ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2025/1311
z dnia 3 lipca2025 r.
uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających warunki oceny istotności rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka
(Tekst mający znaczenie dla EOG)
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych oraz zmieniające rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (1), w szczególności jego art. 325az ust. 8 akapit pierwszy lit. a) i art. 325az ust. 8 akapit trzeci,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | To, czy instytucje uzyskują od właściwych organów zezwolenie na stosowanie alternatywnej metody modeli wewnętrznych określonej w tytule IV rozdział 1b rozporządzenia (UE) nr 575/2013, zależy od tego, czy instytucje te spełniają wymogi określone w części trzeciej tytuł IV rozdział 1b tego rozporządzenia, w tym wymogi dotyczące metod, procesów, kontroli, gromadzenia danych, organizacji jednostki do spraw kontroli ryzyka i funkcji walidacji wewnętrznej oraz systemów informatycznych. Instytucje mogą wprowadzać zmiany w zatwierdzonych przez właściwe organy metodach, procesach, mechanizmach kontroli, systemach gromadzenia danych, organizacji jednostki do spraw kontroli ryzyka i funkcji walidacji wewnętrznej oraz w systemach informatycznych, pod warunkiem że o zmianach tych powiadomiono właściwy organ lub zostały one zatwierdzone przez ten organ – w zależności od ich charakteru – zgodnie z art. 325az ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. Dotyczy to również zmian wynikających z zastosowania wymogów regulacyjnych, w przypadku gdy zmiany te obejmują zastosowanie metod lub podejść, które nie są objęte aktualnym zezwoleniem właściwego organu. |
| (2) | Wybór podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, o którym mowa w art. 325bc ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, stanowi część zatwierdzonego i udokumentowanego zestawu wewnętrznych zasad i procedur danej instytucji. Jeżeli instytucja zmienia swoje zasady i procedury związane z wyborem możliwych do modelowania czynników ryzyka, zmiana ta powinna zostać zatwierdzona przez właściwy organ lub powinno się o niej powiadomić ten organ, ponieważ stanowi ona zmianę w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka. Natomiast za zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka nie należy uznawać zmian w wykazie czynników ryzyka zawartych w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka, o którym mowa w art. 325bc ust. 2 tego rozporządzenia, dokonywanych w ramach zatwierdzonych zasad i procedur, w tym w przypadku zmniejszenia dostępności danych. |
| (3) | Zezwolenie właściwego organu dotyczy metod, procesów, mechanizmów kontroli, systemów gromadzenia danych i systemów informatycznych na potrzeby alternatywnej metody modeli wewnętrznych. W związku z tym instytucje nie powinny być zobowiązane do powiadamiania właściwego organu o bieżących dostosowaniach stosowanych przez siebie alternatywnych modeli wewnętrznych do wykorzystywanych źródeł danych, o korekcie błędów lub o niewielkich dostosowaniach koniecznych do bieżącego zarządzania modelami, których to dostosowań dokonuje się w ramach już zatwierdzonych metod, procesów, mechanizmów kontroli, systemów gromadzenia danych i systemów informatycznych i które są odpowiednio dokumentowane. |
| (4) | Klasyfikacji rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych lub zmian w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka jako „istotne”, a zatem wymagające uprzedniego zezwolenia właściwych organów, lub jako „nieistotne”, a zatem wymagające powiadomienia właściwych organów, należy dokonywać zarówno na podstawie kryteriów jakościowych, jak i ilościowych. Niektóre rozszerzenia i zmiany, w tym zmiany organizacyjne, zmiany procesów wewnętrznych lub zmiany procesu zarządzania ryzykiem, mogą nie mieć bezpośredniego wpływu ilościowego na alternatywne modele wewnętrzne, ale mogą wpływać na dokładność, solidność i stosowanie takiego alternatywnego modelu wewnętrznego. W takich przypadkach, biorąc pod uwagę trudności w określeniu skutków ilościowych, do oceny istotności tych zmian instytucje i właściwe organy powinny stosować jedynie kryteria jakościowe. |
| (5) | Aby zapewnić ostrożne podejście i umożliwić właściwym organom dokonanie przeglądu rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych lub zmian w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka przed ich wdrożeniem, instytucje powinny powiadomić właściwy organ o takich nieistotnych rozszerzeniach i zmianach co najmniej cztery tygodnie przed ich wdrożeniem. Okres ten nie powinien jednak mieć zastosowania w przypadkach, w których instytucje nie spełniają warunku określonego w art. 325bc ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 575/2013. W takiej sytuacji instytucje powinny mieć możliwość podjęcia natychmiastowych działań w celu przywrócenia zgodności z wymogami regulacyjnymi, ale przed wdrożeniem zmiany powinny również należycie i niezwłocznie powiadomić właściwe organy. |
| (6) | Właściwe organy mogą dokonywać przeglądu rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka wyłącznie wtedy, gdy otrzymają od zainteresowanych instytucji wszystkie informacje niezbędne do dokonania takiego przeglądu. Należy zatem określić treść informacji, które instytucje mają w tym celu przekazywać. |
| (7) | Wskaźniki ilościowe i powiązane progi służące do identyfikacji istotnych zmian i rozszerzeń należy przewidzieć w taki sposób, aby uwzględnić wpływ na niektóre mające znaczenie wartości liczbowe ryzyka i na połączone wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka rynkowego. Aby ułatwić obliczanie tych wskaźników ilościowych i zapewnić wyniki zawierające najdokładniejsze informacje, należy wziąć pod uwagę jedynie najnowsze wartości liczbowe ryzyka. |
| (8) | Aby uwzględnić skutki ewentualnych dużych zmian w pozycjach portfela handlowego, do których zazwyczaj dochodzi codziennie, instytucje powinny obliczać wymagane wartości liczbowe ryzyka na podstawie okresu obserwacji wynoszącego 15 kolejnych dni roboczych, a nie na podstawie sytuacji w danym momencie. Aby jednak uwzględnić pewien stopień proporcjonalności w ocenie, czy zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych i zmiany w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka są istotne, wspomniany okres obserwacji wynoszący 15 kolejnych dni roboczych powinien podlegać wyłączeniom, jeżeli oceniony w dniu pierwszego badania wpływ ilościowy jest bardzo niewielki i jeżeli istnieje domniemanie, że w tym okresie 15 kolejnych dni roboczych progi ilościowe nie zostaną przekroczone. |
| (9) | Właściwe organy nie powinny wymagać od instytucji obliczania wymaganych wartości liczbowych ryzyka, gdy po raz pierwszy udzielają im zezwolenia na obliczanie wymogów w zakresie funduszy własnych przy użyciu alternatywnych modeli wewnętrznych. Jednakże kiedy instytucje rozszerzają lub zmieniają swoje alternatywne modele wewnętrzne oraz wprowadzają zmiany w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka, powinny obliczać wymagane wartości liczbowe ryzyka na potrzeby uzasadnienia i uprawdopodobnienia oceny istotności tych zmian i rozszerzeń. |
| (10) | Celem zapewnienia, by właściwe organy stosowały w każdym momencie odpowiednie środki nadzorcze w odniesieniu do rozszerzeń i zmian alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w dokonanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, organy te powinny traktować grupę powiązanych rozszerzeń lub zmian alternatywnego modelu wewnętrznego, o których instytucja powiadomiła je oddzielnie, jako pojedyncze rozszerzenie lub zmianę. W takim przypadku właściwe organy powinny ocenić, czy rozszerzenia i zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych są istotne na poziomie tego pojedynczego rozszerzenia lub zmiany. |
| (11) | Podstawę niniejszego rozporządzenia stanowi projekt regulacyjnych standardów technicznych przedłożony Komisji przez Europejski Urząd Nadzoru Bankowego. |
| (12) | Europejski Urząd Nadzoru Bankowego przeprowadził otwarte konsultacje publiczne na temat projektu regulacyjnych standardów technicznych, który stanowi podstawę niniejszego rozporządzenia, dokonał analizy potencjalnych powiązanych kosztów i korzyści oraz zwrócił się o opinię do Bankowej Grupy Interesariuszy powołanej na podstawie art. 37 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 (2), |
PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE:
ROZDZIAŁ 1
