ROZPORZĄDZENIE RADY (Euratom) 2025/1304
z dnia 23 czerwca 2025 r.
ustanawiające program badawczo-szkoleniowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na lata 2026-2027 uzupełniający program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz uchylające rozporządzenie (Euratom) 2021/765
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat ustanawiający Europejską Wspólnotę Energii Atomowej, w szczególności jego art. 7 akapit pierwszy,
uwzględniając wniosek Komisji Europejskiej,
po konsultacji z Komitetem Naukowo-Technicznym,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | Celem Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej (zwanej dalej „Wspólnotą”) jest podnoszenie jakości życia w państwach członkowskich przez promowanie i ułatwianie prowadzenia badań jądrowych w państwach członkowskich i uzupełnianie ich poprzez prowadzenie wspólnotowego programu badawczo-szkoleniowego. |
| (2) | Badania jądrowe mogą wnieść wkład w zapewnienie dobrostanu społecznego, dobrobytu gospodarczego oraz zrównoważenia środowiskowego przez poprawę bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego i ochrony radiologicznej. Badania naukowe w dziedzinie ochrony radiologicznej umożliwiły udoskonalenie technologii medycznych, z których korzysta wielu obywateli, oraz mogą prowadzić do korzystnych zmian w innych sektorach, takich jak przemysł, rolnictwo, ochrona środowiska i bezpieczeństwo. |
| (3) | W pełnym poszanowaniu prawa państw członkowskich do decydowania o swoim koszyku energetycznym wyniki badań przeprowadzonych w ramach programu ustanowionego niniejszym rozporządzeniem mogłyby przyczynić się do neutralnego dla klimatu systemu energetycznego w sposób bezpieczny, wydajny i pewny. |
| (4) | Aby zapewnić ciągłość badań jądrowych na poziomie Wspólnoty, konieczne jest ustanowienie programu badawczo-szkoleniowego Wspólnoty na okres od dnia 1 stycznia 2026 r. do dnia 31 grudnia 2027 r. (zwanego dalej „programem Euratom 2026-2027”), tak aby jego czas trwania był dostosowany do okresu obowiązywania wieloletnich ram finansowych na lata 2021-2027 określonych w rozporządzeniu Rady (UE, Euratom) 2020/2093 (1). Program Euratom 2026-2027 powinien kontynuować najważniejsze działania badawcze prowadzone w ramach poprzedniego programu badawczo-szkoleniowego Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na lata 2021-2025 ustanowionego decyzją Rady (Euratom) 2021/765) (2) (zwanego dalej „programem Euratom na lata 2021-2025”), mając te same cele i korzystając z tej samej metody wdrażania. |
| (5) | W sprawozdaniu Komisji dotyczącym śródokresowej oceny programu Euratom na lata 2021-2025 podkreślono znaczenie różnych cech tego programu. Zgodnie ze sprawozdaniem do cech tych należą: (a) szeroki portfel badań wspierających bezpieczeństwo jądrowe, jądrowe bezpieczeństwo fizyczne i zabezpieczenia materiałów jądrowych, ochronę radiologiczną i zastosowania niezwiązane z wytwarzaniem energii; (b) wartość dodaną UE dla badań nad rozszczepieniem jądrowym; (c) wsparcie dla zainteresowanych stron w formie poprawy bezpieczeństwa i bazy wiedzy w związku z kwestiami bezpieczeństwa dotyczącymi długoterminowej eksploatacji obecnych elektrowni jądrowych; (d) przygotowanie analiz bezpieczeństwa, bezpieczeństwa fizycznego i zabezpieczeń w odniesieniu do zaawansowanych systemów jądrowych; (e) dalszy rozwój badań nad syntezą jądrową poprzez poprawę zarządzania; oraz (f) określenie priorytetów programu oraz wskazanie bardziej wiarygodnych i realistycznych ścieżek. W sprawozdaniu stwierdzono, że cechy te powinno się zachować w programie Euratom 2026-2027. |
| (6) | Koncepcja i struktura programu Euratom 2026-2027 odpowiada na potrzebę osiągnięcia masy krytycznej wspieranych działań. Należy to osiągnąć poprzez ustanowienie ograniczonej liczby celów szczegółowych koncentrujących się na kwestii bezpiecznego korzystania z rozszczepienia jądrowego do zastosowań energetycznych i niezwiązanych z wytwarzaniem energii, utrzymywaniu i rozwoju niezbędnej wiedzy fachowej, wspieraniu energii termojądrowej oraz wspomaganiu polityk Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, zabezpieczeń materiałów jądrowych i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego. |
| (7) | Program Euratom 2026-2027 jest kluczowym elementem wysiłków Unii na rzecz dalszego rozwoju przywództwa technologicznego i promowania doskonałości jądrowych badań naukowych i innowacji, tak aby zapewnić - zgodnie z celami programu ustanowionymi w niniejszym rozporządzeniu - w dziedzinie jądrowej najwyższe normy w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczeń materiałów jądrowych, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji obiektów jądrowych. |
| (8) | Ponieważ wszystkie państwa członkowskie wykorzystują materiały promieniotwórcze, ważne jest zapewnienie odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi, zgodnie z wymogami dyrektywy Rady 2011/70/Euratom (3), aby uniknąć nakładania nadmiernych obciążeń na przyszłe pokolenia. Program Euratom 2026-2027 powinien nadal usprawniać i wspierać badania i rozwój technologii i kompetencji w dziedzinie gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi. |
| (9) | W ramach programu Euratom 2026-2027 badania nad syntezą jądrową powinny być realizowane zgodnie z europejskim planem działania w zakresie syntezy jądrowej, w którym nakreślono działania badawczo-rozwojowe wymagane do stworzenia podstawy do uruchomienia elektrowni termojądrowej, oraz zgodnie z decyzją Rady 2007/198/Euratom (4). Kluczowym etapem w perspektywie krótko- do średnioterminowej powinno być ukończenie budowy i uruchomienie ITER, a dynamiczny program badań nad syntezą jądrową powinien uzupełnić europejskie działania w zakresie ITER, aby wesprzeć jego przyszłą eksploatację oraz prace przygotowawcze do pierwszej elektrowni termojądrowej. |
| (10) | Poprzez wspieranie badań jądrowych program Euratom 2026-2027 powinien przyczynić się do osiągnięcia celów programu ramowego w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” (zwanego dalej „Horyzont Europa”) ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 (5) oraz ułatwić realizację strategii „Europa 2030” i wzmocnić europejską przestrzeń badawczą. |
| (11) | W programie Euratom 2026-2027 należy dążyć do synergii z programem „Horyzont Europa” i innymi programami unijnymi, począwszy od ich opracowywania i planowania strategicznego, przez wybór projektów, zarządzanie, komunikację, upowszechnianie i wykorzystywanie wyników po monitorowanie, audyt i administrowanie. |
| (12) | Działania w ramach programu Euratom 2026-2027 powinny być proporcjonalne, bez powielania ani wypierania finansowania prywatnego, oraz powinny tworzyć wyraźną europejską wartość dodaną. Zapewni to spójność między działaniami programu Euratom 2026-2027 a unijnymi zasadami pomocy państwa oraz unikanie nieuzasadnionych zakłóceń konkurencji na rynku wewnętrznym. |
| (13) | O ile to każde państwo członkowskie samo decyduje o korzystaniu z energii jądrowej, uznaje się również, że energia jądrowa odgrywa różną rolę w poszczególnych państwach członkowskich. Program Euratom 2026-2027 poprzez prowadzone w jego ramach działania badawcze przyczyni się również do pobudzenia między wszystkimi odpowiednimi zainteresowanymi stronami szerszej dyskusji odnośnie do możliwości oraz zagrożeń związanych z energią jądrową. |
| (14) | W celu odniesienia się do potrzeb w zakresie kształcenia i szkolenia program Euratom 2026-2027 powinien oferować wsparcie w postaci wkładu finansowego, tak by naukowcy zajmujący się dziedziną jądrową mogli kwalifikować się do korzystania z działań „Maria Skłodowska-Curie” na równi z naukowcami z innych dziedzin. |
| (15) | Niniejsze rozporządzenie określa pulę środków finansowych na cały czas trwania programu Euratom 2026-2027, które mają stanowić główną kwotę odniesienia dla Parlamentu Europejskiego i Rady podczas corocznej procedury budżetowej w rozumieniu pkt 18 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 16 grudnia 2020 r. pomiędzy Parlamentem Europejskim, Radą Unii Europejskiej i Komisją Europejską w sprawie dyscypliny budżetowej, współpracy w kwestiach budżetowych i należytego zarządzania finansami oraz w sprawie nowych zasobów własnych, w tym również harmonogramu wprowadzania nowych zasobów własnych (6). |
| (16) | Do niniejszego programu Euratom 2026-2027 stosuje się rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2024/2509 (7) (zwane dalej „rozporządzeniem finansowym”). Rozporządzenie finansowe określa zasady wykonania budżetu Unii, w tym zasady dotyczące dotacji, nagród, zamówień, zarządzania pośredniego, instrumentów finansowych, gwarancji budżetowych, pomocy finansowej oraz zwrotu kosztów poniesionych przez ekspertów zewnętrznych. Zasady przyjęte na podstawie art. 322 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) obejmują także ogólny system warunkowości służący ochronie budżetu Unii. |
| (17) | Rodzaje finansowania i metody realizacji na podstawie niniejszego rozporządzenia powinny być wybierane w zależności od ich adekwatności do osiągnięcia szczegółowych celów działań i uzyskania wyników, biorąc pod uwagę w szczególności koszty kontroli, obciążenie administracyjne oraz przewidywane ryzyko nieprzestrzegania przepisów. W przypadku dotacji powyższa zasada powinna obejmować rozważenie możliwości zastosowania płatności ryczałtowych, stawek zryczałtowanych i kosztów jednostkowych. |
