DECYZJA KOMISJI (UE) 2025/2204
z dnia 24 października 2025 r.
w sprawie wyznaczenia koordynatora europejskiego ds. wzajemnych połączeń energetycznych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej oraz określenia szczegółowych warunków wykonywania jego misji i zadań
KOMISJA EUROPEJSKA,
uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2022/869 z dnia 30 maja 2022 r. w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej, zmiany rozporządzeń (WE) nr 715/2009, (UE) 2019/942 i (UE) 2019/943 oraz dyrektyw 2009/73/WE i (UE) 2019/944 oraz uchylenia rozporządzenia (UE) nr 347/2013 (1), w szczególności jego art. 6 ust. 1,
a także mając na uwadze, co następuje:
| (1) | Region Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej stoi w obliczu wyzwań, takich jak zmiany strukturalne w systemach elektroenergetycznych, odpowiadające im potrzeby w zakresie rozwoju sieci i infrastruktury, rosnąca integracja między sektorami energetycznymi, dekarbonizacja systemu gazowego, zmieniające się wzorce dostaw gazu w Europie, obecny kontekst geopolityczny zdeterminowany w istotny sposób przez rosyjską wojnę napastniczą przeciwko Ukrainie, a także specyfikę krajową i regionalną Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej oraz konieczność zapewnienia przystępności cenowej i konkurencyjności. |
| (2) | Aby skutecznie sprostać tym wyzwaniom, region potrzebuje dalszego wsparcia w ramach transeuropejskiej polityki energetycznej i współpracy regionalnej w celu wzmocnienia regionalnych wzajemnych połączeń w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, propagowania ram regulacyjnych zapewniających integrację rynku, efektywne wykorzystanie infrastruktury i przystępność cenową zgodnie z dorobkiem prawnym Unii oraz w celu zapewnienia bezpieczeństwa dostaw energii w regionie Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej. |
| (3) | Na podstawie art. 6 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2022/869 Komisja może wyznaczyć, w porozumieniu z zainteresowanymi państwami członkowskimi, koordynatorów europejskich na okres do jednego roku, z możliwością dwukrotnego przedłużenia. Aby Komisja mogła zapewnić niezbędne wsparcie w celu wzmocnienia regionalnych wzajemnych połączeń i integracji rynku, należy wyznaczyć specjalnego koordynatora europejskiego ds. wzajemnych połączeń energetycznych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej. Koordynator będzie odpowiedzialny za pomoc w realizacji projektów wspierających wzajemne połączenia i dobre funkcjonowanie rynków energii w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, w tym projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PWsZ) na podstawie rozporządzenia (UE) 2022/869 oraz inicjatyw pod auspicjami Grupy Wysokiego Szczebla ds. Elektroenergetycznych Połączeń Międzysystemowych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej (CESEC) (2) pod przewodnictwem Komisji. Koordynator zapewni wiedzę fachową na temat realizacji i postępów w zakresie inwestycji w infrastrukturę energetyczną, integracji rynku i działań politycznych w regionie, określi wąskie gardła oraz będzie doradzał zainteresowanym stronom i organom na temat sposobów przezwyciężenia potencjalnych trudności, aby zapewnić terminową i pomyślną realizację projektów i działań politycznych związanych z jego mandatem. Koordynator wykonuje zadania wchodzące w zakres jego mandatu, koordynując i wzajemnie uzupełniając działania ze współpracą regionalną w ramach Grupy Wysokiego Szczebla ds. Elektroenergetycznych Połączeń Międzysystemowych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej (CESEC). |
| (4) | Koordynatora należy powołać na okres jednego roku zgodnie z art. 6 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2022/869. Decyzja o przedłużeniu lub nieprzedłużeniu mandatu powinna być podejmowana wraz z zainteresowanymi państwami członkowskimi w zależności od potrzeb objętych zakresem mandatu w danym momencie. |
