Administracyjne kary pieniężne: nowe zasady postępowania z zaległościami

Za zaległą będzie uznana kara, która nie zostanie uregulowana w ciągu 14 dni, a spóźnienie się ze spłatą zaległości rozłożonych na raty lub odroczonych będzie oznaczać utratę części lub całości ulg – takie zmiany wprowadza najnowsza rządowa ustawa deregulacyjna. Znowelizowane przepisy zaczną obowiązywać już od 13 lipca br. i od tego dnia muszą je stosować m.in. samorządy.

Mowa o ustawie z 21 maja 2025 r. o zmianie niektórych ustaw w celu deregulacji prawa gospodarczego i administracyjnego oraz doskonalenia zasad opracowywania prawa gospodarczego, która czeka na wejście w życie (została opublikowana 12 czerwca, a ustawodawca przewidział miesięczne vacatio legis). Wśród wielu zmian, które wprowadzi, są regulacje dotyczące administracyjnych kar pieniężnych, w tym:

• biegu terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary pieniężnej,
• definicji zaległej administracyjnej kary pieniężnej,
• stosowania odsetek i ulg.

Jak wynika z uzasadnienia złożonego w Sejmie wraz z rządowym projektem ustawy deregulacyjnej – wprowadzone nowości w dużej mierze są uzupełnieniem do tych przepisów regulujących zasady nakładania kar pieniężnych wprowadzonych do kodeksu postępowania administracyjnego jeszcze w 2017 r., które nie są jednolicie stosowane przez organy administracji publicznej (w tym również organy jednostek samorządu terytorialnego) i budzą wątpliwości interpretacyjne. Nowelizacja część tych wątpliwości rozwieje.

zawieszenie biegu przedawnienia: dodatkowe sytuacje

Nowelizacja poszerza katalog sytuacji, w których bieg terminu przedawnienia administracyjnej kary pieniężnej nie rozpoczyna się, a jeśli został wcześniej rozpoczęty – ulega zawieszeniu.

Co do zasady, zgodnie z art. 189g par. 1 k.p.a., administracyjna kara pieniężna nie może zostać nałożona, jeżeli upłynęło pięć lat od dnia naruszenia prawa albo wystąpienia skutków naruszenia prawa. Jednak w pewnych przypadkach ten termin może zostać przerwany lub zawieszony, a katalog przyczyn wskazuje art. 189h. Między innymi w myśl art. 189h par. 4 pkt 1–3, bieg terminu przedawnienia nałożenia administracyjnej kary pieniężnej nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu z dniem: