Jakie limity płatności gotówkowych obowiązują w Polsce
PROBLEM
Jakie limity płatności gotówkowych obowiązują w naszym kraju? Jakie pułapki są z tym związane?
RADA
Obecnie przedsiębiorca nie może zapłacić gotówką, jeżeli jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15 tys. zł brutto.
UZASADNIENIE
Przedsiębiorcy mogą realizować płatności gotówką i bezgotówkowo, obowiązują jednak pewne limity. Przepisy o limitach były zmieniane przez Polski Ład, najnowsze zmiany obowiązują od stycznia 2024 r. Obecnie przedsiębiorca nie może zapłacić gotówką, jeżeli jednorazowa wartość transakcji przekracza równowartość 15 tys. zł brutto. Limit obowiązuje osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarcza i spółki.
Limit płatności obowiązuje również osoby, które faktycznie prowadzą działalność, ale nie dopełniły jeszcze obowiązku wpisu do odpowiedniego rejestru (CEIDG lub KRS).
Limit płatności gotówkowych nie dotyczy:
1. podmiotów innych niż przedsiębiorcy,
2. przedsiębiorców zagranicznych, jeżeli na terytorium RP nie prowadzą działalności,
3. podmiotów wpisanych wyłącznie w rejestrze stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej
4. przedstawicielstw przedsiębiorców zagranicznych
5. rolników ryczałtowych
6. osób fizycznych dokonujących zakupu przedmiotów do majątku prywatnego przed zarejestrowaniem działalności gospodarczej, które następnie zostaną wciągnięte do ewidencji środków trwałych prowadzonych przez nich działalności gospodarczych (taka osoba nie spełnia definicji przedsiębiorcy)
7. komorników (nie są przedsiębiorcami)
8. przedsiębiorców zarejestrowanych poza Polską, świadczących usługi na terytorium RP w ramach czasowego transgranicznego świadczenia usług.
Wstępnie zakładano, ze obowiązujący od 1 stycznia 2024 roku limit płatności gotówkowych w transakcjach między przedsiębiorcami miał wynosić 8 tys. zł brutto. Ostatecznie został utrzymany limit 15 tys. zł.
Co istotne limit 15 tys. zł dotyczy wartości całej dokonywanej transakcji (kwoty z umowy) – bez względu na liczbę płatności dokonanych w ramach tej transakcji, których może być więcej (np. raty, zaliczki, podzielone płatności)
Nie ma także znaczenia w jakiej walucie strony umowy dokonują rozliczenia. W przypadku określenia ceny w walucie obcej wartość transakcji oblicza się na podstawie kursu walut NBP z dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji.
Z oczywistych względów limit płatności gotówką ma zastosowanie tylko do tych zobowiązań, które powinny zostać uregulowane w formie zapłaty pieniężnej.
Przed dokonaniem płatności na rachunek innego przedsiębiorcy, który jest czynnym podatnikiem VAT, należy zawsze zweryfikować rachunek bankowy na białej liście podatników VAT.
Dokonanie płatności powyżej 15 tys. złotych w gotówce powoduje, że kupujący nie będzie mógł zaliczyć takiej płatności do kosztów uzyskania przychodów (wyłączeniu podlega nie tylko nadwyżka ponad 15 tys. zł, ale cała kwota zapłacona z pominięciem rachunku bankowego).
- art. 19 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (j.t. Dz.U. z 2024 r., poz. 236)
- art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2024 r., poz. 226 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2024 r., poz. 232)
- art. 99 ust. 3a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (j.t. Dz.U. z 2024 r., poz. 361)
- art. 2 pkt 1b i 10, art. 59ea ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych (j.t. Dz.U. z 2024 r., poz. 30)
- art. 7 ustawy z dnia 30 maja 2014 r. o prawach konsumenta (j.t. Dz.U. z 2023 r., poz. 2759)
Monika Marciniak
POTRZEBUJESZ POMOCY?