Warunki oceny istotności rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych
Artykuł 1
Kategorie rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych
1. Instytucje przypisują rozszerzenia i zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych do jednej z następujących kategorii:
| a) | istotne rozszerzenia i zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych, określone zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2, które wymagają zezwolenia właściwych organów; |
| b) | nieistotne rozszerzenia i zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych, które wymagają powiadomienia właściwych organów. |
2. Instytucje przypisują nieistotne rozszerzenia i zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, o których mowa w ust. 1 lit. b), do jednej z następujących podkategorii:
| a) | rozszerzenia i zmiany, określone zgodnie z art. 3 ust. 1 i 2, wymagające uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji; |
| b) | rozszerzenia i zmiany wymagające uwzględnienia w powiadomieniu podstawowych informacji. |
Artykuł 2
Istotne zmiany i istotne rozszerzenia stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych
1. Instytucje klasyfikują zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych jako istotne, jak określono w art. 1 ust. 1 lit. a), jeżeli zmiany te spełniają którykolwiek z następujących warunków:
| a) | spełniają którekolwiek z kryteriów jakościowych określonych w części I załącznika; |
| b) | skutkują zmianą o co najmniej 1 % – w wartościach bezwzględnych, obliczoną dla pierwszego dnia roboczego badania wpływu zmiany – dowolnej z wartości liczbowych ryzyka Rn i określonych w ust. 4, które uznaje się za mające znaczenie zgodnie z ust. 5, i powodują którykolwiek z poniższych skutków:
|
2. Instytucje klasyfikują rozszerzenia stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych jako istotne, jak określono w art. 1 ust. 1 lit. a), jeżeli rozszerzenia te spełniają którykolwiek z następujących warunków:
| a) | spełniają którekolwiek z kryteriów jakościowych określonych w części I załącznika; |
| b) | skutkują zmianą o co najmniej 1 % – w wartościach bezwzględnych, obliczoną dla pierwszego dnia roboczego badania wpływu rozszerzenia – dowolnej z wartości liczbowych ryzyka Rn i określonych w ust. 4, które uznaje się za mające znaczenie zgodnie z ust. 5, i powodują którykolwiek z poniższych skutków:
|
3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 i 2 instytucje nie uznają za istotne rozszerzeń i zmian stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, które to rozszerzenia i zmiany zostały wprowadzone na wniosek właściwego organu.
4. Aby ocenić, czy spełnione są warunki określone w ust. 1 lit. b) i ust. 2 lit. b), instytucje uwzględniają następujące wartości liczbowe ryzyka Rn i :
| a) | Rn 1, czyli miarę ryzyka oczekiwanych braków dla danej instytucji z poprzedniego dnia (ESt-1), o której mowa w art. 325ba ust. 1 lit. a) ppkt (i) rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w odniesieniu do portfela wszystkich pozycji, o których mowa w ust. 10 niniejszego artykułu; |
| b) | Rn 2, czyli miarę ryzyka scenariusza warunków skrajnych dla danej instytucji z poprzedniego dnia (SSt-1), o której mowa w art. 325ba ust. 1 lit. a) ppkt (ii) rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w odniesieniu do portfela wszystkich pozycji, o których mowa w ust. 10 niniejszego artykułu; |
| c) | Rn 3, czyli ostatni wymóg w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka niewykonania zobowiązania, o którym mowa w art. 325ba ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w odniesieniu do portfela wszystkich pozycji, o których mowa w ust. 10 niniejszego artykułu. |
5. Instytucje uznają wartość liczbową ryzyka Rn i określoną w ust. 4 za mającą znaczenie, jeżeli ta wartość ryzyka spełnia wszystkie następujące warunki:
| a) | co najmniej jednego dnia w okresie, o którym mowa w ust. 9: |
| b) | w pierwszym dniu roboczym badania wpływu rozszerzenia lub zmiany: gdzie S IMA jest sumą, o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i). |
Instytucje sprawdzają warunki, o których mowa w akapicie pierwszym, zarówno z rozszerzeniem lub zmianą stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, jak i bez takiego rozszerzenia lub zmiany.
6. Aby ocenić, czy spełnione są warunki określone w ust. 1 lit. b) pkt (i) lub (iii), instytucje określają wpływ zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, biorąc pod uwagę najwyższy wzrost współczynników określonych odpowiednio w ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Aby ocenić, czy spełnione są warunki określone w ust. 1 lit. b) pkt (ii) lub (iv), instytucje określają wpływ zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, biorąc pod uwagę największy spadek współczynników określonych odpowiednio w ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Aby ocenić, czy spełnione są warunki określone w ust. 2 lit. b) pkt (i) lub (ii), instytucje określają wpływ rozszerzenia stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, biorąc pod uwagę największą zmianę współczynników określonych odpowiednio w ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
7. Instytucje obliczają współczynnik stosowany do oceny, czy warunki określone w ust. 1 lit. b) pkt (i) i (ii) lub ust. 2 lit. b) pkt (i) zostały spełnione, w następujący sposób:
| a) | w liczniku – różnica między sumą S IMA , o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i), z rozszerzeniem lub zmianą stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych i bez takiego rozszerzenia lub zmiany; |
| b) | w mianowniku – suma S IMA , o której mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i), bez rozszerzenia lub zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych. |
8. Instytucje obliczają współczynnik stosowany do oceny, czy warunki określone w ust. 1 lit. b) pkt (iii) i (iv) oraz ust. 2 lit. b) pkt (ii) zostały spełnione, w następujący sposób:
| a) | w liczniku – różnica między odpowiednią wartością liczbową ryzyka Rn i , o której mowa w ust. 4, z rozszerzeniem lub zmianą stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych i bez takiego rozszerzenia lub zmiany; |
| b) | w mianowniku – odpowiednia wartość liczbowa ryzyka Rn i , o której mowa w ust. 4, bez rozszerzenia lub zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych. |
9. Instytucje obliczają współczynniki, o których mowa w ust. 7 i 8, dla okresu 15 kolejnych dni roboczych, począwszy od pierwszego dnia roboczego badania wpływu rozszerzenia lub zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych.
Wybór okresu 15 kolejnych dni roboczych musi być reprezentatywny dla działalności handlowej i działalności w zakresie zabezpieczania w normalnych warunkach rynkowych w odniesieniu do portfela pozycji, na które ma wpływ rozszerzenie lub zmiana stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych. Okres ten stanowi część 9-miesięcznego okresu poprzedzającego powiadomienie właściwego organu lub złożenie do właściwego organu wniosku o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 325az ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.
10. Instytucje obliczają wartości liczbowe ryzyka Rn i określone w ust. 4 dla portfela wszystkich pozycji przypisanych do jednostek odpowiadających za handel, które spełniają wszystkie wymogi określone w art. 325az ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 w momencie powiadomienia właściwego organu lub złożenia do właściwego organu wniosku o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 325az ust. 7 rozporządzenia (UE) nr 575/2013.
Artykuł 3
Nieistotne zmiany i nieistotne rozszerzenia stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych, wymagające uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji
1. Instytucje klasyfikują nieistotne zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych jako wymagające uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji, jak określono w art. 1 ust. 2 lit. a), jeżeli zmiany te spełniają dowolny z następujących warunków:
| a) | spełniają którekolwiek z kryteriów jakościowych określonych w części II załącznika; |
| b) | skutkują zmianą o co najmniej 1 % – w wartościach bezwzględnych, obliczoną dla pierwszego dnia roboczego badania wpływu zmiany – dowolnej z wartości liczbowych ryzyka Rn i określonych w art. 2 ust. 4, które uznaje się za mające znaczenie zgodnie z art. 2 ust. 5, i powodują którykolwiek z poniższych skutków:
|
2. Instytucje klasyfikują nieistotne rozszerzenia stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych jako wymagające uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji, jak określono w art. 1 ust. 2 lit. a), jeżeli rozszerzenia te spełniają dowolny z następujących warunków:
| a) | spełniają którekolwiek z kryteriów jakościowych określonych w części II załącznika; |
| b) | skutkują zmianą o co najmniej 1 % – w wartościach bezwzględnych, obliczoną dla pierwszego dnia roboczego badania wpływu rozszerzenia – dowolnej z wartości liczbowych ryzyka Rn i , o których mowa w art. 2 ust. 4, uznanych za mające znaczenie zgodnie z art. 2 ust. 5, oraz powodują którykolwiek z poniższych skutków:
|
3. Instytucje powiadamiają właściwe organy zgodnie z art. 325az ust. 7 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 575/2013 na 4 tygodnie przed wdrożeniem nieistotnego rozszerzenia lub zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych.
4. Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i) lub (iii), instytucje określają wpływ zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, biorąc pod uwagę najwyższy wzrost współczynników, o których mowa odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (ii) lub (iv), instytucje określają wpływ zmiany stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, biorąc pod uwagę największy spadek współczynników, o których mowa odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub art. 2 ust. 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 2 lit. b) pkt (i) lub (ii), instytucje określają wpływ rozszerzenia stosowania swoich alternatywnych modeli wewnętrznych, biorąc pod uwagę największą zmianę współczynników określonych odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub art. 2 ust. 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
ROZDZIAŁ 2
Warunki oceny istotności zmian w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka
Artykuł 4
Kategorie zmian w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka
1. Instytucje przypisują zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, o którym mowa w art. 325bc ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, do jednej z następujących kategorii:
| a) | istotne zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, określone zgodnie z art. 5 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, które wymagają zezwolenia właściwych organów; |
| b) | nieistotne zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, które wymagają powiadomienia właściwych organów. |
2. Instytucje przypisują zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, o których mowa w ust. 1 lit. b), do jednej z następujących kategorii:
| a) | zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, określone zgodnie z art. 6 ust. 1 niniejszego rozporządzenia, które wymagają uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji; |
| b) | zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, które wymagają uwzględnienia w powiadomieniu podstawowych informacji. |
Artykuł 5
Istotne zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka
1. Instytucje klasyfikują zmiany w dokonywanym przez instytucje wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, o którym mowa w art. 325bc rozporządzenia (UE) nr 575/2013, jako istotne, zgodnie z art. 4 ust. 1 lit. a) niniejszego rozporządzenia, jeżeli dana zmiana powoduje oba poniższe skutki:
| a) | zmianę o co najmniej 1 % – w wartościach bezwzględnych, obliczoną dla pierwszego dnia roboczego badania wpływu zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka – wartości liczbowej ryzyka Rn 1, o której mowa w art. 2 ust. 4 lit. a); |
| b) | którekolwiek z poniższych:
|
2. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 instytucje nie uznają za istotne zmian w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, które to zmiany zostały wprowadzone na wniosek właściwego organu.
3. Na zasadzie odstępstwa od ust. 1 instytucje uznają zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka wynikające z niespełnienia wymogu określonego w art. 325bc ust. 2 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 575/2013 za nieistotne zmiany wymagające uwzględnienia w powiadomieniu podstawowych informacji.
4. Do celów ust. 1 lit. b) pkt (v) instytucje obliczają współczynnik R change zgodnie z następującym wzorem:
gdzie instytucje obliczają PESt + k RC i PESt + k FC zgodnie z art. 325bc ust. 3 i 4 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 i gdzie toznacza pierwszy dzień roboczy badania wpływu zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka oraz gdzie sumę oblicza się dla okresu 15 kolejnych dni roboczych, o którym mowa w art. 2 ust. 9 niniejszego rozporządzenia.
5. Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i) lub (iii), instytucje określają wpływ zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, biorąc pod uwagę najwyższy wzrost współczynników, o których mowa odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (ii) lub (iv), instytucje określają wpływ zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, biorąc pod uwagę największy spadek współczynników, o których mowa odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Artykuł 6
Nieistotne zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka
1. Instytucje klasyfikują nieistotne zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka jako wymagające uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji, zgodnie z art. 4 ust. 2 lit. a), jeżeli zmiany te powodują wszystkie następujące skutki:
| a) | zmianę o co najmniej 1 % – w wartościach bezwzględnych, obliczoną dla pierwszego dnia roboczego badania wpływu zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka – wartości liczbowej ryzyka Rn 1określonej w art. 2 ust. 4 lit. a); |
| b) | którekolwiek z poniższych:
|
| c) | R change nie spełnia kryterium określonego w art. 5 ust. 1 lit. b) pkt (v). |
2. Instytucje powiadamiają właściwe organy zgodnie z art. 325az ust. 7 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 575/2013 na 4 tygodnie przed wdrożeniem nieistotnej zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka.
O wszelkich zmianach w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka wynikających z niespełnienia wymogu określonego w art. 325bc ust. 2 lit. a) tego rozporządzenia instytucje powiadamiają jednak przed wdrożeniem takiej zmiany.
3. Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (i) lub (iii), instytucje określają wpływ zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, biorąc pod uwagę najwyższy wzrost współczynników, o których mowa odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
Aby ocenić, czy spełnione są warunki, o których mowa w ust. 1 lit. b) pkt (ii) lub (iv), instytucje określają wpływ zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, biorąc pod uwagę największy spadek współczynników, o których mowa odpowiednio w art. 2 ust. 7 lub 8, w wartościach bezwzględnych, w okresie, o którym mowa w ust. 9.
