(1)

W art. 75 ust. 2 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 uprawniono Komisję do przyjmowania aktów delegowanych dotyczących norm handlowych dla określonych w nich sektorów lub produktów, a także odstępstw i wyłączeń od stosowania takich norm w celu dostosowania ich do ciągle zmieniających się warunków rynkowych, zmieniających się wymagań konsumentów, rozwoju odpowiednich norm międzynarodowych oraz zapobiegania powstawaniu przeszkód dla tworzenia innowacyjnych produktów.

(2)

W art. 89 lit. a) rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 uprawniono Komisję do przyjmowania aktów delegowanych dotyczących warunków, na podstawie których uznaje się, że produkty przywożone wykazują równoważny poziom zgodności z unijnymi normami handlowymi, oraz warunków, które umożliwiają odstępstwo od art. 74 tego rozporządzenia w celu uwzględnienia szczególnych cech handlu między Unią a niektórymi państwami trzecimi oraz szczególnego charakteru niektórych produktów rolnych.

(3)

Art. 76 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 stanowi, że produkty sektora owoców i warzyw, które mają zostać sprzedane konsumentowi jako produkty świeże, mogą być wprowadzane do obrotu w Unii tylko, jeżeli wskazano państwo pochodzenia, natomiast art. 76 ust. 4 tego rozporządzenia upoważnia Komisję do przyjmowania aktów delegowanych ustanawiających odstępstwo od tej zasady w celu uwzględnienia niektórych szczególnych sytuacji.

(4)

Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/2429 (2) uzupełnia rozporządzenie (UE) nr 1308/2013 poprzez ustanowienie norm handlowych dotyczących sektora owoców i warzyw, niektórych przetworów owocowych i warzywnych oraz sektora bananów, a w szczególności reguł oznaczania pochodzenia, które mają zastosowanie do tych produktów. W art. 3 tego rozporządzenia delegowanego przewidziano obowiązkowe oznaczanie państwa pochodzenia również w odniesieniu do określonych owoców suszonych i dojrzewających bananów.

(5)

W wyrokach w sprawach C-104/16 P i C-266/16 (3) Trybunał Sprawiedliwości wyjaśnił, że terytorium Sahary Zachodniej stanowi terytorium niesamodzielne, odrębne od terytorium Królestwa Marokańskiego, a w wyroku z dnia 4 października 2024 r. w sprawie C-399/22 (4) wyjaśnił ponadto, że terytorium Sahary Zachodniej należy uznać za odrębny obszar celny do celów art. 60 unijnego kodeksu celnego, a w konsekwencji rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 i rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 543/2011 (5) (uchylonego i zastąpionego rozporządzeniem delegowanym (UE) 2023/2429) oraz że, odpowiednio, jako oznaczenie państwa pochodzenia na opakowaniach świeżych owoców i warzyw zebranych na tym terytorium należy wskazywać wyłącznie Saharę Zachodnią jako ich pochodzenie.

(6)

W wyroku z dnia 4 października 2024 r. w sprawach połączonych C-779/21 P i C-799/21 P (6) Trybunał Sprawiedliwości stwierdził nieważność decyzji Rady (UE) 2019/217 (7) w sprawie zawarcia Porozumienia w formie wymiany listów między Unią Europejską a Królestwem Marokańskim. Trybunał Sprawiedliwości utrzymał w mocy skutki unieważnionej decyzji Rady przez dwanaście miesięcy od daty wydania wyroku, tj. do dnia 4 października 2025 r.

(7)

Zgodnie z wyrokiem z dnia 4 października 2024 r. w sprawach połączonych C779/21 P i C799/21 P oraz w celu zapewnienia wyraźnej różnicy w oznaczaniu pochodzenia między produktami pochodzącymi z terytorium Sahary Zachodniej, które podlegają kontroli marokańskich organów celnych, a produktami pochodzącymi z Maroka, a także zapewnienia prawidłowych informacji unijnym konsumentom, nowe porozumienie w formie wymiany listów podpisane przez Królestwo Marokańskie i przez Unię, które jest tymczasowo stosowane od dnia 4 października 2025 r. (8), stanowi, że przy przywozie do Unii owoców i warzyw pochodzących z niesamodzielnego terytorium Sahary Zachodniej, które podlegają kontroli marokańskich organów celnych, jako miejsce pochodzenia należy wskazywać nazwę regionu, w którym produkt został zebrany, jak wskazano w świadectwie pochodzenia towarzyszącym tym produktom w momencie przywozu do Unii. Ponadto nowe porozumienie stanowi, że Unia może udzielić marokańskim właściwym organom, w odniesieniu do przedmiotowych produktów, niezbędnych upoważnień do kontroli, a w konsekwencji do wydawania świadectw zgodności z unijnymi normami handlowymi, zgodnie z prawodawstwem Unii.

