DECYZJA RADY (WPZiB) 2025/1340
z dnia 8 lipca 2025 r.
w sprawie środka pomocy w ramach Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju w celu wsparcia sił zbrojnych Republiki Zielonego Przylądka
RADA UNII EUROPEJSKIEJ,
uwzględniając Traktat o Unii Europejskiej, w szczególności jego art. 28 ust. 1 i art. 41 ust. 2,
uwzględniając wniosek Wysokiego Przedstawiciela Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | Decyzją Rady (WPZiB) 2021/509 (1) ustanowiono Europejski Instrument na rzecz Pokoju (EPF) w celu finansowania przez państwa członkowskie działań Unii w ramach wspólnej polityki zagranicznej i bezpieczeństwa (WPZiB) służących utrzymaniu pokoju, zapobieganiu konfliktom i umacnianiu bezpieczeństwa międzynarodowego na podstawie art. 21 ust. 2 lit. c) Traktatu. W szczególności, zgodnie z art. 1 ust. 2 decyzji (WPZiB) 2021/509, EPF ma być wykorzystywany do finansowania środków pomocy, takich jak działania mające na celu wzmocnienie zdolności państw trzecich oraz organizacji regionalnych i międzynarodowych dotyczących kwestii wojskowych i obronnych. |
| (2) | Morza Afryki Zachodniej nadal stanowią otoczenie pełne wyzwań, w którym piractwo, zbrojne napaści na statki, porwania marynarzy, nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy, przemyt narkotyków i broni oraz nielegalny handel nimi, a także międzynarodowa przestępczość zorganizowana stanowią poważne i rosnące zagrożenie dla bezpieczeństwa morskiego. Ma to wpływ na wolność żeglugi, zagraża głównym szlakom handlowym, nadweręża zrównoważony rozwój całego regionu i gospodarcze źródła utrzymania ludności oraz prowadzi do pogorszenia się stanu środowiska i zmniejszenia różnorodności biologicznej. |
| (3) | Republika Zielonego Przylądka jest nadal narażona na różnego rodzaju niebezpieczeństwa, w tym piractwo morskie, terroryzm, nielegalny handel narkotykami, handel ludźmi, cyberprzestępczość oraz nielegalne, nieraportowane i nieuregulowane połowy z uwagi na swoją rozległą strefę ekonomiczną i położenie geostrategiczne w miejscu, gdzie przecinają się szlaki na Atlantyku, łączące Afrykę z Europą i Amerykami. Wzmocnienie sił zbrojnych Republiki Zielonego Przylądka jest istotne, by umożliwić i wspierać wysiłki na rzecz bezpieczeństwa morskiego w Republice Zielonego Przylądka, a także w regionie Atlantyku i Zatoki Gwinejskiej. |
| (4) | W dniu 31 stycznia 2025 r. w Brukseli, podczas 13. posiedzenia ministerialnego w ramach szczególnego partnerstwa UE i Republiki Zielonego Przylądka, obaj partnerzy potwierdzili, że zależy im na zacieśnieniu wzajemnej współpracy w zakresie filaru bezpieczeństwa i stabilności, z myślą o zdefiniowaniu solidniejszej koncepcji bezpieczeństwa zgodnie ze zintegrowanym podejściem Unii. |
| (5) | 10 marca 2025 r. Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa otrzymał od Republiki Zielonego Przylądka wniosek o udzielenie przez Unię pomocy siłom zbrojnym tego państwa w zamawianiu kluczowego sprzętu i usług w celu wzmocnienia zdolności straży przybrzeżnej Republiki Zielonego Przylądka. |
| (6) | Środki pomocy mają być realizowane z uwzględnieniem zasad i wymogów określonych w decyzji (WPZiB) 2021/509, w szczególności zgodnie ze wspólnym stanowiskiem Rady 2008/944/WPZiB (2), oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków finansowanych w ramach EPF. |
| (7) | Rada potwierdza, że jest zdecydowana chronić, propagować i realizować prawa człowieka, podstawowe wolności i zasady demokratyczne, a także wzmacniać praworządność i dobre sprawowanie władzy zgodnie z Kartą Narodów Zjednoczonych, Powszechną deklaracją praw człowieka i prawem międzynarodowym, w szczególności prawem międzynarodowym praw człowieka oraz międzynarodowym prawem humanitarnym, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Ustanowienie, cele, zakres i czas trwania
1. Niniejszym ustanawia się środek pomocy na rzecz Republiki Zielonego Przylądka (zwanej dalej „beneficjentem”) finansowany z Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju (EPF) (zwany dalej „środkiem pomocy”).
2. Środek pomocy służy realizacji następujących celów:
| a) | zacieśnienie współpracy w dziedzinie bezpieczeństwa i obrony między Unią a Republiką Zielonego Przylądka; |
| b) | przyczynienie się do wzmocnienia ogólnych zdolności sił zbrojnych Republiki Zielonego Przylądka w zakresie bezpieczeństwa i obrony w celu ochrony suwerenności tego państwa na morzu i poprawy bezpieczeństwa morskiego w regionie, a tym samym lepszej ochrony statków i zasobów morskich, mieszkańców wybrzeża i ich źródeł utrzymania; oraz |
| c) | zwiększenie potencjału Republiki Zielonego Przylądka, jeśli chodzi o udział tego państwa w unijnych operacjach prowadzonych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony oraz jego przyczynianie się do wspólnych działań w ramach architektury z Jaunde. |
3. Aby osiągnąć cele określone w ust. 2, w ramach środka pomocy finansuje się następujące rodzaje sprzętu, który nie jest przeznaczony do stosowania śmiercionośnej siły, oraz następujące zaopatrzenie i usługi:
| a) | statek do patrolowania oceanu; oraz |
| b) | kursy szkoleniowe dotyczące technik pilotażu lub obsługi technicznej statków powietrznych. |
W ramach środka pomocy finansuje się również powiązane zaopatrzenie i usługi, w tym, w razie potrzeby, szkolenia techniczne.
4. Okres obowiązywania środka pomocy wynosi 48 miesięcy od dnia przyjęcia niniejszej decyzji.
Artykuł 2
Uzgodnienia finansowe
1. Finansowa kwota odniesienia przewidziana na pokrycie wydatków związanych ze środkiem pomocy wynosi 12 000 000 EUR.
2. Wszystkimi wydatkami zarządza się zgodnie z decyzją (WPZiB) 2021/509 oraz zgodnie z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków finansowanych w ramach EPF.
Artykuł 3
Uzgodnienia z beneficjentem
1. Wysoki Przedstawiciel Unii do Spraw Zagranicznych i Polityki Bezpieczeństwa (zwany dalej „Wysokim Przedstawicielem”) dokonuje z beneficjentem niezbędnych uzgodnień, by zapewnić przestrzeganie przez niego wymogów i warunków określonych w niniejszej decyzji jako warunku udzielenia wsparcia w ramach środka pomocy.
2. Uzgodnienia, o których mowa w ust. 1, obejmują postanowienia zobowiązujące beneficjenta do zapewnienia:
| a) | przestrzegania przez jednostki sił zbrojnych Republiki Zielonego Przylądka otrzymujące wsparcie w ramach środka pomocy odpowiednich przepisów prawa międzynarodowego, w szczególności prawa międzynarodowego praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego; |
| b) | właściwego i efektywnego wykorzystania wszelkich zasobów dostarczonych w ramach środka pomocy do celów, do których zostały one przekazane; |
| c) | wystarczającego konserwowania wszelkich zasobów dostarczonych w ramach środka pomocy w celu zapewnienia ich użyteczności i dostępności operacyjnej w ich całym cyklu życia; |
| d) | aby żadne zasoby przekazane w ramach środka pomocy nie zostały utracone ani przekazane na rzecz osób lub podmiotów innych, niż określone w tych uzgodnieniach. |
3. Uzgodnienia, o których mowa w ust. 1, obejmują postanowienia dotyczące zawieszenia i zakończenia wsparcia w ramach środka pomocy w przypadku stwierdzenia, że beneficjent naruszył obowiązki określone w ust. 2.