| (5) | Aby koordynator europejski mógł wykonywać swoje zadania, powinien otrzymywać comiesięczny zryczałtowany dodatek na pokrycie kosztów działania sekretariatu, których nie mogą pokryć bezpośrednio służby Komisji, oraz zwrot kosztów podróży służbowych zgodnie określonymi przez Komisję zasadami na podstawie Vademecum załączonego do niniejszej decyzji. |
| (6) | Na podstawie art. 6 ust. 3 rozporządzenia (UE) 2022/869 procedura wyboru została przeprowadzona jako otwarte zaproszenie do wyrażenia zainteresowania przez okres jednego miesiąca od dnia 4 sierpnia do dnia 4 września 2025 r. Wybranym kandydatem jest prof. dr Klaus-Dieter Borchardt. |
| (7) | Zgodnie z art. 6 ust. 1 rozporządzenia (UE) 2022/869 w sprawie wyników procedury wyboru i mandatu koordynatora europejskiego skonsultowano się z państwami członkowskimi, których dotyczą wzajemne połączenia energetyczne w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, a mianowicie z Austrią, Bułgarią, Chorwacją, Grecją, Niemcami, Polską, Republiką Czeską, Rumunią, Słowacją, Słowenią, Węgrami i Włochami. W październiku 2025 r. zainteresowane państwa członkowskie wyraziły zgodę na wyznaczenie koordynatora europejskiego. |
| (8) | Powołanie koordynatora jest sprawą pilną ze względu na wyzwania w regionie. Z tego względu decyzja powinna wejść w życie następnego dnia po jej opublikowaniu, |
PRZYJMUJE NINIEJSZĄ DECYZJĘ:
Artykuł 1
Prof. dr Klaus-Dieter Borchardt zostaje wyznaczony na koordynatora europejskiego ds. wzajemnych połączeń energetycznych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej.
Artykuł 2
1) Mandat koordynatora europejskiego rozpoczyna się w dniu wejścia w życie niniejszej decyzji i kończy się jeden rok po tej dacie.
2) W razie potrzeby mandat koordynatora może zostać dwukrotnie przedłużony. Koordynator europejski może w każdej chwili zwrócić się do Komisji o zakończenie mandatu.
Artykuł 3
Szczegółowe warunki organizacji podróży służbowych i wykonywania zadań koordynatora europejskiego określono w załączniku I.
Artykuł 4
Niniejsza decyzja wchodzi w życie następnego dnia po jej opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Sporządzono w Brukseli dnia 24 października 2025 r.
W imieniu Komisji
Przewodnicząca
Ursula VON DER LEYEN
(1) Dz.U. L 152 z 3.6.2022, s. 45, ELI: http://data.europa.eu/eli/reg/2022/869/oj.
(2) Grupa wysokiego szczebla CESEC została utworzona w 2015 r. i liczy 17 członków, w tym 9 państw członkowskich UE (Austria, Bułgaria, Chorwacja, Grecja, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry i Włochy) oraz 8 umawiających się stron Traktatu Wspólnoty Energetycznej (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Kosowo*, Macedonia Północna, Mołdawia, Serbia i Ukraina).
* Zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.
ZAŁĄCZNIK
Zakres zadań
Rozporządzenie TEN-E - koordynator europejski ds. wzajemnych połączeń energetycznych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej
Wprowadzenie
Koordynator europejski ds. wzajemnych połączeń energetycznych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej (zwany dalej „koordynatorem”) jest powołany przez Komisję Europejską zgodnie z art. 6 rozporządzenia (UE) 2022/869 w sprawie wytycznych dotyczących transeuropejskiej infrastruktury energetycznej (rozporządzenie TEN-E). Koordynator będzie odpowiedzialny za pomoc w realizacji projektów wspierających wzajemne połączenia i dobre funkcjonowanie rynków energii w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, w tym projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania (PWsZ) na podstawie rozporządzenia TEN-E oraz inicjatyw pod auspicjami Grupy Wysokiego Szczebla ds. Elektroenergetycznych Połączeń Międzysystemowych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej (CESEC) (1) pod przewodnictwem Komisji.
