Instruktaż: Jak naliczać odpisy aktualizujące należności?

Co najmniej na koniec roku obrotowego, ale przed sporządzeniem sprawozdania finansowego, jednostki sektora finansów publicznych są zobowiązane do naliczenia i ujęcia w księgach rachunkowych odpisów aktualizujących należności.

Naliczanie i ujmowanie w księgach rachunkowych odpisów aktualizujących należności wynika z zasady ostrożnej wyceny, określonej w art. 7 uor. Zgodnie z nią przy wycenie bilansowej należności urealnia się ich wysokość z uwzględnieniem stopnia prawdopodobieństwa ich zapłaty przez dłużników. W ewidencji księgowej wartość należności urealnia się za pomocą odpisu aktualizującego należności (art. 35b i 35c uor). Odpis odpowiada kwocie należności, których spłata nie została w żaden sposób zabezpieczona, a ryzyko ich nieściągalności jest znaczne.

Obowiązują dwie metody ustalania wysokości odpisu aktualizującego należności:

• metoda 1 - identyfikacja poszczególnych należności (art. 35b ust. 1 pkt 1-4) - w której ustala się wielkość odpisu oddzielnie dla każdego dłużnika postawionego w stan upadłości lub likwidacji albo którego sytuacja majątkowa i finansowa wskazuje, że zapłata przez niego zobowiązań w kwotach wynikających z obowiązujących umów nie jest prawdopodobna,
• metoda 2 - szacowanie kwoty odpisu ogólnego na nieściągalne należności (art. 35b ust. 1 pkt 5) - którą stosuje się w przypadkach uzasadnionych rodzajem prowadzonej działalności lub strukturą odbiorców mających zobowiązania przeterminowane lub nieprzeterminowane o znacznym stopniu prawdopodobieństwa nieściągalności.