Komentarz do ustawy o pomocy społecznej – Art. 104

[Zwrot świadczeń] Komentowany przepis wskazuje, że należności z tytułu wydatków na świadczenia z pomocy społecznej, z tytułu opłat określonych przepisami komentowanej ustawy oraz z tytułu nienależnie pobranych świadczeń, podlegają ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Wyróżnia tym samym trzy rodzaje należności podlegających zwrotowi:

• świadczenia z pomocy społecznej,
• opłaty określone przepisami ustawy o pomocy społecznej,
• świadczenia nienależnie pobrane.

Zasady zwrotu świadczeń zostały omówione w art. 96 u.p.s. Przepis ten wyznacza zakres przedmiotowy i podmiotowy zwrotu świadczeń. Wskazuje tym samym, jakie świadczenia podlegają zwrotowi oraz na kim ciąży taki obowiązek. Dla przypomnienia, zwrotowi podlegają wydatki poniesione na świadczenia z pomocy społecznej. Chodzi tu zatem o wysokość wypłaconych zasiłków, jak również o wartość świadczeń niematerialnych (w przypadku usług zwrot może dotyczyć jedynie wydatków związanych z ich wykonaniem). A zatem, zwrotowi podlegają wydatki na usługi, pomoc rzeczową, zasiłki na ekonomiczne usamodzielnienie, zasiłki okresowe i celowe przyznane pod warunkiem zwrotu, jak również świadczenia (wydatki na świadczenia), pod warunkiem skonkretyzowania w decyzji obowiązku ich zwrotu. Obowiązek zwrotu wydatków poniesionych na świadczenia z pomocy społecznej spoczywa w pierwszej kolejności na osobie i rodzinie korzystającej z pomocy społecznej, następnie na spadkobiercach tej osoby.