ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) 2025/1145
z dnia 10 czerwca 2025 r.
w sprawie nadzwyczajnych środków wspierania rynku w sektorach mleka i wieprzowiny w Niemczech
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (1), w szczególności jego art. 220 ust. 1 akapit pierwszy lit. a),
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | W dniu 10 stycznia 2025 r. Niemcy potwierdziły i zgłosiły ognisko pryszczycy („ognisko choroby”) w kraju związkowym Brandenburgia. Gatunkiem dotkniętym chorobą był wół domowy (bydło z gatunku Bubalus bubalis). |
| (2) | Niemcy niezwłocznie i skutecznie wprowadziły wszelkie niezbędne środki w zakresie zdrowia zwierząt i środki weterynaryjne wymagane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 (2) i rozporządzeniem delegowanym Komisji (UE) 2020/687 (3). |
| (3) | W szczególności Niemcy wprowadziły środki kontroli, monitorowania i zapobiegania oraz ustanowiły obszary zapowietrzone i zagrożone („obszary objęte ograniczeniami”) zgodnie z decyzjami wykonawczymi Komisji (UE) 2025/87 (4), (UE) 2025/186 (5) i (UE) 2025/323 (6). |
| (4) | Ponadto, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się pryszczycy oraz wszelkim dalszym zakłóceniom handlu w Niemczech i za granicą, Niemcy przyjęły pewne dodatkowe środki zapobiegawcze na określonych obszarach objętych ograniczeniami. W szczególności kraj związkowy Brandenburgia wydał ogólny zakaz przemieszczania („zakaz przemieszczania”) na swoim terytorium bydła, świń, owiec, kóz i wielbłądowatych w dniach 10-17 stycznia 2025 r. |
| (5) | Niemcy poinformowały Komisję, że niezbędne środki w zakresie zdrowia i środki weterynaryjne zastosowane w celu powstrzymania i zwalczenia choroby miały negatywne skutki dla wielu podmiotów i że podmioty te poniosły straty w dochodach, które nie kwalifikują się do wkładu finansowego Unii na podstawie rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/690 (7). |
| (6) | W dniu 28 lutego 2025 r. Komisja otrzymała od władz Niemiec formalny wniosek o częściowe sfinansowanie niektórych środków nadzwyczajnych na podstawie art. 220 ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do ogniska choroby z 10 stycznia 2025 r. |
| (7) | Wdrożenie środków w zakresie zdrowia zwierząt i środków weterynaryjnych, o których mowa w motywach 3 i 4, spowodowało utratę wyprodukowanego mleka surowego, którego nie można było dostarczyć ze względu na ograniczenia przemieszczania, oraz spadek wartości tuczników, które z tych samych powodów nie mogły zostać poddane ubojowi w momencie osiągnięcia normalnej masy handlowej. |
| (8) | Zgodnie z art. 220 ust. 5 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 Unia jest zobowiązana do zapewnienia częściowego finansowania nadzwyczajnych środków wspierania rynku odpowiadającego 60 % wydatków poniesionych przez Niemcy. Komisja powinna ustalić maksymalne ilości kwalifikujące się do finansowania w odniesieniu do każdego nadzwyczajnego środka wspierania rynku po rozpatrzeniu wniosku dotyczącego ogniska choroby przedłożonego przez Niemcy. |
| (9) | Aby uniknąć ryzyka nadmiernej rekompensaty, kwoty maksymalne i kwota ryczałtowa częściowego finansowania powinny opierać się na badaniach technicznych i ekonomicznych lub dokumentach księgowych oraz powinny być ustalone na odpowiednim poziomie w odniesieniu do maksymalnej liczby zwierząt i maksymalnej liczby kilogramów surowego mleka. |
| (10) | W celu uniknięcia ryzyka podwójnego finansowania straty poniesione przez beneficjentów nie mogą być stratami już zrekompensowanymi w ramach pomocy państwa lub ubezpieczenia, a częściowe finansowanie przez Unię na podstawie niniejszego rozporządzenia powinno być ograniczone do kwalifikujących się zwierząt i produktów, w odniesieniu do których nie otrzymano wkładu finansowego Unii na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/690. |
| (11) | Zakres i czas obowiązywania nadzwyczajnych środków wspierania rynku przewidzianych w niniejszym rozporządzeniu należy ograniczyć do tego, co jest absolutnie niezbędne do wsparcia rynku. W szczególności nadzwyczajne środki wspierania rynku powinny mieć zastosowanie wyłącznie do produkcji mleka surowego i mięsa wieprzowego w gospodarstwach położonych na obszarach objętych ograniczeniami i w okresie obowiązywania środków w zakresie zdrowia zwierząt i środków weterynaryjnych ustanowionych w przepisach Unii i Niemiec w odniesieniu do danego ogniska choroby. |
