Opinia rzecznik generalnej Ćapeta przedstawiona w dniu 14 listopada 2024 r., sygn. C-530/23

OPINIA RZECZNIK GENERALNEJ

TAMARY ĆAPETY

przedstawiona w dniu 14 listopada 2024 r.(1)

Sprawa C‑530/23 [Barało](i)

K.P.

przy udziale:

Prokuratora Rejonowego we Włocławku

[wniosek o wydanie orzeczenia w trybie prejudycjalnym złożony przez Sąd Rejonowy we Włocławku (Polska)]

Odesłanie prejudycjalne – Współpraca wymiarów sprawiedliwości w sprawach karnych – Gwarancje procesowe dla osób wymagających szczególnego traktowania będących podejrzanymi lub oskarżonymi w postępowaniu karnym – Prawo dostępu do adwokata – Dyrektywa 2013/48/UE – Dyrektywa (UE) 2016/1919 – Dopuszczalność dowodów

I. Wprowadzenie

1. Jakie szczególne wymogi prawo Unii nakłada na organy krajowe prowadzące postępowanie karne z udziałem osób wymagających szczególnego traktowania? To zagadnienie stanowi wspólny wątek piętnastu pytań stawianych przez sąd odsyłający w niniejszej sprawie.

2. Pytania prejudycjalne dotyczą dyrektywy 2013/48(2) w sprawie prawa dostępu do adwokata oraz dyrektywy 2016/1919(3) wzmacniającej skuteczność tego prawa przez zobowiązanie państw członkowskich do zapewnienia pomocy prawnej z urzędu. Artykułem 13 dyrektywy 2013/48, a także art. 9 dyrektywy 2016/1919 nałożono na państwa członkowskie obowiązek uwzględnienia szczególnych potrzeb osób wymagających szczególnego traktowania.

3. Jako że osoba, której dotyczy postępowanie główne, cierpi na chorobę psychiczną, a przez to wymaga szczególnego traktowania, sąd odsyłający dąży do ustalenia, jakie konkretnie obowiązki powstają w tym kontekście dla organów krajowych prowadzących postępowanie karne.

4. Chociaż Trybunał zajmował się już dyrektywą 2013/48, nigdy dotąd, jeżeli nie liczyć krótkiej wzmianki(4) i kilku odniesień poczynionych przez rzeczników generalnych(5), nie dokonywał wykładni dyrektywy 2016/1919.

II. Okoliczności faktyczne, pytania prejudycjalne i postępowanie przed Trybunałem

K.P. został oskarżony w postępowaniu karnym o to, że, po pierwsze, posiadał 8,50 grama marihuany i 33,83 grama amfetaminy, a po drugie, kierował pojazdem, znajdując się pod wpływem środka działającego podobnie do alkoholu i mając we krwi amfetaminę. Okoliczności postawienia zarzutów były następujące: