ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2025/1078
z dnia 2 czerwca 2025 r.
ustanawiające odstępstwo od rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 dotyczące wprowadzania na terytorium Unii nieukorzenionych sadzonek przeznaczonych do sadzenia rodzajów Calibrachoa spp., Petunia spp. oraz ich mieszańców z Gwatemali
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 z dnia 26 października 2016 r. w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin, zmieniające rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013, (UE) nr 652/2014 i (UE) nr 1143/2014 oraz uchylające dyrektywy Rady 69/464/EWG, 74/647/EWG, 93/85/EWG, 98/57/WE, 2000/29/WE, 2006/91/WE i 2007/33/WE (1), w szczególności jego art. 42a ust. 1,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | W art. 7 w związku z pkt 18 załącznika VI do rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2019/2072 (2) zakazuje się wprowadzania do Unii roślin przeznaczonych do sadzenia z rodziny Solanaceae z niektórych państw trzecich. |
| (2) | Kilka państw członkowskich wyraziło zainteresowanie przywozem nieukorzenionych sadzonek przeznaczonych do sadzenia rodzajów Calibrachoa spp. i Petunia spp. oraz ich mieszańców („określone rośliny”) z Gwatemali, z której handel jest obecnie zabroniony. Te państwa członkowskie i Gwatemala przedłożyły dokumentację techniczną, w tym procedury produkcji określonych roślin w Gwatemali. |
| (3) | W grudniu 2023 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności („Urząd”) przyjął opinię naukową dotyczącą oceny ryzyka związanego z nieukorzenionymi roślinami rodzajów Petunia i Calibrachoa z Gwatemali (3). |
| (4) | Urząd uznał Bactericera cockerelli (Šulc.), Bemisia tabaci Genn. (populacje pozaeuropejskie), Chloridea virescens Fabricius, Eotetranychus lewisi (McGregor), Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix subcrinita (Lec.), Helicoverpa zea (Boddie), Liriomyza huidobrensis (Blanchard), Liriomyza sativae Blanchard, Liriomyza trifolii (Burgess), wirusa złotej mozaiki papryki, wirusa huasteco żółknięcia nerwów papryki, Phenacoccus solenopsis Tinsley, Ralstonia pseudosolanacearum Safni et al., Ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al. Emend. Safni et al., Spodoptera ornithogalli Guenée, wirusa kędzierzawki liści dyni, wirusa ostrej kędzierzawki liści pomidora, wirusa brązowej plamistości pomidora, wirusa żółtej kędzierzawki liści pomidora i Xanthomonas vescicatoria (ex Doidge) Vauterin et al. za agrofagi istotne dla określonych roślin. |
| (5) | Urząd ocenił opisane w dokumentacji środki zmniejszające ryzyko w odniesieniu do tych agrofagów i oszacował prawdopodobieństwo, że określone rośliny są wolne od tych agrofagów. |
| (6) | Na podstawie tej opinii należy przyjąć środki niezbędne do ograniczenia zagrożenia tymi agrofagami jako fitosanitarne wymagania przywozowe, aby zmniejszyć do dopuszczalnego poziomu zagrożenie fitosanitarne związane z wprowadzaniem określonych roślin do Unii. |
| (7) | Bactericera cockerelli (Šulc.), Bemisia tabaci Genn. (populacje pozaeuropejskie), Eotetranychus lewisi (McGregor), Helicoverpa zea (Boddie), Liriomyza sativae Blanchard, wirus złotej mozaiki papryki, wirus huasteco żółknięcia nerwów papryki, Ralstonia pseudosolanacearum Safni et al., Ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al. Emend. Safni et al., wirus kędzierzawki liści dyni, wirus ostrej kędzierzawki liści pomidora są wymienione jako agrofagi kwarantannowe dla Unii w załączniku II do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072. Liriomyza huidobrensis (Blanchard) i Liriomyza trifolii (Burgess) są wymienione jako agrofagi kwarantannowe dla strefy chronionej w załączniku III do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072. Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix subcrinita (Lec.) podlegają środkom określonym w decyzji wykonawczej Komisji 2012/270/UE (4), a Chloridea virescens Fabricius i Spodoptera ornithogalli Guenée podlegają środkom określonym w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2022/1941 (5). Ponieważ wprowadzanie określonych roślin na terytorium Unii jest obecnie zakazane, nie podlegają one wymogom szczególnym określonym w załączniku VII do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072. |
| (8) | Wirus brązowej plamistości pomidora, wirus żółtej kędzierzawki liści pomidora i Xanthomonas vesicatoria (ex Doidge) Vauterin et al. są wymienione w załączniku IV do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 jako regulowane agrofagi niekwarantannowe dla Unii w odniesieniu do towarów innych niż rośliny rodzajów Petunia spp. i Calibrachoa spp. Ponieważ te agrofagi nie zostały uznane za agrofagi mające gospodarcze skutki dla produkcji Petunia spp. i Calibrachoa spp. na terytorium Unii, do celów niniejszego rozporządzenia nie należy ich uznawać za określone agrofagi. |