| (18) | Należy zwrócić szczególną uwagę na zapewnienie odpowiedniego udziału małych i średnich przedsiębiorstw (MŚP) oraz ogólnie sektora prywatnego. W ramach uzgodnień dotyczących oceny i monitorowania należy przeprowadzać jakościowe i ilościowe oceny uczestnictwa MŚP. |
| (19) | Celem działalności prowadzonej w ramach programu Euratom 2026-2027 powinny być: zniesienie nierówności płci oraz propagowanie równości kobiet i mężczyzn w obszarze badań naukowych i innowacji, zgodnie z art. 2 i 3 Traktatu o Unii Europejskiej oraz art. 8 TFUE. Aspekt płci powinien być uwzględniany w badaniach naukowych i innowacjach oraz monitorowany na wszystkich etapach cyklu badawczego. |
| (20) | Dążąc do pogłębienia związków między nauką a społeczeństwem i wzmocnienia społecznego zaufania do nauki, program Euratom 2026-2027 powinien sprzyjać świadomemu zaangażowaniu obywateli i społeczeństwa obywatelskiego w sprawy badań naukowych i innowacji przez promowanie edukacji naukowej, zapewnianie szerszego dostępu do wiedzy naukowej, opracowywanie planów działań w dziedzinie odpowiedzialnych badań naukowych i innowacji wychodzących naprzeciw obawom i oczekiwaniom obywateli i społeczeństwa obywatelskiego, a także przez ułatwianie uczestnictwa obywateli i społeczeństwa obywatelskiego w działaniach realizowanych w ramach programu Euratom 2026-2027. |
| (21) | W działaniach objętych zakresem programu Euratom 2026-2027 należy przestrzegać praw podstawowych i zasad uznanych w szczególności w Karcie praw podstawowych Unii Europejskiej. |
| (22) | Należy w dalszym ciągu ułatwiać korzystanie z własności intelektualnej wypracowanej przez uczestników, a jednocześnie chronić uzasadnione interesy pozostałych uczestników i Wspólnoty zgodnie z Tytułem II rozdział 2 Traktatu ustanawiającego Europejską Wspólnotę Energii Atomowej (zwanego dalej „Traktatem Euratom”). |
| (23) | W celu zapewnienia jak największego oddziaływania finansowania ze środków Euratom Wspólnota może, w stosownych przypadkach, rozważyć partnerstwa europejskie z partnerami z sektora publicznego lub prywatnego, pod warunkiem że pożądane oddziaływanie może zostać skuteczniej osiągnięte poprzez partnerstwo niż przez samą Wspólnotę, oraz w porównaniu z innymi formami wsparcia w ramach programu Euratom 2026-2027. Niniejsze rozporządzenie powinno zapewnić, aby takie partnerstwa były jednoznacznie zgodne z podejściem opartym na ich cyklu życia oraz by realizowane były zgodnie z przejrzystym procesem wyboru i decyzyjnym zgodnie z załącznikiem III do rozporządzenia (UE) 2021/695. |
| (24) | Powinna również istnieć możliwość realizacji celów programu Euratom 2026-2027 za pomocą instrumentów finansowych i gwarancji budżetowych w ramach programów opartych na TFUE, pod warunkiem że działania te są zgodne z celami i zasadami takich programów. |
| (25) | Aby zapewnić najskuteczniejszą realizację i wypracować spójne, kompleksowe i przejrzyste ramy dla beneficjentów, uczestnictwo w programie Euratom 2026-2027 i upowszechnianie wyników badań naukowych powinny podlegać odnośnym zasadom rozporządzenia (UE) 2021/695, z pewnymi zmianami lub wyjątkami. Do celów niniejszego rozporządzenia powinny mieć zastosowanie odpowiednie definicje i główne rodzaje działań określone w tym rozporządzeniu. |
| (26) | Fundusz gwarancyjny dla uczestników utworzony w ramach programu „Horyzont 2020” ustanowionego rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 (8) i zarządzany przez Komisję okazał się ważnym mechanizmem zabezpieczającym, który zmniejsza ryzyko związane z kwotami należnymi i niezwróconymi przez uczestników niewywiązujących się ze zobowiązań. Ten mechanizm zabezpieczający należy w związku z tym kontynuować. Ponadto działania objęte niniejszym rozporządzeniem powinny również uwzględniać mechanizm ubezpieczeń wzajemnych ustanowiony zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/695. |
| (27) | Wspólne Centrum Badawcze (JRC) powinno - w stosownych przypadkach - nadal dostarczać Unii i państwom członkowskim niezależnych dowodów naukowych dostosowanych do potrzeb klienta i zapewniać im wsparcie techniczne w całym cyklu kształtowania polityki. Działania bezpośrednie JRC powinny być realizowane w sposób elastyczny, sprawny i przejrzysty, z uwzględnieniem odpowiednich potrzeb użytkowników JRC i potrzeb polityki unijnej, w szczególności w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego i zabezpieczenia materiałów jądrowych, oraz z zapewnieniem ochrony interesów finansowych Unii. Zgodnie z konkluzjami Rady z dnia 26 kwietnia 1994 r. w sprawie roli JRC, JRC powinno nadal generować dodatkowe zasoby, poprzez konkurencyjne działania wspierające na rzecz polityki Unii lub w imieniu stron trzecich. JRC powinno mieć możliwość uczestniczenia w działaniach pośrednich, o ile zostało to przewidziane w odpowiednim programie prac. |
| (28) | Zgodnie z rozporządzeniem finansowym, rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 (9) i rozporządzeniami Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 (10), (Euratom, WE) nr 2185/96 (11) i (UE) 2017/1939 (12) interesy finansowe Unii należy chronić za pomocą proporcjonalnych środków, w tym środków w zakresie zapobiegania nieprawidłowościom - w tym nadużyciom finansowym, ich wykrywania, korygowania i prowadzenia w ich sprawie postępowań, odzyskiwania środków utraconych, nienależnie wypłaconych lub nieodpowiednio wykorzystanych oraz, w stosownych przypadkach, nakładania kar administracyjnych. W szczególności, zgodnie z rozporządzeniami (Euratom, WE) nr 2185/96 i (UE, Euratom) nr 883/2013, Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) jest uprawniony do prowadzenia dochodzeń administracyjnych, w tym kontroli na miejscu i inspekcji, w celu ustalenia, czy miały miejsce nadużycia finansowe, korupcja lub jakakolwiek inna nielegalna działalność na szkodę interesów finansowych Unii. Zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2017/1939 Prokuratura Europejska (EPPO) jest uprawniona do prowadzenia postępowań przygotowawczych oraz wnoszenia i popierania oskarżeń w sprawie przestępstw naruszających interesy finansowe Unii, jak przewidziano w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 (13). Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda osoba lub podmiot, które otrzymują środki finansowe Unii, mają w pełni współpracować w celu ochrony interesów finansowych Unii, przyznać Komisji, OLAF, Trybunałowi Obrachunkowemu oraz, w przypadku państw członkowskich, które uczestniczą we wzmocnionej współpracy na podstawie rozporządzenia (UE) 2017/1939, EPPO niezbędne prawa i dostęp, a także zapewniać, aby wszelkie osoby trzecie uczestniczące w wykonywaniu środków finansowych Unii przyznały tym organom równoważne prawa. |
| (29) | Państwa trzecie mogą również uczestniczyć w programie Euratom 2026-2027 na podstawie odpowiednich instrumentów prawnych. W niniejszym rozporządzeniu należy wprowadzić przepis szczególny zobowiązujący państwa trzecie do przyznania właściwemu urzędnikowi zatwierdzającemu, OLAF oraz Trybunałowi Obrachunkowemu praw i dostępu niezbędnych do wykonywania w pełni ich odpowiednich kompetencji. |
| (30) | W celu zapewnienia jednolitych warunków realizacji działań w ramach programu Euratom 2026-2027 oraz ich monitorowania i oceny należy powierzyć Komisji uprawnienia wykonawcze. Uprawnienia te powinny być wykonywane zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 (14). |
| (31) | Zgodnie z pkt 22 i 23 Porozumienia międzyinstytucjonalnego z dnia 13 kwietnia 2016 r. w sprawie lepszego stanowienia prawa (15) program Euratom 2026-2027 powinien być przedmiotem ewaluacji na podstawie informacji zgromadzonych zgodnie ze szczególnymi wymogami dotyczącymi monitorowania, przy czym należy unikać obciążeń administracyjnych, w szczególności dla państw członkowskich, a także nadmiernej regulacji. Wymogi te powinny, w stosownych przypadkach, obejmować wymierne wskaźniki służące jako podstawa ewaluacji skutków programu Euratom 2026-2027 w praktyce. |
| (32) | Naukową i techniczną treść bezpośrednich działań JRC skonsultowano z Radą Gubernatorów JRC, ustanowioną decyzją Komisji 96/282/Euratom (16). |
| (33) | Na zasadzie dobrowolności skonsultowano się z Parlamentem Europejskim, który wydał opinię (17). Również na zasadzie dobrowolności skonsultowano się z Europejskim Komitetem Ekonomiczno-Społecznym, który wydał opinię (18). |
| (34) | Ze względu na pewność prawa rozporządzenie (Euratom) 2021/765 należy uchylić, |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
ROZDZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Artykuł 1
Przedmiot
Niniejsze rozporządzenie ustanawia program badawczo-szkoleniowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na okres od dnia 1 stycznia 2026 r. do dnia 31 grudnia 2027 r. („program Euratom 2026-2027”) oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania w działaniach pośrednich w ramach programu Euratom 2026-2027, jako uzupełnienie programu „Horyzont Europa”.
