Liczne zadania urzędnika wyborczego

Za przygotowanie wyborów i nadzór - pod kierownictwem komisarza wyborczego  - nad ich przebiegiem w obwodowych komisjach, tworzenie, organizowanie i prowadzenie szkoleń dla członków tych komisji, a także za dostarczenie komisjom wyborczym kart do głosowania odpowiadać mają urzędnicy wyborczy.

Korpus urzędników wyborczych został utworzony na mocy nowelizacji Kodeksu wyborczego dokonanej ustawą z 11 stycznia 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w celu zwiększenia udziału obywateli w procesie wybierania, funkcjonowania i kontrolowania niektórych organów publicznych (dalej: nowelizacja). Szczegółowe regulacje poświęcone urzędnikom wyborczym znalazły się w dodanym przepisami nowelizacji rozdziale 9 Kodeksu wyborczego (art. 191a-191h) . Tam też ustawodawca wskazał, jakie zadania urzędnicy wyborczy mają realizować.

Urzędników powołuje szef Krajowego Biura Wyborczego

Zgodnie z przepisami Kodeksu wyborczego urzędnicy wyborczy tworzą Korpus Urzędników Wyborczych. Są oni powoływani - w każdej gminie - przez szefa Krajowego Biura Wyborczego. Krajowe Biuro Wyborcze zapewnia też obsługę Korpusu Urzędników Wyborczych. Wbrew temu, co mogłoby wynikać z przytoczonych regulacji Kodeksu wyborczego (art. 187 § 1 oraz 191a § 1 i 2), nowelizacja nie utworzyła nowej (obok państwowych i samorządowych) kategorii urzędników, przynajmniej w potocznym rozumieniu tego słowa, czyli jako „grupy osób pracujących (na tzw. etacie) w administracji państwowej czy samorządowej”. Jak bowiem wynika z wyjaśnień szefa Krajowego Biura Wyborczego z 13 marca 2018 r. . Jednocześnie są oni zobowiązani do doskonalenia zawodowego poprzez uczestnictwo w szkoleniach dotyczących organizacji wyborów oraz prawa wyborczego (art. 191h Kodeksu wyborczego), a część ze swoich zadań wykonują „pod kierownictwem komisarza wyborczego” (por. art. 191e § 1 pkt 1 Kodeksu wyborczego). Urzędnik wyborczy powoływany jest na okres sześciu lat . Swoje zadania realizuje okresowo. Zgodnie bowiem z art. 191c § 2 Kodeksu wyborczego urzędnicy wyborczy wykonują zadania od dnia zarządzenia właściwych wyborów do dnia rozstrzygnięcia protestów wyborczych oraz w innych sytuacjach, gdy jest to konieczne. Z kolei art. 191e § 3 Kodeksu wyborczego nakłada na pracodawcę obowiązek zwolnienia urzędnika wyborczego od pracy zawodowej w celu umożliwienia mu wykonywania zadań.