Wyrok SN z dnia 23 czerwca 2022 r., sygn. II CSKP 401/22
Orzeczenie nieważności umowy kredytu hipotecznego z uwagi na abuzywność postanowień określających główne świadczenia stron wymaga prawidłowego ustalenia stanu faktycznego z oceną całości materiału dowodowego, przedstawienia wywodu prawnego uzasadniającego zastosowanie art. 58 § 1 k.c., odrębnej oceny abuzywności klauzuli indeksacyjnej i klauzuli spreadowej oraz złożenia przez konsumenta świadomego oświadczenia o żądaniu unieważnienia umowy po poinformowaniu przez sąd o skutkach takiego rozstrzygnięcia.
Teza AI
Istota problemu
Główny problem prawny dotyczył możliwości ustalenia nieważności umowy kredytu hipotecznego indeksowanego kursem franka szwajcarskiego z uwagi na abuzywność postanowień określających główne świadczenia stron. Problem obejmował zagadnienie kwalifikacji klauzul indeksacyjnych i spreadowych jako postanowień określających główne świadczenia w rozumieniu dyrektywy 93/13/EWG i art. 385¹ k.c., wpływu naruszenia obowiązków informacyjnych przez bank na abuzywność takich klauzul, prawnych podstaw i warunków orzeczenia nieważności umowy kredytowej zawierającej klauzule abuzywne określające główne świadczenia oraz wymagań dotyczących złożenia przez konsumenta świadomego oświadczenia o żądaniu unieważnienia umowy.
Rozstrzygnięcie
Sąd Najwyższy uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania z uwagi na naruszenie przepisów postępowania i prawa materialnego. W zakresie naruszenia przepisów postępowania Sąd wskazał na nieprawidłowe sporządzenie uzasadnienia w zakresie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, dokonanie własnych ustaleń faktycznych bez oceny całości materiału dowodowego oraz brak wskazania konkretnych dowodów i wyjaśnienia ich wiarygodności. W zakresie prawa materialnego Sąd Najwyższy zarzucił Sądowi Apelacyjnemu brak wywodu prawnego uzasadniającego zastosowanie art. 58 § 1 k.c. jako podstawy nieważności umowy zawierającej klauzule abuzywne, nierozróżnienie odrębnego statusu klauzuli indeksacyjnej i klauzuli spreadowej oraz pominięcie wymogu złożenia przez konsumenta świadomego oświadczenia o żądaniu unieważnienia umowy po poinformowaniu o skutkach takiego rozstrzygnięcia.