Ustanawia ono cele programu Euratom 2026-2027, budżet na lata 2026-2027, formy finansowania oraz zasady dotyczące przyznawania takiego finansowania.
Artykuł 2
Definicje
Do celów niniejszego rozporządzenia stosuje się odpowiednie definicje określone w rozporządzeniu (UE) 2021/695. Zawarte w tych definicjach odniesienia do Unii i programu „Horyzont Europa” odczytuje się odpowiednio jako odniesienia do Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej („Wspólnota”) i programu Euratom 2026-2027. Jednak do celów niniejszego rozporządzenia „program prac” oznacza dokument przyjmowany przez Komisję w celu realizacji programu Euratom 2026-2027 zgodnie z art. 16 niniejszego rozporządzenia.
Wszystkie zawarte w niniejszym rozporządzeniu odniesienia do rozporządzenia (UE) 2021/695 dotyczą wersji obowiązującej w dniu 23 czerwca 2025 r.
Artykuł 3
Cele programu
1. Ogólnym celem programu Euratom 2026-2027 jest prowadzenie działań badawczych w dziedzinie jądrowej i działań szkoleniowych z naciskiem na ciągłą poprawę bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego i ochrony radiologicznej, a także przyczynienie się do osiągnięcia celów programu „Horyzont Europa” między innymi w kontekście transformacji energetycznej.
2. Program Euratom 2026-2027 ma następujące cele szczegółowe:
| a) | poprawa i wsparcie bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczenia materiałów jądrowych, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji obiektów jądrowych, w tym bezpieczne wykorzystywanie energii jądrowej oraz zastosowań promieniowania jonizującego niezwiązanych z wytwarzaniem energii; |
| b) | utrzymywanie i dalsze rozwijanie wiedzy fachowej i kompetencji w dziedzinie jądrowej we Wspólnocie; |
| c) | wspieranie rozwoju energii syntezy jądrowej jako potencjalnego przyszłego źródła energii w produkcji energii elektrycznej oraz przyczynianie się do realizacji europejskiego planu działania w zakresie syntezy jądrowej; |
| d) | wspieranie polityki Unii i jej państw członkowskich w zakresie stałej poprawy bezpieczeństwa jądrowego, zabezpieczenia materiałów jądrowych i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego. |
3. Cele wymienione w ust. 1 i 2 są realizowane zgodnie z załącznikiem I. W należycie uzasadnionych przypadkach, realizowanie tych celów może uwzględniać reagowanie na pojawiające się możliwości, kryzysy i zagrożenia.
Artykuł 4
Budżet
1. Pula środków finansowych na realizację programu Euratom 2026-2027 na okres od dnia 1 stycznia 2026 r. do dnia 31 grudnia 2027 r. wynosi 598 346 804 EUR w cenach bieżących.
2. Szacunkowy podział kwoty, o której mowa w ust. 1, jest następujący:
| a) | 252 532 225 EUR na działania pośrednie w zakresie badań i rozwoju w dziedzinie syntezy jądrowej; |
| b) | 115 339 356 EUR na działania pośrednie w dziedzinie rozszczepienia jądrowego, bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej; |
| c) | 230 475 223 EUR na działania bezpośrednie podejmowane przez Wspólne Centrum Badawcze („JRC”). |
Komisja nie może zmienić kwoty, o której mowa w akapicie pierwszym lit. c).
3. Z kwoty, o której mowa w ust. 1, można również pokrywać wydatki na przygotowanie, monitorowanie, kontrolę, audyt, ocenę oraz inne rodzaje działalności i wydatki niezbędne do zarządzania programem Euratom 2026-2027 i jego realizacji, w tym wszystkie wydatki administracyjne, a także wydatki na ocenę realizacji jego celów. Wydatki administracyjne związane z działaniami pośrednimi nie mogą przekraczać 6 % kwoty działań pośrednich programu Euratom 2026-2027, o których mowa w ust. 2 akapit pierwszy lit. a) i b). Z kwoty, o której mowa w ust. 1, można również pokrywać:
| a) | w zakresie, w jakim są one związane z celami programu Euratom 2026-2027 - wydatki związane z badaniami, spotkaniami ekspertów, działalnością w zakresie informacji i komunikacji; |
| b) | wydatki związane z sieciami informatycznymi w zakresie przetwarzania i wymiany informacji, w tym z narzędziami informatycznymi dla przedsiębiorstw oraz z innego rodzaju pomocą techniczną i administracyjną niezbędną w związku z zarządzaniem programem Euratom 2026-2027. |
4. W razie potrzeby, aby umożliwić zarządzanie działaniami, które nie zostaną zakończone do dnia 31 grudnia 2027 r., w budżecie obejmującym okres po roku 2027 mogą zostać zapisane środki na pokrycie wydatków przewidzianych w ust. 3.
5. Zobowiązania budżetowe z tytułu działań trwających dłużej niż jeden rok budżetowy można rozłożyć na roczne raty na kilka lat.
6. Bez uszczerbku dla rozporządzenia (UE, Euratom) 2024/2509 (zwanego dalej „rozporządzeniem finansowym”) wydatki na działania wynikające z projektów ujętych w pierwszym programie prac mogą być kwalifikowalne od dnia 1 stycznia 2026 r.
7. Zasoby przydzielone państwom członkowskim w ramach zarządzania dzielonego mogą, na wniosek zainteresowanego państwa członkowskiego, zostać przesunięte do programu Euratom 2026-2027 z zastrzeżeniem warunków określonych w stosownych przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 (19). Komisja wykonuje te środki bezpośrednio zgodnie z art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. a) rozporządzenia finansowego lub pośrednio zgodnie z lit. c) tego akapitu. Zasoby te wykorzystuje się na rzecz danego państwa członkowskiego.
Artykuł 5
Państwa trzecie stowarzyszone z programem Euratom 2026-2027
1. W programie Euratom 2026-2027 mogą uczestniczyć do celów stowarzyszenia następujące państwa trzecie:
| a) | państwa przystępujące, państwa kandydujące i potencjalni kandydaci, zgodnie z ogólnymi zasadami i ogólnymi warunkami uczestnictwa tych państw w programach Wspólnoty, ustanowionymi w odpowiednich umowach ramowych i decyzjach rad stowarzyszenia lub w podobnych porozumieniach oraz zgodnie ze szczegółowymi warunkami ustanowionymi w porozumieniach między Wspólnotą a tymi państwami; |
| b) | państwa objęte europejską polityką sąsiedztwa, zgodnie z ogólnymi zasadami i ogólnymi warunkami udziału tych państw w programach Wspólnoty, ustanowionymi w odpowiednich umowach ramowych i decyzjach rad stowarzyszenia lub w podobnych porozumieniach oraz zgodnie ze szczegółowymi warunkami ustanowionymi w porozumieniach między Wspólnotą a tymi państwami; |
| c) | państwa trzecie i terytoria spełniające wszystkie poniższe kryteria:
|
2. Stowarzyszenie z programem Euratom 2026-2027 każdego z państw trzecich, o których mowa w ust. 1 lit. c), odbywa się zgodnie z warunkami określonymi w szczegółowym układzie obejmującym udział tego państwa trzeciego w dowolnym programie Wspólnoty lub Unii, pod warunkiem że układ ten:
| a) | zapewnia sprawiedliwą równowagę w odniesieniu do wkładów i korzyści państwa trzeciego uczestniczącego w programach Wspólnoty lub Unii; |
| b) | określa warunki uczestnictwa w programach Wspólnoty lub Unii, w tym sposób obliczania wkładów finansowych do poszczególnych programów, i związane z tymi programami koszty administracyjne; |
| c) | nie przyznaje państwu trzeciemu jakichkolwiek uprawnień decyzyjnych w odniesieniu do programu Euratom 2026-2027; |
| d) | gwarantuje prawa Unii do zapewnienia należytego zarządzania finansami i ochrony jej interesów finansowych. |
Wkłady, o których mowa w akapicie pierwszym lit. b) niniejszego ustępu, stanowią dochody przeznaczone na określony cel zgodnie z art. 21 ust. 5 rozporządzenia finansowego.
3. Zakres stowarzyszenia każdego państwa trzeciego z programem Euratom 2026-2027 uwzględnia cel, jakim jest pobudzanie wzrostu gospodarczego w Unii poprzez innowacje. W związku z tym części programu Euratom 2026-2027 mogą zostać wyłączone z układu o stowarzyszeniu zawieranego z określonym państwem, z wyjątkiem państw przystępujących, państw kandydujących i potencjalnych kandydatów.
