Czy dywidenda wypłacona wspólnikowi spółki z o.o. będącemu jej pracownikiem jest wynagrodzeniem ze stosunku pracy

Dywidenda przysługuje z tytułu posiadania statusu wspólnika spółki z o.o. Mimo że w pewnych okolicznościach wspólnik może być jednocześnie pracownikiem takiej spółki, jednak to nie oznacza, że wszystkie uzyskiwane od tego podmiotu przychody, w tym również dywidendy, które mają charakter wynagrodzenia, należy łączyć i uznać za wypłaty ze stosunku pracy. Wspólnik, aby nabyć ten status, nie nawiązuje ze spółką umowy cywilnoprawnej (zlecenia czy o dzieło). O tym decyduje umowa spółki, a jej wspólnicy są zobowiązani jedynie do świadczeń określonych w tej umowie (art. 151 § 3 Kodeksu spółek handlowych). W tym przypadku inne od stosunku pracowniczego są również zasady nabywania prawa, przyznawania i wypłaty przychodów przez wspólników.

Prawo do dywidendy. Dywidenda to kwota zysku wypracowana za rok obrotowy przez spółkę z o.o. i przeznaczona do podziału pomiędzy jej wspólników, którym przysługują udziały w dniu powzięcia przez nich uchwały w tym zakresie (art. 193 Kodeksu spółek handlowych). W takim przypadku wspólnik ma roszczenie do spółki o wypłatę zysku. Jeżeli w dniu powzięcia uchwały poprzedni uprawniony z udziałów nie żyje, wówczas dywidenda przypada jego spadkobiercom z tytułu uczestnictwa w spółce (wyrok SN z 8 maja 2019 r., V CSK 109/18). W przypadku gdy uchwała wspólników inaczej rozporządza zyskiem spółki, takie roszczenie nie występuje. Dywidenda musi być pochodną zysku i nie może być niezwiązana z jego wysokością. O wysokości dywidendy decyduje bowiem liczba udziałów posiadanych przez wspólnika. Bezpośrednio od kwoty dywidendy pobierany jest podatek zryczałtowany, który wynosi 19% (nie stosuje się tu kosztów uzyskania przychodów). Tego rodzaju przychód należy wykazać w deklaracji PIT-8AR składanej do końca stycznia następnego roku do urzędu skarbowego właściwego dla płatnika tego podatku (spółki).

Przychody ze stosunku pracy. Za pracownika w rozumieniu ustawy o pdof uważana jest osoba pozostająca w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy (art. 12 ust. 4 ustawy o pdof). Mimo że przychody ze stosunku pracy są szeroko definiowane, jednak aby zostały za takie uznane, muszą pochodzić z zatrudnienia ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy. Przychodami są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych (art. 12 ust. 1 ustawy o pdof). 

Zysk wypracowany przez spółkę z o.o. może być też przeznaczony w całości lub w części na działalność bieżącą tego podmiotu, w tym na wypłatę dodatkowych składników wynagrodzenia, takich jak premie czy nagrody dla pracowników. Zatem gdyby pracownik będący wspólnikiem spółki otrzymał tego rodzaju przychód, to źródłem jego powstania będzie stosunek pracy. W takim przypadku należy stosować ogólne zasady ich opodatkowania i oskładkowania. Przychody ze stosunku pracy należy wykazać w PIT-4R i złożyć ten dokument w urzędzie skarbowym właściwym dla płatnika podatku (spółki). 

POWOŁANE ORZECZENIA SĄDÓW:

wyrok SN z 8 maja 2019 r. (V CSK 109/18)

Alicja Kozłowska

specjalista z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych, praktyk z wieloletnim doświadczeniem w dziale kadrowo-płacowym