Wyrok NSA z dnia 22 maja 2024 r., sygn. III FSK 601/23

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Dominik Gajewski, Sędzia NSA Jolanta Sokołowska, Sędzia WSA (del.) Agnieszka Olesińska (sprawozdawca), po rozpoznaniu w dniu 22 maja 2024 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej P. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 1001/22 w sprawie ze skargi P. K. na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dnia 15 lutego 2022 r., nr 1401-IEE3.711.1.250.2021.7.JO w przedmiocie egzekucji świadczeń pieniężnych oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

|III FSK 601/23 | |

| | |

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 7 grudnia 2022 r., sygn. akt III SA/Wa 1001/22 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę P. K. (dalej jako: skarżąca, strona) na postanowienie Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Warszawie z dnia 15 lutego 2022 r. w przedmiocie odmowy zwolnienia składnika majątkowego spod egzekucji.

Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu wskazał, że odmowa zwolnienia spod egzekucji składnika majątkowego w postaci zajętych wierzytelności z rachunku bankowego i wkładu oszczędnościowego oraz innych wierzytelności pieniężnych nie naruszała art. 13 § 1 ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2020 r., poz. 1427 ze zm., dalej: "u.p.e.a."). Organ egzekucyjny nie stwierdził przesłanki ważnego interesu skarżącej oraz nie dysponował wiedzą o możliwości prowadzenia egzekucji z innych składników majątkowych i w związku z tym odmówił uwzględnienia wniosku strony, motywując to rozstrzygnięcie. Następnie WSA w Warszawie dodał, że w skardze pełnomocnik zarzucił, że skarżąca nie złożyła wniosku o ograniczenie egzekucji w trybie art. 13 § 1 u.p.e.a., a złożyła wniosek o jej ograniczenie ze względu na całkowite pozbawienie jej przychodów, które zostały zajęte w toku egzekucji, pozostawiając kwalifikację prawną wniosku organom. Organ zakwalifikował wniosek skarżącej, jako złożony w trybie art. 13 § 1 u.p.e.a, ale była to samodzielna decyzja organu. Konsekwencją tego zdaniem strony skarżącej było naruszenie szeregu praw skarżącej przez ich nieuwzględnienie albo pominięcie. Z powyższym twierdzeniem pełnomocnika sąd pierwszej instancji się nie zgodził. Wskazał, że z akt sprawy wynikało, że po otrzymaniu pisma pełnomocnika skarżącej z 21 września 2021 r. zatytułowanego "Wniosek o ograniczenie egzekucji", Naczelnik Urzędu Skarbowego w P. pismem z 1 października 2021 r. (ponowionym pismem z dnia 18.10.2021 r.) wezwał pełnomocnika strony do wskazania, czy pismo z 21 września 2021 r. stanowi wniosek o zwolnienie spod egzekucji składników majątkowych w rozumieniu art. 13 § 1 u.p.e.a., skargę na czynność egzekucyjną w rozumieniu art. 54 ustawy, czy inny tryb przewidziany przepisami prawa. W odpowiedzi, pismem z dnia 18 października 2021 r. pełnomocnik poinformował, że nie jest jego rolą prawna kwalifikacja wniosku, a jest to zadanie organu, który ten wniosek rozpatruje. Wskazał jedynie, że nie była to skarga w trybie art. 54 ww. ustawy. Pełnomocnik zauważył, że organ najprawdopodobniej zakwalifikuje wniosek jako złożony w trybie art. 13 u.p.e.a., zatem podkreślił, że celem wniosku było zapewnienie skarżącej przychodów na poziomie minimum egzystencji przez cały czas trwania postępowania egzekucyjnego. Sąd pierwszej instancji uznał, że mimo prawidłowego wezwania pełnomocnika strony, nie skorzystał on z przysługującego mu uprawnienia do sprecyzowania wniosku i nie wskazał w jakim trybie ma zostać rozpatrzone przedmiotowe pismo z 21 września 2021 r. Tak więc na etapie skargi do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego pełnomocnik nie mógł zarzucać, że jego wniosek został nieprawidłowo zakwalifikowany. Sam w odpowiedzi na wezwanie podkreślił, że organ najprawdopodobniej rozpatrzy wniosek jako złożony w trybie art. 13 u.p.e.a. W sytuacji niewskazania przez pełnomocnika podstawy prawnej żądania, organ samodzielnie dokonał kwalifikacji wniosku, biorąc pod uwagę treść przedmiotowego pisma i okoliczności faktyczne przedstawione przez pełnomocnika. Wyrok ten w całości dostępny jest na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl (CBOSA).