| (9) | Phenacoccus solenopsis Tinsley nie jest wymieniony jako agrofag kwarantannowy dla Unii w załączniku II do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 i nie zaobserwowano znaczącego wpływu na rośliny żywicielskie zakażone tym agrofagiem na terytorium Unii. Z tego względu w odniesieniu do tego agrofaga nie są konieczne żadne wymogi dotyczące przywozu. |
| (10) | W celu zapewnienia, aby wprowadzanie określonych roślin nie stwarzało ryzyka wprowadzenia określonych agrofagów na terytorium Unii, rośliny te powinny być uprawiane z roślin pochodzących z terytorium Unii, aby zapobiec występowaniu agrofagów w materiale wyjściowym. |
| (11) | Produkcja określonych roślin powinna odbywać się w punktach produkcji zatwierdzonych przez krajową organizację ochrony roślin Gwatemali do celów produkcji określonych roślin przeznaczonych na wywóz do Unii i oznaczonych niepowtarzalnym kodem identyfikacyjnym, aby umożliwić właściwym organom zidentyfikowanie, w przypadku wykrycia określonego agrofaga w określonej roślinie na terytorium Unii, punktu produkcji, z którego pochodzi ta określona roślina. |
| (12) | Ponadto w celu zapewnienia, aby określone rośliny były wolne od określonych agrofagów, należy je uprawiać objęte ochroną fizyczną i poddawać inspekcji przed wywozem. |
| (13) | Ponieważ objawy występowania określonych agrofagów mogą nie być jeszcze widoczne na nieukorzenionych sadzonkach przywożonych do Unii, po przywozie na terytorium Unii określone rośliny powinny być sadzone i ukorzeniane w nieruchomościach podmiotów profesjonalnych specjalnie upoważnionych do wydawania paszportów roślin dla tych roślin pochodzących z Gwatemali lub podmiotów profesjonalnych, dla których właściwe organy wydają paszporty roślin, ponieważ podlegają one regularnym urzędowym inspekcjom. Podmioty profesjonalne, które mają uprawiać lub ukorzeniać określone rośliny, powinny informować właściwe organy przed otrzymaniem określonych roślin, aby organy te mogły terminowo zaplanować urzędowe inspekcje. |
| (14) | Aby zapobiec pierwszemu przemieszczeniu określonych roślin do obiektów podmiotów profesjonalnych, które nie są upoważnione do wydawania paszportów roślin dla określonych roślin, importer powinien przedstawić dokument wydany przez właściwy organ, w którym to dokumencie potwierdza się, że rośliny mają zostać przemieszczone do obiektów podmiotów profesjonalnych, które zgodnie z art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/2031 są specjalnie upoważnione do wydawania paszportów roślin dla roślin ukorzenionych lub uprawianych z określonych roślin, lub do obiektów podmiotów profesjonalnych, dla których właściwe organy wydają paszporty roślin dla określonych roślin. |
| (15) | Ponieważ na terytorium Unii nie wprowadzano dotychczas określonych roślin i brak jeszcze doświadczeń w tym handlu, określone rośliny stwarzają zagrożenie fitosanitarne, które nie zostało jeszcze w pełni ocenione. W związku z tym wymogi przewidziane w niniejszym rozporządzeniu powinny mieć charakter tymczasowy zgodnie z art. 42a ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/2031. |
| (16) | Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz, |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się następujące definicje:
| 1) | „określone agrofagi” oznaczają Bactericera cockerelli (Šulc.), Bemisia tabaci Genn., Chloridea virescens Fabricius, Eotetranychus lewisi (McGregor), Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix subcrinita (Lec.), Helicoverpa zea (Boddie), Liriomyza huidobrensis (Blanchard), Liriomyza sativae Blanchard, Liriomyza trifolii (Burgess), wirusa złotej mozaiki papryki, wirusa huasteco żółknięcia nerwów papryki, Ralstonia pseudosolanacearum Safni et al., Ralstonia solanacearum (Smith) Yabuuchi et al. Emend. Safni et al., Spodoptera ornithogalli Guenée, wirusa kędzierzawki liści dyni i wirusa ostrej kędzierzawki liści pomidora; |
| 2) | „określone rośliny” oznaczają nieukorzenione sadzonki przeznaczone do sadzenia rodzajów Calibrachoa spp. i Petunia spp. oraz ich mieszańce, uprawiane w Gwatemali i uzyskane w linii bezpośredniej z roślin matecznych przywożonych z Unii. |
Artykuł 2
Odstępstwo od zakazu wprowadzania określonych roślin na terytorium Unii