| (12) | W celu zapewnienia elastyczności w przypadku różnicy między liczbą zwierząt lub ilością produktu kwalifikujących się do rekompensaty a określonymi w niniejszym rozporządzeniu wartościami maksymalnymi, które oparto na szacunkach, rekompensatę można dostosować w granicach określonych limitów, o ile przestrzegana jest maksymalna kwota wydatków współfinansowanych przez Unię. |
| (13) | Aby zapewnić skuteczność tego środka wyjątkowego, beneficjenci powinni szybko otrzymać nadzwyczajne wsparcie finansowe. Ponadto należy zapewnić terminowe monitorowanie budżetu, a także bieżące śledzenie i efektywne wykorzystanie rezerwy rolnej, co zmaksymalizuje jej dostępność i zwiększy zdolność szybkiego reagowania na pojawiające się kryzysy. W związku z tym należy określić datę kwalifikowalności według której państwa członkowskie będą wypłacać to wsparcie beneficjentom. Wszelkie płatności dokonane po tej dacie należy uznać za niekwalifikujące się do finansowania unijnego. |
| (14) | Unia powinna zatem finansować wydatki poniesione przez Niemcy z tytułu niniejszego środka wyjątkowego wyłącznie w przypadku, gdy wydatki te zostały poniesione przed określoną datą kwalifikowalności. Wsparcie na rzecz tego środka wyjątkowego należy zatem wypłacić do dnia 30 listopada 2025 r. |
| (15) | Ponieważ żadne płatności dokonywane po dniu 30 listopada 2025 r. nie będą w żadnych okolicznościach uznawane za kwalifikowalne, art. 5 ust. 2 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/127 (8), który przewiduje proporcjonalne zmniejszenie płatności miesięcznych dokonanych po terminie, nie ma zastosowania. |
| (16) | Aby zagwarantować kwalifikowalność i prawidłowość płatności, Niemcy powinny przeprowadzić kontrole ex ante. |
| (17) | W celu zapewnienia natychmiastowego wdrożenia przez Niemcy środków określonych w niniejszym rozporządzeniu powinno ono wejść w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. |
| (18) | Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Komitetu ds. Wspólnej Organizacji Rynków Rolnych, |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
Artykuł 1
Unia zapewnia częściowe finansowanie odpowiadające 60 % wydatków poniesionych przez Niemcy w celu wsparcia rynku mleka i wieprzowiny poważnie dotkniętych wystąpieniem ogniska pryszczycy, które zostało wykryte i zgłoszone przez Niemcy w dniu 10 stycznia 2025 r.
Artykuł 2
1. Wydatki poniesione przez Niemcy kwalifikują się do częściowego finansowania przez Unię jedynie:
| a) | w okresie stosowania środków w zakresie zdrowia zwierząt i środków weterynaryjnych, o których mowa w przepisach Unii i Niemiec wymienionych w załączniku i dotyczących ogniska choroby, które wystąpiło 10 stycznia 2025 r.; oraz |
| b) | w odniesieniu do tych gospodarstw zajmujących się hodowlą bydła i trzody chlewnej, w których zastosowano środki w zakresie zdrowia zwierząt i środki weterynaryjne, i które znajdują się na obszarach, o których mowa w przepisach Unii wymienionych w załączniku („obszary objęte ograniczeniami”); oraz |
| c) | jeśli zostały wypłacone beneficjentowi przez Niemcy najpóźniej do dnia 30 listopada 2025 r.; oraz |
| d) | jeżeli za okres związany z ogniskiem choroby, o którym mowa w lit. a), na zwierzę lub produkt nie przyznano żadnej rekompensaty z tytułu pomocy państwa ani ubezpieczenia i w odniesieniu do którego nie otrzymano wkładu finansowego Unii na mocy rozporządzenia delegowanego (UE) 2021/690. |
2. Żaden z wydatków poniesionych przez Niemcy po dniu 30 listopada 2025 r. nie kwalifikuje się do finansowania unijnego, niezależnie od części wydatków, jaką stanowi.
Artykuł 3
1. Maksymalna kwota częściowego finansowania przez Unię wynosi 4 769 278 EUR, w następującym rozbiciu:
| a) | w przypadku strat związanych z niedostarczonym mlekiem surowym produkowanym w gospodarstwach na obszarach objętych ograniczeniami - maksymalnie 1 574 640 kg mleka objętego kodem CN 0401 20 99 ; |
| b) | w przypadku strat związanych z przedłużonymi okresami chowu i tuczu świń na obszarach objętych ograniczeniami - maksymalnie 120 000 świń objętych kodem CN 0103 92 19 . |
2. W przypadku gdy ilość surowego mleka lub liczba zwierząt kwalifikująca się do rekompensaty przekracza maksymalną liczbę kilogramów mleka surowego lub maksymalną liczbę zwierząt określoną w ust. 1, wydatki kwalifikujące się do częściowego finansowania przez Unię mogą zostać dostosowane w odniesieniu do danej kategorii i mogą przekroczyć kwoty wynikające z zastosowania wartości maksymalnych do danej kategorii, pod warunkiem że łączna kwota dostosowań wynosi mniej niż 20 % maksymalnej kwoty wydatków częściowo finansowanych przez Unię, o których mowa w ust. 1.
