Jak rozliczyć podatkowo wykup auta przejętego z leasingu
PROBLEM
Podatnik VAT czynny (sprzedaż mieszana) w marcu 2024 r. w wyniku cesji umowy leasingu "wszedł" w miejsce dotychczasowego korzystającego auta osobowego. Pozostałe zapisy umowy leasingu pozostają bez zmian. Umowa leasingu obejmowała okres od marca 2023 r. do listopada 2027 r., przy czym od marca 2023 r. do marca 2024 r. użytkował go pierwszy korzystający, a od kwietnia 2024 r. użytkował go Podatnik. W listopadzie 2025 r. Podatnik wykupił auto (na swój wniosek). Faktura wykupu opiewa na kwotę 2574,07 zł netto. 1. Jak ustalić wartość początkową auta? Czy na podstawie kwoty z faktury netto plus nieodliczony VAT plus koszty rejestracji? 2. Czy można uznać, że umowa leasingu obejmuje przynajmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji środków trwałych (24 miesiące), pomimo tego, że Podatnik był stroną umowy tylko przez 20 miesięcy? Przez pozostały czas stroną umowy był inny korzystający. 3. Czy opłatę za przedterminowe zakończenie umowy leasingu można ująć w kosztach firmowych i odliczyć od VAT?
RADA
Ad 1. Wartość początkowa po wykupie to 2 574,07 zł plus nieodliczony VAT, jeśli jest użytek mieszany. W wartości początkowej nie uwzględniamy kosztów rejestracji samochodu, jeśli samochód jest krajowy, ale stanowiska są w tym zakresie zróżnicowane.
Ad 2. Fakt, że doszło do cesji nie wpływa na to, że umowa obejmuje przynajmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji środków trwałych (24 miesiące).
Ad 3. Opłatę za przedterminowe zakończenie umowy leasingu można ująć w kosztach firmowych i odliczyć od VAT.
UZASADNIENIE
Zgodnie z art. 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: u.p.d.o.f.), opłaty ustalone w umowie leasingu, ponoszone przez korzystającego w podstawowym okresie umowy z tytułu używania środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych stanowią przychód finansującego i odpowiednio w przypadku, o którym mowa w pkt 1, koszt uzyskania przychodów korzystającego, jeżeli:
1) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym nie jest osoba wymieniona w pkt 2, została zawarta na czas oznaczony, stanowiący co najmniej 40% normatywnego okresu amortyzacji, jeżeli przedmiotem umowy leasingu są podlegające odpisom amortyzacyjnym rzeczy ruchome lub wartości niematerialne i prawne, albo została zawarta na okres co najmniej 5 lat, jeżeli jej przedmiotem są podlegające odpisom amortyzacyjnym nieruchomości;
2) umowa leasingu, w przypadku gdy korzystającym jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, została zawarta na czas oznaczony;
3) suma ustalonych opłat w umowie leasingu, o której mowa w pkt 1 lub 2, pomniejszona o należny podatek od towarów i usług, odpowiada co najmniej wartości początkowej środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych, a w przypadku zawarcia przez finansującego następnej umowy leasingu środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej będących uprzednio przedmiotem takiej umowy odpowiada co najmniej jego wartości rynkowej z dnia zawarcia następnej umowy leasingu; przepis art. 19 stosuje się odpowiednio.
Jak wskazuje art. 22g ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.f., za wartość początkową środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, z uwzględnieniem ust. 2-18, uważa się w razie odpłatnego nabycia - cenę ich nabycia, a jeżeli były używane przez podatnika przed wprowadzeniem ich do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych i nie były wcześniej amortyzowane - cenę ich nabycia, nie wyższą jednak od ich wartości rynkowej. Za cenę nabycia uważa się kwotę należną zbywcy, powiększoną o koszty związane z zakupem naliczone do dnia przekazania środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej do używania, a w szczególności o koszty transportu, załadunku i wyładunku, ubezpieczenia w drodze, montażu, instalacji i uruchomienia programów oraz systemów komputerowych, opłat notarialnych, skarbowych i innych, odsetek, prowizji, oraz pomniejszoną o podatek od towarów i usług, z wyjątkiem przypadków, gdy zgodnie z odrębnymi przepisami podatek od towarów i usług nie stanowi podatku naliczonego albo podatnikowi nie przysługuje obniżenie kwoty należnego podatku o podatek naliczony albo zwrot różnicy podatku w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W przypadku importu cena nabycia obejmuje cło i podatek akcyzowy od importu składników majątku.
art. 22g i 23b ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz.U. z 2025 r., poz. 163 z późn. zm.; ost. zm. Dz.U. z 2025 r., poz. 680)
Patrycja Kubiesa
doradca podatkowy
