Wyrok WSA w Krakowie z dnia 10 października 2022 r., sygn. III SA/Kr 181/21

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Renata Czeluśniak Sędziowie: Sędzia WSA Hanna Knysiak-Sudyka (spr.) Asesor WSA Marta Kisielowska po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 10 października 2022 r. sprawy ze skargi R. R. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie z dnia 7 grudnia 2020 r. r. sygn. akt SKO.PS/4110/488/2020 w sprawie odmowy umorzenia należności skargę oddala.

Uzasadnienie

Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Krakowie decyzją z dnia 7 grudnia 2020r., sygn. akt SKO.PS/4110/488/2020, wydaną po rozpatrzeniu odwołania skarżącego R. R. od decyzji Prezydenta Miasta K. z dnia 30 lipca 2020 r. znak [...], orzekającej o odmowie umorzenia R. R. należności z tytułu zbiegu uprawnień do świadczeń pomocy społecznej i świadczeń emertytalno-rentowych, działając na podstawie art. 3 ust. 3 i 4, art. 5 pkt 1, art. 7, art. 8, art. 14, art. 17 ust. 1 pkt 4.19, art. 36 pkt 1 lit. a, lit. b, art. 37 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1, ust. 3, art. 38 ust. 1 pkt 1, ust. 2 pkt 1, ust. 3 pkt 1, art. 99, art. 101 ust. 1,2, 3, art. 102, art. 106 ust. 1, 3 i 4 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jedn. Dz. U. z 2019 r. poz. 1507 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 Kodeksu postępowania administracyjnego, utrzymało decyzję organu I instancji w mocy.

Powyższe decyzje zapadły w następującym stanie faktycznym i prawnym.

Organ I instancji orzekł o odmowie umorzenia należności z tytułu zbiegu uprawnień do świadczeń pomocy społecznej i świadczeń emerytalno-rentowych. W uzasadnieniu organ I instancji wskazał, że pismem z dnia 20 lipca 2020 r. skarżący zwrócił się o umorzenie należności z tytułu zbiegu uprawnień do świadczeń pomocy społecznej i świadczeń emerytalno-rentowych, powołując się na art. 98 oraz art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej (odnoszące się do postępowania w przypadku stwierdzenia świadczeń nienależnie pobranych oraz warunków ewentualnego ich umorzenia). Dalej organ wyjaśnił, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych przyznał skarżącemu w okresie od lipca 2018 do stycznia 2019 r. rentę w wysokości 670,01 zł netto, natomiast w okresie od lutego 2019 do września 2019 w wysokości 712,52 zł netto. W powyższym okresie skarżący miał również przyznany zasiłek stały i zasiłek okresowy przez OPS. W takiej sytuacji - jak wskazał organ I instancji - zastosowanie ma art. 99 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, zgodnie z którym osobie, której przyznano emeryturę lub rentę za okres, za który wypłacono zasiłek stały lub zasiłek okresowy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz inne organy rentowe, które przyznały emeryturę lub rentę, wypłacają to świadczenie pomniejszone o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconych za ten okres zasiłków i przekazują te kwoty na rachunek bankowy właściwego ośrodka pomocy społecznej, a w przypadku przekształcenia ośrodka pomocy społecznej w centrum usług społecznych na podstawie przepisów ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o realizowaniu usług społecznych przez centrum usług społecznych - centrum usług społecznych. Ponadto zgodnie z art. 99 ust. 3 ww. ustawy kwota pomniejszenia, o której mowa w ust. 1, nie może być wyższa niż przyznana za ten okres kwota emerytury lub renty. Powyższe kwestie reguluje również art. 139 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który mówi, że ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie podlegają potrąceniu m.in. zasiłek stały lub zasiłek okresowy wypłacone na podstawie przepisów o pomocy społecznej za okres, za który przyznano emeryturę lub rentę. Mając na uwadze powołane wyżej przepisy, Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz inne organy rentowe, które przyznały emeryturę lub rentę, mają obowiązek pomniejszyć wypłacane świadczenie o kwotę odpowiadającą wysokości wypłaconych za ten okres zasiłków i przekazać te kwoty na rachunek bankowy właściwego ośrodka pomocy społecznej. Potrącenie pobranego świadczenia pomocy społecznej następuje z mocy prawa. Przepisy te mają bezwzględnie obowiązujący charakter i obligują ZUS do dokonania potrącenia. W takim przypadku nie zachodzi możliwość odstąpienia od dyspozycji zawartych w przepisie i stosowne organy mają obowiązek je stosować w oparciu o powołane przez skarżącego przepisy. Nie ma zastosowania w tym przypadku powołany przez skarżącego art. 104 ust. 4 ustawy o pomocy społecznej, gdyż odnosi się on do świadczeń nienależnie pobranych lub opłat określonych w ustawie, np. odpłatności za usługi opiekuńcze (a taka sytuacji nie zachodzi w przypadku skarżącego).