ROZDZIAŁ 3
Przepisy ogólne dotyczące oceny istotności zmian i rozszerzeń stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka
Artykuł 7
Zasady klasyfikacji zmian i rozszerzeń stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka
1. Przy obliczaniu skutków ilościowych zgodnie z art. 2 ust. 1 i 2, art. 3 ust. 1 i 2, art. 5 ust. 1 i art. 6 ust. 1 instytucje stosują najnowszą konfigurację i kalibrację modelu oraz dane wejściowe odpowiadające okresowi, o którym mowa w art. 2 ust. 9.
Do rozszerzeń i zmian niemających bezpośredniego wpływu ilościowego nie mają zastosowania żadne wymogi obliczeniowe.
2. Właściwe organy uznają kilka modyfikacji alternatywnego modelu wewnętrznego przedłożonych oddzielnie przez instytucję za pojedyncze rozszerzenie lub pojedynczą zmianę modelu, jeżeli takie modyfikacje mają podobny charakter lub powiązany zakres. Właściwe organy uznają grupę modyfikacji alternatywnego modelu wewnętrznego przedłożoną jako pojedyncze rozszerzenie lub pojedynczą zmianę modelu za odrębne rozszerzenia lub zmiany modelu, jeżeli takie modyfikacje modelu nie mają podobnego charakteru lub powiązanego zakresu.
3. W przypadku wątpliwości dotyczących klasyfikacji, o której mowa w art. 1 lub 4, instytucje przedstawiają właściwemu organowi notę wyjaśniającą, w której uzasadniają dokonany przez siebie wybór kategorii lub podkategorii oraz przedstawiają możliwe rozwiązania alternatywne. Właściwy organ może zmienić kategorię lub podkategorię podaną we wniosku o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 325az ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 575/2013, lub w powiadomieniu, o którym mowa w art. 325az ust. 7 akapit drugi tego rozporządzenia.
Artykuł 8
Wdrażanie zmian i rozszerzeń stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka
1. Instytucje, którym udzielono zezwolenia na istotne rozszerzenie lub istotną zmianę stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych bądź istotną zmianę w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka, jak określono w art. 325az ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 575/2013, obliczają swoje wymogi w zakresie funduszy własnych na podstawie zatwierdzonego rozszerzenia lub zatwierdzonej zmiany od daty określonej w zezwoleniu.
2. W przypadku opóźnienia we wdrażaniu rozszerzenia lub zmiany stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych bądź zmiany w podzbiorze możliwych do modelowania czynników ryzyka, w odniesieniu do których właściwy organ udzielił zezwolenia, jak określono w art. 325az ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 575/2013, instytucje bez zbędnej zwłoki:
| a) | powiadamiają właściwy organ o takim opóźnieniu; |
| b) | przedkładają właściwemu organowi do zatwierdzenia plan terminowego wdrożenia zatwierdzonego rozszerzenia lub zmiany. |
3. Instytucje, które powiadomiły właściwy organ o rozszerzeniu lub zmianie, a następnie podjęły decyzję o niewdrażaniu takiego rozszerzenia lub takiej zmiany, powiadamiają o tym właściwy organ bez zbędnej zwłoki.
Artykuł 9
Dokumentacja rozszerzeń i zmian stosowania alternatywnych modeli wewnętrznych oraz zmian w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka
1. Zwracając się do właściwego organu o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 325az ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 575/2013, instytucje przekazują właściwemu organowi wszystkie następujące dokumenty:
| a) | opis rozszerzenia lub zmiany stosowania ich alternatywnych modeli wewnętrznych lub zmiany w wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka oraz opis uzasadnienia i celu takiego rozszerzenia lub zmiany; |
| b) | datę wdrożenia takiego rozszerzenia lub zmiany; |
| c) | zakres jednostek odpowiadających za handel, na które mają wpływ rozszerzenie lub zmiana stosowania alternatywnego modelu wewnętrznego bądź zmiana dokonywanego przez instytucję wyboru podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, w tym informacje na temat wolumenu obrotu tych jednostek; |
| d) | dokumentację techniczną i dotyczącą procedur; |
| e) | sprawozdania z niezależnego przeglądu lub niezależnej walidacji przeprowadzonych w instytucjach; |
| f) | potwierdzenie, że właściwy organ w obrębie danej instytucji zatwierdził w ramach procedur zatwierdzania stosowanych przez tę instytucję rozszerzenie lub zmianę stosowania alternatywnego modelu wewnętrznego lub zmianę w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, oraz datę tego zatwierdzenia; |
| g) | w stosownych przypadkach – którekolwiek z odpowiednich poniższych, wraz z uzasadnieniem reprezentatywności okresu 15 kolejnych dni roboczych wybranego ze względu na wpływ ilościowy:
|
| h) | informacje na temat potencjalnego wpływu na jednostki odpowiadające za handel, które nie spełniają wszystkich wymogów określonych w art. 325az ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, gdy instytucja zwraca się do właściwego organu o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 325az ust. 7 akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 575/2013, lub powiadamia właściwy organ zgodnie z art. 325az ust. 7 akapit drugi tego rozporządzenia, w tym oszacowanie ilościowego wpływu na mające znaczenie wartości liczbowe ryzyka Rn i , o których mowa w art. 2 ust. 4 niniejszego rozporządzenia; |
| i) | dokumentację dotyczącą numeru bieżącej i poprzedniej wersji alternatywnych modeli wewnętrznych danej instytucji. |
2. W przypadku nieistotnych rozszerzeń lub nieistotnych zmian wymagających uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji, o których to rozszerzeniach i zmianach mowa w art. 1 ust. 2 lit. a) i art. 4 ust. 2 lit. a), instytucje przedkładają, wraz z powiadomieniem, całą dokumentację, o której mowa w ust. 1 lit. a)–i) niniejszego artykułu.