Czas trwania mandatu
Koordynator zostanie powołany na początkowy okres jednego roku z możliwością dwukrotnego przedłużenia, pod warunkiem osiągania zadowalających wyników i z uwzględnieniem potrzeb projektów. Komisja Europejska zastrzega sobie prawo do wycofania nominacji wybranego koordynatora w dowolnym momencie w przypadku braku aktywności, niewystarczającego lub niskiej jakości wkładu we wzmacnianie wzajemnych połączeń energetycznych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej lub jeżeli koordynator nie spełnia już żadnego z wymogów wyboru.
Zadania szczegółowe i terminy ich wykonania
Zadaniem koordynatora jest wzmocnienie regionalnych wzajemnych połączeń w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, działanie na rzecz regulacji zapewniających integrację rynku, efektywne wykorzystanie infrastruktury i przystępność cenową zgodnie z dorobkiem prawnym Unii oraz zapewnienie bezpieczeństwa i dywersyfikacji dostaw energii w regionie Europy Środkowej i Południowo-Wschodniej. Misja koordynatora jest związana z pomyślną i terminową realizacją projektów, zadań, działań i inwestycji związanych z zakończeniem projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania na podstawie rozporządzenia TEN-E w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej.
Koordynator wniesie niezbędną krytyczną wiedzę fachową i będzie prowadził szczegółowe działania monitorujące niezbędne do terminowego i uporządkowanego zakończenia projektów i zadań zgodnie z terminami i planem realizacji projektów określonym w planie działania CESEC dotyczącym energetyki i energii ze źródeł odnawialnych oraz planie działania CESEC w sprawie gazu, w tym przyszłego rozwoju tych projektów i zadań, odzwierciedlającego w szczególności wyniki zbliżającej się procedury wyboru PWsZ/PWzZ na podstawie rozporządzenia TEN-E.
Koordynator będzie ściśle monitorował wdrażanie, a także postępy w zakresie inwestycji infrastrukturalnych i działań politycznych, zapewni doradztwo i ułatwi wszelkie działania, które muszą zostać podjęte przez zainteresowane strony lub organy w celu przezwyciężenia potencjalnych trudności, które mogą znacznie opóźnić wdrożenie, oraz będzie składał Komisji i państwom członkowskim sprawozdanie z odnośnych postępów. Koordynator będzie ściśle współpracować z zainteresowanymi państwami członkowskimi, organami regulacyjnymi, projektodawcami i innymi odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami oraz ułatwiać współpracę między nimi, aby zapewnić terminową i pomyślną realizację projektów i działań politycznych związanych z jego misją. Koordynator przyjmie proaktywne podejście i będzie czynnie uczestniczyć, wraz z Komisją Europejską i zainteresowanymi państwami członkowskimi, w wykonywaniu określonych zadań i obowiązków wymaganych do realizacji projektów, w tym będzie brać udział w grupach roboczych, spotkaniach lub warsztatach. Koordynator będzie zwoływał i organizował takie spotkania wraz z Komisją, jeżeli uzna je za niezbędne do wykonania swojego mandatu. Koordynator będzie uwzględniał wyniki współpracy regionalnej w ramach CESEC oraz działań grupy wysokiego szczebla, zgodnie z odpowiednimi wnioskami politycznymi i planami działania. Prace koordynatora europejskiego będą prowadzone w języku angielskim.