Na zasadzie odstępstwa od pkt 18 załącznika VI do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 zezwala się na wprowadzanie na terytorium Unii określonych roślin, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w art. 3 do niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 3
Wymogi dotyczące wprowadzania i przemieszczania określonych roślin na terytorium Unii
1. Określone rośliny mogą być wprowadzane do Unii jedynie wówczas, gdy spełnione są wszystkie następujące wymogi:
| a) | przed rozpoczęciem handlu krajowa organizacja ochrony roślin Gwatemali przekazała Komisji na piśmie wykaz środków mających na celu zapewnienie spełnienia wymogów określonych w załączniku I pkt 1; |
| b) | do dnia 31 grudnia każdego roku krajowa organizacja ochrony roślin Gwatemali przedkłada Komisji wykaz punktów produkcji, wraz z ich kodami identyfikacyjnymi, zatwierdzonych do wywozu określonych roślin do Unii w następnym roku kalendarzowym, oraz niezwłocznie powiadamia o wszelkich zmianach w tym wykazie; |
| c) | do dnia 31 marca każdego roku krajowa organizacja ochrony roślin Gwatemali przedkłada Komisji roczne sprawozdanie z działalności prowadzonej w poprzednim roku kalendarzowym zawierające wszystkie elementy określone w załączniku I pkt 2. |
2. W celu wprowadzenia określonych roślin na terytorium Unii podmiot profesjonalny dokonujący przywozu przedstawia dokument wydany przez właściwy organ, w którym to dokumencie potwierdza się, że podmiot profesjonalny otrzymujący określone rośliny spełnia wymogi określone w ust. 3.
3. Po wprowadzeniu do Unii określone rośliny mogą być przemieszczane wyłącznie do:
| a) | nieruchomości podmiotów profesjonalnych, które na podstawie art. 89 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2016/2031 są specjalnie upoważnione do wydawania paszportów roślin dla roślin ukorzenionych lub uprawianych z określonych roślin; lub |
| b) | nieruchomości podmiotów profesjonalnych, dla których właściwe organy wydają paszporty roślin w odniesieniu do określonych roślin. |
Przed otrzymaniem określonych roślin podmioty profesjonalne, o których mowa w akapicie pierwszym, informują właściwe organy o przewidywanej dacie przybycia tych roślin i przechowują kod identyfikacyjny, o którym mowa w załączniku I pkt 1 lit. c) ppkt (iii).
4. Rośliny bezpośrednio ukorzenione lub uprawiane z określonych roślin są oddzielone od wszelkich innych roślin podatnych na określone agrofagi. Podlegają one urzędowym inspekcjom co najmniej raz przed pierwszym przemieszczeniem poza nieruchomości danego podmiotu profesjonalnego i jak najbliżej momentu ich przemieszczenia. Inspekcje te obejmują, w przypadku podejrzenia zakażenia, pobieranie próbek i badania molekularne na obecność wirusa złotej mozaiki papryki, wirusa huasteco żółknięcia nerwów papryki, wirusa kędzierzawki liści dyni i wirusa ostrej kędzierzawki liści pomidora.
W przypadku stwierdzenia występowania określonych agrofagów na roślinach ukorzenionych lub uprawianych z określonych roślin co najmniej wszystkie rośliny ukorzenione lub uprawiane z tej samej partii określonych roślin zostają natychmiast zniszczone, a w stosownych przypadkach odpowiednie obiekty zostają oczyszczone i zdezynfekowane.
5. Państwa członkowskie niezwłocznie powiadamiają Komisję i pozostałe państwa członkowskie o każdym stwierdzeniu występowania określonego agrofaga na określonych roślinach lub na roślinach ukorzenionych lub uprawianych z określonych roślin. Komisja niezwłocznie informuje o tym krajową organizację ochrony roślin Gwatemali.
W przypadku gdy krajowa organizacja ochrony roślin Gwatemali zostanie poinformowana o występowaniu określonego agrofaga na określonych roślinach lub na roślinach ukorzenionych lub uprawianych z określonych roślin, punkt produkcji, z którego pochodzą określone rośliny, nie jest już zatwierdzony do celów wywozu do Unii, a krajowa organizacja ochrony roślin Gwatemali niezwłocznie usuwa ten punkt produkcji z wykazu zatwierdzonych punktów produkcji, o którym mowa w ust. 1 lit. b), do czasu wykazania, że przywrócono stan wolny od agrofaga.
Artykuł 4
Zmiana załącznika VI do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072
W załączniku VI do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 wprowadza się zmiany zgodnie z tekstem załącznika II.
Artykuł 5
Wejście w życie i rozpoczęcie stosowania
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie stosuje się do dnia 30 kwietnia 2028 r.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 2 czerwca 2025 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dz.U. L 317 z 23.11.2016, s. 4, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2016/2031/oj.