3. W przypadku nieistotnych rozszerzeń lub nieistotnych zmian wymagających uwzględnienia w powiadomieniu podstawowych informacji, o których to rozszerzeniach i zmianach mowa w art. 1 ust. 2 lit. b) i art. 4 ust. 2 lit. b), instytucje przedkładają, wraz z powiadomieniem, dokumentację, o której mowa w ust. 1 lit. a), b) i c) oraz f)–i) niniejszego artykułu.
4. Sprawozdania z niezależnego przeglądu lub walidacji przeprowadzonej w instytucji, o których mowa w ust. 1 lit. e) niniejszego artykułu, zawierają wszystkie następujące elementy:
| a) | weryfikację oceny istotności oraz weryfikację reprezentatywności okresu 15 kolejnych dni roboczych; |
| b) | krytyczny przegląd cech rozszerzenia lub zmiany stosowania alternatywnego modelu wewnętrznego bądź zmiany w dokonywanym przez instytucję wyborze podzbioru możliwych do modelowania czynników ryzyka, przeprowadzony zgodnie z art. 325bi ust. 2 i art. 325bj rozporządzenia (UE) nr 575/2013; |
| c) | plan terminowego wdrożenia niezbędnych środków naprawczych zaproponowanych w ramach niezależnego procesu przeglądu lub walidacji. |
Artykuł 10
Wejście w życie
Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich.
Sporządzono w Brukseli dnia 3 lipca 2025 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2013/575/oj.
(2) Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1093/2010 z dnia 24 listopada 2010 r. w sprawie ustanowienia Europejskiego Urzędu Nadzoru (Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego), zmiany decyzji nr 716/2009/WE oraz uchylenia decyzji Komisji 2009/78/WE (Dz.U. L 331 z 15.12.2010, s. 12, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2010/1093/oj).
ZAŁĄCZNIK
CZĘŚĆ I
Rozszerzenia i zmiany wymagające uzyskania zezwolenia właściwych organów („istotne” rozszerzenia i zmiany)
|
1. |
Znaczące zmiany w strukturze lub organizacji
jednostek danej instytucji odpowiadających za handel, w odniesieniu
do których to jednostek udzielono zezwolenia na obliczanie wymogów
w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka rynkowego z
wykorzystaniem alternatywnych modeli wewnętrznych, w tym istotne
zmiany modeli księgowania, struktury zarządzania ryzykiem lub
strategii biznesowej, w tym dowolny z następujących
przypadków:
|
|
2. |
Objęcie zakresem alternatywnej metody modeli
wewnętrznych jednostki odpowiadającej za handel, która w momencie
składania wniosku o zezwolenie, o którym mowa w art. 325az ust. 7
akapit pierwszy rozporządzenia (UE) nr 575/2013, nie jest objęta
zakresem zezwolenia na obliczanie wymogów w zakresie funduszy
własnych z tytułu ryzyka rynkowego przy użyciu alternatywnych
modeli wewnętrznych i która spełnia którykolwiek z następujących
warunków:
|
|
3. |
Zmiany podstawowej metody obliczania miar częściowych oczekiwanych braków, o których mowa w art. 325bb ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w tym zmiany między symulacją historyczną, podejściem parametrycznym lub metodą Monte Carlo. |
|
4. |
Zmiany podstawowej metody obliczania wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka niewykonania zobowiązania, o którym mowa w art. 325ba ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 575/2023, w tym istotne zmiany w wyborze czynników ryzyka systematycznego lub w strukturze korelacji modelu. |
CZĘŚĆ II
Rozszerzenia i zmiany wymagające uwzględnienia w powiadomieniu dodatkowych informacji
|
1. |
Przypisanie jednostce odpowiadającej za handel w ramach alternatywnych modeli wewnętrznych klas produktów - takich jak produkty zależne od określonej ścieżki lub pozycje z wieloma aktywami bazowymi - wymagających innych technik modelowania ryzyka niż te, które wchodzą w zakres zezwolenia na stosowanie tych alternatywnych modeli wewnętrznych, w tym przypadki, w których zmiana modeli księgowania prowadzi do tego, że instytucja zaczyna zarządzać ryzykiem związanym z produktami, w przypadku których w momencie udzielenia zezwolenia na modele wewnętrzne przenosiła ona ryzyko rynkowe na inny podmiot należący do grupy poza zakresem najwyższego poziomu konsolidacji w Unii. |
|
2. |
Zmiany w strukturze lub organizacji jednostek odpowiadających za handel danej instytucji polegające na połączeniu lub podziale jednostek, którym udzielono zezwolenia na obliczanie wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka rynkowego z wykorzystaniem alternatywnych modeli wewnętrznych, pod warunkiem że zmiany te nie spełniają warunków określonych w art. 2 niniejszego rozporządzenia. |
|
3. |
Zmiany w metodzie stosowanej do oceny możliwości modelowania czynników ryzyka zgodnie z art. 325be rozporządzenia (UE) nr 575/2013. |
|
4. |
Zmiany w metodzie obliczania rzeczywistych lub hipotetycznych zysków i strat, jeżeli takie zmiany skutkują zmniejszeniem liczby przekroczeń jednostki odpowiadającej za handel, w odniesieniu do której udzielono zezwolenia na stosowanie alternatywnych modeli wewnętrznych, co powoduje, że jednostka ta spełnia wymogi dotyczące weryfikacji historycznej, o których mowa w art. 325bf ust. 3 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. |
|
5. |
Zmiany w metodzie obliczania hipotetycznych lub teoretycznych zysków i strat, jeżeli takie zmiany skutkują zwiększeniem współczynnika korelacji Spearmana lub obniżeniem metryki testu Kołmogorowa-Smirnowa dla jednostki odpowiadającej za handel, w odniesieniu do której udzielono zezwolenia na stosowanie alternatywnych modeli wewnętrznych, co powoduje zmianę jej klasyfikacji określonej w art. 9 rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2022/2059 (1), na potrzeby spełnienia wymogów dotyczących przypisania zysków i strat określonych w art. 325bg rozporządzenia (UE) nr 575/2013. |
|
6. |
Zasadnicze zmiany w metodzie walidacji
wewnętrznej, o której to walidacji mowa w art. 325bj rozporządzenia
(UE) nr 575/2013, prowadzące do istotnych zmian w sposobie, w jaki
instytucja ocenia ogólne wyniki i integralność alternatywnych
modeli wewnętrznych, w tym:
|
|
7. |
Zmiany strukturalne, organizacyjne lub
operacyjne w podstawowych procesach w obrębie funkcji zarządzania
ryzykiem lub jednostki do spraw kontroli ryzyka, o której mowa w
art. 325bi ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, w tym:
|
|
8. |
Zasadnicze rozszerzenia i zmiany w
infrastrukturze informatycznej, w tym dotyczące przechowywania
danych, istotne dla obliczania wymogów w zakresie funduszy własnych
z tytułu ryzyka rynkowego z wykorzystaniem alternatywnych modeli
wewnętrznych, w tym:
|
(1) Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2022/2059 z dnia 14 czerwca 2022 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych określających szczegółowe informacje techniczne na potrzeby wymogu dotyczącego weryfikacji historycznej oraz wymogu dotyczącego przypisania zysków i strat zgodnie z art. 325bf i 325bg rozporządzenia (UE) nr 575/2013 (Dz.U. L 276 z 26.10.2022, s. 47, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg_del/2022/2059/oj).
POTRZEBUJESZ POMOCY?Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