Artykuł 4
Wykonanie
1. Wysoki Przedstawiciel jest odpowiedzialny za zapewnienie wykonania niniejszej decyzji zgodnie z decyzją (WPZiB) 2021/509 oraz z przepisami dotyczącymi realizacji dochodów i wydatków finansowanych w ramach EPF, a także zgodnie ze zintegrowanymi ramami metodologicznymi dla oceny i określenia środków i kontroli wymaganych w związku ze środkami pomocy w ramach EPF.
2. Działania, o których mowa w art. 1 ust. 3 niniejszej decyzji, są prowadzone przez Ministerstwo Obrony Narodowej Republiki Portugalskiej.
Artykuł 5
Monitorowanie, kontrola i ocena
1. Wysoki Przedstawiciel monitoruje przestrzeganie przez beneficjenta obowiązków określonych w art. 3. Monitorowanie to jest wykorzystywane do zapewnienia świadomości na temat okoliczności i ryzyka naruszenia obowiązków określonych w art. 3 oraz do przyczyniania się do zapobiegania takim naruszeniom, w tym naruszaniu prawa międzynarodowego praw człowieka i międzynarodowego prawa humanitarnego przez jednostki sił zbrojnych Republiki Zielonego Przylądka otrzymujące wsparcie w ramach środka pomocy.
2. Kontrola po dostawie sprzętu i zaopatrzenia jest zorganizowana w następujący sposób:
| a) | weryfikacja dostawy, przy czym certyfikaty dostaw w ramach EPF mają być podpisywane przez siły będące użytkownikiem końcowym w momencie przeniesienia prawa własności; |
| b) | sprawozdawczość, w ramach której beneficjent ma co roku składać sprawozdania o działaniach prowadzonych z wykorzystaniem sprzętu, zaopatrzenia i usług przekazanych w ramach środka pomocy oraz o inwentaryzacji wskazanych pozycji do czasu uznania przez Komitet Polityczny i Bezpieczeństwa (KPiB), że takie sprawozdania nie są już konieczne; |
| c) | wizyty na miejscu, w trakcie których beneficjent ma umożliwić Wysokiemu Przedstawicielowi i audytorom EPF, na ich wniosek, dostęp w celu przeprowadzania kontroli na miejscu i audytów EPF. |
3. Po zakończeniu stosowania środka pomocy Wysoki Przedstawiciel przeprowadza ocenę końcową, aby stwierdzić, czy środek pomocy przyczynił się do osiągnięcia celów określonych w art. 1 ust. 2.
Artykuł 6
Sprawozdawczość
W okresie wdrażania Wysoki Przedstawiciel przedstawia KPiB co sześć miesięcy sprawozdania z realizacji środka pomocy, zgodnie z art. 63 decyzji (WPZiB) 2021/509. Administrator do spraw środków pomocy regularnie informuje Komitet Instrumentu ustanowiony decyzją (WPZiB) 2021/509 o realizacji dochodów i wydatków zgodnie z art. 38 tej decyzji, w tym poprzez dostarczanie informacji na temat zaangażowanych dostawców i podwykonawców.
Artykuł 7
Zawieszenie i zakończenie
1. KPiB może podjąć decyzję o całkowitym lub częściowym zawieszeniu realizacji środka pomocy zgodnie z art. 64 decyzji (WPZiB) 2021/509.
2. KPiB może zalecić Radzie zakończenie środka pomocy.
Artykuł 8
Wejście w życie
Niniejsza decyzja wchodzi w życie z dniem jej przyjęcia.
Sporządzono w Brukseli dnia 8 lipca 2025 r.
W imieniu Rady
Przewodnicząca
S. LOSE
(1) Decyzja Rady (WPZiB) 2021/509 z dnia 22 marca 2021 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Instrumentu na rzecz Pokoju oraz uchylenia decyzji (WPZiB) 2015/528 (Dz.U. L 102 z 24.3.2021, s. 14, ELI: http://data.europa.eu/eli/dec/2021/509/oj).
(2) Wspólne stanowisko Rady 2008/944/WPZiB z dnia 8 grudnia 2008 r. określające wspólne zasady kontroli wywozu technologii wojskowych i sprzętu wojskowego (Dz.U. L 335 z 13.12.2008, s. 99, ELI: http://data.europa.eu/eli/compos/2008/944/oj).
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