4. W układzie o stowarzyszeniu przewiduje się, w stosownych przypadkach, wynikające z zasady wzajemności uczestnictwo podmiotów prawnych z siedzibą w Unii w równoważnych programach państw stowarzyszonych zgodnie z warunkami ustanowionymi w tych programach.
5. W stosownych przypadkach warunki dotyczące ustalania poziomu wkładu finansowego muszą zapewniać automatyczną korektę wszelkiej znaczącej nierównowagi w stosunku do kwoty, jaką podmioty z siedzibą w państwie stowarzyszonym otrzymują z tytułu uczestnictwa w programie Euratom 2026-2027, z uwzględnieniem kosztów zarządzania programem Euratom 2026-2027 oraz jego realizacji i funkcjonowania.
Artykuł 6
Realizacja i formy finansowania
1. Program Euratom 2026-2027 jest realizowany za pomocą zarządzania bezpośredniego zgodnie z rozporządzeniem finansowym lub za pomocą zarządzania pośredniego przez organy finansujące, o których mowa w art. 62 ust. 1 akapit pierwszy lit. c) rozporządzenia finansowego.
2. Finansowanie w ramach programu Euratom 2026-2027 można również zapewnić w dowolnej formie przewidzianej w rozporządzeniu finansowym, jednak w przypadku działań pośrednich w ramach programu Euratom 2026-2027 dotacje stanowią główną formę wsparcia. Finansowanie w ramach programu Euratom 2026-2027 można również zapewnić w formie nagród, zamówień publicznych i instrumentów finansowych w ramach działań łączonych.
3. Główne rodzaje działań prowadzonych w ramach programu Euratom 2026-2027, określono i zdefiniowano w art. 2 rozporządzenia (UE) 2021/695 i obejmują one działania w zakresie badań naukowych i innowacji, działania innowacyjne, działania w zakresie innowacji i wprowadzania na rynek, działania w zakresie szkoleń i mobilności, działania współfinansowane z programu, działania w zakresie przedkomercyjnych zamówień publicznych, działania w zakresie koordynacji i wsparcia, nagrody motywacyjne i nagrody za osiągnięcia.
Formy finansowania, o których mowa w ust. 2 niniejszego artykułu, stosuje się w sposób elastyczny w ramach wszystkich celów programu Euratom 2026-2027, przy czym ich zastosowanie ustala się na podstawie potrzeb i charakteru danych celów.
4. W ramach programu Euratom 2026-2027 wspiera się również działania bezpośrednie podejmowane przez Wspólne Centrum Badawcze (JRC).
Artykuł 7
Partnerstwa europejskie
1. Części programu Euratom 2026-2027 mogą być realizowane poprzez partnerstwa europejskie.
2. Udział Wspólnoty w partnerstwach europejskich może przyjmować dowolną z następujących form:
| a) | uczestnictwo w partnerstwach utworzonych na podstawie protokołów ustaleń lub ustaleń umownych między Komisją a partnerami publicznymi lub prywatnymi określających cele partnerstwa europejskiego, odnośne zobowiązania wszystkich zaangażowanych stron dotyczące ich wkładów finansowych lub rzeczowych, kluczowe wskaźniki efektywności i oddziaływania, rezultaty, jakie mają zostać uzyskane, oraz ustalenia dotyczące sprawozdawczości; obejmują one określenie uzupełniającej działalności w zakresie badań naukowych i innowacji realizowanej przez partnerów oraz przez program Euratom 2026-2027 (współprogramowane partnerstwa europejskie); |
| b) | uczestnictwo w programie dotyczącym działalności w zakresie badań naukowych i innowacji, określającym cele, kluczowe wskaźniki efektywności i oddziaływania oraz rezultaty, jakie mają zostać uzyskane, a także wnoszenie finansowego wkładu do takiego programu, w oparciu o zobowiązanie partnerów dotyczące ich wkładów finansowych lub rzeczowych oraz integrację ich odpowiedniej działalności z wykorzystaniem działania współfinansowania w ramach programu Euratom 2026-2027 (współfinansowane partnerstwa europejskie). |
3. Partnerstwa europejskie:
| a) | ustanawia się w przypadkach, w których cele programu Euratom 2026-2027 zostałyby osiągnięte w sposób bardziej skuteczny niż przez samą Wspólnotę i w porównaniu z innymi postaciami wsparcia w ramach programu Euratom 2026-2027; odpowiednią część budżetu programu Euratom 2026-2027 przydziela się na te części; |
| b) | realizuje się, stosując takie zasady, jak: unijna wartość dodana, przejrzystość i otwartość, oraz oddziaływanie w Europie i na rzecz Europy, silny efekt dźwigni o odpowiedniej skali, długoterminowe zaangażowanie wszystkich uczestniczących stron, elastyczność w realizacji, spójność, koordynacja i komplementarność z unijnymi, lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i, w stosownych przypadkach, międzynarodowymi inicjatywami lub innymi partnerstwami europejskimi; |
| c) | mają wyraźne podejście oparte na cyklu życia, zawiera się je na czas określony i przewiduje warunki stopniowego wycofywania finansowania ze środków programu Euratom 2026-2027. |
4. Przepisy i kryteria dotyczące kwalifikacji, realizacji, monitorowania, oceny i stopniowego wycofywania partnerstw europejskich określono w załączniku III do rozporządzenia (UE) 2021/695.
Artykuł 8
Otwarta nauka
Do programu Euratom 2026-2027 mają zastosowanie przepisy dotyczące otwartej nauki ustanowione w rozporządzeniu (UE) 2021/695.
Artykuł 9
Działania kwalifikowalne oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania wyników badań naukowych
1. Do finansowania kwalifikują się wyłącznie działania służące realizacji celów, o których mowa w art. 3.
2. Z zastrzeżeniem ust. 3 i 4 niniejszego artykułu, do działań wspieranych w ramach programu Euratom 2026-2027 stosuje się tytuł II dotyczący zasad uczestnictwa i upowszechniania zawartych w rozporządzeniu (UE) 2021/695. Zawarte w rozporządzeniu (UE) 2021/695 odniesienia do Unii i programu „Horyzont Europa” odczytuje się w stosownych przypadkach jako odniesienia do Wspólnoty i programu Euratom 2026-2027. Zawarte w rozporządzeniu (UE) 2021/695 odniesienia do „przepisów bezpieczeństwa” interpretuje się jako obejmujące ochronę interesów obronnych państw członkowskich w rozumieniu art. 24 Traktatu Euratom.
3. Na zasadzie odstępstwa od art. 40 ust. 4 rozporządzenia (UE) 2021/695 prawo sprzeciwu wobec przeniesienia własności rezultatów lub wobec udzielenia wyłącznej licencji w odniesieniu do rezultatów może obejmować udzielanie licencji niewyłącznych.
4. W drodze odstępstwa od art. 41 ust. 9 rozporządzenia (UE) 2021/695 beneficjent, który otrzymał finansowanie od Wspólnoty, udostępnia nieodpłatnie instytucjom Wspólnoty, organom finansującym lub Europejskiemu Wspólnemu Przedsięwzięciu na rzecz Realizacji Projektu ITER i Rozwoju Energii Termojądrowej (Fusion for Energy) ustanowionemu decyzją 2007/198/Euratom („wspólne przedsięwzięcie Fusion for Energy”) dostęp do swoich rezultatów w celu rozwoju, realizacji i monitorowania strategii politycznych i programów Wspólnoty lub zobowiązań w ramach międzynarodowej współpracy z państwami trzecimi i organizacjami międzynarodowymi. Takie prawa dostępu obejmują prawo do upoważniania osób trzecich do korzystania z tych rezultatów w zamówieniach publicznych oraz prawo do udzielania sublicencji. Prawa dostępu są ograniczone do wykorzystania niekomercyjnego i niekonkurencyjnego.
5. Mechanizm Ubezpieczeń Wzajemnych ustanowiony zgodnie z rozporządzeniem (UE) 2021/695 ma pokrywać ryzyko związane z niemożnością odzyskania od beneficjentów kwot należnych Komisji lub organom finansującym na podstawie niniejszego rozporządzenia.
Artykuł 10
Finansowanie skumulowane, alternatywne i łączone
1. Program Euratom 2026-2027 realizuje się w synergii z programem „Horyzont Europa” i innymi unijnymi programami.
2. Aby osiągnąć cele programu Euratom 2026-2027 oraz sprostać wyzwaniom wspólnym dla programu Euratom 2026-2027 i programu „Horyzont Europa”, działania dotyczące celów ustanowionych w programie Euratom 2026-2027 lub działania służące realizacji programu „Horyzont Europa” mogą korzystać z finansowego wkładu Wspólnoty, z zastrzeżeniem art. 9. W szczególności program Euratom 2026-2027 może zapewniać wkład finansowy na rzecz działań „Maria Skłodowska-Curie”, aby wspierać działania mające znaczenie dla badań jądrowych.