W szczególności koordynator zapewni Komisji możliwość udzielenia niezbędnego wsparcia państwom członkowskim i projektodawcom, których dotyczy realizacja zadań przewidzianych w art. 6 ust. 2 rozporządzenia TEN-E:
|
- |
promowanie projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania umieszczonych w pierwszym wykazie PWsZ/PWzZ w państwach członkowskich UE objętych CESEC, a mianowicie: 2.4 elektroenergetyczne połączenie międzysystemowe Würmlach (AT) - Somplago (IT), PWsZ 2.5 klaster elektroenergetyczny Węgry-Rumunia, PWsZ 2.8 połączenie międzysystemowe Lienz (AT) - Wenecja Euganejska (IT), PWsZ 10.3 wodorowe połączenie wzajemne między Grecją a Bułgarią, 10.4 Korytarz ogólny na potrzeby przesyłu wodoru z Ukrainy do Słowacji, Czech, Austrii i Niemiec, inteligentna sieć energetyczna PWsZ 12.2 CARMEN (BG, RO), PWsZ 12.3 Danube InGrid (HU, SK), PWsZ 12.5 GreenSwitch (AT, HR, SI) oraz transgraniczny dialog między projektodawcami a wszystkimi zainteresowanymi stronami. Zakres projektów może zostać rozszerzony na podstawie wyników zbliżających się procedur wyboru PWsZ/PWzZ, |
|
- |
w razie potrzeby i o ile zostanie o to poproszony, wspomaganie wszystkich stron w prowadzeniu konsultacji z zainteresowanymi podmiotami, omawianiu, w stosownych przypadkach, alternatywnych tras i uzyskiwaniu niezbędnych pozwoleń na realizację projektów, |
|
- |
w stosownych przypadkach doradzanie projektodawcom w sprawie finansowania projektów, |
|
- |
zapewnianie odpowiedniego wsparcia i kierownictwa strategicznego przez zainteresowane państwa członkowskie - oraz przez umawiające się strony Traktatu Wspólnoty Energetycznej w odpowiednim zakresie - w celu przygotowania i realizacji projektów oraz ułatwienia wspólnego rozumienia i wymiany informacji, aby wszystkie podmioty istotne dla projektów działały w porozumieniu oraz w spójny i konsekwentny sposób, |
|
- |
wytyczne dotyczące rozwoju regionalnej sieci energetycznej w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej, w tym wsparcie terminowej realizacji projektów będących przedmiotem wspólnego zainteresowania w regionie, uzupełnione niezbędnym wsparciem na rzecz integracji rynku energii, bezpieczeństwa dostaw i przystępności cenowej - we współpracy ze wszystkimi zainteresowanymi państwami członkowskimi, organami, uczestnikami rynku, umawiającymi się stronami Traktatu Wspólnoty Energetycznej i innymi zainteresowanymi podmiotami; |
|
- |
propagowanie priorytetów określonych w planie działania CESEC dotyczącym energii elektrycznej i energii ze źródeł odnawialnych oraz w planie działania CESEC dotyczącego gazu; oraz |
|
- |
każdego roku oraz, w stosownych przypadkach, na zakończenie swojego mandatu, będzie składać Komisji sprawozdanie dotyczące stanu elektroenergetycznych połączeń międzysystemowych w Europie Środkowej i Południowo-Wschodniej oraz z wszelkich trudności i przeszkód, które mogą znacznie opóźnić termin oddania do użytku odpowiednich inwestycji lub zakończenia stosownych działań. Sprawozdanie to przekazywane będzie Parlamentowi Europejskiemu. |
Koordynator będzie odbywać wszystkie niezbędne podróże służbowe do odpowiednich miejsc związanych z realizacją projektu lub miejsc, w których odbywają się spotkania związane z projektem.
Działania koordynacyjne muszą być współmierne do stopnia złożoności i szacunkowych kosztów projektów.
Metodyka działania
Koordynator będzie ściśle współpracował z Komisją, a zwłaszcza z Dyrekcją Generalną ds. Energii, grupą wysokiego szczebla CESEC, państwami członkowskimi oraz, w stosownych przypadkach, Sekretariatem Wspólnoty Energetycznej oraz z zainteresowanymi umawiającymi się stronami Traktatu Wspólnoty Energetycznej, projektodawcami, organami regulacyjnymi i innymi odpowiednimi zainteresowanymi podmiotami.
Dodatek i zwrot kosztów
Koordynator będzie otrzymywać miesięczny zryczałtowany dodatek w wysokości 3 000 EUR na pokrycie kosztów działania sekretariatu, w przypadku gdy służby Komisji nie pokrywają bezpośrednio takich kosztów (komunikacja, różne meble biurowe, przestrzeń biurowa, sekretariat) oraz wydatki reprezentacyjne podczas podróży służbowych zgodnie z przepisami Komisji. Roczny budżet na podróże służbowe wynosi 15 000 EUR. Szczegółowe zasady dotyczące zwrotu kosztów podróży służbowych zostaną opisane w odrębnym dokumencie („Vademecum”).
Poufność i konflikt interesów
Koordynator nie może wykorzystywać ani ujawniać jakichkolwiek dokumentów lub informacji, z którymi zetknie się podczas sprawowania swojej funkcji, chyba że informacje te zostały już podane do wiadomości publicznej. Koordynator unika również wszelkich sytuacji prowadzących do konfliktu interesów w dziedzinach, w których wymaga się od niego działania.
Akceptacja zakresu zadań
Przyjmując mandat, koordynator potwierdza, że przeczytał, zrozumiał i zaakceptował zakres zadań i warunki określone w niniejszym dokumencie.
Vademecum dotyczące szczegółowych zasad pracy koordynatora europejskiego
I. Organizacja podróży służbowych
W niniejszym dokumencie opisano procedurę, której należy przestrzegać w odniesieniu do wszystkich podróży służbowych odbytych w kontekście działalności koordynatora europejskiego (zwanego dalej „koordynatorem”).
Punktem kontaktowym koordynatora w Komisji będzie dział C4 DG ENER (Infrastruktura i współpraca regionalna). Jego pracownicy będą pomagać w organizacji podróży służbowych i, w razie potrzeby, towarzyszyć koordynatorowi.
1. PRZYGOTOWANIE PODRÓŻY SŁUŻBOWEJ
1.1. Polecenie wyjazdu
Podróże służbowe koordynatora muszą być rejestrowane w narzędziu instytucjonalnym MIPS+ (zintegrowany system planowania podróży służbowych) i powinny być zgodne z ogólnymi zasadami określonymi w załączniku „Wytyczne w zakresie podróży służbowych i zezwoleń na podróż” do decyzji Komisji w sprawie ogólnych przepisów wykonawczych do art. 11, 12, i 13 załącznika VII do regulaminu pracowniczego urzędników (koszty podróży służbowych) oraz w sprawie zezwoleń na podróż.
Podróże służbowe uznaje się za ważne tylko wtedy, gdy zostaną zatwierdzone przez dyrektora DG ENER C (urzędnika zatwierdzającego). Wniosek dotyczący podróży służbowej powinien zawierać datę i godzinę wyjazdu, miejsce docelowe i cel podróży.
1.2. Rezerwacja środków transportu
Na podstawie zatwierdzonego polecenia wyjazdu środki na podróże służbowe koordynator może zarezerwować osobiście lub za pośrednictwem oficjalnego biura podróży z pomocą działu C4 DG ENER. W przypadku rezerwacji osobistej koordynator udostępnia bilety i pokwitowania, z wyraźnie widoczną ceną, działowi C4 DG ENER. Dział C4 DG ENER rejestruje szczegóły dotyczące podróży w MIPS+.
|
- |
Koordynator może zwrócić się o elastyczne bilety, jeżeli istnieje znaczne ryzyko, że podróż służbowa zostanie odwołana lub zmieniona. |
1.3. Zwrot kosztów hotelu
Koordynator może wybrać zakwaterowanie z uwzględnieniem pułapów kosztów, które podlegają zwrotowi. Koszty zakwaterowania są zwracane po przedstawieniu faktury, do wysokości pułapu określonego dla miejsca podróży służbowej lub, jeżeli urzędnik zatwierdzający wyrazi zgodę na przekroczenie tego pułapu, zwracana będzie pełna kwota faktury.
Koszty dodatkowych noclegów w przypadku podróży połączonej z urlopem nie będą pokrywane.
1.4. Koszty przejazdów taksówką
Przejazdy taksówką mogą być zatwierdzane przez urzędnika zatwierdzającego, jeżeli nie ma odpowiedniej alternatywy w postaci transportu publicznego. Koszty będą zwracane po przedstawieniu dokumentów potwierdzających.
Podróże taksówką powinny odbywać się w terminach wskazanych w poleceniu wyjazdu.
1.5. Konflikt interesów
|
- |
Należy unikać wszelkich sytuacji prowadzących do konfliktu interesów w dziedzinach, w których wymaga się od koordynatora działania. Koordynator niezwłocznie poinformuje Komisję o każdym konflikcie interesów, który pojawi się w trakcie trwania jego mandatu. |
|
- |
Ponadto koordynator nie może wykorzystywać ani ujawniać jakichkolwiek dokumentów lub informacji, z którymi zetknie się podczas sprawowania swojej funkcji, chyba że informacje te zostały już podane do wiadomości publicznej. Wszystkie uzyskane przez koordynatora wyniki będą stanowić własność Unii, która może je wykorzystać i opublikować według swojego uznania. |
|
- |
Organizatorzy imprez nie mogą pokrywać kosztów podróży służbowych. Dotyczy to również podróży służbowych oferowanych przez państwa członkowskie. Koszty związane z podróżami i wyjazdami służbowymi będą pokrywane przez Komisję Europejską. |
|
- |
Aby jak najlepiej wykorzystać budżet na podróże służbowe, w miarę możliwości spotkania lub wizyty powinny być odpowiednio ukierunkowane, zoptymalizowane i grupowane w celu zmniejszenia ich liczby. |
|
- |
W przypadku podróży służbowych priorytetowo należy traktować ekologiczne rodzaje transportu. Wszelkie oferty lub prezenty związane z wykonywaniem obowiązków koordynatora powinny być odrzucane, chyba że mają wartość symboliczną i nieprzekraczającą 50 EUR. Koordynator jest związany wytycznymi Komisji dotyczącymi podróży służbowych, do których odniesiono się w decyzji Komisji w sprawie jego powołania. |
2. PO ZAKOŃCZENIU PODRÓŻY SŁUŻBOWEJ
2.1. Sprawozdanie z podróży służbowej
Koordynator musi przedstawić sprawozdanie z podróży służbowej. Jeżeli koordynatorowi towarzyszy przedstawiciel działu C4 DG ENER, koordynator może skorzystać z pomocy tego przedstawiciela przy sporządzaniu sprawozdania. Sprawozdanie z podróży służbowej zostanie przekazane do informacji dyrektora DG ENER C i załączone do wniosku o zwrot kosztów. Na pewnym etapie dokumentów tych może zażądać Parlament Europejski lub Europejski Trybunał Obrachunkowy w celu oceny uzasadnienia wydatków.
Data:
Imię, nazwisko:
Podpis:
(1) Grupa wysokiego szczebla CESEC została utworzona w 2015 r. i liczy 17 członków, w tym 9 państw członkowskich UE (Austria, Bułgaria, Chorwacja, Grecja, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Węgry i Włochy) oraz 8 umawiających się stron Traktatu Wspólnoty Energetycznej (Albania, Bośnia i Hercegowina, Czarnogóra, Kosowo*, Macedonia Północna, Mołdawia, Serbia i Ukraina).
* Zgodnie z rezolucją Rady Bezpieczeństwa ONZ 1244 oraz z opinią Międzynarodowego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Deklaracji niepodległości Kosowa.
Konsultanci pracują od poniedziałku do piątku w godzinach 8:00 - 17:00
