Komentarz do VAT 2026 – Art. 106b

I. Uwagi wstępne

[Podatnicy wystawiający faktury] Komentowany artykuł określa zakres obowiązku wystawiania faktur. Z jego przepisów wynika, że obecnie faktury są dokumentami wystawianymi przez wszystkich podatników (tj. przez wszystkie podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu VAT; więcej o pojęciu „podatnik” – zob. komentarz do art. 15 ustawy o VAT), w tym podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni oraz podatników niezarejestrowanych.

II. Obowiązek wystawiania faktur

[Trzy rodzaje czynności] Na podstawie przepisów art. 106b ustawy o VAT czynności, o których mowa w art. 106a ustawy o VAT (tj. czynności, do których stosuje się polskie przepisy o wystawianiu faktur), można podzielić na trzy grupy. Są to czynności:

1) podlegające bezwzględnemu obowiązkowi fakturowania,

2) podlegające obowiązkowi fakturowania tylko na żądanie nabywcy (co jednak nie oznacza, że czynności należące do tej grupy można dokumentować fakturami tylko na żądanie nabywcy; nie ma przeszkód, aby podatnicy dokumentowali takie czynności fakturami bez żądania nabywcy – zob. przykładowo interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 11 sierpnia 2017 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.332.2017.1.EJ),

3) fakturowane przez podatników zawsze dobrowolnie.

[Czynności podlegające bezwzględnemu obowiązkowi fakturowania] Za wyjątkiem czynności zwolnionych z VAT oraz fakturowanych przez podatników zawsze dobrowolnie, bezwzględnemu obowiązkowi fakturowania co do zasady podlegają wszystkie czynności, o których mowa w art. 106a ustawy o VAT, dokonywane przez podatników na rzecz:

• innych podatników podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze,
• osób prawnych niebędących podatnikami.

Zatem bezwzględnemu obowiązkowi fakturowania nie podlegają czynności dokonywane przez podatnika na rzecz niebędących podatnikami osób fizycznych (w uproszczeniu – na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej) oraz niebędących podatnikami jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej (np. niebędących podatnikami stowarzyszeń zwykłych). Jest to zgodne z art. 220 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2006/112.