3. Działanie, które otrzymało wkład z innego programu unijnego, może również otrzymać wkład w ramach programu Euratom 2026-2027, pod warunkiem że wkłady te nie pokrywają tych samych kosztów. Zasady odpowiedniego programu wnoszącego wkład mają zastosowanie do odpowiedniego wkładu w działanie. Finansowanie skumulowane nie może przekraczać łącznych kosztów kwalifikowalnych działania. Wsparcie w ramach poszczególnych programów może być obliczane proporcjonalnie, zgodnie z dokumentami określającymi warunki wsparcia.
4. Na działania można przyznać wsparcie z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego lub Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, zgodnie z odpowiednimi przepisami rozporządzenia (UE) 2021/1060, w przypadku gdy przyznano im znak „pieczęci doskonałości” w ramach programu Euratom 2026-2027, w oparciu o spełnienie następujących łącznych warunków:
| a) | zostały ocenione w kontekście zaproszenia do składania wniosków w ramach programu Euratom 2026-2027; |
| b) | spełniają minimalne wymagania jakościowe określone w tym zaproszeniu do składania wniosków; |
| c) | nie mogą być finansowane w ramach tego zaproszenia do składania wniosków z uwagi na ograniczenia budżetowe. |
ROZDZIAŁ II
PROGRAMOWANIE, MONITOROWANIE, OCENA I KONTROLA
Artykuł 11
Programy prac
1. Działania pośrednie programu Euratom 2026-2027 są realizowane w ramach programów pracy, o których mowa w art. 110 rozporządzenia finansowego. W stosownych przypadkach programy prac określają całkowitą kwotę zarezerwowaną na działania łączone. Komisja przyjmuje programy prac w drodze aktów wykonawczych. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą sprawdzającą, o której mowa w art. 16 ust. 4.
2. Oprócz wymogów określonych w art. 110 rozporządzenia finansowego programy prac zawierają w stosownych przypadkach:
| a) | orientacyjną kwotę przydzieloną na każde działanie oraz orientacyjny harmonogram realizacji; |
| b) | w odniesieniu do dotacji - ich priorytety, kryteria kwalifikacji i wyboru, relatywną wagę poszczególnych kryteriów przyznawania oraz maksymalną stawkę finansowania w odniesieniu do łącznych kosztów kwalifikowalnych; |
| c) | wszelkie dodatkowe obowiązki beneficjentów, zgodnie z art. 39 i 41 rozporządzenia (UE) 2021/695; |
| d) | podejście wieloletnie i kierunki strategiczne na kolejne lata realizacji. |
3. Komisja sporządza wieloletni program prac dotyczący działań bezpośrednich podejmowanych przez JRC zgodnie z decyzją 96/282/Euratom.
Artykuł 12
Monitorowanie i sprawozdawczość
1. Komisja stale monitoruje zarządzanie programem Euratom 2026-2027 i jego realizację. W celu zwiększenia przejrzystości regularnie aktualizowane dane są publikowane w dostępny sposób na stronie internetowej Komisji.
Wskaźniki służące do składania corocznego sprawozdania odzwierciedlającego postępy w realizacji programu Euratom 2026-2027 w odniesieniu do celów ustanowionych w art. 3 są określone w załączniku II, wraz ze ścieżkami oddziaływania.
2. Aby zapewnić skuteczną ocenę postępów w realizacji celów programu Euratom 2026-2027, Komisja przyjmuje akty wykonawcze dotyczące ustanowienia ram monitorowania i oceny, w szczególności poprzez ustalenie poziomów wyjściowych i docelowych zgodnie z załącznikiem II. Te akty wykonawcze przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą na podstawie art. 16 ust. 3.
3. System sprawozdawczości na temat wyników zapewnia efektywne, skuteczne i terminowe gromadzenie danych na potrzeby monitorowania realizacji programu Euratom 2026-2027 i jego rezultatów, bez zwiększania obciążeń administracyjnych dla beneficjentów. W tym celu na odbiorców środków finansowych Wspólnoty oraz, w stosownych przypadkach, na państwa członkowskie, nakłada się proporcjonalne wymogi dotyczące sprawozdawczości.
Artykuł 13
Informacja, komunikacja, promocja, upowszechnianie i wykorzystywanie
1. Odbiorcy finansowania ze środków programu Euratom 2026-2027 podają informacje o pochodzeniu tych środków oraz zapewniają eksponowanie finansowania wspólnotowego, w szczególności podczas promowania działań i ich rezultatów, poprzez dostarczanie spójnych, skutecznych i proporcjonalnych ukierunkowanych informacji przeznaczonych dla różnych grup odbiorców, w tym dla mediów i opinii publicznej.
2. Komisja prowadzi działania informacyjne i komunikacyjne związane z programem Euratom 2026-2027 oraz realizowanymi w jego ramach działaniami i uzyskanymi rezultatami. Ponadto dostarcza państwom członkowskim i beneficjentom terminowych i szczegółowych informacji. Na rzecz zainteresowanych podmiotów świadczone są oparte na dowodach usługi nawiązywania kontaktów wykorzystujące informacje analityczne i podobieństwa sieciowe, aby tworzyć konsorcja dla projektów realizowanych w ramach współpracy, ze zwróceniem szczególnej uwagi na określanie możliwości w zakresie tworzenia sieci kontaktów przez podmioty prawne z państw członkowskich osiągających słabe wyniki w zakresie badań naukowych i innowacji. Na podstawie takiej analizy można, z myślą o konkretnych zaproszeniach do składania wniosków, organizować wydarzenia ułatwiające nawiązywanie kontaktów.
3. Komisja ustanawia również strategię na rzecz upowszechniania i wykorzystywania służącą zwiększeniu dostępności i rozpowszechniania uzyskanych w programie Euratom 2026-2027 rezultatów badań naukowych i innowacji oraz wiedzy, aby przyspieszyć ich wykorzystywanie, a następnie absorpcję przez rynek, aby promować współpracę badawczą oraz aby zwiększyć oddziaływanie programu Euratom 2026-2027.
4. Zasoby finansowe przydzielone na program Euratom 2026-2027 przyczyniają się również do komunikacji instytucjonalnej w zakresie priorytetów politycznych Wspólnoty oraz działalności w zakresie informacji, komunikacji, promocji, upowszechniania i wykorzystywania, w zakresie, w jakim priorytety te są związane z celami, o których mowa w art. 3.
Artykuł 14
Ocena
1. Oceny programu Euratom 2026-2027 przeprowadza się w terminie pozwalającym na uwzględnienie ich wyników w procesie decyzyjnym dotyczącym programu Euratom 2026-2027, kolejnego programu i innych inicjatyw w zakresie badań naukowych i innowacji.
2. Po zakończeniu realizacji programu Euratom 2026-2027, lecz nie później niż cztery lata po upływie okresu określonego w art. 1, Komisja przeprowadza ocenę końcową programu Euratom 2026-2027 i programu Euratom na lata 2021-2025 z pomocą niezależnych ekspertów wybranych w drodze przejrzystej procedury. Obejmuje ona ocenę długoterminowych skutków poprzednich programów badawczo-szkoleniowych Euratom oraz skuteczności, wydajności, adekwatności, spójności i wspólnotowej wartości dodanej programu Euratom 2026-2027.
3. Komisja publikuje i przekazuje wnioski z tych ocen, opatrzone własnymi komentarzami, Parlamentowi Europejskiemu, Radzie, Europejskiemu Komitetowi Ekonomiczno-Społecznemu i Komitetowi Regionów.
Artykuł 15
Audyty
1. System kontroli programu Euratom 2026-2027 zapewnia właściwą równowagę między zaufaniem a kontrolą, z uwzględnieniem kosztów administracyjnych i innych kosztów kontroli na wszystkich poziomach, w szczególności kosztów ponoszonych przez beneficjentów. Zasady audytu muszą być jasne, systematyczne i spójne w całym programie Euratom 2026-2027.
2. Działania otrzymujące wspólne finansowanie z różnych programów unijnych podlegają tylko jednemu audytowi obejmującemu wszystkie odnośne programy i ich odpowiednie obowiązujące przepisy.
3. Komisja lub odpowiedni organ finansujący może opierać się na połączonych przeglądach systemów na poziomie beneficjenta. Takie połączone przeglądy są fakultatywne w odniesieniu do określonych rodzajów beneficjentów i składają się z audytu systemów i procesu, uzupełnionego audytem transakcji. Takie audyty transakcji są przeprowadzane przez właściwego niezależnego audytora posiadającego uprawnienia do wykonywania ustawowych badań dokumentów rachunkowych zgodnie z dyrektywą 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady (20). Audyty systemów i procesów mogą być wykorzystywane przez Komisję lub odpowiedni organ finansujący w celu określenia ogólnej pewności co do należytego zarządzania finansami oraz ponownego rozważenia poziomu audytów ex post, a także w celu wydawania poświadczeń sprawozdań finansowych.
4. Zgodnie z art. 127 rozporządzenia finansowego Komisja lub organ finansujący mogą opierać się na audytach dotyczących wykorzystania wkładów Wspólnoty przeprowadzanych przez inne niezależne i kompetentne osoby lub podmioty, w tym przez osoby lub podmioty inne niż te, które zostały upoważnione przez instytucje lub organy Unii.
