Komentarz do ustawy o samorządzie gminnym - Art. 101

1

[Skarga powszechna umożliwiająca usunięcie z obrotu prawnego aktu organu gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej] Artykuł 101 oraz art. 101a u.s.g. nie regulują typowego środka nadzoru, który mógłby zostać skierowany przez instytucjonalny organ nadzorczy wobec organu nadzorowanego, ale konstruują tzw. skargę powszechną, na mocy której również inne podmioty niż organy nadzoru mogą podjąć działania umożliwiające usunięcie z obrotu prawnego aktu organu gminy w sprawie z zakresu administracji publicznej.

Do 1 czerwca 2017 r., tj. do momentu wejścia w życie szerokiej nowelizacji procedury administracyjnej, skarga musiała być poprzedzona swoistym postępowaniem przedsądowym, w którym skarżący wzywał właściwy organ gminy do usunięcia naruszenia interesu prawnego wywołanego uchwałą lub zarządzeniem organu gminy. Niepodjęcie tej czynności przed wniesieniem skargi powodowało, że sąd administracyjny odrzucał skargę jako przedwczesną[1]. Dlatego skarżący powinien najpierw formalnie wezwać organ gminy do usunięcia naruszenia interesu prawnego, a dopiero później wnieść za pośrednictwem tego organu skargę do sądu administracyjnego. Formalne wniesienie wezwania otwierało 60-dniowy termin na wystąpienie ze skargą. Jeżeli w tym terminie organ ustosunkował się do wezwania, to skarga powinna była zostać wniesiona w terminie 30 dni od dnia doręczenia stanowiska organu gminy[2].

W orzecznictwie spotyka się również stanowisko, że jeżeli organ odpowiedział po 30. dniu biegu terminu liczonym od dnia doręczenia wezwania, to skarżący i tak powinien złożyć skargę w terminie 60 dni od dnia doręczenia wezwania, co oznaczałoby, że w takim przypadku nie dochodzi do przedłużenia analizowanego terminu. Warto podkreślić, że wniesienie skargi po wskazanych terminach wiązało się z kolei z jej oddaleniem jako opóźnionej, a orzecznictwo wyklucza możliwość ponownego wezwania w tej samej sprawie przez ten sam podmiot organu gminy do usunięcia naruszenia interesu prawnego i otwarcia w ten sposób ponownie terminu na wniesienie skargi.