(2) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2019/2072 z dnia 28 listopada 2019 r. ustanawiające jednolite warunki wykonania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 w sprawie środków ochronnych przeciwko agrofagom roślin i uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 690/2008 oraz zmieniające rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2018/2019 (Dz.U. L 319 z 10.12.2019, s. 1; ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2019/2072/oj).
(3) Panel PLH EFSA (panel EFSA ds. zdrowia roślin), 2024 r., Ocena ryzyka związanego z towarami w odniesieniu do nieukorzenionych sadzonek rodzajów Petunia spp. i Calibrachoa spp. z Gwatemali (Dziennik EFSA 2024;22:e8544, https://doi.org/10.2903/j.efsa.2024.8544).
(4) Decyzja wykonawcza Komisji 2012/270/UE z dnia 16 maja 2012 r. w odniesieniu do środków nadzwyczajnych zapobiegających wprowadzaniu do Unii i rozprzestrzenianiu się w niej organizmów Epitrix cucumeris (Harris), Epitrix similaris (Gentner), Epitrix subcrinita (Lec.) i Epitrix tuberis (Gentner) (Dz.U. L 132 z 23.5.2012, s. 18; ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2012/270/oj).
(5) Rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2022/1941 z dnia 13 października 2022 r. w sprawie zakazu wprowadzania, przemieszczania, utrzymywania, rozmnażania lub uwalniania niektórych agrofagów na podstawie art. 30 ust. 1 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/2031 (Dz.U. L 268 z 14.10.2022, s. 13; ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2022/1941/oj).
ZAŁĄCZNIK I
Wymogi, o których mowa w art. 3, dotyczące wprowadzania określonych roślin na terytorium Unii
1.
Określone rośliny mogą być wprowadzane na terytorium Unii wyłącznie wówczas, gdy spełniają wszystkie następujące wymogi:| a) | zostały wyprodukowane w punktach produkcji, które:
|
| b) | były one:
|
| c) | przed wywozem każda partia określonych roślin z każdego punktu produkcji:
|
| d) | towarzyszy im świadectwo fitosanitarne wydane przez krajową organizację ochrony roślin Gwatemali, które poświadcza zgodność z wymogami niniejszego rozporządzenia i zawiera w rubryce „Deklaracja dodatkowa”:
|
2.
Roczne sprawozdanie z działalności za poprzedni rok kalendarzowy zawiera w odniesieniu do każdego punktu produkcji:| a) | liczbę określonych roślin wywożonych do Unii; |
| b) | przegląd urzędowych inspekcji przeprowadzonych przed wywozem; |
| c) | ustalenia dotyczące występowania określonych agrofagów; |
| d) | liczbę roślin zniszczonych z powodu podejrzenia porażenia lub porażenia określonymi agrofagami; oraz |
| e) | działania podjęte w celu przywrócenia stanu wolnego od agrofagów w punkcie produkcji i zapobieżenia ponownemu wystąpieniu określonych agrofagów. |
ZAŁĄCZNIK II
W pkt 18 załącznika VI do rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 tekst kolumny „Opis” otrzymuje brzmienie:
„Rośliny przeznaczone do sadzenia z rodziny Solanaceae, inne niż nasiona i rośliny objęte pozycjami 15, 16 lub 17 (*1)
(*1) z wyjątkiem następujących roślin:”
| - | nieukorzenione sadzonki przeznaczone do sadzenia rodzajów Calibrachoa i Petunia oraz ich mieszańce z Kenii, które mogą być wprowadzane do Unii z zastrzeżeniem wymogów określonych w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2025/1082 z dnia 2 czerwca 2025 r. ustanawiającym odstępstwo od rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 dotyczące wprowadzania na terytorium Unii nieukorzenionych sadzonek przeznaczonych do sadzenia rodzajów Calibrachoa spp., Petunia spp. oraz ich mieszańców z Kenii (Dz.U. L, 2025/1082, 3.6.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2025/1082/oj); |
| - | nieukorzenione sadzonki przeznaczone do sadzenia rodzajów Calibrachoa i Petunia oraz ich mieszańce z Gwatemali, które mogą być wprowadzane do Unii z zastrzeżeniem wymogów określonych w rozporządzeniu wykonawczym Komisji (UE) 2025/1078 z dnia 2 czerwca 2025 r. ustanawiającym odstępstwo od rozporządzenia wykonawczego (UE) 2019/2072 dotyczące wprowadzania na terytorium Unii nieukorzenionych sadzonek przeznaczonych do sadzenia rodzajów Calibrachoa spp., Petunia spp. oraz ich mieszańców z Gwatemali (Dz.U. L, 2025/1078, 3.6.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_impl/2025/1078/oj).”. |
POTRZEBUJESZ POMOCY?Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