5. Audyty można przeprowadzać w okresie do dwóch lat od płatności salda.
6. Komisja publikuje wytyczne dotyczące audytu, mające na celu zapewnienie rzetelnego i jednolitego stosowania oraz interpretacji procedur i przepisów audytowych przez cały okres programu Euratom 2026-2027.
Artykuł 16
Procedura komitetowa
1. Komisję wspomaga komitet. Komitet ten jest komitetem w rozumieniu rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
2. Komitet spotyka się w dwóch różnych składach, które zajmują się odpowiednio aspektami programu Euratom 2026-2027 związanymi z rozszczepieniem jądrowym oraz z syntezą jądrową.
Z myślą o ułatwieniu realizacji programu Euratom 2026-2027, w związku z każdym posiedzeniem komitetu zgodnie z porządkiem obrad, Komisja pokryje, zgodnie z ustalonymi przez siebie wytycznymi, koszty poniesione przez jednego przedstawiciela z każdego państwa członkowskiego, jak również jednego eksperta lub doradcy z każdego państwa członkowskiego w odniesieniu do tych punktów porządku obrad, które wymagają wykorzystania przez dane państwo członkowskie określonej wiedzy fachowej.
3. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 4 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
4. W przypadku odesłania do niniejszego ustępu stosuje się art. 5 rozporządzenia (UE) nr 182/2011.
5. W przypadku gdy opinia komitetu ma być uzyskana w drodze procedury pisemnej, procedura ta kończy się bez osiągnięcia rezultatu, gdy zdecyduje o tym przewodniczący komitetu lub wniesie o to zwykła większość członków komitetu, przed upływem terminu na wydanie opinii.
6. Komisja regularnie informuje komitet o ogólnych postępach w realizacji programu Euratom 2026-2027 oraz przekazuje komitetowi aktualne informacje na temat wszystkich działań zaproponowanych lub finansowanych w ramach programu Euratom 2026-2027.
Artykuł 17
Ochrona interesów finansowych Unii
W przypadku gdy państwo trzecie uczestniczy w programie Euratom 2026-2027 na podstawie decyzji przyjętej na mocy umowy międzynarodowej lub na podstawie jakiegokolwiek innego instrumentu prawnego, przyznaje ono właściwemu urzędnikowi zatwierdzającemu, OLAF i Trybunałowi Obrachunkowemu prawa i dostęp niezbędne do wykonywania w pełni ich odpowiednich kompetencji. W przypadku OLAF takie prawa obejmują prawo do prowadzenia dochodzeń, w tym kontroli na miejscu i inspekcji, przewidzianych w rozporządzeniu (UE, Euratom) nr 883/2013.
ROZDZIAŁ III
PRZEPISY PRZEJŚCIOWE I KOŃCOWE
Artykuł 18
Uchylenie
Rozporządzenie (Euratom) 2021/765 traci moc z dniem 1 stycznia 2026 r.
Artykuł 19
Przepisy przejściowe
1. Niniejsze rozporządzenie nie ma wpływu na kontynuację lub modyfikację działań rozpoczętych na podstawie rozporządzenia (Euratom) 2021/765, które nadal stosuje się do tych działań aż do ich zakończenia.
2. W stosownych przypadkach wszelkie nieukończone zadania wykonywane przez komitet ustanowiony na podstawie rozporządzenia (Euratom) 2021/765 przejmuje komitet, o którym mowa w art. 16 niniejszego rozporządzenia.
3. Pula środków finansowych przeznaczonych na program Euratom 2026-2027 może również obejmować wydatki na wsparcie techniczne i administracyjne na potrzeby przejścia między programem Euratom 2026-2027, a środkami przyjętymi na podstawie rozporządzenia (Euratom) 2021/765.
Artykuł 20
Wejście w życie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie z dniem jego opublikowania w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 23 czerwca 2025 r.
W imieniu Rady
Przewodnicząca
K. KALLAS
(1) Rozporządzenie Rady (UE, Euratom) 2020/2093 z dnia 17 grudnia 2020 r. określające wieloletnie ramy finansowe na lata 2021-2027 (Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 11, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2020/2093/oj).
(2) Rozporządzenie Rady (Euratom) 2021/765 z dnia 10 maja 2021 r. ustanawiające program badawczo-szkoleniowy Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej na lata 2021-2025 uzupełniający program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz uchylające rozporządzenie (Euratom) 2018/1563 (Dz.U. L 167 I z 12.5.2021, s. 81, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/765/oj).
(3) Dyrektywa Rady 2011/70/Euratom z dnia 19 lipca 2011 r. ustanawiająca ramy wspólnotowe w zakresie odpowiedzialnego i bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi (Dz.U. L 199 z 2.8.2011, s. 48, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2011/70/oj).
(4) Decyzja Rady 2007/198/Euratom z dnia 27 marca 2007 r. powołująca europejskie wspólne przedsięwzięcie na rzecz realizacji projektu ITER i rozwoju energii termojądrowej oraz przyznająca mu określone korzyści (Dz.U. L 90 z 30.3.2007, s. 58, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2007/198/oj).
(5) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/695 z dnia 28 kwietnia 2021 r. ustanawiające program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji „Horyzont Europa” oraz zasady uczestnictwa i upowszechniania obowiązujące w tym programie oraz uchylające rozporządzenia (UE) nr 1290/2013 i (UE) nr 1291/2013 (Dz.U. L 170 z 12.5.2021, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/695/oj).
(6) Dz.U. L 433 I z 22.12.2020, s. 28, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_interinstit/2020/1222/oj.
(7) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) 2024/2509 z dnia 23 września 2024 r. w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (Dz.U. L, 2024/2509, 26.9.2024, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2024/2509/oj).
(8) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1291/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. ustanawiające „Horyzont 2020” - program ramowy w zakresie badań naukowych i innowacji (2014-2020) oraz uchylające decyzję nr 1982/2006/WE (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 104, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/1291/oj).
(9) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE, Euratom) nr 883/2013 z dnia 11 września 2013 r. dotyczące dochodzeń prowadzonych przez Europejski Urząd ds. Zwalczania Nadużyć Finansowych (OLAF) oraz uchylające rozporządzenie (WE) nr 1073/1999 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenie Rady (Euratom) nr 1074/1999 (Dz.U. L 248 z 18.9.2013, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/883/oj).
(10) Rozporządzenie Rady (WE, Euratom) nr 2988/95 z dnia 18 grudnia 1995 r. w sprawie ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich (Dz.U. L 312 z 23.12.1995, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/1995/2988/oj).
(11) Rozporządzenie Rady (Euratom, WE) nr 2185/96 z dnia 11 listopada 1996 r. w sprawie kontroli na miejscu oraz inspekcji przeprowadzanych przez Komisję w celu ochrony interesów finansowych Wspólnot Europejskich przed nadużyciami finansowymi i innymi nieprawidłowościami (Dz.U. L 292 z 15.11.1996, s. 2, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/1996/2185/oj).
(12) Rozporządzenie Rady (UE) 2017/1939 z dnia 12 października 2017 r. wdrażające wzmocnioną współpracę w zakresie ustanowienia Prokuratury Europejskiej (Dz.U. L 283 z 31.10.2017, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2017/1939/oj).
(13) Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/1371 z dnia 5 lipca 2017 r. w sprawie zwalczania za pośrednictwem prawa karnego nadużyć na szkodę interesów finansowych Unii (Dz.U. L 198 z 28.7.2017, s. 29, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2017/1371/oj).
(14) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 182/2011 z dnia 16 lutego 2011 r. ustanawiające przepisy i zasady ogólne dotyczące trybu kontroli przez państwa członkowskie wykonywania uprawnień wykonawczych przez Komisję (Dz.U. L 55 z 28.2.2011, s. 13, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2011/182/oj).
(15) Dz.U. L 123 z 12.5.2016, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/agree_interinstit/2016/512/oj.
(16) Decyzja Komisji 96/282/Euratom z dnia 10 kwietnia 1996 r. w sprawie reorganizacji Wspólnego Centrum Badawczego (Dz.U. L 107 z 30.4.1996, s. 12, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/1996/282/oj).
(17) Opinia z dnia 22 maja 2025 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(18) Opinia z dnia 26 marca 2025 r. (dotychczas nieopublikowana w Dzienniku Urzędowym).
(19) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/1060 z dnia 24 czerwca 2021 r. ustanawiające wspólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego Plus, Funduszu Spójności, Funduszu na rzecz Sprawiedliwej Transformacji i Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, a także przepisy finansowe na potrzeby tych funduszy oraz na potrzeby Funduszu Azylu, Migracji i Integracji, Funduszu Bezpieczeństwa Wewnętrznego i Instrumentu Wsparcia Finansowego na rzecz Zarządzania Granicami i Polityki Wizowej (Dz.U. L 231 z 30.6.2021, s. 159, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2021/1060/oj).
(20) Dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 17 maja 2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.U. L 157 z 9.6.2006, s. 87, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2006/43/oj).
