Wycena bilansowa aktywów i pasywów w walutach obcych

Wycena bilansowa aktywów i pasywów w walutach obcych służy ustaleniu rzetelnego obrazu stanu majątkowego jednostki na dzień bilansowy.

Prawidłowa wycena poszczególnych składników aktywów i pasywów jest niezwykle istotna. Ponieważ kursy walut mogą podlegać znacznym wahaniom, wszystkie operacje wyrażone w walutach obcych należy wyceniać nie rzadziej niż na dzień bilansowy po obowiązującym na ten dzień średnim kursie NBP. Dzięki temu spółka prezentuje rzetelny obraz stanu majątkowego i finansowego, urealniając tym samym swój wynik finansowy.

Jednostki mogą wybrać jedno z dwóch podejść do rozliczania różnic kursowych. Ustawy podatkowe przewidują możliwość rozliczania ustalonych w trakcie roku obrotowego i naliczonych na dzień bilansowych różnic kursowych według dwóch metod:

• podatkowej - gdzie różnice kursowe rozliczane są na podstawie przepisów ustaw podatkowych. Metodę tę mogą stosować podatnicy prowadzący księgi rachunkowe lub podatkową księgę przychodów i rozchodów;
• bilansowej - gdzie różnice kursowe rozliczane są na podstawie przepisów ustawy o rachunkowości. Metodę tę mogą stosować wyłącznie podatnicy prowadzący księgi rachunkowe.

Różnice kursowe ustalane na podstawie przepisów podatkowych

W myśl ustaw podatkowych różnice kursowe są ustalane na podstawie:

art. 24c updof - w przypadku osób fizycznych,

art. 15a updop - w przypadku osób prawnych.

W przypadku stosowania podatkowej metody rozliczania różnic kursowych dokonana na dzień bilansowy wycena podlega wystornowaniu w roku następnym. Poprzez dokonanie storna różnic kursowych stany wycenionych pozycji powracają do stanu sprzed wyceny bilansowej. Zatem w księgach rachunkowych pozostają tylko zrealizowane różnice kursowe. Wartość aktywów i pasywów, np. w przypadku zapłaty zobowiązań, otrzymania należności, sprzedaży waluty itd., jest porównywana z pierwotną ich wartością, tj. z dnia powstania, a nie z wyceną z dnia bilansowego.

Przy wyborze tzw. metody podatkowej ustalania różnic kursowych w wartości początkowej środka lub wartości niematerialnej i prawnej powinny być uwzględnione zrealizowane różnice kursowe.