(8)

Decyzja 2/2025 z dnia 3 października 2025 r. Rady Stowarzyszenia UE-Maroko ustanowionej na mocy Układu eurośródziemnomorskiego ustanawiającego stowarzyszenie między Wspólnotami Europejskimi i ich państwami członkowskimi, z jednej strony, a Królestwem Marokańskim, z drugiej strony, w sprawie zmiany protokołu 4 do tego układu, dotyczącego definicji pojęcia „produkty pochodzące” oraz metod współpracy administracyjne (9) ustanawia przepisy, aby zapewnić stosowanie protokołu 4 do produktów pochodzących z Sahary Zachodniej. W decyzji określono ponadto nazwy regionów, odpowiednio „Dakhla Oued Ed-Dahab” i „Laâyoune-Sakia El Hamra”, które należy wskazać w świadectwie pochodzenia towarzyszącym danym produktom oraz w deklaracji pochodzenia.

(9)

W celu wdrożenia nowego porozumienia i decyzji Rady Stowarzyszenia UE-Maroko z dnia 3 października 2025 r. należy wprowadzić odstępstwo od art. 76 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 oraz od art. 3 rozporządzenia delegowanego (UE) 2023/2429, aby przewidzieć, że w przypadku owoców i warzyw pochodzących z terytorium Sahary Zachodniej, które podlegają kontroli marokańskich organów celnych oraz są przywożone i wprowadzane do obrotu w Unii, oznaczenie państwa pochodzenia zastępuje się oznaczeniem regionu, z którego pochodzi produkt, wskazanym w świadectwie pochodzenia towarzyszącym tym produktom w momencie przywozu do Unii.

(10)

Art. 9 ust. 3 rozporządzenia delegowanego (UE) 2023/2429 ogranicza zatwierdzanie kontroli zgodności z normami handlowymi przeprowadzanych przez niektóre państwa trzecie do produktów pochodzących z tych państw trzecich. Aby umożliwić Unii udzielenie marokańskim właściwym organom upoważnienia do przeprowadzania kontroli zgodności, a tym samym poświadczenia zgodności z unijnymi normami handlowymi świeżych owoców i warzyw pochodzących z niesamodzielnego terytorium Sahary Zachodniej, które podlegają kontroli marokańskich organów celnych oraz są przywożone i wprowadzane do obrotu w Unii, należy uwzględnić w tym artykule możliwość zatwierdzania przez Komisję kontroli zgodności z normami handlowymi przeprowadzanych przez właściwe organy marokańskie w odniesieniu do tych produktów.

(11)

Aby uniknąć zakłóceń w handlu towarami objętymi rozszerzeniem preferencji przewidzianym w nowym porozumieniu, niniejsze rozporządzenie powinno wejść w życie następnego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.

(12)

Ponieważ nowe porozumienie jest tymczasowo stosowane od dnia 4 października 2025 r., niniejsze rozporządzenie powinno być stosowane z mocą wsteczną od tej samej daty.

(13)

Należy jednak zezwolić na dalsze wprowadzanie do obrotu w Unii po tej dacie owoców i warzyw pochodzących z niesamodzielnego terytorium Sahary Zachodniej i podlegających kontroli marokańskich organów celnych, które zostały zgodnie z prawem przywiezione do Unii przed wejściem w życie niniejszego rozporządzenia, z oznaczeniem Sahary Zachodniej jako państwa pochodzenia, do czasu wyczerpania zapasów i pod warunkiem że takie produkty nadal spełniają wszystkie pozostałe wymogi mających zastosowanie unijnych norm handlowych.

(14)

Należy zatem odpowiednio zmienić rozporządzenie delegowane (UE) 2023/2429,