(1) W szczególności dyrektywy Rady 2006/117/Euratom z dnia 20 listopada 2006 r. w sprawie nadzoru i kontroli nad przemieszczaniem odpadów promieniotwórczych oraz wypalonego paliwa jądrowego (Dz.U. L 337 z 5.12.2006, s. 21, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2006/117/oj); dyrektywy Rady 2009/71/Euratom z dnia 25 czerwca 2009 r. ustanawiającej wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych (Dz.U. L 172 z 2.7.2009, s. 18, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2009/71/oj); dyrektywy Rady 2011/70/Euratom; dyrektywy Rady 2013/51/Euratom z dnia 22 października 2013 r. określającej wymogi dotyczące ochrony zdrowia ludności w odniesieniu do substancji promieniotwórczych w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz.U. L 296 z 7.11.2013, s. 12, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2013/51/oj); dyrektywy Rady 2013/59/Euratom z dnia 5 grudnia 2013 r. ustanawiającej podstawowe normy bezpieczeństwa w celu ochrony przed zagrożeniami wynikającymi z narażenia na działanie promieniowania jonizującego oraz uchylającej dyrektywy 89/618/Euratom, 90/641/Euratom, 96/29/Euratom, 97/43/Euratom i 2003/122/Euratom (Dz.U. L 13 z 17.1.2014, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2013/59/oj); oraz rozporządzenia Rady (Euratom) 2016/52 z dnia 15 stycznia 2016 r. określającego maksymalne dozwolone poziomy skażenia promieniotwórczego żywności i pasz po awarii jądrowej lub w innym przypadku zdarzenia radiacyjnego oraz uchylającego rozporządzenie (Euratom) nr 3954/87 oraz rozporządzenia Komisji (Euratom) nr 944/89 i (Euratom) nr 770/90 (Dz.U. L 13 z 20.1.2016, s. 2, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2016/52/oj).
(2) Zgodnie z art. III.2 Umowy ramowej dotyczącej międzynarodowej współpracy w dziedzinie badań i rozwoju systemów energii jądrowej IV generacji.
(3) Oprócz jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczeń materiałów jądrowych i nierozprzestrzeniania broni jądrowej, działania te będą mogły być realizowane w drodze działań bezpośrednich i pośrednich.
(4) Art. 35, 36, 38 Traktatu Euratom; decyzja Rady 87/600/Euratom z dnia 14 grudnia 1987 r. w sprawie wspólnotowych warunków wczesnej wymiany informacji w przypadku zdarzenia radiacyjnego (Dz.U. L 371 z 30.12.1987, s. 76, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/1987/600/oj).
(5) W oparciu o plan inwestycyjny dla infrastruktury JRC.
(1) Rozporządzenie Komisji (Euratom) nr 302/2005 z dnia 8 lutego 2005 r. w sprawie stosowania zabezpieczeń przyjętych przez Euratom (Dz.U. L 54 z 28.2.2005, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2005/302/oj); dyrektywa Rady 2011/70/Euratom oraz dyrektywa Rady 2014/87/Euratom z dnia 8 lipca 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2009/71/Euratom ustanawiającą wspólnotowe ramy bezpieczeństwa jądrowego obiektów jądrowych (Dz.U. L 219 z 25.7.2014, s. 42, ELI: http://data.europa.eu/eli/dir/2014/87/oj).
ZAŁĄCZNIK I
DZIAŁANIA
Cele szczegółowe, o których mowa w art. 3 ust. 2, do realizacji których dąży się w programie Euratom 2026-2027 poprzez prowadzenie działalności w ogólnych kierunkach opisanych w niniejszym załączniku. Przez realizację tych celów szczegółowych program Euratom 2026-2027 wspiera państwa członkowskie we wdrażaniu ustawodawstwa Euratomu (1) oraz sprzyja wysiłkom badawczym podejmowanym przez te państwa i przez sektor prywatny. Te cele szczegółowe powinny przyczyniać się do utrzymania i dalszego rozwoju technologicznego przywództwa w dziedzinie jądrowej.
Aby osiągnąć cele szczegółowe, o których mowa w art. 3 ust. 2, w programie Euratom 2026-2027 będą wspierane działania przekrojowe, które gwarantują synergię wysiłków badawczych w pokonywaniu wspólnych wyzwań. Zapewnione zostaną odpowiednie powiązania i wspólne płaszczyzny z programem „Horyzont Europa”, takie jak wspólne zaproszenia do składania wniosków. Powiązane działania w zakresie badań naukowych i innowacji mogą również korzystać ze wsparcia finansowego dostępnego w ramach funduszy na podstawie rozporządzenia (UE) 2021/1060, o ile jest to zgodne z celami i przepisami tych funduszy.
Działania wymienione w niniejszym załączniku obejmują współpracę międzynarodową w dziedzinie jądrowych badań naukowych i innowacji do celów pokojowych w oparciu o wspólne cele i wzajemne zaufanie, a ich celem jest zapewnienie wyraźnych i znaczących korzyści dla Unii, jej obywateli i środowiska. Obejmuje to międzynarodową współpracę za pośrednictwem ram wielostronnych. Jako formalnie uznany organ wykonawczy Euratomu na Międzynarodowym Forum IV Generacji (GIF) (2) JRC będzie nadal wspierać i koordynować wkład Wspólnoty Euratom w badania naukowe i działalność szkoleniową GIF i jej udział w tych badaniach i tej działalności. Udział w działaniach GIF objętych zakresem programu Euratom 2026-2027 skupia się na działaniach badawczych i szkoleniowych w zakresie: bezpieczeństwa jądrowego, ochrony radiologicznej, zabezpieczeń materiałów jądrowych oraz nierozprzestrzeniania właściwych dla systemów IV generacji.
Każde nowe działanie przydzielone JRC będzie analizowane przez Radę Gubernatorów JRC w celu sprawdzenia jego zgodności z działaniami prowadzonymi w państwach członkowskich oraz w celu uniknięcia powielania w Unii prac badawczo-rozwojowych w dziedzinie jądrowej.
W drodze odpowiedniego programu prac w ramach programu Euratom 2026-2027 Komisja może podjąć decyzję o kontynuowaniu finansowania dotacji przyznanych na mocy rozporządzenia (Euratom) 2021/765.
Priorytety programów prac mają być ustalane przez Komisję na podstawie wkładu krajowych organów publicznych, zainteresowanych stron z dziedziny badań jądrowych oraz wszelkich odpowiednich organizacji lub forów zainteresowanych stron z dziedziny jądrowej.
Do finansowania w ramach programu Euratom 2026-2027 kwalifikują się badania naukowe i szkolenia w następujących dziedzinach:
| a) | poprawa i wsparcie bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczeń materiałów jądrowych, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji obiektów jądrowych, w tym bezpieczne wykorzystywanie energii jądrowej oraz bezpieczne wykorzystywanie zastosowań promieniowania jonizującego niezwiązanych z wytwarzaniem energii (3):
|
| b) | utrzymywanie i dalsze rozwijanie wiedzy fachowej i kompetencji w dziedzinie jądrowej we Wspólnocie:
|
| c) | wspieranie rozwoju energii termojądrowej oraz przyczynianie się do realizacji europejskiego planu działania w zakresie syntezy jądrowej: w ramach współfinansowanego partnerstwa europejskiego na rzecz badań nad syntezą jądrową realizowany będzie plan działania, którego celem jest rozpoczęcie wytwarzania energii termojądrowej w drugiej połowie obecnego stulecia. Działania w tym zakresie mogą obejmować między innymi:
Współfinansowane partnerstwo europejskie na rzecz badań nad syntezą jądrową będzie realizowane za pośrednictwem dotacji udzielanych osobom prawnym utworzonym lub wyznaczonym przez państwa członkowskie i wszelkie państwa trzecie stowarzyszone z programem Euratom 2026-2027. Dotacja może obejmować wkłady rzeczowe Wspólnoty lub oddelegowanie personelu Komisji. Dodatkowe środki finansowe na badania i innowacje w dziedzinie syntezy jądrowej mogą zostać przyznane w drodze zaproszenia do składania wniosków; |
| d) | wspieranie polityki Unii i jej państw członkowskich w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, zabezpieczeń materiałów jądrowych i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego; |
działania bezpośrednie będą służyły wspieraniu polityki w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, zabezpieczeń materiałów jądrowych i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego oraz wdrażaniu stosownych przepisów poprzez dostarczanie niezależnych dowodów naukowych i technicznych oraz wiedzy fachowej.
ZAŁĄCZNIK II
Ścieżki oddziaływania i związane z nimi kluczowe wskaźniki ścieżek oddziaływania umożliwią uporządkowanie struktury monitorowania postępów w realizacji celów szczegółowych programu Euratom 2026-2027, o których mowa w art. 3 ust. 2. W ścieżkach oddziaływania istotny jest czynnik czasu: rozróżnia się w nich perspektywę krótko-, średnio- i długoterminową. Wskaźniki ścieżek oddziaływania służą jako przybliżone wartości przy sporządzaniu sprawozdań z postępów w realizacji celów szczegółowych. Dane jednostkowe, na których opierają się kluczowe wskaźniki ścieżek oddziaływania i które są wspólne z programem „Horyzont Europa”, są gromadzone w trybie zarządzania centralnego, w sposób zharmonizowany i przy minimalnym obciążeniu sprawozdawczym beneficjentów.
