Wyrok WSA w Warszawie z dnia 30 stycznia 2024 r., sygn. VII SA/Wa 1601/23

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący sędzia WSA Mirosław Montowski, Sędziowie sędzia WSA Włodzimierz Kowalczyk (spr.), asesor WSA Paweł Konicki, Protokolant sekr. sąd. Katarzyna Dawejnis, po rozpoznaniu na rozprawie w 16 stycznia 2024 r. sprawy ze skargi Instytutu [...] na decyzję Ministra Edukacji i Nauki z dnia 19 marca 2023 r. nr 718/508/2022-1 w przedmiocie przyznania kategorii naukowej oddala skargę

Uzasadnienie

Minister Edukacji i Nauki decyzją z 19 marca 2023 r. nr 718/508/2022-1 znak DN.WEN.702.159.2022, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 w związku z art. 127 § 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2000 i 2185) oraz na podstawie art. 269 ust. 1 i 4 ustawy z 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2022 r. poz. 574, z późn. zm.), po rozpatrzeniu wniosku Instytutu [...] o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Ministra Edukacji i Nauki z 26 lipca 2022 r. nr 718/508/2022, mocą której Instytutowi [...] przyznana została kategoria naukowa B+ w dyscyplinie nauki socjologiczne.

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia organ wskazał, że Instytut [...], zwany dalej "podmiotem", wnosząc o ponowne rozpatrzenie sprawy zakwestionował prawidłowość oceny dokonanej przez Komisję Ewaluacji Nauki, w zakresie osiągnięć wskazanych w kryterium I, II i III. Podmiot zawnioskował o rozpatrzenie ocen recenzentów odrzucających publikacje podczas ewaluacji w I instancji. Według podmiotu jest powszechnie przyjętą normą w pracy akademickiej, że nadanie publikacji numeru DOI przez czasopismo oznacza, że opublikowana z DOI wersja jest wersją ostateczną, nawet jeśli wersja papierowa artykułu jest publikowana dopiero jakiś czas później, co przekłada się na "datę" czasopisma. Podmiot zwrócił uwagę, że artykuły naukowe są obecnie czytane, polecane i rozpowszechniane głównie w formie elektronicznej, a wydawnictwa papierowe mają znaczenie jedynie symboliczne, wobec czego wydania papierowe nie powinny mieć przeważającego znaczenia w ewaluacji. Ponadto podmiot wniósł o uwzględnienie w ewaluacji prawidłowo punktowanych publikacji, tj. według punktacji ustalonej zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 7 listopada 2018 r. w sprawie sporządzania wykazów wydawnictw monografii naukowych oraz czasopism naukowych i recenzowanych materiałów z konferencji międzynarodowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 349). W opinii podmiotu wadliwość zaskarżonej decyzji wynika częściowo z nieprawidłowej punktacji przypisanej poszczególnym wydawnictwom w Zintegrowanym Systemie Informacji o Szkolnictwie Wyższym i Nauce POL-on, zwanym dalej "systemem POL-on", w module System Ewaluacji Dorobku Naukowego, zwanym dalej "SEDN". Zgodnie z ww. rozporządzeniem, Komisja sporządza listy wydawnictw publikujących recenzowane monografie naukowe, spełniających etyczne i naukowe standardy wydawnicze. Takie listy zostały podane do powszechnej wiadomości, jednak punktacja przyznana w SEDN książkom pracowników podmiotu nie odpowiada punktom przypisanym na listach poszczególnym wydawnictwom. Podmiot wskazał, że zaraportował informacje o monografiach, rozdziałach w monografiach, redakcjach, przekładach i edycjach naukowych tekstów źródłowych pracowników naukowych do systemu zgodnie ze stanem faktycznym, wybierając podczas wprowadzania danych jeden z proponowanych różnych wariantów nazw wydawnictw z wbudowanego słownika. Wbrew oczekiwaniom system inaczej obsługiwał jednak nazwy czasopism, a inaczej nazwy wydawnictw. Błąd ten został wykryty już po wprowadzeniu danych, w okresie, kiedy już nie była możliwa ich korekta. Podmiot podkreślił, że jego pracownik zgłaszał zaistniałe nieprawidłowości podczas trwania ewaluacji, przedstawił ponadto szczegółową listę błędów, które doprowadziły do zaniżenia punktacji i wyników ewaluacji w kryterium I. Ponadto podmiot wniósł o uwzględnienie w ewaluacji publikacji, które zostały dodane do bazy danych Polska Bibliografia Naukowa, zwanej dalej "PBN", oraz opublikowane w okresie ewaluacji 2017-2021. Podmiot zaznaczył, że mimo nieujęcia ww. publikacji w SEDN, są one jednoznacznie przypisane podmiotowi w PBN, a ich pominięcie prowadziłoby do oceny na podstawie niezgodnych ze stanem faktycznym danych. Równocześnie podmiot zaznaczył, że zasada prawdy materialnej i związany z nią obowiązek poczynienia prawidłowych ustaleń faktycznych przeważa nad terminami instrukcyjnymi określonymi w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 22 lutego 2019 r. w sprawie ewaluacji jakości działalności naukowej. Ponadto podmiot wniósł o zoptymalizowanie w systemie udziałów jednostkowych poszczególnych pracowników w ewaluacji, po poprawieniu punktów zgodnie z dołączonymi do wniosku tabelami, wskazując, iż termin na wskazanie najkorzystniejszych publikacji, przewidziany w § 24 rozporządzenia, nie może zastępować prawa do zgłoszenia zarzutów do nieoptymalnego rozpatrzenia publikacji przez organ podczas ewaluacji. W opinii podmiotu zasadne jest, aby również we wniosku o ponowne rozpatrzenie sprawy można było wnosić o uwzględnienie innych osiągnięć naukowych niż wybrane w wyniku zastosowania algorytmu optymalizującego.