Nowe stanowisko KSR porządkuje zasady ujmowania podatków obrotowych

Maciej Czapiewski: „Stanowisko KSR to nie rewolucja, lecz potrzebny zbiór wytycznych, który pomaga księgowym i audytorom rozróżnić, co jest podatkiem obrotowym, a co kosztem. Jego stosowanie zwiększy porównywalność sprawozdań i ułatwi decyzje dotyczące polityki rachunkowości”

Skąd potrzeba wydania nowego stanowiska Komitetu Standardów Rachunkowości w sprawie podatków obrotowych?

Od lat obserwujemy komplikowanie polskiego systemu podatkowego, rozumianego szeroko jako wszelkie daniny publiczno-prawne. Poza klasycznymi podatkami – dochodowym, od towarów i usług, od czynności cywilnoprawnych i lokalnymi (które, swoją drogą, są także nieustannie komplikowane) pojawiły się na przykład:

• opłaty od środków spożywczych, za zezwolenie na obrót hurtowy napojami alkoholowymi w opakowaniach jednostkowych nieprzekraczających 300 ml, za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, paliwowa, emisyjna,
• podatki od: gier hazardowych, przychodów z budynków, wydobycia kopalin, sprzedaży detalicznej.

Powyższe wyliczenie nie jest kompletne i należy spodziewać się wprowadzania kolejnych, np. podatku tłuszczowego.

Ustawa o rachunkowości traktuje kwestię ujmowania w sprawozdaniach finansowych podatków i opłat bardzo zdawkowo. Artykuł 3 ust. 1 pkt 30a wskazuje jedynie, że przychody nie obejmują podatku od towarów i usług oraz innych podatków bezpośrednio związanych z obrotem. O ile w przypadku podatku od towarów i usług zasady księgowego ujęcia są jasne, o tyle w przypadku innych podatków i opłat powstały poważne wątpliwości, czy spełniają kryterium „bezpośredniego związania z obrotem”, a jeśli nie, czy powinny być ujmowane w kosztach działalności operacyjnej, czy jako podatek dochodowy.

Zdarzało się, że podmioty z tej samej branży stosowały różne podejście do tego samego podatku/opłaty, co prowadziło do nieporównywalności sprawozdań finansowych, szczególnie w zakresie osiąganych przychodów.