Naukowe wskaźniki ścieżek oddziaływania
Oczekuje się, że program Euratom 2026-2027 przyniesie postępy w zakresie wiedzy na rzecz zwiększenia bezpieczeństwa jądrowego i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego; bezpiecznych zastosowań promieniowania jonizującego; bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi; ochrony radiologicznej; oraz rozwoju energii termojądrowej. Postępy w tych obszarach będą mierzone przy pomocy wskaźników dotyczących publikacji naukowych, postępów w realizacji planu działania w zakresie syntezy jądrowej, rozwoju wiedzy fachowej i umiejętności oraz dostępu do infrastruktury badawczej.
| W kierunku oddziaływania naukowego | Krótkoterminowo | Średnioterminowo | Długoterminowo |
| Poprawa w zakresie bezpiecznego wykorzystywania energii jądrowej i zastosowań promieniowania jonizującego niezwiązanych z wytwarzaniem energii, w tym bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczeń materiałów jądrowych, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji obiektów jądrowych | Publikacje - Liczba publikacji naukowych Euratom poddanych wzajemnej ocenie | Cytowania - Indeks cytowań publikacji naukowych Euratom poddanych wzajemnej ocenie, ze wskaźnikiem średniej liczby cytowań na dyscyplinę | Nauka światowej klasy - Liczba i odsetek publikacji z programu Euratom 2026-2027 poddanych wzajemnej ocenie, które stanowią zasadniczy wkład w daną dyscyplinę nauki |
| Dzielenie się wiedzą - Odsetek produktów badawczych (otwarte dane/publikacje/oprogramowanie itp.), które udostępniono innym za pośrednictwem infrastruktury otwartej wiedzy | Rozpowszechnianie wiedzy - Odsetek produktów badawczych objętych otwartym dostępem, które zostały aktywnie wykorzystane/zacytowane | Nowe współprace - Odsetek beneficjentów Euratom, którzy podjęli nowe współprace interdyscyplinarne/międzysektorowe z użytkownikami ich otwartych produktów Euratom z zakresu badań naukowych i innowacji | |
| Wspieranie rozwoju energii termojądrowej | Postępy w realizacji planu działania w zakresie syntezy jądrowej - Odsetek ważnych etapów planu działania w zakresie syntezy jądrowej ustalonych na lata 2021-2027 i osiągniętych przez program Euratom 2026-2027 | ||
| Utrzymywanie i dalsze rozwijanie wiedzy fachowej i doskonałości w Unii | Umiejętności - Liczba naukowców, którzy skorzystali z działań służących podnoszeniu poziomu umiejętności prowadzonych w ramach programu Euratom 2026-2027 (poprzez szkolenia, mobilność i dostęp do infrastruktury badawczej) | Kariery - Liczba i odsetek naukowców, którzy zdobyli wyższe kwalifikacje i mają większy wpływ na swoją dziedzinę badań naukowych i innowacji | Warunki pracy - Liczba i odsetek naukowców, którzy zdobyli wyższe kwalifikacje i których warunki pracy uległy poprawie |
| Liczba naukowców mających dostęp do infrastruktury badawczej dzięki wsparciu z programu Euratom 2026-2027 | |||
| Dostarczone materiały referencyjne oraz pomiary referencyjne włączone do zbiorów danych | Liczba zmienionych norm międzynarodowych | ||
Wskaźniki ścieżek oddziaływania społecznego
Program Euratom 2026-2027 wspiera realizację priorytetów polityki Wspólnoty w zakresie bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, ochrony radiologicznej i zastosowań promieniowania jonizującego poprzez badania naukowe i innowacje, co odzwierciedla portfel projektów, które generują produkty przyczyniające się do sprostania wyzwaniom w tych obszarach. Oddziaływanie społeczne mierzy się również pod względem konkretnych postępów w dziedzinie jądrowego bezpieczeństwa fizycznego i zabezpieczeń materiałów jądrowych.
| W kierunku oddziaływania społecznego | Krótkoterminowo | Średnioterminowo | Długoterminowo | |
| Poprawa w zakresie bezpiecznego wykorzystywania energii jądrowej i zastosowań promieniowania jonizującego niezwiązanych z wytwarzaniem energii, w tym bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczeń materiałów jądrowych, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji obiektów jądrowych | Produkty - Liczba i odsetek produktów służących realizacji określonych priorytetów polityki | Rozwiązania - Liczba i odsetek innowacji i wyników naukowych służących realizacji określonych priorytetów polityki | Korzyści - Zagregowane szacunkowe efekty wykorzystania rezultatów, które uzyskano dzięki finansowaniu Euratom, w realizacji określonych priorytetów polityki, w tym wkład w cykl kształtowania polityki i stanowienia prawa | |
| Liczba wyświadczonych usług na rzecz zabezpieczeń materiałów jądrowych | Liczba zapewnionych i wykorzystywanych systemów technicznych | |||
|
| Liczba sesji szkoleniowych dla funkcjonariuszy z jednostek terenowych | |||
| Współtworzenie - Liczba i odsetek projektów Euratom, w których obywatele i użytkownicy końcowi z Unii przyczyniają się do współtworzenia treści w zakresie badań naukowych i innowacji | Zaangażowanie - Liczba i odsetek podmiotów będących beneficjentami Euratom posiadających mechanizmy zaangażowania obywateli i użytkowników końcowych po zakończeniu projektu Euratom | Społeczna absorpcja badań naukowych i innowacji - Absorpcja współtworzonych wyników naukowych i innowacyjnych rozwiązań z programu Euratom oraz stopień poinformowania o nich | ||
Wskaźniki ścieżek oddziaływania w zakresie innowacji
Oczekuje się, że program Euratom 2026-2027 przyniesie efekty w zakresie innowacji przyczyniające się do postępów w realizacji jego celów szczegółowych. Postępy w tym obszarze będą mierzone przy pomocy wskaźników dotyczących praw własności intelektualnej, innowacyjnych produktów, metod i procesów oraz ich stosowania, a także tworzenia miejsc pracy.
| W kierunku oddziaływania gospodarczego/w zakresie innowacji | Krótkoterminowo | Średnioterminowo | Długoterminowo |
| Poprawa w zakresie bezpiecznego wykorzystywania energii jądrowej i zastosowań promieniowania jonizującego niezwiązanych z wytwarzaniem energii, w tym bezpieczeństwa jądrowego, jądrowego bezpieczeństwa fizycznego, zabezpieczeń materiałów jądrowych, ochrony radiologicznej, bezpiecznego gospodarowania wypalonym paliwem jądrowym i odpadami promieniotwórczymi oraz likwidacji obiektów jądrowych Wspieranie rozwoju energii termojądrowej Utrzymywanie i dalsze rozwijanie wiedzy fachowej i doskonałości w Unii | Produkty innowacyjne - Liczba innowacyjnych produktów, procesów lub metod z programu Euratom 2026-2027 (w podziale na rodzaje innowacji) oraz zgłoszeń dotyczących praw własności intelektualnej | Innowacje - Liczba innowacji z projektów Euratom (w podziale na rodzaje innowacji), w tym z przyznanych praw własności intelektualnej | Wzrost gospodarczy - Tworzenie i rozwój przedsiębiorstw, które opracowały innowacje finansowane ze środków Euratom, oraz ich udział w rynku |
| Wsparcie w zakresie zatrudnienia - Liczba stworzonych etatów w pełnym wymiarze czasu pracy oraz miejsc pracy utrzymanych w podmiotach będących beneficjentami projektu Euratom (w podziale na rodzaj miejsca pracy) | Utrzymane zatrudnienie - Wzrost liczby etatów w pełnym wymiarze czasu pracy w podmiotach będących beneficjentami projektu Euratom, (w podziale na rodzaj miejsca pracy) | Zatrudnienie ogółem - Liczba miejsc pracy stworzonych bezpośrednio lub pośrednio albo utrzymanych w następstwie rozpowszechnienia wyników Euratom (w podziale na rodzaj miejsca pracy) | |
| Liczba inwestycji publicznych i prywatnych uruchomionych dzięki początkowej inwestycji Euratom | Liczba inwestycji publicznych i prywatnych uruchomionych w celu wykorzystania lub zwiększenia skali wyników Euratom | Postępy Unii w dążeniu do osiągnięcia poziomu 3 % PKB będące skutkiem programu Euratom 2026-2027 |
Wskaźniki ścieżek oddziaływania politycznego
Oczekuje się, że program Euratom 2026-2027 zapewni dowody naukowe na potrzeby kształtowania polityki. Dotyczy to, w szczególności, wsparcia naukowego dla innych służb Komisji, jak np. wsparcia dla zabezpieczeń przyjętych przez Euratom, lub wspierania wdrażania przez państwa członkowskie aktów prawnych dotyczących kwestii jądrowych i promieniowania jonizującego (1).
| W kierunku oddziaływania politycznego | Krótkoterminowo | Średnioterminowo | Długoterminowo |
| Wspieranie polityki w dziedzinie bezpieczeństwa jądrowego, zabezpieczeń materiałów jądrowych i jądrowego bezpieczeństwa fizycznego | Liczba i odsetek projektów Euratom generujących rezultaty istotne dla polityki | Liczba produktów mających możliwy do wykazania wpływ na politykę | Liczba i odsetek rezultatów projektów Euratom cytowanych w dokumentach politycznych i programowych |
Cele zostaną określone zarówno w odniesieniu do działań pośrednich, jak i bezpośrednich, aby odzwierciedlić oczekiwane wyniki w odniesieniu do poszczególnych części programu Euratom 2026-2027.
POTRZEBUJESZ POMOCY?Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
