu planu skuteczności działania, którymi są mianowicie Skyway oraz EA, są również zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania. Komisja zauważa ponadto, że Hiszpania określiła środki służące osiągnięciu docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa.

(13)

Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach (9)-(12) oraz biorąc pod uwagę, że ogólnounijne docelowe parametry skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa określone w decyzji wykonawczej (UE) 2024/1688 muszą zostać osiągnięte do ostatniego roku czwartego okresu odniesienia, tj. do 2029 r., lokalne docelowe parametry skuteczności działania w zakresie bezpieczeństwa, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy uznać za zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania.

(14)

Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie środowiska, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania w odniesieniu do przeciętnej horyzontalnej efektywności lotu na trasie dla faktycznej trajektorii oceniono na podstawie kryterium, o którym mowa w pkt 1.2 załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317. W związku z tym zaproponowane przez Hiszpanię docelowe parametry w zakresie środowiska porównano z odpowiednimi wartościami odniesienia horyzontalnej efektywności lotu na trasie określonymi w planie usprawnienia europejskiej sieci tras („ERNIP”), sporządzonym zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/123 (6) i dostępnym w momencie przyjmowania ogólnounijnych docelowych parametrów skuteczności działania na czwarty okres odniesienia, tj. w dniu 2 lipca 2024 r.

(15)

Docelowe parametry skuteczności działania w zakresie środowiska zaproponowane przez Hiszpanię dla czwartego okresu odniesienia oraz odpowiadające im krajowe wartości odniesienia z ERNIP, wyrażone jako przeciętna horyzontalna efektywność lotu na trasie dla faktycznej trajektorii, są następujące:

(16)

Komisja zauważa, że zaproponowane przez Hiszpanię docelowe parametry w zakresie środowiska są równe odpowiednim krajowym wartościom odniesienia dla każdego roku kalendarzowego czwartego okresu odniesienia.

(17)

Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach (15) i (16) docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie środowiska, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy ocenić jako zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia.

(18)

Komisja zauważa, że w projekcie planu skuteczności działania Hiszpania przedstawiła środki służące osiągnięciu lokalnych docelowych parametrów w zakresie środowiska, obejmujące wdrożenie ulepszonej transgranicznej przestrzeni powietrznej ze swobodą planowania tras, propagowanie operacji z ciągłym zniżaniem i wznoszeniem oraz udział w europejskich inicjatywach wspierających poprawę wydajności lotów.

(19)

W odniesieniu do ustaleń organu weryfikującego skuteczność działania Komisja ma jednak wątpliwości, czy przedstawione przez Hiszpanię w projekcie planu skuteczności działania środki służące osiągnięciu docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie środowiska są wystarczające, aby umożliwić efektywną realizację tych docelowych parametrów. W szczególności należy zauważyć, że w projekcie planu skuteczności działania Hiszpania nie zobowiązała się jednoznacznie do wdrożenia środków operacyjnych określonych w ERNIP.

(20)

Komisja uważa zatem, że przyjmując ostateczny plan skuteczności działania zgodnie z art. 16 lit. a) rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Hiszpania powinna wzmocnić środki służące osiągnięciu docelowych parametrów w zakresie środowiska dla czwartego okresu odniesienia przedstawionych w projekcie planu skuteczności działania poprzez zobowiązanie się do realizacji wszystkich środków operacyjnych określonych w ERNIP.

(21)

Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie przepustowości, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania w odniesieniu do średniego opóźnienia lotu w zarządzaniu przepływem ruchu lotniczego („opóźnienie ATFM”) na trasie oceniono na podstawie kryterium, o którym mowa w pkt 1.3 załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317. W związku z tym zaproponowane przez Hiszpanię docelowe parametry w zakresie przepustowości tras porównano z odpowiednimi wartościami odniesienia określonymi w planie operacyjnym sieci, sporządzonym zgodnie z art. 9 rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/123 i dostępnym w momencie przyjmowania ogólnounijnych docelowych parametrów skuteczności działania na czwarty okres odniesienia, tj. w dniu 2 lipca 2024 r.

(22)

Docelowe parametry w zakresie przepustowości tras zaproponowane przez Hiszpanię na czwarty okres odniesienia, wyrażone w minutach opóźnienia ATFM przypadającego na lot, oraz odpowiednie wartości odniesienia określone w planie operacyjnym sieci są następujące:

(23)

Komisja zauważa, że docelowe parametry w zakresie przepustowości tras zaproponowane przez Hiszpanie są równe odpowiednim krajowym wartościom odniesienia dla każdego roku kalendarzowego czwartego okresu odniesienia.

(24)

Komisja zauważa, że w projekcie planu skuteczności działania Hiszpania przedstawiła środki służące osiągnięciu swoich docelowych parametrów w zakresie przepustowości tras. Środki te obejmują zatrudnienie dodatkowych kontrolerów ruchu lotniczego („ATCO”), usprawnienia systemu planowania grafików pracy ATCO, ponowną ocenę i dostosowanie przepustowości sektorowej oraz modernizację obecnego systemu zarządzania ruchem lotniczym.

(25)

Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach (22)-(24) docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie przepustowości, zawarte w projekcie planu skuteczności działania Hiszpanii, należy ocenić jako zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia.

