Praktyczny komentarz z przykładami do Kodeksu Pracy - Dział XI. Układy zbiorowe pracy

Zagadnienia ogólne

Układ zbiorowy pracy to porozumienie zawierane między pracodawcą a związkami zawodowymi w zakresie treści stosunków pracy. Jest to zatem akt prawa wewnątrzzakładowego najczęściej rozszerzający uprawnienia zatrudnionych w porównaniu z ogólnie obowiązującymi przepisami prawa pracy.

Przepisy działu jedenastego szczegółowo regulują kwestie zawierania, rejestracji i rozwiązywania układów zbiorowych pracy. Tak samo jak w przypadku innych przepisów wewnętrznych pracodawcy (regulaminu pracy, regulaminu wynagradzania) żaden przepis układu zbiorowego nie może być mniej korzystny od powszechnie obowiązujących przepisów prawa pracy (art. 18 Kodeksu pracy). Przepisy wprowadzonego w zakładzie układu zbiorowego pracy są postanowieniami normatywnymi, co oznacza, że zatrudnieni mogą się na nie powoływać przed sądem.

Trwają obecnie prace legislacyjne nad projektem ustawy o układach zbiorowych pracy i porozumieniach zbiorowych z 20 czerwca 2024 r. Nowa ustawa będzie wyodrębnieniem i rozszerzeniem uregulowanego dotychczas w przepisach Kodeksu pracy zagadnienia zawierania i ewidencjonowania układów zbiorowych pracy i porozumień zbiorowych. Przepisy o układach zbiorowych pracy mają bowiem zostać wyłączone z Kodeksu pracy.