Artykuł 4
Niemcy przeprowadzają kontrole administracyjne i kontrole na miejscu zgodnie z art. 59 i 60 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 (9).
W szczególności Niemcy sprawdzają:
| a) | kwalifikowalność wnioskodawcy składającego wniosek o przyznanie wsparcia; |
| b) | w odniesieniu do każdego kwalifikującego się wnioskodawcy: kwalifikowalność, ilość i wartość faktycznie poniesionych strat w produkcji; |
| c) | czy żaden z kwalifikujących się wnioskodawców nie otrzymał finansowania z innych źródeł w celu zrekompensowania strat, o których mowa w art. 2 niniejszego rozporządzenia. |
W odniesieniu do kwalifikujących się wnioskodawców, w przypadku których kontrole administracyjne są zakończone, można wypłacić pomoc, nie czekając na przeprowadzenie wszystkich kontroli, zwłaszcza tych dotyczących wnioskodawców wybranych do kontroli na miejscu. Niemniej jednak wszystkie kontrole na miejscu przeprowadza się nie później niż 6 miesięcy po dokonaniu płatności.
W przypadkach, w których kwalifikowalność wnioskodawcy nie została potwierdzona, pomoc zostaje odzyskana i stosuje się sankcje zgodnie z art. 59 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2021/2116.
Artykuł 5
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie trzeciego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 10 czerwca 2025 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 671, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/1308/oj.
(2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 z dnia 9 marca 2016 r. w sprawie przenośnych chorób zwierząt oraz zmieniające i uchylające niektóre akty w dziedzinie zdrowia zwierząt („Prawo o zdrowiu zwierząt”) (Dz.U. L 84 z 31.3.2016, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2016/429/oj).
(3) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2020/687 z dnia 17 grudnia 2019 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/429 w odniesieniu do przepisów dotyczących zapobiegania niektórym chorobom umieszczonym w wykazie oraz ich zwalczania (Dz.U. L 174 z 3.6.2020, s. 64, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_del/2020/687/oj).
(4) Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2025/87 z dnia 13 stycznia 2025 r. dotycząca niektórych tymczasowych środków nadzwyczajnych w odniesieniu do pryszczycy w Niemczech (Dz.U. L, 2025/87, 14.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2025/87/oj).
(5) Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2025/186 z dnia 24 stycznia 2025 r. dotycząca niektórych środków nadzwyczajnych w odniesieniu do pryszczycy w Niemczech oraz uchylająca decyzję wykonawczą (UE) 2025/87 (Dz.U. L, 2025/186, 28.1.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2025/186/oj).
(6) Decyzja wykonawcza Komisji (UE) 2025/323 z dnia 11 lutego 2025 r. dotycząca niektórych środków nadzwyczajnych w odniesieniu do pryszczycy w Niemczech oraz uchylająca decyzję wykonawczą (UE) 2025/186 (Dz.U. L, 2025/323, 12.2.2025, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec_impl/2025/323/oj).
(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/690 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program na rzecz rynku wewnętrznego, konkurencyjności przedsiębiorstw, w tym małych i średnich przedsiębiorstw, dziedziny roślin, zwierząt, żywności i paszy, oraz statystyk europejskich (Program na rzecz jednolitego rynku) oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 99/2013, (UE) nr 1287/2013, (UE) nr 254/2014 i (UE) nr 652/2014 (Dz.U. L 153 z 3.5.2021, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/690/oj).
(8) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/127 z dnia 7 grudnia 2021 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 w odniesieniu do agencji płatniczych i innych organów, zarządzania finansami, rozliczania rachunków, zabezpieczeń oraz stosowania euro (Dz.U. L 20 z 31.1.2022, s. 95, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_del/2022/127/oj).
(9) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2116 z dnia 2 grudnia 2021 r. w sprawie finansowania wspólnej polityki rolnej, zarządzania nią i monitorowania jej oraz uchylające rozporządzenie (UE) nr 1306/2013 (Dz.U. L 435 z 6.12.2021, s. 187, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/2116/oj).
ZAŁĄCZNIK
Wykaz przepisów unijnych i niemieckich, o których mowa w art. 2 ust. 1, w których wymieniono obszary i okresy objęte ograniczeniami
Części Niemiec i okresy ustanowione zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2016/429, rozporządzeniem delegowanym (UE) 2020/687 i niemieckimi przepisami, i zdefiniowane w:
| - | decyzji wykonawczej (UE) 2025/87; |
| - | decyzji wykonawczej (UE) 2025/186; |
| - | decyzji wykonawczej (UE) 2025/323; |
| - | zarządzeniu Ministerstwa Rolnictwa, Żywności, Środowiska i Ochrony Konsumentów kraju związkowego Brandenburgia z dnia 10 stycznia 2025 r. w sprawie ochrony przed rozprzestrzenianiem się pryszczycy (GVBl.II/25, [nr 2]), ostatnio zmienionym zarządzeniem z dnia 15 stycznia 2025 r. (GVBl.II/25, [nr 4]). |
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