(26)

Uwzględniając jednak ustalenia organu weryfikującego skuteczność działania i biorąc pod uwagę pogorszenie rzeczywistej skuteczności działania w zakresie przepustowości odnotowane w odniesieniu do 2024 r., Komisja uważa, że Hiszpania powinna przyspieszyć wdrażanie środków mających na celu zwiększenie przepustowości, określonych w projekcie planu skuteczności działania, lub wzmocnić te środki, aby wspomóc osiągnięcie docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie przepustowości na czwarty okres odniesienia. Hiszpania powinna uwzględnić takie modyfikacje w ostatecznym planie skuteczności działania, który ma zostać przyjęty zgodnie z art. 16 lit. a) rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317.

(27)

Zgodnie z pkt 2.1 lit. b) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317 Komisja uzupełniła swoją ocenę projektu planu skuteczności działania poprzez skorygowanie docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie przepustowości dla terminalowych służb żeglugi powietrznej określonych w odniesieniu do portów lotniczych, o których mowa w art. 1 ust. 3 i 4 tego rozporządzenia wykonawczego. Stwierdzono, że przedmiotowe docelowe parametry nie budzą wątpliwości.

(28)

Jeżeli chodzi o kluczowy obszar skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej, zgodność docelowych parametrów zawartych w projekcie planu skuteczności działania w odniesieniu do ustalonego kosztu jednostkowego („DUC”) trasowych służb żeglugi powietrznej oceniono na podstawie kryteriów, o których mowa w pkt 1.4 lit. a), b) i c) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317. W kryteriach tych uwzględniono trend DUC w czwartym okresie odniesienia, długookresowy trend DUC w trzecim i czwartym okresie odniesienia (2020-2029) oraz wartość bazową DUC na szczeblu strefy pobierania opłat na tle średniej wartości dla stref pobierania opłat, w których kontekst operacyjny i gospodarczy, w jakim działają instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej, jest podobny.

(29)

Docelowe parametry w zakresie efektywności kosztowej na trasie zaproponowane przez Hiszpanię dla stref pobierania opłat Hiszpanii kontynentalnej i hiszpańskich Wysp Kanaryjskich na czwarty okres odniesienia oraz powiązane wartości bazowe są następujące:

(30)

Jeżeli chodzi o kryterium oceny określone w pkt 1.4 lit. a) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że przedstawione przez Hiszpanię trendy DUC na szczeblu stref pobierania opłat Hiszpanii kontynentalnej i hiszpańskich Wysp Kanaryjskich wynoszące odpowiednio -0,8 % i -0,2 % w czwartym okresie odniesienia są gorsze od ogólnounijnego trendu wynoszącego -1,2 % w tym samym okresie.

(31)

Jeżeli chodzi o kryterium oceny określone w pkt 1.4 lit. b) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że w przypadku Hiszpanii długookresowy trend DUC na szczeblu strefy pobierania opłat w trzecim i czwartym okresie odniesienia wynoszący -1,2 % jest lepszy od długookresowego ogólnounijnego trendu wynoszącego -1,0 % w tym samym okresie.

(32)

Jeżeli chodzi o kryterium oceny określone w pkt 1.4 lit. c) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317, Komisja zauważa, że przedłożona przez Hiszpanię wartość bazowa DUC wynosząca 53,55 EUR w ujęciu realnym w cenach z 2022 r. („EUR2022”) jest o 17,3 % niższa niż średnia wartość bazowa właściwej grupy porównawczej określonej w art. 7 decyzji wykonawczej (UE) 2024/1688 wynosząca 64,78 EUR w ujęciu EUR2022.

(33)

Wyraźnie widać, że długookresowe trendy DUC w Hiszpanii są lepsze niż ogólnounijny trend oraz że Hiszpania wykazuje dobrą skuteczność działania w zakresie efektywności kosztowej w odniesieniu do wartości bazowej na 2024 r., która jest niższa niż odpowiednia średnia dla grupy porównawczej. Ponadto docelowe parametry w zakresie efektywności kosztowej Hiszpanii prowadzą do zmniejszenia DUC w czwartym okresie odniesienia w jej obu strefach pobierania opłat. W związku z tym Komisja uważa, że ograniczone odchylenia od ogólnounijnego trendu DUC na czwarty okres odniesienia, o których mowa w motywie (30), nie wykluczają uznania zgodności docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej Hiszpanii z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej.

(34)

Na podstawie ustaleń przedstawionych w motywach (29)-(33) docelowe parametry w kluczowym obszarze skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej, zawarte w projekcie planu skuteczności działania, należy ocenić jako zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia.

(35)

Zgodnie z pkt 2.1 lit. c) załącznika IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/317 Komisja uzupełniła swoją ocenę projektu planu skuteczności działania poprzez skorygowanie docelowych parametrów skuteczności działania w zakresie efektywności kosztowej dla terminalowych służb żeglugi powietrznej określonych w odniesieniu do portów lotniczych, o których mowa w art. 1 ust. 3 i 4 tego rozporządzenia wykonawczego. Stwierdzono, że przedmiotowe docelowe parametry nie budzą wątpliwości.

(36)

W świetle powyższych ustaleń docelowe parametry skuteczności działania zawarte w projekcie planu skuteczności działania Hiszpanii należy uznać za zgodne z ogólnounijnymi docelowymi parametrami skuteczności działania na czwarty okres odniesienia,