Instruktaż: Wycena odsetek za zwłokę z k.c. na dzień bilansowy

Na koniec roku na potrzeby sporządzenia sprawozdania finansowego należy urealnić wszystkie ujęte w księgach rachunkowych należności i zobowiązania, w tym także z tytułu odsetek. Trzeba wycenić je według wartości ustalonej na dzień 31 grudnia w kwocie odpowiednio wymaganej lub wymagającej zapłaty. Ze względu na różne podstawy prawne i zasady pobierania odsetek w praktyce jednostki mają problemy z ich prawidłową wyceną na dzień bilansowy. Jakie zatem obowiązują zasady tej wyceny i procedury jej przeprowadzania w przypadku odsetek za zwłokę z k.c.?

Kwota wymaganej zapłaty (dla należności) lub wymagająca zapłaty (dla zobowiązań) stanowi sumę wartości:

1. należności (zobowiązania) głównej - w kwocie wskazanej w dowodzie obcym, np. fakturze, rachunku czy nocie księgowej, lub w dowodzie własnym, np. liście wypłat, rachunku kosztów podróży służbowej itp., pomniejszonej o opłacone zaliczki (zadatki) i spłaty częściowe, uiszczone od dnia powstania należności (zobowiązania) do dnia bilansowego;
2. wszystkich należności (zobowiązań) ubocznych, które powstały w związku z wierzytelnością główną, do których zalicza się w szczególności:

• odsetki za zwłokę z k.c.,
• odsetki za zwłokę w transakcjach handlowych,
• rekompensaty za dochodzenie należności w transakcjach handlowych,
• odsetki za zwłokę od należności podatkowych,
• opłaty prolongacyjne od odroczonych należności podatkowych,
• koszty sądowe i egzekucyjne,
• kary umowne.

W jednostkach obowiązują dwie ogólne zasady wyceny należności i zobowiązań w kwocie wymaganej/wymagającej zapłaty, które stosuje się przy wycenie w walucie polskiej i walutach obcych.