(1)

W rozporządzeniu Komisji (UE) 2023/915 (2) określono najwyższe dopuszczalne poziomy niektórych zanieczyszczeń w środkach spożywczych, w tym arsenu nieorganicznego w określonych środkach spożywczych.

(2)

Arsen jest wszechobecnym metaloidem występującym w niskich stężeniach w skałach, glebie i naturalnych wodach gruntowych. Działalność antropogeniczna przyczyniła się do zwiększenia poziomu arsenu w środowisku na skutek emisji przemysłowych (górnictwo, wytop metali nieżelaznych i spalanie paliw kopalnych), a także stosowania arsenu jako składnik w nawozach, środkach do konserwacji drewna, środkach owadobójczych lub herbicydach. Chociaż narażenie przez skórę i przez drogi oddechowe jest możliwe, głównymi drogami narażenia na arsen są żywność i woda pitna.

(3)

W dniu 12 października 2009 r. Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności („Urząd”) przyjął opinię w sprawie arsenu w żywności (3), w której stwierdził, że arsen nieorganiczny może powodować raka płuc, pęcherza i skóry oraz uszkodzenie skóry, a także określił zakres wartości najniższej dawki wyznaczającej (BMDL_{01) pomiędzy 0,3 a 8 μg/kg masy ciała dziennie. Ponieważ szacowane narażenie z dietą na arsen nieorganiczny konsumentów w Europie spożywających przeciętne i duże ilości znajduje się w zakresie wskazanych wartości BMDL01, nie można wykluczyć możliwości wystąpienia ryzyka dla niektórych konsumentów. W związku z tym rozporządzeniem Komisji (UE) 2015/1006 (4}) ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy arsenu nieorganicznego w różnych środkach spożywczych pochodzenia lądowego.

(4)

W sprawozdaniu naukowym z 2021 r. (5) Urząd ocenił przewlekłe narażenie z dietą populacji europejskiej na arsen nieorganiczny, biorąc pod uwagę najnowsze dane dotyczące występowania arsenu nieorganicznego w żywności, potwierdzając przy tym znaczenie żywności pochodzenia lądowego dla narażenia, a także stwierdził, że w niektórych państwach grupy żywności, takie jak „ryby i inna żywność pochodzenia morskiego”, należą w przypadku populacji dorosłych do prawdopodobnych źródeł narażenia na arsen nieorganiczny.

(5)

Na podstawie najnowszych danych dotyczących występowania oraz w oczekiwaniu na konsultacje dotyczące potencjalnych najwyższych dopuszczalnych poziomów arsenu w rybach i innej żywności pochodzenia morskiego rozporządzeniem Komisji (UE) 2023/465 (6) obniżono najwyższy dopuszczalny poziom arsenu nieorganicznego w ryżu białym i ustanowiono najwyższe dopuszczalne poziomy dla niektórych rodzajów żywności pochodzenia lądowego.

(6)

W dniu 28 listopada 2023 r. Urząd przyjął opinię naukową w sprawie aktualizacji oceny ryzyka dotyczącej arsenu nieorganicznego w żywności (7). Urząd stwierdził, że badania epidemiologiczne wykazują, iż długotrwałe spożycie arsenu nieorganicznego z dietą lub wodą pitną wiąże się ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia kilku niepożądanych skutków, w tym raka płuc, pęcherza i skóry. Urząd zastosował BMDL₀₅ wynoszący 0,06 μg/kg masy ciała dziennie i zastosował podejście w oparciu o margines narażenia. Uznał on, że u osób dorosłych marginesy narażenia są niskie (zakres między 2 a 0,4 w przypadku konsumentów spożywających przeciętne ilości oraz między 0,9 a 0,2 w przypadku narażenia dla 95. percentyla) i stwierdził, że w związku z tym obecne narażenie na arsen nieorganiczny stwarza zagrożenie dla zdrowia pomimo wątpliwości.

(7)

W celu dalszego obniżania narażenia populacji na arsen nieorganiczny należy ustanowić najwyższe dopuszczalne poziomy w odniesieniu do ryb i innej żywności pochodzenia morskiego, które przyczyniają się do tego narażenia.

(8)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie (UE) 2023/915.

(9)

Z uwagi na to, że niektóre środki spożywcze objęte niniejszym rozporządzeniem mają długi okres przydatności do spożycia, oraz w celu zapobiegania powstawaniu odpadów żywnościowych, ryby i inna żywność pochodzenia morskiego, które zostały zgodnie z prawem wprowadzone do obrotu przed datą wejścia w życie niniejszego rozporządzenia, powinny mieć możliwość pozostania w obrocie do upływu daty minimalnej trwałości lub terminu przydatności do spożycia.

(10)

Środki przewidziane w niniejszym rozporządzeniu są zgodne z opinią Stałego Komitetu ds. Roślin, Zwierząt, Żywności i Pasz,

1)

wiersz drugi otrzymuje brzmienie:

2)

pkt 3.4.5 oraz wiersz powyżej otrzymują brzmienie: