(1)

Celem rozporządzenia jest zapewnienie przejrzystości i pewności w odniesieniu do praktyk w zakresie dostaw, stosowanych przez unijnych importerów oraz huty i rafinerie pozyskujące surowce na obszarach dotkniętych konfliktami i obszarach wysokiego ryzyka.

(2)

Jak stanowi art. 8 ust. 1 rozporządzenia, rządy, organizacje branżowe oraz grupy zainteresowanych organizacji (zwane dalej „właścicielami systemu”) mające systemy należytej staranności mogą przedłożyć Komisji wniosek o uznanie opracowanych i nadzorowanych przez nie systemów należytej staranności w łańcuchu dostaw.

(3)

W rozporządzeniu delegowanym określono metodykę i kryteria stosowane przez Komisję w odniesieniu do oceny i uznawania systemów należytej staranności w łańcuchu dostaw, o uznanie których przedłożono Komisji wnioski.

(4)

Jak stanowi art. 8 ust. 3 rozporządzenia, jeżeli Komisja stwierdzi, że rzeczywiste wdrożenie systemu należytej staranności w łańcuchu dostaw przez unijnego importera minerałów lub metali umożliwia temu importerowi spełnienie wymogów niniejszego rozporządzenia, przyjmuje decyzję wykonawczą w sprawie uznania danego systemu za równoważny z wymogami niniejszego rozporządzenia. Przed przyjęciem takich aktów wykonawczych Komisja w stosownych przypadkach zasięga opinii sekretariatu OECD. Akty wykonawczy przyjmuje się zgodnie z procedurą doradczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 rozporządzenia.

(5)

Zgodnie z motywem 14 rozporządzenia takie uznanie pozostaje bez uszczerbku dla indywidualnej odpowiedzialności unijnych importerów za dopełnienie obowiązków w zakresie należytej staranności określonych w art. 4-7 rozporządzenia. Obowiązki w zakresie należytej staranności obejmują w szczególności obowiązek posiadania udokumentowanych informacji na temat państw pochodzenia minerałów w łańcuchu dostaw unijnych importerów unijnych. W związku z tym przypomina się, że uczestnictwo w uznanym systemie nie eliminuje takiej indywidualnej odpowiedzialności.

(6)

21 czerwca 2019 r. inicjatywa na rzecz odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów złożyła do Komisji wniosek o uznanie jej systemu należytej staranności „Proces służący zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów”.

(7)

Komisja oceniła wniosek na podstawie wymogów dopuszczalności określonych w art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego, a następnie w dniu 6 sierpnia 2019 r. uznała wniosek za dopuszczalny (decyzja Komisji C(2019) 5828 final).

(8)

Komisja przystąpiła do oceny wniosku zgodnie z metodyką i kryteriami określonymi w rozporządzeniu i rozporządzeniu delegowanym, z zastosowaniem metodyki OECD dotyczącej oceny zgodności programów branżowych z wytycznymi OECD (zwanej dalej „metodyką OECD”), jak przewiduje art. 4 ust. 2 rozporządzenia delegowanego. 26 stycznia 2022 r. poinformowano inicjatywę na rzecz odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów, że jej system „Proces służący zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” nie spełnia wszystkich wymaganych kryteriów oraz że zanim Komisja będzie mogła rozważyć uznanie systemu za równoważny konieczne będzie dokonanie dalszych poprawek.

(9)

10 maja 2022 r. inicjatywa na rzecz odpowiedzialnego pozyskiwania materiałów złożyła, na podstawie art. 10 ust. 2 rozporządzenia delegowanego, wniosek powtórny o uznanie systemu „Proces służący zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” na podstawie rozporządzenia. Komisja oceniła dopuszczalność wniosku powtórnego na podstawie wymogów określonych w art. 3 ust. 2 rozporządzenia delegowanego i w dniu 14 lipca 2022 r. uznała wniosek za dopuszczalny (decyzja Komisji C(2022) 4880 final).

(10)

Komisja przystąpiła do ponownej oceny wniosku zgodnie z metodyką i kryteriami określonymi w rozporządzeniu i w rozporządzeniu delegowanym.

(11)

W myśl art. 8 ust. 3 rozporządzenia Komisja, podejmując decyzję o uznaniu systemu należytej staranności, jest zobowiązana do uwzględnienia poszczególnych objętych tym systemem praktyk branżowych. W ramach „Procesu służącego zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” oceniane są systemy zarządzania i praktyki pozyskiwania na poziomie hut i rafinerii oraz zatwierdzana jest ich zgodność z normami „Procesu służącego zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” w odniesieniu do cyny i tantalu, „Procesu służącego zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” w odniesieniu do wolframu oraz „Procesu służącego zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” w odniesieniu do złota, przy czym wszystkie trzy obowiązują od 1 czerwca 2018 r. W związku z tym system jest skutecznie wdrażany jedynie przez określone podmioty gospodarcze działające na wyższym szczeblu łańcucha dostaw, tj. huty i rafinerie. Norma „Procesu służącego zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” nie jest wdrażana przez podmioty gospodarcze działające na niższym szczeblu, takie jak unijni importerzy metali. Niniejsza decyzja dotyczy zatem wyłącznie hut i rafinerii, które są unijnymi importerami minerałów, ponieważ tylko one objęte są zakresem wspomnianego systemu. Nie ma ona wpływu na obowiązki unijnych importerów metali w rozumieniu rozporządzenia, w tym na ich obowiązki w zakresie systemu zarządzania, zarządzania ryzykiem, audytu prowadzonego przez podmiot zewnętrzny oraz ujawniania informacji określone w art. 4-7 rozporządzenia.

(12)

W art. 8 ust. 3 rozporządzenia zapisano ponadto, że Komisja bierze pod uwagę podejście oparte na analizie ryzyka i metodę stosowaną w ramach systemu należytej staranności w celu identyfikowania obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka, a także wyszczególnione wyniki ich zastosowania. Komisja oceniła „Proces służący zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” jako „w pełni zgodny” ze wszystkimi kryteriami metodyki OECD dotyczącej oceny zgodności, które odnoszą się do należytej staranności opartej na analizie ryzyka. Huty i rafinerie objęte „Procesem służącym zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów” są zobowiązane do opracowania i stosowania własnej metodyki identyfikowania obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka, której skuteczność oceniana jest w ramach audytów prowadzonych przez podmioty zewnętrzne. Inicjatywa na rzecz pozyskiwania minerałów nie udostępnia własnego wykazu obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka, ale odnosi się do wykazu obszarów dotkniętych konfliktami i obszarów wysokiego ryzyka, o którym mowa w rozporządzeniu (UE) 2017/821 i innych odpowiednich przepisach.

(13)

Zgodnie z art. 8 ust. 1 rozporządzenia delegowanego Komisja przygotowała sprawozdanie, w którym przedstawia ocenę tego, czy system spełnia ogólne warunki uznania i mające zastosowanie szczególne kryteria. W sprawozdaniu tym Komisja stwierdza, że ogólne warunki uznania równoważności zostały spełnione na podstawie metodyki oceny określonej w rozporządzeniu delegowanym.

(14)

27 marca 2023 r. Komisja przekazała projekt sprawozdania inicjatywie na rzecz odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów i wyznaczyła jej 15 dni kalendarzowych na przedstawienie uwag do tego sprawozdania, zgodnie z art. 8 ust. 2 rozporządzenia delegowanego. Inicjatywa na rzecz odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów udzieliła pozytywnej odpowiedzi w wyznaczonym terminie.

(15)

Komisja przeprowadziła konsultacje z sekretariatem OECD dotyczące projektu sprawozdania, zgodnie z art. 8 ust. 3 rozporządzenia delegowanego. 23 czerwca 2023 r. sekretariat OECD przedstawił pisemną opinię na temat oceny Komisji. Sekretariat OECD stwierdził, że ocena i metodyka stosowane przy przeprowadzaniu oceny „Procesu służącego zapewnianiu odpowiedzialnego pozyskiwania minerałów”, w tym zarówno ogólne warunki uznania, jak i mające zastosowanie kryteria szczegółowe, są zgodne z metodyką OECD.

(16)

Sprawozdanie końcowe jest dostępne w dokumencie roboczym służb Komisji (SWD(2025) 297),